Een gemeentelijk huishonden
van honderd jaren geleden
Canada voor dit jaar
„volgeboekt"
^SOEP is of voor SLA
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN PRIJI^EI^KWAR'TAAL0! E2™mBu«fn0VM™EfN?45
Of 't nu voor
Vermicelli250 gram 19
Tomatensoep met P b> 72
Soepgroenten per blik 22
Tomatenpuree, p» mik 3,.27j
Natuur-Azijn p.fles 40- 22
Slaolieper fles 1.88-1.68- ÖS3
NANETTE,
de tragische bruid van Lyon
NIEUWE
Duiven-
F. W. HENDRIKS
Macaroni
Griesmeel.
Bessensap
Capucijners.
Ontbijtspek
22
28
33
59
Boterhamworst 200 gram 48
Carabiesjes fijn koekje 250 gram 59
Toiletzeep2 stukken 19
Huishoudzeep 2
29
Uit „^eel en Maas"
SWIFT Dans Tloerwas
F. W. HENDRIKS
ZATERDAG 25 APRIL 1953 No. 17
VIER EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MUNCKHOF
GROOTESTRAAT 28 TELEF. 512
GIRO 150652
XIV
Vervolg aanbesteding
Timmerwerk
Art. 6
Dit artikel zorgde er voor, dat de
aannemer niet met al te grote wins
ten kon gaan strijken. Aan alle
mogelijkheden was gedacht en als
wijze voorzorgsmaatregel een stokje
gestoken voor slimme speculaties
van uitgeslapen aannemers.
Immers, die stijlen in de gangmuur
(Art. 5), dat werd in dit art. 6 uit
drukkelijk bepaald, bleven het eigen
dom van de kapel. Aannemer af
blijven
Datzelfde werd nu ook maar ineens
vastgesteld voor alle afval van hout
werk.
Ja, we begrijpen de gedachtengang
wel. Alles wat zich in het huis bevond
en de bouw daarvan betrof, dus al
wat vroeger als bouwmateriaal ge
diend had, moest immers als eertijds
al betaald beschouwd worden en was
en bleef eigendom van de kapel. Alles
had zyn waarde. Anders hadden
voorgaande artikelen daarin moeten
voorzien. Uit strict zakelijk, commer
cieel oogpunt viel daar niets tegen
in te brengen.
Misschien, dat het toch wel wat
ver gezocht was? Nu, om de aan
nemer wat tegemoet te komen werd
toegestaan, dat hij oude opleggers en
ander licht hout voor de reparaties
gebruikte (niet voor ander werk dan
deze aanbesteding), mits het kerk
bestuur van te voren zijn accoord-
bevinding had uitgesproken met de
keuze van aannemer, uit de afval
We hebben alle gronden om in
twijfel te laten wat voor de aanne
mer het voordeligst zou zijn geweest,
ie het aanwezige hout te mogen
of moeten gebruiken, waardoor dan
in de calculatie minder bij te leveren
materialen verrekend hadden moeten
worden, ofwel
2e te doen, zoals de artikelen nu
luidden. Levering van goederen zal
meer winst opgebracht hebben dan
de arbeid.
Immers, dit is zeker, arbeid werd
desty ds veel minder en nog drie
kwarteeuw daarna beduidend minder
en heden ten dage ook nog wel
minder geteld dan kapitaal (geld en
goederen) Denken we nog maar eens
aan de tractementen van velen rond
het jaar ïooo, aan de arbeidslonen
van 60 cents per gewerkte dag voor
werkdagen van 16 uren, enz.
Ook in onze ty'd is het zo, dat het
arbeidsloon betaald wordt uit de
winst op de geproduceerde goederen,
waar niets tegen te zeggen valt,
terwijl die winst zo groot moet zijn,
dat de werkgever nog veel meer winst
voor zich zelf moet overhouden, waar
echter wel veel tegen te zeggen valt.
Tenslotte staat de mens toch boven
alle stoffelijke goedereD, kanonnen,
bommen, bakstenen, textielproducten,
auto's, vliegmachines, lampen, radio's
enz. enz.
Art. 7
Maar eenmaal op dat raam aan het
borduren begonnen zijnde, kreeg het
kerkbestuur daar subiet de smaak
van beet. Mogelijk ook werd elke
nieuwe aanbesteding ineengezet vol
gens het model van voorafgegane
aanbestedingen. Zoals immers het
reglement van een nieuwe schutterij,
kaartclub, biljartclub, enz. wordt
opgemaakt naar het voorbeeld van
bestaande verenigingen. "Wij zagen
wel eens reglementen van schutters
gilden, vyf en twintig uren van
elkaar verwijderd en nooit of nimmer
met elkaar in aanraking geweest, en
toch haast woordelijk en letterlijk
aan elkaar gelijk.
