Missie-programma te tenrav: Twee lenrafenaars bezochten hun familie in linerika. gfSk i igllstj Misverstand. Parochiekerk: Paterskerk: Opening Oudheidkundig-museum te Venray. Ruilverkaveling Zaterdag 13 december 1958 No 50 NEGEN EN ZEVENTIGSTE JAAPGANG PEEL EN M AAS ®S OKOTESTKril"^^ TIE"EFOONN512EN GU^ISOSM WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN PBIJS PEB KffABTAAL I l.» BOHESVEHBAY t L60 CONFECTIE VAI Heden zaterdag 19 30 opening met preek. ZONDAG: 11.30 conferentie voor alle meisjes, die niet meer op de lagere school zijn, maar nog geen 17 jaren oud zijn. 14.00 uur conferentie voor alle jongens en meisjes boven 17 jaar. 15.30 uur conferentie voor alle gehuwde mannen. 17.00 uur conferentie voor alle jongens, die niet meer op de lagere school zijn, maar nog geen 17 jaar oud zijn. Zondag, maandag, dinsdag, woens dag en donderdag avondoefeningen met preek om 19.00 en 20 30. DINSDAG 15.30 conferentie voor alle gehuwde vrouwen. VRIJDAG 19 00 uur en 20.30 H. Avondmis met preek. Gedurende de Missie in alle H. Missen preek. Heden 19.30 opening met preek. ZONDAG: 19.00 uur conferentie voor jongens en meisjes van 1517 jaar (Deze con ferentie is de enige die in Huize San Damiano wordt gehouden). De overige zijn in de Paterskerk. DINSDAG: 15.00 uur conferentie voor gehuwde moeders. WOENSDAG: 19 00 uur confe rentie voor jongens en meisjes boven 17 jaar. 20.30 uur conferentie v. gehuwde mannen. (Geen algemene avondoefening). VRIJDAG: 20.00 uur avondmis. Gedurende de Missie in alle H. Missen preek. Zondag, maandag, dinsdag, don derdag en zaterdag om 19 00 uur en 20.30 uur algem. avondoefening met preek. Iedere avond zal om ongeveer half tien de Genadeklok worden geluid. De bedoeling is, dat we dan allen vijfmaal Onze Vader en Wees Gegroet bidden voor de bekering der zondaars. Toen de chef-vakman der P.T.T. Har Pouwels voor de laatste maal zijn P.T.T.-pet aan de kapstok hing, omdat hij met pensioen ging, toen wist hij al wat hij ging doen. Naar Amerika reizen.... Kort en bondig.... Het is jaren geleden een keer met Venray&e kermis met een gek- heidje gezegd, toen hij met zijn neef Har Pouwels uit Maastricht eens zat te praten, wat men zou gaan doen, als ze beiden pensioen hadden: Laat ons onze broers in Amerika eens op gaan zoeken Later toen die broers naar Hol land en naar Venray kwamen is dat weer eens opgehaald en is uit die gekheid ernst geworden en zo hebben de gepensioneerde PTT-man uit Venray en de gepensioneerde belasting-ambtenaar uit Maastricht na hun pensionering zich gebogen over kaarten van Amerika, zich gebogen over dienstregelingen. Ze zijn gaan praten met reisbureaux en op 29 juli stonden zij op de boot en zwaaiden, als volleerde wereldreizigers naar de achterge blevenen op de wal, zoals bijna veertig jaren geleden hun resp broers ook afscheid namen van het vaderland. De eerste emigranten waren indertijd demeiselaar Frans Pouwels, wiens stamhuis café Thy Pouwels op de Langstraat was en zijn neef, de schilder Toon Pouwels van het schildersbedrijf Gerard Pouwels op de Langstraat. Twee neven, die in de twintiger jaren de Venray se priester, Pastoor Wijnhoven hadden ontmoet. Deze pastoor en latere Monseig neur was in die tijd pastoor van de Amerikaanse plaats Gretna, ge legen in het diocees New-Orleans. Hij had grootse plannen,.. Hij moest zijn kerk verbouwen, nieuwe scholen stichten en kerk dorpen oprichten met eigen kerken. Daarnaast liep hij met het plan voor een weeshuis en een nieuwe pastorie. Vakmensen kon hij voor de bouw van een en ander goed gebruiken en zo deed hij de neven Pouwels het aanbod, mee naar Amerika te komen, om hem, met Thomas Jenniskens, van het Schoor, zijn plannen te helpen voltooien. Ze zijn gegaan en hebben inder daad Mgr. Wijnhoven kunnen helpen zijn grootse plannen te verwezen lijken, waardoor deze Venray&e priester, zulk een groot aanzien heeft verworven in Amerika. Frans Pouwels is getrouwd,heeft grote kinderen, die hem helpen in de tegelzetterij, een zaak die goed floreert en die iedereen rond New- Orleans kent. chivaris van Venlo en vele belang