TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
»a\the
De populier verdient 'n
populaire boom te worden
Dagboek van een krijgsgevangene
Uit de geschiedenis van
Venray en omgeving
Uit „Peel en Maas"
BEL BIJ BRAND
3 9 2
Deurnesc boerenleenbanken
bieden flink de helpende hand
Tien tips voor onze
geen chocola voor pa
ZATERDAG 21 JUNI 1952 vT No 25
DRIB EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
Door snelle groei rijke vruchten
Het is bekend, dat onze houtvoor-
raad, voor zover liet levend hout
betreft, gering is. Wy moeten met
ons bosareaal zuinig omspringen.
Door de ontginningen zijn de laatste
eeuw vele percelen bos aan de hout
hakkersbijl ten offer gevallen en ook
de beide oorlogen hebben er geen
goed aan gedaan. Daarbij komt nog,
dat de wereldbehoefte aan hout met
fantastische sprongen omhoog is
gerend en men met bezorgdheid de
toekomst tegemoet ziet.
f§ Vooral de couranten verslinden
c; enorme hoeveelheden van dit kost-
bare materiaal, doch ook andere
industrieën kunnen het nog steeds
v niets zonder hout stellen. „Hout is
F goud" hebben we eens horen beweren
naar aanleiding van prijzen en be
hoefte tegenwoordig. Inderdaad ie
het voor een land van groot belang
om over een bepaalde voorraad hout
te kunnen beschikken.
Dat is niet alleen nodig met het
oog op de grote en kieine industrieën
doch ook de honderdduizenden boeren
hebben hout nodig voor alles en nog
wat. Men noemt dat „boerengerief-
hout". Het is het „waai-bomenhout",
waar de boer zo van alles van maakt:
omheiningen, lynpalen voor 't drogen
van de was enz. Hij gebruikt het
afval voor het aanmaken van
kachels of de veevoederketels. Het
wilgenhout uit de grienden wordt in
sommige streken benut om er kunstig
horden van te vlechten, welke voor
allerlei kunnen worden aangewend,
zelfs voor brugdek over sloten.
Nationaal belang
Het is van nationaal belang, dat
de houtstand goed verzorgd wordt
en dat er wordt aangeplant, waar
zulks mogelijk en verantwoord is.
Niet voor niets en zeker niet
alleen voor het mooie heeft men
in de nieuwe Zuiderzeepolders veel
houtgewas geplant. De vogelstand
wordt daardoor bevorderd en elke
boer weet, dat vogels weliswaar
schade kunnen berokkenen, doch dat
zij ook het ongedierte weghouden.
De natuur moet in evenwicht zijn
on de mens is zo spoedig geneigd
dat evonwicht *e verstoren met alle
funeste gevolgen daarvan.
Het bezwaar aan houtgewas ver
bonden is o.a. de moeilijk te maken
keuze welke boomsoort men zal
planten. Een boerenspreekwoord zegt
„Boompje groot, mannetje dood".
Maar dat hoeft niet. Bomen kunnen
wel degelijk profijt opleveren, mits
men zich goed laat voorlichten en
voorts bedenkt, dat ook bomen ver
zorging, zy het een geringe, nodig
hebben.
De boomsoort, welke onze voor
ouders reeds veelvuldig aanplantten
(men bezie slechts de landschap
schilderyen van een Ruysdael), is de
populier of peppel. Daarvoor wordt
ook de laatste jaren de nodige aan
dacht gevraagd in de kringen van de
landbouwkundigen. Wij lazen eens,
dat een teler en verbruiker van hout
de teelt van populieren vergeleek
met een levensverzekering, waarvoor
men geen premie hoeft te betalen.
Dat ziet er aanlokkelijk uit, maar
dan moet men er toch wel iets voor
doen. Men moet de jonge stammen
van 8 ii ïo jaar oud tot 4 a 6 meter
hoogte opsnoelen. Op latere leeftijd
tot op 8 a ïo m. Waterlot dient men
natuurlijk te verwijderen, zo om
streeks Juli, terwijl verder de kroon
ongemoeid gelaten moet worden.
