VéGé „ZAT VAN DIE"! Uit „Peel en Maas" Twintig pet. minder suikerbieten en tien pet. minder aardappelen BEL BIJ BRAND 39 2 Do wens is uitgesproken, dat ztf niet over vier, vyf jaren zullen worden aangesproken voor hun evacuatiegeld, dat hun kippenhok over acht jaren nog steeds niet ook hun boeiderij is, maar dat zo snel mogelyk gebouwd en uitbetaald wordt. Moge die wens, die hier nog steeds niet in vervulling ging, daar een schonere voleinding vinden. Er plofte een bom Er plofte een bom. Het is al meer dan twee jaren geleien en het ge beurde in de Paterstraat, toen men daar puin aan het ruimen was. Intussen staan daar reeds een twee tal prachtige zaken op, en de grond schijnt dus van verdere vreemde smetten vry te zijn. Doch by die ont ploffing gingen ook enkele ruiten caduc en scheurden wat gordijnen. Er kwam een order om al die schade maar op de Schade Enquête .Commissie te laden en dan zou het wel in ordo komen. Dat was voor twee jaren. Nu zyn we zover, dat men de schade komt controleren. En dan over twee jaren wordt nog eens gecontroleerd of de eerste con trole wol juist was en dan over twee jaren nog eens een keer en dan zullen we wel bericht krijgen, dat er niets meer over is. Hoe er nu mensen kunnen zyn, die graag zouden gezien hebben, dat die bom ergens anders wa3 ontploft, snappen we niet. Zo'n service geeft geen enkele zaak... Boerderij bouw Men komt er ook elders zo lang zamerhand achter, dat de toestanden in Peolplan-Zuid, toch niet je ware zyn. Er is een Tweede Kamerlid op be zoek geweest, die er schande van sprak, twee dagbladen hebben deze week de toestandon daar nog eens uitdrukkelijk toegelicht en we kunnen slechts hopen, dat dit resultaten zal opwerpen. Want inderdaad, die toe standen daar zyn allerellendigst en dan is het nog zachtjes en netjes uitgedrukt. Nu is er een regeling en nu kunnen er boerderijen gebouwd worden, al is de eerste subsidie van f 1 oooooo voor de gehele boerderybouw in Nederland, nu niet 'n bedrag om hoog te springen. Maar die regeling deugt niet, omdat de subsidie grondslag niet deugt en al eerder is in dit blad gemeld, dat de hele boerderijgeschiedenis, voorde gemeente Venray, minstens één mil lioen guldon extra gaat kosten, die ze nergens op verhalen kan. En nu vrezen wy maar met grote vreze, dat er geen boerderijen komen. Omdat de Gemeente er met de beste wil van de wereld niet nog een mil- lioen extra voor op kan nemen. En wat dan Dan mogen boerderijen ge bouwd worden (na acht jaren wachten) maar dan is er Reen geld. Hier dient ook op korte termijn een oplossing voor gevonden worden. Helpt men het ene getroffen gebied, dan ook het andere, want nog eens acht jaren daarbij kan eenvoudigweg niet bestaan. llefliag leges grenspassen Voor grenspassen, die na i Maart a.s. zullen worden uitgegeven worden leges geheven. De kosten «mor deze passen bedragen voor: a. passen geldig gedurende i jaar (dus passen voor familiebezoek en werkerspassen) f 2.50 b. passen voor meerdere reizen, geldig gedurende 6 maanden of korter, doch langer dan voor één reis f .50 c. paseen voor één reis heen en terug f o 75 d. collectieve passen, geldig voor één reis heen en terug voor de daarop voorkomende eerste twee personen f 1.25 en voor elke andere op de pas voorkomende persoon f 0.25. Kosteloze passen worden verstrekt a. personen, die kunnen aantonen uit eon openbare kas of door een weldadigheidsinstelling ondersteund te worden; b. personen, die kunnen aantonen, dat verwanten in de ie t.m. 4e graad in het tegenoverliggende grensgebied stervende of ernstig ziek zyn, terwijl onder dezelfde voorwaarden kosteloze passen verstrekt kunnen worden ter bywoning