Een brief uit led. Nienw-Guinea
Wist u dit?
van een vroegere dorpsgenoot
Televisie
Voor de politierechter
Korte wenken
Tefltounstdliog Oosterss
Liturgie en Ikoncn in het
Minderbroederklooster Venray
Zaterdag 14 februari 1959 No 7
TACHTIGSTE JAARGANG
CONFECTIE VAN
"EEN RIJK BEZIT
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MÜNCKHOF WPP7DT AT\ AfHAD UP1SJD A V TTM OUQTDPlfPM ADVERTENTIE-PRIJS: 8 ot. per m.m. ABONNEMENT8-
GBOTESTRAAT 28 TELEFOON 512 OIBO 150652 VV uCrIVDJLilU V UUI\ V JCiie I\i\ I IwiX VJ1Y1J 1 PRIJS PER KWARTAAL f 1.40 BUITEN VENRAY f 1.60
NAAR DE VOORPOST VAN NED,
NIEUW GUINEA.
Langzaam kwam de zon op over de
heuveltoppen, toen wij de baai van
Sorong uitgleden naar de zeestraat
Sele. Ik had een lekker winderig
plekje opgezocht op de voorsteven,
en genoot van een prachtige mor
gen op de spiegelgladde zee. Onze
eerste bestemming was de kampong
aan de Zuidzijde van deze zeeëngte
Seget. De kok bracht ons een heer
lijke kop zwarte koffie, en de be
manning begon daarna met het uit
werpen van vislijnen, die achter aan
de boot werden bevéstigd, en voor
zien zijn van een extra grote angel,
welke gecamoufleerd is met een
witte lap.
De roofvissen, waarvan de tengiri
de meest voorkomende is, denken
een heerlijk klein visje te verschal
ken, en zijn gevangen. Toen wij
dan ook om 3 uur Seget aandeden
bestond de buit uit 8 van deze kna
pen, die in doorsnede ongeveer 75
cm lang waren. Bij de bestuursamb
tenaar werd een van deze bijzonder
lekkere vissen klaar gemaakt, ëh
konden wij ons buikje heerlijk vol
eten. De twee hoofdagenten van de
Mobiele Politie, die tesamen met mij
aan boord waren zochten daarna ra
diocontact met him commandant om
toestemming om door te varen naar
Misool, het doel van onze reis. Nor
maal genomen blijven de boten de
nacht over op de rede van dit dorp,
daar meestal 's avonds de open zee
hier behoorlijk kan spoken. Na eni
ge minuten kregen wij toch verlof
om door te stomen, daar de zee bij
zonder rustig was.
Nadat wij door een gedeelte van de
bevolking uitgeleide waren gedaan,
nestelden we ons met een pocket-
book in onze luie stoelen op de
voorplecht en vergaten de tijd. Pas
toen de zon onderging gingen wij
een voor een baden in de op een
oven gelijkende badkamer aan
boord. Door de kok werd er een
warm hapje klaar gemaakt, en na
een paar uurtjes gezellig in het don
ker te hebben zitten babbelen over
koetjes en kalfjes zocht ik mijn kooi
op in de salon vooronder, waar
Klaasvaak onmiddellijk zijn zand
begon te strooien, en iedereen met
het gestamp der motoren als bege
leiding in slaap viel.
De daarop volgende dag was ieder
een reeds vroeg ter been, en wij be
merkten aan de horizon de Pana-
Pana eilanden, die loodrecht hier
en daar uit de zee omhoog rijzen.
Een uurtje later moest het fototoes
tel er aan te pas komen, om de enige
kampong, die wij op een der eilan
den ontdekten, vast te leggen op ge
voelige rol.
Deze visserskampong was gebouwd
op een vooruit stekende landtong,
en bestond uit ongeveer 20 tot 25
hutten van atap, gebouwd tussen
zacht wuivende hoge cocospalmen.
