H ALBERT HEIJN (om aaft uan tegenslag en uóccspoed Ondanks ramp geen rampjaar FEUILLETON 'n Actrice zonder schoenen. BEL BIJ BRAND 3 9 2 Priesters uil Venray Zaterdag 9 Januari 1954 No. 1 VIJF EN ZEVENTIGSTE JAARGANG ONDERVINDT T Vsk' KLEDING WINT *T PEEL EN MAAS f CONFECTIE VAN jM* EEN RIJK BEZIT DRUK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MUNCKHOF WFKKR1 AH VOOR VF1MRA Y FTV OMSTRFfCFN ADVERTENTIEPRIJS 8 ct. p. mm. ABONNEMENTS- GROOTESTRAAT 28 TELEF. 512 GIRO 150652 I-» Erf* DL* AXJ V V C. KJLYIO IvIwIVEfn PRIJS PER KWARTAAL f 1.25 Buiten Venray f 1.45 Ophieuw «tonden wii ran do vr een jaarwis seling. Opnieuw gingen onze gedachten terug over 't af- "i r belangrijke v.i". '.-la - tjaarbinnen en buiten de grenzen van ons kleine landje plaatsvonden. Velen zullen het nieuwe jaar met vreugde begroet en anderen zullen met weemoed afscheid genomen hebben v. 1953. Voor de één bracht dat jaar voorspoed, voorde ander tegenslag, maar beiden zullen zich met een zekere span ning afvragen, wat het nieuwe jaar hun zal brengen. Bij de terugblik op 1953 springt het eerst dé gebeurtenis van het jaar, die uitgroeide tot 'n nationale ramp, in onze gedachten op. Een verschrikkelijke stormvloed veroor zaakte in de nacht van 31 Januari op 1 Februari grote overstromingen in ons land en eiste talloze doden. De geweldige kracht van het water had weer toegeslagen en in de eerste dagen na de ramp waren de ge volgen ervan niet te overzien. Doch ons volk bleef niet bij de pakken neerzitten en met vereende krach ten werden reddingspogingen onder nomen en werd aan het dichten van de dijken gewerkt. Het Nederlandse leger werd ge mobiliseerd en kwam in actie op de meest gevaarlijke plekken. Vrijwil ligers meldden zich van alle kanten. Spontaan werden er acties onder nomen door radio en padvinderij en millioenen guldens werden inge zameld. Zo mogelijk nog groter dan de ramp zelf was de hulp, die uit alle delen van de wereld geboden werd. Uit dit medeleven bleek de bewon dering, die over de gehele wereld heerste, voor ons land, dat zich door deze grote tegenslag niet liet ont moedigen. De stichting Nationaal Rampen fonds begon terstond zijn inzameling met het doel de slechte materiële toestand van de rampslachtoffers te verbeteren, terwijl de regering de verplichting tot herstel van de economische toestand op zich nam. „Je maintiendrai" Dal de Nederlander zich ook door de ergste tegenspoed niet „van de kaart" laat brengen, bewijst het feit, dat reeds spoedig vele dijken pro visorisch waren hersteld, ondanks de nieuwe dijkbreuken in de maand April, terwijl men er in de eerste week van November in slaagde, ook het laatste dijkgat bij Ouwer- kerk te dichten, waardoor de macht over het water weer herkregen was. Juist in de dagen dat Neder land leed door de ramp, maakten de Katholieken zich op voor een tweetal herdenkingen. Er werden voorbereidingen ge troffen voor de herdenking van het feit, dat vij f tg jaar geleden Schaep- man overleed, 4erwijl ook zorg werd besteed aan een waardige viering van het eeuwfeest van het bestaan der hiërarchie in ons land. Laatstgenoemd feit werd nationaal Een vlucht voor de Russen J. Vaszary. 