TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
De Paasnacht
De K.A.8. in onze dagen
mvm KERKEU
Dagboek m een krijgsgevangene
Jonge Boeren
Middenstandsmoeilijkheden
U kunt niet alles weten!
Uit „Peel en Maas"
ZATERDAG 29 MAART 1952 No 13
DRIE EN ZEV_,„„RGANG
II
Christus is verheerlijkt uit 't graf
opgestaan, waarin ilij drie dagen te
voren, na Zijn smartelijke kruisdood,
was begraven. Deze gebeurtenis, di:
wonder van Christus' Verrijzenis, was
het sluitstuk van Zijn Verlossings
werk en het bewijs, dat Zijn woord
waarachtig was geweest.
Daarom wordt dit feit met Pasen
feestelijk herdacht, maar we hebben
er verleden week reeds op gewezen
- do inhoud van 't Paasfeest (dus
ook van de Paasnacht) is veel rijker.
Pasen is niet alleen maar 'c herin
neringsfeest van Christus' Verrijzenis.
Door lezingen, gebeden, lofzangen,
symbolische handelingen wordt ons
duidelijk gomaakt, dat we de Ver
lossing vieren, ónze verlossing van de
zonde en rampspoed, door Christus'
dood en verrijzenis.
Als dan in de duistere kerk het
eenzame licht van de Paaskaars om
hoog wordt geheven door de diaken,
terwijl hy aingt: Lumen Christi (is
Christus oii3 Licht) en als wij dan
van dat Licht ontvangen, dan besef
fen we inderdaad, dat we overgegaan
zijn van de duisternis naar het licht,
van de dood naar het leven, m.a.w.
dat we door Christus verlost zyn.
De symboliek van de duistere Paas
nacht, waarin het licht opgloeit in
onze handen, spreekt duidelijke taal
verstaanbaar voor de eenvoudigste
mens.
We begrijpen dan 't woord van St
Paulus, uit een van zijn brieven, dat
ons op de derde Zondag van de Vasten
wordt voorgehouden: „Vroeger waren
jullie duisternis, maar nu licht inde
Heer."
Christus is ons licht.
Hy is ook de Heer. Omdat Hy in
Zyn menswording, in Zyn lijden
totterdood, in Zyn opstanding de
stervende wereld van de ondergang
heeft gered, heeft de Vader Hem de
heerschappij gegeven. „Mij is alle
macht gegeven", spreekt Christus „in
de hemel en op aarde."
Bij de wijding van de Paaskaars
wordt dit zo kernachtig tot uiting
gebracht door de woorden: Christus
gisteren en heden, begin en einde,
Alpha en Omega, Hem behoren de
tyden en de eeuwen, Hem komt toe
eer en macht in alle tyd en eeuwig
heid Amen."
In de Paasnacht zullen we ons
Alleluja jubelen, omdat Christus
de verrezen Heer Koning is van
heel de verloste wereld.
Christus is ook ons leven.
Christus heeft voor zover dat mo
gelijk was Zyn part geaomen van de
ellende, de pijn en de eenzaamheid
van ons gebroken mensbn.
Zelfs de dood wilde Hy niet ont
wijken Maar door Zijn verrijzenis is
Hy tot een nieuw, verheerlijkt leven
overgegaan, dat geen lijden of
brokenheid moer kent.
Zo „zeielt Hij aan Gods rechter
hand" en is Hy voor ons mensen
geworden tot een levenwekkende
geest."
Wanneer wy in Hem zijn, in Chris
tus zyn, door doopsel, door geloof en
liefde en tfouwe verwachting van
het glorieuse einde, dan zijn we
nieuwe mensen geworden, dan leiden
we een nieuw verborgen leven, van
oneindig verhevener aard dan het
zichtbare leven, waaraan wy zoveel
waarde hechten.
Wanneer wy „in Christus" zyn, U
kent toch die geliefkoosde uitdruk
king van Paulus, dan is ons leven
verborgen met Christus in God. Wel
kunnen wy nu nog maar een flauw
vermoeden hebben wat dit eigenlijk
voor ons te bètekenen heeft wel zal
dit ons later pas volledig openbaar
gemaakt worden, maar onze waar
dering voor dit verborgen leven is
nu toch wel èrg mat.
