Wie m korting belooft,
moet 10°'o korting geven...
g'tdUó
DE GRUYTEM
De schoonmaak
en wat oude foto's
De pólis krijgt belangrijke
functie in 't boerenbedrijf
1® denkt H er i,
toch ook over?
een stuk
Goudstreepzeep
Geboren en getogen Venrayer,
mogen we u eens een paar vragen
stellen
Weet u wat een „vim" rogge of
haver ls, wat „vieste", wat „domme"
is, wat een „huëi" is en wat „biese"
zijn
Als u de betekenis kent, onze
gelukwensen, dan hebt u het schone
Venrayse dialect nog onder de knie.
Maar neemt u dan de moeite eens
om het uw kinderen of personeel
te vragen en u zult merken, dat
velen van hen nooit van de beteke
nis van deze woorden hebben ge
hoord, ondanks het feit, dat zij ook
Venray's praten, dat zij hier ge
boren en getogen zijn en misschien
verontwaardigd de beschuldiging
afwijzen dat ze „hoog-hollands"
praten.
Het zal u dan opvallen, dat ook
een dialect verandert, nieuwe woor
den vormt, anderen doet verdwijnen.
Zo is het ook met andere Venrayse
dingen. De ouderen onder u hebben
misschien prettige herinneringen
aan „de Hulst", jongeren hebben
dat aan het „Smaal Pedje", maar
over tientallen jaren weten nog
slechts enkelingen hoe en waar
zowel de Hulst als het Smaal Pedje
waren. Ze zijn verdwenen en nieuwe
wegen, nieuwe straten met deftiger
namen zijn er voor in de plaats
gekomen.
Beseft men wel, dat op het ogen
blik in Venray minstens 4000 kin
deren leven, hier geboren en ge
togen, die niet weten hoe de oude
toren van St. Petrus Banden er
feitelijk uitzag, behalve dan van
een foto.
Hetzelfde kan gezegd worden van
't Henseniusbeeld en over enkele
jaren moeten we de kleine pukken
al weer vertellen, dat „vroeger"
op het Henseniusplein en de Grote
Markt bomen stonden, waarover
heel wat te doen is geweest. Ook
die zijn veranderd in moderne
parkeerpleinen, waarop een oude
pomp misstaat en voor een beeld
van Hensenius geen plaats meer is.
Dat is in zich allemaal niet erg,
soms zelfs zeer goed, maar het
moet een recht geaard Venrayer
toch aan het hart gaan, dat van al
dat oude niets meer over blijft,
zelfs geen herinnering. Dat de oude
Venrayse „toer" ieder jaar wat
minder, wat vuiler, alleen nog in
de boerebruiloft met vastelaovend
is en dat het gevaar niet denk
beeldig is, dat over enkele jaren
helemaal niets meer van een Ven
rayse toer over is, men ternauwer
nood nog weet hoe hij er uitzag.
En dat terwijl het misschien het
pronkstuk was van uw groot
moeder....
Bij het uiteenschoppen van een
der vuilnisbelten langs onze wegen
vond onlangs een der kleinen een
oude foto, die al veel geleden had.
Daarop stond de trotse Venrayse
gemeentetram, met een nog trot
sere en besnorde conducteur voor
het Venrayse station. Het kind had
die kaart meegenomen, zoals het
elke kaart meeneemt en toevallig
dat we er op keken en vroegen
hoe het er aan kwam.
Men gooit op dit moment dus
nog dergelijke kostbare kaar
ten weg en men handelt daarmede
even stompzinnig als de jongelui,
die enkele jaren geleden wat pot
jes opgroeven in de buurt van het
Zwart Water en het Venrays broek
en niet beters wisten te doen, dan
ze maar kapot te gooien. Niet be
seffende dat ze urnen kapot gooiden,
van bijna 1900 jaren oud.
De schoonmaaktijd is weer in
het land en het is lang niet denk
beeldig dat nu ook verdwijnen gaat
die oude kist, of oude kast, met
die oude ansichtskaarten, met die
oude toer. Oorlog en bombardement
hebben al vele slachtoffers gemaakt
en iedere schoonmaak evenzo.
Oude familie-foto's, waarop een
huis staat, dat reeds lang verdwe
nen is, waarop een vereniging staat,
die al lang ter ziele is, waarop een
uitvoering staat, waarvan men
alleen nog een vage herinnering
heeft, oude straatfoto'3, waarin men
zich niet terug herkent, oude
krantenknipsels, waarvan men de
betekenis niet meer kent. Ze lopen
wederom gevaar te verdwijnen in
een vuilnis-emmer of als speelgoed
voor de jeugd.
Een dringend verzoek om dat
niet te doen. Spaar toch deze
jeugd- en andere herinneringen en
doet u zelf de moeite niet, pak ze
dan in en laat ze op het Gemeente
huis bezorgen. Daar is men u
dankbaar er voor en misschien dat
in de toekomst die dingen dan hun
plaats krijgen die ze waard zijn.
