BEJAARDENPROBLEEM
MAMMOET
WET
Avónd- ^euqduieïdaaqte
Kindeiuacantiemik
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Eersie steenlegging
Mariann-Hill
en
Ingezonden
Geestelijk artikel
Vrijdag 20 juli 1962 No. 29
Drie en tachtigste jaargang
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1050652
PRIJS PER KWARTAAL 11.50 (bulten Venny 1.75)
Er is, zo zegt men, een bejaarden
probleemEr zijn bejaarden die
gebrek lijden.
Het kan niet ontkend worden dat
door de noodwet Drees in 1947 en
10 jaar later door invoering van het
algemeen oudersdomspensioen wel
iets is gedaan tot leniging van de
materiële nood der bejaarden, toch
schijnen er op dit terrein meer voor
zieningen nodig teneinde de levens
vreugde van onze bejaarden op te
vijzelen en hen aan een menswaar
dig bestaan le helpen.
Maar hoe ontdekte men dat, als
ze zich niet melden bij armenzorg?
Er zijn bejaarden met huisves
tingsproblemen. Ze leven bij kinde
ren in of hebben getrouwde kinde
ren bij zich genomen of bij zich
moeten nemen, hebben nog onge
huwde kinderen ,die bij hen inwo
nen, en dat alles wordt hen wel eens
te veel. De rust en de kalmte waar
op ze een zeker recht kunnen doen
gelden, krijgen ze niet en de een
verdraagt dat beter dan de ander.
Kleinkinderen zijn leuk en aardig,
maar de hele dag om je heen kan
soms te veel worden. Anderen leven
in een te grote woning die naast
grote kosten voor onderhoud soms
te veel eist van moeder de vrouw,
die dit allemaal moet schoonhouden.
Maar hoe ontdekt men dat, als dit
huis-voor-huis en gezin voor gezin
niet bekeken en besproken wordt?
Er zijn medische problemen waar
mede bejaarden te kampen hebben,
die voor hen extra verpleging en
verzorging nodig maken. Niet in een
psychiatrische inrichting of zieken
huis, maar in een „centrum" daar
toe speciaal ingericht. De medische
wetenschap heeft zich juist de laat
ste jaren ernstig bezig gehouden met
de revalidatie van vele bejaarden,
die aan zgn. ouderdomskwalen le
den.
Maar hoe ontdekt men deze men
sen, waarvan een- deel deze kwalen
zien als ouderdomsverschijnselen,
waarvoor toch geen kruit gewassen-
is. Hoe ontdekt men de verpleeg-
moeilijkheden en wat zijn de medi
sche problemen die om een oplossing
vragen?
Er zijn bejaarden die zich maar
moeilijk kunnen schikken in het feit
dat ze ineens op non-actief zijn ge
steld. Die hun levensvreugd verloren
hebben met het werk, dat zij hun
hele leven hebben verricht en dat
hen nu is afgenomen. Die geen raad
weten met hun tijd en zichzelf en
anderen vervelen. Die niet om kun
nen schakelen en hun activiteit niet
op iets anders, een hobby, een be
zigheid kunnen richten, en die weg
kwijnen om dat woord dan te ge
bruiken. Maar hoe ontdekt men de
ze mensen? Hoe leèrt men die pro
blemen?
En dan nog het sociologisch as
pect van het bejaard zijn.
Is de bejaarde nog een, zij het be
scheiden figuur, in het maatschap
pelijke leven heeft de gemeen
schap hen uitgerangeerd en op een
dood spoor gezet. Wat wordt er ge
daan teneinde hun bestaan wat op
te fleuren op het ruime terrein van
de vooral voor hen noodzakelijke
recreatie?
Dit zijn zo enkele facetten van
wat men het bejaardenprobleem
noemt en waarover dikwijls gepraat
en geschreven wordt, zonder dat
men zich realiseert, wat nu feitelijk
wel aan de hand is....
Het zal duidelijk zijn dat men
eerst over de oplossing van verschil
lende moeilijkheden kan gaan den
ken, als men die moeilijkheden kent.