33 We hadden het vaak over dit thema met de pastoor en de onder wijzer. Iedere avond kwamen ze bij ons om te kaarten. De pastoor lichtte ons in over de methodes, die tegen de kerk en de religie aangewend werden. Het begon met inbeslagneming van de kerkelijke goederen, het vermogen van liefdadige in stellingen en ziekenhuizen. Iedere staatssteun werd ingetrokken. Ook de leveringen in natura. De meeste dorps-parochies wer den dermate arm, dat zij niet eens meer voor de kaarsen konden zor gen. Toen de catechisatie op de scholen nog niet verboden was de Kamer had het toen nog afge stemd verhinderden de commu nisten met geweld, volkomen on wettig, op de kleine dorpen het geven van godsdienstonderwijs door de geestelijkheid. De kruisen en schilderijen van godsdienstige strekking werden van de muren gehaald. Iedere kerkelijke activiteit buiten de kerk werd verboden. De proces sies, de bedevaarten, het wijden van de oogst. Dat waren dan zo de eerste stappen. De communisten verkondigden openlijk, de greep van de Kerk op de mensen te zullen breken en het onderdrukte en dom gehouden volk te zullen bevrijden van hun bijge loof. De onderwijzer kwam op een en op uitbundige wijze gevierd in het Utrechtse stadion, met litur gische plechtigheden en 'n kaleidos- coop van het Katholieke leven in ons land. Naastdemagistrale herdenkingsrede van professor Rogier, troffen de woorden waarmede de H. Vader en Joannes Kardinaal de Jong de Ka tholieken aanspoorden de eenheid te bewaren. Kort daarop gaven de verkiezin gen voor de gemeenteraad te zien, hoe het met die eenheid van de Ka tholieken in politiek opzicht gesteld was. Al was er dan nog geensprake van een volledig herstel van allen binnen de K.V.P. merkbaar aan de uilslagen van de verkiezingen was wel, dat 'n nieuwe eenheid groeien de is. Waren dus nog de betekenis en waarde van het pauselijk en bis schoppelijk vermaan tot alle Katho lieken doorgedrongen, het viel on miskenbaar te constateren, dat velen zich hadden bezonnen op die een heid. Dat het economische leven, dat juist vrijwillig van de Marshallhulp had afgezien, door deze ramp een terugslag ondervond, is begrijpelijk en dit kwam ook tot uiting door het grote tekort op de betalings balans in de millioenennota. Zo zal er met ingang van 1 Jan. 1954 een huurverhoging van 14 tot 29 procent van kracht worden, naar gelang de geme< n'eklasse. Als com pensatie hiervoor zal na veel ge harrewar en loonsverhoging worden doorgevoerd van 5 pet en zullen enige belastingverlagingen plaats vinden. Ook de ouden van dagen worden niet vergeten. Een nieuwe regeling voor de pen sioenwetgeving werd getroffen om ook aan de verhoogde levenskosten voor de pensioengenietenden tege moet te komen. Emigratie en mobilisatie Voor ons dichtbevolkte land wer dén de emigratiemogelijkheden ver ruimd door de invoering van een nieuwe deviezenregeling, die de emi grant in staat stellen, niet geheel en al berooid naar de vreemde te vertrekken. Rapporten over emigranten uit Australië en Zuid-Afrika toonden aan, dat de Nederlandse emigranten uit.het goede hout zijn gesneden en harde werkers blijken te zijn. Zuid- Afrika was zelfs bereid om dit jaar 7000 Nederlands emigranten op te nemen, waardoor de overbevolking avond met het nieuws, dat de par tij had aangezegd de schoolboeken en de schoolbibliotheek te zullen verbranden. Wij keken de catalogus van de bibliotheek door. Er waren nage noeg alleen Hongaarse klassieken vertegenwoordigd. De pastoor acht te het niet mogelijk, dat zo'n stom me verordening de grootste schat