van een begrafenis van verwanten t.m. de 4e graad. In verband met deze legesheffing wordt bekend gemaakt, dat gren3 passen niet meer kunnen worden verlengd. Speciaal zy, die voorzien zyn van grenspassen voor dagelijkse werk zaamheden in het Duitse grensgebied, worden erop attent gemaakt, dat een nieuwe grenspas dient te worden aangevraagd, UITERLIJK één maand voor de datum, waarop de oude pas afloopt. Passen voor 7 dagen kunnen dus niet meer worden afgegeven, tenzij de aanvragers voor ieder van deze passen f ï.so betalen. Kinderen beneden de 16 jaar kun nen kosteloos op de passen voor familiebezoek worden bijgeschreven De tot dusver uitgegeven grenspas sen bly'ven geldig voor de periode waarvoor zy zyn afgegeven, zonder dat daarvoor alsnog leges worden geheven. Zy tenslotte nog opgemerkt, dat alle pasaanvragen, ongeacht voor welk doel, by de Brigade commandant in wiens bewakingsgebod de aanvra ger woont, dienen te worden inge diend. 28 Februari 1903 In het op 26 Februari gehouden Kapittel van de Minderbroeders wer den benoemd tot gardiaan Pater Victorinu8 Sieben en tot vicarius Pater Linus Zuidgeest. Tot vicarius te Wychen werd benoemd Pater Ignatius Smoots. In de Gemeenteraadszitting werd een rapport uitgebracht over de be- door Herman H. J. Maas Dan wilde Tienus maar liever op blijven. Dat zou wel het secuurste rzyn mot die akelige spoken. Ja, dat was het zeker. Zy hadden by vrouw Janssen in de herberg van de bende van de vrije met8elers gedaan. Ja, sjuust, nu brak het weer in zyn begrip en memorie door. Zo zou vrouw Janssen het immers zelf zoggen, net echt. Nou om de tessen vol van die Maar eens kijken, evekes vast. Hij greep naar zijn broek Niks aan de andere kant ook niks Misschien in de jas Sommige mannen doen hun eens in de jastessen Ook niks, alle maal niks. De kiel "Wat was er met de kiel gebeurd De mouw kapot; de mouw gescheurd dat zongen de burgers tegenwoordig Zondagsavonds in het dorp: „Wat is met die meid gebeurd Zo had iedere week haar eigen liedje: van Deezy en van Tara ra boemdiee en Sjefke is nog maar een week getrouwd en zit al inderahére en nog wel honderd andere Het was zeker, alle mensen van Heihoek en van de hele streek moesten wel dik en dubbel zat van die hebben Want zy zongen immers van bieren borrels Maar hy niet, Tienus Basten niet, dat was nou precies het éne grote ongeluk van de wereld. Hy zong toch nooit. De mouw kapot Hy was toch nergens aan blijven hangen, by vrouw Janssen, niet beters te weten Dan hadden de manslui in de herberg 't gedaan Ja, dat moest. Hij wist het nu weer: zy hadden aan zyn kiel getrokken, over de pokken was dat geweest. Krek, daar moest hy nu dadelijk voor naar het raadhuis. Voor de pokken en de maazelo en over zyn naam en geboorte. O, wat was die vrouw Janssen toch uitgeslapen slim. Als zy gister avond gezegd had, dat de manslui voor hun vernielzucht aan Tienus, zogezegd Marteng Basten, van wege zyn grotere deftigheid, aan leed en schade moesten vergoeden voor hoofdsom, baten en intressen, de som van duizend guldens, zynde zat van die, dan hadden die manslui haar herberg tot morselen geslage gestampt en haar zelf er by Eq nu zorgden de grote heren van het raadhuis daarvoor, daar hadden ze allemaal schrik van Tienus schudde bedenkelijk het hoofd. Knats kapot. Nog zo'ne goeie kiel. Nog maar een paar kere gestopt. Zo'ne goeie kiel scheuren, dat was scliofteryEn duizend gulden ver goeding geen halve cent te veel. Door de vrije metselers, ziede, die veranderden alles. Slim van vrouw Janssen geprakkezeerd, Tienus zou haar graag op een kappertje brei suiker tractoren Om acht uur stapte Tienus de weg op naar het dorp, met