fan links Costand de Marche viert triomphen Schoolonderwijzer-Koster Joannes Deenen BUITENLAND m uckh BEL BIJ BRAND 3 9 2 li. Andries Deenen liet dan z'n vrouw met een kind Yiog in de wieg ach ter, met het éne geluk bij het ongeluk, tenminste niet onbemid deld. De zorg voor het dagelijks brood mocht haar bespaard blijven. De kleine Joannes groeide voor spoedig op. onder de zegen van geestelijke begaafdheid. Voor zijn eerste lager schoolonderwijs waren de omstandigheden echter wel uitgesproken slecht, onder de waar neming van het koster-school meesterschap in Oostrum door Lindert (Leonard) Lemmen, van zijn hoofdberoep wolspinner. Daar stond weer het geluk tegenover, dat zijn moeder hem helpen kon, en dat zijn vader een rijke biblio theek had nagelaten. Ongetwijfeld gingen bijna alle boeken hoog uit boven zijn klein kinderleeftijd. Maar er was toch altijd wel iets bij, dat voor hem dienen kon. Vooral in het begin de plaatwerken, zoals de mooie illustraties bij de fabels van La Fontaine en zeer veel andere, waardoor zijn geest vroegtijdig ontwikkeld en verruimd en zijn liefde voor boeken opgewekt werd. Zodra hij oud genoeg was om de weg naar het dorp dagelijks heen en terug te kunnen afleggen, kon hij „de hoge school onder de boog" bezoeken. Daar kreeg hij een goede opleiding. Dat was „de school der talen". Zulk een school ontsluit de poorten naar alle boeken. Omstreeks dettig jaren had wol spinner Lindert Lemmen zijn func tie van koster-schoolmeester be kleed, toen hij in 1823 het tijdelijke met het eeuwige verwisselde. Bekleed als aanhangsel bij zijn hoofdberoep van wolspinner, waar van voor hem de schoorsteen moest roken. Wellicht was hij een bekwaam spinner, dus technisch wel ontwikkeld en ook in staat de kwaliteiten van wol en garens te beoordelen. Maar enige geestelijke kennis bezat hij hoegenaamd niet, om van ontwikkeling maar hele maal te zwijgen. Van wat goede wil gaf hij wel blijk, want in vrije uren legde hij zich na zijn benoeming nog toe op beoefening van de calligrafie (schoonschrift). Daar werd in die tijd heel veel werk van gemaakt. Dat was ook techniek, zij het dan,1 dat het schoonheidsgevoel daarbij een factor van betekenis was. Ongelukkig evenwel, dat door de sierkunst de hoofdzaak, de eenvoud van het letterteken in de verdruk king kwam. Het runenschrift, de hiërogliefi- sche tekens, enz. mogen elementen van schoonheid bevatten, maar ze zijn tevens oorzaak geweest, dat de ontwikkelingsgang van kerfstok, rebus en zo verder naar het alphabet om zo te zeggen eindeloos lang geduurd heeft. Niemand zal ook ontkennen, dat het gotische en het duitse schrift mooier waren dan het zogenaamde latijnse, maar dit laatste bezit het practische belang van eenvoud. Al langer hoe meer wordt ook door de stenografie en het typen het handschrift naar de achtergrond verdrongen als van voortdurende afnemende waarde. Zich wat toeleggen op calligrafie, dat was in ieder geval alles, waar toe Lindert Lemmen het in het voor hem en zijn „overheid" en zijn tijdgenoten minst belangrijke deel van zijn drie functies (mis schien wel onbelangrijk geachte) heeft kunnen brengen. Wie bekommerde zich immers om het volkskind Dat moest maar zo jong mogelijk aan het werk. Leren diende te worden overgelaten aan de standen met geld. Lindert Lemmen was wolspinner. Daarbij kosterde hij. En voor de rest, nou ja, verder geen nieuws. Als wolspinner was hij particulier zakenman. Als bekleder van het kosterschap oefende hij tevens (in de wintermaandenhet beroep van