Wij hechten soms zo bitter weinig
waarde aan dit leven, dat we ons er
niet eens om bekommeren, als 'tdoor
het kwaad wordt verstikt.
Wij laten de duistere krachten in
ons hart te veel vrij spel, zodat deze
het licht van 't geloof maar al te
veel afzwakken.
Maar misschien zal in de Paas
nacht ons geloof weer feller gaan
oplichten, wanneer de priester by
het ontsteken van de Paaskaars zegt:
Lumen Christi gloriose resurgentis,
dissipel tenebras cordis et mentis.
Dat betekent: Het licht van Christus,
die glorievol verrijst, moge het duis
ter verjagen uit ons hart en onze
geest. p. Q.
Bij een jaarvergadering.
Christus wil ook zyn de Koning
Van de nieuw geboogde buurt,
Daarom zoekt Hij daar een woning
Van waaruit Hij 't volk bestuurt.
Wegens plaatsgebrek konden wij
vorige week niet die aandacht be
steden aan de vergadering der KAB,
die gewenst is. Want in die verga
dering, welke op de feestdag van St
Jozef gehouden werd in zaal Schellen,
sprak de Bondsvoorzitter, Jan Maenen
en zyn duidelijk betoog werd door de
vele belangstellenden met aandacht
beluisterd. Dat was geen wonder,
want duidelijk, goed gedocumenteerd
zette deze voorman der KAB de
betekenis van het lidmaatschap van
do Katholieke Arbeidersbeweging
uiteen.
In een kleine voorgeschiedenis
somde hij de redenen op, die geleid
hebben tot de stichting van een Kath
Arbeidersbeweging in Nederland en
in het bijzonder in Limburg.
Aangezien we reeds vorige week op
de wordingsgeschiedenis der KAB
dieper zyn ingegaan by de bespreking
van het „Gouden Boek" van Pater
Jacobs, kunnen we dit nu achterwege
laten.
De taak van de JLA.B.
De huidige arbeidersbeweging staat,
evenals in het verleden, klaar voor de
behartiging van alle arbeidersbelangen
en daarin is veel opgesloten, want het
houdt in, dat de KAB op de bres staat
voor een godsdienstige en zedelijke
verheffing, voor 'n culturele opheffing
van de arbeider, dat de KAB zijne
belangen nastreeft en behartigt op elk
terrein van het maatschappelijke,
sociale en economische leven.
Dat houdt tevens in, dat het klaar
staat voor de mens, voor zijn arbeid,
voor zyn gezin, voor zyn vrouw en
voor zyn kinderen, voorzyn huis, voor
zyn veestapel, voor zyn liefhebberyeD,
voor zyn tuin, kortom voor alles wat
voor een arbeider van belang is en
nodig heeft. En dit gebeurt zowel
nationaal, diocesaan als plaatselijk.
De KAB is daarom een gezinsbe
weging en alle organen en diensten
zyn afgestemd en ingesteld op de
gezinsbelangen.
De vakorganisaties behartigen in
de KAB de vakbelangen, dè KAB
zelf is het overkoepelend orgaan en
strekt zyn zorgen verder uit.
Wie de geschiedenis der laatste
25 jaren kent, weet hoe ontzaglijk
veel ten voordele van de arbeiders
is veranderd. Nog zyn we lang niet
klaar, aldus de heer Maenen. Ook
voor de toekomst liggen nog grote
plannon ter uitvoering.
Maar deze kunnen alleen uitgevoerd
worden als alle katholieke arbeiders
bun plicht kennen en zich aansluiten
bij hun organisatie. Hy, die profiteert
van ons werk, maar zolf geen offer
wil brengen, is niet alleen een laf
aard, maar remt het werk, dat alleen
gebeurd om de arbeidersstand in het
algemeen te verheffen.
