TWEEDE BI.Al) VAN PEEL EN MAAS Dagboek van een krijgsgevangene Venray's-JroeJe Vaderen vergaderden 4luuïveïlu)<]inq Nieuwe industrie in Venray Uit de geschiedenis van Venray en omgeving Uit „Peel en Maas" Pasen in de folklore. ZATERDAG 12 APRIL 1952 No 15 DRIE BN ZEVENTIGSTE'JAARGANG Vrijdag 4 April jl. had een spoed eisende openbare vergadering plaats van de raad der gemeente Venray. De heren Camps en de Bruyn waren op deze zitting afwezig. Punt van do agenda was een voorstel van Burgemeester en wet houders tot het aangaan van een vaste geldlening ten behoeve van de woningbouw. Destijds werd ten behoeve van de bouw van 40 woningen aan de Over- loonseweg, de Hoenderstraat, de Deken Thielenstraat en de Langeweg met de N.V. Bank voor Nederlandse Gemeenten een bijzondere rekening- courant-overeenkomst aangegaan, tot een bedrag van f 150.000, aangevuld met kasgeldleningen. Thans is er van deze vennootschap een aanbieding tot het sluiten van een vaste geldlening tot het vereiste bedrag nl. f 308 000, in de vorm van een annuiteitslening, tegen een rente van 4 pet., af te lossen in 25 jaren. Tegen dit voorstel was geen be zwaar. Alleen de heer Odenhoven had blijkbaar de agenda niet goed gelezen, hij vroeg nl. waar deze woningen dan wel gebouwd zouden worden. De VOORZITTER hielp hem uit de droom door te vertellen dat be doelde woningen reeds lang gereed en bewoond zijn. Nieuwe indnstrie Punt 2 van de agenda was een voorstel van Burgemeester en Weth. tot aankoop van onroerend goed en tot verhuring van dat goed. Het betrof hier het fabriekspand aan dd Maashezeweg, tot voor kort in bedrijf by de fa. S. de Boer, die naar elders is vertrokken. De gemeente Venray heeft op dit pand nog een hypotheek van f 33.440 en wil langs minnelijke weg een oplossing zoeken, tot tevredenheid van beide partijen. B. en W. stellen daarom voor be doeld pand voor f 41.000 over te nemen en direct te verhuren aan de fa. Darnel uit Haarlem, fabrikante van plastic verpakkingeartikelen voor de coametischo induBtrie, die vooral voor de export werkt, met het recht van koop of huurkoop na 1 jaar. De heer VAN HAREN begrijpt dit voorstel niet. Waarom wordt het pand niet gekocht tegen de resterende bypotheekwaarde? Diverse adverten ties in verschillende bladen hebben geen kooplustigen opgebracht, het is dus onnodig de fa. de Boer nog f 7000.— extra te geven. Bovendien wordt by de voorgestelde aankoops- prjjs de huur ongeveer f 3100.— wat wellicht gegadigde enige schrik zal bezorgen. En dan staat het niet vast of na 1 jaar de zaak verkocht kan worden en tegen welke prijs. De machines waarop ook de hypotheek viel zyn reeds verwijderd. Al met al vindt spreker het geld weggooien. De heer VERMEULEN vindt dat hier menselijk moet gehandeld worden en vindt f 41.000 niet te veel. De heer ODENHOVEN echter is zeer verwonderd over het voorstel. Hy heeft steeds tegen dit soort ge bouwen geprotesteerd en is er van overtuigd, dat zy zo gauw mogelijk verkocht moeten worden, wil de gemeente in de toekomst niet met een 3tal lege fabrieken komen te zitten. Deskundigen zullen het gebouw in kwestie nooit hoger dan f35 000 schatten. De beste oplossing is volgens spreker verkopen, en dan niet aan fabrikanten die op alle manieren moeten geholpen worden. De heer Fr. JANSSEN vindt het feit, dat de regering de industrialisa tie van alle kanten steunt, vertrou wen geven voor de toekomst. Hij is dan ook niet bang dat deze fabriek een strop wordt voor de gemeente, en meent dat hier geen misbruik gemaakt mag worden van de moei lijke omstandigheden waarin fa. de Boer verkeert. Het voorstel van B. en W. is dan ook zeer zakelijk en sociaal gerechtvaardigd. De heer SELDER wil ingelicht worden over de juiste huurprijs die de nieuwe fabrikant zal moeten be talen. De VOORZITTER beantwoordt dan de diverse sprekers, maar wyst er allereerst op dat in dit geval ruim moet worden gezien, en het prestige van de gemeente eist dat geen ver keerde indruk gewekt wordt. Het voorstel is zeer wel overwogen en er wordt heus geen f 7000.