Bevrijdings-herdenking
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
5 MEI.
Katholieke Volkspartij
en Oorlogsgetroffenen.
Bouwplan 1947
in gevaar.
VENRAY VOORUIT''
Zaterdagf3 Mei 1947 No» 18
Acht en Zestigste Jaargang
Druk en Uitgave
Firma van don Munckhof
Drukkerij
Kantoorboekhandel
Grootestraat 28
Telefoon K 4780 512
Postrekening 150652
PEEL EN MAAS
Advertentieprijzen
op aanvraag verstrekt
Abonnementsprijs
per kwartaal
voor Venray fl 1.C0
buiten Venray fl 1.20
uitsluitend vooruitbet.
In dit weekeind herdenken wij
alom in den lande hen, die gevallen
zijn voor de bevrijding van ons
vaderland, militair en burger.
Wij herdenken db bevrijding van
ons land van die gehate vijand, die
vijf bitter lange jaren ons volk een
ondragelijk slavenjuk heeft opgelegd;.
Nederland is bevrijd, vrij om met
eigen hoofd en hand, weer op te
bouwen en te herstellen, wat vernield
en kapotgeslagen is. Vrij om de
plaats weer in to nemen in do ry
der vrije volkeren.
En het is een vanzeltsprekende
gedachte geweest, om aan de voor
avond van dit bevrijdingsfeest hen
te gedenken, die deze bevrijding
mogelijk maakten.
Onze mannen, gevallen by de land-,
lucht- en zeemacht, opze mannen en
vrouwen, gesneuveld voor vuurpelo
tons, doodgemarteld in gevangenissen
en concentratiekampen, eenzaam
doodgebloed tussen de linies, bij het
uitoefenen wat zij als hun hoogste
plicht tegenover liet vaderland be
schouwden: hen allen, die in strijd
met en door de vijand hun leven
lieten.
"We leven met grote haast, uv
wederopbouw vraagt onze aandacht
iedere minuut van den dag, en veel,
wat die vijf lange oorlogsjaren vroe
gen, is langs ons heen gegaan.
We vergeten maar liefst het on
aangename in ons leven, temeer
daar we nog zovele onaangename
dingen voor de boeg hebben en bij
velen ligt de oorlog, die pas twee
jaren uit is, al o zo ver in het ver
leden.
Juist deze dagen, hoewel voor
Yenray zelf' misschien van minder
betekenis, als voor de bewoners van
Noord-Nederland, moeten ons dan
ook weer even terug doen blikken
in dat nabye verleden, en ons doen
realiseren, wat wy gewonnen hebben,
ten koste van veel leed, verdriet en
mensenlevens.
Juist deze dagen moeten ons, naast
de blijheid van het weer vrij zyn,
ook onze plicht doen begrijpen, die
wij hebben om de zedelyke, maat
schappelijke en stoffelijke noden te
lenigen van hen, die tijdens de be
zetting door hun woorden, daden en
door lmn-houding bijgedragen hebben
tot de verdrijving van den brute
overweldiger en de bevrijding van
ons land.
En mochten zy daarbij het hoogste
offer gegeven hebben van hun leven,
ons to realiseren, dat wy dan de
plicht hebben om voor hun nabe
staanden te zorgen.
Het is zeer ondankbaar en een laf
ontduiken van onze plicht, dit terug
te wyzen naar de Staat, daar deze
door wettelijke en ambtelijke regels
gebonden, niet die hulp geven kan,
die van node is.
En wanneer dan ook op de bevry-
cingsdag zelve een beroep wordt gë"-
d*an op onze milddadigheid, door de
Stichting 40-'45, laten wy dan tonen,
dat wy, ondanks alle mogelijke bij
dragen en offers, die er toch al zo
dikwyls van ons gevraagd worden,
niet alleen met woorden, doch ook
met de daad, de grote oiiers weten
te eren, die de verzetsslachtofters
wisten te brengen, óók voor ons,
voor de vrijheid van ons vaderland.
