Jlii' verlost ons van de turf?' SPORT ALBERT HEIJN S™ oM,HScS WEEKBLAD VOOR VEN1 Kom bij mij maar eens ALBERT HEIJN-THEE drinken... nutate K het-twen. Assurantiekantoor Krnijsen-Meesters voor al uw verzekeringen Uit„Peel en Maas" Rnim 350.000 kinderen het klenteronderwijs. Let op de kalktoestand van Uw grond! Opmerkelijk feit in Overloon Zaterdag 24 Juli 1954 No. 30 VIJF EN ZEVENTIGSTE JAARGANG PEEL EN Problemen rond de Peelontgin- ningen in de gemeente Deurne Kunnen wij in Venray zeggen, dat de meeste Peelgrond verdwenen en ontgonnen is, en dat de rest binnen een afzienbare tijd zal volgen. Ook in onze buurtgemeente Deurne wil men zo spoedig mogelijk van de turfgronden af. Ook daar wordt de vraag naar landbouwgrond ieder jaar groter en ook daar bestudeert men de mogelijkheden van de Peelontginning. Maar dan moet men eerst de turf kwijt De turf, die eerst de gemeente Deurne voor een deel de welvaart bepaalde, wordt nu een object, wat men het liefst maar kwijt is f CONFECTIE VAN IÉ EEN RIJK BEZIT MAAS PM OMCTPPK'P'M ADVERTENTIEPRIJS 8 ct. p. mm. ABONNEMENTS- C1' wrao I IVCiIUin prijs PER KWARTAAL f I.2S Bultea Venray f 1.48 „Als ik vroeger thee nodig had, nam ik een willekeurig merk, met de gedachte „wat komt het er eigenlijk op aan'-'. Sinds ik echter - tot mijn grote tevredenheid - al mijn boodschappen haal bij Albert Heijn weet ik wel beter Ik hoef mijn gezin tegen woordig heus geen an dere thee meer voor te zettenze proeven het verschil dadelijk. Kom maar eens een kopje thee bij me drinken - dan ben ik zeker dat ook jouw „thee-probleem" is opgelost". Boerenmetworst .100 gr» 41 Appelstroop per beker 69 er» 39 Ananas stukjes en schijvenper blik 85 Hippodrome Biscuits 2509rSm 39 Grote Spritsen per bus 55 Vruchtenkoekjes 100 gram 25 Zomerdrups vanaf 200 gram 29 Limonadesiroop p 125-98-69 ALBERT HEIJN's THEE Geelmerk 100 gram 70 Roodmerk 100 gram 74 Groenmerk igo gram 84 Blauwmerk 100 gram 88 Zilvermerk 100 gram 92 Goudmerk. 100 gram 96 Secretaresse Lood seat Als de baas een reis terug komt. is het al tijd razend druk. Minstens een week lang is het jachtCD en overwerken Een ge not is het dan s avonds rustig zo n heerlgk kopje koffie te drinken. Maar., dan moet het Boffie-koffle zijn Di&r knap je van op. j BOFFIE: het woord voor de lekkerste KOFFIE VOOR KWALITEIT Als men nu een kijkje gaat ne men in het Deurnese peelgebied, dan kan men het beste gaan in de richting van Griendtsveen, waar een halve eeuw geleden onze va deren de klot staken en haalden en waar nog altijd in de luchten, de wind en de sfeer iets hangt van die lang vergane dagen. De Peel kijkt niet naar vijftig luttele jaren. In zijn lagen van drie en een halve meter dikte, zakte hij in die tijd misschien wel een halve centimeter bij, hij laat de groei toe van wat schamel gras en hier en daar van wat berken kreupel hout. De turf is uit de eeuwigheid van het verleden tot ons gekomen en lijkt in zijn onverzettelijkheid be stemd om tot in der eeuwigheid te blijven ook. En dat is eigenlijk niet de be doeling, want onder het veen zit prachtige, veelal leemhoudende zandgrond, die met niet al te veel kosten tot voortreffelijke cultuur grond is om te werken. Maar dan moet eerst de laag turf er af. 0— Nu is het ongeluk, dat de turf als brandstof, weinig ingang meer vindt. Dat laat zich wel voor een deel verklaren, maar toch niet geheel en al. Zeker is, dat het stoken van turf, gemeten naar calorische waar de, veel goedkoper is dan steen kool. De calorische waarde van turf van persturf wel te verstaan is 4000, terwijl die van de beste anthraciet slechts gesteld kan wor den op 7000. Nu weet u zelf wel vergelijking te maken tussen de prijs van turf en steenkool. Maar goed, de turflaag moet er dus af en daar ismen voortdurend mee bezig, de