Nogal logisch, zou men zeggen, maar
we doen in Venray dan al zes, zeven
jaar over een en ander praten zon
der dat we nu ook maar in de verste
verte weten .hoeveel bejaarden er
werkelijk in nood zijn, en wat hun
nood is.
In Horst heeft een bejaarden-com
missie tenminste de moed gehad om
eens een soort inventarisatie te ma
ken, als we dat zo mogen noemen.
Daar is elke bejaarde opgezocht,
heeft men kennis gemaakt met zijn
levensomstandigheden, met zijn pro
blemen en moeilijkheden en men
heeft al deze bevindingen samenge
bracht in een rapport, dat nu de
grondslag vormt voor de oplossing
van verschillende problemen. Men
weet daar nu waar men over praat
en men kan daardoor ergens een
oplossing voor gaan zoeken.
Laten we de zaak zuiver stellen,
met alle respect die we voor de be
jaarden hebben, we vinden het in
feite onjuist dat van gemeentewege
subsidie gegeven wordt voor een
kaartmiddag en een jaarlijks uit
stapje. Niet dat we dat die mensen
niet gunnen, integendeel
Maar als dit alles is wat wij over
hebben voor die mensen, die er aan
mede gewerkt hebben dat wij 't hui
dige welstandspeil hebben kunnen
bereiken, dan is dit in feite een jo-
denfooi.. We lossen daarmede geen
problemen op, die er beslist wel
zijn, maar die we ondanks al ons
gepraat en ons geredeneer niet ken
nen, om de doodeenvoudige reden,
dat we er nooit naar hebben gezocht,
(afgezien van een goed .bedoelde po
ging, die een poging is gebleven).
We vragen ons af of onze eigen be
jaarden, verenigd in een bejaarden
organisatie niet op de eerste plaats
in deze een taak heeft. Het organise
ren van kaartmiddagen mag dan 'n
welkome tijdsbesteding zijn, nutti
ger zou zijn als zij zich inderdaad
eens inzette om tenminste in ons
Venray een overzicht te krijgen, van
al die dnigen die men met dat gro
te, maar zo weinig zeggende woord:
bejaardenprobleem aanduidt.
Dit temeer waar de landelijke or
ganisatie voor bejaarden, die op
landelijk niveau de belangen der be
jaarden behartigt in deze hen waar
schijnlijk op alle mogelijke wijze
helpen kan. Dan wordt tenminste
door en voor onze bejaarden nu fei
telijk eens precies vastgesteld waar
de moeilijkheden liggen. Is die vast
stelling er ,dan kan aan een oplos
sing gewerkt worden
Donderdag j.l. wapperden de
vlaggen op het grote bouwwerk,
dat gelegen is op de hoek van de
Langstraat-Hoebertweg, het nieu
we klooster van de Paters van
Mariannhill, dat daar gebouwd
wordt onder architectuur van het
bureau Swinkels en"Salemans in
Maastricht door het aannemings
bedrijf Nelissen N.V. Het werk
werd even stop gelegd om op
plechtige wijze de eerste steen te
leggen, die het opschrift droeg: In
Nomine Domini.
Bij deze plechtigheid waren be
halve de werklieden aanwezig de
Pater Provinciaal van de Paters van
Mariannhill, Pater Polycarpus die
namens het Generaal Bestuur de
steen zou leggen, verschillende leden
van de congregatie uit andere Ne
derlandse huizen, de H.E. Heer De
ken Loonen, Pastoor Geerits, de
Burgemeester en Wethouder van
Dijck, Pater Rector van het Lyceum,
de heren architecten, aannemers en
uitvoerders en de studenten, die in
september a.s. hier hun intrek ne
men.
Pater Provinciaal heette ;.l die
gasten hartelijk welkom. Hij wees er
op dat dit nieuwe convict jonge
mensen zou gaan herbergen, die wor
den opgeleid voor het II. Priester
schap en die als missionaris la4er
zullen uittrekken ter verkondiging
van Gods Woord. In naam des He
ren wordt dit werk begonnen, aldus
de Provinciaal, en we mogen ver
trouwen dat de Heer ons werk zege
nen zal.