De Stichting 40-'45, een gemeen
schap van oude verzetsmensen, die
als vrienden de verzorging van de
getroffen illegale werkers behandeld,
heeft naast de steun der Regering,
onze steun nog bitter hard nodig.
Volen zyn er nog, die lijden,
lichamelijk en geestelijk, vele nabe
staanden moeten nog geholpen wor
den. Laten wy tonen, dat wy hen
helpen willen door ons offer, laten
wy tonen, dat we de zin en de be
tekenis van deze dagen begrijpen
Wij hebben boven reeds gezegd,
dat wy zo gauw vergeten en dit zou
er toe kunnen leiden, dat dit bevrij
dingsfeest al gauw gaat ontaarden
in een kermisfeest.
En het is vooral onze opgroeiende
jeugd, die wy vragen de zin van
deze dagen niet te vergoten.
Blyheid en vrolijkheid pasten bij
dit feest, inderdaad, maar daarnaast
het besef van de zware plicht, die
speciaal op hen rust om deze ver
warde wereld weer te maken tot
ene vredige plaats, waar de vrijheid
kracht geeft tot samenwerking en
vrede bij alle mensen.
Blyheid en vrolijkheid om herwon
nen vrijheden, maar ook gedragen
door erkenning en waardering voor
de offers daarvoor gebracht en vast
beraden om deze offers niet alleen te
waarderen, maar ook om ze zich
waardig te tonen.
Dan is dansen geen hoofdzaak om
deze feestdag te vieren en een volks
concert geen surrogaat, maar slechts
uiterlijkheden, er zal dan feestvreug
de zyn in ons, doordat wy deze dag
om zyn juiste waarde leerden waar
deren
Een dezer weken heeft men in
gewestelijke en landelijke pers het
verslag kunnen lezen van de gehou
den vergadering van de Katholieke
Volkspartij in de Rijkskieskring
Arnhem Nijmegen.
Warm ging het er de hele ver
gadering toe en een groot aantal
sprekers oefenden scherpe critiek uit
op de wyze, waarop van Overheids
wege wordt gesold, met de belangen
der Oorlogsgetroffenen.
De vergadering vatte deze nood
kreten samen in een motie, die onder
meer, onder de aandacht van de
Katholieke Kamerleden en de Katho
lieke Standsorganisatie zal worden
gebracht.
In deze motie wordt nogmaals een
zeer dringend beroep gedaan op de
Katholieke Kamerfractie, oir. van de
Regering te EISEN, dat de door den
oorlog in hun materieel bezit getrof
fen landgenoten, een schadevergoe
ding zal worden gegeven, overeen
komstig de beginselen van rechtvaar
digheid en naastenliefde.
Het Partijbestuur wordt verzocht
op zeer korten termyn een buitenge
woon Partycongres te beleggen, ter
behandeling van deze klemmende
aangelegenheid.
U ziet dus, dat de grootste en
meest verantwoordelijke politieke or
ganisatie in al haar geledoren blyft
vechten en meer nu speciaal, voor
ons, Oorlogsgetroffenen.
De Statenkieskring Horst heeft de
eer om als eerste haar stem te heb
ben laten horen, waar het ging om
de behartiging van de belangen dei-
Oorlogsgetroffenen.
Zy zijn gevolgd door diverse Rijks-
en Statenkringen onzer politieke
groepering.
Op een dezer vergaderingen heeft
een der Katholieke Kamerleden ge
zegd, dat hij niet verwachte, dat de
nota van minister Lieftinck een be
vredigde regeling voor de oorlogsge
troffenen zou inhouden.
Deze spreker adviseerde een zo
scherp mogelijk verweer. Maar mi
nister Lieftinck kan er van verzekerd
zijn, dat het verweer der katholieken
krachtig zal zijy.
Op 8 on 9 Mei a.s. komt de Partij
raad, het hoogste lichaam in de Ka
tholieke Volkspartij, in Utrecht in
vergadering bij elkaar.