schoolmeester uit, dit laatste volgde automatisch uit het eerste. Daar voor had hij nooit Iets hoeven te leren. Moest hij aan anderen (schoolkinderen) wat leren Wie kon dat wat schelen Wat dat vraagstuk (het volks onderwijs) betreft, was men thans honderdvijftig jaren geleden, dus ten tijde van Lindert Lemmen, in Holland onze streken wel voor. O, neen, ook daar hoegenaamd niet door betere zorg van „Hogerhand' geen denken aan Maar alleen door het geniale streven van een parti culier, Jan Nieuwenhuyzen, die in 1784 de „Maatschappij tot Nut van het Algemeen" had gesticht, die tegenwoordig nog bestaat en bloeit. Daar vond Joannes Deenen boeken en andere geschriften over in de nagelaten bibliotheek van zijn vader Andries, en zette zelf die verzameling voort. (Een en ander thans nog in het bezit van zijn kleinzoon Herman H. J. Maas). Toen Lindert Lemmen overleed was Joannes Deenen 21 jaren oud, en toegerust met de kennis in „de school der talen" en de door eigen studie en lectuur verkregen ont wikkeling, alleszins in staat de capaciteiten van Lindert Lemmen te beoordelen naar waarde Naar diezelfde waarde (onwaarde) was Lindert Lemmen niet beoor deeld door zijn opdrachtgevers. Integendeel, die lieten hem maar rustig doorkosterenschoolmeeste ren, met andere woorden voort modderen, twintig jaren nog na het ontstaan van de Hollandse Nationale Schoolwetgevingen. Ont staan door de stimulans van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen. Nu moeten onze lezers niet den ken, dat die Maatschappij van particulieren het zo gemakkelijk had Zij moest zelf maar voor geld zorgen, „Hogerhand" stak geen hand naar zo „laag" uit tot steun En vond het wel geestig, dat haar tegenstrevers de verandering van naam hadden uitgeprakkezeerd in „Maatschappij tot Nut van al het Gemeen" Voorzeker, wat kon er ook al gemeners bestaan dan volks ontwikkeling In zijn later leven zou Joannes Deenen ook wel ondervinden, welk een moeizaam lot hem beschoren werd door zijn strijd en zijn moeiten voor volksontwikkeling. En ook zijn kleinzoon, die het van jongs af elk offer waard schatte, dat voor ouderlijk werk met groter krachten van inzicht voort te zetten. Lindert Lemmen deed maar voort onder de oude toestanden. De be ginnende veranderingen in het eerste kwart van de negentiende eeuw deerden hem niets. Als volg zaam mens dacht hij alleen aan zijn eigen belang. En kennis bezat hij niet. Wordt vervolgd. Op de Nationale Prijskamp van de Koninklijke Vereniging „Het Belgisch Trekpaard", die vorige week in Brussel werd gehouden en aldaar ongeveer dezelfde betekenis heeft als de Nationale Paarden- tentoonstelling, die hier jaarlijks in Den Bosch wordt gehouden, heeft om de Russen mogelijkerwijs te ontlopen. „Altijd maar door de velden, want de Rus bewaakt alleen de wegen. Bovendien na zo'n nacht zwerven ze niet rond, zoals zij het anders doen. De meesten slapen hun roes nog uit". Ik wekte de anderen en wij maak ten ons klaar voor de tocht. Wij kregen eerst nog wat te eten, ook nog wat voor onderweg. Daarna mochten we vertrekken. Het was een mooie, zonnige dag. De sneeuw ging smelten. Wij had den het niet zo koud als de vorige dag. Wij voelden ons ook wat krach tiger, daar wij wat gegeten en ge slapen hadden. Daarentegen wisten we nu hoe gevaarlijk de onder neming was. Wij wisten, dat het niet waarschijnlijk was, dat wij ons doel heelhuids zouden bereiken. Van daar, dat wij heel voorzichtig wer den. Wij gluurden zenuwachtig links en rechts de weg af. Wij ontliepen de vlakke