Wenken voor St. fticolaas...
Een brief nit Kieuw Guinea
Brandaris
f 29.75
UITSLUITEND GEVESTIGD TE
NIJMEGEN Korte Molenstraat hoek Ziekerstraat en 's-HERTOGENBOSCH Hoge Steenweg 1
Zaterdag 23 november 1957 No 47
ACHT EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
UNUfcK VINUJ
CONFECTIE VP
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MUNCKHOF WRRVRI AR VHOR UFMRAY P1M d 1V/f QTR PÏCP1V ADVERTENTIE-PRUS: 8 ct. per m.m. ABONNEMENTS-
GROTESTRAAT 28 TELEFOON 512 GIRO 150652 VV CfCtlsLDLAU V UUl\ V I JUrlN UiViO 1 ACfIVCfll PRIJS PER KWARTAAL f 1.40 BUITEN VEiVRAY f 1.60
Geschenken van Nederlands fabrikaat.
De Goed-TIeilig-Man-uit-Spanje stelt het op prijs om in
een land, waar men hem zo ere houdt als in Nederland,
ook tips te geven voor presentjes voor Nederlands fabri
kaat. Hij heeft ontdekt, dat Vakmanschap Nederlands
Faam is en dat hij de Nederlandse industrie dan ook best
kan inschakelen. Nu kan er hier alleen sprake zijn van
tips, want om alle in aanmerking komende artikelen van
vaderlandse bodem te noemen, zouden enkele nummers
van dit blad nodig zijn, waar bleven we dan met de rest?
Kinderen vóór.
Nu rijdt Sinterklaas allereerst
voor de kinderen en die verrassen
we graag met leuk, maar ook ver
antwoord speelgoed. Het is verheu
gend, dat hiervan een grote keuze
valt te melden.
Wat ls dat houten speelgoed voor
de kleintjes niet aardig, dat zo
vrolijk in zijn verantwoorde kleuren
te pronk staat. Het komt bovendien
tegemoet aan de natuurlijke drang
tot knutselen, die bijna in elk kind
aanwezig is.
Wij denken aan: ballenwagens,
blokken treinen, beweegbare hon
den, pyramiden al of niet op wa
gons, zakken met blokken, verschil
lende auto's, waaronder takel- en
kipauto's.
Ook de verschillende plastic fi
guurtjes zijn goed van kwaliteit en
hebben een prettig aandoende fleu
righeid.
De kleine meisjes zuilen erg blij
zijn met een rubberpop, aardig
aangekleed, d:e tegen een stootje
kan. De Nederlandse poppen mo
gen er trouwens zijn. Er zijn pop
pen met een vaste kop en met een
draaikop, poppen met glasogen en
met slaapogen, compleet met wim
pers, poppen dus in elke prijsklas.
Bovendien hebben zij een eigen
modp. Er is een overvloed van
poppekleertjes. Ze.fs de plastic
regenkleding beeft haar intrede in
de poppenmode gedaan.
De poppenmoeder kan de kleertjes
zelf uitzoeken en leert zo haar
smaak te on'wikkelen. Deze kleren
kunnen worden opgehangen in een
poppelinnenkast. En ontvangt het
poppenmoedertje haar vriendinnen,
dan zal zij zo'n kinderserveertafel
op wielen met losse dientafel wel
heel erg mooi vinden. De nog klei
ne poppekinderen kan zs in een
houten ledikantje naast zich neer
zetten.
Een zolder of een brede gang
lenen zich mooi voor een stel turn-
middelen: ringen, rek, schommel,
dat 's zomers weer naar de tuin
kan verhuizen.
Een heerlijke tijdpassering.
Voor de kinderen, die met sep
tember naar school zijn gegaan zal
een goed van vorm zijnde staande
houten speelgoedklok stellig een
ereplaatsje krijgen. Hebben ze ge
noeg van het klokkijken, dan kun
nen ze zich met een leesplankje
bezighouden of het schoolbord en
telraam in één frame bewerken.