ten van de Hongaarse litteratuur zou vernietigen. De dag daarop ging hij met de onderwijzer naar de stad om zijn protest in te dienen. De communisten stelden hem gerust: Alles moest hij wel ver branden, maar zij zelf wilden de klassieken in de hand van de jeugd geven, in uitgaven waarin de revo- lutionnaire waarden voldoende tot hun recht kwamen. Bovendien moesten de meester werken van de sovjet-litteratuur aan de te weinig vooruitstrevende jeugd bekend gemaakt worden. „En dat zijn nu Hongaren", zei de onderwijzer, thuis gekomen. „Het zijn geen Hongaren, zij praten alleen maar Hongaars" ver beterde de pastoor hem. En inderdaad, wij stelden vast, dat de verraders, die voortdurend uit de naam van het volk praatten, hoogst zelden afstammelingen van het Hongaarse volk, van het Hon gaarse ras waren. Als er in een dorp een Roemeen, een Serviër, of een Tsech was ge vestigd, was het zeker, dat deze de ijverigste aanhanger en agent van de communistische partij werd. In ons dorp woonde een zich verongelijkt voelende en aan de drank zijnde smid van Slavische oorsprong. Hij werd secretaris van de com munistische partij. Deze man was niet tevreden met het huis van een kruidenier, be houdens de inventaris, neen, hij gooide de kruidenier er uit. De van Nederland geen grotere vorm zal aannemen. Op het gebied van de defensie werd hard gewerkt aan het beoog de doel, n.l. het gevechtsklaar heb' ben van drie complete divisies in het jaar 1954. De in Maart afge zwaaide militairen van de 3e divisie verden in Augustus voor de grote mobilisatie-oefening de „Drietand" weer opgeroepen en binnen drie dagen was deze divisie compleet en gevechtsklaar, wat in het buiten land bewondering afdwong. Ook de parate Nederlandse ge- vechtsproep, die in September aan de intergeallieerde oefening „Grand Repulse" deelnam, sloeg een goed figuur, waardoor het vertrouwen van de grote mogendheden aan gaande de opbouw van ons mili taire verdedigingsapparaat versterkt werd. B.B., E.D.G., en K.L.M. Reeds in het begin van het jaar trad de „Bescherming Bevolking" in de openbaarheid en hiervoor meldden zich al vele vrijwilligers, die in tijd van oorlog goede diensten kunnen bewijzen aan de in nood verkerende bevolking. Tenslotte werd ln de Tweede Kamer het wetsontwerp ter goed keuring van het verdrag inzake de Europese Defensie Gemeenschap aangenomen, waardoor vaststaat, dat ook Nederland zijn steentje bij zal dragen tot de verdediging van Europa. Ook op het gebied van de lucht vaart heeft Nederland dit jaar weer bewezen zijn goede naam waardig te zijn. Nog vers in ons geheugen ligt ons de monstervliegrace Londen - Christchurch, waarin de K.L.M. met haar machine, de „Ir. Dame", een overwinning behaalde in de handi cap-afdeling. En de buitenlandse politiek In de buitenlandse politiek heeft de regering ook dit jaar te kampen gehad met moeilijkheden in de Benelux. Door een crisis in de Bel gische industrie, tengevolge van de lagere exportprijzen in ons land, dreigde de unie van de Benelux te worden opgeheven. Door een twee tal vertrouwelijke besprekingen is men er in geslaagd de Unie te hand haven door voor België speciale maatregelen te treffen voor som mige takken van haar industrie. Wat Indonesië betref t, hier onder vond men vele moeilijkheden. Zo men dacht als Uniepartner een be voorrechte positie in te nemen, kwam men bedrogen