LOLLEBEEK en mentaliteit Stoeterij in Venray Wien water deert water keert WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN Vredeskerk Wat is een Waterschap? Zondagsdienst huisartsen VRIJDAG 13 MAART 1964 No. 11 VIJF EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 ADVERTENTIEPRIJS 8l/i ct. p. mm ABONNEMENTS PRIJS PER KWARTAAL 1.50 (buiten Venray 1.75 LOLLEBEEK. Ieder mens uit deze streek weet dat daarmede iets aan de hand is. Zelfs de burger, die al langer hoe meer van de landbouw ver- vreemt, weet dat voor de boeren, tuinders van deze streek iets ge weldigs op stapel gezet is, dat mede bepalend is voor de toekomst van deze streek en wel het ruilverkavelingsplan Lollebeek, ge naamd naar het beekje dat praktisch de grens tussen Horst en Venray vormt. Hij weet dat men honderden hek- taren boerengrond aan beide zijden van deze beek gaat herverkavelen, dat er nieuwe wegen en waterlossin gen komen, dat dit jaren zal duren en miljoenen zal kosten. Hij weet dat mede voor dit doel de Heydse Peel, Venrays laatste peelgrond, ont gonnen gaat worden en dat op de duur ook de Venray se landbouw een nieuw „gezicht" gaat krijgen, zich door dit plan beter kan aanpassen, of liever nog inpassen in de grote evolutie, die land- en tuinbouw de laatste 25 jaren doormaakt en mee maakt. Hoe dat allemaal precies in zijn werk gaat, wat er allemaal ge beurt, dat merkt de burger pas als hij nieuwe wegen ziet aanleggen, nieuwe sloten ziet graven. „O, ja", denkt hij dandat zal wel voor dat Lollebeekplan zijn Is dit het enige wat de burger er van weet, de boeren zijn er beter mee op de hoogte. Logisch uiteraard, want hen gaat het meeste aan. Ze hebben voorlichtingsavonden, er zijn schatters en meters gekomen, er liggen tekeningen ter inzage, hoe het is en hoe het worden zal en men weet al zo'n beetje wat uiteindelijk de kosten zullen zijn, die ieder voor zich in dit miljoenen-project te dragen zal krijgen. Men heeft met algemene stemmen voor dit project gekozen en men weet vrij nauwkeu rig wat er precies gebeuren gaat. En toch VOORLICHTINGSAVONDEN. Wie de moeite doet om b.v. Ir. Mohrman eens te volgen op een van zijn vele voorlichtingsavonden in de dorpen, die liggen in het verkave- lingsgebied, die merkt dat in het ene dorp veel meer belangstelling bestaat alg in het andere. Men merkt dan op dat b.v. in het ene dorp de discussies over verschillen de onderwerpen met kennis van za ken gevoerd worden, dat er dwang van de boeren zelf achter zit, dat het hen schijnbaar niet vlug genoeg afgaat, terwijl men in een ander dorp praktisch geen vragen heeft, .schijnbaar minder interesse heeft in wat komen gaat en komen moet en Gods water over Gods land laat lopen Men ontkomt als leek niet aan de indruk dat het ene deel van de betrokken landbouwers dit plan aangrijpt om er uit te halen, wat er maar in zit voor de toekomst van hun bedrijf, terwijl een ander deel rustig afwacht wat er nu feitelijk wel allemaal uit de bus zal gaan komen. Dit leken-oordeel wordt wellicht bevestigd door b.v. het feit dat voor het tuinbouwcentrum wat men in het Oostenrijks veld onder Horst heeft gepland, voor het grootste deel reed9 „weg" is, dat daar binnenkort de eerste tuinder al naar toetrekt (uitgerekend een Venray naar) en de plannen voor een tweede bedrijf al ver gevorderd zijn. In 't tuinbouw centrum voor onze gemeente nl. in Oirlo is nog niets, omdat er nog geen mensen zijn Uit het vrij jonge en dus nog niet zo verkavelde ontginningsgebied van Ysselsteyn liggen meer aanvragen voor een nieuw bedrijf in de Dor- perpeel dan uit het oude boerenge- bied, waar de gronden meer ver spreid liggen