liyat kuitaamm qcnk ien 't al
ÏERHOGING U\ DE
ABONNEMENTSPRIJS
Nieuwjaerswensch van de
nieuwsbladtman.
„Een heilig einde, een goed begin
Dat geve u God, jaar uit jaar in"
Zaterdag 29 December 1956 No 52
ZEVEN EN ZEVENTIGSTE JAARGAN3
"EEN RIJK BEZIT
MAAS
PM OlWIQTRPTf Ï?M ADVERTENTIE-PRIJS: 8 ct. per m.m. ABONNEMENTS-
C#IY U1Y1J 1 PRIJS PER KWARTAAL f 1.25 BUITEN VENRAY f 1.45
SB PEEL EN
DRUK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MUNCKHOF \ZVrJ£EKBLAD VOOR VENRAY
GROTESTRAAT 28 TELEFOON 512 GIRO 150652
Wer is 'n jaor hös op zien end
ze lieke wel te vliege
slaon wej 't kranteboek wer oop
um 'n oaverzicht te kriege,
van wat gebeurde ien oons Rooi
an goei en kwaoje dinge,
um die, zöas 't altied was,
dan wer is te bezinge.
Want trouw notierde Peel en Maas
wat laeft ien 't Roadse land.
En de geschiedenis van 03 Rooy,
lit vast ien dizze krant.
We griepe hier, we griepe daor,
uut 't rieke Roadse laeve,
um dat an 't end van dit jaor,
opnej is te belaeve.
We begosse dan 't neje jaor,
zoë stoond ien de krant,
mit 19.000 minse hier
ien 't Venroadse land.
Enne anjer-avond, zoë as toe,
ging er dit jaor nie dur.
Radio Zuid haaj genne tied,
wej genne zaal daorvur.
We krege ok ien januwaar
enne gloed-neje notaris,
den andere gong mit pensjoen,
umdat ie',70 jaor is.
Vifils du Chateau kwaam
de hingstestal versterke,
de resultate van den knaap,
zun de boere wel gaon merke.
't Feit van 60 jaor geleej
wier stillekes herdocht,
Toe viel enne ballon uut Paries
ien Mersele uut de locht.
Dor is enne zuil vur ner gezet,
hiël wiet dor ien de Piël,
mer de tied en Venraods jeugd,
lieten daor nie veul van hiël.
En 40 jaor bestoond ien Rooy
Herwonnen Levenskracht,
dat 40 jaore lang bewees:
iëndracht makt zoë macht.
'n Concert ien de Groëte Kerk
gaaf de 2e moand van 't jaor.
Maastrichter Staar en Mannenkoër
mieke dat is efkes klaor.
We begosse ok mit goeje moed
vur enne kruusweg hier te spare,
want mit wat d'r nouw nog hingt
is 't alt mar plare, plare
Ok de kwartesactie liep ten end,
zoëas die vroeger was.
Now blieft d'r vort 'n hiël pertij
ien aege kerke-kas.
Dur verandert veul ien Rooy,
ge glüft 't nie verdorie,
mar Mère Theodora hiet now vort
Mère Maria Montessori.
Fibberewarie sloot as alt
piit enne goeje Vastelaovond.
Prins Sraar en mennige andere
kwame nie thuus vur t'aovend.
Mart, derde maond van 't jaor,
wees êfkes duudelik an,
dat nog ellefhonderd minse hier
en woning neudig han.
Ok nouw, al ister veul gebouwd,
is dat getal nog biëstig groët.
Dat is en blieft ons grótste kwaol:
den mieserabele huuzenoëd.
Ut aide roemriek Venraods Gym
haaj toe ok aafgedaon
en zal nouw vort as Lieseum,
mit de lesse verder gaon.
Zoë han we ien de kortste kiëre,
en neej H.B.S. gekrege
en kunne we op dat gebied,
dor wer hiël efkes tege.
Ut Waterschap ok nie mis
hit de planne iengediend
vur ruilverkaveling van dit land,
wor den boer mit is gediend.
Went ieder kriegt now en bedrief,
dat heej kan ovverzien,
al duurt 't vur 't verrig is,
nog wel en jaor of tien.
Dan pompe ze, hiël doodgewoon
Maaswater nao de Peël.
Dorrum wurd now al vast gebouwd
en sluus doibeej Panheël.