gedeelten. Wij gingen achter langs de struiken of door de sloten. Telkens zagen we Russen, op strooptocht, te voet of te paard. Dan wierpen we ons voorover in de smeltende sneeuw en wachtten tot zij verdwenen waren. Door deze manier van trekken veranderde ons uiterlijk wel enigs zins. Onze kleren raakten gescheurd door de doornenstruiken. Van top tot teen zaten we onder de modder. De schoenen van mijn vrouw wa ren geheel vergaan. Zij wikkelde haar voeten in uit haar mantel gescheurde voering, om niet op blote voeten door de sneeuw en modder te moeten gaan. Desondanks stapte ze opgewekt naast me voort. Soms zachtjes een Engels liedje neuriënd. Ik bewon derde haar moed en was haar dankbaar. Hoeveel moeilijker en zwaarder zou deze weg mij gevallen zijn met een jammerende vrouw, die dreigde flauw te vallen. Maar voor haar was deze tocht een spel en zoals al haar rollen, speelde zij ook deze rol uitstekend. Plotseling hield ik stil. Tussen de struiken ontdekte ik een menselijke figuur, nog geen honderd meter vóór ons. Vermoede lijk had ook hij ons gezien, want hij dook onder in de struiken. Een paar minuten lang wachtten wij met kloppend hart. Al was het mogelijk dat hij een Rus was, waarschijnlijk was dit niet. Wat zou een Rus hier midden in de weiden zoeken Wij overlegden zachtjes met el kaar. De wasvrouw kreeg alleen al bij de gedachte aan gevaar bijna een hartaanval. Zij drukte beide handen op haar hart en zuchtte zachtjes: „Mijn God... oh mijn God... help me We besloten verder te gaan. De onbekende nam blijkbaar tezelfder tijd hetzelfde besluit, want ook hij kwam uit de struiken te voorschijn. Ik voelde mij gerustgesteld: het was een vrouw. Echter, toen wij naderbij kwamen, werd ik gewaar, dét de vreemde toch een man was. Zijn ongewone kledij had me op een dwaalspoor gebracht. Hij droeg een vuil wit nachthemd, dat tot z'n enkels hing, boven op zijn pantoffels. Het ongewone van zijn verschijning werd nog verhoogd doordat hij in zijn ene hand een gloednieuwe emmer droeg. Hij bleek een verschrikt mannetje, kort van stuk. Toen we bij hem kwamen, sprak hij ons aan. „Waar gaat u heen „Naar Budapest". „Dan hebben we dezelfde weg, want ik ga naar Maria-Remete". Hij zette zich in beweging en trachtte met ons gelijke tred te houden. Ik werd zenuwachtig van de emmer, die bij iedere stap ram melde. Hij zou de aandacht op ons Costaud de Marche, de stoere Bel gische hengst, in zijn nakomelingen grote triomphen gevierd. Zoals bekend is Costaud de Marche ondanks het verzet van verschil lende Belgische fokkers naar Venray verkocht, waar hij door de Hengsten- associatie als opvolger van Nico was voorbestemd. Het verzet van de Belgische fok kers was op de allereerste plaats natuurlijk gegrondvest op het na tionale kampioenschap van deze hengst, maar op de tweede plaats omdat men van hem een goede na komelingschap verwachtte, een na komelingschap waarvan ten tijde der verkoop nog weinig met zeker heid te zeggen was. Nu op deze Nationale Prijskamp is echter wel duidelijk gebleken, dat die Belgische fokkers gelijk kregen en dat inderdaad zijn nakomeling schap er zijn mag. Want niet alleen werden op deze tentoonstelling be trekkelijk veel nakomelingen van deze Belgische kampioen, tot de hoogst geprimeerden gekozen, maar werd zelfs zijn bruinschimmel-doch- ter Ketty de Beaumarche uitgeroe pen tot kampioene der merriën. niet op de laatste plaats dank zij haar formidabele draf, een erfenis van haar trotse vader. Uit dit succes blijkt wel, dat ook ditmaal de