Plechtige installatie van Deken P.A.H. Loonen De Millioenennota Wereldoorlog Groots défilé Zinvolle plechtigheden Opening nieuwe zaak. Bevolkingsonderzoek T.B.C. te Venray stak lont in maatschappelijk kruitvat Onder ede beloof ik gehoorzaamheid, eerbied en eerbetoon aan ZH. Paus Pius aan Z.H. Exc. Gulielmus, bisschop van het bis dom Roermond en zijn opvolgers. Evenzo beloof ik onder ede mijn pastoraat van de kerk van St. Petrus Banden trouw waar te nemen Voordat Deken Loonen Zondag deze eed aflegde op het Missaal in de St. Petrus Bandenkerk, had een inhuldigingsplechtigheid plaats ge vonden, waaraan duizenden hadden deelgenomen. Rond 2 uur werd de nieuwe deken door muziek en bruidjes afgehaald van het feestelijk versierde Deke naat en werd hij, zijn familie en practisch alle parochiegeestelijken uit het Dekenaat naar het Stadhuis geleid, waar hem door de Burge meester de leden van de Raad wer den voorgesteld. Dan nam hij plaats op het bordes en begon een groots défilé, waaraan vele Venrayse verenigingen deel namen en ook de verschillende pa rochies van het dekenaat hun afgevaardigden gezonden hadden. Terwijl de muziekcorpsen uit de verschillende kerkdorpen lustig hun marsen bliezen, trokken aan hem voorbij de schoolkinderen, de koren, de standsorganisaties, de godsdiens tige verenigingen, jeugdorganisaties vakorganisaties, sportverenigingen en honderden anderen. En steeds bleven ze maar komen, door de feestelijk bevlagde Grote straat, meer dan een uur lang. Stram stonden de schutterijen opgesteld langs het gemeentehuis, en toen het zonnetje nog even door kwam, waren hun costuums, met het wit der bruidjes en de kleuren der talrijke vaandels een feestelijke omlijsting van deze inhuldiging. Gewond maar onversaagd Nadatde mensenmassa een plaats gevonden had in Hofstraat, Markt straat, Markt en Grotestraat, nam de Burgemeester het woord, die in een korte speech de nieuwe herder van Venray welkom heette in zijn parochie. De Burgemeester wees er op, dat in het verleden de samen werking tussen het geestelijk en wereldlijk gezag steeds bijzonder goed en innig was geweest. Hij ver trouwde dat ook in de toekomst deze samenwerking vele en goede resultaten zal mogen hebben voor Venray. Hij reveleerde het werk van oud deken Berden, die 19 jaren lang en juist onder de moeilijkste om standigheden aan het hoofd van het Dekenaat had gestaan en zulk een groot voorbeeld had gegeven. Spreker riep in de herinnering terug de tijd van tien jaren geleden, toen het juist de parochie St Petrus Banden was, die een van de zwaarst getroffen dekenaten was van Lim burgs bisdom. In die tien jaren is veel werk ver richt, maar er ligt ook nog veel werk te wachten. Hy dacht daarbij o.m. aan de opbouw van de toren der Grote Kerk, aan de uitbreiding van het onderwijs en de bouw van nieuwe scholen, aan de uitbreiding van het jeugdwerk en zovele andere punten, waarnaar de verlangens van het Venrayse publiek uitgingen. Dit alles zal alléén kunnen wor den volbracht als allen meehelpen en samenwerking. Namens het ge meentebestuur zegde de Burge meester die samenwerking gaarne toe en hij sprak de verwachting uit, dat het Deken Loonen gegeven zou mogen worden veel goeds tot stand te brengen. In een kort antwoord dankte Deken Loonen voor het welkom hem toegeroepen. Hij was zich bewust van de zware taak welke hem wachtte, een taak, die oud-Deken Berden jarenlang onder zulke moeilijke omstandig heden had gedragen. Maar evenals deze had kunnen bogen op een voor treffelijke samenwerking met de wereldlijke overheid op de verschil lende terreinen van het leven, waar op zulks gewenst was, zo hoopte ook hij diezelfde samenwerking te krijgen en hij bracht vast dank voor d i in deze geest gedane toezeg gingen. Dank bracht spreker ook aan allen, die deze dag zo onvergetelijk voor hem hadden gemaakt en hij vroeg met aandrang om gebed, ver trouwen en volgzaamheid. Symbool