Veilig verkeer...
Venray's recreatie-oord
druk bezocht
Geestelijk artikel
Politierechter
Tandverzorging van de schoolkinderen start
te Venray op 1 october a.s.
Vrijdag 22 september 1961 No. 38
Twee en tachtigste jaargang
PEEL EN MAAS
DECK EN UITGAVE VAN DEN U CK qjrq ,050652 WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512
ABONNEMENT»-
„Pietje, is mien brurke d'r al".
Piet Maas buigt zicli uit zijn houten kassa-gebouwtje, want de
peuter, die daar een beroep op hem doet, reikt niet tot de kassa-
plank.
Een doodgewoon tafereeeltje daar achter in liet Vlakwater, bij 't
recreatieoord en bij de speelttuin.
Piet Maas, die ondanks het feit, dat hij al enkele jaren als melk
venter met pensioen is, toch onder de ere-naam „Pietje Botter-
melk" door jong en oud gekend is, heeft als vrije tyds beste
ding het baantje van kassier aangenomen in de Venrayse speel
tuin en is zodoende de toeverlaat geworden van velen
Want hel blijft niet bij kaartjes
verkopen. Hij moet inlichtingen
verstrekken over „kwietgerakte
bruurkes" over verloren handdoe
ken, over duizend-en-een dingen,
waarmede de jeugdige bezoeker van
de speeltuin zo nu en dan tobben
kan.
Pietje dit en Pietje dat en men
schiet in de lach als men die dreu-
messen zo eigenwijs hun vragen
hoort stellen, of Piet Maas wel een
of ander orakel is, dat overal raad
op weetEn het gekke is, dat
hij dat gewoonlijk ook weet
Want twee jaren ervaring hebben
hem wel wat geleerd. Hij kent zeal
■^an de gezichten, hij weet wat voor
soort handdoek ze hebben, of ze een
maandkaart hebben, of ze hun fiets
netjes zullen stallen of maar luk
raak ergens neergooien en met wat
voor problemen ze tobben als ze
vol vertrouwen tot hem hun toe
vlucht nemen.
BEST TEVREDEN
Nu de zon haar schade van een
verregende zomer nog gauw even
gaat inhalen, heeft Piet Maas het
druk. Want zijn jonge, maar ook
oudere klanten willen ook nu nog
profiteren van de mogelijkheden
van Venrays recreatieoord bij uit
stek: de speeltuin Vlakwater. En zo
is hij als kassier best tevreden,
want dat levert de nodige dubbel
tjes en kwartjes op, zonder welke
ook een speeltuin niet bestaan kan.
Maar afgezien van de ongewone
drukte in september is hij verder
ook over dit jaar best tevreden.
Want al mag men dan klagen
over 'n verregende zomer, Venrays
jeugd laat zich alleen door bar
slecht weer afhouden van een be
zoek aan de speeltuin. Als het
maar even kan is men present.
Zo ooit dan is 't afgelopen maan
den duidelijk geworden, dat deze
speeltuin in een dringende behoefte
voorziet.
De Venrayse jeugd is voor een
deel al gewend om zijn speeltijd
door te brengen in deze speeltuin,
waar ze zich naar hartelust moe
maken kan, zonder dat auto's en
ander verkeer haar hindert en waar
men met water knoeien kan, zonder
dat er gevaar voor verdrinking be
staat.
Het aantal bezoekers stijgt en de
kring van vaste klanten en klantjes
wordt steeds groter....
IDIOTE PLANNEN
Toen in de winter 1958-1959 en
kele mensen rond de tafel gingen
zitten en zich afvroegen of het niet
mogelijk zou zijn een speeltuin op
te richten voor Venrays jeugd, en
zich daarbij realiseerden wat daar
zo al bij kijken kwam, toen hebben
verschillende mensen, die van die
plannen kennis namen, gezegd, dat
ze „idioot" waren. Dat was niet te
betalen en men had zelfs geen
stukje grond
Toch is een kleine kring doorge
gaan met die „idiote" plannen. Ze
hebben grond gepacht, ze hebben
spullen aangeschaft en Venrays
aannemers zo ver gekregen, dat ze
zelfs een heel zwembad voor veel
goede woorden en voor weinig geld
klaar hebben gemaakt.