Gouden vruchten
Wanneer men deze werkwijze zorg
vuldig verricht, hetgeen toch werke
lijk maar een geringe moeite is, dan
kan men daar t.z.t. de gouden vruch
ten van plukken, want een peppel
groeit snel, is wel het vlugst rijp
van al onze bomen (25 a 30 jaar).
Goed onderhouden bomen brengen
gemiddeld 4 tot s gulden per jaar
op, volgens de deskundigen.
Een Frans leerboek over de popu
lierenteelt zegt, dat de teelt van deze
boom een „politieke aangelegenheid"
geworden is. Ook in Duitsland be
schouwt men het zó. De populier is
een snel groeiende en goed produ
cerende boom.
In Duitsland heeft men berekend,
dat 'n aanplant van 100 peppels tegen
een bedrag van DM 200, na 20 jaar
een houtwaarde vertegenwoordigt
van... 10.000 mark en 15 000 mark na
25 jaar.
Men ziet, dat ook voor de kleine
landbouwer hier mogelijkheden liggen.
Door populieren te planten kan men
een aardig spaarpotje maken voor de
oude of zieke dag en men verricht
er tevens een daad mede van nationale
betekenis.
Celstof leverancier
De populier schy'nt een ideale
celstof leverancier te zyn, beter zelfs
dan de beuk; hij heeft een groter
cellulose gehalte dan de spar, zodat
populierenteelt in een levensbehoefte
der papierindustrie voorziet, afgezien
nog van andere verwerkingsmogelyk-
heden o.a. voor het maken van
klompen.
Zonder bezwaar kunnen honderden,
zo niet duizenden kilometers weg- en
kanaalbermen beplant worden, terwijl
ook onze grote autowegen (en meer
in het bijzonder daarvan de midden
stroken) ons daartoe geschikt lyken.
Een grotere actie om op het grote
belang van deze boom by voortduring
te wijzen zou ons geen luxe toe
schijnen.
Wanneer men nagaat dat in de
Verenigde Staten met haar enorme
bossen de toestand thans reeds zódanig
geworden is, dat over 50 jaar die
bossen niet meer in staat zuilen
blijken in Amerika's behoefte aan
hout te voorzien en men daar aller
wegen „boomscholen" aanlegt en de
boeren en grondeigenaren kosteloos
jonge bomen ter beschikking stelt,
zegt dit toch wel iets. Het geeft
reden om na te denken, temeer om
dat het bosareaal in Nederland uiter
mate klein is en onze behoefte zeker
niet gering.
Voor de boer moet echter nóg een
belangrijke factor een rol spelen:
zy'n grond zo productief mogelijk --te
maken. Dat kan op de hierboven
geschetste wyze weer verbeterd
worden.
Hengelsportartikelen
Prachtsortering, laag in pry's.
Door jarenlange ervaring weten wij
het beste te bieden op dit gebied.
Aanbevelend,
F. W. HENDRIKS
Langstraat 46
(naast Coopmans Zaadhandel)
XIII
18 Maart 1943:
Ik lig alweer 3 weken plat op mijn
rug en ren om de haverklap naar het
beluchte kamertje. Dat hokje is te
vies om te beschrijven.
Langs de wanden staan 12 grote
bloempotten en emmers. Dat zy'n de
WC'svan de zaal dysentrie lyders. Je
zit er broederlijk naast elkaar en
telkens staan er luitjes tussen ons te
wachten, tot er één recht gaat staan.
Een verpleger ieegt de volle potten
in een vat, dat midden in het kamertje
prykt. Wie hier zonder dysentrie
binnenkomt, gaat er mot weer uit.
Hygiëne is iets, waar ze nooit van
gehoord hebben blijkbaar. Bah!
Eten krygen we hier genoeg; voor
ieder is wel een heel kleine portie
verstrekt, maar de helft eet niets en
de doden worden pas enkele dagen
na de begrafenis opgegeven. Dat geeft
extra porties!
Omdat ik die eerste dagen vergat
dood te gaan, zoals zoveel anderen,
ben ik weer het ventje. Maar beter
ben ik niet en eruit gaan mag niet.
De dokter heeft een inwendig onder
zoek ingesteld. Ze steken een lange
buis naar binnen, blazen je darmen
op en dan kykt de dokter met spie
gels en lenzen de darmwand na.
