TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
Grondonderzoek en bemesting
Dagboek van een krijgsgevangene
Middenstand in de branding
49
Stalin's testament
29
38
18
39
69
19
49
21
21
ALBERT HEIJN
Boomkwekerij-artikelen
SLITS-BROUNS, VENRAY
Stap over op A.H.
250 GRAM
AMANDEL SPECULAAS
HAVERMOUT
BRUINE BONEN
VET SPEK
PINDAKAAS
HARING
HUISHOUDZEEP
LUCIFERS O PAKKEN
LOSSE THEE
DROPTOFFEE's
HAVERSTROPITTEN
GEMENGDE CHOCOLA
VERMICELLI
MACARONI
ZATERDAG 18 OCTOBER 1952 »No; 42
DRIE EN ZBVENTIGSTE2JAARGANG
Richtlijn voor de Russische politiek.
Geloof in crisis van het Westen.
In verband met bet russische com
munistische congres, dat 5 October
te MoBkou begon, heeft btalin in liet
tijdschrift „Bolsjewiek" een artikel
gepubliceerd, dat natuurlek de lei-
draad vormde voor de redevoeringen
van Molotow en Malenkow, die
gewoonlijk zijn opvolgers genoemd
worden.
Men kan kier zeker spreken van
6en politiek testament, waarin het
gaat om de richtlijnen in de buiten
landse politiek.
Wat het binnenland betreft, kreeg
het congres het nieuwe vijfjarenplan
voorgelegd, dat overigens reeds twee
jaren in staat van uitvoering is.
Indien men de nu genoemde cij fers
beziet, dan ontdekt men, dat daar
de steenkolenproductie van 300 mil-
lioen ton 40 pet hoger is dan die van
Engeland, maar slechts iets meer dan
de helft van die in de Y.S.
Wat de s^aalproductie aangaat van
34 millioen ton, die bedraagt het
dubbele van de britse, maar 'n derde
van de amerikaanse.
Do oliewinning 47 millioen ton
blijft naar verhouding laag, nl.
een zevende of achtste van wat de
V.S. in eigen land winnen, afgezien
van hetgeen zy uit Venezuela, het
naburige oosten enz. kunnen betrek
ken.
De Russen denken economisch en
zij weten even goed als ieder ander,
dat zij dus industrieel verre ten achter
staan by de V.Swaar weliswaar
liet particuliere verbruik van de
consumptiegoederen veel hoger is,
doch waar voor bewapening toch de
capaciteit nog zeer superieur is aan
die van de Sowjet Unie.
Geen aanval...
Stalin heeft nu het russische volk
zeer bang gemaakt voor een ameri
kaanse aanval. Hij heett daarmee
blijkbaar een soort paniekstemming
verwekt, welke weer moet worden
bezworen. En dus heeft de leider nu
verklaard, dat een aanval op Rusland
onwaarschijnlijk is.
Dat is een merkwaardige draai en
men zal moeten afwachten, hoe de
communisten nu hun taktiek zullen
wijzigen.
Waarom acht Stalin een aanval
van Amerika niet aanstaande Wel,
de „kapitalistische" landen zouden
volgens hem eerder elkaar te lijf
gaan. Een oorlog tegen de Sowjetunie
zou te riskant zyn.
Dat laatste is waar, maar 't geldt
van elke oorlog, er zyn geen over
winnaars meer. Doch dat geldt ook
voor de burgerlijke staten, die zelfs
niet de macht hebben, om aanvals
oorlogen te voeren.
En tegen wie
Tegen de V.S.
Dat is bespottelijk
De wensdromen van de Russen zyn
echter ook „economisch" gefundeerd.
De theorie is deze het kapitalisme
heeft markten nodig en afzetgebieden.
Die vindt het minder, nu 't sowjet-
blok een afgescheiden markt vormt,
nu allerlei koloniën zelfstandig
zyn geworden.
Maar die voorheen afhankelijke
gebieden hebben er evenveel belang
by te kopen en te verkopen.
Zelfs de Sowjetunie ging er tijdens
de economische conferentie van Mos
kou prat op, dat zy met alle landen
handel wilde dryven. Dus blijkbaar
om de crisis van het kapitalisme te
helpen oplossen Maar de hele
„zekerheid" van de Russen is geba
seerd op die crisis....