Hij bracht dank aan Venrays ge
meentebestuur met name aan Wet
houder van Dijck met wie het eer
ste contact was gelegd, voor de grote
hulp die men had ondervonden bij
de stichting van het Venrayse con
vict en aan allen, die daarbij kracht
dadig haden meegewerkt Hij ver
trouwde dat het werk, dat met zo
veel elan begonnen is, ook met de
zelfde voortvarendheid ten einde
mag worden gebracht, zonder onge
lukken en onder Gods rijkste zegen.
Daarna verzocht hij Pater Polycar
pus namens het Generaal Bestuur
der Congregatie de eerste steen te
willen plaatsen, die de hoeksteen
gaat worden van het nieuwe kloos
ter, waarin de levende stenen ge
vormd gaan worden voor Gods
Kerk.
Pater Polycarpus zegende de een
voudige steen, die in de hal van
het nieuwe klooster ligt. In de
steen werd een oorkonde ingeslo
ten, waarin de voornaamste bij
zonderheden vermeld stonden van
de stichting van dit Venrayse con
vict.
De heer L. A. Nelissen bracht na
mens de aanwezigen de gelukwensen
over efi' beloofde dat men zijn uiter
ste best zal doen om de toch al zeer
krappe opleveringstermijn in acht te
némen. Als aandenken aan deze ge
beurtenis bood hij Pater Polycrapus
de troffel aan, waarmede de eerste
steen gelegcbwas. Die kon hij in zijn
vrije tifd. dan f>roduktief maken door
mee-Jë komen werken, "wknt er is
bij 'de bouw van/fret klooster, on
danks dat zelf? broeders 'nrèewerken,
nog altijd gebrek aan/arbeiders
Het Bestuur der Congregatie had
na de plechtigheid vele gelukwensen
in ontvangst te nemen, maar op de
bouw ging het intussen al weer ver
der, want 1 september is dichtbij en
er moet nog ontzaggelijk veel wor
den gedaan.
Venrays jeugd hoeft niet te klagen. De programma's voor de
jeugdvierdaagse en het kindervakantiewerk zijn uit en daaruit
valt wel duidelijk af te leiden dat diezelfde jeugd nog enkele
drukke en plezierige dagen vcor de boeg heeft. Dat dit kan ge
beuren dank zy de persoonlijke inzet van velen en dank zij ook
de milde gaven, die men mocht ontvangen, is een verheugend te
ken en we kunnen maar hopen dat fijn weer de evenementen zal
begeleiden zodat al dat werk niet vergeefs is gedaan
JEUGDVIERDAAGSE
Op 26, 27, 28 en 29 juli a.s. kan
dan Venray's jeugd van start gaan
voor de intussen wel bekend gewor
den jeugdvierdaagse. De kinderen
van 57 jaar wandelen elke avond
5 km., die van 718 jaren 15 km.
Tot en met zondag kan men zich nog
opgeven op Julianasingel 41. De
kosten bedragen 1,per deelne
mer. Gestart wordt telkens op het
Henseniusplein, waar ook de finish
is. Men kan met groepen starten,
maar ook individueel. Op de laatste
avond, dus op 29 juli is er boven
dien nog een wandeltocht extra van
25 km. voor hen, die niet aan de
avondvierdaagse deelnemen.
Gestart wordt iedere avond van
half zes af, maar zaterdagsmiddags
vanaf half 2. De 25 km. tippelaars
starten om 1 uur. Er zijn prachtige
prijzen beschikbaar gesteld en de
routes zijn werkelijk heel aardig.
Op de le dag marcheren de klei
ne tippelaars via Merselo naar de
speeltuin waar rust is. Via Leunse-
weg en Molenhofweg gaat het dan
naar Lull, waarna men via Oostsin
gel en Zuidsingel, wederom naar het
Henseniusplein komt. De tweede dag
brengt de deelnemers via Oostrum
naar de Wilibrordiiskapel, waarna
via de Maasheseweg de terugtocht
wordt aanvaard. De derde dag gaat
via Leunen, Overbröek naar het
Laagriebroek en Oirlo, waarna men
via de Stationsweg terugkomt.
