1
I
10%
W0% hai&epitys
DE GRUYTER
S9
50 gratis
geldzegels
25Vo korting!
zakje chocolade napolitains
Bruiloften
Meisjes,;
Aan begin van
allergrootste taak
250 gram echte
chocoladehagelslag
70"
1 pak VéGé-beschuit
28"
100 gram oranges
voor 10 cent
De helft betalen
ga dat halen l
(vervolg van voorpagina) 1 K.A.B.-HOEKJE
gebruik van een schijnwerper op
de trekker op de weg niet Is toe
gestaan.
De commissie Wegenverkeers-
vraagstukken hoopt, dat het boven
staande er toe mag bijdragen, dat
voor de landbouwvoertuigen in het
algemeen aan het punt verlichting
de nodige aandacht zal worden
geschonken. Men wil zich er nog
wel eens op beroepen, dat het zo
moeilijk is om de verlichtings
voorschriften op te volgen. In ver
band hiermede vraagt de commis
sie zich dan echter wel af, waarom
in sommige streken de verlichting
zo goed in orde is,
Indien men door niet of slecht-
verlichte voertuigen schade berok
kent aan andere weggebruikers,
dan zal dit in het algemeen meer
kosten dan éénmaal de verlichting
van een trekker en een aanhang
wagen goed in orde te laten maken.
Nog afgezien van eventueel leed
wat hierdoor kan worden veroor
zaakt.
Tegengaan van misbruiken.
Het is nodig geworden, dat de
geestelijkheid van Neede in de
Achterhoek haar stem heeft laten
horen om paal en perk te stellen
aan de wijze en de omvang van het
vieren van bruiloften.
Intussen mag wel vastgesteld
worden, dat niet alleen het dorp
Neede zich daaraan te bulten gaat.
Het feestvieren zit blijkbaar de
mensen in het bloed.
Ook vroeger nam men vaak de
gelegenheid te baat om wat men
tegenwoordig in meer bloemrijke
taal noemt de bloemetjes nog
eens buiten te zetten.
Reeds in 1707250 jaren geleden
dus werd bij koninklijk edict,
de handhaving van de godsdiens
tigheid en de zedelijkheid ten doel
hebbende, tegen verschillende uit
wassen ten strengste gewaar
schuwd.
Enmen schuwde in die dagen
niet om hardhandige maatregelen
te nemen.
Ten aanzien van bruiloften werd
gezegd: „Mede zijn op vele brui
loften de opschik overdreven, de
verkwisting onverantwoordelijk en
het aantal gasten te groot. Uit dien
hoofde wordt bepaald: dat voortaan
niet meer dan 12 paren mogen
genodigd worden en dat de bruiloft
maar twee dagen mag duren. De
overtreding van deze bepaling zal
worden beboet met een som van
25 goudgulden".
Het waren in die dagen echter
niet alleen bruiloften, die te fel
en te gerekt waren, maar men
greep echter iedere gelegenheid
aan om slemppartijen aan te rich
ten. Zelfs bij de kinderdoop ging
men zich aan te buiten.
De koning verordende dan ook
om daaraan paal en perk te stellen
door slechts tien personen bij het
doopfeest toe te laten.
Bij overtreding werd een geld
boete van 20 goudgulden geëist.
Bij de voltooiing van nieuwe ge
bouwen was het ook alweer mis.
Men maakte er complete feesten
van, waaraan buur en burger tot
in verre omtrek deelnamen.
Alleen de naaste buren, die aan
de bouw hebben deelgenomen, mo
gen op een maaltijd onthaald wor
den, doch het is hun niet geoor
loofd alsdan geld of wat dan ook,
aan te bieden, aldus damde deze
nieuwe oekase de menselijke zwak
te in.
De schutters moesten toen ook
al aan banden gelegd worden. Men
vond dat deze lieden des avonds te
lang bij elkaar bleven.