Moskou zegt eindelijk: geen oorlog,
maar ook geen einde aan de koude
oorlog. Het heeft byv. geweigerd, de
amerikaanse ambassadeur Kennan
nog als zodanig te erkennen, omdat
die critiek had uitgeoefend op de
bewaking en het isolement der diplo
maten in Moskou.
Centralisatie in Moskon
Dat alles j's niet zo belangrijk, als
wel het feit, dat Stalin zijn eventuele
opvolgers aanraadt, 0111 geduldig te
wachten en zich in hot binnenland
te versterken, doch zich niet te wagen
aan een aanvalsoorlog.
Natuurlijk: als men door kleine
conflicten meent, enig voordeel te
kunnen behalen zoals de blokkade
in Berlijn, de burgeroorlog in Grie
kenland, de eindeloze strijd in Korea,
in Vietnam, moet men dat doen.
Doch de westelijke wereld is nu zo
vereend en vastbesloten, dat de kansen
daarop wel kleiner moeten worden.
Het congres van de party moest
zich overigens uitspreken en het
deed dat gedwee over versterking
van het centrale gezag der leiding.
Volgens de voorgelegde rapporten
telt de party nu ongeveer 6 millioen
leden en die zyn niet alle zuiver op
de graat. Er moet dus gezuiverd,
herschoold, getoest en wie dan over
blijven, moeten voor de opleiding
toezicht houden op de lagere ambte
naren, die zich nog al eens overgeven
aan corruptie, aan bevoorrechting van
familieleden en dergelijke.
Er wordt ook nog al critiex
oefend op de partijen in de niet
russische republieken (in de Sowjet
unie worden tachtig talen gesproken,
al is russisch verplichte tweede taal,
of eigenlijk eerste) die zich moeten
oriënteren op Moskou.
Ook hier: centralistische strekking,
om by de eventuele dood van Stalin
de touwtjes vast in handen te
hebben.
Men vergete niet, dat de partij niet
grote .tussenpozen bijeenkomst (1923,
1930, 1934, 1939 en nu pas in 1932)
en het zou een wonder zyn, als
Stalin ook nog op het volgende
congres de toon kon aangeven.
toestand van de onderzochte percelen.
Ook hier zijn voorbeelden van te
geven.
Op de Brabantse zandgronden kwam
van alle onderzochte percelen 39 pet.
met een onvoldoende fosfaattoestand
voor, terwijl 61 pet. in een voldoende
of hoge toestand verkeerde; op de
Drentse zandgronden was 49 pet.
onvoldoende.
Landbouwkundig gezien is het van
groot belang, dat dergelijke cijfers
bekend zijn; zelfs alleen al, omdat zij
de betekenis van het grondonderzoek
zo duidelijk illustreren.
Men is thans ook voornemens spe
ciale kaarten in omloop te brengen,
waarop in kleuren de slechte-, de
matige en de goede percelen staan
aangegeven. Dit systeem, dat thans
in Noord-Holland wordt beproefd
berust eveneens op de gegevens, die
door middel van de analyse-resultaten
worden verkregen.
Vanzelfsprekend vereist een en
ander 'n goede organisatie. Ook hier
mee is volledig rekening gehouden,
Zo worden de bemestingsadviezen
aan de hand van de analyse-cijfers
van het Bedryfslaboratorium opgesteld
door de Rykslandbouwconsulent en
zyn assistent, die 't gebied zeer goed
kent.
Het is echter niet zo, dat alle
monsters door de assistenten van de
Rykslandbouw-voorlichtingsdienst
worden genomen, want thans komt
Hogere productie in het verschiet
Het Grondonderzoek verstrekt jaar
lijks vele waardevolle gegevens over
de bemestingstoestand van onze
bodem. Het ligt voor de hand, dat
met deze vorm van onderzoek grote
belangen worden gediend. Want de
bemestingsadviezen geven aan de
boer zeer belangrijke aanwijzingen,
hoe 't met de bemestingstoestand
van zyn percelen is gesteld en welke
verbeteringen er ten aanzien hiervan
nog kunnen worden tot stand ge
bracht.