uit. Ook het aantal Nederlandse immigranten werd beperkt tot 2000, waarbij men speciaal het politiek aspect in het oog houdt. Conclusie In materieel opzicht is er voor ons reden tevreden te zijn. Er heerst sociale rust. Nog niet alle groepen zijn volkomen tevreden want ln het bijzonder de middengroepen zijn door het uitblijven van tegemoet komingen aan hun rechtvaardige eisen nog in vele zorgen verwikkeld. Desniettemin kan over het geheel gesproken gezegd worden, dat het levensniveau van de gemiddelde Nederlander thans op een peil ligt, wat gunstig afsteekt tij dat van bewoners van andere landen in West-Europa. Met de morele toe stand van ons volk is het echter minder gunstig gesteld. mooiste meubelen van het kasteel vonden eveneens de weg naar zijn huis. In zijn stal stonden de duurste koeien en paarden van de gehele omtrek. Hij stal de dorsmachine, die gemeenschappelijk door de boe ren voor het dorp gekocht was. Hij dorste de tarwe van de boeren voor dik geld. Maar de monteur van het dorp moest de machine gratis bedienen op verordening van de communis tische partij. Deze man nu kreeg er op een of andere manier de lucht van, dat er zich gasten in het kasteel op hielden. Op een avond verscheen hij om onze gastheer te ondervragen en onze papieren in té zien, uit naam van de communistische partij. Hij kwam niet verder dan de hof. Hij werd niet toegelaten. Toen hij onder onze ramen ka baal maakte en dreigementen uitte ging Miklós naar buiten en gaf hem een pak slaag. De dag daarop zaten wij zorge loos aan tafel, toen er een bedien de binnenkwam en de komst van twee agenten meldde, die ons even spreken wilde. Wij dachten er onmiddellijk aan te vluchten, maar onze gastheer verklaarde, dat er geen reden tot angst was. Hij kende alle rode agenten ter plaatse. Hun armband was wel rood, zij zelf echter niet. Zij konden dan ook rustig worden binnen gelaten. De twee agenten gedroegen zich inderdaad bescheiden en behoorlijk en deelden mee, dat de secretaris bij het plaatselijke partijbureau een aanklacht tegen onze gastheer had ingediend had, dat hij fascisten in zijn huis zou verbergen. Zij kwamen niet op het kasteel om ons te legitimeren, zij wisten immers te goed, dat onze gastheer een goede Hongaar was en dat zijn Zorg dat U er bij komt! Deze kwaliteit s - artikelen elk voor 1 KWARTJE 1 rol Boichuit i 1 4 stuks 1 Zaanse Ontbijtkoek 250 gram Daisy's 1 50 gram Ogzettertjes 1 50 gr. Formosa Biscuits 100 gram Baliwafels 125 gram Carabiesjcs 100 gram Pralines 1 50 gr. Haverstropltten 1 50 gr. Kanoelkutsentjes 1 50 gr. Pepermuntbal 100 gram ToKee's I 1 25 gram Choc. Bonen I 100 gram Katjesdrop 2 rollen Pepermunt 200 gr. Vruchtenhagel tOO gram Cocosbrood 100 gr. Goudse Kaas jong 1 pak Smeerkaas 100 gram Ontbljtworst ISOgr. Bitterkoekjesgriel 5G0 gram Griesmeel i 300 gr. Elleboog Macaroni J 300 gram Vermicelli lijn/middel 125 gram Abrikozen 200 gr. Sultana Rozijnen 200 gram Krenten 300 gram Dadels 1 busje Kaneel 3 rol Toiletpapier 2 pakken Soda 1 stuk Carly Tolletzeop 1 bus Schuurpoeder 1 doos AH SchoencrSmo "'zs"l 3 Pansponzen Vs-lX 1 tube Ovaline 3 grote Chocoladerepen voor 2 kwartjes 'SPAART ALBERT HEUN's BOFFIE-STRIPS EN PANORAMA-PLAATJES Deze kwartjes-reclame is geldig i/m V/oensdag 13 Januari. Viel in de eerste jaren na de oorlog reeds een steeds vqrder op dringen van het materialisme waar