stellenden uit Venray zelf. Toen Burgemeester Janssen, dins dagavond in de hal voor de raads zaal van het Gemeentehuis met een korte ruk de Venrayse vlag weg trok van de vitrines, die daar staan opgesteld, kon de Oudheidkundige kring Venray, een zucht van ver lichting slaken. Want daar stond op de fonkelende glasplaten de „buit" van bijna drie jaren werken keurig gerangschikt en zelfs deskundigen van naam stonden verbaasd over de vondsten en het werk, wat ge leverd is. De voorzitter van de kring, de heer Laurensse, was in zijn openings woord dan ook terecht een beetje trots op hetgeen hier amateurs tot stand hebben weten te brengen, waarbij hij vooral het werk prees van de heren B. Kruy^en, J. Driessen en H. Pijpers, die zulk een werk zaam aandeel gehad hebben bij het tot stand brengen van deze ver zameling. Hij onderstreepte in zijn welkoms woord tot de vele gasten het grote belang van de heemkunde, in de meest algemene zin van het woord en d- ed een beroep op alle goed willende Venraynaren de geschie denis van eigen plaats en streek mej te helpen bewaren. Hij vertelde van het werk der kring, die pas eind 1955 is opgericht en die velerlei activiteiten reeds onderhanden heeft. Hij bracht dank aan de vele mede werkers, maar speciaal aan Ven- rays gemeentebestuur, dat hét werk der kring zo veel in haar vermogen was, steeds heeft gesteund en hij hoopte met aller medewerking in derdaad het doel: te komen tot een eigen streekmuseum, te mogen be reiken. Het wonder van de mens Dr. Glazema, directeur van de Toon is vrijgezel gebleven, heeft een bloeiende schilderszaak gehad, maar doet de laatste jaren weinig anders meer dan de grote carnevals- wagens ontwerpen en schilderen, waarmede meei dan een half jaar gemoeid is. De overige rest van het jaar worden behalveaan schilderen, ook besteed aan vissen en jagen. De reizigers van nu De reizigers van nu troffen het dus wel, toen zij in Gretna aan kwamen, ze kregen meteen een penseel in handen geduwd en kon den mee werken aan de carnaval van New.-Orleans, die over enkele maanden zal gevierd worden. 51 bakbeesten van wagens staan al klaar voor de fantastische op tocht, die dan gehouden wordt. Natuurlijk is het bij schilderen niet gebleven. Dan zijn ze Toon gaan helpen in Gretna, dan waren ze bij Frans op bezoek in Marrero. En bij deze laatste hebben ze in de tuin een souvenir achtergelaten, waarover de Amerikaanse kranten uit de staat Louisiana, hele kolom men vol hebben geschreven. De Maastrichtse Harrle Pouwels heeft nl. vroeger al eens een windmolen gebouwd in zijn tuin en dit wel specifiek Hollandse symbool is nu bijna 2,5 meter hoog, ook verrezen in de tuin van de Amerikaanse Pouwels Die bouwerij en het resultaat daarvan heeft een overweldigende belangstelling getrokken en de Dutch windmill is in diverse kran ten het gesprek van de dag ge weest. Andere Venrayenaars. Daarnaast hebben ze ook andere vroegere dorpsgenoten niet ver geten. Ze hebben bijna een dag gereisd om Pastoor Jean Kemps een bezoek te gaan brengen, die stomverbaasd onze reizigers welkom heette in zijn pastorie. Ze zijn naar Arthur Esser in New-Orleans geweest, die aan sche pen-leveranties zijn kost verd'end. Ze hebben een bezoek gebracht aan S.iaak Kessels uit Well, die daar nu een groot architectenbu reau heeft en men is in de stads tuinen Piet Voesten op gaan zoe ken, die daar de leiding heeft. En intussen ligt er al een brief van Harry Berkens uit New-York, of ze niet even langs komen, maar dat ligt te ver weg uit de buurt, Daar is het nodige gezegd en gepraat geworden... De geboorteplaats is niet ver geten, integendeel... In aller harten sluimert toch nog het verlangen het oude Venray nog eens terug te zien, familie, oude kameraden en kennissen weer eens op te zoeken en misschienzelfs voor goed hier te blijven De vacantie is haast om Februari moet men de koffers weer pakken en gaat de reis huis toe De Pouwels-familie heeft elkaar dan weer eens gezien en de oude banden zijn weer steviger samen geknoopt. En de Amerikanen kunnen maar niet wennen aan de naam van die windmill: Gitzels-Molen Het is zo moeilijk voor hen uit te spreken.... Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek, hield een korte inleiding over het r.ut van heem kunde en constateerde dankbaar, dat in deze zo menig opzicht ver- materialiseerde tijd de historische zin allerwege is toegenomen. Het werk van zijn dienst wordt gewaardeerd en dagelijks komen vondst-meldingen binnen. In ruil verkaveling, herverkaveling, wo ningbouw en uitbreidingen is een massale grondverzetting noodzake lijk en deze leveren automatisch vele en goede vondsten op. Veel daarvan kan in streek-mu- sea worden opgeborgen, die als zo danig niet alieen een verzamel- centrum zijn, maar ook een centrale van waaruit iedere dag opnieuw de mens wordt opgewekt het oude te bewaren en te behoeden. Spreker ging diep in op wat hij voelde als de achtergrond van het menselijk verlangen, om meer over het verleden, ovtr de geschiedenis van eigen plaats en streek te weten. Het is niet alleen de historische zin, dte de heemkunde-beoefenaar drijft, maar hij zoekt in deze on rustige tijd een verankering in het verleden, een rust in de historie. De hi-torie, die steeds meer dui delijk aantoont, dat zelfs de meest primitieve mens een cultuur voort brengend wezen is geweest, die o.a. als ambachtsman met 't ma'eriaal wat hem toen ter beschikking stond, het beste wist te bere ken. Dit vindt de archeoloog, dat vindt Iedere geschiedenis-vorser telkens opnieuw weer terug: het grote wonder van de mens, die begiftigd met een ziel, iets van die ziel weet te leggen in de dingen van iedere dag, in zijn materiaal, zijn gebruiks voorwerpen enz. Dit is, aldus dr. Glazema, de diepe zin van ons werk en daarom moet iedereen het zoveel als in zijn vermogen is, steunen en helpen. Iedere vondst moet gemeld worden en de rijks dienst zal alles doen wat in haar vermogen ligt, mogelijk ongemak te voorkomen. Van de kant der verzamelaars mag verwacht wor den, dat zij samen weten te werken in streek, provinciaal en landelijk verband om de beste resultaien te bereiken. Met de wens, dat deze vitrines inderdaad her begin zouden mogen zijn van een eigen streekmuseum, waaraan met hetzelfde enthousias me zou worden gewerkt als aan dit hoopvolle en succesrijke begin, besloot dr. Glazema zijn zeer inte ressante inleiding. Openluchtmuseum Nadat de heer Bonsel uit Venlo namens het Limburgs Geschied kundig en Oudheidkundig Genoot- scap de hoop uitgesproken had dat Venray van dit genootschap een eigen afdeling zou gaan vormen en dat dit begin inderdaad zou mogen uitgroeien tot een echt streekmuseum, was het woord aan de heer burgemeester. Hij noemde dit alles een lofwaardig begin en ook hij sprak de hoop uit dat deze vitrines eens zouden mogen prijken in een streekmuseum, waartoe reeds voor de oorlog door Deken Berden en het gemeentebestuur plannen zijn gemaakt. Dit heeft de oorlog verijdeld en daarom was spreker zeer verheugd dit nieuwe begin nu te kunnen beleven. Want ondanks de grote verliezen, die de oorlog met zich bracht, is Venray nog rijk. Dankbaar herdacht hij het werk van Deken Berden, die zijn machtige Peelkathedraal tweemaal heeft ge restaureerd en het een der schoonste kerken heeft gemaakt van het Limburgs land. Dankbaar herdacht hij het werk van Deken Loonen, die deze restauraties heeft voltooid en o.a. Venray de prachtige RochuS' kapel in Veltum, geheel gerestau reerd heeft terug geschonken. Hij wees op de gerestaureerde St. Jozefkapel in de Smakt, de beeldenschat der Grote Kerk, ge tuigenissen van liefdevolle piëteit ten opzichte van het oude. Dat alles maakt Venray als het ware tot een openlucht-muséum, waarvan men jammer genoeg de waarde nog te weinig weet te schatten. De evolutie in materiële zin, welke Venray thans beleeft, moet ook een evolutie met zich brengen in geestelijke zin, die zich o.a. mani festeert in liefde voor de geschie denis van eigen plaats en streek, voor het schone wat ligt in het oude. Hij hoopte, dat alle inwoners van Venray de zo nodige steun en hulp zouden -schenken aan de Oudheid kundige Kring, die hij alle succes bij haar verder werk toewenste. Dan