Op het strand lagen de vissersprau
wen te wachten op de komende
werkdag, terwijl als enig levend
wezen, een haan zijn best deed de
boel wakker te kraaien. Nu werd
de tocht interessanter, daar nu over
al grotere en kleinere eilanden ge
passeerd werden, met hier en daar
hele smalle fel witte stranden. Me
nigmaal knipte de sluiter, en zelfs
het ontbijt werd vergeten. Om 9 uur
verscheen aan de horizon een don
kerblauwe streep, Misool, het groot
ste eiland van déze eilandengroep,
de Radja Ampat.
Ik moest in twee plaatsen zijn om
alle daar gebouwde gouvernements
woningen op te nemen, om te komen
tot een bedrag, nodig voor het jaar
lijks onderhoud dezer werken. Als
eerste plaats zouden wij Fafanlap
aandoen, waar het eerste gedeelte
van het Politie-detachement, wat
aan boord was, aan land zou gaan
om de daar gelegerde collega's af te
lossen. De aflossing geschiedt er om
de maand, en daarom is het voor de
bevolking altijd iets afwisselends in
het saai verblijf op dit eiland, wat
enorm geaccentueerd is. Overal ste
ken hoge bergruggen hun nog in
mist gehulde toppen omhoog. Aan
stuurboordzijde is nog heel vaag de
kustlijn te zien van het Indonesische
eiland Ceram, en het is daarom ook
niet te verwonderen, als even later
een grote vliegboot heel laag over
ons heen komt ronken, om te zien
wat voor nummer de boot voert op
zijn bovendek. Weldra is het toestel
aan de horizon verdwenen, en zien
wij nu de huizen van Fafanlap. In
de midden zie ik een hoge puntige
koepel, die volgens een der hoofd
agenten de Mohammedaanse mos
kee is. Het dorp is gebouwd aan een
soort inham, en enkele hoge staken
geven nu de vaarroete aan, om te
voorkomen dat wij op een van de
verraderlijke riffen te pletter zullen
lopen.
Zo in de verte te zien staat het hele
dorp op ons te wachten, terwijl een
figuur in het donkergroen met be
langstelling onze komst gadeslaat
vanuit een scheefgezakt grauw hut-
tencomplex, wat de politiepost blijkt
te zijn. Na een gemanoeuvreer van
wel een half uur liggen wij dan
eindelijk langs een door de bevol
king gebouwde steiger, en kunnen
we aan land, ofwel beter gezegd,
aan de dijk, want het dorp bestaat
slechts uit éné straat, waarvan de
breedte ten hoogste 2V& m. bedraagt,
en aan weerszijde door het water
omspoeld wordt. De huizen staan
eveneens op dijkjes of palen, en zijn
via een glibberig plankje of boom
stam bereikbaar. Omstuwd door de
jeugd wandelen wij even later naar
het einde van het straatje, waar de
reeds eerder beschreven politiéka-
zerne is.
De destijds door mijzelf getekende
nieuwe politiepost is in aanbouw,
maar al direct wordt mijn aandacht
getrokken door de slechte uitvoe
ring hiervan, en een niet waterpas-
lopende fundatie. Als wij even later
achter een heerlijk kopje warme
thee zitten, komt de aannemer zich
aan dienen, en loop ik even met
hem het werk op, om hem te wijzen
op al de dingen, die volgens mij niet
juist zijn. Ze blijken ook geen wa
terpas rijk te zijn, en daarom ver
wonderde ik mij ook niet om al dat
scheve en schuine gedoe. Nadat hij
beloofd heeft de zaak te veranderen
en ik hem verzekerd heb, zijn werk
gever in Sorong eens achter zijn ve
ren te zitten om een waterpas aan
te schaffen, gaat hij weer voor een
van de huizen zitten niks te doen.