In samenwerking der Rykskies-
kring Arnhem—Nijmegen zal ook
Limburg trachten een vergadering te
krygen tot speciale bestudering der
vraagstukken, verband houdend met
de noden der oorlogsgetroffenen.
Gezamelyk zullen dan deze afge
vaardigden trachten, kostte wat het
kostte, desnoods met aanvaarding
van het hoogste offer, onze oorlogs
getroffenen uit deze chaos omhoog te
werken.
U ziet dus, dat er in de komende
maanden veel werk zal moeten wor
den verzet
Het Partyapparaat wil haar leden
en dat zyn er, alléén in onze ge
meente, ongeveer 3500, vooral in deze
voor ons zo belangrijke materie, een
zo goed mogelijke voorlichting géven.
Zy doet dit door middel van bro
chures, het partijorgaan ,,de Op-
marsch".
Maar ook op U zal in deze weken
een beroep worden gedaan en wel in
de vorm van de bijdrage voor het te
stichten Goseling - Verschuur- Hor
stelfonds".
Gy leden en niet-leden, maakt het
onze propagandisten nu eens gemak
kelijk. Geeft naar draagkracht, toont
dat -gij wilt medewerken, niet alleen
aan den materiele wederopbouw van
ons land, maar ook aan den politieke
wederopbouw van ons geroofd Dr
Schaepmanfonds.
Dezo bijdrage wordt U maar EENS
gevraagd.
Het is een EEREZAAK van het
Nederlandsche volk, dat wy oorlogs
getroffenen niet alleen de schade
komen te dragen, maar het GEHELE
Nederlandsche volk
Zo moeten wij Katholieken het
ook een EEREZAAK beschouwen,
dat wy, ook de GETROFFENEN^
ons steentje bijdragen, voor de in
standhouding en uitbouw van onze
Katholieke Volkspartij.
Giften kunnen ook worden bezorgd
by het Secretariaat der plaatselijke
afdeling Maasheseweg 4 te Venray.
ROELAND.
De oorlogsgetroffenen zyn het niet
eens met minister Lieftinek's politiek.
Volgens hem is een volledige inter-
grale schadevergoeding niet mogelijk.
Weliswaar zal het schadevergoeding-
systeem van ue regering geperfec
tioneerd worden, maar daarby zullen
de financiële noden en de vrees voor
inflatie overheersen.
De oorlogsslachtoffers zelf willen
volkomen hersteld worden in lmn
rechten en wel zodanig, dat zy hun
normale plaats in de maatschappij
kunnen hernemen.
Tot dit doel heeft een vertegen
woordiging van de Federatie van
Oorlogsgetroffenen Zaterdag een rap
port bjj minister Lieftinck ingediend
dat naast een juridisch gedeelte een
zakelijk deel bevat.
Het juridisch rapport gaat uit van
den stelregel „Eigendom is onaan
tastbaar", waaruit blijkt, dat de strijd
om het recht tevens een strijd om
het principe is geworden. Op niet te
misvatten wijze wordt betoogd, dat
ons land, van een oorspronkelijk
defensieve party overging in een
agressief lid der geallieerden en dus
actief heeft deelgenomen aan de oor
logvoering.
Het volk heeft het passieve vrij
willig omgezet in het act ieve en dient
dus ook de consequentie te aanvaar
den. De gevolgen drukken op het
Nederlandsche volk als een plichten
ieder dient dien plicht te beseffen.
De verschillende bonden, die zich
na de bevrijding hebben gevormd en
verenigd zyn in de F.O.G., redeneren
dat niemand aansprakelijk kan wor
den gesteld voor oorlogsdaden en de
gevolgen hiervan.
De oorlog eist nu eenmaal van een
regering onafwendbare maatregelen,
zoals het inunderen van gebieden. In
dezen is wel een deugdelijke regeling
getroffen, maar voor hen, wiens good
heeft geleden door andere handelin
gen, niet.