Ook alle afval van ijzerwerk, zoals
geheugen (scharnieren), tooren, sloten,
schaven (streekmensen weten wel,
wat voor dingen met die namen
bedoeld werden) en anderszins bleef
het eigendom van de kapel. Maar
daar stond dan ook tegenover, dat al
het benodigde ijzerwerk door het
kerkbestuur zelf werd geleverd en
bekostigd, uitgenomen dan de nagels,
die bleven voor rekening van aan
nemer. Toen werden nog gesmede
nagels gebruikt.
Art. 8
Dit artikel is wel wat bedenkelijk
van inhoud. Een beetje valstrikjes-
achtig. Het bepaalt het volgendeAls
onder de uitvoering van hot aange
nomen werk het kerkbestuur tot de
mening komt, dat veranderingen of
verbeteringen van in vorige artikelen
voorgeschreven werken noodzakelijk
zijn en de kosten van drie Cleefse
gulden niet te boven gaan, dan is de
aannemer gehouden aldus te handelen,
zonder daarvoor iets in rekening te
mogen brengen. Dat riekt wel sterk
naar „zaken zijn zaken" en hebben
is hebben, maar krijgen is de kunst.
Met een zuiver christelijke opvatting
stemt dat niet overeen.
Laten we dat maar eens op de
keper beschouwen. Een Cleefse gulden
had een waarde van 437a cent Nederl.
geld, dus drie Cleefse gulden wasi
f 1 30Yi* Van Dijk had aangenomen
voor de som van f 16 097a- Gesteld,
dat hy voor f i.307i meer moest
leveren dan wat genoemd was in de
aanbestedingsartikelen, dan moest
hy het twaalfde deel leveriDg en
arbeid van zyn aannemingssom gratis
doen. Hoeveel ging daardoor van zyn
misschien toch al heel karige ver-
dienst verloren Iedereen kan zien,
dat een bedrag van f i.30Va toen geld
was I Vergelijk maar eens, wat voor
f 16.— geleverd en gewerkt moest
worden.
Hoe moesten de inschrijvers dat
risico calculeren voor goederen en
arbeid en tegelijk de onderlinge con
currentie het hoofd bieden?
Het lijkt wel erg op een „joden
streek".
Art. 9
Dit is echter weer een zalfje op de
wond. De vrachten of „bijhalingen"
van het houtwerk, dat voor de uit
voering van de aanbesteding nodig
was, geschiedden door en op kosten
van het kerkbestuur. Wel goed te
verstaan niet de aannemer zorgde
voor aanvoer of „bijhalen", waarvoor
by dan later de kosten kon opgeven.
Neen, dat deed het kerkbestuur zelf.
De aannemer liep zo in ieder geval
niet het gevaar, in bekoring gebracht
te worden.
Art. ïo
Dit slotartikel van de aanbesteding
Timmerwerk houdt in, dat voor de
uitvoering van het werk een maand
tijd gegeven wordt, en noemt tevens
de datum, waarop de „voltrekking"
geschied moet zyn. Twee onpartijdige
deskundigen, daartoe aangezocht,
moeten dan het geleverde werk
keuren. Na hun goedkeuring kan pas
uitbetaling volgen.
(Zie verder ons hoofdstuk XII).
Diezelfde ty'd en diezelfde datum
waren ook opgedragen aan de aan
nemer van het Metselwerk.
Dat begrijpen we. Timmerman en
metselaar waren op elkaar aangewe
zen. Zy moesten niat alleen samen
werken, maar ook tegelijk werken.
Waar de timmerman een raam zette,
diende de metselaar klaar te staan
met stenen en kalk, enz.
We hebben wel eens gezien in een
gemeente, dat arbeiders een gasleiding
repareerden, en daarmee gereed zijnde
het opgebroken trottoir en de opge
broken straat weer netjes in de oude
toestand terugbrachten. En de vol
gende dag kwamen arbeiders van een
andere diensttak de hele boel weer
opbreken voor herstellingswerken aan
de riolering. Dat getuigde niet van
samenwerking door een goed beleid,
maar wel voor verkwisting van
gemeenschapsgelden van een wan
beleid, dat het gemakkelijk vond,
van andermans leer riemen te snijden.
Het enige voordeel, dat aan zulke
methode van werken verbonden kon
zijn, bestond misschien daarin, dat de
arbeiders aan de gang konden bly ven.