gemeente zelf en de particulieren.' Deze laatsten pach ten telken j are een peel veld je en in de vrije tijd steken de mensen van Deurne en omgeving, die dit ge leerd hebben, hun eigen gerief aan turf. Hierdoor komt een twintig hectaren per jaar vrij. De gemeente levert haar bijdrage door in het seizoen onafgebroken twee persmachines in bedrijf te houden, die dan daar opereren, waar de turf het dikste zit. turf persen. Bij dat persbedrijf hebben we lange tijd getoefd. Het is mooi om te zien, maar stellig niet zo mooi om te doen. Het is nog altijd voor behouden aan lieden, die iets in de mouw hebben en ook dat is niet genoeg. „Het moet er in zitten, want an ders leert men het nooit, 't steken niet en evenmin het zetten in „het slag" zoals de ruimte heet, waarop de natte turf wordt neergezet om te drogen. In de put stond een stuk of wat knapen de jacobsladder van de persmachine vol te schieten met brokken turf zo groot als een aam beeld. Het is hard, zeer hard werk, maar de mannen zijn het gewoon. Hun hele leven hebben ze practisch niets anders gedaan als „klot" ge stoken. Dat de peelwerkers hier graag staan, valt dan ook alleen te ver klaren uit het feit, dat zij elders niet zo goed zouden kunnen aar den. Wij zeiden het al: wat men in de Peel inademt, is iets anders dan wat overal elders in de lucht zit en vervolgens moet men niet ver geten, dat de mensen een goed loon kunnen verdienen: tussen de zeven tig en tachtig gulden per week. Via de jacobsladders komen de brokken turf in de „beul", de pers machine, die een groot mes han teert, waarmede hij de turf, die uit de persmond naar buiten komt geschoven, op de juiste maat hakt. De vakman maakt daar millimeter werk van, alle turven zijn bij hem evenlang. Onervarenen raken subiet van de slag af. Een zwaar en moeilijk karwei is het wegzetten van de turf, wan neer deze twee aan twee op een plankje over een staalkabel komen aangeschoven. Zo'n presentje weegt een vijf en twintig kilo's. Dat is niet het grootste bezwaar, maar de turf moet zo worden gezet, dat de on derste lagen nog goed lossen, als straks het „opstoeken" geschieden moet. Na twee weken immers heeft de natte turf we spreken nu over een zomer waarin ook nog wel eens zon schijnt zovéél gedroogd, We troffen in de Deurnese Peel Hubertus v.d. Waijen- burg. De beste klotsteker, naar het oordeel van inge wijden, die in deze contreien rondloopt. Toen hij tien jaar oud was nu is hij 55 ging hij met zijn vader de Peel in om de turf te zetten. Twee jaar later kreeg hij zelf de stikker in de vingers en stak hij klot. Dat doet hij nu altijd nog: zijn rug heeft de stand aan genomen, die het kenmerk van een peelwerker is: op een aparte manier gebogen. V.d. Waijenburg is een pezige vent met een sterk versneden, tanige kop, waarin al het hard labeur van vele jaren peelarbeid zich heeft afge tekend. Van buiten is hij be paald niet mooi, maar inner lijke kwaliteiten heeft hij schone. We geven een voor beeld. Turf steken is seizoen arbeid. Als de zomer aan de kant is, dan moet de peel werker wat anders gaan zoeken. Dat heeft vd. Waijen burg altijd met zoveel succes gedaan, dat hij nog van z'n leven niet aan de steun is geweest. Hij is laatst een week betaald volgens de W. W.