de boterkorf aan den arm. Daar had hy zyn kiel Zyn kop was nog dof, maar de winterlucht waaide fris er omheen, Hy peinsde zyn gezicht vol rimpels. „Hei, waor doede zo vroeg hin, Tienus, um de eier wedde?" Een Heihoeker, die nou al zin had in een lolletje, want dit was Tienus Baston. En' gisteren avond was hy niet van de party geweest, maar op stap met boer Vullingsen Nol Berens en nog een stuk of tien hadden zy het druk genoeg gehad. Hat zu'n ze wel wies werre!" bromde Tienus. „Nou, ge doet behêmd I" zei de Heihoeker. strijding van de kosten voor het bouwen van het nieuwe postkantoor. De harddraverijen bij den Hoebert en aan de Barrier ondervonden met de vastenavonddagen nog al belang stelling. Dr. A. J. Egelie van Rotterdam, die sinds enige jaren te Venray vertoefde tot voltooiing van zyn studiën, werd benoemd tot leraar in de klassieke talen aan het Gymnasium te Nijmegen Gezusters Lutters berichten de opening van een nieuwe winkel in manufacturen e.d. Land- en Tuinbouw Ritnaaldbcstrijding ia granen en bicten Reeds enige jaren wordt in ons land tor bstryding van ritnaalden of koperwormen de zaaizaadbehandeling met H.C.H. of Lindaan toegepast. Deze bestrydingsmethode is zo doel treffend en zo goedkoop dat wy iedere landbouwer adviseren in alle gevallen, waar maar de geringste kans op ritnaaldschade bestaat een zaadbehandeling toe te passen. De gehele bewerking komt hierop neer, dat door het zaaizaad van granen en bieten een kleine hoeveelheid van de speciaal voor dit doel gefabriceerde lindaan middelen, zoals „Linda-rit" wordt gemengd. De benodigde hoeveelheid bedraagt voor too kg zaaigraan V» kg en voor bietenzaad i kg per too kg zaad. Het preparaat wordt eenvoudig gemengd met het zaaizaad direct voor het uitzaaien, dus nadat ont smetting heeft plaats gevonden. Linda rit bevat als actief bestand deel 20 pet. lindaan, waardoor kans op smaakbeïnvloeding van eventueel volgende wortel- en knolgewassen uitgesloten is. Speelt smaakbeïnvloe ding geen rol, dan kan desgewenst ook gebruikt worden gemaakt van Hexyclan 25 pet. spuit in hoeveelheden van 3 kg per 100 kg zaaigraan en 6 kg voor 100 kg bietenzaad. Mais mag uitsluitend met lindaanmiddelen worden behandeld, teneinde kiem- beschadiging te voorkomen. En lang nie van gaar nikszei Tienus. Maar hy had zyn gezicht vol rim pels gepeinsd, en was daar toch niets mee opgeschoten. Piatende mensen waren te helpen, placht vader zaliger te zeggen, God mocht hem den hemel geven. „Jao, hei, huu, waacht es, ik doei naoi 't raodhuus, mer woe mot dat met dit growet volk O, zo, naar het raadhuis, Tienus jong? Heel gemakkelijk, kyk Zo de trappen op, de klink omdraaien, dan binnen stappen, hard op de vloer, eerst op de grond tuffen, vooruit, dan links, dan rechts, en dan maar beginnen te praten O, net als thuis dan Precies, Tienus, net eender thuis, nou was hy er achter. Het groot volk van het raadhuis, moest ook nu en dan naar het huuske, wat dacht Tienus? Juuzei de Heihoeker tegen zyn paard. En opgelucht stapte Tienus verder. Hy stapte de trappen op, draaide de klink om en ging binnen. Hy tufte flinke stralen op de vloer, naar allo kanten. En hy brak los„Merge same, burgemêsters, goed weerke, een beetje winter, mer dat is den tied van 't jaor, tigge de natuur kan niemes op, van de natuur rotte de erpel. Ik wooi den burgemöster gêr gesproken hebbe, asteblief burgemêsters same". Men moest immers beleefd zyn tegen de heren van het raadhuis. Daar zaten de ontvanger Vuistje en de secretaris Stuiters. Schone heren, sieraden van de streek wyd en zyd. Vuistje, geborenen getogen streek- bewoner, kende alle volwassenen van ouder op ouder, grapjaste