aankoop-commissie we derom een zeer goede keus gedaan heeft en de resultaten van de Bel gische fokkers wekken voor de Nederlanders düs ook grote ver wachtingen. OOST-DUITSLAND De plotselinge koerswijziging in Oost-Duitsland heeft algemeen ver wondering gewekt. Zoals dit meestal in Sovjet-kringen gebrui kelijk is ging deze politieke veran dering ook gepaard met de nodige verwijten aan 't adres van vroegere functionarissen. In dit geval was het Semjonof, de Hoge Sovjet-Commissaris, die het voormalig hoofd van de inmid dels opgeheven Sovjet-Controle commissie, generaal Tsjoeikof, openlijk beschuldigde een verkeerde politiek gevoerd te hebben. En nu kan Semjonof de fouten weer goed maken. Hij doet dat op een doortastende wijze. De ontbinding van het Oost- Duitse leger, de verzekering aan de uitgewekenen bij terugkeer opnieuw de beschikking te krijgen over hun boerderijen, vormen daarvan de bewijzen. Maar is het nu in werkelijkheid ook zo, dat Tsjoeikof gefaald heeft en Semjonof nu gedwongen is de vuile was af te doen Het klinkt niet erg aannemelijk. Vooral niet, omdat een leider van een Sovjet- Controlecommissie niet veel meer is dan een ambtenaar, die slechts heeft uit te voeren wat het Krem lin hem voorschrijft. Nu kan het zijn, dat Tsjoeikof een verkeerde opvatting van zijn taak heeft gehad. Maar ook dit lijkt onwaarschijnlijk, omdat Mos kou dan wel eerder had ingegrepen. Veeleer is aan te nemen, dat het Kremlin tot het inzicht is gekomen, de Sovjetisering van Oost-Duitsland verkeerd aangepakt te hebben. De economische chaos, die thans in het Oost-Duitse gebied heerst, doet meer de behoefte gevoelen aan een versterking van de arbeids krachten in de landbouw dan aan het instandhouden en uitbreiden van de Volkspolizei. Trouwens de relletjes van de laatste dagen, waarbij in Oost-Berlijn de arbeiders staakten en duidelijk vroegen om rechtvaardiger loon en vrije ver kiezingen tonen wel aan dat de Sovjetisering maar moeilijk slagen kan Maar er zit ook nog een andere politieke kant aan deze zaak. De toenadering van West-Duitsland tot het Westen is voor de Sovjets een doorn in het oog. Zij weten vestigen. "Waarvoor neemt u die emmer mee ,Die heb ik gevonden. Ze is gloed nieuw. Die kan ik toch niet laten liggen". „Waar hebt u die gevonden „In Csobanka". Ik keek verrast naar hem. Cso- baka was op zijn minst een kilo meter of twintig van ons vandaan. „Het is wel wat ongewoon, dat iemand in zijn nachthemd en op pantoffels dergelijke afstanden af legt". De verklaring volgde er meteen op. „Drie dagen geleden hield des nachts een Russische vrachtauto stil voor mijn huis. Ik woon aan de rijksstraatweg. De Russen haal den me uit bed om hun de weg te wijzen hoe zij naar Csobénka moes ten komen. Ik begon het met handen en voeten uit te leggen, maar zij wilden me mee hebben. Ik had me nog eerst willen kleden, maar de Russen waren niet genegen te wach ten. Ze gooiden me op de vracht auto zo als ik was. Toen ze op mijn aanwijzingen in Csobanka aan kwamen, werd ik van de wagen geschopt". Nu was hij al drie dagen onder weg, in zijn nachthemd, om thuis te komen. Op de grote weg was hij het eerste uur al gevangen genomen. Hij werd naar het bos gebracht om hout te kappen. Het lukte hem er vandoor te gaan. Sindsdien meed hij alle wegen, zoals wij. Bij een geplunderd huis had hij deze emmer _evonden. Hij nam hem mee naar luis om tenminste ook nog wat voordeel uit het avontuur te hebben. Het verhaal van het emmer mannetje was zeer leerzaam. Je kon er uit opmaken dat, in de