van Venray Aan de kerkdeur, waarheen Deken Loonen dan werd geleid, sprak als oudste der kapelaans, Kapelaan Keijzers, die wees op het oude en zinvolle gebruik van de sleutelaan bieding. De poorten van de kathe draal der Peel, aldus Kapelaan Keijzers, dragen nog de sporen van de oorlog. Zij zijn een symbool van Venray. Getroffen, maar het staat er nog. Zo juist heeft de Burgemeester U al enigszins op de hoogte gebracht van de verlangens van het Ven rayse volk, ik wil aan die verlang lijst nog enkele wensen toevoegen, speciaal wat betreft de oude St. Petrus Banden. Dan denken we aan een vlugge opbouw van het orgel, de plaatsing van nieuwe ramen, een nieuwe kruisweg en nog vele andere dingen, die weer iets van het oude vertrouwde terug moeten brengen in de parochiekerk, die zo deerlijk werd gehavend. Uw taak, zo vervolgde spreker, zal niet licht zijn, nu gij komt te staan voor een der grootste pa rochies in het Bisdom. Als vertegenwoordiger van de parochiegeestelijkheid kon hij ge hoorzaamheid en volgzaamheid be loven, opdat zo die taak verlicht zal worden en allen eendrachtig kunnen samenwerken tot geestelijk heil van de aan hen toevertrouwden. Dan boden bruidjes onder een toepasselijk gedicht de nieuwe her der de zware sleutel aan van de St. Pejrus Banden en zwaaide de grote kerkdeur open om niet alleen de nieuwe deken, maar ook \ele belangstellenden in de St. Petrus Banden binnen te laten. Betekenis van het Herderschap Dan begonnen aan het hoofdal taar de plechtigheden der kerkelijke installatie. De Vicaris-Generaal van het bisdom Mgr. F. Feron leidde deze plechtigheid, waarbij deken Loonen werd geassisteerd door Pastoor Vostermans en Pastoor Asselbergs. Na dat het Veni Creator gezongen was, las Mgr. Feron de benoemings brief voor, waarbij Mgr. Lemmens toestemming gaf voor deze instal latie. Mgr. Feron wees na voorlezing van deze brief in een rede op de grote betekenis van het priester schap, niet alleen voor de priester zelf, maar ook voor de aan hem toevertrouwden. Diep ging hij in op de voortdurende wisselwerking die moet bestaan tussen pastoor en pa rochianen en op de taak en plich ten van beiden. Dan besteeg de nieuwe parochie herder de preekstoel om na voor lezing van het Evangelie van de goede herder zijn werkprogramma te ontvouwen. In het moderne lekenapostolaat zag hij de grote macht om in deze tijden niet alleen het Geloof te be waren, maar ook uit te breiden en te verinnigen. Hij verwachtte dat ook in Venray dit apostolaat veel ten goede zou kunnen doen voor de hele parochie. Aansluitende op de woorden van Mgr. Feron die van gelovigen volg zaamheid had gevraagd, vroeg ook hij om het vertrouwen van zijn pa rochianen, die hij in al hun moei lijkheden gaarne zou bijstaan en helpen. Met een kort lof werd dan de plechtigheid in de kerk besloten, waarbij het zangkoor op verdienste lijke wijze een feestcantate ten ge hore bracht. In het Dekenaat volgde dan tot omstreeks zes uur een druk be zochte receptie, waarbij wij o.m. opmerkten naast het Gemeente bestuur van Venray, Deputé Peters en het bestuur van de Limburgse Middenstandsbond. Tot laat in de avond bleef het aan het Dekenaat een komen en gaan van gasten en genodigden, ter wijl ook de versiering veel belang stelling trok. Ook Mgr. Dr. Hanssen bracht de nieuwe Deken een bezoek. Dan legde deken Loonen boven reeds genoemde eed af, waarna hij werd geïnstalleerd met de over reiking van de sleutels van kerk en tabernakel, van kelk en pries terlijke gewaden. Hij werd naar zijn biechtstoel geleid en naar het doopvont, terwijl ook het klokke- touw aan hem werd toevertrouwd. Dat Venray al langer hoe meer een stedelijk karakter krijgt, is o.m. ook merkbaar aan de vestiging van speciaal zaken. Verleden Vrijdag opende weer een nieuwe speciaal-zaak haar deuren, nl. de fa. A. vanHaaren, welke zich specialiseert in heren-modeartikelen Voor dat percentage