— cadeau gedaan. Een zeer deskundig taxatie rapport geeft een veel hogere uitkomst dan het hier voorgestelde aankoop bedrag. De gemeente zou eventueel recht van executie kunnen laten gelden, wat dan weer een lagere huurprijs in de toekomst zou geven. Het is echter niet rechtvaardig het onderste uit de kan te willen hebben en daarom is er deze minnelijke op lossing, welke in alle opzichten aan- vaarbaar is. De totale kosten van de fabriek, inclusief aanleg etc, bedroegen ongeveer f 61000.—, wat toch wel aaDgeeft dat hier geen strop gehaald wordt. Intussen zyn er ook nog wel andere liefhebbers geweest voor deze zaak. Wat de andere fabrieken op het industrieterrein betreft, die mogen er heus wel zyn. Natuurlyk is het niet te voorzien wat de toekomst breügen zal. Wanneer men daar echter reke ning mee moet houden, dan kan men wel met alles ophouden. Noodzaak dwingt Venray echter te industrial! seren. De latente en feitelijke werke loosheid dwingt hier toe. Laten we niet vergeten, aldus spreker, dat Venray noodgebied is. Een fabriek, beginnende met 10 mannelijke en 10 vrouwelijke arbeiders, zoals in dit geval,' is daarom zeer welkom. Boven dien denkt men in de toekomst 60 tot 70 personen te kunnen plaatsen, De huurprijs zal wel tussen de 3 en 4000 gulden liggen inclusief ver zekeringen en belastingen. De heer VAN HAAREN vraagt dan nogmaals wat over een jaar de aan koopprijs zal zyn. Hy wil zeker de industrialisatie steunen en meent daarom zo goedkoop mogelijk te moeten kopen, wat de fabrikant wellicht eerder tot huur of kopen doet besluiten. De heer Fr. JANSSEN vindt het nog lang niet zeker, dat bij verkoop by executie de gemeente eigenaar van dit pand wordt. Een andere koper zou er dan wel magazijn of opslag plaats van kannen maken, waarmee het eigenlijke doel van het gebouw teniet gedaan wordt. Zeer verwonderd is hy over publi caties in de pers welke een andere aspirant-huurder noemen dan B. en en W. Het verheugt hem alleen maar, dat nu aangetoond wordt, dat de industrie-commissie niet uit de school geklapt heeft. De heer ODENHOVEN zegt tenslotte dat hy de toekomst misschien te donker heeft ingezien. Hy blijft er echter by dat de aankoop riskant is. De sociale rechtvaardigheid wordt toch ook gediend wanneer de fabri kant direct koopt. De VOORZITTER antwoordt dan, dat het niet op de weg ligt van de gemeente om fabrikanten goadkoop aan een fabriek te helpen. Een nadere berekening geeft als huurprijs f 2049, die echter nog nauwkeurig vastge steld zal worden evenals de prijs bij aankoop of huurkoop. De aspirant-huurder staat als zeer gunstig bekend en heelt op aanbeve ling van de fa. Nelissen hier in Venray geinformeerd. Wellicht dat daarvan daan de onjuiste publicaties in de pers kwamen. Het voorstel van B. en W. wordt dan in stemming gebracht en met 14 tegen 2 stemmen aangenomen. Tegen stemden de heren Oudenhoven en van Haaren. Zo zal nu ook in Venray de plastic industrie haar intrede doen. Nader vernemen wy nog, dat het in de bedoeling ligt zeer spoedig, wellicht reeds volgende week, met de werkzaamheden eon aanvang te nemen. Als 3e punt wordt dan nog aan de agenda toegevoegd een schrijven van de N.V. Bank van Nederlandse ge meenten. Hierin wordt de Raad ver zocht toestemming te geven aan B, en W. om de bedragen, ingeschreven op de Nationale Lening Woningbouw 1952, en bestemd voor bouw van woningen in de gemeente Venray, op te