HET AFGELOPEN JAAR Au de klók twaalf slaat Jeugd criminaliteit Broodprijzen WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN oQi maiubtm •lAKM/ (-4 cwnmq VRIJDAG 28 DECEMBER 1962 No. 52 DRIE EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1050652 mm. ABONNEMENTS- ,50 (buiten Venray f 1.75) By 't verscheyden van 't Jaar onses Heeren MCMLXII, tot alle Leezers gerigt door d'Uytgeevers en Redactioneele Ver- sorghers van Uw Peel en Maas. Haest is een jaer weer heen als Ghy dit Vaers aanschouwt, de Zon is heenghegaen, de winterscheemringh graauwt. Wy zetten weer een streep in onse koopmansboecken, in glans van Kaersligt en in geur van Olykoecken. Het was een wonder Jaer, als wy teruggeschouwen, wat heeft men in der Tydt om sich aen vast te houwen? Wy leerden 't reeds op School; eerst komt de Lente aen en doet al 't Ys en Sneeuw in zonneglans verghaen. Dan komt de Zoomertydt en jaegt ons naer de Stranden of, voor wie 't duer wil doen, naer alle 's Heeren Landen. De Herfst is nommer Drie, in rypen geur van Ooft, soo hebben wy't geleert, soo hebben wy't gelooft. Dan komt de Winter aen; Kou wordt ons nyet ghespaert, wy kruipen veilich met syn allen bij den Haerdt. Soo konden wy het Jaer wel in vier parten deelen, viel't eens wat onghelyck dat kon gheen mensch wat scheelen Maer, nu, wat sien wy thans? De Winter is gheweest; waer was de Sneeuw-man en waer was het Ysbaen-feest? En kwam de Lente toen met keur van Voorjaersbloemen? Hebt U se soms ghesien? Ick durf ze nyet te noemen. Het bleef maer koud en kil, dat naere quackelweer en naer de Zoomerzon verlangden w'allen seer. Naerwaer die was gevlugt weet nyemant te verklaren, een sidrend strandt-publyck staerde naer graauwe baren, 't was reegen, storm en kou, de menschen kwamen vlug, verbleeckt en gryeperigh (en sonder Geldt) terugh. Alleen de Herfst, die heeft sich aen syn Woort gehouden; we zaagen bruyn en goudt in onze schaersche Wouden. Een matte najaerszon, die heeft ons noch verquickt, maer guur novemberweer heeft dat al ras verstickt, want naauw kwam Sinterklaes ghevaeren over see of hy bragt met syn paert, oock sneeuw en haegel mee. Wy weeten het nyet meer en die onseeckerheyt weerspiegelde sich oock in 't nieuws van deese Tydt. de menschheyt vroeg sich af: wat moet nu met fatzoen een man uit Rus-landt in dat warme Cuba doen? En kan men hier op Aerdt nyet snel genoegh noch gaen, moet het noch sneller en bij voorkeur naer de Maen? De goede oud Tydt! toen wist men waer men was; oover de schreef te gaen, dat gaf toen heel geen pas. De Landrot bleef te Landt, de Zeeman ging te Waeter en in de Lugt klonk slegts het Voogelengesnaeter. Wie haest hadt nam een Paert ,wie geldt hadt een Karos, wie geen van beyden hadt, die liep de spyeren los. De Maen was er alleen om Paertj ens te beschynen. Al 't onderscheyt vervaegt, de grenzen gaen verdwynen. Wat al onseeckerheyt, wy laten "t maer begaen en vraegen ons slegts af: Waer heb je houvast aen? Welnu! Hier is Uw Krant! Watter oock is gheschied, by mooy of leelyck weer, Uw krant, die miste nyet! Die gaf U trouw verslagh van onse Vroede Vaedren, als Schout en Scheepenen weer eens tesaem vergaedren. Die leerde U, wanneer de lampen moesten aen, en by welck geestlyck Heer Ghy naer de Kerk kondt gaen, de prysen van de Marckt, de bouw van nieuwe huysen, de Burgerlycke Standt viel immer nae te pluysen. Wanneer Uw soontjen braef de School voleyndicht hadt, dan stond het in de Krant en wist 'et heel de stadt. Wanneer de Harmony weer lauwers had ghewonnen, als de Speeltuyn open was, de Kermis weer begonnen, Ghy vondt het in Uw