Het Rusland van de dooi
lekker en gezond
Politierechter
HET CONCILIE
op vacantie
DE
HANDEN
van de
huisvrouw
VRIJDAG 15 NOVEMBER 1963 No. 46
VIER EN TACHTIGSTE JAARGANG
^PEEL EN MAASÜ1
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCRHOF N V. VENRAÏ WRPKRT 1H VOHP VPNPAV T71M fTMQTPPIfpIVJ ADVERTENTIEPRIJS 8 ct. per mm.lten Venray t 1.75)
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1050652 GGIVDLHU Y UUlV V GilI\A I Crlv UMiJ 1 IXLrlVLilN PRIJS PER KWARTAAL 1 1.50 (bu ABONNEMENTS-
GLUREN DOOR HET IJZEREN GORDIJN ANGSTAANJAGENDE BEZIGHEID
Ruim 10 jaar geleden is het al weer,
dat Josef Stalins dood openbaar ge
maakt werd. Er was rouw in Rus
land op die dag in maart 1953. Meer
dan 750 militaire muzikanten speel
den de treursmars van Chopin, toen
het lichaam van de grote meester,
die dertig jaar lang over leven en
dood van een miljoenenvolk had be
schikt, naar zijn laatste rustplaats
werd gedragen. Zijn laatste rust
plaats? Naast het gebalsemde stof
felijk overschot van de grondlegger
van de Russische Sovjetstaat, Lenin,
kreeg Stalin een plaats in het mau
soleum op het Rode Plein. Zeven
jaar slechts heeft hij er gelegen.
Vandaag de dag staan nog vrijwel
ieder uur van het etmaal kilometers
lange rijen Sovjetburgers te vrach
ten tot ze dit heilige der heiligen
mogen betreden. Langs de Kremlin-
muren stellen zij zich op, ze vor
men een enorme slang, die zich over
het Rode Plein kronkelt en dan
langs de stram op wacht staande
soldaten het rood marmeren mauso
leum binnengaat. Trapje af, bocht
om, weer trapje af en dan.... het
is een vreemde gewaarwording,
want in het melkwitte schijnsel van
de schijnwerper ligt daar Lenin. De
man, die de revolutie predikte, die
als een Godheid wordt vereerd door
alle Russen; het middelpunt van een
cultus. Officier op wacht bij de baar
Ze schuifelen voorbij, de duizenden.
Aan drie zijden passeren ze het dode
lichaam om dan de trapjes te bestij
gen, terug naar hetzelfde Rode
Plein.
Vreemd okergeel lijken die muren
van het Kremlin, als je het mauso
leum verlaat. Vreemd, okergeel met
die prachtige coniferen ervoor.
Geen Stalin meer aan de zijde van
Lenin. De plaats, die hij zichzelf had
toegedacht is leeg nu. Maar verdwe
nen is Stalin niet. Dat is het merk
waardige, de tweeslachtigheid van
deze rode stad. Hoe erg ook de be
schuldigingen zijn, die latere macht
hebbers hebben geuit over hun
voorganger, hoe vertoornd Croestsjef
ook sprak over de bloedterreur van
Stalin zomin als hij die dertig bloe
dende jaarbladzijden uit het Russi
sche geschiedenisboek kan scheuren,
zomin heeft hij Stalins stoffelijk
overschot kunnen laten verdwijnen.
Wie achter het mausoleum het
Kremlin binnengaat, belandt op de
begraafplaats van alle verdienstelij
ke Russen uit het Sovjetrijk. Beken
de namen komt men er tegen. Ze
zijn er begraven, of hun as is ge
metseld in de muur. Namen van.
kunstenaars, staatslieden en geleer
den. Op de grafstenen staan borst
beelden. Behalve op die van Stalin.
Daar wijst slechts een simpele zerk
met eenvoudige uitgebeitelde letters
de plaats, waar de staatsman zijn
werkelijk laatste rustplaats vond.