Hier ligt iets onaanvaardbaars, want
evenzeer als inundatie in een oorlog
noodig is, is ook de vernietiging van
goederen onafwendbaar, ja, zelfs doel
van den oorlog. Degene, die een oor
log aangaat, contracteert zich auto
matisch voor de schade, die ont
staat.
De Nederlandsche gemeenschap
heeft de daad gewild en moet dus
ook maar de gevolgen dragen, niet
het individu en daar de oorlog cul
mineert in de verwoesting, is het
billijk, dat allen de kosten van die
verwoesting dragen.
Het zakelijk rapport, zoals dat j.l.
Zaterdag aan den minister werd
voorgelegd, houdt een proeve van
schaderegeling en een rapport over
de financiering in.
In het rapport willen de getroffe
nen den minister aantonen, hoe vol
gens hen de oorlogsschade kan wor
den geregeld en gefinancierd.
De eerste eis is: volledige vergoe
ding op basis van de vervangings
waarden, met een redelijke aftrek
voor nieuw voor oud.
De overheid heeft de plicht te zor
gen, dat de termyn van betaling zo
kort mogelijk is, ook al vordert het
algemeen welzijn, dat de afwikkeling
der vergoeding wordt verdeeld over
een reeks van jaren.
De kosten, welke uit dit uitstel
voortvloeien, dienen eveneens ver
goed te worden.
De taxatie van de verkoopwaarde
mag uitgangs- doch geen eindpunt
zyn voor de schadeloosstelling. De
getaxeerde verkoopwaarde moet
worden vermenigvuldigd met de
bouwinden, die voor iedere streek
moet worden vastgesteld.
Hetisn.l. voorgtkomen, dat in 1946
in eenzelfde streek de bouwkosten
voor twee gemeenten varieerden van
24 tot 32 gulden, hoewel hetzelfde
type woning werd gebouwd. Om prijs
opdrijving te voorkomen wordt jaar-
li) ksch voor iedere streek vastgesteld
hoeveel zal mogen worden gebouwd.
Degene die aan de beurt is om te
bouwen, krygt de beschikking over
de benoodigde gelden, zoekt zelf een
aannemer en sluit de bouwovereen-
komst. De wederopbouw treedt alleen
op als controleur en vaststelling van
den index.
Voor de schade aan inboedels be
pleit men een vaste factor van twee
maal de waarde van 1940.
De financiering wordt onderscheiden
in zuiver particuliere schade en col
lectieve schade, zooals de schade aan
publiekrechtelijke lichamen, dient te
worden voortgebracht door een om
zetbelasting, die inoet worden be
schouwd als een „solidariteitsbelas-
ting". Men wil juist deze belasting,
omdat die met den index meegaat.
De particuliere schade daarentegen
moet worden voortgebracht uit die
vermogens, welke aan oorlogsrisico
bloot staan. Hieruit volgt een nood
gedwongen verhooging der huishuren.
Van spaarbankgelden en etïecten
moet men afblijven. De in te stellen
belasting zou geheven kunnen wor
den in den vorm van schuldbrieven,
die ook aan de oorlogsgetroffenen
worden aangeboden, omdat zy per
slot van rekening ook dienen te delen
in do schade, toegebracht aan de
Nederlandsche volksgemeenschap.
Met het doel de sympathie van het
Nederlandsche volk te winnen zal
binnenkort de „Har ten troef Actie",
die nu haar kern heeft in Amsterdam,
grootscheeps over het gehele land
worden ingezet.
van de Gelderse Industriële Club te
Arnhem.
In dit verband sprak de minister
de hobp uit, dat reeds aangevangen
werken niet zullen behoeven te wor
den stilgelegd. Hij vreesde echter,
dat aan andere, reeds goedgekeurde
werken niet zal kunnen worden be
gonnen. Een overschakeling naar
ander constructiemateriaal is buiten
gewoon moeilijk en vordert veel tyd
en voorbereiding.
"Wat betreft de voorrang bij de
wederopbouw merkte de minister op,
dat vooral de bouw van woningen
en industriële bedrijven urgent is.