te nemen, ook in 1953 bleef de geest van de materie terrein winnen. Stelt men hiernaast, dat het anti christelijk humanisme steeds ster ker als een dwaallicht, de Neder landse gemeenschap binnendringt dan blijkt, dat de afbraak van het christendom in Nederland groter is dan helaas nog vermoed wordt. Het is de geest van deze tijd die niet deugt zeggen velen en daarmede proberen zij de verantwoordelijkheid van zichzelf op anderen af te wentelen. Moge in het Mariale Jaar 1954 Katholiek Nederland zich weer her vinden in een onverdeelde eenheid welke tot zegen zal strekken van de Katholieken en ons gehele volk. gasten dat dan ook zijn. Zij kwamen enkel waarschuwen, hoezeer de drankzuchtige partij secretaris tegen ons te keer ging. Het was niet uitgesloten, dat hij naar de stad ging en ons daar bij de politieke politie aangaf. En als die schurken uit de hoofd stad, echt grootstads canaille, eens hier verscheen, zouden zij heel wat onheil kunnen aanrichten. Zij gaven ons de raad voor alle zekerheid een poosje te verdwijnen. Later, als wij zagen, dat er niets gebeurde, konden we nog altijd terugkeren. Wij moesten echter, ten aanschou- we van iedereen vertrekken en weer terugkeren in alle stilte, zo dat niemand er iets van zou merken. Onze gastheer wilde er niets van horen. „We hebben tijd genoeg, als wij horen, dat de mannen van de politieke politie in ons dorp zijn aangekomen." Daar wilden wij echter niet op wachten. Wij wisten te goed, dat de politieke politie steeds door Russische soldaten vergezeld werd. Wij wilden niets meer wagen. Lang en breed werd er over be raadslaagd, wat ons te doen stond. Een van de agenten bood ons aan, bij hem in te trekken. Hij woonde dichtbij in het bos, nauwelijks een halve kilometer van af, in een buitenhuis. Dit gebouw was eens het huis en het kantoor geweest van de bosbouw-ingenieur die de bezittingen van het bisdom beheerd had. Het bosbedrijf was onteigend en de ingenieur bewoonde nog slechts een van de kamers; ln de andere vertrekken had de partij proleta riërs ondergebracht. Behalve het gezin van de agent woonde er nog een boerenfamilie in. De boer was betrouwbaar, voordien had hij bij de marechaus see gediend. Vandaar, dat hij het In 1899 leefden de volgende 31 priesters en 7 Seminaristen, ge boortig uit Venray. 1. Mgr. Dr. P.J. Hoefnagels, vi caris-generaal van het bisdom en het Groot-Seminarie. 2. Ant. van Valkenburg, rustend pastoor van Arcen. 3. Petr Ant. Thomassen, rustend pastoor van Hoensbroek. 4. Mart. Cleophas, pastoor Borg haren. 5. Ger. Lemmens, pastoor Grub- ben vorst. 6. Ant. Janssen, pastoor Einig- hausen. 7 Mart. van Opbergen, pastoor Wellerlooi. 8. J. Asselberghs, pastoor Op- hoven (België). 9. Jac. Poelsvan Meijel, pastoor in NoordAmerika. 10f Petrus van Heyster O.F.M. Cap., pastoor in Noord-Amerika. veiliger achtte, om zich in het bos terug te trekken. Er stonden nog drie of vier kamers leeg. Daar konden wij dan gerust intrekken.. Niemand zal er iets van weten. Wij gingen onmiddellijk op weg, om het huis te bekijken. Het lag op een open plek in het bos. Het kon een honderd jaar geleden gebouwd zijn. Het had heel dikke muren als een vesting, zware ijzeren tralies voor de ramen. De kamers, ingericht met oude meubelen, waren vriendelijk en aantrekkelijk. De oude ingenieur ontving ons met buitengewone hartelijkheid. Hij verzekerde ons, dat