Er is electrisch licht gekomen,
kleedhokken, wippen, schommels en
een roetsbaan, waar zelfs 'n oudere
lucht moet happen. Men heeft dat
hele stukje ruwe natuur daar ach
ter in het Vlakwater omgetoverd
tot een speelgelegenheid voor Ven
rays jeugd, waarom onze gemeente
terecht benijd wordt.
Al die „idiote"-plannen zijn knap
pe werkelijkheid geworden en die
gen, die daarvan nu al twee jaren
profiteren is de Venrayse jeugd,
met hun ouders
Als men nu een balans ziet van
deze onderneming, dan prijkt 'daèr-
op een bedrag van 70.000 harde.gul-
dens alleen voor de inventaris. En
de zaak is kern gezond.
Dat wil niet zeggen, dat er geen
financiële en andere zorgen meer
zijn, maar nu de jeugd blijk geeft
d&t Weet te waarderen door een
talrijk en groot bezoek, nu is men
lang zo bang niet meer, als voor
een goed jaar terug.
Een van de initiatief-nemers er
kent eerlijk hem wel eens „vies ge-
knepe" te hebben. Per slot van re
kening zou bij een eventueel fiasco
de rekening aan de initiatief-ne
mers gepresenteerd zijn en wat dan.
En dat mag dan ook wel eens ge
zegd worden, verschillende van deze
mensen hebben zelf geen kinderen
of al grotere en waren dus het kind
van de rekening geworden voor de
kinderen van andere mensen.
Maar zoals gezegd, de zaak draait
nu goed en gezond en Venrays
jeugd heeft zich niet onbetuigd ge
laten. Zelfs in een verregende zo
mer laat men de initiatiefnemers
niet meer in de steek
UITBREIDING
En nog steeds breidt de zaak zich
uit. Er is een hertenkamp geko
men. waarin een trotse bok zijn
familie presenteert en presideert.
Er zijn nieuwe werktuigen geko
men, schommels en wippen. Het
bad is vergroot en er zijn meer
rustbanken voor de ouderen ge
plaatst. De kleedgelegenheid is
verbeterd en een heus restaurant
gebouwd. Een camping-plaats is
verwezenlijkt en wat meer is,
het heeft al vaste klanten
Er zijn folders gestuurd naar alle
scholen en alle V.V.V.-kantoren in
Nederland en de eerste resultaten
heeft men kunnen boeken door de
komst van „vreemden". Er is een
goed -contact met het oorlogsmu
seum in Overloon, zodat een bezoek
aan beide inrichtingen dikwijls
wordt gecombineerd.
En er liggen alweer nieuwe plan
nen klaar. Of ze allemaal verwe
zenlijkt worden is nog een vraag,
maar de initiatiefnemers kennende,
zal er een groot deel best van te
recht komen.
Op de eerste plaats wil men de
stukken bos, die nu nog niet .„alle
maal in gebruik zijn meer gaan
exploiteren, om zo wat meer sprei
ding te krijgen en ieder kind gele
genheid te geven te spelen.
Men droomt over een extra kleu-
terbad voor de allerkleinsten, die nu
soms onder de voet gelopen worden
als het extra druk is.
Men droomt over andere, meer
spectaculaire werktuigen, maar die
kosten ook spectaculair geld.
En met 't restaurant wil men nog
beter en uitgebreider voor de dag
komen. Ook al om de kampeerders,
die in last en tal groeien en steeds
meer de Venrayse camping leren
kennen als een echte gezins-kam-
peer-plaats.
Zo blijkt dus, dat het comité
Vlakwater allerminst met de armen
over elkaar gaat zitten, rustend op
de lauweren, die het zich verwor
ven heeft.