krant, al scheen geen Zon of Maen, en al wou Castro op syn Agter-hooft gaen staen, al weemelde de Lugt van aarcïèche satellyten, Ghy ko.idt in alle Rust steeds van Uw krant ghenyeten. Och, moog het steeds soo zyn, moog het altydt soo blyven, gaet alles over hoop, de krant, die zal beclyven, die merreckt U te Tydt, die stoort sich nergends aen en blyft Uw trouw Ghesel, tot alles sal vergaen. Ghy allen Leezers, hetsy hooch of laeg gheseeten, wat er op Aerdt ghebeurt, de Krant doet het U weeten. Uw Peel en Maas wenscht U thans Gods allerbeste Zeegen, want daeraen is toch het allermeest gheleegen. Elders in dit blad zult U in dichtvorm ongetwijfeld de voor naamste feiten van het afgelopen jaar terug vinden. Dat we des ondanks in een kort overzicht het wel en wee van Venray in dit artikel de revue laten passeren, is om met nog meer klem vast te stellen, dat ook 1962 voor onze gemeenschap niet zonder meer voorbij is gegaan. De jeugdcriminaliteit steeg van 44 per 10.000 kinderen van 10 t.m. 17 jaar in 1959 tot 47 in I960 en betrof vnl. verkeersmisdrijven, dief stal, verduistering, mishandeling en vernieling. Voor de seksuele misdrijven trad een lichte daling in. Voor de oudere jongens van 15 jaar was het index cijfer (1955 100) in 1958 t.m. i960 resp. 153, 157 en 168; voor de 16- jarigen 153, 160 en 163 en voor de 17 jarigen 143, 157 en 170. Met de stijging "an de jeugdcri minaliteit nam ook de ernst van de bestraffing toe: terwijl in 1955 het aantal gevangenisstraffen (voorw. - onvoorw.) 2,5 pet. van alle straffen en maatregelen bedoeg, was het in 1960 gestegen tot 9,1 pet. Berisping en teruggave aan ouders of voogd zonder toepassing van straf daaren tegen daalden van 16,7 pet. in 1955 tot 7,0 pet. In diverse plaatsen zijn de laatste tijd de prijzen van verschillende broodsoorten verhoogd, zelfs met meer dan één cent. Dit is in strijd met de afspraak, dat een verhoging van de broodprijs eerst na overleg zal worden doorgevoerd. Voorts is gebleken, dat, nadat op 6 augustus 1962 op grond van de ge stegen bloemprijzen een verhoging van de broodprijs met één cent was toegestaan, reeds in verscheidene plaatsen prijsverhogingen zijn door gevoerd, die daar bovenuit zijn ge gaan. Op grond van de bestaande ge dragsregels is de minister bereid in te stemmen met een verhoging van de broodprijs met één cent. Dit be tekent dus, dat wanneer mede de hiervoor genoemde broodprijsverho ging met één cent op 6 augustus in aanmerking wordt genomen, de broodprijs thans twee cent mag lig gen boven het peil van 1 juni 1962. Wat daarboven ligt is onwettig. Men dient zich dat wel bewust te zijn. WONINGNOOD De woningnood in onze gemeente is naar verhouding nog altijd te groot. De lange lange lijst woning zoekenden wordt niet minder, on danks het feit dat in 1962 praktisch het grootste gedeelte van 't Dessel ke is volgebouwd en ondanks hel feit dat op verschillende kerkdorpen nieuwe huizen zijn gebouwd. Was de toewijzing van 32 woningwetwo ningen voor 1962 in het begin van het jaar een zware teleurstelling, intussen is die vergunning gegroeid tot ruim 120 woningen, tenvijl daar naast nog een extra toewijzing van 96 woningen in de premie- en vrije sector is afgekomen. Het aanvanke lijke kwaad heeft zich dus ten goe de gekeerd. Alleen moet jammer genoeg vast gesteld worden dat voor de ruim 60 woningen in de vrije sector tc weinig belangstelling bestaat, zo dat het nog een open vraag is of deze verwezenlijkt kunnen wor den. Of het juist is dat wel de 30 pre miewoningen door de industrie worden afgenomen, niet de rest, is iets waarover wij geen oordeel