De Venrayse markt
Niet eerlijk?
Politierechter
Afleveren
van melk
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN SKS
Verbouwings
opruiming
Alles moet weg!!!
anders dan aan
de fabriek
VRIJDAG 29 MEI 1964 No. 22
VIJF EN TACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE
GROTESTRAAT 28
De zon schynt warm over Ven rays markt. Een kleurig schouwspel,
met het groen der bloemen, de kleuren van het fruit, de tientallen
kramen, het wit en het bont van de textiel. Een geurig schouwspel
ook, van gebakken vis, Limburgse kaas, leer en tientallen andere
geuren. En daar tussen in en tussen door het publiek, kijkend,
keurend, snuffelend, likkend en etend. Een schouwspel in de wa
re zin van het woord.
MARKT
Hoe lang er in Venray al markt
gehouden wordt, is moeilijk te zeg
gen, maar de markt, zoals we hem
nu kennen dateert van na de oor
log. Vroeger waren Venrays paar
denmarkten bekend, evenals zijn
rundvee- en varkensmarkten. Die
dieren vonden hun plaats op het
schaduwrijke Henseniusplein, waar
voor iedere markt keurig de ijzeren
paaltjes geplaatst werden in de
daarvoor bestemde voetstukken.
Hierdoor heen werd een stevig touw
gebonden en de dieren konden dan
worden vastgemaakt. En dat het er
soms druk op was bleek wel uit het
feit dat men zelfs op deze niet klei
ne marktplaats ruimte tekort kwam
om alle dieren te plaatsen. De var
kens vonden in hun korven plaats
nabij de Gouden Leeuw. In de ca-
fé's Kupers, Hoedemakers, Kemps,
Aarts en In d'n Engel werd gehan
deld en gedaan tot ver in de mid
dag en zelfs in de drukste tijd op de
boerderij liet geen enkele boer ver
stek gaan op de markt, waar hij
immers de nodige informaties kon
krijgen over prijzen van het vee en
bovendien zijn medevakgenoten aan
trof.
Op de Grote Markt waren de kra
men, die elke marktkoopman zelf
mee moest brengen. Daar werd dan
textiel verhandeld, groente en fruit.
Na de oorlog is de veemarkt lang
zaam teruggelopen. Er was te wei
nig vee, terwijl later de handel heel
anders werd georganiseerd. Enkele
grote paardenmarkten als b.v. Oss,
trok het restant, wat nog overbleef,
geheel naar zich toe, zodat de paar
denmarkt langzaam maar zeker ver
dween. zelfs een poging om te ko
men tot een veemarkt met tbc-vrij
vee werd door de feiten achterhaald
en met de bomen zijn ook de koeien
en paarden van het Henseniusplein
verdwenen. De varkenshandel is nog
enige tijd voortgezet bij café In d'n
Engel, maar de aanvoer is nu zo ge
ring geworden, dat de vele kooplui
nog niet eens de moeite meer doen
om de varkens te gaan kijken.
Wel is gebleven café In d'n Engel
als informatiebron voor handelaar
en boer, die ondanks het feit dat de
aanvoer van vee dan stop ligt. toch
deze oude traditie van informatiege
legenheid niet laat schieten.
RUIMER KEUS
Was Venrays markt vroeger dus
voornamelijk een veemarkt, waar
naast als franje de kramerijmarkt,
nu is dat geheel veranderd. Er zijn
in de crisisjaren van voor de oorlog
in winkelierskringen wel eens stem
men opgegaan om de zgn. kramerij
markt af te schaffen. Er was toen
niet te veel handel en men zag met
lede ogen het beetje handel dat er
wqs voor een deel naar de markt
kooplui gaan.
oil* «mLving»
«tAKM iwRWm (-4
JUIIANASINGEL41 'ttlif. 1061 (K4780)
Tegenwoordig denkt men ge
lukkig daar wel iets anders over.
Want Venrays markt in zijn huidige
vorm trekt iedere maandag honder
den mensen naar Venray, die naast
een bezoek aan de markten ook de
winkels niet vergeten. Inderdaad is
die kramerij-markt heel wat groter
geworden. De twee pleinen kunnen
alle liefhebbers bijna niet meer ber
gen. De kramen, die nu centraal
worden verzorgd door de jongens
van Barends, wordt men vingerlek
kwijt en het is 's maandagsmorgens
een belevenis op zich de tientallen
marktkooplui hun kraam in orde te
zien maken. De moeilijkheden om
met hun auto's bij de kraam te kun
nen komen en die auto's geparkeerd
te krijgen, worden ook voortdurend
groter, maar het slag marktkooplui
is voor geen kleintje vervaard en
men helpt elkaar zoveel men kan.