Met zyn vele diensten en onder
organisaties eist de KAB nu eenmaal
veel van de aangesloten leden, maar
dit alles wordt per slot van rekening
gedaan ten hunnen voordele en hoe
dom is het dan werkloos te blijven
staan en te kankeren, dat er niets
gebeurd.
Ontwikkelingsavonden, leiderscur
sussen, sociale scholen, studieweken,
zyn voorbeelden, hoe men arbeiders
gelegenheid geeft zich op allerlei
terreinen te ontwikkelen, wat ze zo
broodnodig hebben.
Jarenlang is er gevochten voor de
publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie
en binnenkort wordt zij ingevoerd,
maar betekent dan, dat arbeiders mee
te beslissen hebben, mede aan de
conferentietafel zitten, mede moeten
cijferen en beslissen. Dat eist echter
ontwikkeling en parate kennis.
Daarom worden deze cursussen
gegeven, daarom heeft een arbeider
de dure plicht, als 't maar even kan,
deze te volgen. En zo is 't met alles
wat de beweging doet. Alles gebeurt
voor de arbeider.
Laat hy dan begrijpen, ook zijn
steentje bij te moeten dragen door
zyn persoonlijke inzet, door zijn per
soonlijk offer aan vrye tyd.
De heer Maenen doorliep dan in het
kort al de terreinen die de K.A.B.
met de verschillende instellingen be
strijkt en die zulk een prachtig werk
kunnen doen.
Vooral op de jongeren deed de Bonds
voorzitter een hartelijk beroep. Zij
zullen 'in de toekomst de arbeiders
klasse uitmaken en het zal aan hen
liggen, of het wer-k wat de K.A.B»-
gedaan heeft verder kan worden uit
gebouwd. Het is zo jammer, dat zy
de geschiedenis niet kennen, dat zy
menen, dat het nooit anders geweest
is, misschien dat zij dan enthousiaster
konden werken voor de standsorgani
satie, waaronder zij horen.
Papieren leden hebben wij niet nodig,
aldus de heer Maenen, maar kerels,
die het hunne er toe bijdragen, dat de
arbeider een zonniger toekomst zal
hebben als in het verleden. Daarvoor
moet ieder zich inzetten, daarvoor
moet iedereen zyn krachten geven,
Noord-Limbnrg
Sprekende over de werkgelegenheid,
had spreker met ontsteltenis de hoge
cijfers gezien van de werkloosheid in
Noord Limburg.
De K.A.B. kent ook dit probleem
en het heeft de bijzondere aandacht
van het bestuur. Al is het inderdaad
zo, dat in Noord-Limburg het arbeids-
overschot helaas een permanent
karakter zal hebben, de K.A.B. zal
echter haar daadwerkelijke medewer
king geven voor de aantrekking van
de hier zo broodnodige industriën.
Aan het einde dankte voorzitter
Janssen de bondsvoorzitter voor zijn
botoog, die ook in het begin van de
vergadering o.a. wethouder Heintjes
welkom heette, alsmede afgevaardigde
van het Dekenaal Sociaal Charitatief
Centrum, Verplegershond, Boeren
bond, K.A.V. en Kajotters.
Jaarverslagen
Dan kwamen de jaarverslagen los
en uit die regen van cijfers en instel
lingen hebben wy enkele losse no
tities gemaakt, die. een kleine indruk
geven van het gepresteerde in he*
afgelopen boekjaar.
Uit het jaarverslag van de secre
taris bleek, dat het ledental constant
is gebleven.
De penningmeester had nog wel een
f ïooo,— in kas, maar als alle reke-
keningen zyn betaalt dan is er nog
een kleine rest over en dus kan het
nieuwe jaar met een gerust hart
worden ingegaan.
Herwonnen Levenskracht haalde
voor haar nobel doel moer dan f 5300
bij elkaar, een prestatie, die er zijn
mag. Priesterstudiefonds kon dit jaar
f 600 afdragen.