Dat plan, groëts opgezet,
resultaat van hiël veul zurrege,
hit vur ons Venraods land,
veul goeds ien zich geburrege.
Dan kwaam April wer ien 't land
dor viel de Paosse ien.
Ge hat ien Leune en Oosterum
de versiering is motte zien.
Ien Leune deuj Paoter Weijs
zien eurste heilige Mis,
terwiel ien Oosterum de pastoor
fertig jaore priester is.
Pastoor Asselbergs wier dor
hartelik gefilicitierd.
Hiël Oosterum hit zien fiëst,
van harte mit gevierd.
Ien Oeldere wönt den Depeté,
den Limburrig jaore dient,
now Officier geworre is,
dat haaj ie wel verdiend.
De Veldstraot ging ovver de tong,
dat was ok ien April,
umdat de Raod dor doodgewoon
mer winkels bouwe wli.
Mer de Veldstraot is nog kaal,
gèn winkels en gèn huus,
wèl nog d'alde soekereej,
mit ratte en mit muus.
Dan kwaam Meij, mit en bitje zon
en nog miër règenwater.
De boere krege van die nattigheid,
ennen hele dikke flater.
Mer mit de erm ovver elkaar
bleve ze nie rouwe;
zien toen mer in Ysselsteyn
enne silo gaon bouwe.
Daor ien die groëte, groëte Piël
is ten dor nergezet
den de Burgemaester toe
deftig geopend het...
En Rooy bestelde in den maond
enne neje vuilniswage
dan is ut uut mit ut rammele,
mit ut knaoje en ut klage.
Toe was junie ien ut land
mieke we mot mit die van Beek
umdet de Vredepaoi aldaor
op-ens verdwene bleek
De schuttereej en Raod van 11
die hiele den toe terug,
mer krege beej dat fiks gevecht
toch wel enne natte rug.
Er zien ien Rooy, dat bleek wel
beej de verkiezing van de Kamer,
volgelinge van Vader Drees
en van de sikkel en de hamer.
Op de groëte keuke, splinterneej,
was Servatius biëstig vriëd;
daormit was toe wer an de kant
en diël van ut oërlogsliëd.
't Durrep lej an enne kant
hardstikke ovverhoëp
ut stamriool wier angeleed
dat was me en gekloët
Want an dizze en ut gunne end
kosse ze lang niet wier
ze moge dor nie ien de grond
dat gaaf me en gemier
Toe schreef ok efkes oze krant
hoe kan ut toch bestaon
dat 150 bouwvakkers hier
mit werke han gedaon.
Dat gaaf herrie ien de kiët
dat kunde wel begriepe,
mar daordur kosse weej toe toch
wat extra-woninge griepe.
Ut kiendervacantiewerk, zowaor,
bestond in juli al vief jaor
en miek toe beej dit lustrum
en aarig fiësje klaor.
Ok dit jaor hielpe ze wer
veul alders uut den brand;
ovver ut werk was men tevree
in hiël ut Rodse.land.
Mer ut Turnfiëst goed opgezet
was metiën van de baan
toen ien dees hiële streek
kinderverlamming, kwaam.
En verder was ut nattigheid
raege en bar wennig zon,
zodat hös niemes ut ons Rooi
toe op vacantie kon.
Ien augustus wiere vur 't urst
ien Venroads Groëte Kerk,
jong fraters van de Smakt gewijd,
vur 't prachtig priester-werk.
Dees weiding ien os Kathedraal
was zinvol en vol sfeer
en vur de paoters van de Smakt
enne dag mit groëte eer.
De kermis was ok wer present
en d'r kwame hiel veul vrimde
die wat wej nie mer wille zien
juust 't allermoiste vinde.
D'r was bedriefsvoetbal en zoë
mit an 't end enne beker
vur 't volgende jaor zien die al
van 15 clubs wer zeker.
De aide name uut os Rooy
zien netjes genotierd
en neeje straote werre now
mit die name opgesierd.
Den Deke vierde ien dees mond,
dat hej vur 25 jaor
as pas gewijde priester stond
vur 't urst an den altaor.
Zien parochiane boje hum
de neje staties an
1 die zej mit eens en dubbelkes
bejen gepot toen han.