Zo is dan Venray's markt flink
uitgebreid, waarbij naast de textiel
vooral groente, fruit en bloemen een
plaats veroverd hebben, die niet
meer weg te denken is.
WAAROM NAAR DE MARKT?
Vraagt men de vele, vele huis
moeders en dames, waarom zij
's maandagsmorgens met hun grote
tassen naar de markt komen, dan
blijkt het „voordeel" een van de
voornaamste motieven te zijn. Er
zijn koopjes te halen, men kan kij
ken en keuren, zonder dat men een
koopdwang voelt, die men misschien
bij de plaatselijke winkels wel heeft,
er zijn couponnetjes te halen, er
zijn koopjes in groente en fruit, er
zijn planten en bloemen in over
vloed en er is tweede keus goed, dat
vooral de mensen, die aan kwaliteit
minder eisen stellen, aanspreekt.
Dat er veel huismoeders van de
kerkdorpen bij zijn, die een bezoek
aan de markt combineren met een
bezoek aan Venrayse winkels kan U
ieder winkelier al vertellen. Een
ander percentage komt naar de
markt om eens enkele uurtjes „uit"
te zijn. Men treft er bekenden, fa
milieleden en men kan eens praten
op zijn gemak rondsnuffelen naar 't
een of ander koopje.
Wie een paar uur op de markten
ronddwaalt ziet dat er aan textiel,
groente en fruit heel wat weggaat.
Vooral coupons en onderkleding zijn
in trek. Wat schoeisel betreft, blijkt
de klompenhandel het op de markt
nog best te doen, maar ook in het
gewone schoeisel vooral voor de
jeugd gaat heel wat om.
In bloemen en planten, huishou
delijke artikelen, byouterieën en
speelgoed maken de betreffende
marktkooplui goede zaken. Trou
wens de marktkooplui zijn goed te
spreken over Venrays markt. Men
komt hier aan zijn trekken, al ver
raden ze niet wat hun gemiddelde
omzet per marktdag is
Maar die handel van enkele uren
in Venray blijkt toch wel zo goed te
lopen dat het overgrote deel al jaren
Venrays markt op hun marktenlijst-
je hebben staan en dat ze al ver
schillende vaste klanten hebben.
En praat men met de Venrayse
winkeliers, dan blijkt dat ook die de
Venrayse marktdag niet meer willen
missen. Ook de omzetten in de Ven
rayse winkels blijken op die dag"
steesd hoger te zijn dan normaal, wel
een teken dat de klanten, die de
markt trekt, ook het hunne achter
laten in de gevestigde winkels. En
dat sommige van de winkeliers zich
al zorgen maken hoe dat zal gaan
als men komt tot de maandag-slui
ting, zoals die b.v. al in Venlo is,
komt mede doordat men dan deze
marktdag zou gaan missen.
AFGELOPEN
Zo sjokt dan Venrays markt naar
zijn einde toe. De geur van de ge
bakken vis, van afval fruit en van
de benzine, wordt overstemd door die
van sinaasappelen en bananen, door
die van sla en textiel. De afval sta
pelt zich op en de plantenbakken
raken leeg. Tegen twee uur komen
de mannen van Barends om de kra
men op te ruimen, tot de volgende
week. En gemeentewerken zet defi
nitief een punt als ze wagens vol
afval en papier opruimen. Maar dan
loopt het al tegen de avond. En de
moe-geschreeuwde marktkooplui
zitten dan thuis hun centen te tel
len
Patersstraat 10 - Tel. 1016
Enorme keuze, fantastische prijzen
De Venrayse markt anno 1964
foto Gerard Kruijsen
Er zijn wel eens van die sterke ge
vallen voor de politierechter, die
men eigenlijk niet verder kan ver
tellen, want niemand gelooft ze. Zo
dat akkefietje van die twee jongens,
die zo-maar-eens een huwelijks
advertentie plaatsten.. Dat is een
rare sport en geen van béiden zal
hebben gedacht, dat hij in het ver
dachtenbankje terecht zou komen.
Om over de verdere gevolgen nog
maar te zwijgen.
Onder een borrel hadden ze af
gesproken een huwelijksadvertentie
te plaatsen. „Twee serieuze jongelui"
stond er boven. Enfin, men moet
maar aannemen, dat er in dergelijke
advertenties wel meer wordt gejokt.
