op êezoek in de uiee( Overpeinzingen Ingezonden Lustrum Jeugdvierdaagse VRIJDAG 26 JULI 1963 No. 30 VIER EN TACHTIGSTE JAARGANG ^PEEL EN MAAS la DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAT WRFIfRT AH VHOP UCMD A V PW HM^TRFlfFN ADVERTENTIEPRIJS 8 ct. per mm. ABONNEMENTS- GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1050652 VY ULdYDLriU V VJW1\ V UilIVli 1 1_.1V UlYlvJ 1 1\L<I\L>11 PRIJS PER KIVARTAAL 1.50 (bulten Venr»y 1.75) GEEN WOORDEN MAAR DADEN Als je in de late zaterdagavond huiswaarts rijdt over de brede Midden-Peelweg en afslaat de Beekweg op, klinkt achter je: geen woorden, maar daden. Het is de muziek uit de feesttent van het Vredefeest, 't jaarlijks evenement, van Venrays kleinste en jongste peeldorp de Vredepeel. Geen woorden, maar daden.... Terwijl je in de eindelijk koele avond huiswaarts rijdt, peins je dan, dat dit schone lied feitelijk in een paar woorden tot uitdrukking brengt wat je telkens ondervindt als je in dit dorp terecht komt. En je moet er als krantenman nog al eens we zen, want is het niet om Minister Mansholt te „verslaan", dan is het om de Gouverneur bomen om te zien zagen, de Deken klokken te zien dopen, de zuivelfabriek om er water te brengen ,de rector om er een kerk te bouwen, de vredepeel- commissie om er een gemeenschaps huis op te richten en ga zo maar door. ACHT JAREN GELEDEN is het pas dat de mannen van de Grontmy naar huis gingen en de Merselose fanfare Minister Mansholt een welkom toe kon blazen bij ge legenheid van de officiële opening van de Vredepeel. Deze betrekkelijk kale peelvlak- te had toen al een bewogen ge schiedenis achter de rug. Want er mag dan van Venrays geschiedenis niet bar veel bekend zijn, bekend is toch dat in 1308 Jan van Cuyck, heer over het land van Cuyck, gron den in gemeenschappelijk bezit gaf aan de ingezetenen van Sambeek, Vierlingsbeek en Overloon gelegen „boven Boxmeer in de richting van Vierlingsbeek". Een nauwkeurige grensbepaling ontbrak echter. In 1407 gaf Reinoud Hertog van Gelre en Gulik, de heer van Kes- sel, de gronden rond het kerspel Venray aan deze gemeente opdat deze die gronden „eeuwelijk erfelijk ende nimmer meer hebben, gebruy- eken ende die genieten sullen." Maar waar was de grens tussen beider rechtsgebied, tussen het land van Cuyk en het land van Kessel, tussen het Brabantse en het Lim burgse. Deze lag „ergens" in de Peel, sinds eeuwen een onherbergzaam oord, moerassig en onbewoond, dat een natuurlijke barrière vormde tussen Brabant en Limburg. Dit Peelgebied leverde in die dagen de plaggen, waar hutten en stallen van gebouwd werden. Verder was het een prach tig bijenland en uitermate geschikt voor het houden van schapen en koeien. Venray heeft in de veertiende eeuw weinig van de rechten gebruik gemaakt, maar Vierlingsbeek wel, zelfs zo dat het de Venrayse sche penen soms wel wat al te erg werd. Dan werd er een stevig robbertje gevochten en „die van Vierlings beek" werden dan naar hun eigen gebied teruggejaagd. Karei V heer der Nederlanden be sloot op aandringen van zijn leen heren een einde aan de steeds va ker terugkerende twisten te maken. Zo werd op 5 mei 1553 een accoord gesloten tussen Johan van Witten- horst, drossaart van Kessel en de Graaf van Buren uit het Cuykse. Daarin was men tot overeenstem ming gekomen wat betreft de grens tussen het Cuykse en het Kesselse. Deze liep vanaf de Maas via Willi- brorduskapel te Geysteren naar het ERGERLIJK VANDALISME Het volgende gebeurde in Oostrum in de nacht van zondag op maandag. Bij mijn familie logerend had