Laat men in de eerste plaats het
licht vallen op het aantal monsters,
dat in de periode Juni 1951—Juli 1S52
is onderzocht, dan blykt, dat er
ongeveer 100.000 grondmonsters wer
den ontvangen, hetgeen neerkomt op
een aantal van rond 2.000.000 bepa
lingen. Deze cyfers geven wel een
duidelijk beeld, van welke omvang
dit onderzoek is. Maar dit is het niet
alleen, want het gaat er by dit
onderzoek om een zo juist mogelijk
inzicht te verkrijgen in de bemestings
XXIX
VredeAugustus 1945
Er hangt een wilde onrust over het
kampallerhande geruchten duiken
op. De Japanse officieren lopen zenuw
achtig in en uit de gevangenis; de
mitrailleurs boven in de uitkijktoren
zijn permanent bemand; ja, zelfs de
ergete pessimisten raken van streek.
De radio in ons kamp staat dagen
nacht aaD; dus moeten onze officieren
meer weten; anders zouden zy het
risico niet durven nemen.
En volgens die geheime radio is op
Horishima een geheimzinnig bom uit
geworpen, waarvan de werking berust
op atoomsplitsing. Tien kilometer in
het rond is alles plat gedrukt door de
enorme luchtdruk en door de intense
hitte is alle leven verdwenen in het
getroffen gebied.
Men spreekt van 250.000 doden. Wy
hier, jaren lang totaal afgesloten van
de wereld, vragen ons anstig en ont
steld af, wat voor duivelse krachten
de mens heeft ontworsteld aan de
natuur, om zó te kunnen vernietigen.
Mag dat allemaal maar?
Wat zouden wy gezegd hebben, als
Hitier zoiets had gepresteerd
200,000 mensenlevens weggerukt
door een bom; 8 kilogram zwaar is
het moordtuig
De Rus rukt Mansjoerye binnen;
ook al zo'n „vriend" en bondgenoot.
Geeft de stuiptrekkende Jap nog even
een dolksteek in de rug, om mee te
kunnen delen in de buit.
Een tweede atoombom op Nagasaki
gevallen; erger uitwerking dan de
eerste
Nu zal, nu moet Japan wel vallen.
Onze radio stort een sliert nieuwtjes
over ons uit: Alle bevelhebbers der
geallieerden moeten dag en nacht de
radio aanhouden... De Japanse com
mandanten idem... De Mikado, de
Tenno, Haika, zal een redevoering
houden... Mac Arthur beveelt, dat de
vijandelijkheden gewoon doorgang
vinden.
O God, laat het asjeblieft waar zyn
Van duizenden monden binnen de
gevangenismuren, uit duizenden kelen
in ons „hospitaal" prevelt dit gebed
omhoop Laat dit het ware einde zyn
we kunnen echt niet meer.
Laat asjeblieft fotografen hier komen
en ons allen vereewigen, de doden op
de beide kerkhoven en de levenden
als een eeuwigdurend bewijs tegen de
Japanse onmenselykheid of liever de
onmenselykheid van de oorlog.
Laat men die duizenden hospitaal
klanten „vereeuwigen" en deponeren
op de eónferentietafels, waar over
vrede gesproken zal wordenmagere
uitgeteerde karkassen, vol ringworm
en schurft en jarenlang verwaarloosde
zweren. Al die dysentrielijders en
rillende malaria-patiënten.
En ook de foto's van ons, de
„gezonden". Wy praten, praten, fan
taseren en kunnen niet slapen. Voor
het eerst na jaren voel je weer, dat
het vry veel voor, dat ook andere
personen in de kwaliteit van monster
nemer op de bedryven verschijnen.
Deze monsternemers worden n.l. door
het Bedryfslaboratorium in zeer nauw
overleg met de Rykslandbouwconsu-
1 enten aangesteld. Zij dragen het
bekende Bedryfs-laboratoriumem-
bleem, terwijl ze voorts van een
legimitatiebewys zyn voorzien.
Een van de grote voordelen van
het aanstellen van speciale monster
nemers is, dat een meer regelmatige
inzending van monsters kan worden
verkregen; het Laboratorium kan het
onderzoek dan sneller afwerken, wat
wel zeer bepaald in het belang van
de boer is. Hierdoor, èn door de
overgrote capaciteit, die sedert 1949
is bereikt, is het mogelyk ook in de
drukste perioden vast te houden aan
een onderzoeksduur van maximaal
ca ri/j maand.