De 4e dag tenslotte gaat naar
Overloon toe (de 25 km. zelfs via
Overloon naar de Smakt) en dan
via de Overloonseweg naar huis toe,
waar de triomfantelijke intocht
volgt. U kunt nu al vast wat bloe
men klaar zetten
De 5 km. deelnemers doen het
wat kalmer aan, want die ukke-
pukken kunnen dat tempo nog niet
opbrengen. Zij maken de eerste dag
een wandeling via de Servatiusweg
en Molenhofweg. De tweede dag
brengt hen via de Biezevennen
Hoenderstraat achter langs Vlakwa
ter, terwijl ze de derde dag in Vel-
tum en omgeving zwerven. De vier
de dag maken ze een flinke wande
ling achter St. Anna om, om dan
via Oost weer op het vertrekpunt
terug te komen
Zoals U ziet, een programma dat
er zijn mag en waaraan heel wat
voorbereiding is voorafgegaan. Op
de verschillende rustpunten wordt
telkens door Venrayse bedrijven 'n
verfrissing ter beschikking van de
deelnemers gesteld.
De belangstelling is zeer groot.
Ook van buiten Venray hebben zich
al groepen aangemeld en helpen de
weergoden mee, dan zal ook deze 4e
jeugdvierdaagse een plezierig feest
.worden, voor de Venrayse jeugd op
de eerste plaats.
KINDERVAKANTIEWEEK
Dan is er ook nog een tweede pro
gramma uitgekomen, namelijk dat
voor het kindervakantiewerk.
Die wordt dit jaar georganiseerd
voor de meisjes van 13 t.m. 18 aug.
en voor de jongens van 20 t.m. 25
augustus. Hieraan kunnen deelne
men kinderen van de 1, 2, 3 en 4e
klassen der lagere scholen
Het programa is als volgt:
Meisjes 13 aug. jongens 20 aug.
Voormiddag: na de H. Mis tocht
naar terrein Vlakwater, waar
groepsindeling plaats vindt en ver
schillende spelen worden georgani
seerd.
Namiddag: Klassen 3 en 4 zetten
speurtocht uit voor de klassen 1 en
2, die deze speurtocht uitvoeren.
Alle dagen worden begonnen met
een H. Mis (meisjes in de Paters
kerk, jongens in de Grote Kerk). Er
wordt ook alle dagen (behalve za
terdags) melk verstrekt.
Meisjes 14 aug. jongens 21 aug.
Klassen 1 en 2 gaan naar Geyste-
ren, alwaar gelegenheid om pootje
te baden (handdoek en zwempak
meenemen). Ze worden per bus te
ruggehaald. Klassen 3 en 4 maken
een fietstocht (zelf drinken meene
men).
15 aug. wordt Lv.m. O.L. Vrouw
Hemelvaart voor de meisjes niets
georganiseerd.
Jongens 22 aug.
Voormiddag: sportwedstrijden.
Namiddag: tekenwedstrijden (pot
lood en onderlegger meebrengen,
wielerwedstrijden.
Meisjes 16 aug. jongens 23 aug.
Uitstapje per bus naar Elzendorp.
(handdoek en badpak meenemen).
Meisjes 17 aug. jongens 24 aug.
Voormiddag: klassen 1 en 2 licht
beelden, klassen 3 en 4 dropping. Ze
worden met hun leiders ergens in
de omgeving van Venray neergezet
en moeten de weg naar huis gaan
zoeken.Drinken meenemen en
potlood en papier.
Namiddag: klassen 1 en 2 schat
graven.
Meisjes 18 aug. jongens 25 aug.
Oriëntatietocht voor alle groepen.
12 uur huis-toe en einde van het
kindervakantiewerk
Zouden de weersomstandigheden
van die aard zijn, dat er niet buiten
gespeeld kan worden, dan wordt er
gens iets binnen georganiseerd.
Ouders zijn altijd hartelijk welkom
en mogen gerust komen kijken. Bin
nenkort krijgen de kinderen hun
inschrijfformulieren mee voor deel
name aan dit kindervakantiewerk.
Dit moet men zo nauwkeurig moge
lijk invullen en maandag 23 juli a.s.
ingeleverd worden op die adressen,
die aan de kinderen nog gezegd zul
len worden.