De Volksspaarbank telt nu meer
dan 450 spaarders en kon gelukkig
constateren, dat de spaarziD, ondanks
de moeilijke tyd, toch nog groot was
want meer dan f 20.000 werd er in-
De Klein-vee-centrale verzekerde
meer dan 115 varkens en 4 geiten
voor een verzekerd kapitaal van
f 27 000.
De solidariteitsdienst sleepte het
afgelopen jaar bijna f 1200 bij elkaar
en kon daarmede 32 gezinnen helpen
in de ergste nood, door 318 dagen
hulp te verstrekken.
Het Gezinszorgfonds, een der nieuwe
instellingen, telt al 83 leden en de
toekomst ziet er goed uit.
Herinnering
Ik zag eens kans een dik schrift te
stelen vau een Jap, in het begin van
myn gevangenschap en heel de oorlog
door heb ik het kunnen redden voor
de loerende ogen en de grijpgrage
handen van Jappen en Koreanen.
In dat vervuilde cahier heb ik myn
gedachten neergekrabbeld, liggend op
myn matje, in de cel der gevangenis
of in de loopgraaf rond de pillbox.
Terwijl ik die krabbels op papier
zette, stonden de herinneringsbeelden
van mijn kinderen ma voor de geest
en heel myn angst, myn zorgen en
hoop, hebben er vorm in gekregen.
Als ik er nu nog eens in lees,
realiseer ik me, dat die 80 bladzijden
onbewust bedoeld zyn als een recht
vaardiging tegenover myn vrouw en
kinderen, als een vrijpleiten voor het
leed, dat ook over hen kwam.
Meer dan vier jaren bestond ik
alléén in de verhalen van hun moeder
en evenals ik me van hen allen een
ideaal fantasiebeeld vormde, zo werd
ik voor myn kinderen een ideaal
vader; beide boelden ver afstaande
van de realiteit.
Nu ben ik teruggekeerd met myn
gezin. Door de steden en dorpen van
ons goede Limburg waren nog de
schrikbeelden rond van Hitiers aan
hang. De puinhopen getuigen na jaren
nog van de zinloze vernieling, de
torenloze kerken zijn één grote aan
klacht en de verhalen over kelder-
leven, bommen, granaten en evacuatie
klinken nog zo echt, of Duitser en
Tommy pas hun hielen hebben laten
zien. En na zo'n verhaal volgt vaak
de vraag: En hoo hadden jullie het
daarginds
Evenmin'als ik my het wezen van
de Europese oorlog, de Hitier-Jugend
en het geleden leed kan voorstellen
als harde werkelijkheid, nog minder
kan in woorden worden uitgebeeld,
wat daar is geleden, hoe satanisch de
Jap handelde met onze vrouwen en
kinderen, hoe geraffineerd een volks
deel, om zyn blanke vel alleen, sys
tematisch werd geliquideerd en uit
gehongerd.
Als ik me eens laat verleiden tot
vertellen, schuddon ze meewarig het
hoofd en zwijgen verder over hun
eigen leed.
Niemand wordt graag beklaagd en
vooral niet stilzwijgend en daarom is
het, dat, wie werkelijk leed, niet
graag vertelt.
Als het Aziatische avontuur was
geëindigd met de val van Japan en
wy weer direct hadden kunnen begin
nen met de opbouw van Indonesië,
zou elke terugblik overbodig zyn voor
het publiek, doch de omstandigheden
hebben téveel jongens naar het Verre
Oosten gevoerd, téveel kinderen uit
dit goede land hebben daar het leven
gelaten en dit maakt publicatie zo
niet noodzakelijk, dan toch actueel.
Het moreel van de krijgsgevange
nen bleef hoog, hoe uiterst moeilyk
het leven ook was, hoeveel er ook
van onze lichamelijke en geestelijke
welstand werd gevraagd. En een der
Door de vacantie-actie konden 32
arbeidersjongens een pracht-'vacantie
genieten in Groenewoud te Swalmen.
Voor de Kerstactie werd 305 guldon
bij elkaar gehaald, waarmede zieken
en ouden van dagen met een pakje
konden worden verrast.
Dan W6rd de traditionele tombola
gehouden en menig pry's word onder
de honderden aanwezigen verdeeld.