De af te lossen postcdt. vertelt dat
ze daar al weken lang zitten en niks
uitvoeren, en volgens hem het hele
gebouw al lang klaar had kunnen
zijn. Gelukkig ben ik lang genoeg
in dit land om mij niet kwaad te
maken, en rustig afwachten maar
hoelang het nog zal duren. De oude
postcdt. heeft een kip kunnen ver
schalken, en met rijst en groenten
doen wij ons tegoed aan een voor
treffelijk klaar gemaakte rijsttafel.
Volgens de agenten is dat de ge
woonte bij een aflossing. Intussen
worden de voorraden voor een
maand gelost, en als na het eten
de boel is over gegeven zal de boot
vertrekken naar Waigama, aan de
andere kant van het eiland. Ik ben
intussen klaar met mijn werk en via
een smal paadje kom ik terecht op
het hoge pad, wat landinwaarts
loopt. Ik wil graag enkele foto's
maken, maar dat kan pas als ik hele
maal op de rotstop geklommen ben,
welke steil oprijst achter het dorp.
Het paadje voert door een dicht oer
bos, en gaat enige tijd later door een
glad en glibberig dalletje van een
riviertje. Een klein kikkertje wipt
met een enorme sprong tussen mijn
voeten door het bos in en als ik hem
nakijk hoor ik plotseling iets schui
felen, en zie op nog geen meter een
bruine grondadder, die langs de
wand van het dal omhoog kruipt,
geen wonder dat kikkertjelief er
tussenuit wou. Even later passeren
er een paar kinderen en een vrouw,
die verlegen langs het pad gaan
staan. Heel zacht hoor ik Tabeh
toean! Nadat ik enkele foto's geknipt
heb, en ik weer de terugtocht aan
vaard, ontdek ik dat er langs het
pad een waterleiding loopt van
halve maboes. Een helder bronne
tje blijkt de leverancier hiervan te
zijn. Ook zie ik een klein grasveld
je met een doel, dus voetballen doen
ze hier ook. Trouwens in heel Nieuw
Guinea is deze sport erg populair.
Als ik even later ben terug gekeerd
in de politiekazerne, worden er
juist aanstalten gemaakt weer te
vertrekken, en de volgende post te
gaan aflossen. Juist zijn we midden
op het dijkje als een geweldige re
genbui losbreekt. Wij schuilen even
in een zendingsschooltje, waar de
kinderen gewoon op de grond het
onderwijs in de Maleise taal volgen.
De onderwijzer, die hier goeroe
wordt genoemd, staat voor een oud
gammel schoolbord en knikt ons
vriendelijk toe. Het grote gedeelte
van dit dorp bestaat uit Indonesiërs,
die hier echter sinds jaren wonen,
en leven van vis. Als de regen wordt
opgevolgd door een stekend zonne
tje, gaan wij aan boord. Er wordt
door de papua-agenten afscheid ge
nomen, en de boot komt los, nage
wuifd door practisch heel Fafanlap.
Op de achtersteven vindt een inci
dent plaats, als een der papua-agen
ten in tranen uitbarst, omdat hij
niet in Fafanlap is geplaatst, tesa
men met zijn sobat, nu moet hij
helemaal alleen naar Waigama. Ook
de achterblijver zit in zijn ogen te
wrijven, terwijl weer andere om het
hele geval staan te grinniken. Het is
typisch onder deze jongens, dat ze
erg aan elkaar gehecht zijn, en ze
ker nog meer als ze van hetzelfde
dorp komen, of tot dezelfde stam be
horen.
De schemering is al ingetreden als
we weer op volle zee varen, met aan
bakboord een vage streep, de kust
van Misool. Weer is er eten gebla
zen, en daarna zitten we met zijn
allen weer gezellig bij elkaar.
Tegen 11 uur 's avonds flitst er plot
seling een fel ligt op boven onze
hoofden. De schipper geeft signalen
naar de kust, waar wij als we heel
goed kijken enkele geelrode licht
jes zien opflakkeren. Waigama. De
steven draait nu naar de kust, en
langzaam worden het meer lichten,
en onderscheiden wij bomen en hui
zen. De schijnwerper zoekt de weg
tussen de bakens door, en als de
motoren stoppen, weten wij dat wij
er zijn.
