De Preek
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
ReisvercnigiDg Ki.B. Venray
Met „St. Lidaina" op stap
Ingezonden.
Uit„Peelen Maas"
De prijs van consumptiemelk
in arbeidsminnten
Zaterdag 25 Augustus 1956 No 34
ZEVEN EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MUNCKHOF
GROTE STRAAT 28 TELEFOON 512 GIRO 150652
ADVERTENTIE-PRIJS: 8 ct. per m.m. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL I 1.25 BUITEN VENRAY 1 1.4
Aan de preek en de critiek op
de preek, wijdt Dr. Féron in
„Credo", het4 diocesaan week
blad voor het BisdomRoer
mond, een artikel, waaraan wij
hier een en ander ontlenen.
Het lijkt ons van belang, dat
al'onze lezers het met aandacht
in zich opnemen.
Wie heeft het tegenwoordig niet
over het „preken"
Als het nog even duurt, dan
staan de pubers ook al midden op
de straat te praten en te critiseren
over het „preken" en dan gaan ze
even later doen als sommige ou
deren: met hoge kuif verklaren,
dat ze niet meer naar de preek
gaan, want „dat is toch niets".
Nu wil ik helemaal niet zeggen,
dat er niets aan de preken zou
ontbreken. Het zou belachelijk en
verwaand zijn, dat zelfs maar te
denken. Zelfs zou ik niet graag de
gevallen willen verantwoorden,
waarin wij, priesters, te weinig
voorbereid preken (of moeten pre
ken?)
Kritiek kan dus gerechtvaardigd
zijn en zal ook welzijn nut hebben.
Maar zoals men tegenwoordig
doet, schrijft en praat men de
preken „kapot".
Neem nu eens het allergewoon
ste feit, dat de een of andere
priester nu eenmaal niet gemakke
lijk en niet goed kan spreken en
in zover dus ook niet gemakkelijk
en niet goed kan preken.
Hij moest dan maar van de preek
stoel afblijven, zult ge zeggen.
Maar O. L. Heer denkt anders!
Zijn profeten heeft God toch zeker
goed gekozen en toch is er al een
bij, die zelf getuigt: „A a a, Domine
nescio loqui och och, Heer, ik
kan niet spreken!"
En een Franse schrijver zegt
ergens, dat, als Jeremias dit al
van zichzelf moest getuigen, de
heilige Pastoor van Ars zeker wel
honderd maal meer reden had om
dit van zichzelf te zeggen.
God denkt inderdaad anders. Hij
stuurt U deze priester en als deze
priester zijn best doet, kan hij met
volle gerustheid tegen U zeggen:
„Zoals de Vader Christus gezonden
heeft, zo heeft Christus mij ge
zonden".
En dan kan hij preken gelijk in
zijn vermogen ligt, menselijk-mooi
of menselijk-ver velend, altijd blijft
gelden: „Wie naar hem luistert,
luistert naar Christus en wie niet
naar hem luistert (letterlijk: „hem
versmaadt") versmaadt Christus".
Afgelopen, zo is het en zo blijft
het. En er zullen altijd goede en
minder goede predikanten zijn,
boeiende en saaie, lange en korte.
Maar zelfs als er veel ontbreekt
en dat is vaak zo dan nog
moeten we luisteren „met een goed
en edel hart", dat is de geest, welke
Christus van zijn gelovigen ver
wacht.
Nog eens: dat er veel ontbreekt
aan de menselijke kant van de
preken (dus aan de menselijke ver
woording en zelfs aan het men
selijk gevoel en aan de mens uit
wie dat woord voortkomt) dat is
zo; dat de priesters moeten trach
ten beter en „zeitgemass" te preken,
dat is zo; dat bij hun opleiding met
de nieuwe tijden „de nieuwe mens"
rekening moet gehouden worden,
dat is zo; dat gij het in uw pa
rochie misschien „niet goed getrof
fen hebt", dat kan ook nog zijn. Is
dat nu schuldbekentenis genoeg?
Alle priesters zullen het graag
onderschrijven. Maar dan blijft toch
nog altijd de waarheid staande: gij
moet eerbied hebben voor Gods
woord, waar en hoe dan ook ge
sproken; gij moet luisteren naar de
preek „met een goeden edel hart";
gij moet luisteren met geloof en
dus met eerbied en overgave, niet
aan de mens die preekt, ook niet
aan zijn „stijl" of wat dan ook,
maar aan de waarheid welke hij U,
zij het nog stuntelig, voorhoudt.