Integendeel, zo gauw als de poorten
dicht gaan maar dat zal met dit
prachtige weer nog wel even duren
dan wordt weer alles gedaan om
deze speeltuin inderdaad tot een
plezierig middelpunt voor jong en
oud van het toekomstig recreatie
oord Vlakwater te maken.
Gezien de resultaten van de afge
lopen jaren hoeven we er niet aan
te twijfelen, dat het lukken zal
KERKELIJKE WETTEN GEEN
KWESTIE VAN BEHOEFTE TOT
DWANG
Niet zelden ontmoet men bij ka
tholieken een afkeer van zekere
maatregelen, die de Kerk ons als de
z.g. vijf geboden voorhoudt.
Het meest treft men dat aan om
trent de verplichting zondagsmis te
horen, minder bij de plicht eens per
jaar te communiceren; anderen op
peren bezwaren tegen de last, die
de Paasbiecht mee brengt.
Op een zeer stichtende, en diep
gaande wijze reageert pater Ansel-
mus van Egmond tegen deze menta
liteit.
Hij fulmineert niet tegen deze
mensen, maar tracht hun bezwaar
te ontzenuwen; hij zet uiteen, dat
eigenlijk het mysterie der Kerk zelf,
maar meer nog onze menselijke
traagheid oorzaak is van kerkelijke
wetten. En dat is juist.
Als „kinderen Gods" behoren wij
te leven vanuit de Geest. En Deze
is de wet geworden, die ons vanuit
het binnenste van onze ziel haar
God leidt.
Helaas,, hierin falen we gemak
kelijk, omdat we het ofwel verge
ten ofwel er te lui voor zijn of om
dat we het wel geloven.
En daarom heeft Christus de hele
kudde der Kerk speciaal de herder
lijke en bestuurlijke leiding ge
schonken, die ons als het ware op
de vingers mag tikken, als het mis
dreigt te gaan.
Op dit ogenblik hebben zij het
recht voorschriften te maken, die
uitdrukking geven aan hetgeen wij
als kinderen van God zijn en de
wijze aanduiden waarop wij de in
nerlijke eisen van dit kindschap,
vorm en gestalte zullen geven. Wij
denken b.v. o.a. aan de kerkelijke
verplichtingen van de zondagsvie
ring en de vastenwet.
In hun wettelijke formule waren
zij zelfs in het begin van de Kerk
niet aanwezig.
De Kerk beleefde de dag des He
ren vanuit een innerlijk gedreven
worden, vanuit het geloof, di.i. van
uit het leven van de Geest.
Met de groei van de Kerk en
haar verspreiding in een geheel an
ders denkende heidense wereld, ont
staat er 'n leiding van de Kerk en
dat nog in negatieve zin, nl. dat wie
drie zondagen niet aan de viering
heeft deelgenomen, enige tijd van
de gemeenschap zal worden uitge
sloten.
Pas na een duizend jaar jaar als
de Kerk onder invloed van een
groeiend individualisme niet meer
verstaat dat zij een „heilig volk" is,
en dit zijn invloed heeft op de ge
zamenlijke viering van de Eucha
ristie, wordt door de Kerk de wet
geformuleerd van de verplichte
zondagsmisviering.
Ook de politierechter tobt nu met
de gevolgen van deze verregende
zomer.
Op zijn groene tafel lagen enkele
dossiers uit de barre periode, waar
in de ene helft van ons volk bij de
andere helftging logeren.
De regen deelde in het algemeen
enthousiasme, de ene depressie
volgde de andere, en de regenfron
ten waren niet van de lucht. De
temperaturen waren dezelfde als
die van gisteren, of iets lager
In 2 grote tenten, midden op een
van Noord-Limburgs mooiste plek
jes heerste grote bedrijvigheid. Aan
eten kwam geen bewoner toe, om
dat vrijwel alle beschikbare pan
nen benut moesten worden om het
door het dak lekkende regenwater
op te vangen.