-regeling. Toen hij zich daarvoor aanmeldde, kreeg hij het bijna aan de stok met de ambtenaar, die niet wenste te geloven, dat een „los- arbeider" nog nooit in vijf en veertig jaren onderstand had genoten. Waarschijnlijk heeft v.d. Waijenburg zelf de schuld van dit misverstand: hij moet zich nooit meer los-arbeider noemen, maar peelwerker. Dan is alles ineens duidelijk dat hij voor het eerst verplaatst kan worden. Wanneer nu de turven bij het leggen op elkaar geplakt zouden worden, dan moet dit natuurlijk erg vertragend werken bij het op stoeken. Als men het hele proces van het omzetten wil kennen: na het op stoeken wordt de turf nog weer eens keer omgedraaid en vervol gens komt hij aan vimmen staan, om desnoods te kunnen overwin teren. Vimmen dat zijn van die grote hopen, vakkundig opgetaste turf, die men in het najaar niet alleen in de Peel, maar ook bij verschil lende huizen der Peeldorpen kan zien staan. De ontginningen. We moeten nu nog een en ander vertellen over de ontginningen, die op het ogenblik ook in Deurne in uitvoering zijn: bij de Mussenkeet, nabij Griendtsveen ligt een com plex van In totaal 346 bunders, dat op het ogenblik in bewerking is, maar in een tempo, dat al wat boer is, zwaar ergert, zo traag als het is. Er is geen mankracht meer voor te krijgen voor dit werk. Het in dustriële bedrijfsleven vraagt alle maar enigszins bruikbare mannen op en dan moet het cultuur-tech nische werk, voor zover het met de schop gebeurt, wachten. Men hoopt op mechanische ont ginning, evenals in het Zinkske, aan de weg van Liessel naar Helena- veen waar een complex van 130 ha er 60 bunders voor machinale be werking gereed liggen. Maar er zijn in Deurne heel wat hectaren, die eenvoudig niet ma chinaal bewerkt kunnen worden. Daar is alleen de man met de schop te gebruiken en die is er niet meer! Goedkope financiering v. auto's motoren, tractoren, enz. Hypotheken met lage rente. Kantoor Oostsingel 12 Tel. 462 VENRAY van 23 Juli 1904 17 Juli had het jaarlijks feest van de H. Kindsheid plaats. P. Elec- tus Bosse preekte. W. Zwakhoven, werd 17 Juli koning van deschutterij „HetEindt". De heide en peelbrand te Merselo, duurde al dagenlang. van 23 Juli 1898 De heer T.A.L. Beel, sprak op de vergadering van de Boerenbond op 17 Juli. De bijenhouders hielden een flink bezochte vergadering bij Bug gems te Leunen. De Zusters Ursulinen zonden een prachtige verzameling kerkelijk borduurwerk naar de nationale ten toonstelling van vrouwenarbeid te 's Gravenhage. De kunstwerken wekten algemene bewondering op. Op 19 Juli werd des morgens 4 uur de gebruikelijk „Maaiersmis" opgedragen, waarna de zogenaamde „bouw" begon. G. v.d. Berg te Oirlo, slaagde voor hoofdacte te Breda. Aan de heer Kruytzer, hoofd van de voorbereidende cursus der normaalschool werd door het Rijk een vaste aanstelling gegeven. De heren Oosterling van Maas tricht en Peppinga van Leeuwarden werden als kommies der belastingen te Venray aangesteld. van 22 Juli 1899 De Redactie publiceert een artikel: Dr. Henri Poels contra Bolland. De veemarkt op 19 Juli was slechts zeer matig bezocht. -■ De boerenbond vergaderde op 16 Juli. De Raiffeisen-kas kwam tot stand. 40 nieuwe leden traden toe tot de leenbank. Willem Smits werd koning van de schutterij Sint Anna. van 21 Juli 1900 Dr. Henri Poels zou met 150 leden van de congregatie en Zon dagsschool van jongelingen te Venlo, waarvan hij directeur was, een bedevaart houden naar Oostrum. Bij de opening van de nieuwe Doelen „Rozenjacht" te Maashees, werden de prijzen behaald: ledoor Jac. Folbers, 2e door A. vd. Water en 3e W. Kateman, allen uit Venray. M. Rooijakkers, winkelier te Leunen, bood zijn winkel te koop aan. Een hevig onweder woedde 16 Juli over heel Nederland, ook over Venray. Op 15 Juli arriveerde te Venray Mgr. J. H. Drehmans. Een erewacht stond bij het station. In een landauer werd naar Venray gereden, waar de fanfare „Euterpe" gereed stond. Pastoor Hillen en Burgemeester Esser spraken woor den van welkom. Na een bezoek aan de kerk, werden schone stukken uitgevoerd door Zangerskoor en Fanfare ten gehore gebracht. De heren Albert Esser-Drossaerts en Th. van den Boogaert hielden korte redevoeringen. Op 16 Juli diende Mgr. Drehmans het H. Vormsel toe aan 700 kinderen, waaronder circa 30 dames pensionaires en 30 heren studenten. 