Wist U....
Kinderarbeid in Engeland
SPORT
Auto-rijders
afkeren. Zij zullen volhouden, dat
een aantal onderwijzers alleen maar
inpompers van formules en examen
eisen zijn geworden.
Zij zullen verwijzen naar de ma
terialistische geest in heel onze le
venssfeer.
Accoord, daar is lang nog geen
paradijs op aarde bereikt. Eerlijk
gesproken geloof ik, dat het para
dijs er nooit komt. Want iedere ge
neratie moet weer van voor af aan
beginnen. Of bijna voor-afaan, dat
hangt af van wat de oudere genera
tie aan edelmoedigheid heeft opge
bracht.
Maar alle water van de zee wast
niet weg, wat ik aan positieve,
goede en nobele verschijnselen heb
opgesomd, die de komst van Chris
tus voor onze generatie en voor onze
tijd naderbij brengt. Laat men dan
maar praten over de goede oude
tijd. Zeker die deed haar dingen en
soms op een manier, die ons nu
verouderd en soms belachelijk voor
komt.
Onze tijd bereidt een Advent
voor. In hoeverre die slaagt heb
ben wij in handen door mee te wer
ken en niet door als kritikasters
aan de kant te blijven zitten. Men
zou geneigd zijn tot die mensen te
zeggen: „Doe mee".
Nu we praten en schrijven over een 45-urige werkweek en deze
ook in Venray al In verschillende bedrijven in het komend jaar
in gaan voeren, is het toch wel eens goed ons te realiseren, dat
150 jaren geleden de situatie heel anders lag. Hoe, dat vertelt
ons het Franse blad Miroir de FHistorie.
„De ondervinding heeft reeds aan
getoond hoe produktief kinderar
beid kan zijn. Als iemand zich de
moeite wil getroosten eens de totale
waarde te berekenen van de pro-
duktie, die de kinderen leveren zal
hij tot de verrassende slotsom ko
men, dat zij niet alleen hun eigen
levensonderhoud verdienen, maar
door hun arbeid ook het land verij-
ken en het nationale inkomen ver
hogen".
Dit zei de Engelse staatsman Wil
liam Pitt jr. in het jaar 1796. En
daarmee legaliseerde hij praktisch
de kinderarbeid, die in Engeland
reeds op grote schaal was ingevoerd.
Het staat niet vast, dat dezelfde
William Pitt ook de stoot tot de kin
derarbeid heeft gegeven.
Hij zou, toen de fabrikanten bij
hem kwamen klagen, dat zij onmo
gelijk hogere lonen aan hun vol
wassen arbeiders konden betalen,
kort en krachtig tegen hen gezegd
hebben: „Neem de kinderen dan
maar".
Nogmaals, het staat niet vast dat
Pitt dit inderdaad gezegd heeft.
Maar hij heeft het al bont genoeg
gemaakt door de kinderarbeid te
prijzen als een belangrijke factor in
de nationale produktie.
Men leest tegenwoordig wel eens
over mateloze eisen, die de Engelse
vakbonden aan de werkgevers stel
len; eisen die klaarblijkelijk geen
rekening houden met de spankracht
van de nationale economie. Er wordt
dan gezegd, dat de vakbonden hun
machtspositie misbruiken.
Maar als men de trieste bladzij
den leest, die Engeland schreef in
het hoofdstuk der industriële revo
lutie, als men leest onder welke
mensonterende omstandigheden de
voorouders van de vakbondsleden
van tegenwoordig hebben moeten
werken, moet men op z'n minst enig
begrip kunnen opbrengen voor het
klimaat, waarin de moderne Engelse
arbeidersmentaliteit is gegroeid,
Misschien komt men zelfs tot de
conclusie, dat de vakbonden geen
ongelijk hebben als ze de laatste
druppel welvaart voor him leden uit
de druiven der nationale economie
trachten te persen, want deze natio
nale economie kreeg haar indus
triële allure dank zij het zweet en
het bloed, dat uit miljoenen Engelse
mannen, vrouwen en kinderen werd
geperst.
—0—
Er is een belangrijk verschil tus
sen de klassieke en de industriële
slavernij.