Bij sterfgevallen, vooral van
oudere mensen, komen zo dikwijls
dingen voor de dag, die voor de
nabestaanden practisch geen waarde
hebben. Foto's e.d., die de erfge
namen weinig of niets zeggen. Oude
dingen misschien, die men vroeger
gebruikte, b.v. snotneus e.d., waar
aan de moderne mens geen waarde
meer hecht en die dan zo gemak
kelijk verdwijnen. Laat ze op het
Gemeentehuis bezorgen, daar weet
men er wel weg mee.
Het wordt de allerhoogste tijd,
dat we juist deze oude dingen eens
wat gaan bewaren en dat we ons
nageslacht een herinnering aan het
Venray van ons en vroeger kunnen
nalaten. Daarom nog een dringend
verzoek aan onze amateur-foto-
graven. Hebt u eens een aardige
foto van het een of ander Venrayse
plekje, straat, weg of gebouw ge
maakt, stuur dan ook een afdruk
aan de Gemeente. Eventuele kosten
worden vergoed en u kunt er van
verzekerd zijn, dat over honderd
jaren uw foto mee zal helpen het
oude Venray van nu beter te leren
kennen en begrijpen.
En mocht u oude Venrayse woor
den kennen, zoals we hierboven
enkele hebben genoemd, of plaats
namen, die reeds lang verdwenen
zijn, schrijf ze op een briefje en doe
de moeite dat op het Gemeente
huis in te leveren. Help mee het
oude te bewaren en de geschiedenis
van uw streek mee-op te bouwen.
Dodelijke ongelukken
in Limburg
Op het kruispunt Rijksweg—Na-
poleonsbaan te Horn, is maandag
middag het vierjarig zoontje Theo
van de familie S. door 'n personen
auto aangereden en op slag gedood.
Het kind stak zonder op het ver
keer te letten de Rijksweg over en
werd door een juist passerende
auto gegrepen.
Te Well kwam het 3,5 jarig doch
tertje van de familie Joosten uit
ElsterenWell onder een autobus
van de Zuid-Ooster. Het kind werd
op slag gedood. De grootmoeder, de
76-jarige mevrouw Koppes uit Well,
die het kind nog probeerde te grij
pen, werd ook door de bus over
reden. Zij moest in zorgwekkende
toestand Jn hetziekenhuiste Venray
worden opgenomen.
Het bejaarde echtpaar Koppes
was met twee Idnderen van schoon
zoon Joosten een dagje uitgeweest.
Omstreeks half zeven keerden zij
met de bus te Well terug. Toen
grootmoeder Koppes met haarklein-
dochtertje achter de bus wilde door
lopen, reed de bus juist terug en
werden beiden aangereden.
Te Bergen werd het drie-jarig
jongetje Josje van Triel door een
personenauto, afkomstig uit Veen-
dam, aangereden. Het kind, dat in
een onoplettend ogenblik de drukke
Rijksweg wilde oversteken, werd in
zorgwekkende toestand naar het
ziekenhuis te Venray vervoerd.
Landbouw blijft nog achter bij andere groepen
In velerlei opzicht is er in deze
eeuw en in het bijzonder in de
jaren na de tweede wereldoorlog
verandering gekomen in het leven
van de boer en in de wijze waar
op hij zijn bedrijf voert. Een mo
derne bedrijfsultrusting is nodig
om te kunnen voldoen aan de hoge
kwaliteitseisen, die aan de agra
rische produkten gesteld worden
en om het bedrijf rendabel te
maken. Het tekort aan arbeids
krachten maakt een efficiënte en
moderne bedrijfsvoering nog nood
zakelijker.
Veranderingen in het boerenbe
drijf hebben zich ook voltrokken op
financieel gebied, waartoe ook dat
van de verzekering gerekend kan
worden.
In het algemeen dacht men er
vroeger op het platteland niet aan
om bepaalde risico's met anderen
te delen. Later is men zich aaneen
gaan sluiten om gezamenlijk mo
gelijke tegenslagen als brandschade,
veesterfte en dergelijke te kunnen
opvangen.
Ook de tijd, dat de boer wel zijn
have en goed verzekerde, maar niet
zichzelf is voorbij. De levensverze
kering vindt steeds meer ingang bij
de agrarische bevolking.
Dit behoeft geen verwondering te
wekken. Deze combinatie van spa
ren en risico dekken, is voor de
boer even belangrijk als voor ieder
ander; aan gezinsverzorging en
oudedagsvoorziening mogen op het
platteland geen lichtere eisen wor
den gesteld dan in de stad. Voor
het boerenbedrijf kan de levensver
zekering echter nog een bijzondere
betekenis hebben.