Ze blijken heel erg aangetast te zyn
en hele stukken darmwand zy'n geheel
weggevreten door de bacillen.
«Je zult er nooit meer geheel vanaf
komen. Welvan de ziekte, maar je
ingewanden zullen zwak blijven", is
zyn oordeel. Dus blijf ik hier en dat
komt van een kant goed uit.
Nu de meeste Engelsen en Austra
liërs weg zyn, worden ook de Neder
landers met 600 per dag afgevoerd
naar Siam en Burma.
Hoe graag ik ook met myn vrienden
had meegegaan en het afscheid zwaar,
toch zegt iedereen, dat ik bof, ziek te
zy'n. Ja, wat is boffen?
Hier achterhlyven om misschien te
sterven, of mee te gaan naar een
absoluut onbekende streek en toe
komst
Laat O.L Heer het maar bedisselen.
Loe, mijn vriend, gaat ook mee. Voor
het laatst draaien we onze centenzak
om op my'n matje, delen alles in
tweeën en dan gaat hy weg.
Loe mag hier blyven, omdat hy' te
oud en tezeer vermagerd is. Deze man
met zy'n diep geestelijk leven en
kunstenaarsziel kan dit leven niet
verwerken en zal eraan doodgaan.
Maar daarginds moet, volgens ver
halen, zyn enige zoon zitten en dus
gaat hy.
„Ik wil sterven, maar eerst wil ik
Lex nog eens zien".
En nu is het 18 Maart. Twaalf en
een half jaar geleden knielde ik in
Padang voor het altaar als bruidegom;
dus is het vandaag koperen bruiloft.
Zo'n dag zie je al lang te voren
met schrik naderen, juist omdat je al
zolang allerlei herinneringen nog eens
ophaalt in je vele eenzame uren, ziek
1
AGENTSCHAPFA. WINTERS VENRAY, HOFSTR. 2
Fabrieken te Almelo, Amsterdam, Den Haag
en 's Hertogenbosch. - Service-stations in alle
grote steden. - Agentschappen overal In Nederland.
Smits
Henrica Smits was geboren te
Venray op 2 Maart 1845. Voor een
voorbeeldige, trouwe en zorgzame
dienst van 60 jaren by de familie
Professor Arts, schonk H. M. de
Koningin haar de eremedaille van d®
Orde van Oranje Nassau. Zy overleed
2 Juni 1923.
Portmans
Adam Portmans, die gehuwd was
met Petronella van der Meulen of
Vermeulen had een zoon Bernhard
Damen Portmans. Deze was in 1688
schout te Venray. Hy huwde twee
maal nl. met Cunera Ebben, weduwe
van Johan Coninx en na haar dood
met Metjen Versleyen (1666),
Eleonara Portmans, geboren in
April 1779 en overleden in April
1814 was gehuwd met Johan Jacob
Pingen, notaris te Venray. Hij was
in 1767 geboren en overleed kinder
loos in 1844.
Naar deze naam heet heel waar
schijnlijk de boerderij „de Port" te
Leunen, waarvan de eigenaar ge
woonlijk werd betiteld met „de Port
man".
Trynes-Poels
Toen te Venray de grote schapen
compagnie bloeide, moesten de schapen
op weg naar Frankrijk hier en daar
op pleisterplaatsen verblijven.
Dit is waarschijnlijk de aanleiding
geworden, dat twee leden vati de
Compagnie, Arnold Trynes en Martin
Poels, beiden uit Venray, zich te
Warcoing by Doornik in België
vestigden. Daar woonden ook hun
afstammelingen.
Een dochter van Arnold Trynes
huwde later met Joannes Poels uit
Venray, die van 1880—1910 de Com
pagnie in Londen vertegenwoordigde.
Een kleinzoon van deze huwde een
Venray's meisje.
vim 22 Jflni 1889
De Gemeenteraad van 5 Juni be
sloot het salaris van de Gemeente
secretaris, de heer M. van de Voort,
te verhogen tot f 850.- 's jaars.
- Op 20 Juni overleed Mère Marie
Brigitta (Augusta Trip), Ursuline van
„Jerusalem". Zy' was vele jaren
Directrice van de Normaalschool.