ik mijn brommer, waarmee ik op va- cantie was uit Friesland, op 'n be schutte plaats achter de woning ge plaatst. Tot mijn verbazing vond ik de bromfiets 's morgens zeer gehavend. Men had alles kapot gemaakt wat men stuk kon maken. Gas- en ver snellingskabel waren met opzet ver nield en de benzinetank zat vol zand. Het gaat mij niet om de aanzien lijke kosten en het ongerief dat men van zo'n vandalisme heeft. Wat mij en U zal verontrusten is de ontstel lende ervaring dat zoiets gebeurt en dat dit naar men mij vertelde reeds meerder malen voorkwam in de omgeving van Venray. Er zijn dus enkele personen met zo'n primi tief misdadige en asociale geest die tot een dergelijk vandalisme in staat zijn. Met deze teleurstellende ervaring keer ik naar mijn friese diaspora gebied terug waar ik nog nooit van zo'n misselijke handeling gehoord had. Laat de politie en alle goed willende mensen uit Venray en om geving trachten deze streek te be vrijden van zo'n ergelijke misdadig heid. PATER B. LEMMENS Gorredijk - Friesland. Zwartwater en vandaar naar de paal bij de Springelbeek. Van deze paal zou dan een lijn getrokken worden naar de toren van Bakel. Hiertussen lag de omstreden driehoek welke later de Vredepeel werd genoemd. Om moeilijkheden te voorkomen werd een regeling getroffen voor 't gebruik van de gronden in deze drie hoek. Zij zouden door de ingezete nen van beide gemeenten kunnen worden gebruikt, de gebruiksgren- zen weken dus af van de gebieds- grenzen. Daarmede was de steen des aanstoots niet opgeruimd. In tegendeel de onaangenaamheden groeiden met de dag. Later bemoei de ook Oploo zich met de geschillen. In 1716 werd de grens aangegeven met palen, maar deze palen in de volksmond vredepalen genoemd werden meer dan eens vernield of verplaatst. In later tijd kwam de Vredepeel deels onder Frans en Ne derlands gezag. In de Franse tijd werd het kadaster ingevoerd en de Vredepeel ingeschreven in de ge meente Venray. Er werd echter nog steeds gevochten om en in de Vre depeel. Allemaal nog om de ge bruiksrechten. Dit duurde tot de eer ste peelontginningen op gang kwa men. Toen kwamen verschillende com missies (o.a. in 1928) die ook geen oplossing vonden. Maar na 1945 was men er algemeen van overtuigd, dat de toestand zo niet langer kon voort duren. De behoefte aan grond voor landbouwers werd steeds groter en honderden hectaren goede ontgin- ningsgrond zomaar te laten liggen omwille van rechten ,die in een mo derne tijd weinig zin hebben, vond men in strijd met de eisen van de tijd. Een commissie, waarin onder an deren prof. de Quay, Dr. Houben en Deputé Peters zitting hadden kwam in 1948 eindelijk tot resultaat. De Vredepeel zou een gezond functionerend landbouwgebied wor den. In de bepalingen stond onder meer dat 100 ha van de grond aan Venray zouden komen als vergoe ding voor gemaakte kosten in de Vredepeel. Vijftig ha. hiervan nu werden gereserveerd voor een eigen kerk voor de Vredepèlers. Vierlings beek en Oploo kregen ieder 10.000 gulden voor de kosten van aan te leggen wegen. Zestien juni 1955 werd de geheel ontgonnen en verkavelde Vredepeel door minister Mansholt officieel in gebruik gesteld. STRIJD Betekende dit aan de ene kant dat nu definitief een bladzijde en ze ker niet de fraaiste was omgesla gen uit het geschiedenisboek strijd was en bleef er in de Vreej.