De klassieke slavenbezitter was
zijn onderhorigen geen loon, maar
wel levensonderhoud en verzorging
schuldig. Verwaarloosde hij dit
laatste dan gebeurde zulks ten kos
te van zijn eigen kapitaal: de dode
en zieke slaven moest hij door nieu
we vervangen, die hem geld kostten.
De industriële slavenhouder hoef
de zich echter slechts te bekomme
ren om het loonbedrag, dat hii zijn
werknemers moest betalen; zolang
er nieuwe arbeidskrachten klaar
stonden om de gedunde fabrieksbe-
zetting aan te vullen, hoefde het de
werkgever nauwelijks te interesse
ren of het loon, dat hij betaalde,
voldoende was voor het levenson
derhoud.
Een zieke of dode arbeider kostte
hem geen geld en een werkende ar
beider leverde alleen maar winst
op. Met andere woorden: in de
klassieke slavernij kostte èn het on
derhoud en de vervanging van de
slaaf geld; in de industriële slaver
nij alleen het onderhoud.
Steunend op deze beginselen heeft
de industriële revolutie in Engeland
zich voltrokken. En aangezien een
verlaging der produktiekosten de
winstmarge slechts verbreden kon
zag de werkgever weldra uit naar
arbeidskrachten, die goedkoper wa
ren dan volwassen mannen en vrou
wen.
Het begon met de aanwerving van
voogdijkinderen voor fabrieksarbeid
en dat sloeg wel aan bij de bestu
ren der gestichten, want de lonen
gingen uiteraard naar de gestichts-
kas. Pendelen was nog niet in de
mode; de kinderen bleven jaren aan
een stuk in de fabriek, waar ze
werkten, aten en sliepen.
In fabrieken, die in ploegensy-
steem werkten (twee ploegen per 24
uur!) waren de kribben permanent
bezit: de ene ploeg kroop er uit en
ander er in.
De voeding was erbarmelijk:
zwart brood, ranzig vet en haver
pap van water.
De industrieel Samuel Oldknow
ging voor een onbegrepen filantroop
door, omdat hij de kinderen in zijn
fabriek nu en dan melk en vlees
verstrekte.
Er ontwikkelde zich een complete
handel in voogdijkinderen. De ge-
stichtsbesturen bepaalden, dat de
fabrikanten op elke twintig normale
kinderen één imbeciel moesten aan
nemen; de fabrikanten op hun beurt
gingen eisen stellen. Wat weer tot
gevolg had, dat de gestichtsbesturen
het aanbod van voogdijkinderen
gingen selecteren op vakbekwaam
heid.
In 1785 schreef een Anglikaans
geestelijke voor, dat het voogdijge
sticht waarover hij de supervisie
had, geen kinderen boven zes jaar
mocht aannemen, die de kunst van
het weven niet onder de knie had
den, en dat kinderen vanaf negen
jaar alleen dan mochten toegelaten
worden als zij wol en lijnwaad kon
den spinnen.
En de ouders? In het begin speel
den zich dramatische scènes af als
de uit hun macht ontzette vaders en
moeders de convooien kinderen za
gen vertrekken voor een lang ver
blijf in fabrieken, honderden kilo
meters uit de buurt. Maar zij had
den over hun kinderen niets meer te
vertellen. En de algemene armoede
bracht de ouders, die hun kinderen
nog bij zich hadden, er weldra toe
ook hun kroost als arbeidskracht
aan de fabriek aan te bieden.
Het was een broodnodige aanvul
ling van het gezinsinkomen.
De fabrikanten namen de kinde-
x*en aan vanaf hun vierde en vijfde
jaar.
Dat was de leeftijd, waarop zij
geacht werden zelf in hun levens
onderhoud te kunnen voorzien. Zelfs
een schrijver als Daniel Defoe pro
pageerde deze zienswijze.
Propaganda had de kinderexploi
tatie overigens niet nodig; zij flo
reerde als een giftige zwam. Alge
meen was in leidende kringen de
bewondering voor de arbeidsdisci
pline, waartoe kinderen in staat ble
ken.
Een zeker beroepsmilitair, Yar-
ranton genaamd, trapte een open
deur in, toen hij reclame maakte
voor het systeem der industriescho
len, die in Duitsland opkwamen.
Daar had hij gezien hoe kleine meis
jes in streng stilzwijgen hun werk
deden aan het weefgetouw, en hoe
zij werden geslagen, als zij slecht
werk afleverden of lui waren.