Een half uurtje later komen er en
kele prauwen langszij, er stapt
een kleingebouwde posthuiscdt. aan
boord. Hij heet ons welkom in het
Maleis, daar hij een papuajongen
is, die reeds in ons voormalige Indië
zijn sporen verdiend heeft. Als wij
even later overstappen in de prau
wen vind ik het maar erg griezelig
op het inktzwarte water, de prau
wen hebben namelijk geen flerken
hier tegen omslaan, zoals in de ande
re delen van Nieuw Guinea.
Na 20 minuten varen klimmen wij
als acrobaten omhoog tegen de
meest gammele steiger, die ik ooit
zag. De politiekazerne is gebouwd
de huizen er allemaal opgetrokken
zijn van beton, zink of atap. Het ge-
aan het begin van dit „kunstwerk",
en in tegenstelling met de post in
onze vorige ligplaats, een tamelijk
geschikt gebouw. Er wonen ook en
kele gehuwde papua-agenten met
him gezin, en alles ziet er keurig op
geruimd uit. Met de in Fafanlap
afgeloste hoofdagent ga ik daarna
het dorp in, wat tamelijk groot blijkt
te zijn. Wij hunkeren naar een flesje
koud bier, en is onze eerste gang
naar de enige Chinese toko in dit
plaatsje. Maar wat een teleurstel
ling, geen bier, niks koud, de ijs
kast doet het niet meer, want er is
geen petroleum meer, en het wach
ten is op een van de vele coasters
die al deze plaatsjes voorzien van
het nodige. Dan maar eens proberen
bij de bestuursambtenaar. Hij blijkt
thuis te zijn, en weldra zitten we
dan toch achter een potje, maar
warm, ook geen ijskast jammer ge
noeg. Maar wij zijn tevreden, en ik
maak tegelijk een afspraak met hem
voor de volgende ochtend. Zijn
vrouw heeft intussen ergens koek
jes vandaan getoverd, en heerlijke
pisang-goreng gemaakt.
Om half twee stappen we op, en na
een schommelende tocht in de prauw
het heerlijke nestje in aan boord.
De volgende dag ben ik om 9 uur
bij de bestuurspost, en kan ik be
ginnen aan de opname landsgebou-
wen. Ik krijg twee agenten mee ter
assistentie en daar ging ik. Eerst
eens rond kijken wat nu tot deze
categorie gebouwen behoorde. De
politiekazerne, en een bijna geheel
vergane woning van bosbouw. Wai
gama blijkt een enorm mooi gele
gen dorpje te zijn. In het midden
is een groot plein, waar oeroude
woudreuzen staan te kreunen in de
frisse zeebries, de wegen zijn af
gebakend met leuke hekjes, terwijl
hele dorpsbeeld wordt overheerst
echter door een enorme moskee, die
fraai bewerkt is met houtsnijwerk
en schilderwerk.
Ook hier is de bevolking afkomstig
van Indonesië, en Mohammedaan.
Als ik tegen 12 uur klaar ben is. er
op de tangsi (kazerne) weer een
rijsttafel. Nadat de overgave is gere
geld, gaan wij met zijn allen weer
aan boord en worden de motoren
gestart. De bestuursambtenaar moet
toevallig ergens op een eiland zijn,
en gaat zover met ons mee.
Na een paar uur varen zijn we aan
het bewuste eiland, en met volle
kracht schuift onze boot op het wit
gele strand. Het eiland staat vol
cocospalmen, en er wonen 4 mensen
op, die de beambte schijnbaar reeds
verwachtten. Een groet, volle
kracht achteruit, en wij zijn weer
op de terugreis naar Sorong.
Sorong Ramoi, 29 januari '59
W. J. Voermans,
Resident Waterst. Dienst.
Sorong. Ned. Nieuw Guinea.
dien een zwak voor alles wat met
militarisme te maken heeft. Dat
moet van de lens!