en in kleinere stukken verkaveld zijn. En zo kunnen we nog verder gaan. Terwijl de ene de mogelijkhe den aangrijpt om tot een nieuw en modern bedrijf te komen, daarbij fi nanciële risico's niet schuwt, blijven anderen zitten op versplinterde be drijven en maken zich schijnbaar al leen maar zorgen of de bedrijfs schade die men krijgt voor grond, nodig voor weg of waterlossingen, wel hoog genoeg zijn. Of de Lollebeek nergens anders voor is dan om bedrijfsschade uit te betalen. Terwijl de een zich afvraagt of door middel van de Lollebeekverka- veling een uitbreiding van zijn weidegrond niet mogelijk wordt, te gen inbreng van akkergrond, om zo doende een rationeel veebedrijf op te bouwen, daarvoor overleg pleegt met de mensen van de ruilverkave ling, zijn plannen bepraat met des kundigen, doen anderen niets, hou den het bij het oude en vragen zich alleen maar af, hoeveel ze betalen moeten. Ze laten de mensen van de Lolle- beek-verkaveling de initiatieven nemen, in plaats van het zelf te doen Nogmaals het is een leken-oordeel, dat misschien te hard zal zijn, maar vast staat en daar hoeft men al leen maar de verslagen van de boe renleenbanken op na te slaan dat in verschillende plaatsen de krediet-aanvragen stukken en stuk ken hoger liggen dan op andere plaatsen. Maar juist waar het geld rolt, daar ziet men moderne be drijven, ziet men nieuwe methoden toegepast, ziet men de evolutie van de landbouw zich het beste open baren. En het zijn juist deze men sen, die zakelijk en met durf de toe komst durven te bekijken, risico's durven némen, die het meeste van de herverkaveling profiteren, omdat zij er uit halen, wat er uit te halen is, aan de hand van de plannen hun bedrijfsbeleid voor de toekomst dur ven bepalen, vooruitzien en vooruit handelen. En men vraagt zich wel eens af of in bepaalde dorpen, in bepaalde families geen te groot wantrouwen bestaat tegen het nieuwe, dat onher roepelijk komen gaat. Of men niet te veel vasthoudt aan de boerderij „vrij op naam" in plaats van op verantwoorde wijze kredieten te nemen om het oude aan te passen; of men niet te veel liefde heeft voor oude versplinterende percelen, die nog van vader.s-vader stammen, maar die te veel geld kosten in de ze tijd van rationalisatie. Wie nu de Lollebeek op gang gaat komen, zijn oor te luisteren legt er vaart als leek dat er grote en ook verklaarbare mentaliteitsver- schillen zijn, die wel eens hinderpa len blijken voor een zo goed moge lijke totstandkoming van dit grote herverkavelingsplan. omdat nog te velen menen dat de mannen-aan-de- top het voor het zeggen hebben, top het voor het zeggen hebben wat deze verkaveling gaat worden en die zich niet realiseren dat ze het zelf zijn, die met behulp van deze mensen een nieuwe toekomst gaan bouwen. Gelukkig beseffen dat ve len en ondanks de misschien nu zwaar lijkende financiële verplich tingen, die ze op zich moeten nemen, pakken ze de kansen aan, bestude ren zij intensief welke mogelijkhe den dit herverkavelingsplan voor hun bedrijf met zich brengt en bou wen zo niet alleen eigen bedrijf maar ook dit verkavelingsplan uit. Maar er zijn jammer genoeg ande ren, die dat niet doen. Zij of hun kinderen zullen daar later alleen maar spijt en nadeel van ondervin den, omdat ze nu om wat voor reden ook kansen aan zich voor bij laten gaan, die nooit meer te rugkomen. Te pessimistisch dit stuk? We ho pen het ,maar nogmaals wie oren heeft om te horen en ogen om te zien, die merkt dat er te veel ver schillen liggen tussen verschillende dorpen onder Venray t.a.v. hun in stelling tegenover dit miljoenen project en die vraagt zich toch wel met enige