Honderde candidaten had zy" met
liggend op het harde matje, vóórdat
dat de eigenlijke „feestdag" aanbreekt.
Angstvallig verzwijgen we voor
mekaar, wanneer onze kinderen jarig
zyn, je trouwdag is of andere familie
dagen herdacht worden.
Je worstelt alleen met je verdriet
en in de geest herleeft al dat geluk
van je mooie gezinsleven, je werk en
zoveel ander moois.
Het laatste wat me herinnerde aan
die blijde jaren, waren my'n vrienden
en die zijn nu ook weg. Honderden
malen haal ik het foto'tje onder myn
„kussen" vandaan en liefkoos ik de
kopjes, welke er op staan. Ze schynen
te lachen tegen hun vader en woorden
van troost te spreken. Je stopt het
eg en haalt het te voorschijn.
Als de nacht valt en de slaap een
einde maakt aan deze koperen bruiloft,
ben je God intens dankbaar.
En hoe zullen ze deze dag „thuis"
gevierd hebben?
Ik durf er gewoonweg niet aan te
denken. Want de geruchten, welke
door de nieuwkomers van Java mee
gebracht worden, klinken alles behalve
best.
De blanke vrouwen zyn einde 1942
allen geïnterneerd in een paar stads
delen van Batavia, Bandoeng Semarang
en Soerabaja. Die buurten zyn heus
de beste niet.
In Batavia is dat o.a. Tjideng, een
buurt van kleine huisjes, waar vroeger
„vrolijke joffers" haar beroep uit
oefenden. De naam Tjideng was een
symbool van bedorvenheid en frivoli
teit. Ook wordt ons verteld over de
behandeling en mishandeling der
vrouwen, welke bar slecht moet zy'n.
Maar zekerheid hebben we ook hier
over niet en juist, dat gissen en raden
brengt je tot fantaseren.
Hoe de Jappen als „man" optreden
succes opgeleid voor de akte L O. en
de hoofdakte.
21 Juni 1902
Aan al de huizen van de inge
zetene werd namens de Burgemeester
verzocht, niets meer te geven aan
rondzwervende bedelaars, waarmede
de gemeente als overstroomd werd.
Op 14 Juni brak brand uit in
de bouwhoeve van Piet Jeurissen aan
het Laagriebroek.
De heren Studenten vierden
het feest van de H. Aloysius. Op 22
Juni zou tevens het 50 jarig bestaan
van de Congregatie herdacht worden.
En op 23 Juni zouden de studenten
per spoor een bedevaart maken naar
Kevelaer.
Op 15 Juni had onder de leden
van de Handboogschuttery „Diana"
het gewoon jaarlijks prys- en koning-
schieten plaats.
De prijzen werden behaald door:
Jacob Folbers, koningsprys (107
punten in 32 schoten);
Willem Jacobs, rozenprys (103 p.);
Johan Gitzeis, vierenprys;
Math. Tacken, drieënpry's;
Math. Custers, tweeënprys;
Willem Kateman, enenprys;
Jos. Folbers, nullenprys;
Henri Michielsen, mattenprys;
L. van Hout, stroprijs;
P. Hoedemakers, geheime prys.
De Nederlandse Molenaarsbond,
'afd. Venlo, vergaderde op 13 Juni in
het café Jac. Gitzeis te Venray.
Op 16 Juni werd te Venray de
gewone jaarlijkse inspectie gehouden
van de verlofgangers.
De handboogschuttery „Diana"
uit Venray bood 16 Juni aan H.
Michielsen, komiek te Asten, een
massief zilveren medaille aan.
Het vaandel van de Handboog
schuttery" „St. Hubertus" te Merselo
zou op Merselose kermis-Dinsdag
worden ingewijd.
De statuten van de Vereniging
tot Zuivelbereiding te Oirlo werden
by Koninklijk Besluit van 31 Mei
goedgekeurd.
Willem van Well opende een
nieuw café in de Houterihoek, in het
huis thans bewoond door de heer
Th. Lichteveld. De naam Houtenhoek
hoort men tegenwoordig zelden meer.
tegen de meisjes en vrouwen weten
we wel zo ongeveer. De Jappen hebben
strenge instructies de blanke vrouwen
en meisjes met rust te laten.