met ieder een hield iedereen te vriond door gekheden en tractaties. Van hoogmistyd 's Zondags tot '8 nachts in de Soos blies hy zyn party. En als er op de gehuchten wat te beleven viel, dan ontbrak hy daar nooit. Hy kon het ryk stellen, want hij had een jaartractement van zes honderd gulden. Ze hielden allemaal van hem. De schoolmeesters betaalde hy wel eens uit in marken. Nou, wat zou dat? Dat gebeurde maar vier keren in een heel jaar. Die paar centen op dat beetje tractement mocht de gemeente wel verdienen. En meneer de secretaris Stuiters was veel deftiger. Op de namiddag, toen zyn voorganger was overleden, woonde hy nog over de Maas. Hij bleef altyd de taal van over de Maas praten. De boodschap van het over lijden kwam terecht aan de beugel baan. En helemaal van streek sloeg de hoofdwethouder een beugelslager en een arm hoog in de lucht en hy kermde: „Zo'ne goeie hebbe weej nog nooit gehad en zo'ne goeie krijge wij ook nooit meer Een paar getuigen van die droef heid leven nog. Zo kan de geschiede nis ten opzichte van sommige mensen wel eens onbarmhartig zyn. Maar ge lukkig, dat niet alle ongerechtigheden verdonkeremaand kunnen worden. Meneer de secretaris Stuiters begon ook met een jaartractement van zes honderd gulden. Al gauw kreeg hy veel meer. Niemand wist echter, waar het scheidde. Hy deed veel werkzaam heden voor het rijk. En de bijbaantjes vlogen hem toe. Hy was zelden thuis 1 Enkele jaren na zyn benoeming tot meneer de secretaris, die prachtig notulen kon maken, ook als hy niet thuis was, zette hy een herenhuis, dat de weg overpronkte als een Tegelseroos, een ordinaire dahlia 1 Meneer de secretaris bleef deftig stuurs zitten te kijken. Zo deed hy tegenover alle raadsleden. Maar Vuistje was zyn vriendje. De twee joden wisten samen wel, wat e6n bril kostte. A zo, Tienus Basten, deed Vuistje wit, kwam Tienus de burgemeesters uit het bed halen, jong? Wat voor goed nieuws kwam hij dan brengenn Tienus maakte zyn korf open en legde de kiel op de grote groene tafel neer. „Kiek mer es, asteblief burgemês ters same, verscheurd, verschandeli- sierd, vur duzend guide vergoeiing, dit is de mêning van vrouw Janssen Zo had vrouw Janssen het zelf ge zegd. Zo, zo, Tienus, ruzie gehad? Wat moest daar nu mee En waar was dat toch gebeurd, jong? „Beej vrouw Janssen ien de her berg, jao, burgemêsters same, asteblief Dat gaf Vuistje wel wat te denken al. Hy grinnikte in zich zelf en knip oogde Stuiters tos. Vrouw Janssen had dus weer eens grappen uitgehaald, hy kende haar „Geej het toch zeker niet met vrouw Janssen gerochten, hoop ik, Tienus Basten, met een nog jonge weduw vrouw Daar stond zware gevange nis op van zes jaren, voor niet te noemen handelingen 1 Nee, nee, nee, burgemêsters same, asteblief, schrok Tienus zich een ongeluk. Niet beters te weten. Was dat zitten voor de rechtbank, vanwege de verrayer van Nol Berendsen Wat zat Tienus daar nu weer voor gekkepraat uit te braken. Daar kon Vuistje geen touw aan vastknopen. En ook Stuiters keek er verbaasd van op. Tienus moest maar eens goed alles vertellen. Hó jong, klare praat, niet verlegen zyn I Asteblief, burgemêsters same, het was gegaan over de pokken en de maasderen en over zyn naam Tienus Marteng Basten en zyn geboren en over de bende van de vrye metselers, die beestig schone geschiedenis van den almanak, om zat-van-die, nu moest hy voor de deftigheid Marteng Basten heten, anders wilden de vrye metselers hem niet beuren, ziede nou wel, ja, daar was het over gegaan. Vuistje zat in zich zelf te schokken Voor Uw eigen wereldje, Uw gezin en dus ook voor Uzelf, kunt U het beste VéGé als kruidenier kiezen. Niet alleen