mannen, dat er een gruwelijke hekel aan heeft, temidden van andere textielwaren „hun" artikelen te moeten kopen en kiezen, biedt deze zaak een ware uitkomst, even goed als voor de anderen, die hier, zowel in het goedkopere als het betere genre keuze in overvloed hebben. De nieuwe zaak is gevestigd aan de Juliana-singel, waar ze is onder gebracht in een keurige nieuwbouw van. Aannemersbedrijf Verhoeven. De winkel is modern, doch sober gehouden en maakt een degelijke indruk. Door ruime etalage-kasten is een goed overzicht van de ruime sortering mogelijk en paskamer en kantoor voltooien het frisse ge heel. Voor de opening van deze zaak bestond grote belangstelling en de vele bloemen en bloemstukken wa ren even zovele wensen voor wel slagen en succes. De Venrayse winkelstand is met de vestiging en opening van deze speciale heren-modeartikelenzaak zeker vooruit gegaan. De millioenennota is de gunstigste nota die na de oorlog nog aan ons volk werd aangeboden. Maar voor die in het komende begrotingsjaar in een ferme verlaging van tal van belastingen hebben verwacht een be loning voor de inspanningen, die wij ons hebben getroost, is deze be groting echter een der meest teleur stellende van na de oorlog. Wij worden gepaaid met aanzien lijke belastingverlaging, maar... niet voor 1 Januari 1956. Dan gaan de loon-, inkomsten- en vermogens belasting gezamenlijk met ongeveer 20 pet omlaag. De aan de verlaging verbonden offers gaan niet geheel ten koste van het rijk. In 1951 heeft men in verband met de noodzakelijke be wapeningsplannen de belastingen verhoogd. Vier jaren zouden vol doende zijn om deze verhoging te handhaven. Gezien de gunstige toe stand van 's lands financiën, zou men verwachten, dat de nog be staande 160 millioen verhoging nu geheel zou vervallen. Voor de vennootschapsbelasting, die daarvan 120 millioen voor haar rekening neemt, laat men 60 mil lioen verhoging om daarmee de verlaging inkomsten- en loonbelas ting te dekken. En dan pas op 1 Januari 1956 die verlaging met het risico, dat een onverwachte kink in de begrotingskabel de hoopvolle tijding nog weer geheel of ten dele vernietigt Tegen de draad in Het aangekondigde financiële be leid is een gevolg van de door de minister gevoerde politiek, die met opzet tegengesteld wordt gericht aan de conjunctuur van dit ogenblik. Wij beleven een periode van hoog conjunctuur. De regering zegt het duidelijk in de nota. Men wil thans de baten van die conjunctuur niet direct ter beschikking van het volk stellen. Toeneming op korte termijn van het reële inkomen per hoofd zou immers leiden tot verhoogde consumptie, ergo tot nog groter ac tiviteit, waardoor de spanningen op de arbeidsmarkt nog worden ver groot en de investeringslust tot on evenredige proporties zou worden opgevoerd. Hoewel uit economisch oogpunt een dergelijke gedragslijn moet worden toegejuicht, is het psychologisch effect teleurstellend. Waar uit de toelichting van de regering telkens blijkt, dat men in latere jaren, ook in 1956, een teruggang in onze economische toestand verwacht, mag men wel spreken van een voorzichtig finan cieel vooruitzien, maar op deze wijze plukt ons volk op korte termijn geen enkele vrucht van zijn inspanning. Is er in 1956 in derdaad een teruggang, dan pro fiteert men nog niet, want dan zit ieder in de klem van een de pressie gevangen. Een belasting verlaging in twee ronden, één op korte termijn en één op langere termijn, ware aangenamer ge weest. Ondank is des onder nemers loon Van ondernemingszijde mag men felle kritiek verwachten op de on voldoende vermindering van de ven nootschapsbelasting, die na de ver laging nog 60 millioen te hoog blij ft in vergelijking met de toestand van 1951. En terecht, want de regering heeft toegezegd de verhoging geheel op te ruimen. De vennootschaps belasting wordt in 1956 op 43 pet gebracht. Men had mogen verwach ten, dat deze beneden de 