De kosten bedragen:
1 kind uit een gezin 1,50
2 kinderen uit een gezin 1,per
kind;
3 kinderen uit een gezin 0,75 per
kind.
Wie iets extra's af wil staan voor
dit werk, waaraan alleen al meer
dan 25 leiders en leidsters hun han
den vol hebben en hun vrije tijd op
offeren, kan dat natuurlijk doen en
ieder bijdrage wordt gaai'ne geac
cepteerd voor dit prachtige werk
GEMEENTEKASSIFICATIE
Vorige week stond in uw blad te
recht een artikel met als titel „Ge-
meenteklassificatie een onding".
Deze idiote vertoning is zonder
weerga en bewijst dat er in de ho
gere regionen iets niet klopt. Men
stimuleert langs de ene kant de in
dustrie terwijl men langs de andere
kant de werkkrachten verjaagt. Ik
neem aan dat de heren rijksbemid
delaars NIET in Venray geweest
zijn om de toestand te onderzoeken
omdat, gezien hun rare opvattingen,
zij natuurlijk vreesden in een der
plaatselijke instellingen vastgehou
den te worden. De werkman heeft
recht op een goed salaris dat hij in
zijn eigen plaats moet kunnen ver
dienen. Daarom zullen zowel het ge
meentebestuur als de anderen be
langhebbenden zeker reageren op
de beslissing van de rijksbemidde
laars. De vraag is echter of dit wel
genoeg is. Venrays bevolking en
vooral degenen die niet direct be
trokken zijn bij een betere klasse
indeling moeten in het belang
van hun gemeente en zijn bevolking
een protestnota zenden aan de be
treffende instanties. Dit is het min
ste wat wij kunnen en moeten doen.
Neemt Peel en Maas hier een ini
tiatief?
Red.: Peel en Maas behoeft geen
initiatief te nemen. Zulks is reeds
gebeurd door de gemeente en door
de KAB Limburg. In de jongste ge
meenteraadsvergadering is nog eens
nadrukkelijk gesteld dat na bestu
dering van het antwoord van het
College van Rijksbemiddelaars de
raad namens de gehele Venrayse
gemeenschap protesteren zal tegen
de genomen beslissing en alsnog zal
pogen deze beslissing in gunstige en
o.i. enig juiste zin te veranderen.
SANERING
Dezer dagen kreeg ik de sanerings
plannen van Tegelen onder ogen.
Dit plan is zó groots en gedurfd, dat
het misschien wel aanbevelenswaar
dig is om daar even een kijkje te
gaan nemen. Deze plaats wordt bin
nen 5 jaar van een dorp in een stad
omgetoverd.
De saneringsplannen van Venray-
kom zullen ook wel goed zijn, maar
of ze die van Tegelen kunnen eve
naren? en waar blijven ze? Als
Venray de 2e plaats van Noord-Lim
burg wil blijven, dan zal op deze
uitdaging van Tegelen een antwoord
moeten komen. De sanering van „de
holteren hoek" biedt unieke kansen.
Deskundigen die jaren nodig hebben
om een plan te ontwikkelen zijn
daartoe niet nodig, want als we even
in Amstelveen gaan kijken, weten
we meteen hoe het wel moet.
A. J. C.
Red.: Schrijver stelt een en ander
wel heel simpel voor. Sanerings
plannen zijn geen dingen, die men
in 1-2-3 even tevoorschijn tovert.
Ook het saneringsplan van Tegelen,
waar de situatie weer heel anders
ligt als in Venray, is zo maar niet
uit de lucht komen vallen. Integen
deel het is een produkt van jaren
studie en overleg, dat uiteindelijk
dan het gepresenteerde tot resultaat
had. Of dit binnen 5 jaar verwezen
lijkt zal en kan worden is een vraag,
die we niet kunnen beantwoorden.
En of het zo uitgevoerd zal worden
als thans in maquettes en tekenin
gen te zien, is nog een andere vraag,
omdat de steeds wisselende behoef
ten en wijzende inzichten steeds op
nieuw als het ware tot veranderin
gen dwingen. Het beste bewijs daar
van is te vinden in het herbouwplan
Venray dat 13 jaren geleden uit
gekreten werd als zijnde te modern
en te veeleisend en dat intussen op
verschillende punten toch allerminst
voldoet. Men had het nu liever rui
mer en grootser gezien. Gezien de
financiële consequenties, die een en
ander met zich brengt, is het al een
zware opgave, laat staan alle andere
facetten, die nog meespelen, waar
van bijv. de belangen van de hui
dige winkelstand ook een zeer voor
name is.