Bezoek behoefden de rustzoeken-
den niet te vrezen want het bospad
was een binnenzee geworden, die
slechts werd gewaardeerd door de
plaatselijke muggen.
In beide tenten hingen landerig
de beide gezinnen, die hun vakan
tietoeslag in deze kille onderneming
hadden gestoken.
Deze sfeer is weinig geschikt om
de onderlinge vriendschap te be
vorderen. Men zegt wel, dat de nood
de mensen hechter aaneensmeedt,
maar dat geldt niet in de vakantie.
De kinderen verveelden zich. Zij
lieten dat duidelijk blijken.
Voorzover zij niet aan de kleding
stukken der volwassenen hingen,
maakten zij onderling ruzie. Door
luid gesnauw trachtten de beide
ouderparen enige orde te scheppen.
In zulke omstandigheden echter
is het riskant ook tegen andermans
kindren te snauwen.
Tijdens de regen in duur betaal
de tenten, die dan nog minder com
fort bieden dan een kippenhok,
toont de mens een opvallende licht
geraaktheid.
Zit ook maar de hele dag koud
en bibberig de druppels op te van
gen. Al zeg je duizend keer, dat
men niet tegen het tentzeil mag
stoten omdat het dan gaat lekken,
de tent is nu eenmaal er op ge
bouwd om je hoofd te stoten met
als gevolg een voortdurende drup.
In deze sfeer besloot de ene va
der, toen tegen de avond de mie
zerige regen ophield, voor wat ge
zelligheid te zorgen.
Hij zou een kampvuur aanleggen.
Een voornemen, dat door alle kin
deren met indianen-gehuil werd
begroet.
Toen de avond begon te vallen,
lagen dan ook enkele vochtige tak
ken amechtig te smeulen, de omge
ving met 'n verstikkende rook ver
vullend. „Lekker warm en gezel
lig" zei de initiatief-nemer. Het ge
zelschap had zich kleumend rond
het vuur verzameld.
De kinderen maakten zich ver
dienstelijk door in het vuur te bla
zen, zodat het vochtige hout niet
uit ging.
„Het wil niet", nep de initiatief
nemer. Hij tastte diep in zijn voor
raad en wierp iets in het vuur.
Het effect was onverwachts en
groots. Een ogenblik was de omge
ving geheel vervuld met een zon
nige oranje en rode lichtgloed.
De kinderen begonnen opgetogen
„Ooh" en „Aah" te roepen, terwijl
de kleineren zich angstig aan de
rokken der moeders gingen hechten.
Dan echter klonk een daverende
knal. De plastic tank met benzine
had vlam gevat. Vader slingerde
verschrokken de brandende bus van
zich af overal een regen van vuur
verspreidend.
Een der tenten vatte vlam en ook
enkele bosjes. De- brandweer be
hoefde geen dienst meer te doen.
Het zomerverblijf was vervallen tot
een rokende massa, waarin beide
families er als negers uitzagen en
als gekken gewerkt hadden om
deze brand te blussen, terwijl beide
vaders bovendien nog daverende
ruzie hadden.
„Dat was nou echt de bedoeling
Het interieur van de dental-car,
We kennen in onze gemeente
reeds verschillende jaren de school-
artsendienst.
Dokter Volckman controleert op
gezette tijden een groot deel van de
Venrayse schooljeugd.
Voor zeer vele ouders van de
schoolgaande jeugd is deze dokter
een vraagbaak geworden, die steeds
met z'n deskundig advies voor hen
klaar staat.
Aansluitend aan het werk van de
schoolartsendienst en geheel pas
send binnen 't raam van deschool-
hygiëne komt nu dan de school
tandverzorging.
Uit de overzichten van het werk
van de Schoolartsen bleek al, dat bij
de schoolkinderen het gebit zeer
vaak in een slechte toestand ver
keert.