Daarnaast zal echter ook aandacht
moeten worden besteed aan hotels,
religieuze gebouwen verenigingsge
legenheden.
De beslissing omtrent herbouw of
nieuwbouw, of deze of een andere
industrie preferentie moet hebben,
of niet, dient echter aan de overheid
te worden overgelaten.
Daarby is het onvermijdelijk de
individuele beslissingsvrijheid af te
remmen of zelfs uitte schakelen. De
minister vestigde er daarby de na
druk op, dat dit niets maken
heeft met geleide economie.
Te weinig ijzer en staal.
Om het bouwplan 1947 te kunnen
uitvoeren is 340.000 kg ijzer en staal
nodig. Als de toestand blyft, zoals
die op het ogenblik is, kan in de
verste verte de helft nog niet wor
den bereikt.
Aldus de sombere mededeling van
minister Neher op de jongstleden
Zaterdag gehouden jaarvergadering
Qh$ !}ndië-kcek{e...
Hallo, hallo, hier een kreet uit de
rimboe. Daar wy nu al bjjr.a een
half jaar in Indië vertoeven, hebben
we ons maar eens 'n keer neergezet,
om U het een en ander te vertellen.
Allereerst onze dank aan hen, die
medewerken om het contact tussen
ons en de achtergebleven in het
vaderland mogelijk te maken. Wy
hebben blijde kunnen constateren,
„heel de gemeente Yenray leeft mee
met de jongens overzee
Wy willen het nu eens hebben
over het op patiouille gaan.
Eerlijk gezegd, voelen we ons op
patrouille veel behagelyker dan wan
neer we steeds op wacht staan.
Patrouilleren is nodig, daar die
smerige extremisten steeds proberen
om de bevolking te plunderen of ons,
blanken, te overvallen en zy zien er
niet tegen op, om je een blauwe boon
door je ribben te jagen, of je te be
sluipen, want daar hebben ze slag
van. Je behoeft hier dan ook niet te
slapen, noch als je op wacht staat
en nog minder als je op een uitstapje
bent, want je hebt steeds een min of
meer onveilig gevoel.
Dat is het dan ook, Jat onze jon
gens hier afmat, een zenuwenoorlog
zoals ze dat tijdens de Duitse bezet
ting in ons land noemden.
Het verlangen er eens flink op te
mogen „meppen" wordt met den dag
groter, doch men blyft hier maa-r ijzig
kalm toezien. Eerlijk gezegd bevalt
onszo'npatrouilleuitstapje best, onder
de felle zon.
Dan hoor je de jongens wel eens
mopperen, „als we hier door moeten
verzwe allemaal", maar er is niets
aan te doen, het gaat er door.
Om aan de sterke stroom weerstand
te bieden en je op de been te houden
moeten we ons aan elkander vast
houden. By stilstaand water hebben
we veel last van de modder. Het is
wel jammer, dat jullie ons niet eens
kunnen afkijken, als we zo bezig zijn.
Van die knapzakken hebben we by
daglicht nooit iets kunnen bespeuren,
steeds verscholen ze op de loer en
daarom is het zaak, steeds by de
troep te blijven, zodat we hier dan
ook geen last hebben van uitvallers
al is de mars nog zo zwaar.
Hopende, dat U allen dit stukjein
de beste welstand moge lezen, ver
blijven we met vele groeten aan ons
dierbaar vaderland en zyn bevolking.
Korp. J. GOMMANS en
sold. W. MAAS.
Venray wordt steeds armer aan
natuurschoon. Aan alle kanten van
het dorp is in de oorlog heel wat
geboomte verdwenen en de aanplant
vordert maar zeer langzaam. De aan
dacht van de verantwoordelijke instan
tie mag hierop wel terdege gevestigd
zyn en blijven, want een ieder weet
hoe lang het duurt, voordat het jonge
hout het landschap behoorlijk aan
kleedt. Men kan niet genoeg planten,
wel te weinig.
