Wat kwaam en goonk ien 't aide jaor
een jaarlijks terugkerende beschouwing over Venrays wel en wee
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
VRIJDAG 3 JANUARI 1964 - No. 1
VIJF ENSTACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
PRIJS PER KWARTAAL t 1.5» (botten Venray 1.75)
't Jaor is um; d'n uurste krant
van 't neej lit al wer klaor
en Peel en Maas, ow aege blad,
werd 85 jaor.
We staon wer an en neej begin;
en jaor nog jong en fris
en wat dit jaor ons brenge zal
dit is nog ongewis.
Zal 't vreugde zien of liëd
ien ons persoënlik laeve?
Zalt 't geluk en vurspoed zien
of ongeluk ons gaeve?
We wiëte nie wat 't brenge zal;
mer bidde 's Lieven Hiër,
dat Heej os zellef en os Rooi
meug zaegene, kiër op kiër.
Zodat 't jaor dat komme göt,
en goed jaor meuge zien,
vur os persoënlik en vur Rooi
vol geluk en zonneschien.
Mer laote we, vur we verder gaon,
wat ging nog is bekieke,
wat we ien 't afgeloëpe jaor
nog allemaol verrig mieke.
We bouwde as en lieve lust
ien dat afgeloëpe jaor
en mieke dor op 't Desselke
aarig wat huus klaor.
Mer behalve daor, ok ien West,
schote woninge uut de grond;
gen kerkdurrep, waor ien dit jaor,
gen neej-bouw-steiger stond.
De woningnoëd is nog groët,
dat liëd duut veul nog pien,
mer bouwe we ien dat tempo dur,
zal 't gaaw geleje zien.
Neej huus en neej straote,
't was vlak en arigheid;
alliën zoë rake we per slot
uut de behuuzings-narigheid.
't Desselke wi^r en heilige buurt;
de grond ok heilig duur,
Tor. Woo* '"nrinnFr*
an 't aide oerlogsvuur.
Mer 't vurnamste is now toch
dat er biëstig is gebouwd
en an de noëd en einde kumt,
den hit te veul benauwd.
Kom laote weej now mond vur mond
't jaor bekieke gaon;
dan zien we vanzelf wel datter
veul werk is gedaon.
De winter was ient begin
nog volop ien 't land;
De Rodse boer vroeg en
kwart miljoen
as steun, stond ien de krant.
't Mond en klauwziër, slechte oëgst
ware re je vur die vraog;
Mer mit 't antwoord was 't Rijk
bar laat en biëstig traog.
Went 't steun- en sanieringsfonds
is now nog nie an 't loëpe
en mennig boer hit mit daordur
genna auto kunne koëpe.
Toch werkt d'n Raodse boer mer dur
kiek naor 't verkavelingsplan,
waorien ie dur enne brieje weg
van 't Veule nor Wanssum kan.
Dat zaagde ok an de Rodse mellek
20 miljoen, wat enne hoëp;
Ien de rund- en perdefokkereej
was ok nog veul te koëp.
De KI's werkte urst naeve
mer doen now toch wer same,
terwiel der van de boereweeg
er hiël wat verrig kwaame.
Vur 't groëte plan der Lollebeek
wier Venroy „gekartierd"
en Cassele mit en neej bureau
ok netjes nog versierd.
Mer de Rodse boer lej ok
ien 't nest der KVP
en dik en groët Koekoeksei;
't was nie netjes wattie deej.
En vierde ok 't gouwe fiëst
van Oelders boerenbond
en ok 't zestig jaor bestaon
van Ostrumse Eierbond.
Miek ien Mersele en bedrief
as vurbeeld vur 't tuiniere,
en vak dat mennige jonge boer
vur zien toekomst mot gaon liere.
En spaarde beej de baank nog
ongevaer en kwart miljoen,
ge snapt nie. waor de Rodse boer,
dat allemaol van kan doen.
Mer kom wer trug nor
d'urste mond
toen er tekort an kole kwaam
en men de welstandskemissie
bar op d'n korrel naam.