De schone dagen van weleer zijn
blijkbaar weer aangebroken. En wie
't dagelijks journaal bekijkt, krijgt
de indruk de voorpagina van onze
gedirigeerde dagbladen in te kijken
de politieke dignitarissen komen
of gaan daarop. Voor iets anders
is er nauwelijks plaats meer, zodat
men ook hier de indruk krijgt van
een wereld, die niet veel fraais te
zien geeft!
Er is in de televisie nog veel t<
bespeuren wat aan de beginperiode
ervan doet denken. We constateren
slechts. Men kan zich maar niet los
maken van de radio, zodat vele uit
zendingen wellicht nog beter in de
zuivere .lulstersector' tot haar rech'
kwamen. Los van het succes van
een bepaalde uitzending natuurlijk.
Want op het ogenblik maakt men
van de televisie misbruik door ganse
stelletjes eeuwige praters op hei
scherm te werpen, praters, die dank
zij het feit, dat de televisie nog
geheel nieuw is en dus ijverig be
keken wordt, hun kans krijgen.
We zijn er zeker van dat deze
mensen met hun „eigen onderwer
pen" straks in de duisternis verbor
gen blijven. Waar ze trouwens thuis
horen, want dit staat vast, dat zij
ervan overtuigd zijn, dat de radio
luisteraar hun geen voet aan de
grond geeft. Die draait, wanneer
hij deze lieden hoort, er gauw een
ander station op.
Ook de Duitse televisie heeft een
schier onuitputtelijk arsenaal van
praters voorhanden. Zij hebben al
tijd iets recht te zetten, mede te
delen of te betogen en zij maken
van dit medium gebruik om ge
hoord gezien te worden. Dit kun
nen zij dank zij hun positie.
Onze oosterburen hebben boven
De bloemperkpiraat
Deze verdachte had tweede kerst
dag kalkoen gegeten. „Kom", had
hij gezegd, „deze keer met Kerst
mis zullen we het er eens van
nemen".
Nu, hij nam het er van, zoals uit
het vervolg zal blijken. Hij had
daar ook wel enige redenen toe.
Toen hij enkele jaren geleden af
zwaaide als soldaat na de narig
heid in Indonesië bezat hij niet
veel meer dan het pak, dat de zoon
van de buurman hem grootmoedig
afstond. Hij begon een zaak en
ging werken. Hij werkte dag en
nacht. De zaak groeide als een
wonderboom. Meer dan twintig
personeelsleden doen nu het werk,
dat hij indertijd alleen begon. De
dokter zei: Hou op, je werkt je
dood. „Ikke niet", zei de jongeman,
en hij werkte door.
Tijd om te trouwen had hij aan
vankelijk niet, maar dit najaar is
het er dan toch van gekomen. In
de wittebroodsweken was hij één
avond thuis geweest. Dat was de
avond van zijn trouwdag. Wat de
dokter niet klaarspeelde, presteerde
de jonge bruid. Er kwam een be
drijfsleider om een deel van het
werk op zich te nemen. „En nu ga
ik leven als een gewoon mens",
zei de verdachte. Om dat nieuwe
leven te beginnen ging hij tweede
kerstdag op zijn gemak kalkoen
eten. Hij had toen al twee dagen
niets meer uitgevoerd. Sinds zijn
diensttijd had hij niet meer zo'n
vange vakantie gehad.
De kalkoen werd nogal rijkelijk
besproeid. „Ik was zo dronken als
een aap", erkende de man toen hij
tfoor de poliiierechter kwam. „Eer-
ijk edelachtbare, ik weet er niets
meer van. Zo dronken was ik".
