WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN Een „Hollander" zag ons §di (Peace's 4jamanie welde faest. UQaning-taeuiiizing vaat lOentay. $eugd qemeenteeaad Veulenkeuring te Horst Peelontginning BEL BIJ BRAND 3 9 2 Zuinig met staken. De iveceld land. Zaterdag 26 November 1949 No. 47 Zeventigste Jaargang Druk en Uitgave Firma van den Munckhof Drukkery Kantoorboekhandel Grootestraat 28 Telefoon K 4780 512 Postrekening 150652 PEEL EN MAAS Advertentieprijzen op aanvraag verstrekt Abonnementsprijs per kwartaal: voor Venray fl 1.00 buiten Venray fl 1.20 uitsluitend vooruitbet. Kort geleden heeft een redacteur var. het Algemeen Handelsblad een tocht langs de Limburgse Maasdorpen gemaakt. Zijn indrukken heeft hij in een levendige beschrijving samen gevat. Over Venray schrijft hij Venray doet sterk denken aan Vlaamse plaatsen één of twee jaar na de eerste wereldoorlog. Menig huis draagt sporen van beschieting en bombardementkogelgaten in de muren, afgebrokkelde kozijnen. Op verschillende punten zyn nood woningen verrezen, maar daarnaast ziet men ook straten met nieuwbouw, netjes doch eentonig. In het lang werpige houten gebouw, waarin de dienst van de wederopbouw is onder gebracht (hieronder ressorteert het hele gebied van Noord-Limburg), ver telt men ons, dat de wederopbouw gestadig voortgang vindt er werden alleen in deze éne gemeente 179 panden totaal verwoest, 853 zwaar en 983 licht beschadigd; 22 panden zijn nu herbouwd, van de „zware gevallen" is 8 7 pet. hersteld en van de lichte reeds 8.2 pet. De majestueuze kerk van Sint Petrus Banden, die tijdens de slag bij Overloon werd gebombardeerd, heeft haar lioog dak teruggekregen, maar de 90 meter hoge spitse toren, die vroeger deze gehele streek beheerste, bestaat niet meer. Toen de gigant op 14 October 1944 werd afgeschoten,1 tuimelde hij over het kerkhof heen en nog altijd ziet men daar vele ge havende grafstenen en -kruisen. De gebarsten luidklok is nu zelf grafmo nument geworden. De meeste herstelde kei ken hebben iets kils en naakts, maar die van Venray bezit, afgezien van de geredde kunstschatten, een unieke schoonheid in de doorkijk door haar geopende middendeuren: een perspectief, zuiver middeleeuws als de achtergrond van een primitief heiligenschildery met 'n groene boomstam in een gewijd licht, onvergetelijk mooi. Ze kregen de oorlog thuis Om het dorpje Wanssum is in de herfstdagen van 1944 verbitterd ge vochten. Het doet, nu ietwat droef geestig aan, daar rondom het brug getje over de Molenbeek, en de her nieuwde en vergrote graansilo van de Landbouwbond geeft het landschap iets drukkends. Een kwartier verder gaans ligt het veerhuisje onder enige lindebomen. Dromerig stroomt de Maas tussen glooiende oevers die vol herinneringen zijn aan dramatische gebeurtenissen. Aan de overzijde ligt Well met de tragische bouwval van zijn kerkje. In 't blanke Wellse veerhuis hangt een transparant voor een der vensters, waarop men kan zien hoe dit kerkje er vóór de oorlog uitzag met zijn slanke toren. Door de radio klinkt orgelmuziek een praeludium van Bach; en burge meester S.D. Douven vertelt van de benauwende dagen iri hec najaar van 1944, toen twee of drieduizend burgers uit Essen en andere grote West-Duitse steden in Well en omgeving loop graven kwamen maken. Eens op een avond klom een van die Duitsers op de bank achter het orgel in het kerkje en gaf in vol slagen duister een bespeling, die in wijde omtrek de harten ontroerde. Nooit tevoren had het Wellse kerk orgel zo schone muziek laten horen. Des nachts zongen de Duitsers toen liederen achter de dijk. Aan de overkant waar de geallieer den zaten, was het opmerkelijk stil. Men vergat de oorlog voor enkele uren. De muziek sloeg een brug over het water. Des anderen daags be gonnen de kanonnen weer te blaffen (de Duitsers moesten hun luttele stukken geschut voortdurend ver plaatsen om hun tegenstanders de indruk te geven alsof zij er méór be zaten) en precies om twaalf uur 's middags werd het Wellse kerkje aan stukken geschoten. De burgemeester, ondergedoken in een keldertje, heeft het alles van nabij gezien en er een dagboek over vol geschreven. Helaas heeft hij dit dag boek, bij zijn avontuurlijke vlucht over de Maas in een harmonica ver borgen moeten achterlaten; misschien wordt het nog eens ergens in Duits land gevonden. Legendarische tocht De tocht van de burgemeester per kano in die sneeuw jacht van 11 op 12 Januari 1945, toen alle inwoners van Well plotselingmoesten evacueren heeft in het'dorp iets vaneen legende gekregen. Ieder jaar op deze datum, komen degenen, die achter de burge meester aan de rivier overstaken en (zonder het te weten) dwars door een mijnenveld naar de geallieerde linies liepen tezamen teneinde hun redding te herdenken. De geallieerde bevel hebber aan het front bij Wanssum kreeg belangrijke inlichtingen en dank zij de voorspraak van de burgemeester werd het historische kasteel van Well voor verwoesting gespaard. Dit kasteel verdient, juist in een landstreek, die zooveel mooie gebou wen heeft mceten verliezeu, een beter lot dan het nu beschoren schijnt. Het is sterk vervallen, weer en wind hebben vry spel in de hoge, stille vertrekken, waarmuren, schou wen, schoorsteenmantels en vensters in bedroevende toestand verkeren; gescheurde lapjes vervangen glas, op de wanden zyn herinneringen aan een 3oldatenverblyf te vinden. („Wy houden ons aan één meisje" met een summier portret) en de houten trappen zijn een schande voor zulk een aristocratisch slot. In een bijgebouw is de landbouw school onderdak gebracht en 't oude jagershuis nabij de ingangspoort heeft men tot kerk verheven: een van de merkwaardigste kerkjes van Neder land nu, donker en mysterieus, de zware stylen en gebinten geven het geïmproviseerde bedehuis een uniek landelijk cachet, nergens zal men een stemmiger Kerstmis kunnen vieren dan in deze innig-vrome stal. Toon Vader Benedictus is de zesde eeuw zijn Regel schreef en de ont vangst van do gasten regelde, be paalde hij, dat er by het ontvangen van armen en pelgrims, de uiterste zorg aan de dag gelegd moet worden, want de eerb:ei voor de ryken zegt hy boezemt van zichzelf al genoeg ontzag in. Zo is het gebleven tot op de hui dige dag; de ryken hebben overal de voorrang; de gewone man moet voor hen opzy; zij behoeven zich niet te storen aan de wet, want hun geld maakt hen onstrafbaar; alle deuren gaan voor hen open en iedereen buigt als een knipmes; bovendien vormen zy een gesloten kp.ste, waarin geen vreemdeling binnendringt en waar binnen allen elkander helpen, indachtig het schone woord, dat grote honden elkaar niet by ten. Een Fransman heeft het afgrond diepe verschil tussen ryk en arm scherp en geestig getekend: „Un idiot pauvre est un idiot; un idiot riche est un riche". Een arme idioot is een arme zonder meer; een rijke idioot is altyd nog een man met centen. Steeds wordt een ryke anders, milder beoordeeld dan een arme, ofschoon wy allen er diep van over tuigd zyn, dat de waarde van een mens niet gelegen is in zijn beurs, zyn auto, zyn banksafe, maar in zyn hart, zyn karakter, zyn ziel. Een is er geweest, die geen vinger verroerde voor alle schatten van de wereld en daarom het recht had de rijkén de zweep van zyn harde woorden over de rug te trekken: Christus. Letterlyk zegt Hy in het Evangelie: Voorwaar Ik zeg u: het is voor een ryke moeilijk het ryk der Hemelen binnen te gaan. En nog eens zeg Ik u: een kameel gaat makkelijker door het oog van een naald, dan een ryke in het koninkrijk der hemelen. Ook by de oude kerkvaders hadden de ryken niet de beste reputatie. Zy zien meer de