Dan gebeurt het, dat de „jonge
ijdele Tochter" onder voorwendsel
van de overwinnaar een krans aan
te bieden, zich bij hen voegen en
het nacht wordt alvorens de ver
gaderden uiteen gaan.
Dit misbruik moet ophouden, zo
staat er klaar en duidelijk. Het
schijfschieten mag niet langer dan
tot negen in den avond duren,
waarna Ieder zich naar huis moet
begeven.
Men nam in die dagen geen halve
maatregelen en men zette schier
overal de domper op.
Nu men toch aan het verbieden
was, verbood men meteen maar de
Vastenavondviering, het ontsteken
van Paasvuren, het planten van de
meibomen, het vieren van de pink
sterbruid, het schieten en muziek
maken op nieuwjaarsdag.
Dat allemaal tegen zeer hoge
boetes, zodat de inwoners er wel
spoedig tabak van zullen gehad
hebben.
Na negen uur des avonds mocht
men in de herbergen geen bier of
jenever meer schenken. Bruiloften
en kinderdoopfeesten moesten des
avonds om tien uur afgelopen zijn.
De geestelijken en de leden van
de kerkeraad waren verplicht
op straffe van ontzetting uit hun
ambt, van overtredingen aangifte
te doen.
bij moeilijk-
heden, ofwel
I voor raad .en
inlichtingen is de R.K. Vereniging
tot bescherming van Meisjes:
Mevr. W. v.d. Munckhof-S angers
Grote Straat 28, Tel. 581;
Mevr. M. v.d. Hombergh-Bot,
Oostsingel 6, Tel. 393;
Mevr. A. Pijls-Drenth,
Grote Straat 14;
Mej. T. Coenen, Patersstraat 30,
Tel. 588; Mej. T. Paping, Paters
straat 30; Mej. M. Pijls, Grote str.
14a, Tel. 673; Mevr. Baronesse de
Weichs de Wenne, Geijsteren, Tel.
250; Mevr. vd. Haar, Blitterswijck,
D 67, Tel 263
De doelstelling van de KAB heeft
als uitgangspunt het bisschop
pelijk communiqué van 1916. De
KAB beschouwt dit communiqué als
de grondwet voor haar activiteiten.
Deze doelstelling, tot dusver op geen
enkel punt gewijzigd, komt hierop
neer, dat de Kath. Arbeidersbewe
ging tot taak heeft rechtstreeks
of onrechtstreeks alle belangen van
de arbeidersstand te behartigen,
behoudens die belangen, waarvan
de behartiging beter overgelaten
kan worden aan andere katholieke
instellingen.
Meer dan 50 jaar geleden consta
teerden de pioniers der Kath. Ar
beidersbeweging, dat de arbeiders
gebukt gingen onder zware en
prangende stoffelijke nood; dat zij
als mens niet in tel waren en dat
de arbeidende stand in zijn rechte
loosheid blootstond aan de invloe
den van het socialisme, waardoor
gevaar voor vervreemding van de
Kerk ontstond.
Deze gemeenschappelijke gevaren
dwongen de arbeiders tot aaneen
sluiting. De pioniers begrepen, dat
het hier niet ging om stukwerk,
maar om de totale mens.
De totale mens
Daarmede was de grondslag ge
legd voor het beginselprogramma,
dat thans nog van kracht is. De
doelstelling van dit beginselpro
gramma was, is en blijft de alge
hele godsdienstige, morele en cul
turele verheffing van de arbeidende
mens, opdat deze zijn eindbestem
ming beter zou kunnen bereiken.
Deze doelstelling strekt zich uit
over de totale mens.
Het antwoord op de vraag, of de
Kath. Arbeidersbeweging zich door
deze beginselen al dan niet heeft
laten lelden alsmede of in de prac-
tijk het werk van deze beweging
vrucht heeft gedragen, kan het best
worden overgelaten aan de bisschop
pen, die in hun bekende mandement
van 1954 daarover duidelijke taal
spreken.