Wat hij zelf niet wist kon het
proces verbaal wel vertellen. On
danks alle protesten van zijn vrouw
was de verdachte stomdronken in
zijn auto gestapt. Hij reed enkele
straten ver. Toen draaide hij dwars
door het hek een tuin binnen,
ploegde de gehele tuinaanleg om
door kris kras door de bloemperken
en over het gazon te rijden en
zette tenslotte de wagen met de
eus tegen de muur van het
schuurtje. Vervolgens drong hij
bet huis binnen de bewoners
waren afwezig en legde zich in
de logeerkamer te slapen.
Vele uren later ontwaakte hfl
volkomen ontnuchterd. Het viel
bem niet mee het gebeurde te
reconstrueren, maar de ravage in
de tuin was duidelijk genoeg. Met
de snelheid van handelen, die hij
de laatste jaren als een tweede
zewoonte had aangenomen, belde
hij van het onbekende huis uit de
politie op om zijn komst aan te
kondigen en de garage om zijn
auto weg te laten slepen. Toen de
bewoners van hun kerstvakantie
erugkwamen, lag er al een ont
werp voor een nieuwe tuinaanleg
Klaar. Maar dat neemt niet weg,
dat de verdachte onder invloed zijn
auto had bestuurd. Hij had met
dezelfde moeite iemand van het
leven kunnen beroven.
„Deze man is kennelijk geen
wegpiraat", zei de officier. „Hij
=;eeft ronduit toe dat hij fout is
geweest. En het zal wel geen tweede
keer gebeuren". Eis: één week ge
vangenisstraf en zes maanden ont
zegging.
De verdachte zag erg tegen de
week gevangenisstraf op. „Maar
lenslotte heb ik het er naar ge
maakt", zei hij berustend.
De rechter dacht er anders over.
Er zijn méér dronken voetgangers,
fietsers en bromfietsers dan auto
mobilisten die onder invloed rijden,"
zei hij. „Het feit van de beschon
ken autobestuurder spreekt tegen
de verbeelding van het publiek. De
verbeelding is evenwel een slechte
raadgeefster bij de rechtspraak.
Vonnis: één week en een jaar ont
zegging, maar beide voorwaardelijk.
Met daarnaast f 150.boete of
dertig dagen hechtenis.
De A.O.W. Dat indien de vrouw
65 jaar is en de man 62 jaar, dat
dan de mogelijkheid bestaat, dat de
gehuwden-uitkering wordt verstrekt
indien de man voor 50 pet. invalide
is (wegens ziekte of gebrek) en
het gezinsinkomen niet hoger is,
dan l1/, maal het gehuwden AOW-
pensioen.
De weduwen en wezen verzekering
is bij de Tweede Kamer ingediend.
Het is niet zo dat alle weduwen
pensioen krijgen. Dit is wel het ge
val indien er in het gezin nog kin
deren onder de 18 jaar zijn.
De weduwen zonder kinderen
krijgen een tijdelijke uitkering,
om op die manier aanpassing te
vinden om een werkkring te ver
werven. Bij 65 jaar worden houdt
het pensioen op, want dan komt
men in de AOW. Voor de over
gangsperiode, bij de inwerking
treding der wet, wordt echter voor
gesteld alle weduwen van boven de
60 jaar, die geen kinderen onder
de 18 hebben toch het weduwen
pensioen toe te kennen. Het is nog
maar een ontwerp van wet.
De Tweede en Eerste Kamer
moeten dit nog behandelen. De voor
zitter van onze Bond. de heer de
Zwart, is benoemd in een commis
sie ad hoe, uitgaande van de Ver
eniging van Raden van Arbeid, om
dit wetsontwerp te bestuderen en
van voorlichting te dienen. Wedu
wen boven 60 jaar kunnen lid van
onze bond worden.
Activiteit. Lang niet alle afde
lingsbesturen zijn even actief. Er
zijn tenminste plaatsen waar we
nimmer iets van horen of lezen.
Verder blijkt, dat gepensioneerden
van Rijk, Gemeente, spoorwegen,
provincie, onderwijs, politie, niet
weten, dat zij ook in onze Bond ge
organiseerd behoren te zijn, endaar
bovendien goed werk kunnen ver
richten. Gelukkig hebben we wel
enkele personen uit deze groepen
die goed mee doen.