nemen. Het totaalbedrag is nog niet bekend. De Raad geeft echter toch reeds haar toestemming. Rondvraag De rondvraag begint met een ver- wyt van de heer VERMEULEN, die het onjuist vindt, dat voor de aanleg van electriciteit in de ambachtsschool, slechts een Venrayse firma gevraagd is in te schrijven. Het verdient aan beveling dit werk in Venrayse han den te houden, aldus spreker, en hy verzocht B. en W. alsnog pogingen te doen, meerdere firma's prijsopgave te laten verstrekken. Wat de Voor zitter beloofd. De heer OUSTERS vraagt, wat er gebeurt met de ingeschreven bedragen van de gemeente-lening wanneer die niet volgeboekt wordt. De VOORZITTER antwoordt, dat elk ingeschreven bedrag ten volle benut wordt, ook al wordt de lening niet volgeboekt. Intussen zyn de f 90.000 al bereikt, dus bijna de helft. De heer SELDER heeft horen ver tellen, dat arbeiders werkzaam by de sociale werkvoorziening (fietspaden opknappen) by regenverlet 7 cent per uur minder verdienen. Hy vraagt of zy in voorkomende gevallen niet langer kunnen werken, zodat die 7 cent worden ingehaald, aangezien die toch moeilyk te missen zyn. Deze dienst is sociaal opgezet en dient dus ook sociaal uitgevoerd te worden. De VOORZITTER zal een en andbr bekyken, doch zegt gebonden te zyn aan de officiële regelingen en rege ringstoestemming. De heer Fr. JANSSEN vraagt of de onderhavige regeling afgestemd is op de gebruikelijke arbeidsvoorwaarden. Misschien dat door een eventuele toeslag of dergelijke het regenverlet ondervangen kan worden. De heer VAN HAREN vindt het ook niet juist dat aan die arbeiders geen rijwielvergoeding wordt ver leend. De VOORZITTER is het met de laatste spreker eens en zegt, dat die daarom ook aangevraagd is. De regen- verlet-kwestie zal eveneens aan de ambtenaar van Sociale Zaken ter oplossing worden voorgelegd. Ea hiermede was dan aan d spoedeisende vergadering een einde gekomen, met als enig tastbaar resultaat een nieuwe industrie waar mee Venrays werkeloosheid hopelijk spoedig en veel zal dalen. Midden onder de bedrijven door word ik overgeplaatst naar Java Batavia. Met weemoed verlaat ik dit mooie eiland, waar we gelukkig waren, dit woeste, land met z'n machtige vulkanen, z'n oerwouden zo groot als half Europa, z'n overweldigende na tuur. Ik heb er mooie jaren gehad. Nu wordt het andershitte en een millioenenstad; geen zwerftochten meer, geen onbewoonde gebieden met alleen Gods schone natuur om je heen. Midden 1041 begint weer 'n nieuwe episode, maar weer sta ik voor de troep te brullen van: Rechtsomkeert looppas aanvallen. Want de strijd gaat door, het wordt steeds spannender, hier en overal. De Regering zwijgt in alle talen, maar hier, in 't hart van 't land, hoor je meer dan in de buitengewes ten. Men spreekt van voorbereidingen in Japan, die op direct oorlogsgevaar wijzen. In Europa gaat 't slecht, al steekt Churchill speeches af. Westuren hem een kist flinke sigaren, eigen maaksel uit Djocja. En in de kerk bidden we na elke H. Mis voor allen, die in verdrukking leven. DE OORLOG 8 December 1941 Zoals steeds myn gewoonte is, zit om zes uur al achter mjjn kopje koffie op onze ruime achtergalerij. Indië heeft volgens echt Indisch gasten maar één mooi uur, van zes tot zeven uur 's morgens. Dan Hl hangt de nachtkoelte nog over het land en kan de zon haar verzengende hitte nog niet uitstorten over dit lage land aan de kust. Ik vind dit altijd een heerlijk rno ment: rustig met moeder genieten van de stilte, zonder te denken aan de zorgen en het vele vverk, dat elke dag wacht. De kinderen slapen nog. Ik zet de radio aan voor de eerste nieuwsberichten en dan heb ik ineens het gevoel of de wereld onder me wegzinkt. De sombere, zware stem van de