De kunstzin kan worden ontwik
keld wanneer ze proberen uit sta
ven boetseerklei van alles te gaan
maken. Een nieuw modelleerspel.
waar de kunst van het gieten om
de hoek komt kijken, is in een doos
verpakt verkrijgbaar.
De houten en cartonnen legpuzz-
les zijn een aardig tijdverdrijf voor
jong en oud. Gezelschapspelen zijn
nog steeds niet uit de tijd en ook
het veel gevraagde scrabblespel
wordt thans in Nederland gemaakt.
Een practische draaitafel wordt er
bijgeleverd.
Voor de kleine technici.
Zowel onder meisjes als jongens
vinden we technici in de dop. Om
te beginnen kunnen ze eens pro
beren een huisje, een kerkje uit
carton te maken.
Er zijn speciale dozen met dit
soort bouwplaten en de kinderlijke
fantasie zal hele dorpen doen ont
staan. Natuuriijk is het ook prach
tig om de „Fokker-Friendship" of
de „Statendam" uit carton te ma
ken. Zijn ze wat verder, dan gaan
ze zich wagen aan het bouwen van
miniatuur modellen uit steviger
materiaal.
Met de junior-transistor-radio-
bouwdoos kunnen jongens en meis
jes vanaf 1012 jaar een stap op
het pad van de radiotechniek zetten
en zelf een transistor-rad to gaan
bouwen, waarmede de Nederlandse
en soms ook buitenlandse zenders
kunnen worden beluisterd.
Overigens zal vader van dit pre
sentje ook veel plezier beleven!
De Nederlandse constructie bouw
dozen, die zelfs door technici van
de Technische Hogeschool bij hun
experimenten worden gebruikt,
hebben al een zekere vermaardheid
gekregen.
Ook miniatuur-auto's, even on
verwoestbaar als een bekend bui
tenlands merk, worden in Neder
land gemaakt.
Wij zouden nog wel even kunnen
doo-gaar. Erzijr. namelijk nog vele
goed- ar 'kelen van Nederlancs
fabiikaat te noemen. Wellicht zul
len deze tips u voordeel doen.
Vader en moeder geloven
ook nog in St. Nicolaas.
Sinterklaas en ook de huisgeno
ten hebben meestal de neiging om
moeder iets huishoudelijks te geven.
Dat zal ze over het algemeen ook
wel prettig vinden, vooral wanneer
het iets is, dat haar het "werk in
huis vergemakkelijkt, waardoor e
weer meer tijd over heeft voor
man en kinderen.
Maar een persoonlijk presentje
erbij zal zij toch ook erg op prijs
stellen. Ook dit is een tip van
Sinterklaas.
Niettemin willen wij juist aan het
huishoudelijke cadeau aandacht be
steden.
Nu de blikjes in steeds meer ge
zinnen hun intrede gaan doen, zal
de nieuwe blikopener, die aan de
wand wordt bevestigd, zeker goede
diensten bewijzen en mannenhulp
overbodig maken. Deze opener kan
ook worden gebruikt voor het ont
sluiten van flessen.
De nieuwe Nederlandse snelkook
pan is verkrijgbaar in 4 modellen,
te weten geschikt voor 1—3, 3—5,
46 personen en meer.
Een snelkookpan biedt besparing
op gas, tijd, geld en werk. Kleur,
geur en aroma van de gerechten
blijven behouden. Bij elke pan be
hoort een kookboek, samengesteld
door een deskundige op het gebied
van snelkoken.
Een dergelijk geschenk zal meest
al wel met vereende financiële
krachten moeten worden gegeven,
maar zal zeer in de smaak vallen
evenals zo'n lichtgewicht snelstrijk-
ijzer.
Moeder moet even aan het lichte
gewicht wennen, maar dan zal zij
al gauw ontdekken, dat niet h-t
gewicht, m aar de temperatuur
strijkt.
Wanneer zij van al dit snelle
werk een weinig beduusd is, zal
haar een kopje koffie smaken.