„Wie de meeste kinderen heeft
leeft daar het best", jubelde hij; „de
kinderen maken hun ouders rijk in
plaats van ze tot bedelen te dwin
gen".
Helaas, de Engelsen hadden Yar-
raons lofzang op de kinderarbeid
niet nodig als aansporing.
Want ook in de Engelse weverijen
en spinnerijen was het regiem bar
baars. De kinderen moesten er 12
uur per dag werken en negentien
uur in perioden van drukte.
Werkmeesters controleerden de
produktie en legden boetes op als er
iets aan mankeex-de. Wie achter zijn
machine in slaap dreigde te vallen
werd wakker geslagen.
De werktijd werd slechts een
kwartier onderbroken om te eten,
maar in dat etenskwartier moest
ook de machine gepoetst worden.
Om tijd te winnen poetsten de
kinderen hun machine als ze nog
draaiende was, met als gevolg ver
wondingen en verminkingen.
Er stond een geldboete op het
openen van een raam, op het te
hoog verbruik van gaslicht, op het
wassen van de handen, op het drin
ken van water tijdens de werkuren,
ja zelfs op het fluiten of zingen.
Werd er dan toch nog gezongen in
zo'n produktie-hel?
Hier volgt een uittreksel uit een
vragenlijst, gehanteerd door een
commisie, die een onderzoek instel
de naar de kinderarbeid. Het is een
authentiek document. De vragen
werden gesteld aan een huisvader,
en zij hebben betrekking op kin
deren tussen vijf en tien jaar.
Vraag 1: Hoe laat gaan uw doch
tertjes naar de fabriek?
Antwoord: De laatste zes weken
gaan ze om drie uur 's morgens van
huis en komen ze 's avonds om tien
uur thuis.
Vraag 2: Hoeveel tijd krijgen ze
om te eten en te rusten?
Antwoord: Een kwartier voor het
ontbijt, een half uur voor het mid
dageten en een kwartier 's namid
dags.
Vraag 3: Hebt u veel moeite om uw
kinderen 's morgens wakker te krij
gen?
Antwoord: Ja, we moeten ze eerst
heen en weer schudden, ze dan
overeind zetten en ze vervolgens
nog aankleden ook.
Vraag 4: Hoe lang slapen ze?
Antwoord: Ze kunnen nooit voor
elf uur naar bed, omdat ze eerst nog
moeten eten als ze 's avonds thuis
komen. Mijn vrouw blijft dan wa
ken totdat ze weer op moeten
staan; bang dat ze zich anders ver
slaapt.
Vraag 5: Hoe laat wekt u de kin
deren.
Antwoord: Om twee uur 's nachts.
Vraag 6: Ze krijgen dus amper
drie uur slapen?
Antwoord. Inderdaad.
Vraag 7: En hoe lang duurt dit al?
Antwoord: Zes weken.
Vraag 8: Hoe was hun werktijd
voordien?
Antwoord: Van 's morgens zes tot
's avonds half negen.
Vraag 9: Zijn uw kinderen ex-g
moe over het algemeen?
Antwoord: Soms vallen ze onder
het eten in slaap.
Vraag 10: Hebben ze wel eens een
ongeval opgelopen?
Antwoox-d: Toen mijn oudste
dochtertje de eerste dag in de fa
briek was heeft ze een vinger ver
speeld. Ze moest vijf weken het zie
kenhuis in.
Vraag 11: werd haar loon doorbe
taald?
Antwoord: Neen, dat werd inge
houden.
Vraag 12: Worden uw kinderen
wel eens geslagen in de fabriek?
Antwoord: Ja, allemaal.
Is het een wonder, dat dit beuls
werk ^de kinderen misvormde, dat
hun rixggegraat krom groeide en dat
zij voor hun leven getekend werden
wat terecht de Engels ziekte heet?
In de lage fabriekslokalen (laag
vanwege de ruimtebesparing) werd
zelden of nooit geventileerd door de
kleine raampjes; stofwolken en
kwalijke dampen werden er dag in
dag uit ingeademd en als het be
werkingsproces dat met zich mee
bracht stond men permanent in het
water.