sociale kant van de rykdom en het onrecht van de ar moede. St. Ambrosius schryft: „Eigendom heeft geen rechten. De aarde is des Heren en wy zyn Zyn kinderen. De heidenen hebben de aarde in eigen dom. Zy lasteren God." De grote bisschop van Milaan wil slechts dit zeggen: God heeft de aarde geschapen voor alle mensen. Alle mensen hebben in gelijke mate recht op haar voortbrengselen. Wie deze voor zich zelf opeist zonder aan zyn noodlijdende broeders en zusters te denken, pleegt onrecht tegenover God. Sint Hieronymus schrijft: Rykdom is altijd het gevolg van een diefstal, begaan door de tegenwoordige bezit ter of door zyn voorganger. Deze taal heeft geen verduidelijking nodig; wel dient er op gewezen worden, dat hier over echte rijkdom, niet over middelmatige welstand, door spaarzaamheid en verstandig beheer verkregen, gesproken wordt. Sint Augustinus schrijft: Zy, die overbodige d»ngen bezitten, bezitten het eigendom van anderen, want alle mensen hebben recht op een menswaardig bestaan. De uitspraak van deze kerkvader klinkt minder communistisch dan die van zyn voorganger, maar laat overigens aan duidelijkheid niets te wensen over. Ook in de allerjongste tyd hebben vooraanstaande geleerder, en denkers de staf gebroken over de rijken. Hiertoe behoort ook de beroemde Franse kanselredenaar Pater Riquet S.J. Deze schreef onlangs in een frans weekblad: Ons christendom streeft er niet naar armoede of middenstandmaat te verspreiden, maar het verkiest gemeenschapsrykdommen boven de schatten, die het egoïsme zich toe eigent. Hy wil hier alleen mee zeggen: de bezitsverhoudingen en de onkos ten verhoudingen zyn in onze maat schappij niet wat ze moeten wezen; daarom streeft de Kerk naar wel vaart voor allen en veroordeelt de rykdom van enkelen. P. H. RONGEN, O.C.R. Zaterdagavoud huldigde Venray's Harmonie in Zaal Wilhelmina haar leden, die meer dan 25 jaren lid of erelid van deze vereniging geweest zyn in een gezellige besloten verga dering. Toen allen aan de rijk voor ziene koffietafel gezeten waren, sprak de vice-voorzitter de grote jubilaris van deze dag, Dr. H. Sala toe en dankte hem voor alles, wat hy ge durende zijn Presidentschap voor de Harmonie gedaan heeft. Honderde malen heeft hy anderen geluk geweest by feesten, tientallen priesters naar het altaar begeleid, maar nu was Dr. Sala dan zelf het kind van de rekening. Spreker hoopte dat Yenrays Harmonie nog lang van Dr. Sala's leiding zal kunnon profi teren en bood dan de jubilaris een prachtige bloemenmand aan.' Tijdens de koffiemaaltijd kwamen de Heren Geestelijken de feestelingen feliciteren en hartelijk danken voor al het werk, dat zy voor de Kerk gedaan hebben. Na de koffietafel reikte Dr. Sala aan de andere jubilarissen een oor konde uit en werden de navolgende leden en ereleden gehuldigd: Jos. Ariaens, bestuurslid-commis saris, 70 jaar lid; Piet Siebers, 46 jaar lid; Hub. Lucassen, 35 jaar lid; Alfons SybersKzn., 33 jaar lid; Frans van Bergen, 33 jaar lid; They van Els, 31 jaar lid; Piet Janssen, bestuurs lid-penningmeester, 27 jaar lid. Ereleden. Alfons Sybers, 51 jaar lid; Jan Vollebergh, 51 jaar lid; Frans Vollebergh, 51 jaar lid; Piet Spee, 5t jaar lid; Hub. "Verheugen, 51 jaar lid; Jan Oudenhoven, 4 5 jaar lid; Jan Arts, 45 jaar lid; Piet Beerkens, Piet Verbeek, Ant. Creemers en Willem Jenniskens, allen 40 jaar lid. De avond werd onder zang, mu ziek en voordracht en het ophalen van oude herinneringen zeer gezellig doorgebracht. Bij de toewyzing van woningen voor 1950 zijn aan Venray maar 19 herbouw-woningen toegewozen. Hier zijn niet by inbegrepen, die by nieuw te bouwen boerderijen behoren, ter wyl voor woningen met bedrijfsruim ten, dus met winkel enz. in 1050 afzonderlijke bouwvolumens worden beschikbaar gesteld. De z.g. herbouwwoningen zullen geen grotere