Een polis van levensverzekering
vertegenwoordigt een geldswaarde,
die groter wordt naar gelang de
verzekering langer heeft bestaan,
maar die ook op een onverwacht
moment volwaardig kan worden.
Een van de meest voorkomende
verzekeringsvormen houdt nl. in de
uitkering van het kapitaal op de
einddatum of ook terstond bij eerder
overlijden van de verzekerde. Wat
heeft de boer nu aan deze verzeke
ring voor zijn bedrijf?
Wanneer gelden bij een bank ge
leend worden, verlangt deze een
bepaalde garantie. De polis kan dan
op eenvoudige wijze als onderpand
worden gegeven. Daardoor heeft de
bank de zekerheid, dat bij tussen
tijds overlijden het krediet kan
worden afgelost, terwijl de nabe
staanden van een schuld worden
bevrijd.
Mocht zich nalatigheid in de
schuldaflossing voordoen, dan kan
de bank uit de polis verhaal zoeken
door deze te doen afkopen. Heeft
de boer een eigen bedrijf of heeft
hij landerijen, die met hypotheek
zijn belast, dan kan een uitkering
van levensverzekering deze aflossen,
waarbij in vele gevallen een bedrijf
onbezwaard wordt en vrij overgaat
op de erfgenamen. Ook kan bij de
levensverzekerin ^maatschappij jgeld
worden geleend tegen onderpand
van de polis.
Erfeniskwesties
Veelal wordt ook een verzekering
gesloten, die uitsluitend recht geeft
op een kapitaal bij overlijden van
de verzekerde.
Een boer heeft meestal verreweg
het grootste deel van zijn ver
mogen in de boerderij zelf belegd.
Het is vaak zijn wens, dat zijn
zoon hem in het bedrijf opvolgt.
Om deze het volledige en ongestoor
de genot van zijn aandeel in de na
latenschap in de vorm van de boer
derij te garanderen en hem te
behoeden voor een deelgerechtigd-
heid in het bedrijf of voor opeising
van een aandeel daarin door broers
of zusters, kan een kapitaaluitke
ring worden bereikt, dat laatst
genoemden hun aanspraak op een
deel der nalatenschap in contanten
verkrijgen. Minder prettige erfenis
kwesties worden daardoor ver
meden.
Hoewel reeds vele agrariërs het
nut van de levensverzekering heb
ben ingezien en aan hun waarde
papieren een polis hebben toege
voegd, heeft de boer in dit opzicht
toch nog een belangrijke achter
stand bij de rest van de Neder
landse bevolking.
Dit is gebleken uit een onderzoek,
dat het Nederlands Instituut voor
de Publieke Opinie enige tijd ge
leden heeft ingesteld in opdracht
van de gezamenlijke levensverzeke
ring-maatschappijen.
Dat onderzoek heeft uitgewezen,
dat de gemiddelde Nederlander op
65-jarige leeftijd, wanneer hij zijn
werk neerlegt, een inkomen wil
hebben van 80 pet. van zijn huidige
inkomen. Op een dergelijk inkomen
op latere leeftijd kan echter nog
lang niet iedereen rekenen.
Bij de ambtenaren is de zeker
heid van een goedverzorgde oude
dag het grootst; 90 pet. van hen
die niet onder een of andere pen
sioenregeling vallenden dus zelf voor
de oudedag moeten zorgen is dat
percentage veel lager. Bij de land
bouwers bedraagt het slechts 40.
Er is echter een grote verandering
ten goede te constateren ook op
het platteland. Juist het feit, dat
een polis van levensverzekering niet
alleen van belang is voor gezins
verzorging en oudedagsverzorging,
maar ook aan het bedrijf zelf
dienstbaar kan worden gemaakt,
heeft tot gevolg, dat het boeren
bedrijf en de levensverzekering in
toenemende mate naar elkaar toe
groeien.
Dat kan alleen De Gruyter,
dankzij reusachtige eigen impor
ten, eigen moderne fabrieken
en 415 eigen winkels.
De Gruyter geeft ai meer dan
50 jaar kassabons voor 10%
korting. Op a!le artikelen,
slechts uitgezonderd suiker,
zout en soda.
Het ligt voor de hand, dat De
Gruyter 10% korting geeft,
èn betere waar levert, want
De Gruyter verzorgt alles zelf
en heeft kwaliteits-contröle tot
aan de klant toe.
Bij elke aankoop van
2 pakken Trexop of
2 pakken Zelfwerkend wasmiddel
geldig van 27 maarl t/m 2 april 1957
•••••••••••O'O'O'O'
f-
Trexop
42 ct
Trexop blauw
paic
42 ct
Zelfw. wasmiddel
pak
42 ct
Wolwasmiddel
pak
40 ct
Zeeppoeder
pak
32 ct
Huishoudzeep .dubbel stuk
27 ct
35 ct