ogen van de Rus, wij nog niet de waarde hadden van een dier of een voorwerp. Na een paar uur lopen waren we evenwel, dat vele Duitsers verlan gen naar een hereniging van hun gespleten land. Na de koersverandering in Oost- Duitsland is de hoop op hereniging weer wat groter geworden. Dit betekent echter, dat de Duitsers minder bereid zullen zijn de op het Westen gerichte politiek van Adenauer te steunen. Of, met andere woorden, de kansen voor Adenauer op een overwinning bij de komende verkiezingen zijn afge nomen. De socialist Ollenhauer, die nooit heeft willen weten van toenadering tot het Westen, omdat hij daardoor de mogelijkheid van hereniging van de beide Duitslanden verkleind zag, maakt nu een goede kans bij de verkiezingen. Weliswaar zijn koersveranderin gen in de Sovjet-politiek altijd zo zeer in nevelen gehuld, dat nooit met zekerheid gezegd kan worden, wat zij beogen. Maar het klinkt toch vrij aannemelijk, dat de ommezwaai in Oost-Duitsland als voornaamste doel heeft de stem ming in West-Duitsland ten aan zien van een verdere aansluiting bij het Westen een keer te doen nemen. Overigens kunnen de Grote Drie er voldaan over zijn, dat thans reeds deze veranderingen in Oost- Duitsland hebben plaats gehad. Zij kunnen nu bij de conferentie op Bermuda beter hun standpunt ten aanzien van Rusland formeren. ZUID-EUROPA De toestand, welke in Italië ge schapen is door de ongelukkige uitslagen van de verkiezingen, en de situatie in Frankrijk, welke langzamerhand critieke vormen begint aan te nemen door de onmogelijkheid een minister-presi dent te kiezen, bergen in zich een gevaar voor het democratische Europa. Beide landen dreigen on regeerbaar te worden, waarmede een zwakke stee in het Europese democratische front wordt gevormd. Wat dit betekent mag duidelijk worden verondersteld, nu de een wording binnen Europa zo'n moei lijke zaak blijkt te zijn. Wie de lachende derde is bij deze ver zwakking van de democratie behoeft niet gezegd te worden. Het is koren op de molen van de Russen, voor wie een verdeeldheid van het Westen een tegemoetko ming betekent aan hun politiek. Ofschoon de situaties in Italië en Frankrijk verschillend zijn, kan in beide landen voor de huidige crisis eenzelfde oorzaak worden aangewezen. En dat is de bevoorrechting van persoonlijke of groepsbelangen bo ven het algemeen belang. De nederlaag van het democra tische bloc in Italië gaf duidelijk te zien, dat de noodzaak van een sterke democratie van minder be lang wordt geacht dan het tot gelding brengen van de belangen der kleine partijen. Hierdoor is het gevaar ontstaan van een chaotische toestand in het land, welke vroeg of laat zou kun nen leiden tot grootscheepse bin nenlandse strijd. En met Frankrijk is het al niet anders. De volksvertegenwoordiging weigert daar in meerderheid haar stem te geven voor een premier. Waarom Omdat ook te veel van een nieuwe premier wordt gevergd betreffende het tegemoetkomen aan bepaalde partijbelangen. Intussen sukkelt de Franse staat voort in een regeringloze periode, die wel eens uit kan lopen op zeer ernstige financiële moeilijkheden. Mayer kwam reeds ten val, omdat zijn maatregelen om de economi sche situatie te redden niet aan vaard werden. Het uitblijven van de benoeming van een nieuwe minister-president betekent, dat de financiële knoop, waarin het land is geraakt, met de dag verwarder wordt. BELGIË Het besluit van de Belgische regering aan het parlement een ontwerp-verklaring voor te leggen goed en wel in Maria-Remete aan