Petran Vermeule schildert ze
vur de Petrus Banden-kerk
wej wensen um hiël veul succes
mit dit fantastisch werk.
En Ysselsteyn bouwde mer raak
now 'n gemenschapshuus
dat werd vur iedere vereniging
'n goed en veilig tuus.
Vur de megjes op de fabriek
kwaam de Amabilisschöl
now is 't waachtte enk 1 nog
op de Paoter Fortisschöl.
Went vur de toekomst van os Rooy
motte we industrialisiere
En mit al geleuve wej
dat we dat al aarig liëre
Ien petober, dè kalde maond,
kwaam de herinnering wer opdage
an bevrijding, evacuatie-tied
an doëd en oërlogsdage.
Achter ut oërlogsmonument
dor hinge weej de name
van hen, die ien den kwaoje tied
vur Venroy um-kwame.
Ien euwig brons halde zeej
de herinnering in laeve
an hem of haar, die 't högste gaaf
wat enne mins kan gaeve.
De groëte kerk deej, as ut spoor,
gaaf andere regelinge;
de misse op enne andere tied
en ge motter ok miër zinge.
De B.B. hiel de aktie-waek
um dur minse beej te kriege,
mer as we zién: 't haaj sukses
dan zun we biëstig liege.
Mer dat ut is van groët belang
hedde ien Oostrum kunne merke
dor hoefde beej brand of wat
de brandwër nie te werke.
Daor blust de blokploeg der B.B.
alles watter mer brand
zo mot ut werre overal
ien hiël ut Rodse land.
Dan lèj 't durrep ovverhoëp:
dur kwame neje straote,
de groëte merret most daorbeej
zien aide buum toe laote.
An die aide groëte mert
herinnert alliën de pomp
die liekt now op die vlakte dor,
wat ienzaam en wat lomp.
Neej klinkers en en neej trottoir
gave de Scholstraot en goej beurt
now is me ovver die gatter dor
teminste uutgezeurd...
Now motte nog die dinger weg
die daor zien ner gezet
want die lieke ien die straot
now hielemöl naatje-pet.
De verkesmert is nie mer,
daor is alles al verdwene
en stöt ow an de huup stiën
högstes wat blauw schene.
Ze wachte op Hensenius,
den daorop terug mot komme
den make ze now van beton,
kan ie baeter tegge bomme.
En as ut dan november is,
stöt de waereld hös ien brand
en weej, weej hamstere dan mer,
koëpe grei van alle kant.
Ien de Vredepiel kumt dan ok
en bus de jeugd ophale
mer de alders weigere pertinent
daoran mit te betale.
Gezinszurrig jubileerde ok
went 't bestond tien jaor,
vur ieder gezin ien noëd,
stönt die vereniging klaor.
Ze krége toe en fiëstgeschenk,
um uut de schuld te rake.
En Luxor miek ien dartig jaor,
ien Venrooj goej zake.
Op 't end van dizze maond,
hielepe we d'erm Hongare,
die zonder huus en zonder goed,
hierhin gekomme ware.
Ien Venrooj-Zuid en Oosterum,
wier bouwgrond klaor gemakt,
I opdat me nie ien 't neeje jaor,
!mit 't bouwe aagter rakt.
En de Raod kocht ok pardoes
en heël sportparrik an,
ge zut is zien, wat weej nog dun,
as weej de eens mer han.
10 Jaor Ka jotters wier gevierd
mit receptie en en bal,
me was dorbeej vol goeje moed,
wat de toekomst brenge zal.
We len hiël stil den urste stiën,
van en neej schöl vur de blage;
merret 't iën is nog nie gedaon,
of me is aw wer an 't klage,
dat de jónges ien de Hensenschöl
ien de verdrukking rake,
zódat me ien de aide brak,
wat klasse beej gong make.
We hebbe mer enne greep gedaon,
veul is hier nie vermeld,
tog hope weej, dat desondanks,
dit bitje ow bevélt.
We zen niks ovver 't teneël,
ovver kulturele zake,
of ander dinger, die ons Rooj
duk zo gezellig make.
Wat me nog wil of neudig hit,
is mer kwellik angeroerd,
al mèene weej, dat ons alt Rooj,
hiël aarig hit geboerd.
Toch hedde hierin kunne zien,
dat Rooi vol laeve zit
en de vuruutgang velt dan ok
dit jaor wer biëstig mit.