Waarom geen borstbeeld? Onze gids
haalt de schouders op. Nog niet
klaar zeker, luidt het commentaar.
Maar hij is er dan toch nog maar,
die vader des vaderlands voor de
een, die beul voor de ander
Wie het avontuur beleeft om door
Rusland te zwerven ,om door het
Gum-warenhuis te wandelen en een
ijsje te kopen of limonade te drin
ken in de Gorkistraat; hij zal tel
kens weer stuiten op zulke vreemde
ervaringen. Op van die merkwaar
dige tegenstrijdigheden. De objectie
ve waarnemer voelt zich heen en
weer geslingerd tussen uitersten.
Hij heeft zich voorgenomen, alle
westerse ballast van vooroordelen
overboord te gooien. En kijk, daar
ontdekt hij ,dat niemand hem lastig
valt. Dat hij vrij mag ronddwalen
door de tuinen van het Kremlin. Dat
hij net zo laat in de Moskouse nacht
mag rondzwalken als het hem be
lieft; dat hij niet geschaduwd wordt,
Het zijn slechts oude mensen of vrouwen, die men uit een kerk ziet
komen.
dat nergens deuren voor hem dicht
gaan
Maar dan probeert hij in kontakt
te komen met de bevolking. Niet
met die officiële Rus, die hem in In-
tourist ten alle tijde ter zijde staat,
maar met de gewone man uit de
straat. Hij knoopt ergens een praat
je aan. Hij wil iets verder vragen.
Maar daar komt de ontgoocheling.
Geen kontakt. Geen pogingen om te
nauw in gesprek te komen met stu
denten ,met kunstenaars. Geen be
zoeken thuis. Ze zijn er om het
maar gewoon te zeggen als de
dood voor, die Russen.
Neen, die vrijheid van de toerist
is maar betrekkelijk. Vele jaren
van propaganda hebben de doorsnee
Rus wantrouwend gemaakt. Hij be
schouwt ieder buitenlander priorie
als een mogelijke spion. Natuurlijk,
hij mag fotograferen. Graag zelfs;
de nieuwe woonwijken, het Krem
lin, nog meer? Het prachtige nieuwe
congresgebouw, schouwburg, stand
beelden en theater? Goed, goed,
goed. Maar de markt? Gewone men
sen in de straat. Waag het niet. De
bevolking zelf zal U tot de orde
roepen .Omdat het in ieder fototoe
stel een bedreiging van zijn eigen
waarde ziet. Die westerse kerels zul
len er wel iets slechts mee voor
hebben.. En hij krijgt gewoon geen
kans.
Vluchtige indrukken uit het Rus
land van vandaag zijn moeilijk te
geven. Tal van aspecten vechten om
de voorrang. Het economisch sys
teem, dat bij nadere beschouwing
tal van allerinteressantste aspecten
blijkt te bieden, niet in de laatste
plaats omdat de produktiviteit zo
tegenvalt en de bureaucratie zulk
een bedreiging is geworden, dat voor
de lichtste vergrijpen tegen de eco
nomische orde de zwaarste straffen
Wandelen op het Rode Plein is voor de Rus zondags een evenement.
worden gegeven. En toch proberen
tientallen jonge Russen iedere
vreemdeling te betrekken in hun
zwarte handeltjes....
De vraagstukken van de lonen en
prijzen, die toch wel een tikkeltje
ingewikelder liggen dan bij ons.
Omdat het gemiddelde loon van
de Rus niet ver van de honderd a
honderdtwintig roebel in de maand
ligt, terwijl hij voor zo'n roebel niet
zo heel veel meer koopt dan de Ne
derlander voor zijn guldentje. Dat
schept conflicten. Problemen, die de
vreemdeling bij blijven als een
vreemde druk. Want de Rus mag
er dan al flink van eten en niet
minder drinken hij maakt toch
geen welvarende en nog minder een
vrolijke, zorgeloze indruk. Er ligt
iets van een gelatenheid over hem,
die de westerling als een benauwe
nis blijft voelen zelfs als hij al lang
weer thuis is.