^^^- Strijd op de eerse plaats tegen Defensie die met haar plannen voor een slapend vliegveld niet alleen kostbare boerengrond „inpikte" maar de geplande kernvorming van dit nieuwe peeldorp groots geweld aandeed. Strijd om het doodgewone naakte bestaan. Want de peel was nu wel ontgonnen; maar de vijftig veelal jonge gezinnen moesten de grond bewonen en bewerken. Dat daarbij velen van hen grote finan ciële offers moesten brengen was de insiders genoegzaam bekend. Dat men in de droge jaren z'n hart wel eens vastgehouden heeft voor deze zwoegers, is dan ook begrijpelijk. We hebben de schoolbouw daar beleefd, de totstandkoming van de eerste noodkerk. We hebben een borreltje gepikt in het noodcafeetje, ondank dat het niet mocht. We hebben de proef boerderij en daar zien verrij zen, de onderhandelingen meege maakt over het te bouwen nieuwe gemeenschapshuis en het stinkende water geroken. We hebben beleefd hoe excellenties en andere hoog waardigheidsbekleders flesjes met dit stinkende spul mee naar Den Haag namen om Minister Mansholt te herinneren aan zijn afspraak dat in dit gebied waterleiding zou ko men, maar ook gezien dat men zelf de handen aan de schop sloeg om die waterleiding dan toch maar te verwezenlijken Er zijn nieuwe wegen gekomen en het snelverkeer ontdekte daar in de wijde vlakte het dorp, dat ternau wernood aan zijn tweede lustrum toe is. Men hoort de kleuters in het ge meenschapshuis hun versjes zingen en voor de school, die nu eerst echt school is, speelt .de hope des vader lands. Van de nabije toren klinkt het klokje van de jagersvereniging, als dank voor de goede verstandhou ding en voor op het kerkplein bre viert de Rector voor zijn nieuwe kerk. Het zoveelste teken van sa menwerking en samenspel. Ondanks eigen niet geringe zorgen hebben de 50 gezinnen in vijf jaren tijds 60.000 gulden voor een nieuwe kerk en pastorie, bijeen gebracht uit wekelijkse bijdragen van de gezinnen, uit maandelijkse koliekten in de kerk. De opbrengten van de jachtrechten op de landerijen zijn voor de nieuwe kerk, een deel van de oogst werd voor dat doel verkocht en jaarlijks is er het vrede feest dat zo'n slordige 5000 harde guldens bijeenbrengt. Men mag daarbij de Pastoor van Merselo dan wel beschieten, maar de verstand houding met de moederkerk is prachtig en zelfs nu het rectoraat „zelfstandig" geworden is, blijft de goede samenwerking bestaan Op 22 augustus a.s .zal Mgr. Moors de nieuwe kerk komen consacre ren. Wij als persmensen hebben ons afgevraagd of hiermede nu een einde gekomen is aan onze tochten naar de Vreej. Of dit het laatste zal zijn, wat we moeten verslaan? Het zal een feest worden, dat is zeker. En dat mag ook, want wie de geschiedenis bekijkt van dit dorp je, die ziet daarin een duidelijk be wijs dat samenwerking en samen spel ook vandaag aan de dag nog gcede resultaten oplevert en dat de bewoners van de Vreej beslist te vreden mogen zijn over wat zij be reikten „Geen woorden, maar daden...." Het afgezaagde liedje zweeft over een feestvierende Vredepeel.Een dorp dat door daden groot is gewor den in de korte tijd van zijn bestaan en een voorbeeld is voor vele ande ren Zondag ging dan de lustrum- vierdaagse ten einde in een groot défilé langs het gemeentebestuur van Venray, de geestelijkheid en het be stuur van de jeugdvierdaagse. Een bonte stoet, die muzikaal werd op geluisterd door de fanfares van Oir- lo en Merselo, Kon. Harmonie Euter pe, de drumband van het patronaat en die van het Theobaldus-gilde van Overloon ,de drumband van Huize Servatius, die ook op deze laatste dag zijn taak trouw bleef om de wandelaars binnen te halen en de verschillende trommelcorpsen van de wandelverenigingen. Een bonte stoet door de veelkleurige uniformen maar ook door de massa's bloemen, die