vellen. De bouwcapaciteit is dus in volle gang. Maar het spijtige is dat de Minister ook nog gelijk schijnt tc krijgen als hij zegt dat voor een groter toewijzing een te groot ge brek is aan bouwvakkers. Er zijn bouwvakkers genoeg, maar ze gaan naar Duitsland. Hierop willen we direct nog terugkomen. UITBREIDINGSPLANNEN Een gelukkig feit in de woning bouwgeschiedenis van Venray is c!e verwerving van gronden in plan West 1, dat eindelijk tot uitvoering komt. Men is in het begin wel wal te optimistisch geweest over d- mogelijkheden hier -gronden snel ta* krijgen, maar nu de gerechtelijke procedure dan begonnen is, komt de grond ter beschikking door de wo ningbouw. Een gelukkig feit, want het Des- selke, hoe fraai het dan nu mis schien ook past in het geheel, was in feite niets anders dan een nood sprong, die dank zij de medewer king van de Zusters Ursulinen ruim te verleende voor de in dit jaar te bouwen woningen. Maar dat is nu allemaal geleden en we gaan weer verder in 't komende jaar met plan West 2 (tussen Merseloseweg en de Hoenderstraat) en met het plan Vel- tumRuimte is er dus Of die ruimte met het oog op de toekomst (groen, speel- en par keergelegenheid) goed ingedeeld wordt, zullen we ervaren bij de realisatie. Hopelijk bedriegt hier de zuinigheid niet de wijsheid. RUIMTELIJKE ORDENING. Iets in deze uitbreidingsplannen hoort onder de ruimtelijke ordening, een woord waarmede we de laatste tijden al langer hoe meer vertrouwd raken. Het is ook geen wonder dat het .nieuw gekozen statenlid, de heer Laurensse, in zijn maiden-speech juist dit nog eens extra belichtte. Want met woningen alleen zijn we er niet. De rijen, rijen woningen in onze steden zijn een afschrikwek kend voorbeeld van wat er gebeurt als men niet voldoende aandacht schenkt aan de leefbaarheid van be paalde woonwijken, van bepaalde gemeenschappen, van een bepaalde gemeente. Er moet meer zijn, er moet meer komen. Het drama van ons cultureel cen trum en zwembad toont overdui delijk aan, dat men er niet is met fraaie beloften en nog fraaiere plannen, maar dat terecht ge vraagd mag worden om nu toch eens eindelijk tot realisatie van die plannen te komen. Het wordt een lijflied van de raad en als alle lijf liederen tenslotte straat deuntjes Even erg is het feit dat onze zie ken voor een deel nog steeds in noodbarakken worden onderge bracht. De zo hard en dringend no dige uitbreiding van het ziekenhuis gaat schijnbaar ook dezelfde weg. Onder ruimtelijke ordening mag men ook de verdere recreatie-moge lijkheden boeken, die dit jaar zijn uitgebreid door vergroting van de sportvelden en de in gebruikname daarvan. Het probleem van de sportvelden in de kom vindt hier uiteindelijk zijn oplossing, maar blijft op de kerkdorpen urgent WEGEN In ditzelfde kader speelt de aan leg van wegen. We hebben dit jaar als winstpunten mogen boeken de verbetering van de weg Leunen Castenray, welke verbetering vooral in de kom van Leunen tot opmerke lijke resultaten heeft geleid We hebben ook de Beek weg klaar ge kregen en daarmede de verbinding met het midden en westen van ons land weer een stuk bekort. De Mid den Peehveg vlot op het gedeelte Ysselsteyn—America niet zo dende rend, al mogen we het komende jaar de voleinding toch wel tegemoet zien. [Dringjend blyft manen de actie om kop en staart van deze Mid- den-Peelweg nu eindelijk ook eens aan te pakken en de vraag mag gesteld worden of de daaraan ge legen gemeenten, zowel Brabantse als Limburgse, het komend jaar geen actie moeten gaan voeren, juist om eens wat meer klaarheid te krijgen waar deze weg zal be ginnen eindigen en wanneer