Bejaarden die nog bij anderen
gaan werken blijven onder de soc.
verzekering vallen bij ziekte, onge
val, ziekenfonds enz. Ook degenen
bij wie men gaat werken, dienen
hieraan te denken, voor er Iets ge
beurt. Zij zijn dus werkgevers van
deze bejaarden. Voor de belasting
zal dit voor de meesten geen rol
meer spelen. Anders gingen ze in
het algemeen immer niet werken?
van de Rykslandbouwvoor-
llchtingsdienst.
VEEVOEDING.
Als U silo's of kuilhopen hebt
van verschillende kwaliteit, bewaar
dan de eiwitrijkste voor de tijd,
dat de meeste koeien afgekalfd
hebben. Dit kuilvoer komt dan het
best tot zijn recht.
Geef kuilvoer steeds na het mei
ken: dit om een ongunstige invloed
op de kwaliteit van de melk te
voorkomen.
U denkt toch aan de mineralen-
voo.zlening? 2 tot 3 eetlepels per
koe per dag is een goede hoeveel
heid. Het is een voorbehoedmiddel
tegen kopziekte.
Droogstraler voor biggen
In deze tijd van het jaar is een
droogstraler onmisbaar voor pas
geboren biggen.
De voordelen zijn: geen ver
kleumde biggen; geen dooddrukken
van biggen door de zeug; geen
toepassing van dure en onprac-
tische biggenbeschermers.
Aan het gebruik zijn echter vele
voorwaarden verbonden. De aan
sluiting en ophanging moet op de
juisre wijze geschieden, wegens
brand- en levensgevaar.
Hang de lamp de eerste dagen
60 cm boven de vloer en geleide
lijk wat hoger, naar gelang de
biggen ouder worden.
Verkleumde biggen deugen niet,
verbroeide echter evenmin.
Onderhoud van werktuigen
De wintertijd is bij uitstek ge
schikt om alle werktuigen en ma
chines eens 'n goede beurt te
geven.
Grondig reinigen en daarna be
handelen met roestwerende midde
len verlengt de levensduur aan
merkelijk.
Als er reparaties nodig zijn, die
U zelf niet verrichten kunt, de
smid heeft nu nog tijd.
Het geeft een geruststellend ge
voel als U weet, dat werktuigen en
machines voor het gebruik gereed
staan.
LAND- EN TUINBOUW
Grondonderzoek en bemesting
van grasland
De productie van ons wel- en
hooiland is in de naoorlogse jaren
met reuze-schreden vooruitgegaan.
Dit is enerzijds het gevolg van
de steeds meer opgevoerde stikstof
giften, anderzijds door toepassing
van meer rationele gebrulksmetho-
den van het grasland.
In vergelijking met de stikstof
bemesting, heeft men echter de
laatste jaren op de kali- en fosfaat
bemesting bezuinigd. Inderdaad kan
een bezuiniging van de basisbemes
ting in sommige gevallen gerecht
vaardigd zijn, wanneer dit van tij
delijke aard is.
Hoe vaak echter wordt het advies
van het grondonderzoek verkeerd
opgevat en besluit men bij een vol
doende fosfaat- en kalitoestand van
de grond de P- en K-bemesting
geheel weg te laten.
Het eerste jaar bemerkt men
hiervan niets; de grasgroei is goed
en het vee doet het uitstekend.
Heel vaak doen zich echter inde
praktijk gevallen voor waar men
reeds na 1 of 2 jaar weglaten van
de basisbemesting een zekere terug
gang ziet in de productie en in de
gedragingen van het vee. In der
gelijke gevallen is het dan ook
beter toch een zekere bemesting toe
te passen dan deze geheel weg te
laten.
Het risico van een productie
verlaging wordt dan zo klein
mogelijk. Bovendien worden de voe
dingsstoffen van een verse bemes
ting beter door het gewas opge
nomen dan die uit de oodemvoor-
raad.