gekomen. Het emmer-mannetje no digde ons in zijn huis om een poosje rust te nemen. Zijn vrouw zou ons zeker wat te eten kunnen geven, al was het ook een bescheiden maal. Wij namen de uitnodiging aan, maar van het maal kwam niets. Het emmer-mannetje vond zijn huis volkomen leeggeplunderd. Hij hoopte nu maar, dat 't zijn vrouw gelukt was om ergens heen te vluchten. Hij wilde zich even aan kleden en daarna op zoek uitgaan. Maar tussen de stukgeslagen meu belen zocht hij tevergeefs naar kleren. Hij vond nog niet een stuk lompen. Hoezeer wij ook met hem begaan waren, helpen konden wij hem niet. Zo namen wij afscheid, om onze weg tie vervolgen. Hij bracht ons tot het hek. Bij de poort keek ik om. Op het erf in zijn nachthemd, de emmer in zijn hand, stond hij als het beeld van de wanhoop. Nadat wij het dorp over de akkers hadden verlatep, namen we aan de rand van het bos wat rust en aten het brood op, dat wij van de vrouw van de gepensionneerde mijnwerker gekregen hadden. Daarna zetten we onze tocht voort. Hoog in de lucht hoorden we)het aanzwellende geronk van vliegtuig motoren. Wij zochten de hemel af. Al spoedig^ronkten honderden zware bombardementsvliegtuigen in for matie boven onze hoofden, Ameri kaanse vliegtuigenNa een klein kwartier trilde de grond onder onze voeten van de explosies van de achter elkaar neervallende bommen. Tegelijk bulderde het luchtafweer geschut. „Budapest wordt gebombardeerd. Dan is Budapest dus nog niet ge vallen. Het beleg duurt nog voort". Dit was ontstellend nieuws voor ons. Het was duidelijk, dat we de stad niet in konden. Maar waar tot herziening van de grondwet in het belang van een aanpassing aan de gewijzigde internationale ver houdingen, toont de goede wil van de Belgen op het stuk van de internationale samenwerking. Zo men weet kwamen er vooral v. d. kant der socialisten bezwaren tegen het aannemen van het E.D.G. verdrag, omdat dit in strijd zou zijn met de grondwet. De regering deelt dit standpunt niet. De grond wetsherziening is dus niet door de Belgische regering ter hand geno men om het E.D.G.-verdrag aange nomen te krijgen. Het gaat er om met de herziening te bewerkstel ligen, dat het voortaan gemakke lijker zal zijn voor België zich aan te passen bij intern, verenigingen. Het ware te wensen, dat alle Europese landen in het belang van de Europese eenwording tot een soortgelijke herziening kwamen. Misschien zou het dan eenvoudiger zijn de barricades te overwinnen, die thans de eenwording in de weg staan. Meer dan een half jaar sluimert thans de integratie. Dat is zeker geen gunstjg teken voor Europa in het algemeen en de Europese landen afzonderlijk. K.A.B.-bedevaart naar Lourdes Gisteravond vertrok uit Maas tricht de K.A.B.-bedevaart naar Lourdes met 1200 deelnemers. Hoofdaalmoezenier Roncken heeft de geestelijke en de heer Hendriks uit Venlo de technische leiding. Leeftijdsgrens voor notarissen Voorgesteld wordt 70 jaar Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot invoering van een leeftijdsgrens voor het notaris ambt en betreffende de oprichting van een notarieel pensioenfonds. Het wetsontwerp wil de leeftijds-, grens stellen op 70 jaar, Minister Donker wil deze grens ineens voor allen invoeren. Een notaris zal ten hoogste f 5000 per jaar genieten en een candidaat- notaris ten hoogste f 3000 per jaar. Er waren 1 Februari 109 notaris sen boven de 70 jaar. De toestand, dat van een ambtenarencorps 13.3 pCt. boven de 70 jaar is, kan aldus de minister, niet langer worden getolereerd. Kersenplukker