Karl May SERVICE- VERKOOP U KOOPT 6000 WINTER DEMI-SAIS0NS BELANGRIJKER DAN DE INTERESSANTSTE IS DE OFFICIËLE BIJ LEIJGRAAF jvoorbeeld voor 100 guide U MAG VOOR Fl. 50.- GRATIS UITKIEZEN 69.50 79.50 UW TIENTJE NU VIJFTIEN GULDEN WAARD! 98.- 109.- 129.- co 169.- 59." 69."etc. 39.50 44.50 49.50 etc. 19.50 29.- 25.- 79.- 89.- voor dezeTOP-ACTIE zijn door DE BEFAAMDE BORGNET FABRIE KEN EEN GROOT AANTAL, ZOJUIST GEREEDGEKOMEN, MODERNE KWALlTEITèKLEDING BESCHIKBAAR GESTELD ONDER ANDERE Ten overvloede melden wij nog even de vastgestelde Boron et" prijzen. 50 JAREN GELEDEN OP 30 MAART 1912 STIERF DE SCHRIJVER AUTEUR VAN BEKENDE JONGENSBOEKEN HAD EEN MOEILIJK LEVEN „Maar voor ik ga, moet ik U vra gen wat het naaste doel van Uw verdere rit is „Wij gaan naar de Devils pulpit; kent gij die „Ja, wat was het goed dat ik U dit vroeg, ik waarschuw U, mijn blanke broeder!" „Voor wie „Voor Kiktohan Schonka, 't oude opperhoofd der Sioux Ogalla's". „Voor Uw eigen opperhoofd....?" „Pshaw!" riep zij trots, „Aschta erkent geen opperhoofd boven zich. De jonge krijgers zijn voor Winne- tou, de anderen echter tegen hem. Neemt U in acht. Ik weet, dat Kikto han Schonka naar de Devils pulpit gaat. Pas op, dat gij niet in hun handen valt. Manitou zij dank, dat ik Old Shatterhand kan waarschu wen Herinnert U zich nog zulke pas sages? Ongetwijfeld, U ziet Uzelf nog zitten, als opgeschoten jongen. Stil in een hoekje van de kamer, want het is al lang bedtijd. Maar vader en moeder hebben nog niets gemerktEn het boek is zo span nendU ziet Uzelf weerde vingers in de oren, de wangen rood van spanningWant natuurlijk gaat Old Shatterhand naar de De vils Pulpit, en wat voor avonturen zal hij daar nu weer beleven? Want het zijn spannende gebeurtenissen, die Karl May in zijn boeken be schreef. Niet voor niets staat op de band „Karl May's reisavonturen". En welke jongen heeft de schrij ver niet op zijn reizen vergezeld? In gezelschap van Shatterhand en Win- netou, door de onmetelijke Indiaan se jachtvelden van Amerika, door de woestijnvlakten met de slavenkara- vaan of langs diepe ravijnen door 't land der Skipetaren? EIGEN BELEVENIS OF FANTASIE? Wie was Karl May? Zijn het wer kelijk zijn eigen reisavonturen, waarvan hij in zijn boeken ver-, haalt? Of was deze auteur een man van grote fantasie? Het zijn alle maal vragen, waarop geen ja, maar ook geen neen kan worden geant woord. Dat wil zeggen, wie Karl May was, is wel bekend, maar zijn levensgeschiedenis vertoont enkele hiaten. Karl Friedrich May werd meer dan een eeuw geleden, om precies te zijn op 25 februari 1842, in het Saksische bergstadje Ernstthal ge boren. Zijn fantasie, nodig voor het schrijven van boeken, had hij ge- erf d van zijn, overigens verstandi ge, vader, die van beroep wever was. Of misschien was die fantasie een erfenis van één zijner, bij de familie May inwonende grootmoeders, die vaak verhalen en sprookjes aan de Karl en aan zijn broertjes en zus jes er waren vijf kinderen ver telden. Ook hoorde de jongen in de stadsherberg vaak verhalen vertel len Karl was daar namelijk ke teljongen verhalen vol van avon tuur en romantiek. Dit alles werd gecompleteerd door het