gouverneur-generaal, Jhr. Tjarda van Starkenborg, opent met deze woorden: „Medeburgers van Nederlands-Indiö, Japan heeft in de afgelopen nacht een verraderlijke aanval gedaan op Pearl Harbour. Terwijl onderhande laars van Japan in Amerika onder handelen over een blijvende vriend schap, waren schepen en vliegtuigen reeds op weg naar het Amerikaanse eiland, om daar de aanval te begin nen. Namens de Regering in Londen verklaar ik, dat Ned. Indiö vanaf dit moment in staat van oorlog verkeert met Japan Verder hoor ik niets meer van alle bepalingen, verordeningen en maat regelen, welke op dit verpletterende nieuws volgen. Van alles spookt nu ineens door m'n hoofd. Ik durf myn vrouw by na niet aan te kijken; er wordt geen woord gewisseld tussen ons beiden. Er valt ook niets te zeggen, daarvoor zit je gemoed te vol. Ik denk aan alles en niets: onze kindertjes, myn werk en een onbe stemde angst voor de strijd en het slagveld, dat ons wacht. Een oorlog zie je naderen, grooien en toch komt hij z© onverwacht, dat je niet kunt realiseren, dat hy uitgebroken is. Ea ik zit daar maar met myn gedachten en visioenen, waarin m'n kinderen de hoofdrol spelen. Men zal ons deze strijd weer voor stellen als een strijd voor idealen, voor geloof, voor recht en weet ik wat al meer. Op dit moment geloof ik alleen maar, dat elke oorlog doelloos is, satanswerk, wat men ook probeert er van te maken; het gaat er om ons op te zwepen tot „heldenmoed", offergezindheid en haat. Ik zal gaan vechten, maar de oor log meer haten dan ooit. Pas geleden kreeg ik een vlugschrift in handen, uitgegeven door onze Regering„Tien jaar Japanse spionage in Nederlands Indiö". Daarin las ik, hoe volkeren elkaar nog harder beduvelen dan de enkelen. Waarschijnlijk kan elk volk ook Japan, een dergelijk boekje over zijn buren schrijven. Ik sta maar op, kleed me aan en ga naar school. Zwijgend ontmoet ik collega's, die allen in dezelfde schuit zitten; die nu pas echt meegesleurd zullen worden in de maalstroom en evenmin als ik het doel van de komende moordpartij begrijpen. Geen van allen toont enthousiasme en dat kan ook niet. Welk ideaal heeft men ons ingeprent Geen De Jap gelooft aan zijn god-keizer en vecht met bestiaal fanatisme en sterft met een glimlach. Alleen een volk met een ideaal kan een oorlog voeren, hoe duivels dat ideaal soms ook is. In de loop van de morgen komen Minister In 't Veld heeft tegen 1 Januari 10S3 een huur verhoging in uitzicht gesteld, waaromtrent een advies is binnengekomen van de loon- en prijscommissie. Dit advies houdt in, dat de huurverhoging vijf en twintig percent zal bedragen op alle vóór 1940 gebouwde woningen. Het nieuwe huurpeil zal worden gezocht op 145 percent van Mei 1940. Dit betekent, dat de oude woningen, die reeds met de laatste huurverhoging op 115 percent waren gebracht, tot ongeveer 145 percent van het oude peil zullen worden verhoogd. Dus een verhoging over alle linies met ongeveer 25 percent. Voor het platteland zal een nog hoger percentage worden afgekondigd dan voor de steden. Een later bericht vermeldt, dat het op een redelijk peil brengen van de huren van het oude woningbezit vóór de verkiezingen niet tot een oplossing kan worden gebracht. De Regering schijnt zich nog te beraden. Dit uitstel is te be treuren, want er doet zich hier een vraagstuk voor, dat om een oplossing schreeuwt. De oude woningen worden een onrendabel bezit. Men kan wel zeg gen, dat het geld, sedert de tijd van voor de oorlog ongeveer 60 percent in waarde is gedaald. Wanneer alles gebleven was in reële waarde, zoals het voor de oor log was, dan zouden niet alleen de kosten van het onderhoud met 150 percent zyn gestegen,- maar ook zouden de huurinkomsten zyn naar boven gegaan, wilde