Iezegrim kwam op dezo -edachte
toen hy op een van zyn wandelingen
terecht kwam in een van die zeld
zame stukjes natuurschoon, die Ven
ray nog resten. En daar te midden
van de heuveltjes, begroeid met den
nen, eiken en berkenstruikgewas
droomde hy van een wandelpark on
geveer aan de rand van de kom. Wat
zou dat een genot zijn, een park door
de natuur gevormd, waar met kunstige
hand paden aangelegd werden, die ons
bij verrassend mooie hoekjes brachten.
Een park waarvan de aanleg geen
schatten gelds kost, het onderhoud
miniem en het genoegen onbetaal
baar is.
Wat zou het voor de vreemdelin
gen, die in de toekomst steeds meer
ons dorp zullen bezoeken, wanneer
voldoende logeergelegenheid beschik
baar komt, een ontspanning zyn,
daar de zo hevig begeerde rust te
vinden.
Maar ook voor onze dorpsgenoten
zou het ideaal zyn. Op de heerlijke
zomeravonden en Zondagen zouden
zy daar de krachten verzamelen om
De werkcommissie's passeren de revue
Commissie voor hygiëne
By haar installatie werd aan het
einde van het vorig jaar in Peel en
Maas reeds een verslag gepubliceerd,
waaruit de namen van de leden van
de commissie voor hygiëne, de meeste
lezers reeds bekend zullen zijn. Vol
ledigheidshalve willen wy deze echter
nog in het kort vermelden.
Drs. F. J. M. Schmidt, Arts—Hy
giënist is de Voorzitter van deze
commissie. Als secretaris fungeert de
Heer P. v. Opbergen Jzn. Het Groene
Kruis is in deze commissie vertegen
woordigd door haar voorzitter W. H.
Oosterbaan, Arts, tevens contact
persoon van deze commissie met de
commisie voor sport, en zuster Thielen»
wijkverpleegster van deze instelling,
terwijl Ing. M. Verbeek als tecnisch-
adviseur in deze commissie heeft
zitting genomen.
Vooraleer wy het artikeltje van' de
commissie-voorzitter laten volgen wil
len wij eerst nog de opmerking maken,
dat hy erg bescheiden is geweest.
Alleen geeft hy een populaire uiteen
zetting over het uitgestrekte werk
terrein, wat voor deze commissie
open ligt. Hy vermeent echter mel
ding te maken van hetgeen door deze
commissie reeds werd gedaan.
De eerste stap dezer commissie was
reeds een voorstel aan het gemeente
bestuur tot reorganisatie van de
ophaaldienst voor huisvuil in het be
lang van de volksgezondheid. Het zou
ons te ver voeren een opsomming te
geven van alles, wat reeds werd ge
daan en van verschillende plannen
die in een vergevorderd stadium
verkeeren.
Ons doel is slechts erop te wijzen,
dat door deze commissie ook reeds
veel positief werk werd verricht, het
geen door bescheidenheid niet uit het
hier volgend artikel blijkt.
Gaarne wil ik voldoen aan het ver
zoek van den voorzitter van de ver
eniging „Venray Vooruit" om een
korte uiteenzetting te geven van de
plannen die de „Hygiënecommissie"
dezer vereniging in gedachten heeft.
Hygiëne is de wetenschap, die zich
bezighoudt met het voorkómen van
ziekten en met het behouden van de
gezondheid. Hiertoe zyn bepaalde
maatregelen en levensgewoonten van
iedere mens op zich zelf nuttig en
gewenst, zoals b.v. wassen, baden,
zwemmen, niet te veel roken, weinig
of geen alcoholgebruik, sport en spel.
geregelde arbeid.
Dergelijke dingen worden gerekend
tot individuele hygiëne. De hygiëne-
commissie kan op dit gebied propa
gandistisch werken, vooral onder de
schooljeugd. Immers jong geleerd is
oud gedaan.