40 pet zou dalen. Aldus worden onder nemers beloond voor de verrichte prestaties. De reeds uiteengezette omgekeer de budgetpolitiek blijkt uit elk be grotingshoofdstuk. De wegenbelas ting, die volgens aankondiging tot het oude nive au wordt ter u ggebracht, zal komend jaar 90 millioen op brengen. Er zal aan wegen ongeveer het dubbele besteed worden van dit jaar. Men zal er nu ruim 26 mil lioen aan ten koste leggen. Met in achtneming van de gewenste rem op openbare werken is dit beslist te weinig, omdat de snelle ontwikkeling van het verkeer reeds nu een groots opgezet we- De volgende nadere resultaten van dit onderzoek zijn bekend ge worden: Voor-onderzoek in aanmerking komende inwoners 14.310 (100 pet). Aantal gefotografeerde inwoners 10.952 (76.54 pet). Totaal niet-deelnemers 3.358 (23.46 pet). Van de niet-deelnemers weiger den er met reden 2.100 (14.68 pet). Pertinente weigeraars 610 (4.26 pet) Niet verschenen ondanks toezeg ging 648 (4.52 pet). Voor een juiste beoordeling van bovenstaande cijfers dient te wor den opgemerkt, dat de bewoners van de Psychiatrische Inrichtingen, genplan noodzakelijk maakt. Men kan een anti-cyclisch financieel beleid toch niet betalen met een groot aantal mensenlevens -door verkeers ongelukken Geen logica bij defensie Bij het hoofdstuk defensie-uit gaven is rekening gehouden met een verlaging van 1500 millioen tot 1350 millioen. Deze vermindering draagt nu juist geen anti-cyclisch karakter. Zij had veel groter moeten zijn nu de E.D.G. is mislukt en de verdediging van een groot deel van Nederland nog een vraagteken is. Bovendien is de snelle uitbreiding van het burgerlijk militair personeel met enkele duizenden moeilijk te rijmen met het bestaandetekort op de arbeidsmarkt. Een deel van de meer verlaagde militaire uitgaven had op korte termijn ten goede kunnen komen aan de belasting betalers! Bij de volkswoningbouw wil men de rijksbijdrage voor de jaarlijkse tekorten in debouw van woningwet- huizen met 18 millioen verhogen. Mogelijk zal die woningbouw nog financiële versterking ontvangen door een in te stellen huurfonds, waarin een deel van de hogere huren zou moeten worden gestart. Samen met de bestaande succes sierechten en heffingen van schen kingen, betekent dit een nieuwe stap op de weg naar verdere uit holling van de eigendom. Een verlaging van successierechten en schenkingsrecht mocht worden verwacht. Er wordt niet over gesproken. De uitholling van eigendom is in lijnrechte tegen spraak met de gunsüge economische toestand van het land. De conjunc- tuurpolitïek hoeft hier geen enkele rol te spelen. De voortzetting van de emigratie- politiek met subsidie past geheel in de verwachtingen, die de regering koestert t.a.v. het toekomstig aan bod van arbeidskrachten, waarvan men op langere termijn slechts zorg en moeite verwacht. Vergeten blyft vergeten Voor Middenstandszorg en steun aan de „vergeten groepen" zoeken we vergeefs in de begroting naar overheidsbijdragen. Voor deze categorieën van de bevolking wordt in verband met de steeds nieuwe loonsverhogingen toenemende aan dacht gevraagd. Het departement van sociale zaken bestaat blijkens de begrotingscijfers alleen maar voor lo ontrekken den... Een van de gezondste hoofdstuk ken uit de nota achten wij het gedeelte dat wordt gewijd aan de staatsschuld. In één jaar tijds daalde onze totale staatsschuld met liefst 1773 miljoen, waarvan 379 miljoen betrekking heeft op de schuld aan het buitenland. Onze totale binnenlandse schuld bedraagt nu nog 19.414 miljoen. Gaat de aflossing in het bestaan de tempo voort dan mag men binnen twee jaar een peil ver wachten dat verhoudingsgewijs on geveer overeenkomt met dat van vóór de laatste wereldoorlog. Hoe wel wij met een zekere trots naar dit voor Nederland klassieke staats- schuldbeleid mogen zien, mag men zich toch afvragen of dit niet te conservatief is of zo men wil: te voorzichtig. En