Alles voor Uw kantoor
Fa. van den Munckhof et itdót
-rs
9||
uei{icinzinqeu
De nienwe Jachtwet.
Schade door droogte
past volmaakt
Begrafenis
Vorige week werd hier in Venray,
op het kloosterkerkhof der Minder
broeders een monnik begraven, die
de wetenschap in die mate heeft
gediend, dat de Amsterdamse Uni
versiteit hem een ere-doctoraat aan
bood en hij begiftigd werd met een
Orde van Oranje Nassau. Het was
Pater Dr. Bonavenlura Kruitwagen.
Daags na zijn verscheiden kon
men vooral in de Katholieke dag
bladen lezen over welke uitzonder
lijke kwaliteiten deze geleerde mon
nik beschikte en werd zijn werk
geprezen en aangehaald.
Toen zijn medebroeders hem ten
grave droegen, liepen achter zijn
baar slechts zijn familieleden en een
enkele vertegenwoordiger van de
parochie, waarin hij werkte en van
de Kath. Journalistenborid. Dat
was alles. De lofredenaars.de schrij
vers van al die prachtige stukken,
die honderden „vrienden", zij lieten
verstek gaan.
Als eenvoudig Franciskaan zal
Pater Kruitwagen, dat weinig heb
ben geïnteresseerd. Voor hem golden
andere maatstaven. Maar voor ons
vonden we het, na alles wat over
deze man gesproken en geschreven
is, een uitermate droevig voorbeeld
van het spreekwoord uit het oog,
uit het hart...
Toren
Wij hier in Venray kijken met
afgunst naar andere plaatsen, waar
overal weer kerktorens gaan komen.
Het is al weer enkele jaren ge
leden, dat de kerk zelf is opgebouwd,
maar aan de toren is nog niets ge
daan behalve, dat de fundamenten
nu ook verdwenen zijn, alsof men
daarmede voor goed afscheid van
deze kolos heeft genomen.
Afgezien van alle andere doelstel
lingen menen we, dat de toren in
Venray een apart kenmerk was van
deze plaats. Kilometers ver uit de
omtrek kon men de spits reeds zien
als een veilige baken in het Noord-
Limburgse land. En het is daarom
niet verwonderlijk, dat men de
wederopbouw van Venray niet vol
tooid acht, als ook deze toren niet
herbouwd wordt.
Er schijnen in het verleden po
gingen in het werk gesteld te zijn
om hem opgebouwd te krijgen als
watertoren, iets wat o.i. moeilijk te
rijmen is met zijn taak als kerk
toren, maar uit de laatste mede
delingen van de H.E.H. Deken, heb
ben we op kunnen maken, dat dit
plan schijnbaar voor goed van de
baan is.
We kunnen ons nu afvragen hoe
het mogelijk is, dat in andere plaat
sen de kerktorens wel herbouwd
worden en waarom hier niet. Ligt
dat aan Monumentenzorg, dat on
getwijfeld ook bij de opbouw van
de toren mee wil praten?
Zo ja, dan zullen en geestelijke,
en wereldlijke autoriteiten deze in
stantie tot de nodige spoed aan
moeten zetten. Ligt het verder op
financieel terrein?
Dan zal toch onderzocht dienen
te worden, hoe men een en ander
in andere plaatsen heeft geregeld,
waar de parochies niet zo groot zijn,
maar misschien meer geld beschik
baar is.
Zo het Kerkbestuur als de aange
wezen instantie dit alles niet kan
doen, waarom worden dan geen
andere mensen gevraagd.
Anderen, die een volledig over
zicht krijgen van de mogelijkheden
en moeilijkheden aan deze bouw
verbonden en die op grond van deze
punten een plan op kunnen stellen.
Er zullen weinig mensen te vinden
zijn in Venray, die ook maar een
klein idee hebben van de kosten
van de bouw van deze toren en
anderzijds evenmin van de lasten
en moeiten van het kerkbestuur.
Maar wil men wat bereiken, (o.a.
bij Duitse instanties waar men nog
wat van verwacht) dan zullen er
toch mensen moeten zijn, die dit
werk willen aanpakken en op de
tweede plaats zullen deze mensen
zo juist en nauwkeurig mogelijk
moeten worden ingelicht omtrent
de mogelijkheden en de overblij
vende kosten. Tot heden is daarvan
aan de buitenwereld te weinig be
kend, waardoor ook moeilijk de toe
stand te beoordelen is.
Zo groot mogelijke bescher
ming van landbouw en natuur.
De ministers van Landbouw, van
Financiën, van Onderwijs, K. en W.
en van Justitie zijn van oordeel,
dat het wetsontwerp „bepalingen
betreffende de jacht" een zo groot
mogelijke bescherming biedt van
de belangen enerzijds en van de
natuurwaarden anderzijds.