de verhuurder dezelfde koopkracht behouden, die hy voor de oorlog uit zyn huis trok. Het is te betwijfelen of de inkom sten van de huurders met hetzelfde percentage gestegen zyn. Maar de vraag is te stellen of toch niet de huurprijzen te veel gedrukt zyn. Het is een algemeen verschijnsel ten aanzien van het huishoudelijk budget, ook in andere landen waar genomen, dat 1 vijfde van het inko men aan woononkosten kan worden besteed. Onze huren liggen daaronder. Wanneer gelijk de lonen- en prijzencommissie dat wil een huurverhoging van 25 pet. wordt toegepast, dan valt het te betwijfelen of deze voldoende is. De huren zyn niet in waarde ge stegen in vergelyking met de waarde daling van het geld. Terwijl de waarde van het geld naar beneden is gegaan, zyn de onderhoudskosten in guldens uitgedrukt naar boven gegaan. De huren zyn niet meer in evenredigheid met de exploitatie kosten. Waar leidt deze toestand heen Tot het verwaarlozen van oude huizen, welk een belangrijk onder deel uitmaakt van de woningvoorraad. Men mag daarbij niet vergeten, dat de bouw van nieuwe huizen wordt beïnvloed. Als de oude huizen een laag ren dement geven, zal men minder gemakkelijk en minder veelvuldig en in geringere bedragen over kapitaal voor bouw van nieuwe huizen kun nen beschikken. En dat in een tyd, waarin ons volk om woningen schreeuwt. Men ziet, als men deze dingen overweegt, het dringend sociaal belang der huurverhogingen zich openbaren. Het ligt in de rede, dat de regeringsinstanties die zich bezig houden met het vraagstuk der huur verhogingen, ook het vraagstuk der looncompensaties zien opdoemen, een vraagstuk, dat de sociaal economische raad onderhanden heeft genomen. Moet men die looncompensatie vinden in loonsverhogingen Dat zou met de ene hand nemen zyn van hetgeen men met de andere hand had opgegeven. Loonsverhoging toch, betekent ver hoging der onderhoudskosten. Redelyker zou het zyn de omzet belasting op deeerste levensbehoeften te verlagen, waardoor de kosten van levensonderhoud gaan dalen ten bate van de kosten voor de woning. Het zou ook gewenst zyn te komen tot een betere aanpassing in de lagere belastingklassen van de tarieven der inkomstenbelasting aan de werkelijke levenskosten. Men zal in ieder geval de compen satie moeten zoeken op fiscaal gebied en niet op het gebied der loonsver verhoging, door huurbijslagen en dergelijke middelen, met alle fatale gevolgen daarvan. En laat men niet de huurverhogin gen gaan belasten en die belastingen gaan aanwenden voor de financiering voor nieuwe bouw. Dit zou gaan lijken op het spannen der paarden achter de wagen. Een groot deel van hetgeen zou gewonnen worden om het eigendom van oude huizen minder onrendabel te maken, zou weer wegvloeien. Daardoor zou het effect van de nieuwe maatregelen worden verzwakt. Men mag nimmer uit het oog ver liezen, dat de aanwezigheid der oude woningen een belangrijk element vormt in de dekking van het woning tekort. Waarbij is op te merken, dat de oude woningen dikwijls beter gebouwd zyn dan de nieuwe. Het intact houden van het oude woningbezit is een sociaal belang van de eerste orde. Daarom moet men het ten zeerste betreuren, dat de oplossing van deze vitale kwestie nog weer wordt uitgesteld en dat men zich op het ogenblik nog slechts in gissingen kan begeven omtrent de looncompensatie, die mogelijkheid biedt voor gevaarlijke experimenten Reden te meer om de aaDdacht te vestigen op deze belangrijke en drin gende zaak. Vollebergh en overleed 25 Nov. I9is Gerrits Johannes Gerrits werd geboreD 25 September 1858 to BergeD, trad in het huwelijk met Anna Maria Huber- dina Goemans; hy overleed plotseling te Overloon op 5 Februari 1931 en werd op 3 Februari te Venray be