viel uit 'n boom De 65-jarige gepensioneerde spoor - man L. o.d. B. van de Mathiasstr. te Weert viel Maandagmiddag bij het kersenplukken uit een boom. De man was vrijwel op slag dood. Bruiloft met drie diamanten paren Woensdag vierde het echtpaar Frans Timmermans-Hubbers te Oss zijn diamanten bruiloft, temidden van een honderdtal kinderen, klein kinderen en andere familieleden. Dit zestigjarig huwelijksfeest werd bij zondere luister bijgezet door de echtparen P. v. Lieshout-v. Aalst en A. Doleweerd-v. d. Vorstenbosch die namelijk ook beschouwd mogen worden als diamanten echtelieden. De eerste heeft in Mei diamanten feest gevierd en de familie Dole- weerd komt begin September aan de beurt. De drie bruidsparen zijn gezame- lijk 487 jaar oud. In totaal hebben ze 39 kinderen gehad en zijn nu te tezamen 111 maal opa en oma. Kleuter viel in kokend zeepsop Te Limbricht viel Dinsdagmiddag het 5jarig zoontje van de familie H. in een teil kokend zeepsop. Met zware brandwonden werd 't ventje naar het ziekenhuis te Sittard ge bracht. PSEUDO-VOGELPEST IN GEIJSTEREN Te Geijsteren is pseudo-vogelpest uitgebroken onder de kippenstapel van de landbouwer E. De aanwezige dieren, 250 stuks zijn op last van de Keuringsdienst afgemaakt. Meisje kroop onder auto Het driejarig dochtertje van de heer B. te Venlo is Woensdag middag bij het spelen onder een vrachtauto van de firma G. ge kropen, die daar stenen loste. De chauffeur heeft bij het wegrijden niet gemerkt, dat het kind onder de auto zat met hetgevolg.dat het door een der achterwielen werd overreden en op slag gedood. Ter nagedachtenis Heden Zaterdagmiddag wordt in Gennep een monument onthuld ter nagedachtenis der oorlogsslacht offers. Vier verzetslieden, vijf mili tairen, 24 omgekomen in concen tratiekampen, 20 door oorlogsgeweld om het leven gekomen. Het is veel voor een plaats als Gennep. Van Van Duinkerken zijn enkele regels ingegrifd: „Het leven dat zij voor de vrijheid gaven verbiedt ons te leven als angstige slaven". OUDE MAN IN ZANDKUIL BEDOLVEN Toen Dinsdagmddag de 70-jarige M. W. in een zandgroeve te Sweyk- huizen (L) aan het graven was, stortte een gedeelte van de wand naar beneden. Ofschoon de massa zand niet groot was, viel de heer W. voorover en werd geheel onder het zand bedolven. Toen men het slachtoffer had uit gegraven, waren de levensgeesten nog niet geweken. Hij overleed echter korte tijd later. MOTOR BOTSTE TEGEN RIJWIEL. Bestuurder na val overleden De 32jarige monteur J. Nabuurs uit Mill kwam Dinsdagmiddag op de weg RipsMilheeze met zijn motor in aanraking meteen fietser die hij passeerde. De motorrijder verloor hier de macht over zijn stutfr en sloeg tegen het wegdek. Met zeer ernstige verwondingen werd hij naar het ziekenhuis te Helmond overgebracht, waar hij korte tijd later overleed. Hoorns gezin op straat Al een week lang kampeert een Hoorns gezin, bestaande uit man en vrouw en twee kleine kinderen, onder een zeil, dat over het trot toir aan de Kuil is gespannen. De man, de straatmuzikant P.O., is vorige week door de sterke arm uit een huis aan het Gerrits- land gezet, Hij woonde oorspronke lijk aan de Kuil, maar kreeg ver gunning van B. en W. een huis aan het Gerritsland te betrekken. De eigenaresse van deze woning weigerde echter O. als huurder te accepteren. Op een nacht brak O. in en installeerde zich met zijn gezin toch in die woning. De eige naresse liet het er echter niet bij zitten; een deurwaarder en enige mannen van buiten de stad zetten hen weer op de straat. De muzikant van zijn kant wenste zijn vorige huis aan de Kuil, dat al jaren geleden onbewoonbaar is verklaard, niet meer te betrekken. Hij en de zijnen kamperen sindsdien op het trottoir. 