Staaltjes van averechtse zin hebben
wij waargenomen vóór 1940, toen het
wemelde van werklozen. In een
gemeente met dagelijks op de keien
liggende steuntrekkende stempelaars
rondom een houten keet op een plein,
ging het bestuur voor opruimingen
andere betaalde krachten zoeken,
ofwel probeerde de bewoners van
huizen te dwingen met bekeuringen,
de sneeuw in de straat voor hun huis
weg te werken enz. En onderwijl
slenterden vierduizend werklozen na
gestempeld te hebben niets doend
rond, of zochten hun heil in een
café, of gingen smokkeltochten onder
nemen, of verkwanselden de levens
middelen, die hun heel goedkoop
waren verstrekt.
Men zegt wel eenswie het ambt
krygt, krygt ook het verstand daar
voor. Ja, als men dat maar goed
begrijptDoet, alsof hy het verstand
heeft! Besturen is één, en besturen
met goed beleid is twéé
En nu gaan we de aanbesteding
Metselwerk bekijken.
Wordt vervolgd.
Emigratiekansen voor Nederlanders
Het aantal aanmeldingen voor emi
gratie naar Canada beweegt zich in
de afgelopen weken in stijgende ly'n.
Per week melden zich ongeveer 1200
tot 1500 personen aan. Dat betekeDt,
dat verwacht wordt, dat degenen, die
zich nog aanmelden, waarschijnlijk
niet meer voor emigratie in 1953 in
aanmerking komen.
Vertrek in 1953 blijft wel mogelijk
voor naaste bloedverwanten van reeds
gevestigde emigranten, voor land
bouwers en voor slachtoffers van de
watersnood.
In het algemeen meldt men zich
voor Canada te laat aan. In Juli wordt
in Canada niet meer geselecteerd. Dat
geldt ook weer niet voor de nabije
bloedverwanten, waarvan het aantal
dit jaar waarschijnlijk 6 tot 8000 zal
bedragen. De emigratie-autoriteiten
verwachten, dat, onvoorziene omstan
digheden voorbehouden, het aantal
emigranten naar Canada in 1953 on
geveer 20.000 zal bedragen, waarvan
9000 agrariërs.
Dr Smith van de emigratiedienst
in Canada, die enkele dagen in ons
land vertoefde, heeft met de commis
saris voor de emigratie, mr. ir. B W.
Haveman, de mogelijkheden bezien om
tot een versnelling van het program
ma voor 1953 te komen.
De versnelling zal mogelijk zyn door
een systeem van „open placement".
Dat betekent, dat men voor vele emi
granten reeds van ons land uit de
plaatsen aangeeft waarheen de emi
granten zich zullen begeven.
Dat kan niet gebeuren voor grotere
gezinnen, omdat men daar onder meer
ook te maken heeft met het probleem
van de huisvesting. Tot nu toe was
het zo, dat de stukken eerst naar
Canada gingen en dan terug kwamen
naar ons land. Ook al ging zulks zo
vlug mogelijk, die procedure, hield
toch een vertragend element in.
Hnigyesting iets moeilijker
In hst algemeen is die plaatsing
voor de agrariërs niet moeilijk. Anders
ligt het voor de andere emigranten.
Daar hangt de plaatsing veel af van
de gebieden en steden, waarheen deze
zich wilien begeven. Men kan zeggen,
dat de huisvesting iets moeilijker ge
worden is, met name in de grote
steden. Maar het is in Canada nog
niet nodig, dat men kampen nodig
heeft. Wel zyn er zg. „emigration
halls", waar men doorgaans niet lan
ger dan 14 dagen verblijft. Spreiding
wordt echter noodzakelijk geacht.
Mogelijkheden in Australië
Het herstel van de Nederlandse
emigratie naar Australië ontwikkelt
zich op een kalme, maar stabiele wijze.
Op 1 Januari is de Ned. emigratie-
dienst begonnen met de plaatsing van
emigranten, waarvoor de Nederlandse
regering de verantwoordelijkheid
draagt. Van 1 Januari af zyn er door
deze dienst 300 emigranten geplaatst.
Binnen een week waren er voor
een gebied 40 pet en voor een ander
60 pet der emigranten geplaatst. In
het kamp Bonagilla bevinden zich nog
een vijftiental gezinnen, die nog niet
op normale wyze zyn geplaatst.
Met betrekking tot de economische
omstandigheden in Australië, welke
!t vorige jaar en daarna een grote
terugslag op de emigratie naar dat
land hebben veroorzaakt, deelde men
ons mee, .dat de toestand zich thans
heeft hersteld. De werkloosheid neemt
af. In het algemeen kan worden ge
zegd, dat elke vakman in Australië
kan worden geplaatst.