Uiteraard hangt het ook voor een
belangrijk deel van de boer zelf af,
op welk tydstip hy het bemestings
advies met het analyse-rapport in
zyn bezit kry'gt. Daarom is het van
het grootste belang, dat menzo vroeg
mogelyk monsters iaat nemen.
Ter verkrijging van een hogere
productie is het noodzakelijk, dat de
boer elke mogelykhild, die hiertoe
kan leiden, ter hand neemt. Het
grondonderzoek is een van de midde
len, die aan dit streven ruimschoots
tegemoet komt.
De middenstand laat van zich horen,
het is een goed teken. Want de poli
tiek der regering, zoals die na de
oorlog is gevoerd, heeft toch wel een
erg eenzijdige indruk achtergelaten.
Er is in de eerste plaats, en terecht,
aandacht besteed aan de arbeiders
groepering, die nog altijd het grootste
percentage der bevolking uitmaakt
De kracht van de macht heeft de
regering gedwongen aan de arbeider
de nodige zorg te wijten. Nadat het
evenwel duidelijk was geworden, dat
men de zorgen voor de arbeider niet
te eenzijdig ten nadele van de onder
neming en de ondernemer kon beste
den, is nu ook aan bedrijfsbelangen
meer gedaan, verlichtende belasting-
bepalingen kwamen tot stand, divi-
dent beperkingen werden verlicht,
uitvoerfaciliteiten gegeven. Allerminst
is men in werkgeverskringen tevreden
zeker niet, men voelt zich nog maar
ernstig gehandicapt. En de neiging
om als maar hogere bedryfsonkosten
te kweken, toont aan, dat de werk
gevers nog niet aan de natuurlijke
spaarzaamheid toe zyn.
Intussen is by dit alles de midden
stand toch min of meer het kind van
de rekening geworden. Het onlangs
door de K.V.P. gepubliceerde rapport
over de middengroepen heeft met
grote duidelijkheid aangetoond, waar
deze niet commerciële middenstand,
de werknemende middenstand aan
toe is. De regering heeft iets gedaan
met de schoolgelden, doch daarmee
houdt het op.
Even slecht staat het er met de
handeldrijvende middenstand voor.
De analyse, welke Prof. Duynstee
heeft gegeven op het congres der
handelaren in porcelein en aardewerk
te Nijmegen gehouden op 21 Septem
ber, heeft met grote duidelijkheid
aangetoond, dat het voor vele kleine
bedrijven en zaken moeilijk wordt
het hoofd boven water te houden.
De bezwaren, dat de regering de
middenstand in de steek liet zyn
velerlei. Een der meest treffende, voor
het grote publiek ook duidelijke
tekenen van achterstelling is zeker
wel de lage grens, volgens welke
kinderbijslag aan kleine zelfstandigen
wordt gegeven. De ongelijkheid van
behandeling van Nederlandse staats
burgers komt hierbij zo sterk naar
voren, dat dit moet lijden tot wrevel
jegens de overheid.
Intussen is het een feit, dat de mid
denstand zelf niet stil zit en zich op
velerlei wyzen roert. Een zeer recent
voorbeeld is het werk, verricht door
een commissie van belastingdeskun
digen, uit de drie grote middenstands
bonden. Want het zijn vaak de be
lastingen, die het de middenstand
byna onmogelijk maken adem te halen.
Het zou ons te ver voeren in al die
technische bijzonderheden te treden,
maar één ding staat vastde onder
nemers moeten, onverschillig of zy
groot of klein zyn, extra belasting
betalen, z.g, vereveningsbelasting.
Nu doet zich dit schromelijk onrecht
voor,- dat kleine ondernemers, dus
kleine zelfstandige middenstanders,
zodra zy maar enig personeel in dienst
hebben, extra belast worden en het
dus zwaarder te verantwoorden heb
ben dan niet ondernemers met een
zelfde inkomen.
Ook de omzetbelasting is een van
die onaangename lasten, die de mid
denstand meer dan nodig drukken.