omdat VéGé uitsluitend goede artikelen verkoopt, maar ook omdat U GELDZEGELS bij die boodschappen krijgt. Voor die geldzegels krijgt U guldens. In korte tijd heeft U zó een bedrag bij elkaar, dat U voor wat U maar wilt, kunt besteden. Voor wie? Kiest U maar! Gratis krijgt U bij VéGé een handig spaar boekje, waar U de waardevolle geldzegels in kunt doen. Op een vol boekje betaalt iedere VéGé-kruidenierU direct één gulden uit! Met recht zegt iedere VéGé-klant: VéGé: guller metzegels, guller metguldens! NIEUW! Wéér een nieuw VéGé- artikel met extra geld zegels: VéGé-Koffiemelk, 38 ct met 7 geldzegels! Ziet U, hoe gauw zo'n spaarboekje vol is?! mijn kruidenierü^J Consumptievoorziening niet in gevaar Het is uiteraard van belang nu reeds te trachten enig inzicht te kry gen in de vraag welke invloed de watersnoodramp zal hebben op de landbouwproductie in de nabije toe komst. In totaal is 135.000 ha cul tuurgrond overstroomd of overstroomd geweest, waarvan 73.000 ha bouwland. Het is onmogelijk te bepalen hoe veel tyd er met de herstelwerkzaam heden gemoeid zal zyn en wanneer de geïnundeerde gebieden weer in staat zullen zyn hun oogst te leveren. Dit hangt met name ook in grote mate af van het zoutgehalte. Wat de tarweproductie betreft, deze zal dit jaar aanzienlijk beneden het normale peil liggen. Het lijkt vrijwel uitgesloten, dat in de gebieden welke dit voorjaar nog droog zullen komen nog veel zomertarwe uitgezaaid zal kunnen worden. Wanneer het getroffen gebied voor de tarweteelt practisch geheel weg valt zal dit een lagerö tarweopbrengst van ongeveer 12 pet. tengevolge heb ben. Het lijkt waarschijnlijk, dat in het overstroomde deel vau ons land, dat dit voorjaar droog komt, nog wat zomergerst uitgezaaid zal kunnen worden. Van welke omvang dit zal zyn is niet te voorzien. Wanneer in het rampgebied geen gerst zal worden uitgezaaid komt dit er op neer, dat ongeveer 15 pet. van het zomerger8tareaal zal wegvallen Het getroffen gebied zal voor vlas teelt vrijwel geheel wegvallen. Van de aardappelteelt zal in de Zuid-Westhoek weinig of niets meer terecht komen, vooral ook in verband met de zoutgevoeligheid van dit gewas. By een opbrengst van rond 24 000 kg per ha op de Zuid-Westelijke klei zal door het wegvallen van ongeveer 13.000 ha een opbrengst van ongeveer 310.000 ton aardappelen gederfd wor den, hetgeen ongeveer 10 pet van de normale omstandigheden te ver wachten opbrengst aan klei- en zand- aardappelen is. Het wegvallen van de aardappelteelt behoeft de consumptie voorziening echter niet in gevaar te brengen. In dit verband is de vraag naar, van het lachen. Net wat voor Janssen met zo'ne gekke goddewat van ennen Tienus I „Maar arme Tienus jong dan toch, g(j bent toch zeker niet by de bende van de vrye metselers gegaan?" Vuistje trok een gezicht van tien ellen schrik lang. Wordt vervolgd. voren gekomen of het misschien nodig is, de uitvoering van de wet op de aardappelmoeheid dit jaar geheel dan wel gedeeltelijk op te schorten. Aan de hand van de beschikbare gegevens over 1952 is evenwel ge bleken, dat in de niet getroffen klei-akkerbouwgebieden met inacht neming van de geldende vruchtwisse- lingsvoor8chriften de mogelijkheid zeker aanwezig is tot de noodzakelijke uitbreiding van de aardappelteelt te geraken. Teneinde een uitbreiding van de aardappelteelt in de niet getroffen gebieden te bevorderen zou kunnen worden overwogen op korte termyn voor de consumptieaardappêlen een min of meer aantrekkelijke minimum garantieprijs in uitzicht te stellen. Mogelijk zal het prijsverloop van de consumptieaardappelen van de oogst 1952 zodanig zyn, dat zowel ten aan zien van het effectueren