Werkelijk, ik had de apostelen en
hen, die door Jezus zelf gezonden
zijn eens willen horen!
Dat waren ook allemaal geen
„Paulussen", maar ze waren door
de Meester gezonden en dat was
genoeg. Petrus zei: „Zilver of goud
heb ik niet; wat ik wél heb, geef
ik u, in de naam van Jezus Chris
tus van Nazareth..." Zo kan ook
uw pastoor, uw kapelaan en elke
predikant tegen U zeggen!
Wie sjoën os Limburg is
Dit hebben de leden van de reis-
vereniging, een der jongste instel
lingen van onze K.A.B., mogen er
varen op Donderdag 9 Aug., toen
zij haar eerste reis hebben onder
nomen naar Zuid-Limburg.
Dat de weergoden deze vereni
ging wel bijzonder gunstig gezind
zijn, bleek, toen onze reizigers bij
een stralende morgenzon, om half
acht de reis aanvaarden.
Via VenloRoermond ging het
naar Hoensbroek, waar een bezoek
gebracht werd aan het mijncomplex
„De Maurits". Even werd de stem
ming gedrukt omdat daar onder de
rook van „de mijn", meer dan thuis
of op het werk, de gedachten uit
gingen naar de getroffen mijn
werkers in Charleroi, welke in een
brandende mijn opgesloten zitten.
Vanuit Hoensbroek ging de tocht
naar Maastricht, waar men vanuit
de St Janstoren, Maastricht als een
klein miniatuur stadje aan de voeten
zag liggen. Heel in de verte kon
men de kleine rustige Duitse- en
Belgische dorpjes met hun spitse
kerktorens, als een symbool van
Christelijke beschaving, aan de verre
horizon ontwaren.
De volgende bezienswaardigheid
was de Florellenkwekerij van de
Ned. Heide Mij, waar een hengelaar
zijn hart en hengel zou kunnen op
halen, als hij in deze krioelende
vissenmassa zijn hengel zou mogen
uitwerpen.
Weer verder ging de tocht naar
het hoogste punt van Nederland,
het drielandenpunt te Vaals. Als
men deze streek van Limburg door
kruist komt men onwillekenrig
onder de indruk van dit prachtige
landschapschoon, met zijn stijle
heuvels en in lichte nevel hangende
dalen, als een afspiegeling van de
grootheid en nog meer de liefde
van de Schepper.
Zo overweldigend is dit landschap
met zijn bosrijke omgeving, afge
wisseld met rijpende goudgele graan
velden, dat onze reizigers van de
ene bewondering in de andere vielen.
Onder een buitengewoon goede
stemming ging de tocht vandaar
uit naar Valkenburg waar de kabel
baan naar de Wilhelmina-toren wel
bijzonder aantrekkelijk bleek. Van
uit deze kabelbaan, zwevende tus
sen hemel en aarde, kon men de
heuvelachtige en bosrijke omgeving
van Valkenburg bewonderen.
Weer ging het verder, nu naar
het hartje van de mijnstreek „Heer
len". Telkens wanneer wij hier
komen vervuld het ons hart met
diepe trots, dat een der Venrays
grootste zonen, dr. Poels, op deze
streek, met zijn bevolking van alle
nationaliteiten, een diep christelijke
stempel heeft weten te drukken.
Inmiddels was de avond gevallen
en via Roermond ging de reis weer
naar Venray. De tijdens de reis
ten beste gegeven liedjes en gezonde
humoristische moppen, speciaal de
liedjes uit de oude doos, welke
door onze oudste mede-reizigster
ten beste werden gegeven, wisten
de stemming van het begin tot het
einde er in te houden.
Het spreekt vanzelf, dat het on
mogelijk is een volledige beschrij
ving te geven van deze prachtig
geslaagde reis, maar een betere
reclame voor de reisvereniging is
wel niet mogelijk dan de buiten
gewone hartelijkheid en tevreden
heid van deze leden. K.A.B.-ers
meld U nu als lid van de K.A.B.
reisvereniging.
Tenslotte nog een hartelijk woord
van dank aan de reisleider en aan
allen die aan het welslagen van de
reis hebben meegewerkt.
Zondag jl. werd door de Kath.
Invalidenbond „St. Liduina", Deke
nale afd. Venray een zomeruitstapje
ondernomen naar de Ardennen.
's Morgens werd reeds in de beste
stemming en onder gunstige weers
omstandigheden gestart, terwijl
enige colonneleden van het Nederl.