Evenmin als het plan Tegelen
voor Venray kan dienen, is dat van
Amstelveen voor Venray pasklaar.
Dat men de ontwerpers de wijde
visie van een Amstelveen mag toe
wensen, ook in de „Holteren Hoek"
is natuurlijk iets anders
We mogen slechts hopen dat dit
„saneringsplan" dat wji voor ons lie
ver het „centrum-plan" zouden wil
len noemen spoedig mag komen. Dat
het inderdaad iets mag worden wat
de toekomstige groei van Venray op
mag vangen en tot uitdrukking mag
brengen is de wens van allen, die
hier wonen en werken.
HENSCHENIUS
Henschenius is voor Venray van
grote betekenis geweest en het zou
pasend zijn hem te eren met een
beeld dat beantwoordt aan zijn
roem. Het beeld op het Hensenius
plein is een verschrikkelijk ding dat
ieders lachlust en spot opwekt. Op
deze manier wordt een groot man
allerminst geëerd. Als men binnen
kort het oude pand tegenover het
beeld gaat afbreken, zouden ze dan
dit beeld ook niet meteen mee kun
nen nemen. Dat zijn dan twee vlie
gen in een klap. Als Venray inder
daad deze priester wil eren kan er
wellicht ook nog wel een nieuw, re
presentatief beeld af.
ONZE HARTEWENS IS:
LAAT ME MET RUST
Die Pater Werenfried van Straa-
ten toch. Hij houdt niet op. Al jaren
lang probeert hij ons wakker te
schudden uit gezapige tevredenheid,
maar slaagt daarin slechts zeer ma
tig. O ja, hij krijgt reusachtige som
men bij elkaar. Want als hij ergens
aan het preken slaat, dan vliegen de
vonken eraf. En.hij is zo'n echte
bedelpredikant, de beurzen vliegen
na zijn preek open, geld klettert op
de schalen, stroomt binnen in de
pastorieën, waar hij tijdelijk gehuis
vest is.
En dan gaat hij weer weg. En dan
is het over. Naar mijn mening is
pater Werenfried, noch pater Lom-
bardi, noch pater Pire erin geslaagd
ons echt wakker te schudden. Het
bewijs? Leest u wat de spekpater
dezer dagen in een open brief liet
weten.
„Onlangs heb ik opnieuw een reis
gemaakt door de noodgebieden van
Azië. Ik ben teruggekeerd met een
hoofd vol zorgen en een hart vol
angst. En ik ben bezeten van het
vurig verlangen, véél meer dan vroe
ger te doen voor de gekleurde
vluchtelingen in het Verre Oosten.
Bij hen wordt de vluchtelingen-
ellende tot in het ondraaglijke ver
zwaard door de huiveringwekkende
problemen der onderontwikkelde
gebieden.
Ze staan onder vulkanische span
ningen. Zij zijn dynamiet onder het
bedrieglijke paleis onzer bescha
ving. Ze zijn weggevlucht uit een
land, waar de vrijheid is afgeschaft,
maar ze krijgen geen plaats in onze
vrije wereld ,waar de vrijheid mis
bruikt wordt om hen het leven on
mogelijk te maken.
Hun ellende schreit ten hemel.
Van de hemel komt echter geen
antwoord, omdat God dit antwoord
aan Zijn aardse kinderen heeft toe
vertrouwd. Maar die zijn voor het
merendeel in staking. En als Gods
kinderen de liefde en de gerechtig
heid staken, wordt heel de samen
leving ontwricht. Dit is het geval in
Hongkong. Ontelbare Chinezen, die
het oerbevel „Groeit aan en ver
menigvuldigt U" veel beter dan de
christelijke volkeren uitvoeren, mis
sen er 't minimum aan levensruim
te. Er is geen plaats voor nieuwe
vluchtelingen en voor de pasgebore
nen. Maar niemand mag er buiten,
omdat de blanke volkeren weder
rechtelijk de lege gebieden der aar
de voor zichzelf reserveren. Liefde
loosheid en zelfzucht zijn de ver
sperringen, waarmee dit grootste
concentratiekamp der vrije wereld
afgegrendeld is.