gingen de vlaggen van de vitrines en konden de talrijke gasten de overblijfselen uit het jongste stenen- en bronzentijdperk bewonderen, die door enthousiaste jongelui met veel moeite en op offering in enkele jaren zijn bijeen gebracht. Onder de gasten bevonden zich behalve het college van B. en W., leden der gemeenteraad, een af vaardiging van de oudheidkundige kring Geldern en Kevelaer, de ar Er is ons gebleken, dat een zin snede uit ons artikel van vorige week: „Bij een tentoonstelling van de Oudheidkundige Kring Venray", aanleiding gegeven heeft tot een betreurenswaardig misver?fa"H Men heeft namelijk i gestelde vraag: „hoe he warm kan lopen voor de denis van een gemeente, of een inrichting, als deze weten en schijnbaar o« moeite doen het oude en voor het nageslacht te bev uitgelegd, als zou dit slat Petrus Banden-kerk. We betreuren het, dat deze vraag, die in zijn algemeenheid werd ge steld, tot een dergelijke conclusie aanleiding heeft gegeven. Want niets is minder waar. Wat speciaal door de laatste dekens is gedaan om in deze kerk het oude en voor bije te bewaren, logenstraft niet alleen deze conclusie, maar is een stimulerend voorbeeld voor een ieder, juist door de liefde die hier uit spreekt voor eigen kerk, eigen plaats en eigen historie. We menen in verschillende arti kelen in de loop der jaren hiervan niet alleen verslag te hebben ge geven, maar ook onze waardering voor dit grootse werk tot uitdruk king te hebben gebracht. Met des te meer reden willen we dan ook benadrukken, dat deze vraag aller minst betrekking heeft op de Petrus Banden en dat we betreuren als het door ons geschrevene daartoe enige aanleiding heeft gegeven. Wat onze gemeente betreft, mogen wij volstaan met er op te wijzen welk een steun en hulp deze Oudheidkundige Kring van haar mocht ontvangen om haar doel stelling tot heden te kunnen ver wezenlijken en de toezeggingen welke o.a. de Burgemeester gegeven heeft bij de opening der tentoon stelling In haar laatste vergadering op vrijdag 28 nov. j.l. heeft de Cen trale Cultuurtechnische Commissie het rapport en het plan van voor zieningen behandeld van genoemde verkaveling en goedgekeurd. De belangrijkste redenen, welke hebben geleid tot een verzoek om ruilverkaveling, vormen wel de grote versnippering en de verspreide ligging van de percelen rond Maas hees en Holthees en tevens de ge brekkige landbouwkundige ontwik keling en de slechte waterbeheer- singsmogelijkheden. In de voorbereidingsperiode is door de Cultuur Technische Dienst een uitgebreid onderzoek ingesteld naar de toestand van eigendom, pacht, aanwezige cultuurgrond, hoogteligging, de toestand van we gen, waterlopen enz. Tevens is uitvoerig overleg ge pleegd met de andere bij de ruil verkaveling betrokken instanties. Op basis van alle verzamelde ge gevens en het beschikbaar kaart materiaal, werd een voorlopig plan van wegen en waterlopen ontworpen en werden de wenselijk geachte landbouwkundige voorzieningen in een rapport vastgelegd en een be groting van kosten opgemaakt. De Centrale Commissie heeft na bestudering van plannen en rapport gemeend, dat door uitvoering van ruilverkaveling belangrijke verbete ringen in de landbouwkundige en sociaal-economische toestanden in deze streek tot stand kunnen wor den gebracht. Aan Ged. Staten van Noordbra bant is dan ook geadviseerd het tot stand komen van deze ruilverkave ling zoveel en zo spoedig mogelijk te bevorderen. Het laat zich dan ook aanzien, dat thans binnen enkele maanden door Ged. Staten het plan en rap port op de gemeentehuizen van Vierlingsbeek en Venray, ter inzage worden gelegd. Een ieder wordt op deze wijze in de gelegenheid ge steld een en ander goed te bestu deren en zijn eventuele bezwaren tegen ruilverkaveling naar vorjn te brengen. Tevens hoopt de commissie van overleg zo spoedig mogelijk een vergadering te beleggen, waarbij alles duidelijk zal worden toegelicht aan de belanghebbenden. Verder wordt met de belanghebbenden een excursie georganiseerd naar een ongeveer afgewerkte ruilverkave ling. Hierna wordt de officiële infor matieve vergadering