Maar dan gaat ze eerst nog even
snel koffie malen in een Neder
landse electrische koffiemolen
juist sterk in prijs verlaagd en
doet het extract in een dubbelwan
dige koffiekan, welke zonder hulp
middelen door de isolerende wer
king van de lucht tussen de twee
wanden, de koffie ongeveer twee
uur lang op de gewenste tempera
tuur houdt.
Heeft zij liever thee, dan komt
de dubbelwandige theepot van pas.
Bovendien is deze theepot gemak
kelijk schoon te maken.
Een aardig cadeau is ook zo'n
fleurig, vaak waterafstotend schort,
laag in prijs, zodat bij wijze van
spreken bij elke japon een bijpas
send schortje kan worden gedragen.
Voor het grotere werk z ,n er jas-
schorten, die vaak niet van een
jurk zijn te onderscheiden, zodat
moeder er ook bij haar huishoude
lijk werk aardig kan uitzien.
En vader dan...
Hij zal een saffriaan-leren schrijf
map beslist een sieraad op zijn
bureau vinden. Er zijn voor de heer
des huizes trouwens vele lederen
artikelen, die in aanmerking komen
als Sinterklaasverrassing.
Voor zijn persoonlijk gebruik kun
nen we iets extra moois kiezen uit
de goede Nederlandse shwals, over
hemden (no-iron, gemakkelijk was-
baar en strijken overbodig), zak
doeken, dassen en sokken (ankiets)
Worden er nog al eens wat platen
gedraaid, dan zal de nieuwe wis
selaar voor de steeds meer toege
paste 45-toerenplaat al een heel
mooi cadeau vormen. Deze wisse
laar heeft bovendien een bergruimte
voor het meenemen van 1012
gramofoonpiaten.
De hele familie zou aan Sinter
klaas zo'nnutiig hoogtezonapparaat
kunnen vragen.
de haard die zichzelf betaalt
kunt U krijgen bij
Coenen-Houtackers
Zes dagen in de onbekende jungle
van de Vogelkop.
Reeds lang zat het in de pen, dat
ter ontsluiting van het binnenland
van Ajamaroe, oen weg zou moeten
worden aangelegd van bovenge
noemde plaats naar Teminaboean
aan de Zuidkust van de Vogelkop
van Ned. Nieuw Guinea.
Eerst zou er dan een verkenning
moeten aan voor af gaan.
Met deze opdracht vertrok ik van
uit Sorong, de standplaats van onze
districtsdienst naar Teminaboean,
met een patrouilleboot van de Mo
biele Politie. Tussen al de eilanden
in Sorong Bay door, via Straat
Selê naar de Mac Cluer golf.
Na drie dagen varen kwam de
kustlijn van de Vogelkop weer in
zicht en koerste onze djoerakan
(schipper) de Kaiboes rivier op die
aan de monding bijna 2 km breed is.
We varen helemaal onder de
rechteroever de rivier op, daar links
grote zandbanken en riffen scholen
onder het wateroppervlak.
Na b:ina nog een dag varen met
een snelheid van 6 knopen bereik
ten we tecen de av«»nd Temlnea-
boean. De tocht over de rivier was
weinig bezienswaardig te noemen,
daar aan beide oevers uitgestrekte
vloedbossen met mangroven zich
uitstrekten.
Af en toe zag ik een krokodil in
het water plonsen of lag een hele
familie van deze gevaarlijke rivier
bewoners te zonnebaden op een
modderbank.
In Teminaboean liep de hele be
volking uit, want slechts een maal
per maand komt daar een boot bin
nen die voedsel en andere bestaans
middelen brengt. Het hoofd plaat
selijk bestuur kwam de rivier, die
hier ook nog 600 m breed is, op
varen met zijn motorsloep.
Nadat ik mijn dragers en hulp-
opnemers mijn spullen had laten
overzetten op de sloep, ging het
naar de wal. Een gammel houten
steigertje was de entree tot het dorp,
wat gebouwd is tegen de helling
van een forse heuvel.