19 Juli brak brand uit bij de winkelier en landbouwer H. Ver- halle; het vuur deelde zich ook mede aan het huis van de familie van Achten op den Heuvel. van 20 Juli 1895 Bij de gemeenteraadsverkiezng werden 160 stemmen uitgebracht, waarvan op Frans van den Boogaart 155 Coenrard Esser-v. Wylick 151 Antoon Loonen, Oostrum 120 Mathijs Michels, Merselo 40 Hendrik Janssen, Veltum 1 De heer G. de Ponti, onder wijzer te Oirlo, slaagde te Breda voor de hoofdacte, Te Merselo brak op 15 Juli een brand uit, die de boerderijen van vd. Hoogenhofvan Th. Pubben en het winkelhuis van G. v. Dijck verwoestte. Op 15 Juli brandde de woning van J. van Lierop aan het Steeg- broek af. wachten op een betere regeling van Op de Centrale Raadsvergadering van de Katholieke Bond Voor het Gezin te Tilburg, heeft de voorzit ter, dr J. H. Gilissen gesproken over het bijzonder kleuteronderwijs dat onvoldoende gesubsidieerd wordt. De besturen van de kleuterscho len staan bijna overal voor onover komelijke grote financiële moei lijkheden. Daar de te maken onkosten met de dag stijgen, kunnen de religieu- se congregaties dit onderwijs dat zij aanvankelijk tegen een zeer laag schoolgeld en meer als een soort liefdewerk beoefenden bijna onmogelijk voortzetten. De gemiddelde gemeentelijke sub sidie, die de bijzondere kleuterscho len per jaar ontvingen, was f 32. Voor de kleuterscholen in de gemeenten van de Zuidelijke pro vincies lag de subsidie nog bedui dend lager. De onkosten per leerling stijgen met de dag en zijn te ramen op f 140 per jaar per leerling. De gemeenteraden hebben wel bijna alle de bereidheid om de vereiste subsidie te verlenen, maar de meeste zijn momenteel, gezien de beperkte financiële mogelijk heden der gemeente, onmogelijk in staat het laagst gevraagde noodza kelijke minimum aan subsidie te verlenen. De katholieke bond „Voor het Gezin" maakt zich ernstige zorgen omdat de reeds in September 1950 aanhangig gemaakte wettelijke re geling van het kleuteronderwijs zo lang op zich laat wachten. In het cursusjaar 1950/51 telde het bijzonder kleuteronderwijs in totaal 285.000 leerlingen, terwijl op de openbare kleuterscholen, die over het algemeen een veel betere subsidie-regeling van gemeente wege kennen, daarentegen aan 56 duizend kinderen onderwijs wordt gegeven. De bond betuigtadhaesie aaneen brief van de Vereniging van Ned. Gemeenten aan de Minister van O. K. en W„ waarin op een spoedige totstandkoming van de nieuwe wet op het kleuteronderwijs wordt aan gedrongen en vraagt de regering, alsmede de beide Kamers der Sta ten Generaal, namens de zéér vele katholieke en christelijke gezinnen, wier kinderen overeenkomstig de geloofsovertuiging der ouders geen openbare, maar een bijzondere kleuterschool moeten bezoeken, de grootste spoed te willen betrach ten. Meer dan 350.000 kinderen zijn er nu reeds onmiddellijk bij betrok ken. Land- en Tuinbouw Met grote zorg gaan de Land- bouwlaboratoria voort de toestand van onze cultuurgronden nauw keurig te bepalen. Men vergelijkt de situaties van diverse jaren, bepaalt voor- en achteruitgang en dient met de verkregen gegevens de voorlichting. Jaarlijks worden grondmonsters onderzocht op hun kalkgehalte. Voortdurend blijkt, dat de helft van onze zand-, dal- en veengronden niet voldoen aan de eisen die men ten aanzien van het kalkgehalte mag stellen. Tot welke grote productiever liezen deze ongunstige toestand aan leiding moest geven tonen al te vaak de proefvelden aan. Een ander gebrek, dat zich gedurende de laatste 10 jaren voordoet is de behoefte aan magnesia. Terecht kent men daarom bizon- dere waarde toe aan kalkmeststof- fen, die magnesiumgehalte bezitten. De wijze waarop de aanwezige stoffen tot een meststof zijn ge bonden, is ook van belang; zo