Diezelfde benauwenis krijgt hij als
vraagstukken van de geestelijke vrij
heid aan de orde komen .Van de
kunst, die zich op gezette tijden
automatisch ontworstelt aan de ke
tenen van de bureaucratie daar
is ze per slot van rekening kunst
voor maar die dan toch even vaak
weer in het keurslijf teruggedrongen
wordt. Van de godsdienst vooral
ook. Daar openbaart zich wellicht
het duidelijkst de tweeslachtigheid
van het Rusland van vandaag: vol
gens de grondwet is er in Rusland
vrijheid van godsdienst voor ieder
een. Niemand wordt dan ook in de
gevangenis gesmeten omdat hij een
kerk bezoekt. Maar naast die vrij
heid van godsdienst is er een ver
bod om propaganda te maken, zen
ding te bedrijven.
En de houding van de officiële in
stanties maakt het voor niemand
aantrekkelijk, zich teveel met de
„burgerlijke" moraal van de kerk
bezig te houden. Wie regelmatig naar
de kerk gaat, kan niet lid zijn of
worden van de communistische par
tij, waarmee het voor hem heel
moeilijk is geworden, een carrière
op te bouwen. Vandaar, dat men zo
weinig jonge Russen in de kerken
ziet. Voor zover aanwezig er zijn
kerken, maar het aantal ervan is in
verhouding tot overal elders ter we
reld belachelijk laag zijn de gods
huizen bevolkt met mensen van bo
ven de vijftig. Vooral vrouwen, om
dat die economisch toch niet zoveel
meer te verwachten hebben van het
regiem en dus minder kwetsbaar
zijn.
Dat is de indruk, die men van het
Rusland van nu krijgt. Het Rusland
van de dooi ,dat belangstelling heeft
voor het westen, dat de westerling
ogenschijnlijk vriendelijk ontvangt,
maar dat desondanks zichzelf blijft,
zichzelf de beperkingen opleggend,
die wij met onze traditionele opvat
tingen over vrijheid van de individu
volslagen onaanvaardbaar achten.
En die voor ons het gluren door het
ijzeren gordijn tot een boeiende,
maar ergens toch ook griezelige en
zelfs angstaanjagende bezigheid
maken.
„Kom d'r in, Jacob", zei de deur
waarder gemoedelijk. Aarzelend
stelde de verdachte zich in de te
genwoordigheid van het Recht. Het
was een linkse jongeman van klein
postuur, die er uitzag alsof hij bij
voortduring door het Boze Leven
in een hoek werd gezet; voor straf,
omdat hij ook mee wilde doen.
Zijn strak gespannen broekje ver
toonde onder het zitvlak die dwars-
streep, die humoristische tekenaars
met zoveel effect weten te bezigen.
Hij droeg de mond een weinig ge
opend voor zich uit. En iedereen
vroeg zich af, hoe zo iemand in
'shemelsnaam er toe kan komen om
een inbraak te plegen.
Het stond echter duidelijk in de
dagvaardiging: gedurende de voor
de nachtrust bestemde tijd was Ja
cob de bij zijn oom in gebruik zijnde
woning binnengedrongen. De getui
gen hadden hem gezien. Dat wil zeg
gen, de buren zagen hem als een
hinde door het nachtelijk duister
dartelen toen ze, gealarmeerd door
een brekende ruit, kwamen kijken
wat er bij hen aan de hand was.
„Die ruit", zei Jacob, „daar kan
ik niks aan doen. Daar ben ik met
mijn achterwerk doorheen geval
len."
„Maar je wist dat oom en tante
uit waren, hè?" vroeg de rechter. Ja
cob knikte; hij wist dat er niemand
was. „Wat zocht je dan in dat huis,
als je wist dat er niemand was?"
„Ik zocht iets. Ik wou iemand zoe
ken". Deze contradictie in terminus
maakt het geval niet duidelijker en
ieder spitste zich op de onthulling,
die de rechter aan dit traag stuk
benig mensenvlees moest ontfutse
len.