Vuruutgang mot d'r zien
wie stil stöt is verlore
uut samenwerking van ons al
wurd den 't urst gebore.
Ysselsteyn en Rooy
't Veulen de Smakt
Kassele en Mersele
en Oeldere mit de Blakt,
zej motte iën gemente zien
wor 't goed is um te leave
dat kan, asse dan ok mer
wiëte te neme en te gaeve.
Zoas de kom en elk gehucht
dat streve mot versterke
zoë motte ok de stande hier
vur dat doel samewerke.
Dan zal os Rooy, 't is gewis,
ok ien de toekomst groeie
en zulle de vruchte van dit werk
vur ieder van os bloeje.
't mot os aller streve zien
de plats worien we laeve
op elk gebied, op elk terrein
ons aller hulp te gaeve.
Zoë, dat de naam van os gemènt
de garantie zal gon gaeve
't is zo goed, 't is zo schon
um ien Venroy te laeve.
Wej hope dat 't neej jaor
dat doel zal naoder brenge
en zulle ur op de vurhand vest
'n borreltje op plenge.
We hope, dat, wat komme göt
hiël duudelijk en klaor
vur os en vur hiël Rooy zal zien
'N ZALIG NEEJ JAOR
In oktober jl. hebben de dag
en nieuwsbladen wegens de
sterk gestegen papierprijs het
abonnementsgeld verhoogd.
Wij zijn daartoe op dat tijd
stip nog niet overgegaan, nu
echter dwingt ons 'n nieuwe
belangrijke stijging van de
papierprijs, alsmede die der
portokosten, ons tot 'n ver
hoging van het abonnement.
Met ingang van 1 januari
1957 wordt de abonne
mentsprijs per kwartaal:
voor Venray f 1.40
buiten Venray f 1.60
buiten Nederland f 2.00
Met deze verhoging wordt
slechts een gedeelte van de
hogere kosten van het pa
pier opgevangen en wij ver
trouwen dan ook, dat onze
lezers deze maatregel zullen
billijken.
De uitgevers
Terwijl ik deze dichtregels van
Gezelle neerschrijf, zie ik naar de
kalender aan de muur, waar een
maal een dik bloc was met kalen
derblaadjes voor elke dag van het
jaar.
Die kalenders zie je tegenwoor
dig maar zelden. Het zijn bijna al
lemaal maand- of hoogstens week
kalenders, waar men ineens een
hele week, of zelfs een hele maand
afscheurt.
De tijd gaat schijnbaar tegen
woordig nog veel sneller, nu we
allen zo gehaast leven.
Het is een triestig en schamel
iets: die paar laatste kalender
blaadjes, die ik nog zie. Ze zijn
wat verkreukeld, ze zien er bedui
meld en verfomfaaid uit en eron
der zit niks meer dan een dood en
doelloos stukje carton, dat nu zijn
dienst tot het einde toe heeft ge
daan.
Ik weet nog hoe nieuw en on
aangeraakt die kleurige kalender
was, toen ik hem een plaatsje gaf.
Hoe ik een tikje spijtig en toch
graag het schutblad wegscheurde
en toen die vaste verse laag blaad
jes te zien kreeg.
Het beloofde héél wat, het gaf
je zo'n rijk gevoel: een vol jaar
lag er voor je, een jaar van ver
wachtingen, van allerlei mogelijk
heden, van bont en „boeiend leven,
dag na dag.
Het jaar is zo goedals voorbij.
Hoe rijk en rein het eerst leek,
het is nu bijna weg, voorgoed weg.
Ieder blaadje is afgescheurd en
bekeken, het is achteloos wegge
worpen, tot een propje samenge
drukt en wie weet waar het ge
bleven is.
Er was immers altijd weer een
nieuwe dag, er was altijd weer ver
wachting, hoop en vertrouwen op
de komende dingen.
Een jaar is weer voorbijgegaan.
En natuurlijk geven de kranten
ons, zoals gewoonlijk, een terug
blik. De voornaamste gebeurtenis
sen binnen onze grenzen. De op
zienbarendste feiten daarbuiten.
Nog ééns zien wij de foto's, die al
tot een herinnering zijn geworden.