't Verkier vroeg ien den mond
5 doje ien dees streek
woruut d'onveiligheids des verkiers
wel allerduudelikst bleek.
Ien dizze krant ston iedere waek
ongelukke ien 't verkiër,
schiens helpe alle regels mej
de veiligheid gen zier.
We loëpe en we re je duk
zonder an ander te daenke
en hebbe lak an 't verkier,
zien regels en zien wenke.
Wie zich nie an die regels helt
is schuldig, ok vur God,
went heej zondigt op de urste plats
tigge Zien twedde gebod.
Ien den mond beloofde ok de raod
zien vraoge op schrift te zette
en onderwierp zich daormit
an neej en strenger wette.
De bibliothiëk bestond 5 jaor;
me schetste toen nog raak;
en de PLEM haaj vur al den stroëm
en schakelstatie ien de maak.
De bouwvakkers hielde vergadering
hun jaor was goed gewist,
mer hoeveul er nor Pruusse gaon,
genne enne den dat wist.
Toch zien dat er nog te veul
die daorhin bouwe gaon,
mer ien Rooy vur en neej huus
op 't woningliestje staon.
Dan kwaam fibbrewari an de reej,
mit 't fiëst van Carnaval.^
Aacht Prinse ware d'r ien Rooy
enne optocht en ok bal.
Toe kwaam ok 't vaegmesjien
Sjef Jacobs hier vervange
Heej poetst, klopt zuugt en schoert
wat kunde mier verlange?
De middenstand wier 50 jaor
en hit dat goed versierd
mit fiëstvergadering en zo mier,
mer hitter ok gelierd:
Dat bunnekes gevaorlik zien,
zelfs aster gold an hingt,
went 't is 't kantongerecht,
dat de laeste wies dan zingt.
Ellef guldens was de pries
vur de aktie van dit jaor;
milrf <41> »V»5rW«v
zo'n akties nie mer klaor.
We hebbe en TeenagerkHib,
clic danse gev^gd-nsierd
Blue Diamonds nor Venroy brocht
en zien urste verjaordag viert.
Dan kumt mart en de Raod
göt 't centrum grotter make;
mier plats vur auto's en zo mier,
vur winkels en vur zake.
Ze noom dus 't besluut
um Rooy te conserviere
en wat dat wel betaekenen kan,
zal de toekomst os wel liere.
Went hoe 't neje werre zal,
kan niemes ow al zegge,
behalve dat ze 't arbeidsburoo
an de Juliasingel legge.
En de Veldstraot werd winkelstraot,
al was dat uurst verboje
en nevve de weg nor Durze toe
gon ze de buum now rooje.
Ientusse ligge ien de Groëtestraot
3 winkelpande leeg
Wie zei ok wer dat ons goed Rooy
gebrek an winkels kreeg?
Mart was ok de mond, waorien
de plannen zien goedgekeurd
vut 't zwembad en de Vredeskerk
en de verlichting kreeg en beurt.
Op de kerkdurpe komme lampe bej
besliste Venraods raod
wat dat betaekent ziedde wel
an Cassels' Horsterstraot.
40 jaor. was d'Oelders pastoër
priester ien den mond,
den beej dat fiëst de sympathie
van zien parochie ondervond.
Ien Ostrum hit de KVP
de probleme toe besproke,
die ien en durep as Ostrum is,
wel er is rond kunne spoke.
En sportonderzuuk wier iengesteld
zoë wier toe ok beslist;
mer 't resultaat van dat gezuuk
hebbe we tot now toe gemist.
Ien 't verbouwd gemaentehuus
(Ien 't kötje zit afdieling I)
koste van Scheppend Ambacht toe
en pracht tentoënstelling zien.
Ir Raedts kwaam uut Maastricht
de Beekweg vreejheid gaeve
en vertelde dat de Waterstaat
hier wat te zien zeuj gaeve.
Mer de Waterstaat hiel zich stil,
hit gaar niks laote merke.
Ien Brabant motte daorvur zien,
die wiëte pas te werke.