In 1784 brak er in Manchester een
vreemde ziekte uit, die men ge
makshalve de fabriekskoorts noem
de, en die vooral onder de volwas
sen arbeidskrachten hondex'den deed
sterven. Was het een wonder?
Nochtans was het niet de lichame
lijke, maar de morele ellende van de
fabriekskinderen, die de eex-ste pro
testen uitlokte. Zij kwamen van de
kant der Pux-iteinen, die de door
snee-fabriek terecht uitkreten als
een oord van misdaad en bederf,
„zoals men er buiten de hel geen
tweede kan vinden".
Gemeenschappelijke slaapzalen
voor jongens en meisjes werkten de
immoraliteit in de hand en de werk
bazen misbruikten hun gezag om
hun laagste instincten openlijk bot
te vieren. Prostitutie was nog een
fatsoenlijk woord om te beschx-ijven
wat zich in de fabrieken afspeelde.
En aangezien de bedrijfsleiding
nauw bij deze situatie betrokken
was riskeerde iedere wex-knemer,
die, die er ruchtbaarheid aan gaf of
er tegen in verzet kwam, dat hij op
staande voet werd ontslagen.
Stilaan breidde het verzet tegen
de onmenselijke toestanden in de
fabrieken zich uit. Er waren reeds
enkele uitzonderingen in de kring
der werkgevex-s: de fabrikanten
Arkwright, Oldknow en Owen rich
ten hun leexdingen-werkplaatsen in
met afzonderlijke slaapzalen voor
jongens en meisjes en soms zelfs een
school, waarin onder werktijd en
kele uren per dag een zeer rudimen
tair onderwijs werd gegeven.
En tegen het einde van de acht
tiende eeuw brak een schuchtex-e
poging tot kinderbescherming van
bovenaf zich baan.
Het begon met medische rappor
ten over de kinderexploitatie, die er
niet om logen en die bij enkele
vooruitstrevende werkgevers weer
klank vonden.
Dat woord „vooruitstrevend" dient
men met vele korrels zout te ne
men. Want het resultaat van dit
pionierswerk: de aanvaarding van
een wetsvoorstel, door katoenfabri
kant Robert Peel in het Lagerhuis
ingediend kwam neer op het vol
gende:
Voldoende ventilatie in de fa
briekslokalen. Jongens en meisjes
moeten in afzonderlijke ruimten sal-
pen. Er mogen niet meer dan twee
kinderen in één krib liggen.
De wex*ktijd mag de twaalf uur
per dag niet overschrijden, waar
het kinderen betreft. Deze werktijd
mag op zijn vroegst 's morgens om
zes beginnen en om negen uur
's avonds op zijn laatst eindigen.
Alle kinderen moeten onder
werktijd onderricht krijgen in lezen,
schrijven, rekenen en godsdienst
leer.
Per graafschap zullen twee in
specteurs, waarvan er één geeste
lijke moet zijn, worden aangewezen,
die ten allen tijde toegang hebben
tot de fabrieken, om de naleving
van deze voorschriften te contro
leren.
De wet bleef een dode letter, om
dat de, (onbezoldigde) inspecteurs
hun taak niet uitvoerden. Maar de
pioniers der sociale wetgeving za
ten niet stil.
In 1819, na jaren van heftige dis
cussies, werd in het Lagerhuis een
nieuwe wet aangenomen, die overi
gens alleen maar op de katoennij
verheid betrekking fxad.
Daarin werd het tewerkstellen
van kinderen jonger dan negen jaar
verboden en werd de werktijd voor
alle arbeidskrachten beneden 16
jaar op een maximum van twaalf
uur per dag gesteld.
Voor de controle deed men echter
weer een beroep op onbezoldigde in
specteurs. Met het gevolg, dat ook
deze wet nauwelijks enig effect had.
Dit laatste veranderde pas in 1833,
toen de „wet op de fabrieken" werd
afgekondigd. Zij was toepasseliik op
de gehele textielindustrie en voor
zag in de aanstelling van vier be
zoldigde inspecteurs.
Overigens waren dat de enige re
volutionaire elementen, die de wet
herbergde.
De overige bepalingen waren in
onze ogen althans veel minder
vooruitstrevend: verbod van nacht
arbeid beneden 18 jaar; een maxi
male arbeidsdag van negen uur voor
kinderen beneden 13 jaar en een
verbod van kinderarbeid vóór half
zes 's morgens en na half negen
's avonds.