Niettemin willen zij, zo deelt de
memorie van antwoord mede, gaar
ne tegemoet komen aan het ver
langen om de samenstelling van de
jachtraad te wijzigen in die zin,
dat land- en bosbouw tezamen de
helft der leden zullen benoemen.
De samenstelling is daarbij als
volgt gedacht: 6 leden van land-
bouwzijde, 1 lid voor de bosbouw,
3 leden voorde natuurbescherming
3 leden voor de jacht en 1 lid voor
de belangen van de eendenkooi
houders.
Zij kunnen echter niet meegaan
met die leden, die van oordeel zijn,
dat de grondgebruiker uitsluitend
gerechtigd dient te zijn over het
jachtrecht te beschikken en dat
het voorbehouden van dit recht
door de grondeigenaar onmogeiijk
moet zijn.
Geen kosteloze acten
voor boeren.
Zij kunnen het ook niet eens zijn
met de opvatting, dat het veilig
stellen van de belangen van de
landbouw zou eisen, dat de grond
gebruikers in de gelegenheid zou
den moeten zijn, zeer goedkope of
kosteloze jachtacten voor de be
striding van schadelijk wild te ver
krijgen.
„Het is duidelijk, dat, waar zo
danige actie slechts de bevoegdheid
zou geven tot het schieten van
schadelijk wild, zulks de kiem in
zich zou dragen voor talloze over
tredingen en dat een verstrekking
op grote schaal van deze acten
zelfs zou kunnen leiden tot vormen
van stroperij, waaraan allerlei dier
soorten ten offer zouden kunnen
vallen".
Stroperij.
De beteugeling van de stroperij
is niet slechts in het belang van
de individuele jager, doch ook in
dat van de natuurbescherming en
van de jacht in het algemeen, ter
wijl de stroperij bovendien, in ver
band met #e wijze waarop de die
ren veelal worden gedood, uit een
oogpunt van dierenbescherming
hoogst verwerpelijk is.
In het licht van deze overwegin
gen hebben de ministers gemeend
niets onbeproefd te mogen laten
om de onvolkomenheden, welke de
bestaande wet op het gebied van
maatregelen tegen de stroperij be
vat, op te heffen.
Zij blijven van oordeel, dat de
thans voorgestelde regeling van het
vervoer van en de handel in wild
goede mogelijkheid inhoudt om de
stropers de afzet van de bemach
tigde dieren te verhinderen en
daarmede hun activiteit in sterke
mate terug te dringen.
De vrees van vele leden, dat de
getroffen maatregelen een ruime
mogelijkheid tot fraude zullen bie
den, kunnen de ministers niet
delen.
De veepryzen lager
De ïnelkgift veel minder.
Men heeft van de zijde van het
Ministerie van Landbouw een on
derzoek ingesteld naar dé gevolgen
van de droogte op de prijzen van
het vee.
Deze blijken in Noor-Limburg
reeds te zijn gedaald.
De bijvoedering van het vee eist
enerzijds zulke hoge kosten, dat
daardoor een ongewoon aanbod
van vee komt en men anderzijds
weinig lust meer heeft meer vee
aan te schaffen.
De melkgift is in vergelijking
met dezelfde periode van 't vorige
jaar aanzienlijk gedaald.
GROENE KRUIS
Donderdag 27 Mei (Hemelvaarts
dag) GEEN Consultatiebureau voor
zuigelingen.
Dinsdag 1 Juni Consultatiebureau
voor zuigelingen uit de kerkdorpen.
Donderdag 3 Juni Consultatiebureau
voor zuigelingen uit de Kom.
4 WAIA corset nr 810 mei zijsluiting en
Meungevende binnenbond: voor kortere
figuren, die slechts lichte steun be
hoeven
In in, 26.75 In broché 31.50
Onze WAIA moot specialiste ad
viseert U goorne in de paskamer
U bent hartelijk welkom bij
WAIA beha nr. 2202 met lange moog-
band 'valt over het corset en vormt
doormee één geheel. Dus geen „rof-
leijes"in taille of rug
In poplin von 6.90 lol 14.50
Ir, satijn von 7.50 lol 17.90
WALA corset nr 605 k
met voorsluiting en
veterr voor kleinere
en tussenmaten. laag
geprijsd maar hoog-
aangeschreven t
In urn 16.75
In broché 19.90
WAIA beho nr. 2206
met korte maagband
ideaal voor slanke en
volslonke figuren
iets zwaardere buste
In popi in 5.95
In sohjn 7.75
Speciaalzaak
BEMESTING
DOOR DE
EEUWEN
HEEN O
De oudste tijd
De land- en tuinbouwer van heden vindt
het gebruik van meststoffen zo vanzelf
sprekend, dol hij zich nief meer kan
voorstellen dof er tijden geweest zijn,
dat de mens voedsel verbouwde zonder
iets oon de grond toe Ie voegen. En
toch is hef zo geweest.