van de minimum garantieprijs als van het voorkomen van te hoge prijzen geen maatregelen behoeven te worden ge troffen. Zo nodig en mogelijk kan het consumptieaardappelen-egalisatiefonds aangevuld met overheidsgelden, dienst doen om een stabiel prysverloop van de consumptieaardappelen te bevor deren. In het getroffen gebied zal circa 14000 ha suikerbieten wegvallen. Dit is ruim 20 pet van het gemid delde landelijke areaal van de laatste jaren. De meest voor de hand liggende methode om dit jaar tot een enigszins normale binnen landse suikerproductie te geraken is een zodanige verhoging van de minimumprijs, dat in de niet ge- getroffen gebieden deze teelt enigs zins wordt uitgebreid en in de droogvallende gebieden, naast de zomergerst, zo mogelyk nog een, oppervlakte suikerbieten geteeld wordt. Bij het voorbereiden van maat regelen met het oog op de akker bouwproductie van dit jaar zal een onderscheid gemaakt moeten worden tussen vitale en minder vitale pro ducten. De aardappelen en bieten voor suiker zullen tot de producten moeten worden gerekend, welke voor ons land van vitaal belang zyn, zodat er wellicht naar gestreefd moet worden het weggevallen areaal in getroffen gebieden gedeeltelijk te compenseren door een uitbreiding in de niet getroffen gebieden. Tot de minder vitale producten zullen wellicht tarwe, voedergranen, en vias kunnen worden gerekend. Het wegvallen van een gedeelte van de productie van deze gewassen als gevolg van de ramp, zal men zich moeten getroosten, terwijl hierin zo nodig zal moeten worden voorzien door grotere import. Nederlandse firma's op Haiti Na een yerblyf van drie maanden op Haiti is de heer J.C. Heynen van het grondwerkbedryf Heynen te Til burg in deze stad teruggekeerd. 34 Nederlanders zyn nog in de tropen werkzaam aan een grote verkeersweg welke vermoedelijk in December van dit jaar gereed zal komen. Een Amerikaanse planter, die in Haiti een grote plantage heeft, had namelijk aan een Nederlandse firma, Jansen - de Jong uit Horst Sevenum opdracht gegeven in samenwerking met het Bohamabedryf uit Curasao een grote weg aan te leggen van Cuanamintlie over Fort Liberté naar Kaap Haiti. Later is er ook de firma Heynen uit Tilburg bijgehaald, zodat de taken verdeeld konden worden. De firma Jansen de Jong zorgt voor de wegen bouw, Bohama voor de betonwerken en de firma Heynen voor de machine rieën en het grondwerk. Onder de naam „Compagnie de Con struction Hollande" hebben we vertelde de heer Heynen dit werk aangenomen. Die Amerikaanse planter had de regering van Haiti namelijk voorgesteld om in plaats van belasting te betalen een dergelijke verkeersweg deze wordt 60 km lang te finan cieren, wat de president met beide handen heeft aangegrepen. Het is echt pionierswerk in die wildernis, waar praktisch nog geen wegen liggen. Als we ergens onder delen moesten halen, ging dat per 8portvliegtuig. De Nederlanders die op Haiti werk zaam zyn, zyn allemaal per vliegtuig vertrokken. Ze zyn alleen met de leiding belast, omdat de inlanders zelf het werk doen. Driehonderd man zyn er dagelijks bezig. In de buurt van Fort Liberté moest een dorpje gebouwd worden van hou ten keetjes, waarin de Nederlanders gingen wonen. Bovendien werd er 'n complete machinefabriek gebouwd, omdat alle reparaties zelf door de mannen uitgevoerd moeten worden. Elke dag wordt by dit grote werk, dat zes milioen kost, 3000 liter ruwe olie en 4500 liter bezine gebruikt, die van de zee afgehaald moeten worden. Het is zwaar werk ln die tempe ratuur van 27 graden, aldus de heer Heynen, maar de mannen werken er met plezier. En dat is heel belangrijk

Peel en Maas | 1953 | | pagina 6