In ploegendienst mochten de kin
deren niet langer dan acht uur wer
ken.
Deze laatste bepaling leidde tot
een massaal protest van volwassen
arbeiders, die eruit begrepen had
den, dat hun normale werkdag 2 x
8 is 16 uur geacht moest worden.
Het was niet de eerste bepaling,
die protest uitlokte. De voorschrif
ten omtrent het onderwijs, dat aan
fabriekskinderen gegeven moest
worden, leidden behalve tot protes
ten tot bespottelijke toestanden.
In een textielfabriek in Manches
ter werd het fabrieksschoolse inge
richt in het kolenmagazijn, terwijl
de stoker als onderwijzer fungerde.
Tussen zijn „lessen" door hanteerde
hij de kolenschop.
Het zou nog tientallen jaren duren
eer de kinderen uit de fabrieken
verdwenen en eer een algemeen
vex-bod van kinderarbeid van kracht
werd. Toen had de industriële revo
lutie definitief de vloek van de kin
derexploitatie op zich geladen.
dat werklieden in de Engelse stad
Bournemouth net een nieuw glas
paneel hadden geplaatst in de
voorgevel van het Pole Hill café
en hun kunststuk stonden te be
wonderen, toen er een geslipte
auto doorheen reed.
dat in Manchester Mr. Neville thuis
kwam van een feestje en in de
gang pardoes tegen een inbreker
opliep. Hij overmeestei-de de man
en sleurde hem de straat op om
hem aan te geven. Toen hij in de
telefooncel stond om de politie op
te bellen had hij niet het benodig
de dubbeltje. De inbreker was
echter zo onder de indx-uk van Mr.
Nevilles optreden dat hij hem het
dubbeltje voorschoot.
dat in Kilbaney een kapper voor
zijn winkel verkeerslichten heeft
aangebracht. Rood licht betekent
„De winkel is vol! Geel licht geeft
de klanten te kennen dat ze niet
lang behoeven te wachten en
groen licht kondigt aan, dat er
een stoel vrij is en men direct ge
holpen wordt.
dat de directeur van de school in
Cedar Rapids verkondigde: „Voor
hun ijverig schoolbezoek en om
dat ze geen enkele dag afwezig
zijn geweest, krijgen Roxanne Da-
vis en Richard Hawkins 'n prijs".
Maar Roxanne en Richard kwa
men niet naar voren want voor de
eerste keer van hun leven waren
ze absent.
dat toen hij zijn 40-jarig dienstju-
bileum vierde, de schoorsteen
veger William Gore uit Newbury
vertelde dat hij zijn beroep alleen
maar had gekozen om ongestoord
te kunnen zingen.
„Mijn stem is zo verschrikkelijk
dat ik alleen maar durfde te zin
gen als ik hoog boven op een fa
brieksschoorsteen zat. En ik ben
een hartstochtelijk zanger".
dat schapen in sommige streken
van Nieuw-Zeeland gewoon gras
op hun x*ug mee dragen en elkaar
dus zo te zeggen te grazèn nemen.
Bij Baljour nl. in de provincie
Southland, werd een kudde van
200 sclxapen waargenomen bij wie
het gras vijftig cm hoog op de rug
groeide. Uit hooioppers endoor
de wind was graszaad in de vach
ten terecht gekomen en blijven
hangen. De voortdurende regen
hield de vachten vochtig en door
de combinatie van vocht en li
chaamswarmte kwamen de zaden
tot ontkieming. Door bespuiting
heeft men daar nu een einde aan
gemaakt.
dat Joseph Egger te Fuegen in het
Zillertal op zijn trouwdag knock
out is geslagen. De traditie in het
dal wil namelijk dat het sterkste
paar het bal opent. De bruidegom
beweerde, dat hij in elk geval de
stex-kste man zou zijn. Zijn vriend
was het hier helemaal niet mee
eens. Met gemeld resultaat.
dat in het Engelse gx*aarschap Lan
cashire in het plaatsje Wigan Wil
liam Liptrot zijn omgeving pal
heeft doen staan door te gaan lo
pen. William is namelijk pas 27
weken oud en weegt 10,5 kg.