Slechts wie de kinder envan Hong
kong ziet, kan Gods toorn over dit
schandaal vermoeden".
Dat schrijft Pater Werenfried. Hij
heeft gelijk, duizend maal tegelijk.
Wij blijven voortgaan van tijd tot
tijd iets af te schuiven, op één voor
waarde: ons in ons welvaartsbestaan
verder met rust te laten.
Na een lange en soms bijna ver
beten strijd binnen zowel als bui
ten het parlementaire terrein
waarin de spanning over de eind
uitslag werkelijk tot het allerlaatste
moment voelbaar aanwezig bleef,
heeft de Tweede Kamer vorige week
dus met een zeer verheugende
meerderheid een gunstig oordeel ge
veld over Minister Cals' meester
werk: de nieuwe wettelijke regeling
voor het gehele onderwijs. Daarmee
zal (wanneer straks zonder twijfel
dit wetsvoorstel ook in de Eerste
Kamer is aanvaard) de vierde mach
tige „zuil" onder ons onderwijsbe
stel zijn geschoven, dat nu al wordt
geschraagd door de wetten, die ook
grotendeels van mr. Cals afkomstig
zijn, voor het kleuter-, het lager-
(straks basis-) en het wetenschappe
lijk onderwijs.
Over de enorme betekenis van
deze nieuwe wettelijke aanwinst is
in voorbij jaren al zeer veel ge
sproken en geschreven. De omvang
van de vaak diepgaande en van ho
ge kwaliteit getuigende discussies
bewezen of ze nu vóór of tegen
het ontwerp van Minister Cals wa
ren gericht telkens weer de vér
strekkende betekenis er van, die ten
laatste ook in weloverwogen stem
verklaringen van de meeste partijen
tot uiting kwam. In het bijzonder
kon men de overtuiging hebben, dat
de socialisten als het ware hebben
geworsteld tussen een .politieke" be
slissing en een, die uitsluitend met
de betekenis van het wetsvoorstel
rekening hield en hun uiteindelijke
beslissing kan uitsluitend als een
zeer goede noot voor dit stuk wor
den uitgelegd, hoewel de politieke
aspekten van deze beslissing uiter
aard ook niet ontbreken!
Maar terug naar de nieuwe wet
zelf, die ons naast een moderne, fris
se en handzame regeling voor het
grote complex van het voortgezet
onderwijs, daarvoor tevens enkele
zeer belangrijke winstpunten heeft
opgeleverd. Om de voornaamste nog
even te noemen: de brugklas voor
alle leerlingen, die na het basis
onderwijs de vrijwel altijd ongewis
se toekomst van een heel verschil
lend leerprogram binnengaan en
voor wie in een overal en op alle
scholen nagenoeg volkomen gelijk
lesrooster de beste mogelijkheden
zullen worden geschapen inzake se-
lektie en richting-keuze op de meest
individuele manier. Daar is verder
de thans volledig doorgetrokken
„pacificatie", de bekostiging uit de
overheidskas van het bijzonder on
derwijs, zonder dat ergens discrimi
nerende voorschriften zijn overge
bleven. Een grootse voltooiing van
de in 1917 begonnen arbeid! Daar
is de „planprocedure" die via een
objektieve maatstaven gebaseerde
planning concreet zal aanwijzen
waar en welke nieuwe scholen zul
len mogen worden gebouwd, met 'n
afschaffing dus van een verouderd
en vaak onderelijk werkend „auto
matisme", dat een versnippering van
krachten en materiaal met zich
bracht, zonder dat iedere „leergie
rige" op de beste mogelijke manier
aan z'n trekken kon komen. De nieu
we wet brengt voorts een moderni
sering van de verschillende school
types met geëigende leerprogram
ma's en groter vrijheden; scholen
gemeenschappen, die de efficiërtcy