zorg af, waaraan dit men- taliteitsverschil nu wel ligt en of daardoor geen prachtige kansen ver loren gaan OEFENRENBAAN VOOR DE DRAFSPORT De uitslagen van de zondag in Hilversum gehouden paardenrennen noemden als een van de prijswin naars de ruin Admiral Voilan van Dennenoord Venray. Een paard dat die dag voor zijn baas een behoor lijke geldprijs in de wacht sleepte en dat zijn home in Venray zou heb ben, is voor iedere verslaggever het sein geweest om er eens wat meer van te horen. Het raadsel is betrekkelijk gauw opgelost. De vroegere boerderij van Kessels in de Spurkt draagt niet ten onrechte de schone naam Dennen- oord. Deze boerderij is opgekocht door de eigenaar van een super markt in Venlo, de heer Heymans, die deze boerderij en de 15 ha daarbij gelegen grond een nieuwe bestemming heeft gegeven. Hij gaat er namelijk een stoeterij in stichten, daarbij naarstig geholpen door de voormalige pikeur van de bekende paardenfokker Geertsen, de heer Seijpheer uit Bergen (N.H.). In deze stoeterij zullen prachtige koudbloeddravers hun verblijf heb ben, getraind worden, er zal mee gefokt worden en van hieruit zullen ze deelnemen aan de verschillende wedstrijden in en buiten ons land. Dat ze daarbij geen slecht figuur slaan, werd zondag al bewezen toen Admiral Vollan op de coursen van Hilversum een derde prijs weghaal de. Naast deze ruin, die gefokt is door mevr. Franssen in Zeist, dra ven op dit moment voor Dennenoord de hengst Baron Miss Heny en de merrie Christal Heny, beiden uit de stallen van van Dunn en Dora Brian uit de Schermerhorn stallen in Ber gen N.H. Deze paarden zijn op dit moment nog in training op de baan in Baarlo ,maar komen naar Venray zo gauw hier de oefenbaan klaar is. Die wordt waarschijnlijk in april a.s. aangelegd. Twee fokmerries staan thans al in de keurige paar- denboxen, terwijl men binnenkort nog enkele Amerikaanse gasten ver wacht. De heer Heymans hteft na melijk in Amerika nog een tweetal renpaarden aangekocht, nl. een 2- jarige hengst en een 3-jarige mer rie, die binnenkort per KLM zullen worden overgevlogen samen met hun Amerikaanse trainer. Ook deze worden in Venray getraind. Men is op het ogenblik druk bezig de boxen in orde te brengen, de ma nege te vervolmaken en het wach ten is nu tot men aan de oefen- baan kan beginnen. KINDERPENSION Daarnaast worden de planen voor een kinderpension verder uitge werkt. Op deze stoeterij zijn name lijk nog een dertiental paarden van het bekende Engelse New Forester ras, kleine paarden, uitstekend ge schikt voor kinderen. Deze paarden worden hier niet alleen gefokt, al zijn er 11 drachtig, maar zijn ook bestemd om de jeugd met het paard vertrouwd te maken en hen hier rijles op te geven. De kinderen kunnen hier onder de va kantie logeren en krijgen dan onder leiding van bekwame instructeurs les in paardrijden. Het is een prach tig gezicht deze rustige paardjes daar te zien, waarover de hengst Monkhorb Danny als een koning regeert. Trouwens deze hengst schijnt zeer goede fokkwaliteiten te bezitten, zodat ook die kant van^ de zaak voor de toekomst veel be lovend is. Zo blijkt Venray dus praktisch ongemerkt in het bezit te zijn gekomen van een prachtige stoete rij met keurklassen van paarden, met een keurig kinderpension, met een manege en in de toekomst een renbaan, die wellicht de mogelijk heid schept dat ook in de toekomst Venray de oude paardenrennen weer terug krijgt. GIFTEN VOOR DE In verband met de uitvoering van de gezinsbijdrage per 1 april aan staande zullen zowel de parochiële bijdrage als de VI aktie komen te vervallen. Wij vinden dit jammer omdat er in de jaren waarin U