Roode Kruis afd. Venray met de
nodige ervaring de helpende hand
boden. De gehele dag waren zij
een grote steun in het systemati
sche reisplan.
Na in Maastricht de koffie te
hebben gebruikt ging de reis naar
Verviers en spoedig werd de stuw
dam te La Gileppe aangedaan.
Door de prachtige vergezichten
en drukke seizoenverkeer werd naar
Spa gereden alwaar werd gepau-
seerd en verschillende leden van de
gelegenheid gebruik maakte om op
een meer zich op handige wijze te
oefenen in het waterfietsen. Hierna
ging de tocht naar de watervallen
te Goo en het bedevaartsoord te
Banneux.
Ondanks de drukte, er waren
verschillende bedevaarten met
zieken, lukte het nog om door te
dringen in de bedevaartskapel en
processiepark.
Hierna werd het centrum van
Luik aangedaan waarna de citadel
werd opgereden van waaruit men
een prachtig uitzicht had op de
gehele stad en verre omgeving.
Vol goede moed vertrok men
daarna naar Maastricht alwaar op
het Fort St. Pieter het traditionele
diner op de hongerige reizigers
stond te wachten.
Tegen middernacht kwam het
gehele reisgezelschap moe maar
voldaan wederom te Venray aan.
Mijnheer de Redacteur, het is
met enige verbazing, dat ik gele
zen heb hoe Venrays straten en
pleinen binnenkort zullen worden
opgeknapt. Het heeft dan misschien
lang geduurd, maar nu gaat het
er van komen en zal ook dat deel
van Venray een verjongingskuur
ondergaan, waarmede het hele
stadsbeeld alleen maar gediend kan
zijn.
Er is echter een maar....
Bij al die oorlogsverwoestingen
is ook een heel nuttige instelling
verloren gegaan, die jammer ge
noeg niet meer schijnt terug te
mogen komen, namelijk het uri
noir.
Als dit voor 30-40 jaren geleden
nodig bleek, wat o.a. blijkt uit een
vernieuwing in die dagen, dan is
die noodzaak er nu nog. Zelfs in
veel grotere mate, omdat er nu
eenmaal méér mensen in Venray
komen. Maar in al die nieuwe en
mooie plannen en met name rond
de bussen-standplaats, schijnt er
nergens enige ruimte voor een
dergelijke inrichting open gelaten
te zijn.
Dat is te betreuren, want de be
hoefte daaraan, is er vandaag de
dag nog méér dan vroeger.
Vraagt het de mensen eens, die
in de omgeving der beide markten
wonen. Misschien zal een boven
gronds gebouw uit den toonvallen
maar men kan toch evenals op
andere plaatsen de grond in.
Zou bijv. het nieuwe pleintje in
de Schoolstraat daar niet geschikt
voor zijn?
Andere plaatsen geven het voor
beeld van de inrichting en onze
Oosterburen, de Duitsers, hebben
zelfs bepaald luxe en zeer moderne
inrichtingen.
Misschien, dat hierover, voor men
begint, nog eens gedacht kan wor
den. Velen zouden de plannen
makers daarvoor dankbaar zijn.
C. J.
van 25 augustus 1906
- De heer H. P. H. Derksen,
onderwijzer te Oirlo, slaagde te
Wageningen voor de akte land
bouwkunde lager onderwijs j
- De leden der Maria-Congre-
gatie hielden voor de eerste keer
gezamenlijk een bedevaart naar
Kevelaer.
- Eerstdaags zou begonnen
worden met het aanleggen van de
Rijkstelefoon.
- De levering van 91.700 kilo
Thomaslakken werd bij inschrijving
door de Boerenbond gegund aan
Poels-Verriet voor f 209.98 per
wagon, met zelf lossen, aanzeggen
en geld ontvangen.
Delevering van 87.500 kilo Kaïniet
werd opgedragen aan Gossens-van
Gerven voor f 169.90 per wagon
met zelf lossen en geld ontvangen.
- Er waren valse Duitse twee
markstukken alhier in omloop.
van 15 augustus 1908
- De heer J. Luchtmeijer,
Kruissen, opende een zaak in tabak
en sigaren.
- De heer Th. Janssen, Fronte-
spiesstraat leverde heren-chroom
elastiek bottines voorf 3.90; dames
chroom-rijg bottines voor f 3.75.
van 20 augustus 1910
Pater A. v.d. Mazen O.F.M.
slaagde voor Duits M.O.A.