kent men b.v. magnesia-poederkalk, waarin de kalk in twee bindings- vormen aanwezig is: als kalkhy- draat en als koolzure kalk. Deze vorm van samenstelling is voor de kalktoestand van de grond hierom zo belangrijk, omdat zij een volledige werking verzekert en de meststof voor zware en lichtere gronden geschikt maakt; een fijne kalkmeststof zal de gewenste aan passing van de zuurgraad zeer bevorderen. Het duidelijkst zal men echter de verbetering in de opbrengst kunnen constateren. Zelfs in de oudste geschiedenisbronnen treft men voortdurend aanwijzin gen, dat wijn ter versterking aan zieken en herstellenden werd aan geboden. De faam van de wijn is zo oud als de wereld. Meer dan 40 jaren brengen wij de bekende l i pleegzuster bloedwijn in de handel, waaruit duizenden kracht en energie putten. Waardevolle opbouwstoffen zijn aan een heerlijke wijn toegevoegd. Voor zieken en herstellenden een belangrijke factor in het genezings proces. Voor ouden van dagen net dat opkikkert je dat ze nodig hebben. PleegzusterBloedw^n werkt sterk bloedvor mend en zenuwverster kend. In het jachtige tempo van vandaag ook voor U een bron van extra energie. Vraagt vandaag nog aan Uw apo theek of drogist zo'n fles vol le venskracht. (Ingez. med.) HANDBOOGSPORT Kampioenschappen van Nederland 1. Th. Hendriks, Boekoel Swal men 553 punten, kampioen 2. J. Maassen, Boekoel Swalmen, 471 punten; 3. G. Wauben, Krawinkel, 465 p.; 4. M. Lemmens, Beek, 464 p.; 5. J. Cruijsen, Mierlo, 456 p.; 6. A. v. Gorp, Rijen, 452 p.; 7. L. vd. Voort, Eindhoven, 451 p.; 8. H. de Koning, Boxtel, 449 p.; 9. Jo Houben, Geverik, 448 p.; 10. A. Laros, Stampersgat, 446 p.; 11. W. Rijen, Eindhoven, 443 p.; 12. C. vd. Boer, Dommelen, 442 p.; 13. J. Eikens, Eindhoven, 440 p.; 14. M. Schoffeleers.Geverik, 438 p. 15. J. vd.Hurk, Veldhoven 436 p. 16. A. v. Pol, Amsterdam, 433 p. Van de 14 hoogste schutters zal een Nederlands team worden samen gesteld, hetwelk op 1 Aug. te Eind hoven zal uitkomen tegen België. De opening had plaats door de loco-Burgemeester Pubben. De kampioen Hendriks, werd ge huldigd door de voorzitter van de Nederlandse Bond van Handboog- schutterijen, waarbij bloemen wer den aangeboden door de dochter van de doelhouder. Door 36 schutters werd aan het kampioenschieten deelgenomen. Twee maal moest worden onder broken voor de regen. In Overloon en omgeving is men algemeen getroffen door een opval lend gunstige wending in een ziektegeval, welke aan een bijzonde re gebedsverhoring wordt toege schreven, Het betreft een vrouw te Over loon, mevrouw H. R„ moeder van 8 kinderen, die sedert ongeveer vier maanden niet tot lopen in staat was, tengevolge van een ziekte, verband houdend met het zenuwstelsel. Bij terugkeer van de processie van Overloon naar Beau- raing op 11 dezer heeft men de vrouw een relikwie gegeven, welke men van Bauraing had mede gebracht en welke zij onder het hoofdkussen heeft gelegd. De volgende dag was zij tot lopen in staat en thans beweegt zij zich normaal buitenshuis. Dat uit deze gunstige wending in een van de ziekteverschijnselen niet zonder meer tot genezing van de ziekte zelf kan worden gecon cludeerd, is duidelijk. Gezien de ervaringen met bede vaarten, waarbij vaker verschijnse len bij zieken worden waargenomen, die aanvankelijk in de richting van bijzondere gebedsverhoringen wij zen en die soms vrij snel weer ver dwijnen, is de voorzichtigheid in de beoordeling van het geval geboden, bij alle verheugenis over een momenteel gunstige wending in de uiterlijke verschijnselen. In deze geest van voorzichtigheid wordt het geval te Overloon dan ook beoordeeld door degenen, die in dergelijke omstandigheden in eerste instantie erover te oordelen hebben. BEL OP BIJ BRAND No. 392

Peel en Maas | 1954 | | pagina 1