daarin mag men het bezwaar samenvatten dat tegen deze gehele miljoenennota en ver wante stukken kan worden ge maakt. Het financieel-economisch beleid van de regering heeft niets van de durf en de ondernemingsgeest, die ons volk vermaard maakten over de gehele aardbol. Het is een beeld van leiding geven op allerlei terrein. De opstelling getuigt van het streven naar een soort levensver zekering voor de staatskas, die in feite niet bestaat. Wij zijn in het verleden dikwijls te conservatief geweest in het financieel beleid. Wij zouden de minister van Financiën willen toe roepen: men kan ook té voorzichtig zijn, want op een enigszins langere duur zal het thans levende geslacht riet meer kunnen profiteren van de zware inspanningen, die het zich ongetwijfeld heeft getroost. Wij zijn er weer bovenop. Omwenteling in diplomatie, economie en sociaal gevoelen Veertig jaren slechts schelden ons van het moment, waarop de wereld in vuur en vlam de verleden tijd verbrande. Het schot waarmee Prin- cip de aartshertog van Oostenrijk doodde, is in de spiegel der geschie denis niet meer dan een startsein voor een nieuwe tijd, waarbij alle voordien bestaande zekerheden om ver tuimelden om plaats te maken I Pensionaat Jerusalem, St. Joseph- gesticht, St. Odahuis, Paterskloos- ter en Gymnasium en het Sint Elisabeth-Ziekenhuis niet aan het bevolkingsonderzoek hebben deel genomen. Medische gegevens kunnen thans nog niet verstrekt worden, daar dit onderzoek eerst 4 maanden na het beëindigen van het bevolkings onderzoek geheel voltooid is (ob servatie dubieuze gevallen). Nadat alle gegevens geregistreerd zijn, wordt aan het Bestuur van de Gemeente een statistisch rapport van het plaatselijk bevolkings onderzoek toegezonden. voor een dynamisch tijdperk, zoals wij dat nu nog beleven. Met bloed geschreven namen Veertig jaar geleden stroomden de Duitsers door België naar noord- Frankrijk, waar de zwaar verdedigde franse vestingen lagen. Verdun, Metz, de Somme, de Marne, deze namen schreven boekdelen in de wereldgeschiedenis. Zij schreven met het bloed van de tien millioen gesneuvelde soldaten uit dit erbar melijk gevecht. Zelden wordt echter een tijdvak of leven geboren zonder verschrik kelijk lijden, Maar terwijl de gewel dige „dikke Bertha's" van Krupp hun stalen kogels uitspuwden op de muren en huizen van Luik of Namen, vierden de soldaten onder dit hels gedreun eigenlijk het af scheid van het bombardementska non. Reeds cirkelden de eerste vlieg tuigen door de lucht. Weldra zou den zij de taak van overzware kanonnen te land overnemen. Voor het eerst werd een totale oorlog gevoerd, die nog slechts matig tot zijn recht kwam, omdat er nog gesloten fronten waren en de bevolking daarachter betrekke lijk veilig bleef voor direct oorlogs leed. Voor het laatst stierven de naties van Europa in de modder van IJpe- ren en Lotharingen, terwijl gene raals alleen nog maar te paard zaten. De oorlogsroes van helden dom en persoonlijke moed stierf uit in vele onmenselijke loopgraaf ge vechten van man tegen man aan de Marne. De mechanisering van de legers nam een aanvang en zo'i in de ver schrikkelijke tankgevechten in de jaren 1917 en 1918 zijn hoogtepunt bereiken. Dat hoogtepunt bleek later het beginpunt van de pantser oorlog en van zeer mobiele strijd krachten, die het beeld van het wapengeweld in de jaren 1939 tot 1945 zouden beheersen. De soldaat van 1914 - 1918 stierf in een modderpoel tussen besmeur de planken en palen. De wapen broeder uit de jongste oorlog sneu velde tussen vier wielen, in een tank of gevechtswagen of koos het aluminium van het vliegtuig als laatste dekking in dit leven. Wel een grote verandering dus en een vooruitgang zo men wil. Het einde der aristocratie Ook in de politiek ging het doek neer voor een uitgespeeld drama. De spelers in de politieke arena hadden voordien slechts bestaan uit aristocraten met een scholing van