100.000 kroppen sla voor de koeien Maandag ging het op de groenten- veling te Beverwijk al heel slecht met de sla. Ruim 4000 kisten draai den er deze dag door. Voor het merendeel bestond deze sla uit eersté kwaliteit. Bijna honderdduizend kroppen sla kwamen bij de koeien terecht. De sla, die nog verkocht werd, bracht ook al weinig op. Hiervoor werd van 24 cent per krop betaald. moesten we nu heen Het had geen zin terug te keren. Verder kon je ook niet gaan. Radeloos keken we elkaar aan. „Waar kunnen we nu een plek vinden, waar we ons voor de ver schrikkingen kunnen verstoppen, waar krijgen we een stuk brood, waar vinden we veiligheid Toen wisten we nog niet, dat in dit ongelukkige land in lange jaren niemand zulk een plekje, zulk een schuilplaats vinden zou. Toen dachten we nog, dat de ver schrikkingen van de Russische be zetting voorbijgaande symptomen van een overgangstijd waren, wij dachten, dat er in enkele weken weer vrede, orde en rust zouden heersen. Na kort beraad kwamen we niette min tot de slotsom, dat we in de richting van Budapest moesten ver der gaan. Toen we vluchtten, was de stad reeds gedeeltelijk in Rus sische handen. Het was waarschijn lijk, dat wij in dat stadsgedeelte vrienden of kennissen zouden vin den, waar we konden schuilen en de gevaren van het beleg trotseren. ,In een grote stad is de veilig heid groter. Daar gedragen zich de bezetters toch op een andere manier. Daar kun je zomaar niet roven, moorden en geweld plegen, als in de afgelegen huizen van de kleine dorpen". Wij vervolgden onze weg met hernieuwd vertrouwen, wij dachten een doel te hebben, dat we bereiken konden en dat de moeite waard was om bereikt te worden. Het zou een grote vergissing blijken. Bij het naderen van de hoofdstad hoorden we gebulder van de oorlog. Van de hoogten om de stad schoten de Russen op Budapest. Russische vliegtuigen bevochten de Duitse machines, die munitie naar beneden gooiden in de ingesloten stad. Machinegeweren ratelden. Mijnen ontploften. Overal lagen lijken op de akkers en in de weiden. Veel burgers waren eronder. Lijken van grijsaards, van kinderen, van jonge vrouwen in nachtgewaden lagen in de besmeurde sneeuw. En het werd steeds moeilijker de Russen te ont lopen. Honderden en honderden Russen krioelden overal. Op auto's, karren, te paard, en te voet. Gevangenen joegen ze in lange rijen voor zich uit; soldaten, bur gers, vrouwen. Ergens herstelden monniken de weg onder bewaking van Russische soldaten met machine pistolen. Elders sleepten mannen, vrouwen en kinderen munitie aan voor de kanonnen. Meer en meer bemerkten we, dat we de hel naderden. Maar aan terug keren was geen denken aan. Wij liepen als met dichte ogen voort, om niet te hoeven te zien wat er om ons heen gebeurde. Wij maakten een geweldige om weg. Over de met sneeuw door drenkte akkers en weiden, tot onze knieën in modder wadend, kwamen we in Hidegküt aan. Hidegküt ligt 10 km van Budapest. In het dorp wemelde het van Russen. Het was een wonder, dat zij ons nog niet aangehouden hadden, dat dat zij niets van ons wilden. Op straat kwamen ons twee jonge mannen tegen. Verbaasd bleven ze staan, ze keken ons aan. Zij her kenden ons klaarblijkelijk, maar wilden hun eigen'.ogen niet geloven, dat wij er zomaar waren. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1953 | | pagina 2