Maar meer dan naar de foto's in
de kranten, kijken we naar de
beelden binnen ons. Meer dan de
terugblik op binnen- en buiten
landse gebeurtenissen, is nu voor
ons nodig de persoonlijke terugblik
in het eigen leven. Wat hebben wij
gedaan met het jaar, dat ons als
Gods onverdiende gave zo mild werd
gegeven?
Als een nooit tot rustkomende,
nooit stilstaande siroom, gingen de
uren langs ons heen. Maar het be
zinksel van die stroom is in ons
achtergebleven: onze daden, onze
goede daden, maar ook onze tekort
komingen, al wat we konden doen
en nalieten, al wat we lieten mis-
groeien, wat,we lieten verslijten in
onverschilligheid, wat we lieten ver
harden door tekort aan liefde.
Maar nu gaan we weer beginnen
aan een fonkelnieuw jaar. Misschien
stort dit jaar het Russisch regime
ineen en is het gevaar van een
nieuwe oorlog voor lange tijd van
de baan. We willen optimist zijn.
Optimist voor wat betreft de wereld
om ons heen. Optimist ook voor wat
betreft ons eigen nieuwe jaar.
En al zou het eerste dan ook
tegenvallen wat heel goed mo
gelijk is het tweede hebben we
ieder geval voor een groot deel in
eigen hand.
Een „Zalig Nieuwjaar" wens ik
alle lezers van dit blad toe. En dit
niet als een zinloze wens zoals ze
in veler mond is.
Moge het komende jaar voor U
een „zalig" jaar zijn
Niet zozeer een verrukkelijk,
heerlijk jaar van niets dan voor
spoed, maar een jaar, dat,véél bij
draagt tot Uw zaligheid, tot Uw
eeuwig geluk
Bedenkt dan, hoe kort en vluch
tig ons aards bestaan is en hoe
onze jaren wegvliegen.
Maar hoe zwaar toch ook dit
broos bestaan is van eeuwigheids
waarde door de goddelijke kansen
der genade, die God ons geeft.
Kansen, niet zozeer om grote
dingen totstand te brengen, maar
om veel lief te hebben.
Als wij die kansen met beide
handen aangrijpen, kunnen wij met
onze ernstige pogingen om goed
te zijn voor iedere mens, die wij
op onze weg ontmoeten, ook al
lukt het ons niet altijd, een eeuwig
heid van volmaakt geluk te ver
dienen.
Want Christus zal bij 't Oordeel
zeggen: Wat ge uit ware oprechte
liefde voor anderen hebt gedaan,
hebt gij voor Mij gedaan".
Natuurlijk is dit alleen het geval
als wij onze evenmens, iedere mens,
respecteren omdat wij iets van God
in hem ontdekken en wel Gods beeld
en gelijkenis, en wij erkennen dat
hij een lidmaat van Christus is door
zijn geloof, zoals wij dat ook zijn.
Bedenkt evenzeer hoe onzeker
ons aardse bestaan is en hoe de
tijd onherroepelijk voorbij snelt. En
dat God ons die tijd als een kost
bare gave gegeven heeft om ermee
te woekeren voor Zijn glorie en Zijn
Rijk hier op aarde.
Ons past in dit korte leven de
houding van een waakzame knecht,
die in de tijd dat zijn heer weg is
en hij op diens terugkomst moet
wachten, steeds bezig is en voort
durend werkt voor de belangen
van zijn heer.
Zo moeten wij waakzaam zijn,
want elk ogenblik kan de Heer
komen. Een waakzaamheid, die zich
niet laat inpalmen door de schijn
baar redelijke vormen van ons
egoïsme. Een waakzaamheid, die
geen ogenblik van die kost
bare tijd onbenut wil laten. Een
waakzaamheid, die ons bewaart in
een gesteltenis van gereed staan
voor de komst des Heren.
Moge zo voor ons allen het nieuwe
jaar ook werkelijk een Zalig nieuw
jaar zijn. v. d. B.
Ons lieflyck Nederland, zo wijt en sijt vermaert,
is door des Hoogsten Hand al weer een jaer ghespaert.
Mogt oorlochsdreygingh eensclaps ons ghemoedt verwarren,
wy hoeven noch nyet in afgrijsen te verstarren;
gheen claeghelyck gehuyl doet ons in kelders vlugten,
gheen onderdruckershand doet alle burghers suchten;
het is nog Vreede in ons lieve Vaderlandt,
wat hier werdt opghebouwt, dat houdt noch immer standt.