graven. Genrts Martinus Geurts werd geboren 3 Februari 1845 te Horst, hy trad in het huwelijk met Maria Catharina Claessens en overleed plotseling te Leunen op 26 October 1910. Gooren Willem Gooren werd geboren 9 October 1865 te Vierlingsbeek, tiad eerst in het huwelijk met Hendrika Jans en na haar overlijden met Maria Geitruda Joosten. Hy overleed te Venray 29 December 1942. Hij was meer dan 50 jaren lid geweest van de H. Familie. Heesen Maria Hendrika Antonia Heesen werd geboren te Leunen 2 October 1909, trad in het huwelijk met Gerar- dus Antoniu8 Johannes Wilms en overleed 12 Januari 1943. Henckens Johannes Henckens was in i8§o een koopman en akkerman te Blit- terswyek. Hy was toeziende voogd van Johanna Hendriks. Uendrickx Clara F. H. Hendrickx werd geboren 6 December 1878 te Swalmen; zy huwde met Martin Wismans en overleed 29 Juni 1924. Droesen Theodoor Droesen werd geboren te Horst 24 Januari 1833; hy huwde voor de eerste keer met Atina Elisa beth Poels en voor de tweede maal met Anna Catharina Poels. Hy overleed te Venray 30 Januari 1931. Duyckers Peter Duyckers werd geboren te reeds allerlei maatregelen van mili taire zijde door: verduistering van de stad, de straten en huizen; regels voor luchtbescherming; bevel om op elk erf een schuilloopgraat te maken en op 11 December moeten alle dienstplichtige mannen tot 50 jaar opkomen in de bekende kazernes en verzamelplaatsen. Van les geven komt niets meer; 11 van de 13 leerkrachten moeten het mobilisatiebevel opvolgen; de twee overbl ij venden zyn dames. Weg school, weg prachtig internaat. We delen aan de hoogste klas nog gauw nooddiploma's uit. Die boffen tenminste. Zonder examen „meester" en „juffrouw" en als Indonesiër of Chinees geen dienstplicht. Ik stryd tegen dat ellendige, dat knagende gevoel van wanhoop en wantrouwen in de maatschappij ©n de mensen. Als een razende Roland loopt Japan de eerste eilanden, welke het aanvalt, onder de voetmeteen blijkt zonne klaar hoe zwak en voos de verdedi ging van de Pacific door Engeland en de U.S.A. georganiseerd is. En hoe goed voorbereid de aanval door Japan. Er heerst paniek onder de verdedigers, nu al. Hoe staan wij ervoor op deze eerste dag van de stryd? Naar schatting aan landstrijdkrach ten 30.000 man beroepssoldaten, waarvan 10.000 Nederlandse; de rost Indonesiërs, grotendeels Javanen, Ambonnezen en Menadonezen. Daarbij komen wijde dienstplichtigen. Na de „eerste oefening" van 9 maanden a 1 jaar word je „milicien" tot je 358te jaar; daarna kom je tot je 50e bij de Landstorm. Als sergeant heb ik destijds een jaar moeten dienen; 5 maanden bij de militie en toen als Meerlo 8 Januari 1859, trad in het huwelijk met Hendrina Poels, woonde te Oirlo, waar hy lid was van het parochiaal kerkbestuur en overleed 6 Maart 1913. Evers Anna Maria Evers werd geboren te Venray 6 Maart 1846, trad in het huwelijk met Martinus Josephus korporaal en sergeant by de beroeps troepen. Ik denk nog graag terug aan die heerlijke maanden by de Javaanse compagnie; dat patrouille lopen, weken lang door de oerwouden, bivak opslaan van bamboe en een lap zeil; koken van ryst en zoutevis boven een houtvuurtje. En dan maar optrekken tegen „binnenlandse vyand", verzets lieden, sluipschutters en sluip-aan- vallers. Je leert in die maanden meer van het woudleven dan in 20 jaar als burger. Waar zouden al die harde kerels zitten, die alleen maar echt leefden als ze in het oerbo9 rondtrokken; die goede Sakimin, die me zo prachtig inleidde in dit voor my vreemde leven en zo wonderlijk simpel kon vertellen over Atjeh, tygerjagen en me wees op de vele geheimen van het oerwoud. Ook op weg naar het front? Weg al die schyn-oorlog; weg dat „oorlogje-spelen" uit die blye jaren. Nu