inhoud dan 400 M3 mogen hebben. We mogen niet ontevreden zyn, dat wy van de 350 woningen, die voor herbouw in Limburg beschik baar waren, een dergelijk aantal gekregen hebben. Het is de bedoeling, dat door dit kwantum hei bouw woningen einde 1950 minstens 40 pet. van do ver woeste woningen zyn herbouwd en zo te beoordelen halen we dit per centage zeker. Van de 350 industrie-woningen die voor Limburg bestemd zyn, heb ben ons inziens terecht de Mijnen er 200toegewezen gekregen, maar daarmede tevens het grootste deel ingepalmd. Venray heeft van de 150 overge blevenen 2 woningen gekregen, het zelfde aantal als Horst, en Maasbree. De verdeling is geschied volgens een enquête, waarop het aantal mannen, dat scheiden van hun huisgezin, voor hun werk in pension moet gaan en het aantal mannen, dat meer dan 10 km van hun werk af woont. Hoewel tegen deze regel niets is in te brengen en de woningen billijk verdeeld zijn, is het ons een raadsel, hoe men industrievestiging kan be vorderen, zonder daarvoor ook wo ningen ter beschikking te stellen. Mogelijk kan de Minister hierop eens attent gemaakt worden. Voor de nieuwbouw is Venray wel heel treurig behandeld, 6 nieuwe woningen is ons deel, tegenover Horst met 17 en Grubbenvorst met 6. Zeker, met de nieuwo prefab-wo ningen hebben we reeds iets opge maakt, maar als het waar is, dat deze toewyzing gegeven is volgens het aantal abnormale samenwonin gen en wel 10.26 pet., dan zou Ven ray maar 60 gezinnen tellen, die geen voldoende ruimte hebben. En dat aantal is dwaas, als men het verlangenlystje ziet van de wo ningcommissie. •Daar wy aannemen, dat Gedepu teerde Staten het rantsoen juist vol gens deze gegevens verdeeld heeft, dan kan het niet anders of de enquête heeft onjuiste cyfers gegeven voor Venray. Het totaal aantal woningen wat Venray in 1950 gaat bouwen, be draagt dus 27 stuks en indien de herbouw voor winkelpanden nu niet meevalt, dan zal het er voor de Venrayse bouwwereld niet zo heel prettig uitzien, vooral daar de zes nieuwe woningon per stuk nog geen 300 M3 inhoud mogen hebben en dn: dezelfde dwaze maatstaf is als in voorgaande jaren. Ook in Venray Reeds lang waren enkele Venrayse jongeren van plan het voorbeeld van Zaltbommel te volgen en ook hier een jeugd-gemeenteraad op te richten. Over de doelstelling en handelwyze heeft men eerst nog eens geïnfor- meere en met een kleine wijziging zal deze Jeugd-gemeenteraad ook in Venray worden opgezet. Het doel van deze Jeugd-gemeente raad is het tot stand brengen van contact tussen de jongeren, om door gemeenschappelijk beraad, in een sfeer van openheid, onderling vertrouwen, in democratische gezindheid, de be langstelling voor vraagstukken van staatkundige aard te bevorderen, het inzicht omtrent vragen van maat schappelijke betekenis en de opvoeding tot burgerzin te bevorderen. Dat is dus nog al heel en de J.G.R wil deze doeleinden nastreven en zien te bereiken door gebruik te maken van alle in ons democratisch staats bestel passende middelen, o.m. door in maandelijkse bijeenkomsten op het doel betrekking hebbende vraagstuk ken te bespreken. Door het verrichten en publiceren van studies, tot het verstrekken van adviezen en door alles ter hand te nemen, dat de be langstelling voor de publieke zaak kan vergroten. Een en ander geschiedt dan juist als in de officiële gemeente raad. Wie dit programma zo eens rustig dooi leest, struikelt byna over al die zware woorden, die het doel aangeven, Openheid, onderling vertrouwen, democratische 'gezindheid, staatkunde en burgerzin zyn veelal begrippen, waar de jeugd nu niet direct warm voor wordt en het zal dus nuttig zijn eerst de werkelijke betekenis en zin van deze woorden tot uiting te brengen wil men ze ook werkelijk toe kunnen passen. Dit is schijnbaar ook ingezien dooi de organisatoren