De heer P. Smits, Eindstraat
beval zich aan voor het maken van
portretten.
van 21 augustus 1909
Pater Rochus Kauling O.F.M.
sprak de feestrede uit bij de inwij
ding van Frans Cedron te Oostrum.
van 22 augustus 1908
Frater Ant. Tillemans M.S.C.
ontving te Leuven de wijding van
het diakonaat en frater Th. Kusters
M.S.C. die van het subdiakonaat.
- De heer Jac. Janssen, chef
van het filiaal der Venlose Handels
bank te Venray, trad 25 jaar ge
leden in dienst van deze bank.
Te Merselo werden boringen
verricht naar steenkool.
- Tot kerkmeester te Merselo
werd benoemd de heer M. Arts.
van 29 augustus 1908
Te Merselo overleed rektor
Aloysius Josephus Hubertus Beek.
Hij was eerst kapelaan te Venray
en werd in December 1902 tot
rektor benoemd. Tijdens zijn be
stuur werden de drie altaren ge
polychromeerd en kwamen er een
nieuwe communiebank, kruisweg,
orgel en beelden.
- De heer H. van den Heuvel
uit Merselo, onderwijzer te Poster-
holt, slaagde voor de hoofdakte.
- Bij H. Trynes, Oostrumse weg,
waren puike geplukte appelen te
koop voor 3 a 4 cent per pond.
van 27 augustus 1910
Pater A. Feijen M.S.C. droeg
21 augustus zijn eerste plechtige
H. Mis op. Dr. Vullings M.S.C.
hield de feestrede.
- De statuten van de stierhou-
derij „Venray" werden koninklijk
goedgekeurd.
- Te Maastricht overleed 21
augustus de oud-leraar van het
gymnasium Pater Hugo Thieman
O.F.M.
- De heer W. Swachófer opende
aan de Maasheseweg een sigaren
winkel.
van 28 augustus 1909
De heer Henri Vermeulen
slaagde voor hoofdakte, en Alfons
Vermeulen voor akte Frans.
De aaltrap te Lith
Het is wel van algemene bekend
heid, dat de paling behoort tot de
z.g. trekvissen. Zodra de vrouwelijke
palingen een bepaalde graad van
ontwikkeling hebben bereikt, be
geven ze zich vanuit beken en ri
vieren, kanalen en plassen naar zee,
waarbij niet zelden vrij grote af
standen over land moeten worden
afgelegd. Hierbij moeten regen en
dauw dan te hulp komen.
Men neemt aan, dat de palingen
zich dan begeven naar de uitge
strekte wierzeeën, die zich in het
Westelijk middendeel van de Atlan
tische oceaan uitstrekken. Daar heeft
dan de voortplanting plaats. Uit de
afgezette palingeieren ontstaan de
eigenaardige glasvisjes, waaruitzich
na vele evoluties nieuwe palingen
ontwikkelen.
Deze kleine glasvisjes leggen op
voor ons onverklaarbare wijze de
lange weg af naar de kusten van
ons land, verzamelen zich voor de
monden der grote rivieren en trach
ten die op te zwemmen om zich
van daaruit over de binnenwateren
te verspreiden.
Nu zijn deze visjes slechts zwakke
diertjes en daarom kiezen ze hun
weg vlak langs de oevers, waar de
stroomsnelheid geringer is.
Zo is het ook in de Maas. Maar
toen in deze rivier de machtige
stuwen verrezen, was dit voor de
palinkjes een handicap. Tegen zulk
een waterval konden ze niet op en
het gevolg zou noodzakelijk ge
weest zijn de vermindering van de
palingstand.
Daarom bouwde men in de stuw
bij Lith een vernuftige palingtrap.
Langs de rivieroever loopt een be
tonnen geul van enige decimeters
breed en enige tientallen meters
lang. Deze geul heeft een verval
van ongeveer 4,5 m, door vele trap
jes in de bodem der geul in kleine
afstandjes van enige centimeters
verdeeld. Aan het eind is een sluisje,
waardoor men water uit de rivier
in lagen van willekeurige dikte kan
inlaten.
De aaltjes zwemmen nu langs de
oeverkant van de geul stroomop.
Om de stroomversnellingen beter
te kunnen nemen is het eerste ge
deelte van de geul belegd met dun
rijshout, dat de diertjes bij het lang
zaam, maar toch ingespannen klim
werk steun geeft.
Het laatste valletje is vrij hoog.
Doch daar heeft men weer iets
anders op gevonden. Een metalen
korf met stro kan vlak voor dit
valletje worden neergelaten op
willekeurige hoogte. De palinkjes
kruipen in het stro, zoeken een ge
schikte halm op en maken vandaar
af het laatste sprongetje om in de
grote rivier te raken.