De geestelijk Adviseur deed ten
slotte in een kort maar krachtig
woord, nogmaals oen beroep op allen
om de sociale cursussen te volgen en
spoorde vooral de arbeidersmeisjes
aan de Mater Amabilisschool te-volgen.
Wethouder Reintjes sprak tot slot
een kort woord, waarin hy de goede
samenwerking prees, die bestaat
tusBen K.A.B. en Gemeentebestuur.
Aan het slot van een redevoering,
die hy deze week in Utrecht voor
jonge boeren heeft uitgesproken, heeft
minister Mansholt gezegd, dat de in
tegratie van de landbouw in West-
Europa om politieke redenen zeer ge
wenst is.
Gebrek aan samenwerking zal lan
den, die ten achter zyn met hun
landbouwontwikkeling, doen verkom
meren en werkt onrust in de hand.
De besprekingen omtrent de West-
europese landbouw-integratie zullen
volgende week in Parijs beginnen.
Minister Mansholt zei, dat hy er niet
met hoog gespannen verwachtingen
zal heengaan, maar hy achtte de con
ferentie zijnde een stap in de goede
richting belangryk.
„Jonge boeren zo heeft minister
Mansholt deze week gezegd neemt
contact op, met de boeren en hun
organisaties in Europa". Een goede
verstandhouding in de landbouw tus
sen de verschillende vrye landen zal
volgens hem rust, orde en vrede be
vorderen. De jonge boeren, tot wie
hy sprak, hebben in drie groepen in
de jaren '49, '50 en *51 een studiereis
gemaakt naar de Verenigde Staten.
De excursies waren een onderdeel
van de Technical Assistance (tech
nische hulpverlening) aan de Marshal
landen. Vandaar, dat Clarence Hunter,
hoofd van de Nederlandse Missie van
de Mutual Security Agency, de reünie
van de jonge boeien heelt bijgewoond.
Met cyfers en voorbeelden toonde
minister Mansholt aan, hoe belangrijk
een productieverhoging is voor het
land en zyn landbouw. Do activiteiten
moeten volgens hem gericht zyn op
een verhoging van de uitvoer en een
bopeiking van de invoer. Een en an
der wel te verstaan zonder be
schermende maatregelen. Verhoging
van de veevoederproductie, verbete
ring en scheuring van het grasland,
herziening van de methoden van hooi
winning en bewaring kunnen in Ne
derland met kans op succes worden
toegepast.
Na minister Mansholt heeft de heer
Clarence E. Hunter een korte toe
spraak gehouden tot de jonge boeren
die zyn land hebben bezocht.
Eind Maart kan men zaaien of po
ten o.a. vroege aardappelen, tuin
bonen en erwten. Bloemenanjers
en asters, en verder de volgende
groentenwortelen, en kropsla,
radys, savoye kool, postelyn en
peterselie.
Van 1 tot 3i Maart lengen de da
gen 1 uur en 56 minuten.
Op koolplanten komen geen rupsen
als men er tomatenplanten tus
sen plaatst.
Cacaovlekken verdwijnen als men
de stof in het water zet en daar
na uitwrijft met verdunde glyc8
rine.
Lekkende glazen - maakt men water
dicht door spoeling in waterglas.
hoofdoorzaken hiervan was de stellige
verwachting, dat wy na de bevrijding
weer met open armen zouden worden
ontvangen door het Indonesisch volk
om weer Op te kalefateren, wat de
Jap had vernield.
Ik ben er heilig van overtuigd, dat
geen onzej zich ooit bewust is geweest
van het feit, dat wy, onderdrukkers
waren en ik pry's me gelukkig te
kunnen getuigen, dat ik toen en ook
nu niet ééa enkele Indonesiër mijn
vijand kan noemen. Daarvoor heb ik
te veel vriendschap, te veel steun
ondervonden en zyn de 23 jaren
Indisch leven te mooi geweest.