hebt bijgedragen een band is ontstaan tussen U en de kollektanten. Ook in februari hebt U onze zor gen verminderd door Uw financiële offer. Mogen wij ook in april nog op Uw bijdragen rekenen? De parochiële bijdrage bracht in februari op 234,25 De VI aktie w.o. giften van: N.N. te Venray 10, N.N. te Venray 50, N.N. te Venray 12, N.N. te Venray 40, N.N. te Venray 50, N.N. te Venray 10, N.N. te Venray 3, N.N. te Venray 25, N.N. te Venray 2,50 N.N. te Venray 5,50 N.N. te Venray 25, N.N. Venray (bruiloft) 80, N.N. te Venray 10, N.N. te Venray 3, In totaal 524,10 Vorige saldo Algemeen totaal 758,35 86420,40 87178,75 Girorekening 1030120 ten name van R.K. Kerkbestuur Christus Ko ning te Venray. Bankrekeningen bij Ned. Credietbank en Boerenleen bank te Venray. MATTHaUS-PASSION IN NIJMEGEN Dinsdag 24 maart (vóór-uitvoering) en woensdag 25 maart 1964 in de „Vereeniging" te Nijmegen. Aan vang 7.30 uur. Aangezien de gege vens nu pas zijn binnengekomen en uiterlijk 19 maart alle deelnemers opgegeven moeten zijn, kunnen we tot onze spijt onze traditionele reis naar Nijmegen op zo korte termijn dit jaar niet meer rond krijgen. Wij verwijzen u naar de raambil jetten en sporen u dringend aan op eigen gelegenheid te gaan. Pater Urbanus Wat is nu feitelijk een waterschap? Een vraag, die men enkele maanden geleden nog al eens hoorde stellen in ons Venray, toen men plotseling een aanslag thuis kreeg van deze instelling van 1,Dan blijkt dat er in Venray verschillende mensen zijn, die niet weten wat een waterschap is, iets wat jaren geleden ondenk baar was. Het is daarom misschien wel eens goed om het water schap, in het algemeen wat meer te vertellen en om daarnaast de taak en het werk van het „Venrayse" waterschap eens wat nader te bekqken. Dit temeer waar iedereen van het waterschap-werk min of meer profiteert. WAT IS? Op de vraag wat een waterschap nu feitelijk wel is, zijn verschillende antwoorden mogelijk. Een rechts kundige zal zeggen dat het water schap een publiekrechterlijk lichaam is met verordendende bevoegdheden, ingesteld door de provinciale staten (met goedkeuring van de Kroon) en met een cultuur technisch doel. Hij zal een vergelijking maken met de staat, die ook verordent, recht spreekt en iets uitvoert. Vraagt men het een taalkundige dan zal hij een hele rede afsteken over een „taalkring met eigen woor den" als ingelanden, watergraaf enz. De geschiedkundige weet weer heel ander dingen over het water schap te vertellen. GESCHIEDENIS Er is een oud spreekwoord dat zegt: Wien water deert, water keert. Het is deze strijd tegen het water, eerst individueel, later gezamenlijk gevoerd, die in ons land tot de eer ste staatsrechtelijke samenlevings vormen heeft geleid. Gemeenten, provincies en vroegere staatjes (o.a. de zeven, republiekjes die later de zeven verenigde Nederlanden vorm den) zouden hieruit zijn ontstaan. Het merkwaardige is nu, dat des ondanks de waterschappen een eigen bestaan zijn blijven leiden en som mige zijn zelfs een tijdlang volko men zelfstandige republiekjes ge weest, compleet met wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht, die zich van de buitenwereld wei nig of niets aantrokken. Nadien is hun macht wel teruggebracht; tot hun eigenlijke taak, maar die be hielden ze dan toch wel tot heden toe. In 1895 werd met de keurenwet de bevoegdheden nog wat beter ge regeld en in 1900 kwam de water - staatwet ,die de waterschappen stel de onder toezicht van de provinciale besturen, die deze schappen oprich ten en ontbinden. Het is duidelijk dat met name de zeewering, het onderhoud van ri vierdijken, de waterbeheersing in de polders op