dat op Broadway een regen van
twintig dollar-biljetten neer
dwarrelde. De politie beijvex'de
zich echter om ieder die een bil
jet te pakken kreeg er van te ont
lasten omdat de biljetten vals
waren. Ze waren door een valse
munter, die op de 20ste verdie
ping door agenten in het nauw
werd gedreven uit het raam ge
gooid. De man wierp ongeveer
voor ca. 14.000 gulden op straat.
dat een belastingbetaler dezer dagen
aan de Britse fiscus een cheque
zond die als volgt was uit ge
schreven: „Om hemels wil be
taal commissarissen van de fiscus
de som van negen shilling en tien
penny, of het gehele land zal tot
stilstand komen".
DE VEILIGHEIDSGORDEL
KAN UW LEVEN REDDEN!
De A.N.W.B. heeft zich tot alle
ministers gewend met het verzoek
veiligheidsgordels te laten aanbren
gen in alle onder de ministeries
ressorterende autoparken, ook het
militaire.
Onderzoekingen hebben uitgewe
zen, dat het aantal slachtoffers van
auto-ongevallen dx-astisch vermin-
dex-t bij het gebruik van deze gor
dels.
De bond acht het van het aller
grootste belang, dat de overheid
voorgaat bij het nemen van maat
regelen, die de verkeersveiligheid
bevorderen. Niet alleen zullen de in
zittenden van overheidsvoertuigen
beter beschermd zijn, doch boven
dien zal er van een dex-gelijke maat-
regl een stimulerende werking uit
gaan voor de overige weggebrui
kers, voor zover deze nog niet door
drongen zijn van het nut van vei
ligheidsgordels.
In oktober heeft de A.N.W.B. de
rijkspolitie reeds gevraagd om vei-
ligheidsgox'dels te gaan gebx-uiken.
Dit korps heeft de bond thans
medegedeeld, dat besloten is om in
alle auto's van het korps de gordels
aan te brengen. Allereerst zal men
beginnen met de nieuw aan te
schaffen surveillancewagens.
Op advies van de A.N.W.B. zal de
rijkspolitie een z.g. diagonaal-borst-
gordel monteren op de plaats van
de bestuurder. Op de plaats naast
de bestuurder wordt een z.g. drie
puntsgordel bevestigd.
50%> MEER VEILIGHEID
Experts geven te kennen, dat in
Nederland tenminste 50 pet. van alle
doden en gewonden het er heel wat
beter hadden kunnen afbrengen als
zij gordels hadden gedragen. En dat
betekent, dat er dit jaar 188 auto
mobilisten op de Nederlandse wegen
in leven hadden kunnen blijven en
dat niet minder darx 3495 autorijders
die lichamelijk letsel opliepen, dit
hadden kunnen vermijden. Geeft
dit niet te denken?
De woorden van de dix*ecteur van
de A.N.W.B. spreken boekdelen:
„Laten we vooral niet kiften over
welk type veiligheidsgox-del beter is.
Eén ding staat vast: elke veilig
heidsgordel is beter dan géén!" de
bond geeft zelf het voorbeeld door
te bepalen, dat alle Wegenwacht
auto's met gordels zullen worden
uitgerust.
Een Nederlandse verzekerings
maatschappij is er zelfs al toe over
gegaan de premie van haar onge
vallen-inzittenden-verzekering met
niet minder dan 33% te verlagen
voor de auto's waarin gordels zijn
gemonteerd.
Velee grote bedrijven overwegen
tx'ouwens om dergelijke gordels in
hun bedrijfsauto's te laten aanbren
gen. Voor slechts enkele tientjes
kan een leven gespaard worden of
veel leed worden voorkomen!
VOOR EN TEGEN VAN DE
GORDEL
Er zijn mensen die zo'n gordel
larie vinden. Aanstellerij, goed voor
autoracers of ralley rijders, maar
niet voor alledag. Zij vergeten daar
bij dat de meeste ongelukken juist
alledagrijders overkomen. Mensen
die voor hun boterham op de weg
zitten, lopen elke dag risico's die
niet mogen worden onderschat.
,Maar als je met je wagen het
water inschiet, dan verdrink je als
een rat met zo'n gordel!"
