250
eigen woning bonwen
de Gruyter
Het zijn er 13...
tel ze maar na!
L. J. van Haren, Venray
EN BETERE WAAR-EN 10% KORTING
Ford Bestelwagen
fenraysvroedevaderen
vergaderden in 1589
Bloedtransfusie dienst
Venray
Tassen Halfvasten
en Pasen...
Allemaal nog thuis, zegt Moeder
v. d. S. uit Vught, en er valt nooit
een kwaad woord bij ons. Een
heleboel zorgen? Zeker, maar ook
een heleboel plezier I
Ik stuur mijn kinderen met een
gerust hart naar De Gruyter toe.
Je krijgt er altijd goede kwaliteiten
en de kassabons zijn maar wat
welkom. Die worden trouw bewaard
en ieder kind krijgt er op zijn
18e verjaardag een horloge van.
Dat kan als je jaarlijks meer dan
1 00 gulden terugkrijgt I
Theevisite Wat zegt U van de Gruyter's thee, Mevrouw
De grote zussen In bewondering voor Jan's vorderingen.
i*663UL.
„Marie!" roept Karei dringend
en daar verschijnt Marie's hoofd op
de bovenste trap. Ze heeft een af
gedankt kleed aan en een oude
sjaal om 't hoofd, waar de wilde
haren links en rechts onderuit
waaien of ze in een wervelstorm
heeft rondgetold.
„Ik heb de zolder al bijna klaar,
roept ze triomfantelijk en vanmid
dag ga ik met de slaapkamers
beginnen. Ik kom direct beneden 't
eten klaar maken. -
„Moet dat nou allemaal?" vraagt
Karei verwijtend. „Ge poetst toch
het hele jaar. Wat kan d'r hier
nou nog vuil zijn?"
„Maar Karei, wat een praat!
Alles moet toch een goede beurt
hebben. Kijk eens achter de kasten,
zo'n spinnewebben! En 't bedde-
goed moet naar buiten, en de kle
ding, alles moet gelucht worden".
„Als je de spinnen op tijd vangt,
heb je geen spinnewebben en m'n
kleren worden genoeg gelucht, als
ik ze aan heb. Je doet toch wat je
niet laten kunt", besluit Karei.
„Die mannen, die mannen, die
hebben ook nergens verstand van"
zucht Marie.
In de keuken staat Harieke aan
de gootsteen zijn derde boterham
te smeren. Boter en stroop kleeft
aan alle deuren en handvaten, eer
vader hem een oorvijg kan geven,
is hij al in de tuin ontsnapt, waar
Trees, zijn zus, de koekjestrommel
staat leeg te eten. Die 'rakkers we
ten wel, dat vader tijdens dit jaar
lijks gebeuren ongenaakbaar is en
dat ze uit de buurt van moeders
rokken moeten blijven.
Marie's „direct" wordt zo'n klein
uurtje en tenslotte gaat Karei een
half uur te laat weer naar z'n werk
met wat blikjessoep en gebakken
aardappelen van de vorige dag in
zijn maag!
Die avond moet hij zelf de koffie
klaar maken voor zich en de kin
deren. Marie woedt maar door op
de slaapkamers en heeft geen tijd
om beneden te komen. En Karei
vertikt het om naar boven te gaan.
Zo gaat dat door, drie lange,
ongenietbare dagen. Woensdag is
de woonkamer aan de beurt. Bij
zijn thuiskomst vindt Karei de
meubels buiten, zijn boekenkast
leeg, de haard uit.
„Die vrouwen toch moppert hij,
„ze maken van je huis een hemel
of een hel, net zo ze willen."
„Ik kan het toch ook niet helpen,
dat ik er nog niet mee klaar ben,"
verzucht Marie. „Jij pakt ook niks
aanWat heeft buurvrouw het
dan toch gemakkelijk. Haar man
heeft haar de hele middag al ge-
De zuinige, sneJIe
bestelwagen, waarop U
volkomen kunt vertrouwen
Een prachtige oplossing
voor veilig vervoer van lichte
goederen En bovendien
een wagen met een
voorname lijn, waarop
ieder bedrijf trots kan zijn
Laadvolume 1.882 m3
Voor méér laadvermogen
kan thans ook de nieuwe
"400 kg"geleverdworden
Hier zijn de bestelwagens,
die Uw vervoersproblemen
oplossen tegen minimale
kosten U bent van harte
welkom voor een vrij
blijvende proefrit!