want men heeft maar direct enkele practische punten op genoemd, die de J.G.R. zal behandelen woonruimte voor jonge mensen met huwelyksplannen, kinderspeelplaatsen jeugdlokalen, sportruimten, kampeer gelegenheid, aankweking van eerbied voor natuurschoon, subsidies, tegen gaan van baldadigheid, terwijl ook de culturele vorming der jeugd in het programma is opgenomen. De behandeling van de agenda van de officiële gemeenteraad is slechts een bijkomstig punt, hoofddoel blijft jeugd vorming. Het is de bedoeling, dat de leden van de J.G.R. voor de eerste maal worden aangewezen door de verschil lende jeugdgroeperingen, met eenzelfde standenverhouding als in de officiële gemeenteraad, dus 4 arbeiders, boeren, 4 middenstanders. De leden moeten ouder zyn als 16, jonger als 20, terwyl na een jaar werken zal worden uitgemaakt, hoe verder de verkiezing der leden zal zyn. De Burgemeester leidt de ver gadering die de agendapunten van de officiële Raad behandeld. Vergade ringen waarin andere punten behan deld worden, leidt de iste wethouder, die plaatsvervangend voorzitter is. De wethouders worden door de Jeugd-gemeenteraad gekozen. Verder wordt juist gehandeld als in de offi ciële gemeenteraad. Zoals uit bovenstaande blijkt neemt hiermee de jeugd een behoorlyke portie werk op zich en men is on willekeurig geneigd enkele opmer kingen hierover te maken. We wezen hierboven op de doel stelling, die mon van een zekere pathos niet vrij kan pleiten, maar dat is tenslotte van minder belang. Van meer belang is, wat men er mee denkt te bereiken. We kennen hier in Venray-kom een jeugd-centrale, die is ingesteld door de Hoogeerw. Heer Deken en waarin afgevaardigden of vertegenwoordigers van de diverse jeugdorganisaties een plaats hebben en waar ongetwyfeld, al merkt men daar weinig van, de zelfde problemen zekei ter sprake komen. Bovendien schynt het ons toe, dat van een behoorlyke vertegenwoordi ging van de jeugd in al haar ledingen geen sprake is, daar men zich bindt aan het aantal van 17, welk aantal ook in de gemeenteraad zit. En uit welke jeugdgroepen wor den de afgevaardigden naar de J.G.R. gekozen, uit de standsorganisaties of ook uit de vrye jeugdorganisaties sportclubs e.d. Dat de jeugd zich interesseert voor die werk is te prijzen, reeds te dik wijls is haar verweten, dat ze geen dadendrang meer kent. Maar was het dan niet beter in de richting van de bestaande jeugdraad te zwenken in plaats van de gemeenteraad. Zy zal o.i. meer aan adviezen van de jeugd gemeenteraad. Bovendien, hoe staat de gemeente raad en haar Voorzitter zelf tegen over deze nieuwe creatie, hoe staat de Jeugdcentrale er tegenover? Dit zyn nog maar enkele vragen, die direct by ons opkomen. Als we zien, dat een propaganda- club var. de K.V.P. ternauwernood wat leden kan krijgen, hoewel ook hier een behoorlyke staatkundige vorming gegeven wordt, dan is het wel verwonderlijk als hier plotseling zulk een groot enthousiasme zou zyn opgelaaid. Intussen wachten we maar rustig af. We hadden liever gezien, dat men niet zo voortijdig tot publicatie was overgegaan, maar nog eens rustig alle voor- en nadelen overwogen had en contact had gezocht met de daarby betrokken instanties. Dat wil niet zeggen, dat wy de Jeugd-gemeente raad afkeuren, maar volgen ons staan de plannen nog op te losse schroeven. Prijzenswaardig is de yver en de dadendrang, waarmee Venrays jeugd haar eigen problemen mee wil helpen oplossen en actief daaraan wil deel nemen. Al te dikwyls is haar luiheid ver weten, maar men heeft dan ook dik wijls zonder haar over haar bedisseld. Deze J.G.R. kan daar eens en voor altyd een einde aan maken, ouderen een flink stuk werk uit handen nemen en tevens een goede leerschool zyn voor later, terwyl het werk van de officiële Raad beter gewaardeerd zal worden. Onder grote belangstelling heeft Vrijdag de keuring van veulens van de- Noord-Limburgse Paardenfokdag plaats gevonden, in tegenwoordigheid van vele autoriteiten, o.a. van Jonk heer van Vredenburgh, de Voorzitter van „Het Nederlandse Trekpaard" en Mr. Haffmans, voorzitter van de afd. Limburg. 