Wat er ook zal groeien van dit
jonge land, nimmer zal ik deze ge
negenheid vergeten, welke dit volk
betoonde aan elke blanke, die het
met begrip en -voorkomendheid na
derde. Toen de Jap ons afsloot van
dit volk en er zyn giftige propaganda
over uitstortte, moest ik het eerste
onvriendelijke woord nog horen en 't
eerste teken van vijandigheid nog
ontdekken. En hierin sta ik zeker
niet alleen.
Priesters, dokters, onderwijzers;
technici en planters, zy allen zullen
unaniem ditzelfde moeten getuigen
en met zekere weemoed terugdenken
aan hun tropenjaren en het leven in
de binnenlanden. Opzettelyk noem ik
hier hot woord „binnenland", omdat
ik de grootstads Indonesiër wil uit
schakelen, zowel als de dito Neder
lander. Soerabaja, Batavia en Medan
zyn Indonesië niet, en de mensen,
die daar wonen geen echte Indone
siërs meer. Zij zyn opgenomen in het
leven van jakkeren en jachten en
opgeslorpt in het oppervlakkige leven
van alle grote steden, losgeraakt van
hun des8agemeenschap, los van hun
„adat", de ongeschreven wetten,
welke het sociale en familieleven van
In de nood dezor tyden is de mid
denstand het kind der rekening. Het
is van belang, aandacht te wijden aan
zyn zorgen.
Laat ons op de voorgrond stellen,
dat een deel van de middenstand
leeft in bedryven, die onrendabel
zyn. Het gevolg is dikwyls armoede.
Het bestaan van vele kleine mid
denstanders ligt beneden het loon van
een normale ai beider. De uitspraak is
wreed, maar overeenkomstig de wer
kelijkheid er is een te grote bezet
ting van winkels voor vele bedrijfs
takken. En de vraag rijst, of niet
inkrimping van het aantal midden-
standsbedryven de enige economisch
juiste oplossing is.
Het crediet aan de middenstand
heeft nog niet de vorm aangenomen
van liefdadigheid. De middenstands-
banken hebben tot dusver handig en
verstandig gemanoeuvreerd, maar de
nood gaat steeds meer nijpen en het
regent faillissementen. Zal het niet
geboden zyn, dat velen, die thans in
kleine|middenstandsbedryven werken,
een andere uitweg kiezen en daarmee
een bestaanszekerheid trachten te
verkrijgen, welke verkieselijk is boven
het sloven voor minder dan een
boterham, waartoe velen tegenwoor
dig zyn gedoemd?
Hoe geraakte de kleine middenstand
in zyn slechte positie
De behoefte aan nieuwe voorzienin
gen en aanvullingen, die in de eerste
jaren na de bevrijding aan de orde
was van de dag is thans verzadigd
en wy aanschouwen nu juist het
tegengestelde verschijnsel.
Tengevolge van de fiscale druk be
perkt het publiek zich tot de aankoop
van waren, die de minste winst op
leveren en onthoudt het zich van
aankopen, die niet noodzakelijk zyn.
Vele lezers zullen opmerken, „ge
hebt mooi praten. Ge zoekt naar de
oorzaken van de malaise, maar ge
hebt geen andere oplossing dan
opheffing van winkelbedrijven, dat
betekent, dat ge de mensen op straat
wilt zetten, zonder dat ge ervan ver
zekerd kunt zyn, dat die mensen ge
legenheid of bekwaamheid hebben iets
nieuws te beginnen. Uw advies komt
'neer op een vergroting der werkloos
heid".
Inderdaad de inkrimping van de
kleine winkelstand geeft een econo
mische oplossing en geen sociale 1
Maar het was niet onze bedoeling
het probleem van de kleine midden
stand door te hakken als een gor
diaanse knoop en als onze mening te
kennen te geven, dat men een aantal
mensen die tot het nijverste deel
behoren van onze bevolking maar op
straat moet zetten.
Het scherpstellen van een vraag
stuk betekont niet, dat men zyn
wrede consekwenties aanvaardt, maar
alleen, dat men zich rekenschap wil
geven van de werkelijkheid.