250 KfFORD BESTELWAGEN
I 4475.-
in ar«n5v*rf 4375.-
F—CD F"?CD gee
ft de t J^n at
G rotestraat- M arkt
Telefoon 04780-221
holpen
„Had dan ook zo'n stuk school
meester getrouwd bromt Karei.
Gelukkig staat als enigste meubel
stuk de radio nog op zijn plaats
en Karei denkt met een of ander
luchtig wijsje zijn hartgrondige
ergernis te verdrijven. Hij draait
de knop om en stemt af op Hil
versum. Een flemende vrouwenstem
geeft nuttige wenken over het ge
bruik van zeep en soda bij de grote
schoonmaak.
„Stikt in de sodaverwenst
Karei het vrouwmens en zoekt
Köln, waar juist een zware man
nenstem een voordracht houdt uit
Schillers werken.
„Da werden Weiber zu Hyanen
galmt het uit de luidspreker. Met
een ruk draait Karei de knop weer
om. „In Keulen zijn ze zeker ook
al aan de grote poets," gromt hij.
U kunt nu een
in uw stad of dorp
Zeer aantrekkelijke voorwaarden
Rijkspremie f 3500—f 4500
Hypotheken beschikbaar
Benodigd eigen kapitaal f 3 a 400#
in termijnen te betalen.
U kunt elk gewenst type bouwen.
Vraagt inlichtingen ten kantore schriftelijk
HUIZE BENNEBROEK - VLODROP
en verder iedere Dinsdag zitdag in Hotel Deckers, Mgr.
Nolensplein 44 te Venlo van 6—9 u. nm. Iedere Maandag
zitdag van 6—9 uur in Hotel De Zwaan te Venray.
In iedere zaak is een spreekkamer.
▼©rrolg vaa eerste pagina.
van heeft geprofiteerd en dus niet
de varkensvetten, of de dierlijke
vetten in het algemeen.
Integendeel deze gehele ontwik
keling is gegaan ten koste van het
varkensvet en zet zich als zodanig
nog steeds voort.
Zo is het voor de lezer duidelijk,
dat er werkelijk een dierlijk vet-
probleem is ontstaan, aan welks
vergroting de boeren van heden
niet moeten gaan medewerken.
Prys van varkensvet
steeds omlaag.
kosten naar en in Roermond al
dik geld te kort kwam. Daarom
werd tevens nog rogge der ge
meente-akkers verkocht en zo was
men weer van de lastige heren af,
zolang het duurde.
Onze vroede vaderen waren aller
minst-op hun achterhooff! gevallen
en gingen eens praten r iet de Prior
van het klooster 't Zand bij Straelen,
die in hetzelfde schuitje zat.
Gezamenlijk werd bij de hoge
regering in Brussel een protest in
gediend, wat inderdaad iets scheelde
in de hef fingen, zodat de hele buurt
,die van Roy" dankbaar waren voor
hun actie.
Dat de prijs van varkensvet on
der de opkomst van de margarine
heeft gaan lijden, is duidelijk.
In de jaren 1910 tot 1920 bracht
vet een prijs op, die 40 procent
hoger lag dan de levend gewicht-
prijs van de varkens.
Naarmate de geharde vetten van
plantaardige afkomst op de markt
kwamen, alsook de traan, daalde
de prijs van varkensvet steeds
verder.
In de jaren 1920—1930 was hij
nog slechts 30 procent en in de
dertiger jaren nog 20 procent ho
ger als die van de levende varkens.
Tijdens de oorlog stopte deze
daling, om echter er na met her
nieuwde snelheid in te zetten.
Reeds in 1946 waren de vet- en
varkensprijs gelijk gekomen en in
1949 kostte een kilo van het beste
vet spek in de wereldhandel nog
slechts twee derde van de varkens-
prijs en nu minder als de helft.
Dit alles is dus een bewijs, dat
de consumptie van varkensvet of
vers spek zeer is afgenomen.
Echter ook in de industrie wor
den dierlijke vetten beconcurreerd
door de pk n "-aardige producten en
dat niet alleen.
De vetverwerkende zeepindustrie
ondervindt zwaar de concurrentie
van de synthetische waspoeders,
waardoor het zeepverbrulk in de
wasserij aanzienlijk Is teruggelo
pen, in Amerika wel 40 procent!