Uw crantenman bragt U van allerley berigten,
hij sag soms blyde en soms droevighe gesichten.
Vaeck was het maer cleyngoedt, maar 't hoeft hem neyt vertelt,
dat juyst het cleyne nieuws door U vaeck wordt gespelt.
Uw nieuwsbladtman heeft nyet, gy moogt het vrylyck weeten,
in 't roerige Boeda Pest in 'n loogement gheseeten,
hij sag de grouwelycke stalen monsters nyet
en hoorde nyet 't musket, dat duysent koogels schiet,
hij was niet aan de Nyl en mogt daer niet aenschouwen,
de crygsluy uyt de lugt, die daelden in landouwen,
hij was nyet aen de oversijde van de Oceaan
en sag het kiezen van een Preesident niet aen.
Maer hy sat in de Raedt, waer Eedelagtbare Heeren
over weghen en straeten lang discussiëeren,
hij was by 't Bruydtspaer, dat nu vijfiich jaeren langh
tesaem verenigt was. Hy hoorde het ghesang
van 't jonghe volck, als Sint naer binnen cwam ghetreeden,
hij soogh vaeck op syn duym, of dolf in 't grys verleeden.
Hij hoorde nieuws uyt de hennenfokkery;
een nieuwe winckel cwam en hij was oock daerby.
Hij schreef over gehuchten, des aavonts slegt verligt,
en vondt dat allemael tog heus wel van ghewigt.
Hij sette in de crant het leedt dat werd gheleeden,
als yemandt met syn brommert weer was aenghereden;
vermaende syn publieck, telckens en telckens weer:
ghedraegt U tog geleyck een Heer in het Verkeer
De cleyne weereldt, die wy alle dagh bewoonen,
sou die de moeyte van de Nieuwsbladtman nyet loonen
Daer draayt tog alles om? Wat men daer in siet streeven
dat is voor menigheen het eygenlycke leeven!
So stae ick dus ghetroost, oock voor het volghent Jaer,
tot dienst der Burghery en haer Bestuuren claer.
Ick sal er syn, wanneer ghy strackx weer gaet vergaadren,
hetsy Uw voetbalclub, het sy Uw Vroede Vaadren.
Schopt ghy het bruyne Leer stracks netjes in de touwen,
ick sal er in de Crant naukeurigh boeck van houwen.
En valt er onheyl voor, ick ben steedts by de handt
en set het droef Verhael strackx netjes in de Crant!
En jubileert ghy soms in silver of in goudt,
ick set het in de Crant, dat is my toevertrout.
Wat er oock wordt gheveylt, ghy suit het weldra leesen;
stelt ghy Uw Vee ten toon, het Nieuwsbladt sal er weesen.
Ick b?n een feylbaer Mensch, ick doe het wel eens mis,
maer houdt U overtuygt, dat 't geen boos opset is.
Ick wensch in 't Nieuwe Jaer U op Uw aller weeghen:
Ghesontheyt, welvaert, Heyl en boovenal Godts Zeegen
We krege hier 'n Meuleplein
'n Arkstraat, mar gen Fribbel
dat vond de Road wel wat te bar,
dat fribbel liekt op bibbel.
De jagers, 't struupe muuj
mieke enne bond
en kochte tigge de struupereC
enne echte speurdershoond.
Toe kwaam september mit veul zon
mit veiliger verkiër
en Rooy wier as 't daoran docht
ien dat verkiër wer hiër.
Rooj gaaf mit gulle hand,
zien liefde en zien cènte
en twëe huus krege ze kedoo
van de Venraods gemènte.
Mit de poppen-aksie slote weej
de bewoge maond Nevember
en mit den aide Sintereklaos,
begosse weej an December.
Toe begös van hoggerhand,
de aksie vur goëd danse
en kreeg de jeugd van Rooj
hiervur de schónste kanse.
Now we 't hebben ovver de fabriek
meuge wej toch gaar nie klage
d'r wurd gewerkt, d'r wurd gebouwd
d'industrie zal slagen.
Mer den lèszaal, moj en fris,
dè was wel priema klaor,
zö dat jong en aid mer léze kan
ien 't kömmende neej jaor.