met dat begin en einde een aanvang wordt gemaakt. Voor het komende jaar mogen we verwachten dat de omlegging van de Deumeseweg zijn beslag krijgt, iets wat we zeker weten van de Stationsweg, waarmede men al be gonnen is .Ook mag verwacht wor den dat het komende jaar de eerste wegveranderingen en verbeteringen in het kader van het Lollebeekplan (met name aan het Overbroek) hun beslag krijgen. LANDBOUW Met het noemen van het Lolle beekplan zijn we automatisch be recht gekomen bij de landbouw, die voor wat onze streken betreft zeker niet bogen kan op een gunstig jaar. De mond- en klauwzeer heeft vele offers gevraagd en de bedrijfs voering op vele bedrijven grondig gestoord. Daarnaast is mede door de EEG-maatregelen de opbrengst van verschillende land- bouwprodukten zodanig gedaald dat zelfs steun-maatregelen nodig zijn. Neen, juichen kunnen onze boeren over de financiële resultaten van 't afgelopen jaar allerminst en deze „koude" sanering zou tevens oor zaak kunnen zijn dat verschillende landbouwers omschakelen. Als die omschakeling zou betekenen dat hier meer aan tuinbouw en fruit teelt gedaan zou worden, zoals de deskundigen verwachten dan kan hier met het Lollebeekplan meer re kening mee gehouden worden. Intussen is dan ook de K.I. ge schiedenis geëindigd met de minder gelukkige splitsing in 2 verenigin gen, maar gezien de gegroeide twee dracht kon moeilijk anders. INDUSTRIE Venrays industrie mag over het algemeen niet klagen. Als men klachten had was het over de aan trekking van arbeidskrachten, die er nu eenmaal tekort waren. Of men dit nu allemaal op rekening moest schuiven van de pendel naar andere plaatsen en naar Duitsland is nog steeds een open vraag. Deze pendel kan alleen maar be streden worden indien de ouder wetse en uit-de-tijdse gemeente- klassificatie eindelyk eens veran derd wordt .hetgeen ook in het afgelopen jaar niet bereikt kon worden en indien de lonen der mate stijgen dat ze gelijkwaardig worden aan de Duitse. Aan dat sprookje gelooft niemand meer. Wat er van zij, de fabrieken had den tekorten aan krachten en heb ben deze proberen op te heffen met Grieken, Belgen en in de naaste toekomst Spanjolen. De nuchtere vraag of de gelden, die hiervoor ex tra uitgegeven moeten worden, niet beter besteed hadden kunnen wor den om hier de lonen wat op te trekken krijgt nergens 'n antwoord. Grootse uitbreidingen uitgezon derd de nieuwbouw van Nelissen Betonfabriek hebben we nergens gezien, omdat men het meer ge zocht heeft in produktieverhoging en automatisering. De voorgenomen vestiging van een Amerikaanse schokdemper-fabriek op het inmiddels aangekochte in dustrieterrein in Oostrum is niet doorgegaan. Tegen het einde van dit jaar schijnen de order iets terug te lopen en links en rechts hoort men wat pessimistischer geluiden dan het vorig jaar om deze tijd. We moeten echter rustig afwachten HANDEL EN AMBACHT Tenslotte nog een kort woord over handel en nijverheid. Verschil lende verbouwingen aan bestaande winkelpanden hebben de winkel stand van Venray nog meer het accent gegeven van een centrum te zijn voor deze hele streek. Ook in de nijverheidssector is een gelei delijke uitbreiding van het poten tieel te noteren. Als de middenstand het komende jaar zijn 50 "jarig jubileum viert dan kan men terecht trots zijn op de be haalde resultaten, vooral op wat na de oorlog in deze sector allemaal is gebeurd. Ongetwijfeld speelt de hoogcon junctuur hier ook een rol, maar in ander plaatsen is deze beslist niet zo te merken als in Venray. Dat VVV ook al in verband met het bezoek van Duitsens niet de aandacht krygt, die