De weeg ien Durze en Mezaes
die kwame netjes klaor.
Weej dun niks as praote mer
ien 't afgeloëpe jaor.
De neje weg van Horst nor Rooy
is al jaore ien de pen,
net as de weg nor Wanssum toe,
mer komme duut er gen.
De Stationsweg den is opgeknapt,
dat is ok ierlik waor,
mer 't plan daorvur bestond ok al
zo'n 35 jaor.
Mer nie geklaagd en wer gehoopt
now vur 't kommend jaor.
Misschien kumt de weg nor Durze
op 't Limburgs dan ok klaor.
En werd de Midde Piëlweg dan
ok ien 't Westen afgemakt.
En mit frisse moed het plan
vur de Gasstraot angepakt.
As afscheid an de mond mart
kwaam de neje ziekewage
en hoeve ons ovver dat vervoer
now gaar nie te beklage.
De kraeje kwame ien april
nor Venroy toegevloge,
waor jagers diëls dur aege
schuld nie op schiete moge.
Went de jagers ien 't Rodse land
zate dik ien de penairie
Gen samewerking, gen sportgevuul
hielp hun uut die miserie.
'n Rodskemissie wier apart
vur ons jagers iengezet,
mer toch stotter hier en daor
't gewaer nog ient 't vet.
Zo ziedde dat de sport nie alt
de meense baeter mikt,
as den d'ander vur zien neus
zien jachtgebied afpikt.
Nië, dan liever nor de Hey
wor de motor-cross wer was
en geld brocht ien de laaj
van de neeje-kerke-kas.
Dor haaj de Rector zilveren fiëst
en was enne neomist.
Um die reje is 't ok ien Cassele
en ien Oeldere fiëst gewist.
As slachtoffer van 't. verkiër
raakte Rooy hiër Pubben lcwiet.
wierK* fir-*-* fcië'
en leegte achterliet.
Went als wethouder ien de Raod
hittie jaore Rooy gediend,
as bestuurder en organisatieman
zien spore wel verdiend.
De begroëting kwaam ien april
mit neeje en groëte planne,
al ister veul daorvan nog nie
ien kroeke en ien kanne.
An plannen ister gen gebrek,
rapporte ziender zat
mer watter kumt en watter is,
nog altied gen zwembad.
Ien mei was ok de verkiezing
vur de Staten-Generaal
mit mennige stem der KVP
ging boer Koekoek an de haal.
Qe dienstregeling van bus en trein
geldt ok vur en jaor.
En Peel en Maas miek ien den mond
de fotokrant toe klaor.
Er kwaam en neje tennisklup;
kampioen wier Venraoy vier;
t mond- en klauwzeer was vurbej;
Circus Belli kwaam nor hier.
ten Wanssum was 't toe ok fiëst
um de have, daor gemakt
vur jachten zeilers en wat mier
de watersport nog rakt.
As de gemaent geheimzinnig duut
over en febriek die komme ging,
laasde opelik ien de krant:
Rank-Xerox hiet dat ding.
Dat gaaf aanvankelik wel krakeel
mer de zaak is durgezet
en kommend jaor werter al en diël
neve Verstraole nergezet.
't Is en chemische febriek,
gen metaal dus, gen beton,
enne sector, den ons Venroy
nog goed gebruuke kon.
D'industrie breidt zich mer uut
't göt overal aeve goed
al bruister ien ons Rooy nog wel
Spaans, Grieks en Turks bloed.
Kachels, materiaal vur scheep,
beton, rösters, staole raam,
wie haaj vur dertig jaor gedoocht,
dat dat uut Venroy kwaam?
Venrods industrie, die bloeit,
d'r is werkgelaegenheid zat,
mer ok ons annemers zien nie mis,
die bouwe me toch wat.
Van Venrods fabrikaat zien er
scholle, ziekehuus en kerke
'iv "i't -7P èg*^ 'onrl.
ien 't buuteland ok wer»ce.
Juni kwaam mit 't droeve neejs,
van Paus Joannes' sterve;
Den ien zien kort Pontificaat
veul vriende wis te werve.