135 dieren waren voor de keuring aangevoerd. De uitslagen voor Venray e.o. waren als volgt: Categorie I. Merrieveulens, geboren voor 1 Mei 1949: ie Jeannette v.d. Molenhoeve, eig. J. Peters, Oirlo; 2a Cobie v.Nico, eig. P. Camps, Oostrum; 2c Hermien, eig. M. Dings, Castenray. (Goede categorie veulens). Categorie II, Merrieveulen, geboren vanrf 1 Mei 1949: ia.-Hermien, eig. J. v.d. Winkel, Smakt (Kampioene 1949); ïb. Paula van Janslust, eig. L. H. van Osch, Heide; ie Nors, v.d. Nieuwenhof,eig. P.J. Hendrix, Geijsteren. (Goede cate gorie met 3 beste kopnummers). Categorie III. Merrieveulèns 1948, grote maat 2a. Greta, eig. Kind. H. Bom Leunen; 2c. Emma v.d. Nieuwenhof, eig. P.J. Hendrix, Geysteren.(Matige categorie). Categorie IV. Merrieveulens 1948, kleine maat: ia.«Anny v. d. Kooi, eig. E. Tax, Wanssum; Alida, eig. G. Wilms, Veulen (Goede categorie). Categorie V. Merrieveulen 1947, grote maat: 2a. Irma v.h. Zwartewater, eig. J, Wilms Leunen; 2d. Miep, eig. H. van Lipzig, Ysselstevn. (Goede klasse). Categorie VI. Merrieveulens 1947, kleine maat 2a Aaltje, eig. J. Derikx, Heide; 3b Bertha III van Willemshof, eig. A. Martens, Peelplan-Zuid. (Goedsoortige klasse met goed kopnummer). Categorie VII. Hengstveulens, geb, tot 25 Mei 1949: 2a Nico v. Paula, eig. M. Duykers, Castenray; 3a Jan v. Dorpszicht, G. Wilms, Veulen. (Matige klasse). Deurne heeft evenals Venray nog vele problemen op te lossen en een daarvan is wel, hoe men de meer als 200 jonge boeren kan helpen, die daar een bedrijf willen stichten. Vanzelf kijkt men dan in de rich ting van de Peel waar nog meer dan 1000 ha onverveende grond ligt en een 600 ha verveende, die voor ont ginning in aanmerking komen. De gemeenteraad van Deurne heeft by de Nederlandse Heide My eens om inlichtingen dienaangaande ge vraagd en het resultaat van dit onder zoek is niet erg hoopvol. D8 600 ha verveende grond zullen inderdaad ontgonnen kunnen worden en een viertal complexen aan weers kanten van het Deurnese kanaal en en langs de weg Liessel Helenaveen, zullen in de nabye toekomst ontgon nen worden. Maar de andere 1000 ha. die nog verveend moeten worden, zuilen voor lopig nog niet bruikbaar zyn. Immers de particuliere vervening en ook de machinale afgraving, waarmede de gemeente voor twee jaren is begonnen, leveren maar enkele ha op per jaar en zo kan het nog wel'een eeuw duren, voordat men zover is, dat alle grond ontgonnen kan worden. Nu is er nog wel een andere mo gelijkheid, als men met moderne machines gaat werken, waarvan een viertal 63 millioen turven per jaar zouden k.unnen maken. Maar waar dan heen met de turf, die practisch niet meer gevraagd wordt. Dit project zal de gemeente zowel finantieel technisch ni6t kunnen opbrengen. Intussen zal B. en W. van Deurne zich beraden over de mogelijkheden en moeilijkheden, maar we verwach ten niet, dat hierin een directe op lossing gevonden kan worden. ontwikkelen. Moge in het Westen de scheiding reeds duidelijk zijn, in Azië rijzen nog vele vraagtekens, al zijn Japan en India ook twee machtige Amerikaan se bolwerken. Stookrecepten Voor de beperking in het verbruik van „bonnen" brandstof, welke de huismoeders ook deze winter nog wordt opgelegd, is het wellicht dienstig de aandacht te vestigen op het Perscommuniqué v.h. Ministerie v. Econ. Zaken, waarmede door de Adviescommissie voor de Huisbrand voorziening o.a. het navolgende recept wordt gegeven. Gemengd stoken van anthraciet en cokes. Proeven hebben aangetoond, dat 't stoken van amhraciet en cokes