het verdient, vinden wU persoonlijk nog altijd zeer jammer. RESULTAAT Uiteraard hebben we in dit over zicht maar enkele van de vele fa cetten kunnen behandelen, die ons gemeenschapsleventelt. In komende overzichten zal hierop nog wel na der worden ingegaan. We hebben alleen gepoogd in vogelvlucht even enkele voorname punten aan te tip pen en weinig kunnen zeggen over bijv. het onderwijs, dat door de uit breiding van huishoudschool en nij verheidsschool vooral in de nijver heidssector nog belangrijker is ge worden, maar waar nog vele pro blemen om een oplossing vragen. Zo zijn er meer. Maar ondanks dit alles mag men voor 1962 in Venray een gelukkige bloei constateren. Dc volledige werkgelegenheid is iets vanzelfsprekend geworden evenals de steeds maar toenemende uit bouw. Dankbaad mogen wq constateren dat Venray ook in 1962 op velerlei ge bied een gezonde uitgroei heeft ge kend. Dat geeft vertrouwen voor de toekomst, al moge die dan ongewis zijn. Vele verlangens en wensen le ven nog, maar dat geeft kracht en moed om aan de vervulling daar van te werken en zo gaan we dan 1963 in, vol goede moed en vol ener gie om ook in het komende jaar, onder Gods onmisbare zegen, verder te werken. Moge het komende jaar voor ons zelf en voor de hele gemeenschap een gezegend en voorspoedig jaar worden. ZIJN TIENDUIZENDEN NIET THUIS Terwijl wy allen op oudejaarsavond gezellig in de intieme sfeer van de huiskamer bij elkaar zitten, in een goudbruine oliebol happen en een glaasje drinken in afwachting van het grote mo ment, dat de klok het jaar 1963 aankondigt en wy elkaar een ge lukkig Nieuwjaar wensen en handen schudden, z(jn er velen, die dit prettige en dikwijls indrukwekkende moment moeten missen. Toch is er overal een verheugend streven merkbaar om zoveel mogelijk werknemers in de gelegenheid te stellen dit feest in de huiselijke kring te vieren. Bij de Nederlandse Spoorwegen, bij verscheidene busondernemingen en bij andere openbare diensten vernamen wij, dat dit jaar het dienstbetoon op de oudejaarsavond tot een uiterst minimum is terugge bracht, zodat veel meer personeels leden dan vroeger de jaarwisseling in eigen kring kunnen beleven. Dit blijkt voor de dienstverlening geen bezwaar te zijn, aangezien de prak tijk uitwijst, dat het allergrootste deel van het Nederlandse volk in die uren thuis is, waardoor treinen, bussen en dergelijke anders geheel leeg zouden rijden. In de late avonduren van 31 december is er daarom slechts een enkele verbin ding en heeft men bijna alle treinen en bussen laten uitvallen. DE MILITAIREN Ergens in Nederland, ver verwij derd van de bewoonde wereld, loopt een soldaat. De nacht is koud, maar ook voor hem is 't nieuwe jaar aan gebroken. Het geweer op de schou der maakt hij twee uur lang twin tig passen links en twintig passen rechts van zijn wachthuisje. De koude dringt hem door de dikke winterjas en hij blijft in beweging om zich warm te lopen In de vele kazernes in Nederland staan zijn collega's op wacht en doen hun plicht. Duizenden man schappen zijn over het gehele land verspreid deze nacht in de kazernes aanwezig. Zij zijn paraat, maar ook voor hen is het Nieuwjaar. Niet al len staan ze op wacht, maar wel be vinden zij zich allen van huis en missen de intieme sfeer van het hui selijk leven tijdens de jaarwisseling. Zij zullen trachten zichzelf te amuseren om toch nog zoveel mo gelijk genoegen te beleven van de oudejaarsavond en het nieuwe jaar, maar er zullen er weinigen zijn, die die plaats niet voor de huiselijke aard willen verwisselen. Ver van huis en haard is daar net contingent militairen