„Wij kunnen" zo vatten de bis
schoppen hun conclusie over het
werk van de KAB samen „er
God niet dankbaar genoeg voor
zijn".
Prachtige resultaten
Er is dan ook zonder twijfel veel
verwezenlijkt van het programma,
dat de Kath. Arbeidersbeweging zich
tientallen jaren geleden tot doel ge
steld had.
Mede door het werk van de KAB
zijn de maatschappelijke verhou
dingen van 50 jaar geleden en die
van nu niet meer met elkander te
vergelijken. Er heeft zich sinds
dien een geweldige evolutie, om
niet te spreken van een revolutie,
voltrokken, die niet altijd geruis
loos verliep.
Zo werd de arbeidstijd van 12,14,
16 uur verkort tot 8 uur per dag.
De arbeidsverhoudingen en arbeids
toestanden werden In zeer veel op
zichten verbeterd. Er kwamen tal
van sociale voorzieningen en wetten
tot stand. Er kwamen betere loon-
verhoudingen en betere woning
toestanden. De menselijke verhou
dingen verbeterden in het algemeen.
Voor de arbeiders werd de positie
in het bedrijf gezonder; er kwamen
voor hen grotere mogelijkheden tot
ontspanning en voor geestelijk-
culturele ontwikkeling.
In het onderwijs kwamen er betere
mogelijkheden. In het bedrijfsleven
viel er een groeiende erkenning en
waardering van de arbeider als mens.
Voorts zijn er nog de talrijke
diensten, instellingen en activitei
ten, welke ten dienste van de ar
beiders dag in dag uit bezig zijn.
Beter gehuisvest, heter
gekleed, beter gevoed
Dit alles heeft tot gevolg gehad,
de arbeiders van nu veel beter ge
huisvest zijn dan die van 50 jaar
geleden; dat zij veel beter gekleed
zijn, dat zij veel beter en veel ge
zonder gevoed zijn en dat er voor
hen veel meer ruimte is voor ont
spanning en geestelijke verheffing.
Nog zyn er noden.
Ondanks de sociale vooruitgang
zijn er nog vele duizenden, die aan
de rand van de armoe leven, zoals
grote gezinnen, de laagst bezoldig
de groepen, weduwen enz.
Het zal nodig zijn dat KAB met
de KVP samen, ondanks de beste
dingsbeperking alles in het geweer
brengt, om het levenspad van juist
deze mensen op een menswaardig
peil te brengen.
De allergrootste taak
wacht....
Is na dit alles, wat bereikt is, de
KAB thans overbodig?
De Kath. Arbeidersbeweging staat
thans aan het begin van wellicht
de allergrootste taak van heel haar
geschiedenis!
Tot nu toe ging het alleen om 't
onrecht ln het soci-
ciale leven ongedaan te maken. De
aan de arbeider toekomende rech
ten moesten vaak met veel strijd
verkregen worden.
Ging het tot dusver om de de-
proletarisering van de arbeider, nu
gaat het om de erkenning van de
arbeider als volwaardig mens.
Het gaat nu om de opbouw en
het totstandbrengen van positieve
verhoudingen binnen het maat
schappelijk bestel.
Juist nu staat de KAB voor «en
buitengewoon grote taak.
Er is een stuk welvaart voor de
arbeider bereikt en daarnaast een
stuk sociale zekerheid.
Nu doet zich het verschijnsel
voor, dat de geestkracht verslapt
en dat de onkerkelijkheid toeneemt.
Niet ten onrechte wijzen de bis
schoppen in hun mandement op
de missionerende- en apostolaats-
zaak van de KAB.
Zelfs al zou in stoffelijk opzicht
reeds alles wat bereikbaar is, in
werkelijkheid ook bereikt zijn, dan
nog zou dé KAB meer dan genoeg
bestaansrecht hebben voor de vei
ligstelling van de geestelijke belan
gen van de katholieke arbeiders.