Alvorens wij denken aan het econo
misch paardenmiddel, willen wij onder
zooken in hoeverre de ellendige toe
stand, die in vele gevallen nauwelijks
zyn droog brood kan verdienen, een
gevolg is van verkeerd regeringsbeleid
en van verkeerde wettelijke en admi-
stratieve maatregelen.
De regering moest zich onthouden
van onjuiste prijszettingen. In enkele
voedingssectoren is de bedoeling der
prijszettingen, om de algemene levens-
kosten laag te houden, maar wy
krygen de indruk, dat men zelfs kleine
winsten aan de winkelier misgunt.
Zo is bijvoorbeeld de prijs die de
consument moet betalen voor het
regeringsbrood verhoogd, maar de
winstmarge van de bakkers is niet
verhoogd.
Bakkers, die alleen regeringsbrood
zouden leveren, komen niet aan hun
kosten. Men moet zyn winstmarge
vinden in hot wittebrood (en banket)
de Indonesiër gevangen houden.
Het verlangen, terug te keren in
de omgeving, welke ons als 'n tweede
vaderland dierbaar was geworden,
hield velen onzer op de been zy, die
dit misten, waren er erger aan toe.
Ook het verlangen naar het gezin,
waaruit we waren losgerukt, was een
ruggesteun. Dan kwam daar voor
velen het verdiepte en gelouterde
Godsvertrouwen by, wat iets zo sub
tiels en persoonlijks was, dat de
waard9 er van niet te bepalen is.
Voor mij persoonlijk is vooral dit
laatste de grote steun geweest.
In Indonesië heeft de Jap ong veer
30000 krijgsgevangenen gemaakt: hoe
veel burgers er geïnterneerd zyn,
mannen, vrouwen en kinderen, zal
wel nimmer precies bekend worden
Het waren er vele tienduizenden.
Alle gezonde krijsgevangenen wer
den uit Indonesië afgevoerd deels
naar Japan voor de mijnennaar
Siam en Birma voor de „dodenspoor-
weg"; naar Singapore voor het grote
vliegveld en naar vele andere oorden
in het reuze-rijk. Circa 40 pet. der
krijgsgevangenen keerde nimmer te
rug; op het slagveld gedurende de
de strijd van 3 maanden sneuvelden
er veel minder dan in de kampen ge
vangenissen en langs de spoorlijnen.
Het „aardse tranendal" werd voor
hot Nederlandse volksdeel ginds een
waar dal van tranen.
Dit verhaal zal een eenvoudig ver
haal worden van een burger, die ge
mobiliseerd werd, die het „schone"
van de strijd en de ellende van het
krijgsgevangenschap in al zyn zwaarte
he«ft ervaren en erdóór kwam.
Elke oorlog kent veel aspecten, ook
deze strijd. Een ervan is de strijd
voor het rassenidee en de rassenwaan.
Want in de grond van de zaak was
het een strijd van ras tegen ras, het
dat in verschillende plaatsen niet of
weinig gegeten wordt. Vindt men
deze uitweg niet, dan is het bedrijf
onrendabel.
0—
Een ander euvel, waarvan de oorr
zaak bij het publiek te zoeken is, is
dat de middenstand dikwyls niet of
moeilijk invorderbare credieten heeft
te verlenen.
Veelvuldig is de klacht der leveran
ciers: „Myn geld staat onder de
mensen 1"
De winkelier is lankmoedig, omdat
hy bevreesd is voor het verlies van
de klant. Maar hy heeft zelf zyn
inkopen en zyn vernieuwiugen en hij
heeft de bedragen, die daarvoor dan
nodig zyn, te sparen uit eigen mond.
Het is op zichzelf on- sociaal om
credieten op te nemen by de kleine
leveranciers, maar het funest gebruik
zich hier te onthouden van contante
betaling, is in deze tijd hoogst onver
antwoordelijk!
Maar laat ons de belemmeringen
welke de overheid aan de midden
stand in de weg legt, niet vergeten.
Laat ons beseffen, hoe de midden
stander in moeilijkheden gebracht
wordt, doordat hy, by de stijgende
en ingewikkelde belastingen admini
stratief fiscaal wordt bezwaard opeen
verbijsterende wijze.