Dat is een argument dat ook aan
gevoerd wordt. Maar daarom moe
ten de riemen met een enkele hand
greep kunnen worden losgegespt. En
hoeveel ongelukken komen voor
door te water raken?
Dat is slechts een heel klein per
centage van het totaal. En wanneer
van die overgrote meerderheid zo
veel levens kunnen worden gered,
is de veiligheidsgordel toch altijd te
prefereren. Men weet als automobi
list nooit waar het noodlot wacht.
Het kan om de hoek zijn als men
even met de wagen sigax-etten gaat
halen.
Bij kennissen in een wagen maak
ten wij aanvankelijk grapjes over
het feit, dat de bestuurder en zijn
echtgenote voorin veiligheidsgordels
om gespten.
Na enige kilometers gereden te
hebben haalden wij een wagen in,
die op zijn beurt plotseling even
eens een voor hem rijdende wagen
ging inhalen, waardoor wij naar de
scheidingsstrook werden gedrukt.
De snelheid was behoorlijk en wij
raakten in 'n slip. De wagen zwaai
de om en om en plotseling vloog het
rechterportier open. De dame voorin
hing in haar gordel en toen wij ten
slotte tot stilstand kwamen, kon het
portier gesloten worden. Er was
niets gebeurd!
Dank zij de riemen want anders
was deze dame beslist uit de wagen
geslingerd met alle gevolgen van
dien. Op slag waren wij overtuigd
van het nut van de veiligheidsgor
del.
KANARIEVERENIGING
„DE HUISVRIEND"
Zondag j.l. organiseerde boven
genoemde vereniging haar jaarlijkse
kanarietentoonstelling. De belang
stelling hiervoor van de zijde van
het publiek was zeer matig.
Dit was voor de vereniging zeer
teleurstellend daar men weet dat
hier zeer veel kanariekwekers zijn.
Men kan dit het best konstateren
als men eens een kijkje gaat nemen
in de lokalen waar enkele firma's
deze vogeltjes komen opkopen. Hon
derden van deze lustige zangertjes
worden dan te koop aangeboden.
Kom vrienden kanariekwekers
versterk de gelederen van „de Huis
vriend", U kunt zodoende meer ple
zier aan Uw sport beleven. De voor
naamste uitslagen van de wedstrijd
is als volgt:
Klasse A, 4 vogels: le prijs L.
Verbeek, 2e en 3e pr. A. Voesten.
Klasse B, 1 vogel: le prijs L. Ver
beek, 2e en 3e prijs A. Voesten.
Klasse C, 1 vogel: le en 2e prijs
L. Verbeek, 3e prijs J. Arts.
Kleurvogels, klasse A, 4 vogels:
le prijs H. v. Veen, 2e prijs G. van
Geenen, 3e pr. Eeiw. Fr. Kroese;
klasese B, 2 vogels: le prijs H.
Gooren, 2e prijs Eerw. Fr. Kroese,
3e prijs H. v. Veen; klasse C, 1 vo
gel: le prijs H. Gooren, 2e pr. H. v.
Veen, 2e pr. H. v. Veen.
Open klas: le prijs G. Janssen
Overloon, 2e prijs G. Janssen Over-
loon, 3e prijs K. Cox.
Meesterzanger: L. Verbeek.
Kampioen kleur: H. Gooren.
JUDO-NIEUWS
Morgen zondag 16 dec., neemt een
team van de Judoclub Venray. deel
aan wedstxdjden te Echt.
Dinsdag 20 december worden de
clubkampioenschappen georgani
seerd van onze vex-eniging, zowel
voor de junioren als de senioren.
Dit woi'dt afgewisseld met de
monstraties die worden verzox'gd
door de heer Royakkers. Verder
werken mee, de Nederlands kam
pioen bruine band Henny Scheper
en nog enkele bekende figuren.
Deze avond wordt verzorgd in
zaal Wilhelmina. Aanvang 7 uur.
Voor iederen is vrije toegang.
V.C.ROOY-NIEUWS
Verleden week zaterdag trokken
onze dames naar Kessel om daar
Tikaan I, de koplopers van de afde
ling, partij te geven.
Kansloos verloren de dames met
3-0. Het tweede herenteam speelde
thuis tegen TVC III uit Venlo.