Op violering staan de strengste
straffen en by het mondelinge con
tact heeft myn vrouw me ook ver
zekerd, dat ze nimmer last van Japan
ners heeft gehad.
Anders staan ze tegenover de Azia
tische vrouwen. In Batavia had het
leger vlak naast onze kazerne in een
Chinees hotel-restaurant een so-tal
jonge Chinese en Indonesische meisjes
samengebracht en dagelijks brachten
afdelingen van leger en vloot bezoeken
aan dit hotel.
Het gaat by de Jap allemaal heel
officieel en publiek. Elke soldaat heeft
een boekje, waarin de bezoeken staan
aangetekend. De meisjes staan onder
medische controle.
Wee de soldaat, die een venerische
ziekte oploopt. Die is redeloos verloren
en ten dode opgeschreven. De „zon
daar" wordt in de cel opgesloten en
kan daar in vrome en berouwvolle
overpeinzingen zy'n einde afwachten.
Meedogenloos hard is de discipline
in het leger. Zo zag ik in Soekaboemi
eens het volgende:
Twee Japanse soldaten kwamen een
Chinese goudwinkel uit, maar de
eigenaar rende achter hen aan en met
het misbaar, dat alleen een Chinees
kan maken, werd aan de hele straat
luidkeels duidelijk gemaakt, dat de
heren niet betaald hadden of gestolen.
Toevallig passeerde een Japanse
officier, die het stel aanhield en de
Chinees zyn relaas liet doen. Ik stond
er met een paar vrienden vlak by.
Inderdaad kwamen uit de zakken der
soldaten een paar ringen te voorschijn
en aan het knikken der koppen was
te zien, dat ze schuld bekenden. De
De Boerenleenbanken van Deurne
Liessel, Neerkant en Vlierden, hebben
tesamen met een lening van honderd
duizend gulden het gemeentebestuur
van Deurne, zodanig de helpende
hand geboden, nadat diverse pogingen
van B. en W. geen succes hadden op
geleverd, dat nu spoedig kan worden
begonnen met het ontginnen van
ongeveer honderd hectaren afgeveende
grond.
Het betreft hier het ontginnen van
een groot deel van een complex van
346 ha afgeveende grond, tot welke
ontginning de raad op 22 Januari 1951
al heeft besloten.
Voor het ontginnen van deze 346 ha
was echter een bedrag van f 391.400
nodig. Het gemeentebestuur heeft her
haaldelijk op verschillende plaatsen
en by diverse instanties getracht het
benodigde bedrag te.lenen, doch slaag
de daarin niet. B. en W. hebben zich
toen tot de Boerenleenbanken in de
gemeente gewend.
Deze banken hebben het grote belang
ingezien, dat haar leden by het ont
ginnen van woeste gronden hebben
en zich bereid verklaard in totaal
100000 gulden aan de gemeente te
lenende Boerenleenbank van Deurne
f 45.000; Liessel f 20.000; Neerkant
f 20.000; Vlierden f 13.000.
Deze gelden worden gedurende ten
hoogste twee jaar geleend, by wyze
van voorfinanciering, tegen een rente
van 4 pet.
Daarna wordt een consolidatie-
rekening gesloten, eveneens tegen
4 pet. De aflossing van deze consoli-
datielening geschiedt in 30 jaarlijkse
termijnen.
Er wordt met bet ontginnen be
gonnen links langs de weg naar
Griendtsveen. Zo werkt men syste
matisch op Helenaveen aan (achter
De Snoerts).
Hier volgen een tiental geboden
voor de voetgangers, in de hoop, dat
er notitie van zullen (willen)
nemen
1. Houdt rechts op het voetpad,
maar links op een ryweg, u ziet dan
al het verkeer op u aankomen.
2. Steek nimmer een rijweg over
in schuine richting. Doe dat ook niet
als u achter een (stilstaande) auto
vandaan komt, al neemt u dan ook
de kortste weg.
3. Het trottoir is voor u en de
ryweg niet. Alleen op het voetpad
kunt u met een man of vier rustig
naast elkaar wandelen en keuvelen.