Er zyn allerlei formaliteiten ie
vervullen voor de sociale verzekering
voor loonbelasting, voor verevenings
belasting enz.
Deze moeilijkheden kunnen grotere
bedryven gemakkelijker oplossen dan
de kleinen, hoewel ook die een staf
van feitelijk improductief personeel
daartoe moeten gereed hebben.
Maar de eis is vereenvoudig de
belastingheffing en de regeling der
sociale lasten en ge komt reeds een
heel eind aan middenstandsbezwaren
tegemoet.
0—
Men wil het teveel aan kleine
middenstandsbedrijven snoeien, door
de middenstandsexamens te verzwa
ren. Maar de vraag mag wel gesteld
worden of door deze examens het
ontstaan van een deskundige midden
stand voldoende gewaarborgd wordt,
Lyden deze examens niet te veel
aan theorie
Laat men de middenstander niet
dingen leren, die hij niet nodig heeft
en is het niet zo, dat de middenstan
der hoofdzakelijk moet varen op zijn
practische kennis en zyn handelsge-
voel
Ziehier een boeketje grieven tegen
de behandeling, die men de midden
stander aandoet en de positie, waar
men hem in plaatst.
Er zou nog veel kunnen worden
verbeterd, indien men oog had voor
de werkelijkheid!
van 6 April 1889
Op de markt van 3 April werden
aangevoerd 190 stuks hoornvee en
200 biggen.
By de openbare aanbesteding op
4 April te Oostrum gehouden tot het
bouwen van een toren, portaal enz.
waren de inschrijvers:
Jos. Wijnhoven te Vierlingsbeek
voor f 1930; L. Wynhoven te Venray
voor f I800; Engelb. Oudenhoven te
Venray voor f 1710; Corn. Baeten te
Roggel voor f 1500. Het werk werd
gegund aan de laagste inschrijver.
van 5 April 1890
Op 9 April zou de Bouwkundige
N. J. H. van Groenendaal te Heems
kerk in het koffiehuis van de heer
P. J. Rutten aan het Eind te Venray
Aziatische tegen het blanke, een strijd
welke nog in volle sterkte woedt in
vele delen van Azië.
Terwyl violen en schepen, volge-
stapeld met geroofde goederen uit
Indonesië naar Japan voeren, werden
wy voorgesteld in de propaganda als
uitzuigers, onderdrukkers en slaven
handelaars. Deze stryd in zijn geheel
is een drama, doch waar ligt de cli
max ervan? Ligt die in 1942, toen
een onvoldoende, te kleine en onge
trainde weermacht zonder effectieve
steun van bondgenoten moest optrek
ken tegen de overmachtige vyand
Japan: toen geheel Indonesië de wa
pens opnam, van 18 tot 50 jaar,
militie landstorm en beroepssoldaat,
ongeacht positie; toen de nationalis
ten hun strijdbijl begroeven en on
voorwaardelijk de zijde kozen van
Nederland
Ligt de climax in de jaren 1942 '45
toen het gehele Nederlandse deel van
de bevolking geknoet en geknecht
werd? Of ligt ze in de naoorlogse
jaren, welke ook oorlogs jaren geble
ven zyn, pijnlijker dan de voorgaande?
Wat was het schoon te leven in
Indonesiëhet werk was er welda
dig, omdat een jongeman er kans
kreeg zyn waarde te tonen het le
ven was er goed door zijn gemoede
lijkheid en vrijheid; het land was
machtig mooi; ja Indonesië is een
goed land, bewoond door een goed
volk, al is het tijdelijk wat oneven
wichtig, soms zelfs gedérailleerd.
Wy waren een koloniaal land, maar
algemeen werden onze koloniën
erkend als model koloniën en het
„rnea culpa", na de oorlog zo vaak
gehoord, wil niet van mijn lippen
komen, omdat.... ja. omdat het een
pertinente leugen isomdat onzo
Medische dienst, ons onderwijs, ons
bestuur, onze Missie en Zending op