Mer ok kwaam juni vur de Vreej
mit de ienzaegening der kerk,
en fiëst dat me terecht bezaag
as de kroën op hiël veul werrek.
Went klaen mer dapper is de Vreej
dat hedde kunne merke,
ze ginge ummers mit alleman
vur de waterleiding werke.
Vur zwemme motte ien Venlo zien, Ze groeve sleuf en bouwde ok
Horst, Uden of de Maas, i en kerk, en parochiehuus,
Hier was alliën um 't stichtingsgeld richtte en stalen toren op,
en hiël jaor lang geraas.
Went 60.000 guide mot
Rooy zellef op toffel legge,
mer hoe dat werd beejengebracht
dat huurde niemes zegge.
We praote en we kibbele mer,
wie ient bestuur mug zitte
en hebbe behalve ovver 't geld,
op alles wat te vitte.
Mer as die 60.000 gulden nie
hiel gaaw te vurschien komme,
dan werter ok 't kommend jaor
ien Rooy wer nie gezwomme.
Op 't einde van den mond april
toen de Kunnegin wer jurig was,
krege zeuve Rodse meense liefst
en lientje op eure jas.
Moeder Alfrida vierde d'r golde fiëst
ien den mond ien St. An,
en noom nao jaore trouwe dienst
dor latter afscheid van.
En museum is en aide wens
mer de Raod zeej keihard: neej
mer as 't aide spul verlore göt,
dan klaagt men ach en weej.
't Ziekenhuus kreeg ien den mond
verlof um te gaon bouwe
en sindsdien ziede ien die buurt
Nelisse zien meense sjouwe.
J gave de Rector en neej huus.
Dat kostte allemaol veul geld,
en al zit men er dan zwaor,
ze speulden 't mit die paar man
toch netjes en vlot klaor.
Mgr. Moors kwaam nor Venroy toe
um en neej klaoster ien te we je
en hoopte dat dit Mariannhill
ien Rooi goed zal gedeje.
Dit neje klaoster an de Hoebertweg,
kwaam razend snel ok klaor,
hopelik kumt er net zo gaaw
't Centrum ien dit jaor.
Op dat Centrum vur ons cultuur
werd hier al lang gewaacht
mer ien Den Haag schiet me nie op
't is feitelijk God geklaagd.
We krege wel en kleuterschol
vur plan West hier toegeweze,
die mot er dan zoë zegge ze
mit Pinkstere verrig weze.
Verbroedering was de leus
van jonge Duitse manne,
die op 't Duitse kerkhof
neej dreuj kwaame spanne.
Ze tonde hun goeje wil
um de doëje dor te iere
en as taeken van de neje tied
verdraagzaamheid te liere.
Dor kumt en neej verpleegstershuus
neej keuke, neej kapel,
en neej kliniek en beddehuus,
kortum 't werd model.
De barakke gaon dan eindelik weg,
er kumt ruumte en gemak.
Misschien viendt de bejaorde meens
dan ok enslang onder dak.
Went wil de bejaorde ien en tehuus
don mottie Rooy verlaote,
al zien we ovver dit probleem
al twintig jaor an 't praote.
Loën en Horst hebbe nie gepraot
mer bouwden zo'n tehuus.
Dat Venroy zoiets nie hit,
is vur veule wel en kruus.
Venraods jeugd wier onderzoocht
zo besliste Venrods Raod,
ge merkte er wel bar wennig van;
wannier kumt men tot de daod?
De voetbalclub van 't Molenplein
wier in juni kampioen,
die blieve 't dor onverhoëpt
toch nog hiel aarig doen.
St. Lidwien d'invalidenbond
verkocht bierglaas mit de vleet
waorop de tores van ons Rooy
netjes staon vastgeleed.
God riep opaens onverwaacht
Kapelaon Heymans in zien spel
mit Venraodse jeugd, zien aège jeugd
dat ging toch wel te snel
Droefenis was er ien Rooy
um dit plotselinge gaon,
went dizze priester hit hier toch
zeuve jaor klaor gestaon.