Ze voelden zich eenzaam, stond er,
en ze zouden graag kennis maken
met twee even serieuze meisjes, 18-
20 jaar.
De bekendmaking kwam in de
krant en ze werd gelezen door twee
andere jongelui, even „serieus" als
de verdachten. „Laten we d'r eens
een lolletje van maken", dachten ze
en ze schreven een geparfumeerd
briefje waarin ze zich voordeden als
dames. Als dames nog wel, die zeer
eenzaam waren, die deze methode
om „kennis te krijgen" verafschuw
den doch die niet op andere wijze
in de gelegenheid kwamen met le
den van het sterke geslacht in kon-
takt te komen.
Spoedig kwam er antwoord van
de beide verdachten. Of de beide
dames a.s. zaterdagavond om half 9
bij de brug wilden wachten. De he
ren zouden er ook zijn.
Of de dames maar even wilden
schrijven wat voor herkenningsteken
de dames prefereerden? Ja, daar za
ten de „dames". Een zo stormachtige
ontwikkeling hadden ze beiden niet
verwacht. En ze konden toch moei
lijk in dameskleding naar de brug
gaan. Toen ze de proef eens namen
door een jurk van hun zuster aan
te trekken, bleek zulks overduidelijk.
't Was geen gezichtMaar men
had A gezegd en wilde ook graag B
zeggen om het vervolg van het een
en ander nader te zien en te horen.
Dies spraken zij af met twee dorpse
schonen dat men hen zaterdagavond
om 9 uur bij de brug zou treffen en
wisten langs slinkse vragen te ach
terhalen wat de dames die avond
„aan" zouden hebben. De een een
jurk met witte bollen, de ander een
rood gevalletje. Deze gegevens wer
den per expres aan de 2 serieuze
jongelui gezonden en het wachten
was op de zaterdagavond, die vrij
snel kwam.
Op die zaterdagavond stonden dan
twee dames (witte bolletjes en rood
gevalletje) bij de brug te wachten.
Verdekt opgesteld de 2 jongelui,
die zich hadden voorgedaan als da
mes, maar nu plaatsvervangers had
den gezonden. Van de ander kant
naderden de twee „serieuze jonge
lui". Wat schuchter misschien, want
een advertentie opgeven is nog al
tijd iets anders dan kennis maken.
Een trok er de stoute schoenen aan
en zei tegen de witte bolletjes dat
het leuk was dat ze gekomen was.
De ander vroeg het rode gevalletje
of ze wel eens meer op advertenties
geschreven had. De twee dorpse
schonen keken de twee serieuzen
onbegrijpend aan, die op hun beurt
teleurgesteld waren over zoveel on
begrip. Toen bleek dat de twee
wachtende dames allerminst op hun
avances reageerden, sputterden ze
boos dat ze nu niet zo moesten doen,
dan hadden ze dat beter direct kun
nen schrijven. De witte bolletjes en
het rood geval snapten niets van dit
geblaat en brachten dat de jongelui
dan ook even duidelijk aan hun ver
stand. De jongelui snapten op hun
beurt niets van dit antwoord en het
zou nog een lang verhaal geweest
zijn als niet een van de serieuzen
beide brieven uit zijn zak had ge
haald en dit onder de lamp bij de
brug de dames onder hun gepoeder
de neusjes had gehouden.
De twee jongelui die in hun
schuilplaats deze merkwaardige
gang van zaken met veel plezier
hadden gevolgd, vertrokken om in
een café nog eens hartelijk on
der het genot van het beste bier
na te lachen. Edoch, zij hadden er
geen rekening mee gehouden dat de
witte bolletjes het handschrift van
een hunner meende te herkennen en
in de gaten kreeg hoe er met hun
tederste gevoelens gesjacherd was.
Er werd op de brug wat gesmoesd
en het bedrogen 4-tal ging toen het
dorp in. En natuurlijk ook in het
café waar een der bedriegers zich
juist de tranen uit de ogen zat te
vegen van het lachten.
,Dat zijn ze", zeiden de bedrogen
dames en de bedrogen heren reken
den het tot hun ereplicht beide be
driegers een labberdoedas om hun
oren te geven, dat hun nu de tra
nen van pijn uit de ogen schoten.
Kortom het werd een geweldige
rel, waaraan de politierechter het
einde moest maken. Een tientje werd
het voor ieder van de adverteerders.
Zij hadden de eerste klap tenslotte
uitgedeeld. (Ziet u dat ook hier de
prijs verhoogd is?..) De eerste ver
dachte had geen commentaar. De
tweede vond het te veel.
„Uw collega niet", wees de poli
tierechter.