Hnlp voor emigranten
zonder kapitaal
In de eerste helft van 1953 zullen
er 4000 Nederlandse emigranten in
Australië zyn. Het aantal had 7000
kunnen zyn, maar door het vacuum
in de tweede helft van 1952 is men
daaraan niet toegekomen.
Zoals bekend zyn de emigranten,
die over kapitaal beschikken, thans
geholpen door de nieuwe transfer-
mogelijkheden.
Aan de Raad voor de Emigratie is
advies gevraagd of het nodig is emi
granten zonder eigen kapitaal te hel
pen en zo ja, op welke wyze dat zou
moeten gebeuren. Gedacht wordt hier-
by aan het verlenen van een rugge
steun bij vestiging.
Een commissie onder leiding van de
voorzitter van de Raad voor de Emi
gratie, prof. De Quay, zal deze zaak
bestuderen.
voor het grotere voordeel
en de betere kwaliteit!
Diverse soorten slasaus
Nanette Cabolet is thans 34 jaar
en nog steeds beeldschoon. Wel
hebben leed en verdriet hun sporen
gedrukt op haar gave, innemende
gelaat. Zelfs als ze lacht, bly ft een
pijnlijke trek rond haar mond nog
zichtbaar. Een 'weelde van donker
blond haar, buitengewoon mooie ogen
en een zacht vriendelijk gezicht, een
zeldzaam goed, welhaast volmaakt
figuur maken haar tot een beauty
Deze tragische Nanette, in Frankrijk
genoemd „de Doden bruid" gaat nu
voor de vyfde maal trouwen.
De vyfde echtgenoot is een rasecht
Amerikaan. De vier eerderen kwamen
allen binnen de week na de huwe
lijksvoltrekking om het leven.
Hartaanra), lawine,
autobotsing en val.
Nooit he6fc Nanette er in haar
jeugd van gedroomd, dat zy voorbe
stemd zou zyn een der meest tragische
vrouwen van Frankrijk te worden.
Ze was gezond, mooi, van goede
familie en een hel9 toekomst lag
voor haar.
Op haar 22ste verjaardag werd ze
verliefd op eon Parys ingenieur, Mar
cello Lpuer. Enige maanden later
trouwden ze. Nog dezelfde avond ver
trok h;t jonge paar naar deBaskische
kust als einddoel der huwelijksreis.
Vier dagen na het huwelijk kreeg
haar echtgenoot, die nimmer ziek
was geweest, een hartaanval en hy
stierf onmiddellijk.
De jonge weduwe was zielsbedroefd
maar op de duur herneemt het leven
zyn rechten.
Twee jaar later trouwde ze voor de
tweede maal. De bruidegom was een
Zwitserse sportleraar, Rudolf Rinser.
Nanette verzocht hem van de huwe
lijksreis af te zien, doch daarvan
wilde de gelukkige Zwitser niet veel
horen. De zaak werd in der minne
geschikt, men zou dan slechts gaan
skiën.
Al tijdens de eerste skiloop werd
het jonge paar door een vreselijke
lawine overvallen. Het jonge vrouwtje
kon zich onder de sneeuw vandaan
werken. De reddingsploegen konden
slechts het lyk van haar tweede
man bergen. Cok dit huwelijk had
precies vier dagen geduurd
Nu begon de jonge weduwe te
geloven in haar noodlot.
Ze trok zich terug in het ouderlijk
huis en slechts zelden zag men haar.
Zy sloeg vele aanzoeken af. Steeds
vaster wortelde by haar de idee, dat
ze ook een derde man ongeluk zou
brengen.
Op aandringen van haar vrienden
en ouders huwde ze echter drie jaar
later de Fransman Henri Dumont.
Dumont wist, dat Nanette hem
gehuwd had in de hoop hierdoor haar
leed te kunnen vergeten.
Vijf dagen na hun huwelijk kwam
hy by een autobotsing om 't leven.
Weer gingen er drie jaren voorbii
voor ze voor de vierde maal trouwde,
nu met een Par y so garagehouder,
Alberto Niels.
Niels had vele maanden gepoogd
de jonge vrouw tot een huwelijk
over te halen. Toen ze eindelijk het
jawoord had gegeven, was hy zo
verheugd dat hy onmiddellijk eon
nieuwe villa liet bouwen,juist buiten
Parys.
De werkzaamheden vorderden even
wel slecht. Het jonge paar kon de
woning by het huwelijk nog niet
betrekken. Acht dagen na 't trouwen
ging men samen eens kijken hoe het
met de bouwbedry vigheid stond.