een veili- liger schuilplaats nergens te vin den zou zijn. Het huis is zelfs tegen de strooptochten van de soldaten bestand. De zware eiken poort wordt ieder avond van binnen met stenen en balken gebarricadeerd. Zelfs een compagnie Russen zou moeite hebben er in te breken. Zij zouden er kanonnen voor moeten hebben. De muren zijn dik en de tralies sterk. Als er in de nacht eens soldaten op de poort beuken, letten wij er niet eens op. Gaan zij op de poort schieten, dan zuilenzij nog niemand raken. De bewoners gaan dan voor de veiligheid onder de ramen liggen om beschermd te zijn tegen kogels, mocht een Rus het in zijn hoofd krijgen om door de ramen te gaan schieten. Tot nu toe is dat nog niet voor gekomen. De soldaten houden soms nog een tijdje het beleg gaande en vertrekken dan vloekend, om op 'n andere plaats een makkelijker prooi te zoeken. Het huis was inderdaad in alle opzichten een ideale schuilplaats. Het feit, dat er een rode politie agent woonde, verhoogde de vei ligheid van ons allen. Bovendien lag het zo dicht bij 't huis van mijn neef, dat het hem 11Jac. Berkens, rustend pastoor uit Amerika. 12. Franc. Hendriks, rustend pastoor uit Amerika. 13. P. Bernardus Beckers O.F.M. pastoor te Bolsward. 14. Dr. Henric. Poels, professor te Antwerpen. 15. Henric. Peters, professor te Antwerpen. 16. Dr. Petrus Vullings, profes sor te Tilburg. 17. Engelbert Oudenhoven, pas toor te Paramaribo. 18. Jos. Janssen, kapelaan Well. 19 Marth. Verbeek, kapel. Meijel. 20. Nicolaas vd. Bergh, kapelaan Afferden. 21. Amorie Esser, kapl. Weert. 22. Petrus v. Rijswijck, kapl. Venlo. 23. P. Adjutus Roefs O.F.M. ka pelaan te Franeker. 24. P. Lamb. Ellerbeck O.F.M., kapelaan te Delft. 25. P. Thelesphorus Crone O.Carm. oud-provinciaal. 26. P. Michael Smits O.Carm. niet moeilijk zou vallen voor onze voeding te zorgen. Verder zou er nog het een en ander naar het huis in het bos ge bracht kunnen worden, opdat onze toekomstige woonplaats wat com fortabeler zou zijn. In de namiddag vertrokken wij per kar uit het kasteel, met onze gehele bagage, ten aanzien van iedereen. De kar maakte een omweg door de bossen en bracht ons tegen de schemering naar het oude huis. Daar brandde een vriendelijk vuurtje in de kachel. Een oude petroleumlamp verspreidde warm licht in een kamer, die met antieke stukken gemeubileerd was. Onze nachtrust werd enkel door de veie muizen gestoord. Het ontbijt, het middag- en het avondeten werd door een kamer meisje uit het kasteel gebracht. Binnen korte tijd overleefden wij met succes het eerste bezoek van de Russen en de vunrdoop van een beleg. Ons leven werd alleen wat een tonig. Overdag wandelde ik veel met de oude ingenieur, in het bos, waar hij erg aan verknocht was. Hij hield vele voordrachten over het leven van de bomen, de vogels, de insecten en wilde dieren. In de loop van deze gesprekken hoorde ik het droevige verhaal van zijn levensgeschiedenis. Tijdens de oorlog nog had hij met zijn gezin in een grote staat in dit boshuis geleefd. Zijn vrouw was een schoonheid geweest. Zij hadden twee mooie kinderen, een jongen van twintig en een meisje van zeventien. Tijdens het beleg was zijn vrouw met de beide kin deren in de hoofdstad bij familie leden geweest, waar zij toevallig gelogeerd hadden en niet meer weg konden. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1954 | | pagina 1