Het tandbederf is inderdaad zeer
ver voortgeschreden en het is op
merkelijk, dat op dit gebied tot voor
kort nog zo weinig aan preventieve
zorg werd gedaan.
De bestrijding van tandcaries en
de zorg en de sanering van het kin
dergebit zijn dan ook de doelstel
ling, die de schooltandverzorging
nastreeft.
Door regelmatige halfjaarlijkse
controle en behandeling van de ge
bitten van de schoolgaande kinde
ren zullen deze met een gezond blij
vend gebit de school verlaten en is
zodoende de basis gelegd voor het
bereiken van een gebitsanering van
de gehele bevolking.
Ie KLASSERS AANTREDEN
Begonnen wordt met de kinderen
der le klassen van het schooljaar
1961/1962, het volgende schooljaar
de le en 2e klassen en zo vervol
gens, zodat in het schooljaar 1966/
1967 alle klassen van genoemde
scholen onder regelmatig toezicht
staan.
Die kinderen, die thans in de 2e
of een hogere klas zitten, komen
dus niet meer in aanmerking voor
deze dienst.
Het blijvend gebit der kinderen
wordt per jaar 2 maal onderzocht
en zonodig behandeld.
Het melkgebit wordt slechts be
handeld voorzover dit nodig is ter
voorkoming van nadeel aan 't blij
vend gebit of tot het wegnemen van
de pijn.
Worden bij het onderzoek defek-
ten aangetroffen, die niet met een
voudige middelen hersteld kunnen
worden, dan wordt dat schriftelijk
aan U medegedeeld met advies dit
euvel door de tandarts te laten ver
helpen.
Het onderzoek en de behandeling
zal geschieden in een Dental-car,
die de scholen bezoekt. Deze Dental-
car huurt Venray van het district
Horst, welke een wagen heeft aan
gekocht voor 42.000.
GRATIS OF 10
Van de ouders of verzorgers, die
niet zijn aangesloten bij een alge
meen ziekenfonds, wordt bij deelne
ming aan de schooltandverzorging
een bijdrage gevraagd van 10 per
kind en per jaar. Nemen meerdere
kinderen uit een gezin deel, dan
geldt een reductieregeling.
Zij die aangesloten zijn bij een
ziekenfonds, behoeven niets voor
deelname te betalen.
Het tandbederf, 'n zeer ernstige
verbreide volksziekte, heeft een
kleine oorzaak, nl. het kleine gaat-
niet", zei de vader vandaag terneer
geslagen voor de groene tafel.
„Dat nemen we direct van u aan",
zei de rechter, „maar onvoorzichtig
heid is ook strafbaar"!
De man kreeg honderd gulden
boete. „Altijd nog beter dan daar in
regen te zitten", troostte de deur
waarder. Maar de verdachte liet
zich niet troosten. Hij zit ook nog
met een civiele vordering wegens
schadevergoeding.
je in het tandglazuur. Vooral na
de tweede wereldoorlog heeft
het tandbederf zeer ernstige gevol
gen aangenomen.
Dit is o.a. het gevolg van het
schrikbarend snoepen- van de he
dendaagse jeugd.
Het snoepgoed, wat voornamelijk
uit zoete ingrediënten bestaat, tast
de tanden aan en als er een rotte
tand of kies is, het gehele gebit.
Ook het verschil van de voeding
t.o.v. voor 1940 heeft het tandbederf
zeer sterk doen toenemen. Deze toe
name van het tandbederf geeft ze
ker aanleiding tot ongerustheid,
maar de ervaring heeft echter ge
leerd, dat bij een goede organisatie
van de strijd tegen het tandbederf
ruim 90% van de kinderen de lage
re school kan verlaten met een ge
zond gebit.
Dit is dan ook de reden geweest
waarom men is gekomen tot de
„Stichting, schooltandverzorging in
het distrikt Venray".
Deze stichting omvat de gemeente
Venray, Wanssum en Meerlo.