gehouden, Daarna wordt door Ged. Staten de stemmingsvergadering uitgeschre ven. De noodzaak van deze verkaveling wordt door eenleder ingezien en men rekent erop, dat deze verkave ling met grote meerderheid zal wor den aangenomen. Ruilverkaveling ondanks verwerping door boeren Ruilverkavelingen kunnen wor den uitgevoerd, zelfs als de boeren haar hebben verworpen. De minister heeft nl. de bevoegd heid deze dan toch door te laten gaan. De mogelijkheid en de nood zakelijkheid van een dergelijke maatregel wordt thans overwogen voor de gemeente Uitgeest. Hier is deze zomer door de boeren een ruilverkaveling verworpen, loch daarna hebben zich enkele emeenten, boeren en ook de Ned. Ipoorwegen de laatste met het og op het grote aantal daar voor- omende onbewaakte overwegen >t de minister gewend met het ;rzoek om maatregelen. Dit vertelde dr. Vondeling aan »t einde van een werkbezoek, dat mj bracht aan de provincie Noord- Holland. UITSTAPJE.... De organisatie, die in Krefeld de Vastenavond organiseert schijnt niet alleen flink in het geld te zitten, maar kan daardoor ook aan alle mogelijke fanfares en harmoniën verlokkelijke aanbiedingen doen om op Vastenavond-maandag naar Kre feld te komen om daar de karna- valsoptocht op te luisteren door hun aanwezigheid en met hun muziek. Sommige van deze muziekgezel schappen hebben deze aanvrage naast zich neer gelegd, andere hebben reeds topzeggingen gedaan en weer andere zijn nog aan het onderhandelen. Dat bij die laatsten ook enkele muziekgezelschappen uit Venray behoren, betreuren we. Hoewel het van een kant begrijpelijk is, dat men dit snoepreisje met eventuele revenuen voor de kas nog boven dien, graag wil accepteren, lijkt het ons onjuist dat men in Duits land een vastenavond-optocht gaat opluisteren met muziek, terwijl in eigen plaats eenzelfde festiviteit georganiseerd wordt, waaraan dus eigen muziekcorpsen zullen ont breken. Waar hier de karnaval ook is georganiseerd om in eigen plaats eigen mensen geschikte en prettige ontspanning te geven, en o.a. onder dit motto op verschillende kerk dorpen juist vastelaovesklups zijn opgericht, geeft een met die dagen vertrekkend muziekcorps wel een slecht voorbeeld. Een muziekgezelschap heeft o.rn. een dienende taak en wei festivi teiten in eigen dorp, in eigen ge meente door muziek op te luisteren. Die taak wordt omwille van mis schien broodnodige marken, hier vergeten. PERDJESSPUL.... Venray is wel de enigste Neder landse gemeente waar het acht maal per jaar kermis is... Dat houdt in dat het „perdjes- spul" in kom en kerkdorpen 8 maal per jaar moet worden opgebouwd en afgebroken. Maar dat is voor die houder van kermlsvermakelijkheid niet altijd even productief. Men heeft daar over in de raad al de nodige klach ten gehoord. Nu heeft men dan een soort regeling gemaakt, die hier op neer komt, dat hij op de productieve kermissen wat minder standgeld moet betalen, als hij de niet-productieve dan maar op de koop toe neemt. Ondanks beloften schijnt die regeling niet altijd te kloppen, want in het verleden zijn de niet-pro ductieve kermissen door hem wel eens „vergeten". Nu zal een oplossing wel moeilijk zijn. Maar de nu geldende regeling werkt niet, dat is bewezen. Het enigste wat men er mee gewonnen heeft is, dat de grote kermis in de kom nu een draaimolen rijk is, die feitelijk die naam niet verdiend. Er is op dat terrein heel wat anders te koop, gezien de voor beelden elders, maar die krijgen geen kans om Venrays grote ker mis wat aantrekkelijker te maken. Waar 50 pet. van de bevolking van onze gemeente juist alleen met die kermis te maken heeft, zullen toch andere wegen ingeslagen dienen te worden. Nieuws uit Venray en Omgeving Kerst- en Nieuwjaarsweek WINKELS LANGER OPEN. Winkeliers, die hun zaken op le en 2e Kerstdag en op Nieuwjaar zullen sluiten, mogen hun perso neel, ook op de gebruikelijke vrije halve dag, werk laten verrichten gedurende de kerst- en nieuwjaars- week. De winkelier moet de afwijkende werktijdregeling in een onderteken de verklaring ophangen naast da arbeidslijst.

Peel en Maas | 1958 | | pagina 239