Het is merkwaardig, hoe de trek-
kertjes op de stroomsterkte direct
reageren, hun pogingen staken als
de stroom te snel wordt en ter
stond weer hervatten, als men die
snelheid vermindert, door de inlaat-
schuif te laten zakken. Ontelbare
palinkjes komen door deze vernuf
tige vinding in het volgende rivier
vak. Zo sterk is het instinct tot
trekken, dat enkele zelfs opklimmen
tegen de betonwand van de geul.
Voor enige tijd schreven de bladen
over de palinglift te Lith. In de
letterlijke betekenis van het woord
wordt de aaltjes echter geen dus
danige hulp geboden, maar wel
wordt de tere trekkertjes het op
klimmen naar hogere regionen op
andere en zeer practische wijze ver
gemakkelijkt.
Wat moet hij worden?
Laat hem een vak leren!
Onder bovenstaande titel ver
scheen bij de Staatsdrukkerij een
uitgave van het Ministerie van
Onderwijs. Kunsten en Wetenschap
pen, dat in een 40-tal pagina's een
uitmuntend overzicht geeft van de
mogelijkheden in de technische be
roepen, voor hen die de zes jaren
van de lagere school doorlopen
hebben.
De behoefte aan vak-bekwame
werkers in Nederland is groot en
uit deze behoefte is voortgekomen
de zorg van de regering voor de
„leerling"-vakman.
De mogelijkheden voor aspirant
technici worden in korte zeer
goed geïllustreerde artikels belicht,
en menig jongenshart zal sneller
kloppen bij het aanschouwen van
de keur van gereedschappen, met
het gebruik waarvan de leerling
schilder, bakker, steendrukker, elec-
triciën enz. enz. wordt vertrouwd
gemaakt.
Vader zal de artikels over de
„kosten" en het „leerlingenstelsel"
grondig napluizen en de verwijzing
naar de ter zake kundigen noteren,
om reeds nu of ter zijner tijd
als de zoon „zover" is zijn licht op
te gaan steken.
Aan alle belanghebbenden zij dit
boekje dringend ter lezing aanbe
volen, zeker in de industrialiseren
de gemeenten en hun omgeving.
LAND- EN TUINBOUW
Stalmest
Augustusmaand is de st&lmest-
maand bij uitstek. Wanneer men
nu de goed verteerde stalmest op
het land brengt bereikt men de
grootste resultaten. Het bacterie
leven in de grond is thans op zijn
best (warmte en vocht), zodat de
mest zeer spoedig is verdwenen.
In het algemeen komen de hooi-
percelen het eerst aan bod, maar
daarvan dienen de meest af gelegen
percelen nog weer de voorrang te
krijgen. Vaak worden juist deze
percelen stiefmoederlijk behandeld,
speciaal ten aanzien van de volu
mineuze meststoffen als gier en
mest. Wamieer de afstand werkelijk
te groot is, moet men eens terdege
overwegen of het huren van een
trekker met mestverspreider voor
deze keer niet rendabel is.
Verdeelt de stalmest eerlijk over
alle percelen!
Landeiyke demonstratie met
verzamelaardappelrooiers
voor de zandgronden
De landelijke demonstratie met
verzamelaardappelrooiers voor de
zandgronden, welke enige tijd ge
leden reeds is aangekondigd,
zal worden gehouden op 29 aug. a.s.
op het bedrijf van de heer G. Grub-
ben te Maasbree.
Er zullen acht machines worden
gedemonstreerd. De demonstratie
vindt plaats van 10—12 uur en van
24 uur. Zowel om 12 uur als om
4 uur zal een nabeschouwing wor
den gegeven over de gedemonstreer
de machines.
Het bedrijf van de heer Grubben
is te bereiken via Meijel, Venray
of Venlo. Vanaf de belangrijkste
toegangswegen zal door middel van
borden de plaats van het demon
stratieterrein worden aangegeven.
Indien door slechte weersomstan
digheden de demonstratie niet mocht
doorgaan, zal dit in de ochtend
uitzendingen van het agrarisch
radio-bulletin van het Landbouw
schap van 5.45 uur en 6.40 uur be
kend worden gemaakt.
Aangezien in den lande nog steeds
de mening heerst dat de consump-
tiemelk duur is, is op.het secreta
riaat van de F.N.Z. een berekening
gemaakt van het aantal arbeids-
(Zie achterpagina)