In deze stichting hebben zitting
de gemeentebesturen, afgevaardig-
Foto Geurts, Horst
den van de Nederlandse Maatschap
pij tot Bevordering v. d. Tandheel
kunde en algemene ziekenfondsen.
Uit de samenstelling dezer stich
ting blijkt wel duidelijk, dat zieken
fondsen de noodzakelijkheid van 't
vroegtijdig ingrijpen tegen 't tand
bederf inzien.
Door het bestuur van de stichting
is een voorlichtingsavond gehouden,
waarop alle hoofden der lagere
scholen van dit distrikt aanwezig
waren.
Alle leerkrachten beloofden spon
taan hun medewerking aan dit voor
de kinderen zo noodzakelijk werk.
Van U, de ouders, wordt de toe
stemming gevraagd, omdat U als
eerste voor de gezondheid van Uw
kinderen op moet komen. Inmiddels
heeft U reeds een formulier gekre
gen waarin nog een duidelijk de
doelstelling en de noodzakelijheid is
omschreven.
Mocht U nog niet de strook, die
aan dit formulier gehecht is, inge
leverd hebben, doe het 'dan per om
gaande bij de leerkracht van de
eerste klas van de lagere school.
Exterieur van de dental-car
Foto Geurts, Horst
Onderstaand treft u aan enkele
statistische gegevens over de ver
keersongevallen van kleuters en
kinderen in 1958 en 1959.
Deze gegevens, die enkele weken
geleden werden gepubliceerd, zijn
voor het grootste deel afkomstig
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek ontleend aan „Statistiek
van de verkeersongevallen op de
openbare weg 1958-1959", uitgevers
maatschappij W. de Haan N.V. te
Zeist.
In het verkeer om het leven ge
komen kinderen van 1 t.m. 14 jaar:
1955: 297 van de 1552 slachtoffers
is 19.1 pet.);
1956: 328 van de 1628 slachtoffers
is 20.1 pet';
1957: 307 van de 1701 slachtoffers
is 19.2 pet.;
1958: 316 van de 1602 slachtoffers
is 19.6 pet.;
1959: 336 van de 1718 slachtoffers
is 19.5 pet.
Kleuters (1 t.m. 4 jaar) veronge
lukken in 90 pet. van de gevallen
als voetganger.
In de jaren 1955 en 1956 samen:
162 slachtoffertjes.
In dezelfde leeftijdsklasse vielen
in de genoemde jaren voorts nog 6
slachtoffertjes als autopassagiers en
12 als fiets- en buspassagiers.
Kinderen (5 t.m. 15 jaar) veronge
lukken in meer gevallen als voet
ganger en 147 als fietser (verhou
ding van 60 resp. 30 pet. t.o.v. de
overige oorzaken.
Jeugdige verkeersslachtoffers in
1958 en 1959:
aant. aant. doden doden
leeftijd
1958 1959
1958
1959
o t.m. 4
2.846 1.501
99
99
5 t.m. 9
2.846 2.921
132
155
10 t.m. 14
2.818 3.054
85
82
15 t.m. 18
3.744 4.399
75
85
10.767 11.875
391
421
Ongevallensterfte. De verkeerson-
gevallensterfte beloopt ongeveer 40
pet. van de totale sterfte t.g.v. on
gevallen, geweld of vergiftiging.
Van de totale sterfte (aan alle
oorzaken tezamen) staat 2 pet. op
naam van de verkeersongevallen.
Dit percentage ligt echter bij de
jonge leeftijdsgroepen veel hoger,
n.l. bij 1 tot 20 jarigen: 16 pet.
Voor kinderen in de leeftijds
groep 5 t.m. 14 jaar is zo deelt Dr.
Wafelbakker in zijn proefschrift
„Enkele Sociaal geneeskundige
Aspekten van de wegverkeersonge-
vallen" mee het verkeersongeval
DOODSOORZAAK NO. 1.