Het grote werkterrein van onze
commissie ligt echter op het gebied
van de hygiënische verzorging van
de dorpsbevolking in zyn geheel of
van bepaalde groepen hiervan als
zuigelingen, arbeiders in een bepaalde
industrie, e.a. Men spreekt dan van
maatschappelijke gezondheidszorg of
sociale hygiëne.
Zoo heeft onze commissie grote
aandacht voor de loop der bevolking
in Venray.,Sterven er in Venray ge
middeld meer mensen dan in andere
overeenkomende gemeenten
"Worden de mensen hier gemiddeld
ouder dan alders?
Is de zuigelingen sterfte hier be
neden of boven het landsgemiddelde?
Zyn er meer of minder mensen ziek
aan tuberculose in Venray dan ge
middeld in andere gemeenten
Deze statistische gegevens kunnen
belangrijke vingerwijzingen geven om
trent de hygiënische toestand in ons
dorp.
Geregeld wassclren kan zich ieder
een. Baden is zonder waterleiding
wat omslachtiger. Veelvuldig baden
en wassen wordt door een water
leiding zeer in de hand gewerkt.
Bovendien geeft een waterleiding
goed drinkwater. Aan het gebruik
van pompwater als drinkwater kun
nen bezwaren verbonden zyn. Zeer
sluipend en ongemerkt kan by slecht
gebouwde pompen, b.v. loodvergifti-
ging ontstaan. Het zal U dus niet
verwonderen, dat de watervoorziening
hun taak in de maatschappij beter te
vervullen.
Nog in een ander opzicht zou het
belangryk zyn. Hoe komt het, dat zo
vele mensen ontevreden zyn, onver
schillig tegenover het leven staan
Is een van de oorzaken niet, dat
men te weinig Gods ryke gave waar
deert
Leert de mensen dat waarderen en
zy zullen beter worden.
Ondertussen bent U natuurlijk
nieuwsgierig geworden, waar dat park
dan wel zou moeten komen. De mees
ten van U kennen het, maar hebben
waarschijnlijk nog nooit ten volle
beseft welk een brok natuurschoon
daar lag.
Welnu dan. Het ligt aan de rech
terkant "an de Hoenderstraat, begint
by de plaatselijke puin plaats en wordt
begrensd door Hoenderstraat, Hiepter-
weg en zijweg van Hiepterweg naar
Hagelweg.
Iezegrim heeft het zijne er van
gezegd. Zou er nooit iets van terecht
komen of de stukken grond voor
andere doeleinden gebruikt gaan
worden, dan treft hem in ieder geval
geen schuld.
Het woord is nu aan de anderen.
IEZEGRIM.
van Venray in het brandpunt van
de belangstelling van de coinmissio
staat.
De bouw van een goede nieuwe
woning wordt niet alloon bepaald
door het kunstzinnig inzicht van den
architect. Een goede woning moet
voldoende en doeltreffende ventilatie,
dag- en kunstlichtvorlithtmg. goot
steen- en faecaliënafvoor bezitten.
De muren en vloeren moeten vol
doende isolatie voor warmte, kou,
vocht en geluid bezitten. En wat hier
wordt genoemd voor particuliere
huizen, geldt in nog sterker mate
voor oponbare gebouwen, als scholen,
fabrieken en dorgelyke.
Maar niet alleen voor ieder gebouw
op zich, maar ook by het ophouw-
plan in het geheel, doen zich tal van
hygiënische vraagstukken voor, die
van te voren moeten worden opgelost.
Om maar een enkel stedebouwkundig
punt als voorbeeld te noemen, wys
ik er op, dat de te vestigen fabrieken
uit hygiënisch oogpunt beschouwd in
het Oosten van het dorp zullen moeten
worden gebouwd.
Immers de heerschendo westen
winden, zouden by oen andere plaat
sing van de fabrieken de rook over
het dorp doen komen en de lucht
verontreinigen. De commissie voor
algemene zaken (industrievestiging)
zal dus een intensieve samenwerking
met de hygiënecommissie inooteu
hebben.