„Dat dank je de koekoek", zei de
tweede verdachte, „die knaap heeft
zich het Pasen verloofd met Mariet-
jeMarietje bleek de juffrouw te
zijn van de witte bolletjes.
Er zijn op het bureau van dit blad
enkele reacties binnen gekomen van
leden van boerenbonden, die boos
schijnen omdat hun boerenbond van
plan is een nieuwe regeling in te
voeren bij de afname van veevoe
ders, of deze al ingevoerd heeft.
Waar het hier om gaat is dat de
boerenbonden van de kring Venray
de leden die meer dan 2009 kg vee
voeder afnemen een korting geven
van 10 cent per 100 kg. Deze „kor
ting" stijgt tot 20 ct. bij een afname
tot 4000 kg. en tot 30 cent bij 6000
kg. Voor los gestort voer komt er
nog een extra dubbeltje bij.
Volgens genoemde leden is dit een
onjuiste maatregel, die de kleinere
afnemers tekort doet, en daarmede
inbreuk maakt op de coöperatieve
gedachte, die de boerenbonden toch
voorstaan: nl. een voor allen, allen
voor een. Daarom moeten ook voor
de kleinere afnemers dezelfde voor
delen te behalen zijn als voor de
grotere.
Verder beklagen zij zich dat dit
besluit niet aan de goedkeuring van
de leden is voorgelegd op een alge
mene vergadering, waardoor de le
den niet de mogelijkheid hadden
hun mening hierover naar voren te
brengen. Dit zou een schending zijn
van de bindende voorschriften, die
hiervoor gelden.
Voor zover dit mogelijk was heb
ben wij deze zaak onderzocht, waar
bij wij van de heren zaakvoerders
alle medewerking hebben gekregen.
Deze veevoederregeling is niets
nieuws. Hij wordt in andere kringen
reeds langer toegepast en Venray is
een van de laatste die hiermede be-
'gonnen is of binnenkort beginnen
gaat. Het zal duidelijk zijn dat de
afnemer van grotere kwantums heel
wat minder verkoopkosten eist. dan
de kleinere afnemer, voor wie nog
al eens een wagen rijden moet, bon
nen moeten worden uitgeschreven,
kortom al dezelfde handelingen ge
daan moeten worden, meerdere ma
len, die men voor een groot afnemer
ineens kan doen. Dat deze groot-af
nemer het niet langer neemt voor
kosten op te draaien, die hij niet
Het blijkt dat er nog steeds vee
houders zijn, lid van de Coöp. Zui
velfabriek, die melk verkopen
rechtstreeks aan consumenten en/of
aan bakkers en ander soortige be
drijven. Wij bedoelen hier het re
gelmatig afleveren van melk aan de
burgerij en anderen, dus niet een
individueel geval van hulpverlening
voortvloeiende uit burenplicht enz.,
waar vanwege de fabriek of een slij
ter niet wordt verkocht.
In een der laatst gehouden be
stuursvergaderingen is dit onder
werp wederom ter sprake geweest;
besloten werd de leden door middel
van een circulaire er nogmaals op te
wijzen dat de melkverkoop aan de
burgerij om verschillende redenen
verboden is en dat daaraan boven
dien voor de veehouders meerdere
consequenties verbonden zijn. In dit
verband zijn de hierna volgende
punten voor u van belang:
1. Melkverkoop aan de burgerij
is verboden krachtens het lidmaat
schap van de fabriek; in de statuten
is bepaald dat de leden alle op hun
bedrijf gewonnen melk ter verwer
king naar de fabriek moeten leve
ren ,met uitzondering van die wel
ke nodig is voor gebruik in eigen
gezin of bedrijf.
2. Melkverkoop aan de burgerij is
eveneens verboden krachtens voor
schrift van de Keuringsdienst van
Waren alsmede van het Produkt-
schap voor Zuivel.
De keuringsdienst van waren is
hierin streng, zulks i.v.m. de volks
gezondheid; wanneer ten deze een
proces-verbaal wordt opgemaakt, zal
de betreffende veehouder dan ook
een niet geringe boete krijgen en
niet zelden wordt dit vonnis gepu
bliceerd.
Het Produktschap voor zuivel
houdt hierop eveneens toezicht, om
dat alléén de veehouders, die in 't
bezit zijn van een z.g. burenplicht-
vergunning, gerechtigd zijn tot het
afleveren van melk rechtstreeks aan
consumenten; in ons gebied is thans
geen enkel lid meer in 't bezit van
zo'n vergunning.