Allerlei verlichtingen worden beloofd,
maar helaas telkens weer op de
lange baan geschoven. Een lichtpunt
is er nu in het verschiet gekomen.
Bij de kabinetsformatie is overeen
gekomen dat een speciale staatssec
retaris voor de middenstand zal op
treden in het kabinet. Hy is tot op
heden niet benoemd, maar men heeft
wel te kennen gegeven, dat de be
noeming van Drs. Veldkamp spoedig
kan worden verwacht. Misschien zal
deze erin slagen meer verlichting voor
de middenstand te brengen.
Voor alle voorkomende
Langeweg 26
Telefoon 771
het kale beton onder je knokige schou
ders en heupen hard is om op te
slapen. We liggen wakker, woelen en
dromen. Het is 2 uur in de nacht.
Opeens een ruk aan myn tenen. Ik
spring op, denk dat er gestolen is of
zo, dat er één gek geworden is, zoals
zo vaak gebeurt de laatste tijd.
Maar een overspannen stem fluis
tert: „De Jap heeft de voorwaarden
van Potsdam aangenomen; het is
vrede
„Man, je liegt".
„De Keizer houdt een redevoering;
ze zyn nog aan het luisteren. Kom
mee, maar zachtjes. Anders ontstaat
er paniek en buiten patrouilleren de
Jappen met dubbel posten".
Maar eer ik de lange gangen tussen
de cellen door ben, zwelt het geroeze
moes aan tot een wild rumoer.
Een Aussie schreeuwt: „We are
freePeace... Vrede".
Overal gaat licht aan, cigaretten
worden aangefloept.
De oudere manen tot kalmte, wyzen
op het gevaar van de zyde der Jappen,
op de onbetrouwbaarheid der be
richten.
Dan roept iemand een bevel van de
commandant door de gevangenis
gangen, dat alles rustig moet blijven
en het gezonde verstand gaat weer
overheersen.
En zéker van onze verlossing, op
het hoogtepunt van onze nood, ge
nieten we hurkend tussen de enge
betonmuren van onze cellen van een
onzegbare vreugde.
's Morgens staan we op de gewone
tyd weer op, halen ons pannetje
blubber-pap en gaan aan ons werk.
De een in de tuinen, de ander veegt
goten en gangen schoon.
De officieren laten nu wel los, dat
er vrede zal komen; dat er onder
handeld wordt... doch, dat de Jap volle
macht over ons houdt
En dus houden wy ons rustig; we
gunnen onze gehate bewaker de kans
niet om represailles op ons te nemen.
Het moet een kwestie van uren of
dagen zyn.
In ons veldkapelletje gaat de grote
novene door. Elke dag komt alles, wat
lopen kan naar het dal tussen de
barakken. Pastoor Hochstenbach bidt
15 Augustus, Maria ten Hemelop
neming, is deze gebedsactie afgelopen.
En met het uur voelen we de ver
horing van ons bidden nader komen.
Het schynt of O L.Heer zelfs oog heeft
voor deze grauwe gevangenis en zyn
ellendige bewoners.
Onze commandant, Colonel Newey
confereert met Takahasji. We krijgen
meer eten, meer Rode Kruis artikelen,
ja we krijgen cigaretten. Echte Ches
teifield en Camel! Van elk 9 stuks.
Na 2 jaar steekt ieder echte tabak aan.
Maar, wat valt dat tegen; na een
paar trekjes is het, of ze met een
hamer op je kop slaan; je wordt
duizelig en misselijk. Ik zelf breek ze
open en rook de tabak in myn oude
stompie pijp.
Maar zie, op 15 Augustus, komt het
definitieve bericht, dat Japan is ge
capituleerd. Bestaan er dan toch ge
bedsverhoringen ook hier?
Vandaag geloven het velen, zo
duidelijk merkbaar is het.
Wy zyn „vry", echt vry; een on
vatbaar begrip voor ons. We hebben
geen kleren aan ons lyf, hoogstens een
stuk vod als schaamlap, maar we
zyn vry.
Doch, eerst inwendig, dan openlijk,
Tot en met Zaterdag 25 October: bij aankoop van
250 gram BOFFIE-KOFFIE a 173-183-188-204 ct.