in haarden het gevaar voor beschadiging van de stookpot hetwelk by het alleen stoken van cokes het geval is wegneemt, mits als volgt tewerk wordt gegaan: De verhouding moet zyn 2 kilo anthraciet tegen 1 kilo cokes of by v. 3 scheppen anthraciet tegen 2 cokes. De afmeting van de cokes moet liefst kleiner zyn dan die van de anthra ciet. De haard mag met dit mengsel niet overmatig fel gestookt worden en niet te snel worden getemperd. Voor de nachtafstelling dient hoofd zakelijk met anthraciet te worden bijgevuld. Voor besparing van anthraciet (eierkolen zyn bijna de helft goed koper) het navolgende recept: Gemengd stoken van anthraciet en eierkolen. Het bijvullen van het mengsel, dat ten hoogste voor de helft uit eier kolen mag bestaan, moet in kleine hoeveelheden op een goed brandend vuur geschieden, met uitschakeling van de circulatie. Pas wanneer de eierkolen beginnen te gloeien, kan van de circulatie weer worden ge bruik gemaakt. Voor de nachtafstelling van de haard moet overwegend met anthra ciet worden bygevuld om het doven van het vuur gedurende de nacht te voorkomen. Amerika Wat er van een werkelijke opbouw van de vrede terecht komt blyktwel uit het werk der Verenigde Naties, die weer sinds September in New-York vergaderen. JP.P sociaal-economisch en cultureel gebied moge de samenwerking enkele vruchten gedragen hebben, op politiek gebied is de toestand zo, dat na 2 maanden vergaderen, men nog steeds niets heeft bereikt. De tegenstelling tussen Oost en West, tussen Rusland en Amerika, tekent zich nergens scherper af, als in de Algemene vergadering. Van het schone ideaal der Ver enigde Volkeren, de wereld een wer kelijke goed georganiseerde vrede te geven, komt niets terecht, omdat men niet overeenkomt over de belangrijkste politieke vraagstukken. En zelfs de domste Amerikaan heeft het reeds lang opgegeven deze eenheid te zoeken, dat de democratie met haar georga niseerde vryheid aan de ene kant, aan de andere kant geen dictatuur met de georganiseerde onderdrukking en geweld tegenover zich kan hebben. En daardoor splijt zich de gehele wereld. In Europa is deze frontlijn reeds getrokken, in Azië is hy nog onzeker. De democratie kan het grote vredes werk niet tot stand brengen als het milioenen mensen paraat moethouden, millioenen guldens verkwisten moet. Deze tragedie heeft ongeveer de zelfde achtergrond als voor de tweede wereldoorlog en nog steeds wil de wereld niet begrijpen, dat men nog geen stap verder gekomen is, ja zelfs weer terug uit gaat, iedere dag meer. Azië Nu de Russen in China zulk een grote rol gaan spelen, werd het voor Amerika tyd om een tegenwicht te zoeken. Zij meent dit gevonden te hebben in India, een land, dat intussen be komen is van de eerste vrijheidsroes en waar nu hard wordt gewerkt om de oude achterstand ir. te halen, die dit volk nog altyd heeft. En inderdaad er wordt hard ge werkt, maar India heeft geld nodig en Engeland moet nog betalen. Hoewel Engeland zijn verplichtingen na komt, is dit niet voldoende en zo komt India vanzelf by Amerika terecht. Hier is India's premier een waarlrk vorstelijke ontvangst bereid. Maar Amerika is Amerika niet als zy niet tevens te verstaan hebben ge geven, dat ook hier belangen voor dit land liggen. Al is India toch nog een deel van het Britse Gemenebest, het is Amerika, dat voortaan de regels voorschrijft, ook in het trotse Empire. Dit ver hindert echter niet, dat India zich dus keert naar het Westen en al heeft men nog steeds geen volstrekte zekerheid, men kan toch rustig zeg gen, dat Moskou hier achter het net vist. Of het dit op andere plaatsen in Azië ook doet, zullen we moeten af wachten. Frank ryk heeft nog steeds geen orde in Vietnam. Eng'land vreest voor Singapore en hoe zal de toestand in Indonesië zich

Peel en Maas | 1949 | | pagina 1