Vur alle, die hulp nuëdig han
en vur zien patronaat
Venroy verloor ien um
enne priester van formaat.
In juli kwam de neeje Paus
en Paulus is ziene naam,
terwiel er ien dat ver Den Haag
en neej regiering kwaam.
Dat zette Venroy zonder mier
ien de vierde gemaenteklas.
Mer baeter was 't aster gen
klasse-onderscheid mer was.
De jeugdvierdaagse waster wer
now vur de viefde kier
en Venrods jeugd was beej dit fiëst
4 aovende an de zwier,
Het Ziekentriduum op St. An
dat is now host traditie
en Luëne hiel vur de missie toe
enne optocht, mit ambitie.
Trouwes Luëne deuj nog mier,
kreeg en neej voetbalterrein
en de wielerronde vur de kerk
was wer ien Ysselsteyn.
Ien Rooy was en internationaal
en schon concours-hippique,
en ien de Vreej wer Vredefiëst,
mit danse en muziek.
Toe al 't textiel was opgeruumd
d'exames ware gedaon,
is Rooy an 't einde van dh mond
Op vakantie mer gegaon.
De kermis kwaam ien 't land
mit achtbaan, ijs en friet
en as ge ien 't Vlakwater komt
is 't al tente wagge ziet.
De spultuin en de camping daor,
kunne de meense host nie laote.
Op 't Desselke begint me dan
mit d'n anleg van de straote.
Oeldere kreeg zien parochiehuus,
St. An zien monument
en Venroy wier in België
dur reclame mier bekend.
Paoter Briels haaj diamante fiëst
göt de welstand ok verlaote
aian wol boncojd, an wie do
gemaente raod dat werk zal
aover laote.
En ongeluk miek en end
an Rector Geurts zien laeve.
Meuge de Gaever van alle goeds
Hum de eeuwige vrede gaeve.
Vur 't Veule hittie veul gedaon,
was altied ien de waer,
de meense dor beej de Piël
han dizze priester gaer.
't Waterschap kreeg en neej gebouw
wel duur, zo wier gezeed,
dorrum wier iederiën toe mer
en gulde-anslag opgeleed.
Dat Nelissen mit zien prefab
nor Helden is gegaon,
hit an mennig Rods hart
toch wel wat pien gedaon.
Mer ja, dor is water vur transport
en wat hebbe we now hier?
't verlengde Wilhelminakanaal
stöt al jaore op papier
En werter schiens gen werkelijkheid
blieft ien de laaj begrave,
tot ze 't op en ander plats
is enne kier gon grave.
De schakers ware hier te gast,
ok dat is vort traditie;
achter de knallende brommers hin
trok toe ok ons pelisie.
De luchtdoëp krege ien den mond
4 bejaorden uut de kom
vur zweefvliege en thermiek,
dreje die hun hand nie om.
't Concilie begos opneejd,
kwaam ien Roëme wer beejen.
Ok dizze krant gaaf trouw verslag
van wat de vaders zen.
Octoëber en de Caritas,
dat huurt vort beej elkaar.
De akties brochte ok dit jaor
wer veul geld beej mekaar.
Afscheid noom J. v. d. Boom
van 't werek trouw gedaon
dankbaar hit me hum toe nie
mit leeg hand laote gaon.
Uut de hervurmde urgel
ien de kerk ien Blitterswieck
kumt dank zij de Rodse hulp
now volop wer muziek.
En klinkend antwoord op 't bevel
dat d'Amboneze hier weg mosse,
umdat ze eur godsdienstplichte
plots nie vervulle kosse.
Die ontdekking deuj men uurst,
toen ze hier tien jaor zate,
mer jao, Den Haag hit dukker iets,
wel bar laat ien de gate.
An filmvurming vur de jeugd
wurd hier nok ok gedaon,
wellicht ziedde ze dan nie zovveul
mer op de huukskes staon.