In de verte staken de donkere
toppen van het hooggebergte fel af
tegen de rode hemel. Het was een
pracht gezicht, die zonsondergang.
Nadat de nodige regelingen om
trent huisvesting van mijn men-en
waren getroffen, ging het omhoog
langs de rotsachtige weg.
De bestuurspost was kenbaar
doordat hier een Nederlandse drie
kleur wapperde en via de Politie
kazerne bereikten we een prachtig
dal, waardoor een helder riviertje
stroomde, en diverse watervallen
klaterden. Aan de oevers waren
vrouwen de was aan het doen, en
de jeugd genoot van een fris bad.
Over een aardig bruggetje kwam
ik nu terecht in de gouvernements-
pasan-grahan (soort pension).
Hier bracht ik de nacht door om
de volgende dag genoeg krachten
te hebben verzameld, om de grote
voettocht te kunnen beginnen.
Van de bestuursambtenaar kreeg
ik diverse gegevens over terrein,
bevolking en water. Verder waren
er drie gidsen uit Teminaboean, die
dit terrein zouden kennen en de
taal spraken van de bevolking der
door te trekken gebieden.
De volgende morgen reeds om
half zes was ik uit mijn bed en na
een stevige maaltijd verzamelde ik
al mijn mee te nemen spullen, mijn
eigen mensen en mijn helpers. De
bagage werd verdeeld over de dra
gers, terwijl de gidsen om beurten
zouden voorop lopen.
Uitgeleide gedaan door diverse
„hoge oomes" van Teminaboean,
vertrok ik in Noordelijke richting,
de stelle wanden van de Ogietsawar
tegemoet.
Het terrein was in het begin zeer
makkelijk begaanbaar, daar wij een
oud pad konden vo'g n over een
lengte van pl.m. 7 km. Maar toen
begon het ook. Zware hellingen en
diepe dalen.
Tegen 10 uur was ik bekaf en
werd rustpauze gehouden. We zaten
ongeveer 490 meter hoog tegeneen
stpile bergrug aan die wij ai twee
uur gevolgd hadden, en alleen door
mij vast te houden aan bomen en
rotsblokken kon ik vooruit komen,
terwijl de papoeas rechtop en zon
der moeite doodkalm met blote
voeten over de scherpe steen voort
stapten.
Om 4 uur 's middags begon het
terrein sterk te dalen en zag ik
voor mij een grote groene vlakte,
maar die naar later bleek, geheel
begroeit was met bijna ondoordring
baar oerwoud. Alleen via de paden
van de bevolking kon men Ajama
roe bereiken.
Na nog bijna een drie kwartier
gelopen te hebben kwamen we in
een kleine kampong van vijf huizen,
of liever gezegd, hutten.
De gids vroeg naar het stamhoofd,
welke even later ten tonele ver
scheen netjes gekleed in khaki-
broek en jas, waarop de tekenen
zijner waardigheid sierden, nl. drie
strepen onder om zijn mouwen en
een rood-wit-blauw schild, waarover
een oranje J op zijn borst.
Na de gebruikelijke begroetings
ceremoniën gewisseld te hebben,
nodigde hij mij uit in zijn hut.
Zijn echtgenote smeerde 'm met
een angstige kreet het bos in.
Het bleek, dat de meeste lui hier
nog nimmer of nooit een blanke
hadden gezien en van het bestuur,
alleen hetdistrictshoofd kenden, en
(vervolg zie achterpagina)
UW
Als eerste introduceren wij de
NIEUWSTE kwaliteit TERLEN-
KA. Wa> mer, dikker, wolliger
dan alle reeds bekendeTerlenka
kwaliteiten. 55 Terlenka,
45 °lo zuiver wol. Weegt
280-290 gram per meter. Het
beste ooit op dit gebied gemaakt.
Diverse kleuren. Absoluut
kreukvrij. Goed te wassen. Snel
droog. 100 o plissé-garantie.
Maten 36 t/m 50.' Extra
aanbieding f 29.7S
f 24.75