de tippelaars kregen aangeboden van een gul applaudiserend publiek, dat in dichte rijen langs de zon overgoten straten stond. Een gemeenschapsgebeuren, waar in de jeugd zo'n grote rol speelde, maar waarin speciaal zondag ook de ouderen een kans kregen hun krach ten te tonen. Welnu, dat is gebeurd, een 350 wandelaars meldden zich ook voor deze dag. Een dankbare voorzitter Schmeitz kon voor een overvol Henseniusplein allen danken, die dft grote wandel festijn mogelijk hebben gemaakt, terwijl Burgemeester Custers het comité de dank van Venray over bracht voor het vele werk wat deze oi'ganisatie gevraagd heeft. De prijzen waren als volgt: 5 km. Schoolpr. St. Ursula, Janssen 645 p. 1. Venray' Glorie 2. WSV Oranje 3. Groep N. Jacobs 4. St. Christoffel 1 5. Desselke 6. St. Christoffel 2 7. Deken Thielenstraat 697 691 688 667 666 650 628 10 km: Schoolprijzen: 1. Ursulaschool, Manders 859 2. Ursulaschool, Peeters 842 3. Meisjesschool Oostrum 829 4. Jongensschool Oostrum 814 5. 6e klas School Merselo 812 6. 5e klas Merselo 811 Groepen: 1. Desselke 879 2. Molenplein 876 3. Oranje 873 4. St. Christoffel 851 5. De jonge tippelaars, Leunen 831 6. Welpen Leunen 813 7. Gidsen St. Oda 808 8. Jeugd SW 789 15 km: Schoolprijzen: 1. Ursula-school, Thielen 868 2. Jongensschool Oostrum 82ë 3. Dr. Poelsschool 784 4. School Vierlingsbeek 775 5. idem 755 6. idem 684 Groepen: 1. Desselke 902 2. St. Christoffel 2 889 3. Molenplein 887 4. Leunse Belhamels 886 5. Rowan 885 6. Venray's Glorie 875 7. K.M.G. Oirlo 868 8. Deken Thielenstraat 860 O, DIE TELEFOON Degeen, die telefoon heeft ver zucht het vaak, maar ook degene, die om een telefoon zit te springen. En de groep van mensen, die op aansluiting zit te wachten, wordt alsmaar groter. Het schijnt bij de PTT niet zozeer een kwestie van personeel alswel van geld te zijn. Tot vorig jaar slaagde de PTT erin telkens een stuk van de achterstand af te knabbelen, maar sedert de Minister van Ver keer en Waterstaat op de PTT-be- groting heeft besnoeid, wordt de lijst van wachtenden op telefoon langer. Wij vragen ons hierbij af, waarom het per sé noodzakelijk is, dat alleen de overheid de PTT geld voorschiet. Is de status van het PTT-bedrijf dan zo moeilijk aan te passen? In de particuliere sector zijn er genoeg te vinden, die hun geld willen ste ken in zulk een gezond bedrijf als de PTT. En wellicht dat dan in de nieuwe wijken van Venray-centrum een of meer telefooncellen kunnen komen om de mensen de dikwijls lange weg naar het postkantoor te besparen. Het feit dat verschillende jongelui die cellen ook dan wel zul len blijven misbruiken om mensen lastig te vallen en uit bed te bellen nemen we dan maar op de koop toe. HET VERHAAL GAAT. Het verhaal gaat, dat in militaire dienst de tegenstellingen groter zijn dan waar ook in het leven. Jan sol daat vrijt graag, maar pa soldaat heeft de naam bijzonder streng te zijn, wanneer zijn kinderen op vrijersvoeten gaan. Iedereen kan kert in z'n diensttijd, maar diezelfde diensttijd krijgt later het aureool van een vrij onbezorgd mannen leven. Nergens zijn modernere din gen te vinden als in het leger (de techniek schijnt voor het leger als het ware gecreëerd te zijn), maar nergens vindt men sterkere tradities dan in het leger. Nergens vindt men zoveel jonge vooruitstrevende men sen bij elkaar als in de militaire dienst, maar een -uit-de-tijdser-wet- geving is niet te vinden. Alleen de naam „krijgstucht" wijst er al op. Er zijn vaak al stemmen opgegaan om de krijgstucht te moderniseren, maar tot nog toe zonder