jeugdleven in het mooie en wilde landschap van het Saksische Ertsgebergte, waar Karl zijn gedachten de vrije loop kon laten gaan. Als scholier van het ,Lehrersemi- nar" te Waldenburg ontving Karl May zijn kennis. Wegens een klein vergrijp een onnozele diefstal moest hij de school verlaten. Te Plauen studeerde hij echter verder. En niet zonder succes, want na enige tijd stond hij als onderwij- zes voor de klas van een fabrieks school te Chemnitz. Maar weer pleegde Karl May diefstalen nu was het vergrijp ernstiger. Hij stal van een kamergenoot een horloge om mee te pralen, en een meer schuimen pijpom aan zijn vader te geven. Hij wilde graag voor „groot man" spelen, maar ook voor „grootmoedig" man. Zo kwam Karl May in de gevangenis terecht. Zijn strafregister was niet blanco meer, ja, zou later zelfs nog minder blank vertonen. Zo omstreeks 1865 zat hij meer dan eens in de cel. Het waren meest vergrijpen als gevolg van zijn ijdelheid, die hem voor de rechter brachten. En in plaats van oprecht berouw was het bewondering voor de gentleman-misdadiger, die zijn hart vervulde. Na 1874 echter zijn de zwarte bladzijden van zijn le vensboek voorgoed omgeslagen. Zwarte bladzijden, afgewiseld met „witte", d.w.z. lege, niets vertellen de bladen. Zouden op deze bladzij den zijn werkelijke reisavonturen moeten worden opgetekend? Nie mand kan de tekst hiervan schrij ven. Men vermoedt wel, dat juist in deze donkere periode van zijn le ven Karl May zijn reizen maakte. Zo telkens tussen twee veroordelin gen in. Bezocht hij toen Noord- Amerika? Niemand weet het. Wel. staat vast, dat de schrijver reizen heeft gemaakt rond de Middelland-- se Zee. Van Karl May hadden in middels al enige pennevruchten het licht gezien. Na 1874 werden y zijn verdiensten als auteur beter, want hij had kennis gemaakt met de uit gever van de colportage-romans, Münchmeyer. Bovendien leverde hij werk voor verscheidene periodieken, zoals „Beobachter an der Elbe", „Feierstunden" en „Deutsches Fa- milienblatt". Daarnaast redigeerde hij het blad „Schlacht und Hutte", een tijdschrift, dat opgericht was ALLE VERANDERINGEN WORDEN GRATIS VERRICHT! ook in de DAMESAFDELING - M Alle gebruikelijke SERVICE zoals U die van Leijgraaf gewend bent\ BLIJVEN ONVERMINDERD VAN KRACHT 1 JAAR SCHRIFTELIJKE GARANTIE 1 JAAR GRATIS ONDERHOUD alle zuiver wollen kwaliteiten ineen reeks van moderne dessins grote sortering in de beroemde „KYNOCH" kwaliteit, zeer exclusieve dessins 4JnCn en pasvorm IfüiOU De service-verkoop is nu ook doorgevoerd in de andere afdelingen, ook daar is SERIE 1 SERIE II SERIE III CO CO 1 SERIE IV SERIE V GOUDSERIE CO 1 Zuiver wollen SPORTKOLBERTS alle vooraanstaande merken zijn In grote getale vertegen woordigd. Italiaanse, Schotse en Engelse tweeds, voorbeel dig gemaakt 49.