VAN 65 CENT
VOOR
CENT
gezonde voeding. per kilo
oogst 1951. 500 gram
gerookt100 gram
extra kwaliteit. per pot
in tomatensaus. 170 gram blik
dubbel stuk
A.H. kwaliteit. VOOR
voordelig 200 gram
heerlijk van smaak. 100 gram
lekker snoepje 150 gram
100 gram
Tijdelijk tot en met 25 October
voor een heerlijke soep.250 gram
elleboogjes 250 gram
BIJ EEN DOOS WRIJFWAS
geel of bruin a 29 Cent
DE TWEEDE DOOS GRATIS
MAAKT U HET LEVEN GOEDKOPER!
ryst de grote vraag opHoe zullen
we de wereld terugvinden... hoe onze
gezinnen, waar we ge9n van allen
taal noch teken hebben gehoord, al
deze jaren
Wat werd er van onze gezinnen in
Indië, van onze familie in Nederland,
waar we sedert 1940 niets meer over
hoorden.
De meesten interesseren zich van
daag meer voor de volle pan ryst en
hun maag, die weer echt „vol" ge
geten kan worden.
De Jap houdt de bewaking tot de
komst van geallieerde troepen. Maar
16 Augustus piep ik er tussen uit met
een vriend.
Op de hoek van de gevangenis
wachten we op een vrachtwagen naar
Singapore. Een oud rammelend Chinees
wagentje pikt ons op en zo maar,
naakt op een stuk lap na, hobbelen
we naar de millioenen stad. Lak heb
ben we aan alles, vooral aan de Jap.
Wie kan ons wat doen?
Vry zyn we, dus we gaan
En midden in stad, op High Street,
springen we van de wagen tussen een
menigte Chinezen. Er gaat een luid
gejuich op; we worden op de schou
ders geklopt; men stopt ons cigaretten
toe. De eigenaar van het hoge Middle-
Hotel troont ons mee naar binnen en
boven op zyn daktuin schrokken we
grote porties bahmi naar binnen, dat
het vet ons langs de kin druipt.
„En nu heb ik nog wat lekkers be
waard, van vóór de oorlog". Daar
komt de ouwe Taukéh aan met een
fles Whisky en 3 glazen. Samen, de
vetgemeste Chinees en zyn 2 ver-
slonste gasten, drinken op de vrede.
De sterke whisky lykt wel vuur
water, het brandt in onze keel. Drie
volle glazen gaan naar binnen.
En de Chinees maar praten, zwetsen
op zyn vriendschap met blanken,
pochen op zyn haat tegen de Jap. De
huichelaar
Misschien heeft het heel lang ge-
duurd voor ik wakker word in de luie
stoel op de daktuin; ik voel me zo
beroerd, misselyk en loom.
In de straten weer omhelzingen,
hoerageroep. Er wordt aan ons ge
trokken, men wil ons meelokken.
Het is laat als we thuiskomen.
Niemand weet iets van onze es
capade. 's Avonds vraagt m'n baas me,
of ik naar het huis van generaal Saito
durf, lampen stelen.
Met z'n tweeën er op af. Heel
stiekum, want je kunt nooit weten,
hoe gek de Jappen doen. By het huis
aan de zee sluipen we door de tuin,
we zien 2 lallende Jappen smoor
dronken hangen tegen de deur. Binnen
is geroezemoes. Als we goed luisteren;
horen we Hollands. Dusnaar binnen.
De Jappen zien ons niet eens; bier
flessen liggen wyd verspreid.
In de grote zaal van Saito trefl'en
we een stel vrienden; een grote kist
bier in het midden. Lol voor tien. Wat
doen we toch zot!
We weten geen van allen goed raad
met onze vrijheid; de reactie op jaren,
lange knechting en onderdrukking,
honger en angst, maakt ons geheel
van streek.
Wat vergeet de mens toch vlug. We
zitten nog in dezelfde omgeving, slapen
op dezelfde betonvloer, onze levens
wijze vloekt met elk begrip van be
schaving en toch voelen we ons ko
ningen. „Vry-zyn" is een begrip voor
de vryen; een ideaal voor een krygs
gevangene. Wordt vervolgd.