„Ja en toen brak die ruit, maar
wie zocht je dan?" vroeg de officier
nieuwsgierig. ..Daar ben ik doorge-
vallen", verduidelijkte de verdach
te. „Ja ja, dat weten we, maar wat
zocht je daar in de huiskamer?"
„Niet in de huiskamer, in de perde-
stal." „Wat zocht je dan in de
paardentsal?"
Jacobs begon te transpireren. Om
zijn mond verscheen die diepe
groef, die mensen krijgen als stoom
walsen over hun borst heen en
weer beginnen te tuffen. Maar hij
bleef onwillig zwijgen. Als een
hond die een botje bewaakt maar
weet, dat bij het straks toch af zal
moeten geven.
„Heb je soms een nichtje?" „Nee,
die was mee uit". „Maar det wist
je niet." Jawel, dat wist ik, d'r was
geen mens." „Maar als er geen mens
is, dan is er ook niemand om te
zoeken." „Dat weet je soms niet",
deed de verdachte Jacob slim, en
daarmee ontblootte hij dat deel van
zijn ziel, dat hij bedekt had willen
houden.
„O, had je met die iemand iets af
gesproken?" Jacob knikte, met een
blik naar de officier. Die met die
zwarte jas, die wist wat er in het
leven te koop is. Je kon zien, dat
hij dacht. „Met een vriendinnetje of
met dat nichtje?" ,,'t Is maar los-
vast", legde de verdachte uit. „En
die losvasts vriendin zou in de per-
destal zitten?" ervolgde de officier
het verhoor. „D'r was niks. Ze was
niet gekomen", „Da's geen werk,"
vond de edelachtbare heer officier,
„En is 't nou niet meer an?"
,,'t Is nog niet an geweest, 't Is
ook niks geworden." „Dan ben je
zeker de ware Jacob niet", zei de
politierechter. „Dan kun je beter
met een meisje naar de bioscoop
gaan. Welk meisje komt er nou naar
een paardenstal...."
„Enfin, we weten omtrent de mo
tieven van dit jonge mens genoeg",
vond het Openbaar Ministerie. Ovei
de kapotte ruit werd niet meer ge
praat. Vijftien gulden of dne dagen
luidde de eis. Daar had Jacob geen
bezwaren tegen. Per slot van reke
ning moet je in een loterij ook de
nieten betalen. Het vonnis werd con
form. „Wou je nog in hoger be
roep?" vroeg de rechter. „Je hebt
er veertien dagen de tijd voor."
„Och nee", zei Jacob, ,,'t Is nou
toch stuk!" En hij ging heeTr~aT5-
iemand die gewend is de-slagen van
het leven te incasseri
De afgelopen week is een kleine
vakantieweek geweest voor de con
cilievaders. Omdat 't maandag her
denking was van 't vierhonderd
jarig bestaan van de seminaries en
omdat het tevens nationale feestdag
was in Italië hadden de Vaders
vanaf Allerheiligen tot dinsdag geen
vergadering.
De bisschoppen hebben hun vrije
tijd wel op verschillende wijzen
doorgebracht. Zo hadden de bis
schoppen van onze congregatie eenj
uitstapje met een autobus naar het
noorden; enkele anderen bleven lie
ver hier om wat uit te rusten of om
eens lekker te kunnen kaarten. Vijf
tig concilievaders zijn naar Lourdes
geweest om daar 't feest van Aller
heiligen te gaan vieren. De bisschop
van Lourdes, Mgr. Théaz, hield bij
die gelegenheid 't mooi toespraakje,
waarin hij 't verband legde tussen
't feest van Allerheiligen en 't con
cilie. Deze feestdag vat als 't ware
't schema van de heiligheid samen,
waar de Vaders de afgelopen dagen
over gediscussieerd hadden, 't Is
immers het feest van alle christenen
die reeds heilig zijn en deze heilig
heid in hun leven door woord en
daad onderwezen hebben. Op dit
feest komt ook de heiligheid van de
hele kerk duidelijk naar voren, zo
wel die van de priesters en religieu
zen als die van de gelovigen. Maar
deze heiligheid bleek op 't concilie
zo'n moeilijke en theologische kwes
tie te zijn, dat de meeste interven
ties hierover zuiver theoretisch wa
ren. 'n Uitzondering hierop vormde
zeker die Vader, die zijn mede-broe
ders in 't episcopaat aanspoorde tot
echte beleefde armoede en even op
merkte dat je de heiligen niet vond
onder de bisschoppen, maar wel in
de kloosters. Hierop antwoordde
echter direct een abt van een van de
oudste ordes van de Kerk, dat er.