In verband met de noodzaak dat
het veevoeder van veelzijdige samen
telling moet zijn, is het goed er
op te wijzen, dat men bij de keuze
van de basisbemesting hiermede
rekening houdt.
Meststoffen die behalve de hoofd
bestanddelen nog zekere nevenbe
standdelen bevatten, komen dan in
aanmerking. We denken b.v. aan de
procentige kalizouten of mag
nesiumhoudend Kaïniet v'fcali en
magnesium), Thomasslakkenmeel
(fosforzuur, kalk, magnesium, spo
renelementen), koperslakkenbloem
(koper en cobalt) e.d.
Bedank steeds, dat bij de bemes
ting nevenbestanddelen een belang
rijke rol spelen.
Nadat sinds 1917 veel Russische
emigranten het westelijk deel van
Europa hebben bevolkt is er in ons
land enige belangstelling ontstaan
voor kunst en godsdienst uit Oost-
Europa.
De Tweede wereldoorlog, die nog
meer vluchtelingen uit het Oosten
deed toestromen, versterkte nog
deze interesse. Ook in Nederland
ontstonden op enkele plaatsen
russische kolonies bijv. in A'dam,
Den Haag, Rotterdam en Arnhem.
Deze mensen voelden behoefte aan
een godsdienstig beleven naar hun
eigen aard. Zo ontstonden dan ook
russische kapellen in verschillende
steden. Het contact dat deze
emigranten hadden met West-
Europeanen deed bij velen vragen
rijzen aangaande aard en herkomst
van deze voor ons vreemde kunst
en liturgie. Velen van U zullen
zeker wel 'ns de „mis in de
Slavisch-Bijzantijnse liturgie" over
de radio gehoord hebben, evenals
het Utrechts Byzantijns koor.
De heer en mevrouw Schoon-
water te Arnhem werden, zoals
velen, geboeid door de rijkdom van
liturgie in het nabije Oosten. Na
veel studie zijn zij zelf begonnen
met het schilderen van Ikonen en
het vervaardigen van gewaden en
voorwerpen voor de Slavisch-
Bijzantynse liturgie.
De enkele voorwerpen waarmee
werd begonnen groeiden in de loop
van een 15-tal jaren uit tot een
collectie, die in een klein museum
gehuisvest zou kunnen worden. Dit
is jammer genoeg door gebrek aan
ruimte nog niet het geval, zodat
gedurende het grootste deel van
het jaar alles in kisten opgeslagen
is. Enkele malen Is er expositie
ruimte beschikbaar waarvan dan
ook dankbaar gebruik wordt ge
maakt.
Op zondag 15 februari worden
een aantal voorwerpen uit deze
collectie tentoongesteld in de gas
tenkamer van het Minderbroeders
klooster te Venray. Als openings
datum werd gekozen de eerste
zondag van de vasten. Deze dag is
in het Oosten een grote feestdag
wordi genoemd „dag van de
Orthodoxie". Dit feest werd in 842
ingesteld als teken van overwin
ning op de beeldenstormers. Een
eeuw lang heeft het Christelijke
Oosten een stryd gekend vóór of
tegen de ikoon.
Heiligen, zoals Johannes Damas-
cenus en Tfteodoor de Studiet
hebben geyverd voor de verdedi
ging van de ikonen. In het Oosten
genieten de ikonen een verering
zoals de beelden hier in het Westen
nimmer gekend hebben.
Een negental vitrines geeft op
de tentoonstelling een overzicht
van de ikonen-kunst vanaf haar
ontstaan tot de 15e eeuw. Een
beeld van de kerkeliike gewaden en
voorwerpen wordt U in een drietal
andere vitrines getoond. Grotere
voorwerpen zoals bisschopstaf,
zevenarmige kandelaar enz. werden
vrU opgesteld. Ook aan de docu
mentatie door middel van platen