succes. Het droeve voorval van de dienstplich tige die zich om het leven bracht, terwijl hij streng arrest had van wege onkrijgSstuchtelijke handelin gen (hier een kwestie van grote aan passingsmoeilijkheden) is een schrij nend beroep op de verantwoordelij ken met die aanpassing van de mili taire wetgeving haast te maken. VORSTVERLET Er is een Stichting Verletsbestrij- ding Bouwnijverheid opgericht met daarin vertegenwoordigers van het bouwbedrijf ,van het ministerie van volkshuisvesting en de bouwnijver heid. De naam van de stichting spreekt voor zichzelf. Zij willen be studeren wat er bedaan kan wor den om het verlet te beperken. Wat een strenge winter kan doen, heb ben we afgelopen winter kunnen merken, toen 't sociaal fonds bouw nijverheid aan de werknemers niet minder dan 200 miljoen gulden uit keerde. Hoeveel huizen en andere bouwwerken liepen toen geen grote achterstand op. Er is wel wat uitgedokterd om de bouwstop ten gevolge van slech te weersomstandigheden in te per ken, maar in het verleden stuitte een en ander nogal op verzet in de bouwwereld zelf. Vrees voor werke loosheid! Voor de leek in de bouw wereld een onbegrijpelijk iets. Wij hopen maar dat al die studie van de nieuwe Stichting niet voor niets is .vanwege die vrees, ziet u. VOLGEND JAAR VERPLICHTE VERZEKERING VOOR BROMFIETSERS Volgend jaar worden alle gemoto riseerde weggebruikers verplicht ge steld een verzekering tegen wette lijke aansprakelijkheid af te sluiten, deze verplichting vloeit voort uit de wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen, die waarschijnlijk op 1 juli 1964 in werking treedt. Deze wet geldt niet alleen voor automobi listen, motorrijders enz., maar ook voor de bromfietsers. De eerste groe pen waren tot dusver praktisch voor 90 pet. al WA-verzekerd. de brom fietsers niet. Een belangrijke groep wordt thans nu verplicht een soort gelijke verzekering te sluiten. Een groep ,die de naam heeft nog al eens te rausen. De meerderheid der bromfietsers verdient die naam niet ,maar juist de kleine minderheid van lef- en lawaaischoppers, de min derheid ook van de grootste brok ken. Een verplichte verzekering is vooral voor deze minderheid van betekenis, omdat op haar praktisch nooit verhaal is te maken voor ver oorzaakte schade. Dit wordt nu an ders. Dat de verzekeringsmaatschap pijen er niet minder op worden, nemen we op de koop toe. Misschien dat intussen van gemeentewege ook iets bedacht kan worden tegen de lawaaischoppers. Want de noodzaak om binnen een half uur 18 maal door de Grotestraat te komen knet teren, zoals we afgelopen zaterdag constateerden, door een en dezelfde brom-nozem is ons nog steeds niet duidelijk. SCHOOL- EN CURSUSBOEKEN nu bestellen bij Boekhandel van den Munckhof n.v. 9. Oranje 10 Groep Leen Bergmans 11 St. Christoffel 1 12 Verkenners St. Petrus 13 De Vrolijke Tippelaars 14 Groep Custers 15 MHCV 25 km: 1. Servio 2. St. Anna 3. Vaalwa 4. Dames Gymnastiekver. Oostrum 853 848 845 837 810 808 770 630 627 618 Met twee foto's geven wij 'n beeld van deze vijfde Jeugd vierdaagse. Allereerst het dé filé voor de wereldlijke- en geestelijke autoriteiten en dan een klein overzicht van de vele deelnemers en deelneem sters na afloop zendag op het Henscheniusplein. fotos: Gerard Kruijsen NIEUWS UIT VENRAY EN OMGEVING Zondagsdienst huisartsen Van zaterdagmiddag 12 uur tot zondagnacht 2 uur DR. W. J. A. BLOEMEN Stationsweg 5 Telefoon 1465 Uitsluitend voor spoedgevallen! ZONDAGSDIENST GROENE KRUIS Zr. T. TACKEN Landweertweg 22 Telefoon 1629 GROENE KRUIS Donderdag