Na de twee eerste sets, welke door
V.C.Rooy II glansrijk werden ge
wonnen, kwam TVC III er beter in
en wisten de resterende twee sets
in hun voox*deel te beslissen, 'n Aar
dige wedstrijd, waarbij toch het
zwakke aanvalsspel, aan beide kan
ten opviel.
Zaterdag jl. verrasten ons dames
team vriend en vijand, door in Ven
lo bij Valuas III 'n gelijkspel weg
te slepen, 'n Compliment, voor het
moedig volhouden, is zeer zeker op
z'n plaats. Zo doorgaan dames!
Onder protest speelde het le he
renteam zaterdag een wedstrijd te
gen HTS. Nadat de eerste 2 sets
vlot door V.C.Rooy waren gewon
nen, werden de 2 volgende sets
verloren, zodat deze slecht gespeel
de wedstrijd in een 2-2 gelijkspel
eindigde.
Omdat er bij HTS 'n ongerechtig
de speler was opgesteld, tekende
V.C.Rooy tegen deze wedstrijd pro
test aan. De beslissing ligt nu bij de
competitieleider of deze wedstrijd
ongeldig wordt verklaard.
Programma:
Zaterdag 17 dec. V.C.Rooy-Tikaan
(dames)
Zaterdag 17 dec. V.C.Rooy 3-Tupos
(heren)
Zondag 18 dec. Jeugdcompetitie.
M.H.C.V.-NIEUWS
Diverse wedstrijden werden zon
dag vanwege de teri-einomstandig-
heden afgelast. Zo werden de junior
heren voor de derde keer in succes
sie afgelast.
Ook kwam zondagmorgen het be
richt van Venlo, dat het eerste he
ren-elftal niet hoefde te spelen.
De dames speelden echter toch
tegen Maastricht. Onze voorspellin
gen waren enigszins optimistisch en
de dames hebben dit bewaarheid.
In een onrustige wedstrijd bleven
zij over de gasten de baas met 3-2.
zodat weer twee punten aan hun
totaal is toegevoegd.
Omdat de dames de helft van de
competitie gespeeld hebben zullen
we de stand plaatsen. Hierin zijn
echter niet de uitslagen van de af
gelopen zondag opgenomen.
Deurne 611
D.V.S. 6—11
Heerlen 68
Maastricht 67
Venray 65
Sittard 62
Hod II 6—2
Venlo Girls 62
Het blijkt dus dat onze dames
zich redelijk kunnen handhaven in
de He klasse, ondanks de verjon
ging die het elftal in september
heeft ondergaan.
A.s zondag zal de hockey-gemeen-
schap de H. Mis vieren in de kapel
van het St. Jozefklooster. Verwacht
wordt dat alle leden aanwezig zijn.
Na afloop zal dan in het St. Jozef
klooster het ontbijt genuttigd wor
den. De H. Mis begint om kwart over
negen. Vanwege dit tijdstip zal het
wenselijk zijn, dat de heren senio
ren hun spullen mee brengen, zo
dat zij na het ontbijt direct kunnen
vertrekken naar Helmond, waar zij
om 2 uur spelen tegen Huac
De dames spelen eveneens een
uitwedstrijd, nl. tegen Deurne.
Zaterdagmiddag moeten de heren
junioren wéér aantreden en hopen-
lijk gaat nu eens deze uitwedstrijd
tegen Blerick door.
LIEMPDE 1961
De tuinbouwbond N.C.B. deelt
mede, dat de komende Werktuigen
dag zal worden gehouden op don-
dex-dag 4 mei 1961.
Op het landgoed Velder worden
reeds voorbereidingen getroffen om
de steeds toenemende belangstelling
voor deze gebeurtenis te kunnen op
vangen.
EEN WONDER-KOE
De bijna negentien jaar oude
stamboekkoe Clazina 48 van vee
houder J. Bosch uit Binnen wij zend
onder de gemeente Westwoud, zal
deze week een geregistreerde le-
vensproduktie bereiken zo heet
dat van 110.000 kilogram ook
dat heet zo melk.
Dit schijnt een Nederlands record
te zijn. Ook internationaal staat
men er van te kijken. Clazina 48,
kerngezond, levert dagelijks nog
ruim vijftien liter melk. In mei
komt haar zeventiende kalfje.