3. Melkverkoop aan de burgerij
heeft voor de veehouders, als leden
van de fabriek, ook öirekte en in-
direkte financiële nadelen:
over de melk die aan de burgerij
maakt, is logisch, evenals het feit
dat de boerenbonden hem deze niet
gemaakte kosten ook niet in reke
ning brengen. Het is dus geen kor
ting wat er gegeven wordt, het is
een niet-verrekening van niet-ge-
maakte kosten.
Daar ligt het draaipunt. De coöpe
ratieve gedachte wordt er dus geen
geweld mee aangedaan, want deze
staat voor het voor allen zo goed en
zo goedkoop mogelijk te doen, maar
ook (en dat vergeet men al te gauw)
voor ieder lid persoonlijk.
Natuurlijk wordt men tot deze
maatregel ook wel enigermate ge
dwongen door de vrije handel, die
volkomen terecht deze zelfde maat
regel toepast ook omdat de kosten
voor de groot-afnemer beduidend
lager liggen, maar wat daar kan en
mogelijk is, moet ook kunnen bij de
boerenbonden. En dat kan, want uit
de opgestelde kostprijsberekeningen
blijkt inderdaad een verschil te be
staan, waarvan het betrokken lid
dus rustig profiteren kan.
Dat een algemene vergadering zich
hierover uit moet spreken is nergens
bindend voorschrift. Mede omdat
hier kostprijsberekeningen mee ge
moeid zijn ,is dit een bestuurskwes-
tie, al is er in de meeste boeren
bondsvergaderingen wel sprake van
geweest.
Is dit trouwens een kwestie van
een algemene vergadering, waar
niet gestemd wordt volgens omzet?
En kan juist daardoor de coöpera
tieve gedachte geen geweld worden
aangedaan?
geleverd wordt, ontvangt u geen
bijbetaling i.v.m. de richtprijs en
uitkering uit het zuivelfonds, wel
ke bedragen zoals u weet
thans zeer belangrijk zijn.
consumptiemelkverkoop door de
veehouders doet de verkoop per
melkbezorger of slijter in zijn
betreffende wijk of kerkdorp da
len bij gelijkblijvende kosten,
waardoor het rendement van die
verkoop geringer wordt;
over elke liter melk, door de fa
briek verkocht, wordt uit liet
Zuivelfonds een aanzienlijke toe
slag ontvangen, welke toeslag wij
vanzelfsprekend moeten missen
over die melk die veehouders aan
de burgerij afleveren;
u haalt zich tenslotte veel last
op de hals met de melkverkoop
aan huis met alle gevolgen van
dien en of u er iets aan verdient,
is nog lang niet zeker; u ont
vangt van de fabriek immers 't
gehele jaar door slechts een
voorschotprijs; na afloop van 't
boekjaar wordt los van boven
genoemde overheidsuitkeringen -
de nabetaling vastgesteld.
Uit het voorgaande blijkt dat de
veehouder door melkverkoop aan de
burgerij een drie-voudige overtre
ding begaat en dat hij hierdoor be
boet kan worden door de fabriek, de
keuringsdienst van waren en het
produktschap voor zuivel.
Daarbij komen dan nog de finan
ciële nadelen, zoals eerder omschre-
De veehouder die melk aflevert,
anders dan aan de fabriek, is boven
dien niet solidair met de andere vee
houders, die zulks niét doen.
Er zijn, zoals u weet, veel regelin
gen getroffen om de veehouder een
zo hoog mogelijke melkprijs uit te
betalen, terwijl er van Overheids
wege bovendien een richtprijs voor
de melk wordt vastgesteld.
Zoals U bekend is, heeft door de
Overheid een zeer belangrijke bij
passing op de melkgelden plaats ten
einde die richtprijs te bereiken.
Hiertegenover mag van alle vee
houders verlangd worden, dat zij de
in hun belang gegeven voor
schriften niet doorkruisen en dat zij
zich allen gezamenlijk aan die voor
schriften houden.
Daarom adviseren wij u: handel
volgens de hiervoor gegeven richt
lijnen, al had u hierover tot nu toe
misschien een andere mening.
De zuivelfabriek meent er goed
aan te doen, tot slot, niet te ver
zwijgen, dat het hun bekend is, dat
de leden, die nog melk afleveren,
anders dan aan de fabriek, vooral
woonachtig zijn in de kom der kerk
dorpen en in het bijzonder in de
Maasdorpen en Overloon.
Degenen, waarop het besproken
onderwerp van toepassing is, vra
gen wij dringend, met het ongeooi*-
loofde gebruik te breken.