a.s. Zuigelingen-bureau voor de Kom. ZIEKENAUTO bel 04780-1592 b.g.g. 2116 ZONDAGSDIENST VERLOSKUNDIGEN van zaterdag 12 uur tot zondag nacht 2 uur. Vroedvrouw Stevens-Heinen Merseloseweg 23 - Venray Tel. 1152 (04780) b.g.g. 1061 NIEUWE KAPELAAN IN DE PETRUS' BANDEN Z.H. Exc. Mgr. P. J. A. Moors, bisschop van Roermond, heeft tot opvolger van wijlen Kapelaan Hey- mans, benoemd de Weleerwaarde Heer J. P. J. Driessen als kapelaan aan de Petrus' Banden te Venray. De nieuwe kapelaan is 34 jaar oud en uit Tegelen geboortig. Na zijn studies aan Klein- en Groot-Semi narie is hij in 1957 tot priester ge wijd. De nieuw gewijde priester werd benoemd tot kapelaan in de Nicolaasparochie te Venlo waar hij ook heden nog werkzaam is. In deze parochie heeft vooral de jeugd zijn aandacht gehad. Zo is hij o.a. mo derator bij de studenten en ver kenners en verder werkzaam in ver schillende jeugdverenigingen. Kapelaan Driessen hoopt zijn werk in Venray begin september te be ginnen. Hij betrekt de kapelanie op de Grote Markt alhier. DRANKWET Burgemeester en wethouders bren gen ter openbare kennis, dat op 24 juni 1963 is ingekomen een verzoek van J. P. Hendriks, weduwe van P. C. Thielen, wonende te Venray, Langeweg 25, om een verlof B voor de benedenlokaliteit van het pand Langeweg 25. Binnen twee weken na de dagteke ning van deze bekendmaking kan eenieder tegen het verlenen van het verlof schriftelijke bezwaren bij het gemeentebestuur indienen. Venray, 17 juli 1963. Burgemeester en wethouders voor noemd, Mr. M. M. L. G. M. CUSTERS, burgemeester. H. P. L. VORST, secretaris. ZUSTER MARIE THéRèSE t Woensdag is op het kloosterkerk hof van Jerusalem het stoffelijk overschot bijgezet van de eerwaar de Zuster Marie Thérèse van het H. Hart van Jesus (Clara Smits), die geheel Venray kende onder de naam van Mère Thérèse. Dat was geen wonder, want deze Zuster Ursuline heeft sinds haar intrede in 't kloos ter in 1899, praktisch altijd in Ven ray gewerkt, terwijl zij, voor zij in het klooster trad pensionnaire op Jerusalem was. Mère Thérèse heeft een lang en arbeidzaam leven achter de rug. Was zij eerst verbonden als onder wijskracht aan het internaat Jeru salem, al gauw droegen haar over sten haar de zorg op voor de huis houding en later nog voor :1e boer derij van Jerusalem. Als „huishoudster" heeft menigeen deze zuster leren kennen, die puntje precies alles korrekt in orde wilde hebben en die zich letterlijk en fi guurlijk geen knollen voor citroenen liet verkopen. Dat van haar organi satietalent gedurende twee wereld oorlogen op het gebied van de voed selvoorziening veel gevraagd werd, zal iedereen begrijpen, die weet dat Jerusalem in die tijd 150 internen had, afgezien van de kloosterge meenschap. De zorg dat iedereen op tijd zijn natje en droogje had, de zorg ook, dat het hele huishouden van deze grote gemeenschap zo ver liep, dat zowel lessen als kloosterle ven normaal doorgang kondén heb ben, was een enorme taak, waar tegen Mère Thérèse echter volkomen opgewassen was. Dat zij daarbij uit groeide tot een bijna legendarische figuur in Jerusalem, die zelfs op 70- jarige leeftijd de opbouw van het totaal verwoeste pensionaat, klooster en boerderij weer mede ter hand nam is haast vanzelfsprekend. Door haar werk had zij vele kon takten met Venray, wiens wel en wee haar zeer tei- harte ging cn waarin zii vele vrienden had ver worven. AGENDA CENTRALE KAB VENRAY De Kassier der Centrale Volks bank maakt bekend dat de spaarders hun spaarboekje wederom kunnen afhalen bij de Kassier.

Peel en Maas | 1963 | | pagina 1