De sportcommi8sie, die o.a. belang
stelling heeft voor hét aanleggen van
een zwembad, zal de adviezen om
trent hygiënische inrichting van dezo
instelling gaarne aanvaarden.
Ten slotte nog een enkel woord
over de geestelijke hygiëne ,d.w.z. het
behoud van de geestelijke gezondheid.
Ook hier wil ik slechts een enkel
voorbeeld noemen. Vele kinderen heb
ben een zoodanige karakter- en ver
standelijke aanleg, dat zij hot onder
wijs in overvolle schoolklassen onvol
doende kunnen volgen.
De zeer grote klassen maken het
onmogelijk voor het onderwijzend per
soneel, om aan deze kinderen veel
extra aandacht te besteden. Dit is
niet alleen jammer voor deze kindoren.
Ook de kinderen, die vlot mee
kunnen, lyden er onder, omdat het
gehele onderwijs er door wordt go-
remd. Door de kindoren, dio mooilijk
kunnen leren, in heel kleine klassen
kind voor kind te onderwijzen, door
z.g. individueel onderwijs, kan er
soms nog heel wat bereikt worden.
Dit geschiedt b.v. op de school
voor buitengewoon lager onderwijs
in Boxmeer.
In Venray missen wy helaas zo'n
school, die een zegen zou zijn voor
ons dorp, waar de minder begaafden
zoveel kunnen leren, dat zy later
een eenvoudig vak kunnen uitoo e-
nen en dus hun brood kunnen ver
dienen, terwijl er by de gewone
school niet veel van hun terecht
komt.
Uit deze enkele voorbeelden moge
blijken, dat de hygiëne-commissie
een terrein bestrijkt, dat aan alle
kanten van de maatschappij raakt,
een terrein van groot belang 'voor de
lichamelijke en geestelijke gezond
heid van ons dorp.
Motorrenuen te Horst
De Motorterreinwedstryden te Horst
georganiseerd door de Motorsportclub
Noood-Limburg, op Zondag 4 Mei aan
de Reulsberg, beloven schitterend
te slagen.
Ruim 60 deelnemers schreven voor
de diverse klassen. De deelnemers zijn
afkomstig uit alle delen van Neder
land n.l.: Amsterdam, Utrecht. Den
Haag, Dordrecht, Tilburg, Eindhoven,
Scherpenzeel, Sittard, Maastricht, Oir-
schot enz. Diverse berijders dongen
reeds te St. Oedenrode mee om óe
eerste prijzen en lieten daar een goede
indruk achter. Voornamelijk door
motorpech konden zy daar de eersto
prijzen niet in ce wacht slepen en
zullen zy nu hun uiterste best doen
om de eer3t aankomenden te zyn.
Aan spanning zal het dus niet ont
breken.
Het parcours van 2500 meter is
voor het grootste dool overzichtolyk
voor het publiek. Slechts 500 meter
wordt door de bossen gereden en de
rest over en rond de houvelry die daar
aanwezig is. Uit allo delen van liet.
land is reeds ingeschreven en zullen
de motoren op volle toeren draaien.
De 125 cc. on de 250 cc. klasse
draaien 10 ronden of 30 km. De zwaar
dere klassen van 350 cc. en 500 cc.
14 ronden of 35 km. Om kwait v. 2
geschiedt de opening door den Edel-
achtbaren heer Burgemeester Dr. II.
van Grunsven. Om 2 uur vindt de
start plaats van de 125 cc.
klasse. Ieder uur later de andere
klassen, zodat om 5 uur do start
plaats heeft van de 500 cc.
YACANTIE BOUWBEDRIJF.
Door den bedryfsraad voor het
bouwbedrijf is besloten, dat de va
cantia in dat bedryf, gedurende dit
jaar zal plaats vinden in do week
van 4 tot en met 9 Augustus.
Borrel wordt duurder.
De Tweede Kamer heeft Woensdag
een wetsontwerp aangenomen, waar
door de accijns op gedistilleerd wordt
verhoogd.