Het is dus thans wel duidelijk,
dat er een vetprobleem is ontstaan
ook in ons land en al heeft de
margarine-industrie ook in 1953 in
Nederland 5 miljoen kilo varkens
vet verwerkt, daarmee is de zaak
niet opgelost en we mesten ook
niet de varkens, om ons met mar
garine te laten beconcurreren.
Het is dus niet voor niets, dat
men de boer voorhoudt, de varkens
niet te zwaar te maken en men
ook foktechnisch streeft naar het
meer vleesrijke varken.
Nu we in raadsverslagen zo dik
wijls lezen, datff de Gemeente erg
kort bij kas is, is het wel eens in
teressant de zorgen van Venrays
vroede vaderen te bestuderen enkele
eeuwen geleden.
Door A.F. v. Beurden is indertijd
beschreven hoe in 1589, deze man
nen schepen of gezworenen ge
naamd en zeven in getal met
problemen en moeilijkheden zaten.
In die tijd ging het er Spaans
toe, wat ook geen wonder was want
toen was er volop oorlog in deze
contereien en de legers moesten
door het platteland gevoed worden.
De schepenen kregen dus een aan
slag thuis en moesten dan maar
zien hoe ze de centen bij elkaar
brachten, afgezien dan nog van de
normale kosten, die elk gemeentelijk
beheer nu eenmaal meebrengt.
Zo moest de regering voor de
troepen f 325 van onze gemeente
hebben, af te leveren in Roermond,
bij de hoofdaanvoerder der Span
jaarden, kapitein Cicogna. De aan
voerders van de legeronderdelen
van Venlo, Roermond, Gelder en
Straelen, moesten hun tractement
eveneens krijgen.
Genoemde kapitein Cicogna vor
derde bijv. f 50 per maand.
Dan was er de heer van het
Kasteel Horst, een hoog en mach
tig heer, die als „Vastenspies"
maar liefst een ton haring cadeau
moest hebben en zo had iedereen
wat te vorderen.
Om aan dat geld te kunnen ko
men, belegde Venrays vroede va
deren een vergadering.
Daarbij waren behalve de Sche
penen Jacob Rutgers, Peter Groe
nen, Jan Coninx, of zoals hij door
het volk genoemd werd, Vaer Co
ninx, Jan Henrix en Aert Versieyen,
ook tegenwoordig de kerkmeester
Jan Cuppen, de vertegenwoordiger
der ambachtslui, de Gildemeester
Gertje Wijnen, de gezworenen Jan
Mertens en Jan Claes en tenslotte
Willem Deckers en Matheus Poels
als gegoede nabuijren.
Ze vergaderden daarover of op
het Raadhuis of in de café's in het
Hert of in Gen Strael (nabij de
kerk).
De verteringen vanVenraysvroede
vaderen werden op een jaarreke
ning gezet en aan het einde had
dus het gemeentebestuur een goed
overzicht van de vaten bier en de
maatjes „wachelwater" die al deze
vergaderingen gekost hadden.
De vroede vaderen besloten aan
de bevolking een aanslag op te
leggen in natura. Ieder moest een
bepaald kwantum rogge leveren.
Het ophalen daarvan werd verpacht.
Dat gebeurde bij het uitbranden der
kaarsjes. Er werd een kaars aan
gestoken en degene, die het laatste
„mijn" geroepen had, voordat het
kaarslicht uitging of uitwaaide, die
was pachter en moest maar zien,
dat hij de rogge te pakken kreeg.
Genoeg zij, dat de rogge verpach
ting 306 gulden opbracht, zodat men
afgezien van de reis en verblijf
ONDERSCHEIDINGEN VAN
HET NED. RODE KRFÏS.
Op vrijdag 23 maart a.?. zal de
heer Burgemeester namens de
Bloedtransfusiedienst van het Ne
derlandse Rode Kruis een 45-tal
onderscheidingen uitreiken aan
plaatsgenoten, die tenminste 5 maal
of meer hun bloed vrijwillig hebben
afgestaan voor de lijdende mede
mensen.
Deze onderscheidingen, beschik
baar gesteld door het hoofdbestuur
van het Rode Kruis, bestaan uit
de „Dr. Karl Landsteiner"-penning
met diploma voor het geven van 5
maal en de plaquette voor't geven
van 15 maal 500 cc bloed.
In 1954 waren het 37 plaatsge
noten, die de eer te beurt viel om
deze onderscheiding in ontvangst
te mogen nemen, in 1955 waren
het er 23 thans zijn de records
gebroken en zijn het er 41 voor
de penning en 3 voorde plaquette.