volgens een spreekwoord, niets ver-
waanders bestond dan een monnik.
STEMMINGEN
Zeer belangrijk waren wel de
stemmingen van de vorige week.
Diezelfde avond vertelde een bis
schop in onvervalst Limburgs, dat
hij werkelijk moe was na zo'n stem
mingen. De Vaders moesten die dag
vijf vragen beantwoorden, waarvan
er vier gingen over de verhouding
Paus-Bisschoppen en een over 't
diakonaat als zelfstandige staat, bui
ten beschouwing gelaten of dit een
gehuwde staat is of niet. Deze vra
gen waren opgesteld door de vier
kardinalen-moderatoren om de com
missie 'n vaste richtlijn te geven bij
't opstellen van het definitieve
schema. Dus deze stemmingen waren
zeer belangrijk hoewel niet beslis
send. De uitslag ervan is een richt
lijn voor de -commissie om te weien
in welke geest ze moeten werken om
later bij de beslissende stemmingen
de vereiste meerderheid te behalen.
De uitslag van deze stemmingen was
zeer positief en men schrijft zelfs dat
't concilie nu zijn beslissende rich
ting gevonden heeft. De laatste
stemmingen hierover zullen echter
pas bij de volgende zitting plaats
vinden.
SEMINARIES
Maandag werd ook op plechtige
wijze 't feit herdacht dat het 400
jaar geleden was dat de seminaries
zijn opgericht. Dit is een vrucht van
het concilie van Trente waar men
dus de opleiding van geestelijken
had besproken.
De universiteiten van de clerici in
Rome hadden die dag vrij om 's mor
gens met de H. Vader de Paus en de
convilie-vaders een H. Mis uit dank
baarheid te kunnen opdragen. De
minder vromen onder hen kregen
daardoor de kans om de grote para
de te kunnen zien ter gelegenheid
van de nationale feestdag!
Als U weet dat er verschillende
universiteiten zijn in Rome en dat
een ervan b.v. 3000 studenten telt,
dan zult U wel begrijpen, welke
massa geestelijken deze plechtigheid
op Italiaanse wijze luister bijzetten.
Al was 't voor ons niet zo plezierig,
omdat er heel wat volk was en weer
weinig plaats, voor de H. Vader moet
*t zien van zo'n grote groep geeste
lijken toch wel een bijzondere blijd
schap zijn geweest. Na 't evangelie
sprak de Paus over de roeping lot
het priesterschap in onze tijd. 't Is
een teken dat je de zending van de
kerk begrijpt als je antwoord geelt
op deze verheven roeping. Maar om
dat te kunnen doen moet je 't in
nerlijke boven 't uiterlijke stellen.
Na de plechtigheid werd Paus Pau-
lus VI onthaald op een langdurig en
enthousiast applaus, vooral van de
zijde van de Italiaanse clerici.
Ik vermoed dat de Zwitserse gar
de 't zelden zo zwaar had als die
voormiddag omdat veel studenten de
weg in de St. Pieter even goed ken
nen als zij en op eventuele opmer
kingen meteen een raak antwoord
weten in vloeiend Italiaans. Trou
wens er komt ook een beetje eei ge
voel bij kijken, want wie achter
staat wordt door de anderen als on
handig beschouwd. In de namiddag
hield de kard. van Polen een toe
spraak over de roeping tot het pries
terschap.