Daarby klom de gelukkige man
overmoedig op de balken, die het
plafond zouden moeten dragen.
Hy viöl er af, kwam met zyn
hoofd op een hoop stenen terecht en
overleed enkele uren later
Amerikaan durft het
nog eens aan 1
Het is niet alleen de Amerikaanse
zakenman Mr Harry Beekman, die
het aandurft.
Ook vele anderen hebben de jonge
weduwe gevraagd om hun vrouw te
worden. Ze heeft echter besloten met
Beekman in het huwelyk te treden.
Deze ontvangt intussen dagelijks
tientallen brieven van Francaises, die
zich geroepen voelen te waarschuwen
en in geuren en kleuren nog eens
beschrijven, welke tragiek er op de
,üodenbruid" drukt.
Voorlopig ziet het er niet naar uit,
dat de Amerikaan hierdoor aan het
wankelen zal gaan.
Het huwelyk, nu het vyfde van
Nanette zal begin Mei worden geslo
ten.
Broedschotels
Tabaksstelen voor nesten,
Kunsteieren, Dringers,
Vita grit-, Duvo roodsteen,
RodiYit, Bodemwit, enz.
Langstraat 46
Tel. 713
250 gram
500 gram
r fles 2 5
per
500 gram
200 gram
Vr 11I j tu tj w l\ <£UU yidlll vu
stukken
S3 BQFFIE-KOFFIE
H dat's betere, ia beste koHiel
MAAKT U HET LEVEN GOEDKOPER!
- 25 April 1891
- G. van ter Velden, bakker in de
Patersstraat maakt bekend, dat by
hem te bekomen zyn alle soorten
kruidenierswaren.
- Antoon Ousters vestigde zich
ten huize van zyn mosder aan de
Langstraat als huisschilder.
- Op de veemarkt te Well op 20
April, waren ruim 70 stuks hoornvee
aangevoerd.
29 April 1893
By de op 25 April gehouden
verkiezing voor een lid van de
Provinciale Staten van Limburg,
kwamen van de 347 kiezers er slechts
112 op. Gekozen werd de heer P. H.
Everts, burgemeester van Sevenum.
Te Maastricht slaagden voor
het examen Onderwijs de navolgende
leerlingen van „Jerusalem":
M. Ellerbeck uit Venray,
J. Deckers uit Amsterdam,
C. Smits uit Leiden,
J. van Blarkom uit Purmerend,
M. Winters uit Lanaeken en
H. Stein uit Grave.
Op de jaarmarkt van 26 April
stonden 237 stuks hoornvee aan de
lyn. De biggen waren ten getale van
350 aangevoerd en vonden voor de
prys van 6 tot 10 gulden goede
aftrek.
Het Zangkoor van Venray
bracht een tegenbezoek aan dat van
Merselo. Beide koren brachten vel
schillende stukken ten gehore.
- Bericht wordt, dat de installatie
van Pastoor Hillen waarschijnlijk op
3 Mei zou plaats hebben.
De verkiezing van een lid voor
de Gemeenteraad, ter vervulling van
de plaats van de overleden heer J
Camps, zou geschieden op 16 Mei.
- De woningen van de schoenma
kers Remmen en Strybos te Maashees
werden door brand verwoest.
De heer P. Klaassens bericht,
dat hy zich ten huize van Jos.
Géominy gevestigd heeft als goud
en zilversmid.
25 April 1903
De tuinarbeider Jacobus Cremers
en de stoker Willem Hendriks her
dachten op 19 Apiil het feit, dat zy
voor 25 jaar in dienst van 't klooster
„Jerusalem" kwamen.
Het feest werd waardig gevierd.
De tuinman Nicolaas Bekkers droeg
eon zeer mooie heilwens voor. De
jubilarissen ontvingen een nieuw pak
kleren en een prachtige hanglamp.
De restauratiewerken aan de
kerk te Oirlo werden beraamd.
Op 19 April had een tentoon
stelling en prysuitdeling plaat» by
gelegenheid van de sluiting van de
eerste Wintercursns van de Teken-
school.
Byzondere aandacht had een mooie
tekening, Dr Schaepman voorstellende,
die vervaardigd was door de jongste
leerling, Piet Wijnhoven.
De prysuitdeling had plaats onder
toezicht van de Burgemeester od de
leden van de Schoolcommissie.
Op 26 April zouden 66 jongens
en 66 meisjes de eerste H. Communie
ontvangen.
Dansen
Dansen
Als U wilt dansen op een spiegel
gladde vloer, gebruikt dan de bekende
Verkrijgbaar bij
Langstraat. 46 (let op 't huisnummer)
Telefoon 713