Denk nimmer „hy zal me wel
zien"; een chauffeur moet op zoveel
dingen letten, dat hy' u wel eens niet
kon zien..
Geef, als u op het trottoir loopt,
het u tegenkomend voetverkeer ge
legenheid óók op die veilige plaats
te blyven en druk hem/haar er niet af.
Maak gebruik van de oversteek-
het is in uw eigen belang
en u bewijst er het andere verkeer
een dienst mede.
7. Moeders met kinderen, uw kroost
ziet geen gevaar, het is aan u om hen
vertrouwd te maken met de weg en
dient u er op toe te zien, dat ze van
een trottoir gebruik maken.
U hebt geen achterlicht en ook
geen wit spatbord. Als u 's avonds of
's nachts op een fietspad of rijweg
loopt, wacht dan niet tot u overreden
wordt, maar ga opzij als. er een voer
tuig aankomt. Voetgangers zijn heus
onzichtbare obstakels!
9. De ryweg is geen speelplaats,
officier trok zyn revolver en 2 schoten
waren voldoende om de schuldigen
morsdood op het trottoir te doen
vallen.
Je gruwt even van dergelijke ver
toningen, maar misdragingen van
militairen kwamen uiterst zelden
voor.
Ik vroeg eens aan my'n vriendje
Susuki, de katholieke Japanner, of hy'
ook wekelijks een bezoek aan het
restaurant moest brengen.
„Nee, alleen de Christenen zyn
daarvan vrijgesteld, maar als wy wat
oplopen" geldt voor ons dezelfde straf.
Prevoost, licht arrest en dergelijke
flauwekul-8traffen houdt de Jap er niet
op na. Lichte straffen bestaan uit
lijfstraffen.
De laatkomer, niet-groeter en hij,
die de excercities niet goed uitvoert,
worden afgeranseld. En niet zo mis
ook. Dezer dagen heb ik zo'n verto
ning gezien vanuit ons hospitaal. Ik
hing over de balustrade van de derde
verdieping en keek neer op een troep
Jappen buiten ons kamn.
Het was gymnastiekles. Ineens
werd een Jap voor de troep geroepen
er werd wat geraasd en getierd, waar
na een ander uit de troep de klappen
moest uitdelen. Er werd geslagen en
getrapt, zo als wii het geen dier
zouden doen, maar de gestafte bleef
stram in de houding staan en ver
roerde geen vin, ook onder de hevigste
slagen en trappen.
Toen er naar de zin van de lesgever
genoeg geslagen was, ging ieder weer
op zyn plaats staan en de les werd
voortgezet, alsof er niets gebeurd was.
Ook de Indonesiërs, die zich als
„heiho" bij de Jappen hadden aange
sloten, werden op deze wyze gedrild.
Keihard zyn die krompootjes tegen
over vriend en vijand, als ze op bet
ouders sta uw kinderen niet toe, er
te gaan tollen of rolschaatsen. Een
behoorlijke straf is hier-eventueel op
z'n plaats.
10. Voor alle weggebruikers geldt
nog steeds het bekende gezegde Beter
een uur later thuis, dan een minuut
eerder in het ziekenhuis.
Voor de balie:
De weinig indrukwekkende figuur
van Gerrit Brouwer hing slap en
slungelig in het verdachtenbankje, en
niets deed vermoeden dat in zyn
smalle borst de verpletterende botsing
had plaats gehad tussen liefde en
eerbied die de aanleiding was geweest
tot het strafbare feit.
Gerrit Brouwer had zijn aanstaande
schoonvader afgeranseld op zeer
onzachtzinnige wyze. Schoonvader
kwam dat als getuige zelf nog eens
demonstreren. Hy' greep me zo, deed
hy, en toen sloeg hy zó, en toen
pakje hy' me zó, enfin, het was alle
maal erg duidelijk maar niemand
snapte er iets van.
De schrielige verdachte die dit
alles had uitgevoerd knikte trots en
instemmend by elke slangenmens-
beweging van de aanstaande schoon
vader. Hy had het gedaan, bekende
hy, en hy had het goed gedaan ook.