Op vier november vierde de kerk
tevens het feest van de H. Carolus
Borrcmeus en het was de verjaar
dag van de kroning van Paus Joan
nes Z.G.
Carolus Borromeus was de
grote man van het concilie van
Trente door de besluiten van dit
concilie in zijn bisdom door te voe
ren. Dit is een van de oorzaken
waarom hij altijd een grote plaais
in de kerkgescn:edoms zal innemen.
We kunnen niets beters wensen dan
dat deze grote man in :1e kerk vele
opvolgers zal hebben onder de te
genwoordige concilie-vaders
Wij vragen nog steeds
PERSONEEL
geschoold en
ongeschoold
Aanmelden dagelijks -
ook na werktijd - aan
de fabriek, bij de portiei
N.V. INALFA VENRAY
Het zal best waar zijn, dat er en
kele vrouwen op maandagochtend
hun volautomatische wasmachine in
werking stellen, om daarna de klei
ne in het wandelwagentje te zet
ten, daar mee naar de markt te
kuieren en boodschappen te doen.
Als we de advertenties mogen ge
loven, ligt de was keurig gestreken
in de linnenkast als ze weer thuis
komt.
Er zijn ook dames met een elek
trische automatische vaatafwasma-
chine. Die behoeven ook gesn han
den meer vuil te maken. Die kun
nen dadelijk na het eten naar de
televisie gaan kijken of samen (ja,
gezellig) naar de film. Borden, kop
jes, messen en lepels zijn de volgen
de ochtend schoon en gebruiksklaar
in het dressoir te vinden!
MAAR AL DIE ANDEREN
Niet alle huisvrouwen zijn deze
zegening blijkbaar deelachtig. Op 't
spreekuur van de dokter komen nog
steeds veel dames met eczeem aan
de handen; vanouds een soort be
roepsziekte van de huisvrouw.
Natuurlijk kan eczeem ook op an
dere plaatsen van net lichaam voor
komen. maar omdat vaak prikkelen
de stoffen de oorzaak van eczeem
zijn en omdat de handen van de
huisvrouw daar doorgaans het
meest mee in aanraking komen,
wordt deze aandoening nogal eens
aan vrouwenhanden waargenomen.
DOOR DE LUIERWAS
De afwijkingen, die zich bijvoor
beeld bij veelvuldig contact met
wasmiddelen in de huid voordoen,
zijn te vergelijken met de struc
tuurwijziging die wol en weefsels
van wol ondergaan bij onderdompe
ling in warm water met zeep: er
treedt opzwelling en vervormbuar-
heid op.
Een huid die dergelijke verande
ringen ondergi.it, wordt minder ste
vig en wordt gemakkelijk bescha
digd. Is ze weer droog geworden, dan
ontstaan er kloven en barsten in.
'SI U0J0pftMJ9A 3; J00UI >{uX05{3feUI03
X0iu ;ep bdooqdo pnA ipiz uubbm.
Wordt zulk een beschadiging tel
kens weer herhaald, dan kan zich
een hardnekkige, jarenlang blijven
de uitslag aan de handrug en aan
de bovenzijde van de vingers ont
wikkelen. Een dergelijke vorm van
eczeem vertoont zich nogal eens bij
jonge moeders, die voor het eerst
van haar leven dagelijks een luier-
was te behandelen krijgen.
SYNTHETISCHE AFWAS-
MIDDELEN
Maar ook zonder luiers spoelen
kunnen dergelijke veranderingen
aan de handen van de huisvrouw
optreden. Vooral liet gebruik van
moderne afwasraiddcR-n. die de
huid sterk ontvetten, is de oor
zaak van veel eczeem aan de han
den. De dames zelf hebben hier
ook vaak schuld: één van de
meest gemaakte fouten is, dat cr