- Poplin REGENJASSEf In kort of lang model, lta\^ liaanse en Engelse modellen KI&dlngadvltËijrs sinds 1892. PANTALONS zuiver wollen kamgaren, de nieuwste maakwijze, kun nen niet afzakken. Nieuwe .kleuren en dessins \kleuren en des Zuiver wollen GABARDINE REGENJASSEN in kort of lang model. Fraai kleurassortiment met het doel de arbeiders geestelijk te ontwikkelen. GESTRANDE IDEALEN.. TOCH BEROEMD Zijn leiding over „Schacht und Hutte" was het bewijs voor Karl May's goede wil tot het leveren van serieus werk. Het was ook daarom, dat de auteur weigerde te trouwen met een vrouwelijk familielid van Münchmeyer. Karl May wilde vrij mn zijn, ook als schrijver. Want hij had zijn idealen. Hij wilde gezonde lectuur aan de mensen geven. Hij wilde in zijn geschriften en boeken de Christelijke moraal aan de men sen voortzetten. Dit doel scheen be reikbaar. Reeds was hij verbonden aan goede bladen, zoals „Heimgar- ten". Des te tragischer was het dat hij uiteindelijk een meisje trouwde dat hem juist van zijn idealen af hield. Zijn echtgenote begeerde 'n rijk en duur leven. En daarom dwong zij Karl May weer terug te keren naar de colpor- tageromans, waaraan veel geld te verdienen viel, want hierin werd 't publiek de verlangde sensatie ge bracht. Toch heeft deze gang van zaken hem beroemd gemaakt. Want naast zijn Arabische en Turkse reisverha len verschenen nu zijn meest be kend geworden boeken van Winne- tou en Old Shatterhand. De uitgever Fensenfeld te Freiburg bracht deze Amerikaanse reisavonturen in serie op de markt. Het geld stroomde bin nen. Zeer ten gerieve van Karl May's geldverslindende vrouw. TRAGISCH EINDE Karl May was nu een rijk man. Hij woonde in Radeboul dicht bij Dresden, in zijn mooie villa „Shat- terland". Hij was beroemd. Zijn oude ijdelheid speelde hem weer parten. Hij had nu heel ander idea len. Zo tegen het einde van de 19e eeuw besloot hij de landstreken te bezoeken, waarover hij al zo veel had geschreven. Maar hij had het hoogtepunt van zijn roem reeds overschreden. Er kwam kritiek op de inhoud van zn boeken. Er kwam kritiek op zijn persoon. Men deins de er zelfs niet voor terug om rijn niet vlekkeloos verleden weer op te rakelen. En zo gebeurde het, dat de man, die de massa geestelijk wilde verheffen ervan werd be schuldigd werk te leveren van min der alooi. Het verging hem als lader, die in de hoek komt te staan waar de slagen vallen. Karl May bemerkte, dat hij eigen lijk maar weinig vrienden had. Zelfs zij, die hem in de door hem niet ge wilde richting hadden gestuurd, kwamen nu met hun aanvallen. Het was zijn oude uitgever Münchmeyer die een proces tegen hem aanhangig maakte inzake auteursrechten. Karl May's werkelijke reisavonturen gen voorlopig niet door. In de daarvan geraakte hij van de ene verkwikkelijke kwestie in de ande re. Goed, Karl May won het proces tegen Münchmeyer. Hij ging, in 1908, eindelijk op reis door Noord- Amerika. Hij schreef weer boeken, thans over hetgeen hij met eigen ogen had gezien. Maar in zijn boe ken was de oude toon verdwenen. Zijn laatste levensjaren waren een zaam. Op 30 maart 1912 nu 50 ja ren geleden stierf de schrijver Karl May. Zijn strijd was voorgoed uitgestreden. Zijn idealen waren niet verwezenlijkt, al schreef hij vaak over riddelijkheid en eerlijkheid. Hij had de strijd verlorenof Zijn laatste woorden waren: „Sieg, groszer Sieg, ich sehe alles rosen- rot VENLO: Parade 40 iel. 5797 Eindhoven: Grote Berg 16 Arnhem: Kortestr. 3 Nijmegen: L. Burchtsir. 60 Breda: v. Coothpl.

Peel en Maas | 1962 | | pagina 3