geslachten. Vorsten, prinsen, herto gen in de lagere adel vonden in een diplomatieke carrière hun hoogste levensvervulling. Maar de democratie breekt door en de door de massa gekozen nieuwelingen komen op het podium van sluwe hoffelijkheid. Ve en van hen spelen hun rol voortreffelijk. De volkswil krijgt een stem en het is die van een stentor. Sindsdien is de diplomatie meer open, minder een familiegeschiedenis of van vorsten met hun naaste dienaren. Het is veel meer een publiek tour- nooi roet minder verfijnde taal en men ontmoet zelf onbeschofce di plomaten in de moderne tijd. De oorlog 19141918 bracht alle volken op een podium, de volken bond waar zij zich tegenover elkaar belachelijk maakten. Niemand heeft ooit eenheid kunnen vinden in Genéve, maar men neemt dat diplo maten niet kwalijk. De potsierlijk heid is een onderdeel van diploma tie, dat ziet men ook nu. Toch zijn we met de U.N.O. vooruit gegaan want we verwachten er niet veel van en deden we van de volken bond wel terdege! Geleide economie Op allerlei gebied leerde ook Ne derland in die vier jaar oorlog buiten de grenzen meer dan in een halve eeuw voordien. Alle econo mische degelijkheid b.v. ging ter ziele. Voor het eerst greep de re gering actief in bij de regeling van het economisch leven. Men liet zo maar de gouden stan daard vallen en liet betalen met muntbiljetten. Men liet de salarissen en prijzen eerst stijgen en men durfde het aan op zekere ogenblik ken prijsstijging te verbieden. Men voerde een strenge distributie in en men gaf toen reeds bevel om tuinen, parken en plantsoenen met aardappelen en bonen te beplanten, zoals dat ook in de jongste oorlog geschiedde. Men durfde het aan de staats schuld tot liefst 3 milliard te laten stijgen (de jongste oorlog 22 milliard) en men voerde zonder dralen een inkomstenbelasting in, die sedert 1915 als een blok aan het been van vele Nederlanders hangt. In vredestijd had men dat nooit aanvaard. Ons volk is er snel aan gewend geraakt; men mag spreken van „gehecht" want we zitten er nog mee. En hoe! Idealen werden werkelijkheid Sociaal kwam er complete om wenteling. Arbeiders dachten plot seling aan een achturige werkdag, die vanzelfsprekend werd. Voor de oorlog was dat een ver in het ver schiet liggend ideaal geweest. Men zette een arbeidswet opstapel. Men sprak over ouderdoms-, invalidi- teits-, ongevallen- en ziektever zekering. Sommigen riepen om een werkloosheidsvoorziening. In vredestijd zou men er eeuwen over hebben gedaan. Nu kwam men in enkele jaren tot 'n productie van nieuwe gedachten, die alle bestaan de dijken in een keer brak. Zelfs de Zuiderzeewerken, beeld van een vredige maar toch harde strijd tegen het water, waren een product van oorlogsactiviteit. De oorlog deed ze geboren worden uit een behoefte aan bouwland in jaren waarin het buitenland onvoldoende tarwe zond. Plotseling ontwaken Wij herdenken wereldoorlog I, die juist veertig jaar geleden fel begon te woeden. Een tragische periode in een geschiedenis, die met haar komst de volkeren wakker schudde. Het ontwaken was zo explosief, dat de meest verwarrende mensen slachting aller tijden een aanvang nam. Uit de politieke, sociale, eco nomische en militaire ontwikkeling sindsdien is gebleken, dat die eerste grote wereldbrand slechts de in leiding vormde tot een tijdperk waarin alle waarden als cultuur, het gehele samenspel der maat schappelijke krachten aan een her waardering worden onderworpen. Dit tijdperk is nog niet ten einde. Onze hoop, dat de tweede wereld oorlog ons weer zou brengen naar een periode van evenwicht en rust op het gebied van wetenschap, kunst, religie enz. is een volkomen mis vatting gebleken. De storm duurt voort en niemand kan voorspellen waar de wereldbol, aan het rollen gebracht in de strijd om Marne en Somme in de mil lioenenslag van 19141918, een nieuw rustpunt zal bereiken.

Peel en Maas | 1954 | | pagina 2