Vur Dousadje was men ok aktief,
wis me veul guldes op te hale,
trouwes vur ieder goed doel
wil Venroy gaer betale
Os ienwonertal liep umhoëg
tot liefst mer 12 miljoen;
wilde ien den hoëp nie ondergaon
is 't motto: zellef doen
Dat deuj en jufrouw ok ien Rooy
die miek enne bungalow klaor
zurgde prompt vur HET schandaol
van het afgeloëpe jaor.
Zonder vergunning, zonder papier
te bouwe ien dizze tied,
mer juffrouw, hoe mot dat now,
dat meugt toch hiëlemaol niet.
Ge ziet watte resultate zien:
de bungalow vol draod;
de gemaente die is bare boos
en geej zellef staot op de straot.
Ien Ostrum wier de Harmenie
ien en neej kostuum gezet;
ze blaoze now nog ens zo goed,
ien d'r pekskes keurig net.
Pastoër Geerits kreeg ok ziene zin,
kos zien kerk now gon bouwe;
heej kreeg al veul, mer zal d'r now
nog biëstig motte sjouwe.
Mer Rooi helpt hum wel wier,
zoals 't al hit gedaon,
zodat plan West mit kerssemis
nor d'r aege kerk kan gaon.
Terlingen hit 't klaor gespuid
extra hulp te kunne gaeve
as krotte werre opgeruumd
dat was ien Mersele te belaeve.
Daor kwaam nr. 600 klaor,
mit hulp van zien fonds.
Beej gelaegenheid van dat feit,
kwaam hoëg bezuuk beej ons.
Servatius opende en paviljoen
dat ze netjes han verbouwd,
now wert an 't neej verplegershuus
al danig hard gesjouwd.
De waereld rouwde mit die daag
um Kennedy's hene gaon
•i'Sy'iS Su'vöS-'Sl.v.'KSaS strak;
onoéiv .t.iuuK hit weerstaon.
En ien Limburg kwaam 't moment
dat we de gouverneur kwiet rakte
den veul vur Venroy hit gedaon;
Noord Limburg wakker makte.
Hiër Gouverneur 't göt Ow goed,
now ge ambteloos burger ziet,
wet wat er ok gebeure zal
ons Rooy verget Ow niet
D'adjudant vertrok toe ok,
ging rustig mit pensioen
en duut now wattie gaer wil,
mer as pelisie nie kos doen.
De belasting op 't Rods vermaak
was duk te hoëg en zwaor,
mer heej werd lichter is gezeed,
now, ien dit loëpend jaor.
Zoë sukkele weej naor 't end,
dit blad is ok host vol,
mit al os zörg en os liëd,
mer ok en bitje lol.
We hebbe enne greep gedaon,
veul is hier nie vermeld
toch hope weej, dat desondanks
dit bitje Ow bevelt.
We hebbe toch kunne zien,
dat Rooy vol laeve zit
en de vuruutgang van ons gemaent
viel ok dit jaor wel mit.
Vuruutgang motter zien
wie stil stöt is verlore,
dur samewerking van ons al
wurdt den alliën gebore.
Ysselsteyn, Luëne, Hei, Ostrum,
't Veule, Vreej en de Smakt,
Cassele, Mersele en de Kom
en Oeldere mit de Blakt.
Motte saam iën gemaente zien,
waor 't goed is um te laeve,
dat kan as ieder op zien beurt
wet te neme en te gaeve.
Zoals de kom en elk gehucht,
dit streve mot versterke,
zoë motte ok de stande hier
vur dat doel samewerke.
't Mot ons aller streve zien
de plats, worien we laeve,
op elk gebied, op ieder terrein,
ons aller hulp te gaeve.
Zodat de naam van ons gemaent
de garantie steeds blieft gaeve,
't ister goed, 't ister schon
um ien Venroy te laeve.
Weej hopje, dat 't neeje jaor,
dat alles ow zal brenge
en zulle dur op vurhand vast
en borreltje op plenge.
We hope dat wat komme göt
hiël duudelik en klaor
vur ons en vur hiël Rooy zal zien
EN ZALIG NEJE JAOR....