De eerste gegevens uit hef mensen
bestaan zijn door opgravingen verkre
gen en door de ontdekking von oude
woonplaatsen, zoals holen in Spanje en
Zuid-Frankrijk. Toen was de bevolkings
dichtheid der dieren groter dan die van
de mens. Deze trok zich in veilige ho
len terug en jaagde op de overvloedige
buit; oan landbouw deed hij niet.
Een gevonden hak uit hertshoorn en
resten van zaden uit latere tijd w'gzen
op de eerste landbouw. Daarna komt
met een sprong een in spijkerschrift (5000
jaar geleden) geschreven bericht aan
de dag over bevloeiïngen in het Twee
Stromenland van de Euphraat en de
Tigris, met vernuftig aangelegde kana
len en overlaten, korenschuren, vee en
verdere rijkdom. Van bemesting geen
spoor; men teerde op de grond en het
aangevoerde rivierslib. De Egyptische
berichten uit ongeveer dezelfde tijd
noemen dit slib een gave der goden.
De grote beschavingen, die van wel
vaart en ontwikkeling getuigen zijn alle
langs de grote rivieren ontslaan. De In
dische langs Indus en Ganges. De Chal-
deeuwse-Babylonische langs Euphraat en
Tigris, de Egyptische langs de Nijl. Dat
er weelde heerste blijkt uit hel woord
Paradijs, dol afgeleid is van de rijkbe-
vloeïde tuin in Chaldea. Voor ons is het
duidelijk, dat de bevolkingen langs de
rivieren, die bovendien visten en op
vogels en ander wild jaagden, geen
zorg voor voedselgebrek hadden. Moor
zij hadden wel andere zorgen. Zij vrees
den invallen von „barbaren", mensen
uit de armere omliggende gebieden,
waar de natuur de bodemvruchtbaarheid
niet aanvulde en waor de stom moest
opbreken wanneer de grond en het
jachtgebied uitgeput waren. Zij moesten
verhuizen of de rijke rivierlonden
binnenvallen.
De geschiedenis is vol van jammerklach
ten over oorlog. De vorsten en volken
zijn groot óf als veroveraars óf als ver
dedigers. De berichten van de rijke
streken spreken over koren en hoorn
vee, die uit armere over schapen, gei
ten, ezels en kamelen, dieren, die met
schamel voedsel toekunnen. Men denke
oon de beschrijving van Abrahams- of
Jobs rijkdom uit de Bijbel.
Zonderling is, dot de trekkende volken
uit de armere gebieden niet over be
mesting met afval hebben gedocht, hoe
wel bekend moest zijn, dot deze de
vruchtbaarheid verhoogde. Men verkoos
de trek en de oorlog. Dat de terpbe
woners in ons fond, de rijke afval van
mens en dier in kuilen groeven of er
de grond mee ophoogden is duidelijk.
Elk joar bracht de overstroming von
hef wad nieuwe vruchtbaarheid voor hef
weelderige hoornvee.
De monniken van Witlewierum gooiden
in de 13e eeuw nog een gracht met
mest dichtl Hun pos ingedijkt land had
geen mest nodig. Deze begraven mest
van terpen en de vroegste kloosterbe-
drijven werd in het einde der 19e eeuw
weer opgegraven en als bizonder rijk
weer op hef land gebracht. Rijk van
wege de vele resten van beenderen en
visgraten, dus aan fosfaten en rijk aan
goed bewaarde eiwitten met stikstof.
Menig pondemaaf of deimaat werd op
nieuw tot vruchtbaarheid opgevoerd.
Wie van de gebruikers zal er aan ge
dacht hebben, dat het skelet van hun
jongvee toen *erd opgebouwd met de
fosfaten die 1700 jaar geleden wegge
smeten waren en de eiwitafval 1700 jaar
heeft moeten wachten om weer vio de
grond hun kringloop in dier en mens
voort te zetten?
De kringloop is gewichtig zoals wij in
de volgende slukken zullen zien.
HIERLANGS AFKNIPPEN 9
2 DEZE BON INVULLEN EN INZENDEN AAN:
i POSTBUS 24 - WABENINGEN
Z
Zend mij grafis Uw brochure „Super-
fosfaat" en bovendien omstreeks
Kerstmis o.s. Uw boekje: „Bemesting
door de Eeuwen heen".
NAAM EN ADRES:
IrBTTt1
DE KOFFIE EN THEEZAAK