dat in de West zijn plicht doet. Ook zij zijn paraat en schikken zich in het lot, dat hen verhindert deze feestdagen thuis te zijn. Tussen deze rijksdelen en ons land varen de schepen met voltallige be manning. Ontelbare mannen, die op de golven of in vreemde havens 1963 ingaan ver van vrouw en, kin deren. IN ZIEKENHUIZEN EN SANATORIA Na de schepelingen, de grootste categorie, die tijdens de jaarwisse ling hun werk normaal doen, vormt het personeel van ziekenhuizen en sanatoria de volgende grote groep. Nederland telt in totaal omstreeks 290 ziekenhuizen, bijna zestig ze nuwinrichtingen en ongeveer 50 sa natoria. JULIANASINGEL41'tekf. 1061 (M7S0) Volgens onze inlichtingen blijft er 'n gemiddelde bezetting van 30 per sonen per inrichting tijdens de jaar wisseling aan verplegend personeel en eventuel doktoren. Een sterkte dus, die heus niet groot is. Dit komt derhalve neer op een totaal van 12.000 personen, die in deze nacht ook de intimiteit van de huiselijke sfeer moeten missen en hun plicht vervullen ten behoeve van de zie ke medemens. PTT EN POLITIE In verband met de noodzakelijke samenwerking voor de postverzen ding tussen N.S. en PTT is het dit jaar zo, dat men bij de PTT voor de Oudejaarsdag tot de zaterdagse dienst heeft besloten, hetgeen er op neerkomt, dat er in tegenstelling tot voorgaande jaren bij PTT vrijwel niemand zal werken tijdens de jaar wisseling, althans wat de post be treft. Bij de telefoon en telegraaf is een ploeg die het werk zal moeten voortzetten, aangezien velen om streeks twaalf uur in deze nacht nog „even" de familie elders hun geluk wensen willen overbrengen. Voor deze meisjes is het echter een ge not, dat het Nederlandse telefoon net geautomatiseerd is, waardoor hun ploegje kleiner kan zijn, dan voorgaande jaren. Ook de politie tracht zoveel mo gelijk ambtenaren in de gelegenheid te stellen de jaarwisseling thuis te vieren, maar toch moet een groep van enige duizenden rijks- en ge meentepolitiemanen hun dienst ver vullen. Te voet, per rijwiel of mo tor vervullen zij him taak. Wacht diensten in bureaus en posthuizen en de bewaking van objekten, die daarvoor in aanmerking komen, tot handhaving van de openbare orde en veiligheid in stad en land. HET UITGAAND LEVEN LIGT BIJNA STIL Vele hotels en restauraties, thea ters en bioscopen sluiten deze avond vroegtijdig. Hoewel in het verleden gepoogd is publiek te trekken door het houden van een souperdansant, is over het algemeen gebleken, dat de opkomst en animo zo gering is, dat vele zaken besloten deze avond in het jaar hun deuren te sluiten. Men kan daarom wel zeggen, dat tijdens de jaarwisseling het uit gaand leven in Nederland werkelijk stil ligt, op een enkele uitzondering na. Hierdoor zijn natuurlijk veel mensen die in deze Horeca-bedrij- ven werken, in de gelegenheid het feest thuis te vieren. Op oudejaarsavond is het een merkwaardig gezicht om te zien hoe het reeds rond negen uur in de avond doodstil is in de meeste stra ten. Dit vindt zijn oorzaak in het feit dat de Nederlander de festivi teiten rond de jaarwisseling een bij uitstek huiselijk feest vindt, dat hij als het even kan intiem in ge zin en familie viert Helaas zijn er tienduizenden en nog eens tienduizenden niet in staat het zo te vieren.Wij noemen nog even het personeel van de elektriciteits bedrijven en gasbedrijven, het per soneel van continubedrijven, de ra dio, de douane enzovoort. Zij wer ken op deze tijd en doen hun plicht ten bate van de gemeenschap. Daar staan veel thuisblijvers meestal niet bij stil, maar de cijfers wijzen het uit.

Peel en Maas | 1962 | | pagina 1