Het zijn:
PENNINGEN
J. Ariaens, Grotestraat 5, Venray;
Jac. van Aarssen, Patersstraat 26,
idem; Mevr. Boom-Lucassen, Lan-
geweg 45, idem; L. van de Berg,
D 21 Oostrum; A. Boom, Langeweg
45, Venray; P. Camps, Grotestr. 16,
idem; J. J. Dolmans, Heidsepeelweg
16, Ysselsteyn; Mevr. E. Ewalts-de
Lauw, Merseloseweg la, Venray;
J. Engels, Haag M 7, Merselo; N.
Roos, Hoenderstraat 9, Venray; J.
Reintjes, Overbroek H 13, Leunen;
H. Schaeffers, Schoolstr., Venray;
A. Voesten, Akkerweg 11, idem; P.
Verstegen, Gasstraat 3, idem; S.
Dijkman C 24, Oostrum; P. v. Meijel,
Deurneseweg 19, Venray; J. Jans
sen, Hagelweg 8, idem; W. Houwen,
Overloonseweg 5, idem; J. van
Dongen-Roem, C 80 Oostrum; T.
Derksen, Patersstraat 29, Venray;
G. Weijers, Burg. vd. Loostraat 12,
idem; P. van Meijel, Hoenderstraat
40, idem; M. Janssen, M 36a Mer
selo; J. Kengen, Maashese weg 34,
Venray; W. Janssen, M 20 Merselo;
P. van Opbergen, Grotestraat 24,
Venray; J. de Lauw, B 30, Endepoel;
Ria Schreurs, Stationsweg 19, Ven
ray; A. Peeters, St. Jozefklooster,
Smakt; J. Oudenhoven, Tuinstr. 6,
Venray; Mevr. Martens-Hulsman
C 11 Oostrum; A. Sanders, Chari.
Ruysstr. 3, Venray; M. Voesten,
Kruisstraat 34, idem; M. v. Llpzig,
Laagheidseweg A 14a, idem; M.
Linders, Oude Oostrumseweg 8,
idem; J. Janssen, Overloonseweg 14,
idem; J. Hoex, C33 Oostrum; Mevr.
van Helm-Hendriks, Mgr. Nolensstr.
22, idem; Th. Helwegen, Gasstr. 10,
Venray; N. v. Gerven, Maash.weg
14, idem; J. Boom, Langeweg 45,
Venray.
PLAQUETTE
P. J. L T. Theeuws, Merselose
weg 1, Venray; J. Poels, Grotestr.
23, Venray; Th. Claessens, Hense-
niusplein 3, Venray.
Een week van storm en regen
heeft de kille herinnering aan vier
weken sneeuw en ijs weggeblazen
en opeen Maandagmorgen kondigt
een heerlijk zonnetje|de lente aan.
Vrolijk fluitend slaat Karei de
deur van het schuurtje achter zich
dicht en fietst het tuinpad af, op
gewekt een nieuwe „zegdaagse"
tegemoet.
Verhip! bij de linkerburen balan
ceert een matras op de muur van
het balcon. En bij de rechterburen
zijn alle gordijnen voor de ruiten
weg. En uit 't bovenraam van het
derde huis zeilt een armvol oud
behang naar beneden. Karei blijft
midden In zijn deuntje steken.
Sjonge, sjonge, als Marie nu
maar niet naar buiten kijkt, dan
heeft ze meteen ook die koorts te
pakken. Dan begint die jaarlijkse
wedstrijd weer, wie het
eerst de schoonmaak aan de kant
heeft. Gek toch, die vrouwen. Een
man is blij als hij na zo'n lange
winter de zon in zijn nek voelt
kriebelen, maar die vrouwen krij
gen 't dan eerst voor goed te pak
ken. Die zetten direct het gehele
huis op zijn kop!
Waar je zit, moet je weg, waar
je staat, sta je verkeerd en als je
niet meer weet waar naar toe, dan
krijg je toegemeten: „Je kunt die
kast wel eens mee verzetten, of 't
tapijt uitkloppen" of een ander on
mannelijk werk verrichten.
Met een bang voorgevoel komt
Karei 'smiddags thuis. Hij loopt
voor 't huis binnen en achter eruit.
Dan gaat hij nogeens dezelfde weg
in omgekeerde volgorde. Geen Ma
rie te zien. In het schuurtje? geen
Marie! Op de slaapkamer? even
min, maar op de zolder klinkt nu
gestommel...