komt de toepassing, ons examen, de harde realiteit. Dan hebben wy een 300 vliegtuigen, bombers van oud model en „Brewster"- jagers. Maar ze zeggen, dat de Japanse Navy-0 wel 100 km sneller is dan onze snelste kist. Dan ziet het er belabberd uit voor dit pracht stel vliegers van ons. Van de vloot merk je hier niet veel in West-Java. Soerabaja is de vlootbasis. De meeste van onze weinige schepen ken ik wel van het zien by bezoeken aan Priok-haven De Ruyter, Java, Sumatra en kleinere schuiten. Wat ze tegen die machtige vloot van Japan zullen kunneu pres teren, met zoveel slagschepen, vlieg dekschepen, slagkruisers en een macht van kruisers, jagers en kleinere bodems De tyd zal het leren yan 20 April 1889 De heer L. Kersten te flolthees werd benoemd tot gemeente-ontvanger van Maashees en Overloon. Der Standesbeamte te München- Gladbach maakt bekend, dat Johannes Zeegers, vroeger te Venray en zoon van de te Venray overleden Johannes Zeegers en Cornelia Heynemans in het huwelijk wilde treden met Anna Maria Janssen te Miinchen-Gladbach. 19 April 1890 Te Merselo op de Beek geraakte de landbouwer L. Arts bij het op hol slaan van het paard onder het rad van de wagen. Hij overleed na onige ogenblikken. Wed. Professor Arts en Marie Arts berichten, dat 14 April hun trouwe dienstmeid Henrika Smits de dag herdacht, waarop zy voor 25 jaren by deze familie in dienst trad. Het ei in 't centrum der belangstelling. De legende noemt de haas, als de Paaseiproducent en de Duitsers be weerden, dat dit dier slechts in hun land bekend was. Maar deze Duitse „claim" op onze vlugge viervoeter is niet gerechtvaardigd, omdat men in ons land, tenminste in het westen genoemde legendarische figuur ook wel kende. Hoe de haas aan dit vreemdsoor tig vermogen gekomen Is, valt heel gemakkelijk te begrijpen, wanneer men weet, dat het dier voor vele jaren een vogel was, die door de lentegodin Ostara echter in zyn huidige vorm is getransformeerd. Als symbool der vruchtbaarheid schreef men aan het ei bijzondere levenskracht toe. Wilde men deze kracht, die „overdraagbaar" was, bezitten, dan moest men veel eieren Maar we zullen ons best doen! 11 December sta ik dan als soldaat aangetreden met die duizenden andere burgers, die losgerukt zyn uit hun werk, hun gezin en hun eigen levens sfeer; burgers van alle rangen en standen en alle leeftijden. In onze kazerne zyn er 1200; man nen, die nergens by horen, by geen enkel onderdeel. Als we na veel passen, hollen en gebrul eindelijk aangekleed zyn en in de ry staan, komen een heel stel officieren langs ons lopen. Een kapitein pikt o.a. my eruit; waarom weet ik niet. „Kom mee", zegt ie en ik ga mee. Het blijkt, dat hy mannen voor zyn onderdeel nodig heeft: het iste Land storm-Bataljon Batavia. Ik kryg een man of 20 aangewezen, die ik zal commanderen. En weer is het registre ren, een prik voor deze ziekte en een inenting voor die en gaar val je 'savond8 op de harde vloer met stro in een grote zaal. Niemand praat veel; ieder heeft genoeg aan zichzelf. Stilte en duisternis kunnen zo be nauwend zyn op sommige momenten. Dan wil je lawaai horen om de gedachtenstroom te smoren. Hier liggen weadvocaten, planters, schoolmeesters, handelslui en kam pong-Indo's; oud en jong. Een vette pafzak snurkt en krijgt een schoen naar zyn kop. Dan ebt het geroeze moes en gefluister weg en onze eerste nacht als soldaat rygt zich ongemerkt aan de nieuwe dag. De stenen zyn verdraaid hard. Vaak word je wakker na wilde dromen, waarin je sneuvelt en al je werkelijke en denkbeeldige vyanden bestrijdt. Je verslaat alles en ieder een Met pijn in je botten krabbel je dan maar overeind, je groet nieuwe vrienden en een nieuwe dag van

Peel en Maas | 1952 | | pagina 5