Nu wordt er wel eens beweerd,
dat de werkelijke daders meestal niet
terecht staan en dat was ook hier
het geval. Want op de tribune stond
een belangstellende jongedame met
een kin als Mussolini en een mond,
die alleen maar een rechte streep
overdwars was. Zy was de beminde
van Gerrit Brouwer en de dochter
van de getroffene.
Schoonvader vertelde de oorzaak
van de twist. Hij had zin in een
kopje chocola, zette melk op en deed
suiker in het kopje. De dochter vond
dat het nog te vroeg was om cacao
te drinken. Ze draaide het gas weer
uit. Pa stak het weer aan. Dochter
lief deed het weer uit.
Dat ging zo enkele malen achtereen,
tot de aanstaande schoonzoon er
genoeg van kreeg. Hij verhief zich,
gelijk dat heet, in zyn volle lengte.
Veel was dat weliswaar niet, maar
een beetje dreigend zal hy' er toch
wel hebben uitgezien. En toen schoon
papa in zyn eigen huis met zyn
eigen lucifers voor de zoveelste maal
zy'n eigen gas ging aansteken, greep
hy hem aan en begon de keuken
met hem aan te dweilen. De dokter
rekende er dertien gulden voor om
hem naderhand aan alle kanten weer
by te pleisteren.
„Schaam je je nietriep de offi
cier.
„Laat hy' zich maar schamen", riep
de verdachte Gerrit Brouwer terug.
„Hy is begonnen het gas aan te
steken. En ik heb de kant van myn
meisje te kiezen, hoe dan ook!"
„Tja," mijmerde de rechter, „hoe
dan ook.... En als dit geval je nu
eens een paar dagen gevangenisstraf
gaat kosten
„Ook dan zei de verdachte fier.
De juffrouw met de dwarsstreep
boog zich over de ballustrade. „Dan
is het zy'n schuld schreeuwde ze
op haar vader wyzönd.
„Ik ben nu in 't gesticht. Ik lieb't
een boel rustiger gekregen," zuchtte
die.
„Maar daar kun je toch zeker ook
geen chocola maken, als je daar maar
zin in hebt 1" deed het schoonzoontje
brutaal.
„Hou je mondkwam nu de
rechter. „Je moest je schamen. Ik
zou niet eens hier durven komen als
ik zo iets had gedaan. Als je nog
eens kinderen krygt dan hoop ik
voor je dat die niet zullen doen zoals
JU 1"
„Laat dat maar aan my over," zei
het ventje in de verdachtenbank.
„Laat dan de straf maar aan my
over", vond de rechter, en hy gaf
hem een week.
Als palingen in elkaar gestrengeld
gingen ze naar de griffie om hoger
beroep aan te tekenen.
oorlogspad zyn. Ze laten hun doden
liggen en eveneens hun gewonden.
Zonodig jagen ze een zwaargewonde
zelf een kogel door zyn hoofd.
En telkens weer dringt zich weer
die schone herinnering op aan die dag.
Wat een intens mooie dag was dat.
W§ hadden geen van beiden familie
hier, maar de Zusters, de Fraters en
Paters sloofden zich uit, om deze dag
toch een echt familiefeest te maken.
Ook de oude Bisschop, Mgr. Brans,
kwam op de bruiloft. Ook myn voet
balvrienden, de schooljeugd van myn
vrouw en van my. Een plechtige
Hoogmis en dan zoveel belangstelling,
om de „twee wezen", zoals ze ons
noemden.
Dat was de bruiloft, en dit het
koperen herdenkingsfeest, met dysen
trie op een betonnen vloer in een
Engels gevangenkamp, gescheiden van
vrouw en kinderen. En dan mag je
bly zyn, ook niet een „potje as" te
vullen, zoals vele anderen.
Hoe meer de ziekte zich stabiliseert
door de lavementen met permangaan,
des te meer kan ik me wyden aan
allerlei baantjes, vooral als
de tolk van de dokter voor jongens,
die geen Engels spreken. Dan heb ik
tweemaal daags een uurtje wat te
doen: rondlopen over de zaal met de
dokter.
Het is een jonge Schot, dio zijn
werk serieus opvat. Het drukt hem
zwaar zoveel jonge kerels te zien
sterven, omdat hy geen medicijnen
en instrumenten bezit. En toch ver
richten die dokters wonderen. Met