de eerste plaats aan leiding gaven voor het oprichten van waterschappen en dat in het vrij zandige Noord Limburg met zijn peelvlakten vrij laat eerst tot een dergelijke instelling kwam. ONTGINNING VAN DE PEEL Het was juist de ontginning van de peel en alles wat daar aan vast zat, die hier een waterschap nood zakelijk maakten. Men had namelijk bij de eerste ontginningen veel overlast van water, dat slechts moei lijk weg kon. Een kwaal, die overi gens niet alleen de peelgronden hadden. Er werd ook op de oudere gronden dikwijls geklaagd over wa terlast en dit was oorzaak dat in de dertiger jaren enkele gemeenten de koppen bij elkaar staken om aan dit probleem wat te gaan doen. De oplossing kwam toen wegens de heersende werkloosheid de nor malisatie van de Noord Limburgse beken ten Westen van de Maas als zgn. werklozen-object een feit werd Om de bereikte resultaten te handhaven was een waterschap noodzakelijk dat in 1932 dan ook door G.S. van Limburg werd inge steld, met een werkgebied van ruim 25.000 ha. INGELAND De mensen, die in het werkgebied van zo'n waterschap gronden heb ben liggen noemt men in de ietwat statige waterschap-taal: ingeland. Zoals de inwoners van een ge meente de gemeenteraad kiezen, zo kiezen eenmaal in de zes jaar de kiezen. Via een vrij ingewikkelde procedure zorgt men er voor dat van ieder kiesdistrict een juist mogelijke verdeling komt van de beschikbare zetels, om zodoende de belangen van alle ingelanden zo goed moge lijk te kunnen behartigen. Dat de gemeenten, die grote belangen heb ben in het waterschap ook finan cieel eveneens hun vertegenwoor digers in het bestuur aan kunnen wijzen, is vanzelfsprekend. De watergraaf, de voorzitter van het bestuur en van het waterschap wordt benoemd door Ged. Staten. VERBETERING WATERSTAAT KUNDIGE TOESTAND Laten we nu weer teruggaan naar 1932 toen het „eerste waterschap" hier met zijn werk begon en o.m. de betrokken landeigenaren moest op dragen om de beken en waterlossin gen zo goed mogelijk vrij te hou den van ongerechtigheden, zodat 't water vlot weg kon naar de hoofd beken en naar de Maas. Geregelde kontrole (schouw) zorg de van de kant van het waterschap dat de grondeigenaren hun verplich tingen nakwamen. Het oude spreek woord: wien water deert, water keert kreeg ook in deze streken nieuwe betekenis. Betekenis in die zin, dat men naast de financiële lasten voor de instandhouding van deze instelling ook daadwerkelijk werd ingezet de genormaliseerde beken in zo goed mogelijke staat te houden. Deze niet geringe verplich tingen werden echter over. het alge meen toch zonder klagen gedragen, omdat men aan eigen land de goe de resultaten van een en ander kon merken. Doch in de jaren merkte men dat verbetering van de waterafvoer ook tot gevolg had dat verschillende stukken landbouwgrond te droog werden en dat op sommige plaatsen te veel water onttrokken werd. Men kwam er toen aan om een groots plan op te stellen om te komen tot een verbetering van de waterstaat kundige toestand van 't hele Noord- Limburgse gebied. Een plan dat verstrekkende gevolgen had. VOORLOPER LOLLEBEEKPLAN In 1950 werd het bestaande water schap omgedoopt tot het Water schap Noord Limburg en kwamen die gedeelten van de gemeenten Maasbree en Helden onder dit wa terschap, die eerst er niet toe be hoord hadden. Het gebied groeide aan tot 38.406 ha., terwijl dit later nog] werd uitgebreid o.a. met de ruilverkaveling Broekhuizen, Kes- sel e.a. tot 44.200 ha. Had intussen het waterschap op verzoek van de boeren het onderhoud van de hoofd beken al op zich genomen, perso neelsgebrek e.d. waren oorzaak dat steeds groter