Er wachten de KAB nog meer
taken. De wet op de publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie komt
slechts uiterst traag tot uitvoering.
Van een werkelijke medezegging
schap van de arbeider in het
bedrijf is in zeer vele bedrijven
nog geen sprake. Wie kan zich
voorstellen, dat dit alles tot stand
zal komen zonder KAB
De arbeider medebezitter
Hard en gelukkig niet zonder
succes is er in het verleden ge
werkt aan de de-proletarisering
van de arbeidersstand. Maar nog
altijd is een grote groep arbeiders
bezitloos. Alles zal in het werk
moeten worden gesteld, om de
arbeider als arbeids-aandeelhouder
een rechtmatig deel van de wins
ten van het bedrijf te doen ge
worden.
Vr^je tjjd een zegen
of ramp?
Ook op het terrein van het
geestelijk-culturele leven wacht de
KAB nog een grote taak. Al zijn
wij in dit opzicht ook een kop
groter geworden, er zal nog hard
gewerkt moeten worden om de
arbeider volwaardig lid van de
cultuurgemeenschap te doen zijn.
Grote kansen liggen er in de naaste
toekomst, wanneer de arbeider de
beschikking zal krijgen over meer
vrije tijd. Hoe zullen de arbeiders
deze meerdere vrije tijd besteden
Deze meerdere vrije tijd kan een
zegen, maar ook een ramp worden.
Heel de waakzaamheid van de
Kath. Arbeidersbeweging dient op
dit probleem gericht te zijn.
Invloedssfeer breidt zich uit
Nog in een ander opzicht zal de
taak van de KAB groter en zwaar
der worden. Binnen het kader van
de Euromarkt zullen zich grote
verschuivingen voordoen. Emigra
tie en immigratie, welke zich in
steeds grotere mate zullen gaan
voordoen, zullen van onze arbeiders
een sterkere geloofsbeleving en
grotere morele kracht vergen. Ook
als beweging en organisatie zal de
KAB straks op een groter inter
nationaal niveau haar arbeidsveld
moeten uitstrekken.
Al is er dan ook veel bereikt, er
ligt nog een grote en verantwoor
delijke taak vóór ons. De KAB is
dus nog geenszins „uit de tijd".
Integendeel.
De beste AUTO- en MOTORRIJSCHOOL ls
NV HF PFFI ^TRFFK" Jan Poeisweg 5
.T. „VC rCCLJII\£CI\ Venray Tel. 04785—274
Gediplomeerde instructeurs. Aanbevolen door de ANWB.
Annex Taxi en verhuur zonder chauffeur
4- en 6-persoons auto's, V.W. busje en bestelwagen.
Kampeerwagens en tenten
Zó spaart U vlug! Zó helpt
VéGé U om iets over te houden I
14 stuks
Samen
maar nu met
maa
Bovendien bij f 5.- aan
boodschappen
éfeééög. opo/
Deze aanbiedingen zijn alleen geldig in district Oost-Brabant en Noord-Limburg
EN BETERE VVAAR EN TIEN PROCENT ALLEEN DE GRUYTER EN BETERE WAAR EN TIEN PROCENT
tot en met dinsdag
bij elke aankoop van 250 gr. koffie of 50 gr. Oploskoffie
(van 70 cent)
KOFFIE
Goudmerlc
250 gram
248
et
Roodmerk
250 gram
208
et
Blauwmerk
250 gram
192
ct
Oranjemerk
250 gram
168
ct
Oploskoffie
busje 50 gram
240
ct
Oploskoffie collemevrij 50 gr.
285
ct
Behalve een kassabon óók nog
het Snoepje van de Week voor
slechts 10 cent.
Zoals altijd bij elke aankoop
van f. 5.- De Gruyter-artikelen.
EN BETERE WAAR-EN 10 PROCENT'ALLEEN DE GRUYTER
EN BETERE WAAR EN TIEN PROCENT ALLEEN DE GRUYTER EN BETERE WAAR EN TIEN PROCENT