aandrang kwam om het onderhoud van alle beken en waterlossingen via het waterschap te laten lopen. Dit dwong tot me chanisering en zo zijn een veegboot en maaimachines al ingezet om de ruim 700 kilometer lange „waterwe gen" in goede staat te houden. Thans is men bezig om een talud maaier in te zetten, die mecha nisch zorgt voor het afmaaien van de beekwanden en het bijeenhar- ken van het afval. Daarvoor moet men echter een werkpad langs de beken hebben, waarvoor de be nodigde gronden thans worden aangekocht. Maar terug naar de nieuwe water beheersing. Zoals gezegd, de na oorlogse waterstaatkundige toestand moest verbeterd worden omdat te veel water onttrokken werd. In sa menwerking met vele andere in stanties is men toen gekomen tot het grote plan van de waterbeheersing, dat de voorloper is geworden van het Lollebeekplan. Waterbeheersing wil zeggen, daar water heen bren gen, waar het nodig is, daar water afvoeren, waar het te veel is. Zelfs een leek kan begrijpen dat dit- een enorm karwei is ondanks het feit dat deze gebieden door hun helling naar de Maas toe van de Peel af doorvloeien van water vergemakke lijken Dat daarvoor o.a. grote cul tuurtechnische werken, streekverbe- tering, ruilverkaveling en herverka veling noodzakelijk zijn, ondervin den we met name in het ruilverka velingsplan Lollebeek. Het plan Lollebeek, waarin dit waterschap alleen al 1.7 miljoen gulden subsidie geeft, alleen om de waterbeheersing zodanig te kunnen maken dat alle landbouwers er het meeste profijt van hebben. GROOT BELANG Er zijn de laatste tijd wel eens o.a. in verband met de Delta-plan nen stemmen opgegaan om de al zo lang bestaande waterschappen te doen verdwijnen en b.v. de provin ciale waterstaat de waterstaatkun dige taak van de waterschappen te laten overnemen. We gaan ons in dit debat niet mengen, ook al omdat met de Delta-werken heel andere belangen gemoeid zijn. We willen slechts vaststellen dat het betrekke lijk jonge „Venrayse" waterschap in zijn 30 jarig bestaan van groot nut is geweest voor de landbouwers in deze streek en dat mede op zijn ini tiatieven ook voor de toekomst be langrijke projecten worden uitge voerd. De waterbeheersing van het Noord Limburgse land zal een be langrijke taak blijven, zeker nu land- en tuinbouw een geweldige evolutie doormaakt. NIEUWS UIT VENRAY EN OMGEVING Van zaterdagmiddag 12 uur tot zondagnacht 2 uur Dr. VAN DEN HOMBERGH Oostsingel 6 Telefoon 1393 Uitsluitend voor spoedgevallen! ZONDAGSDIENST GROENE KRUIS Zr. M. JANS Overloon Telefoon 04788-262 GROENE KRUIS Dinsdag a.s. Zuigelingen-bureau voor de Kom. Voortaan op ieder zuigelingenbureau pokken zetten. ZIEKENAUTO Bel 04780-1592 b.g.g. 2116 ZONDAGSDIENST VERLOSKUNDIGEN Vroedvrouw Kruijsen-Meesters Julianasingel 41-43 - Venray Tel. 1061 (04780) b.g.g. 1152 VANUIT VENRAY NAAR ROME—ASSISIE De reis begint op 3 september 1964 .duurt 13 dagen en kost 375,- (alles inbegrepen; exclusief natuur lijk zakgeld). Bij voldoende deelna me vanuit Venray reserveren we de trein van Venray naar Venlo. Folders met volledige inlichtingen over deze reis zijn te verkrijgen bij broedr portier en pater Urbanus, Leunseweg 1. Liefst zo weinig mogelijk telefoon tjes en aanloop. Alle gegevens vindt u in de folder. Omdat we nu reeds de hotels moe ten bespreken en omdat we bericht hebben gekregen dat er ook vanuit Sittard en Wychen veel belangstel ling voor deze reis bestaa*, moeten liefhebbers zo spoedig mogelijk be slissen en zich UITERLIJK deze maand (maart) definitief opgeven. Hak de knoop door. We wensen u alvast de voorpret, die aan elke grote reis verbonden is.

Peel en Maas | 1964 | | pagina 5