PEEL
MAAS
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
BUITENLAND
BINNENLAND
Provinciaal Nieuws»
6óe Jaargang No 3
Verantwoordelijk voor
den gelieelen inhoud:
A J. van den Munckhof,
Venray. Tel. 512 Giro
150652 K 2446 P 1100/1
UITGAVE DRUKKERIJ FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, GROOTESTRAAT 28 VENRAY
Zaterdag 22 Jan. 1944
Advertenties 12 ct. per
3 mm Vraag en aanbod
10 ct. per 3 mm Vraag
en aanbod betrekkingen
8 ct. per 3 mm Abonne
mentsprijs: voor Venray
70 ct., buiten Venray 80
ctper kwartaal.
POLEN IN DEN ROODEN
GREEP.
In liet brandpunt van de wereld-
belangstelling staat deze week de
kwestie van de verhouding Polen-
Sovjet-ltusland.
Het conflict tusschen beide landen
dateert al van de dagen, dat bij Ka-
tyn door de Dnitscliers massagraven
werden bloorgelegd met de lijken van
circa 12000 Poolsche officieren.
De Poolsche regeering te Londen
achtte dit een goede gelegenheid om
kracht bij te zetten aan de talrijke
verzoeken om inlichtingen over liet
lot van Polen, die in do Sovjet-Unie
waren verdwenen, welke zij reeds
tot Moskou had gericht.
Zij wendde zich tot het Internatio
nale Roode Kruis. Het gevolg was,
dat Moskou de betrekkingen met de
uitgeweken Poolsche regeering te
Londen verbrak. Ondanks alle pogin
gen, dip daartoe werden aangewend
van verschillende zijden, is dit con
tact tot heden niet hersteld.
Het feit, dat het roode leger de
vroegere Poolseh-Sovjet-Russische
grens overschreed, was dan voor de
Poolsche regeering te Londen aanlei
ding om het nog eens te probeeren.
De regeering deed voorstellen te
Moskou, maar het antwoord was
even plomp als teleurstellend.
Op diplomatiek ongetwijfeld niet
pnhandige wjjze trachtte Molotoff
Engeland schaakmat te zetten, door
voor te stellen; dat de Poolsche oost
grens in de toekomst zou samenval
len met de Curzönlinie van 1919, een
grens dus, die niet doorRussche ver
overingszucht maar door een beken
den Engelschen staatsman was uit
gestippeld.
Voor de Polen te Londen was dit
ongetwijfeld een groote teleurstel
ling. De Cnrzon-linie valt namelijk
in het midden ongeveer samen met
de door Duitsehland en de Sovjet-
Unie na de ineenstorting der Pool
sche republiek vastgestelde demar
catielijn tusschen het.Gouvernement-
Generaal en de Sovjet-Unie.
In het noorden ontneemt zij Polen
de gebieden, om welke het in een
doorloopend conflict met Lithauen
heeft 'geleefd. In het zuiden wordt
o.a. de stad Lemberg met wijde om
geving bij de Sovjet-Unie gevoegd.
Na den eersten wereldoorlog heb
ben de Polen de C.irzon-linie beslist
van de hand gewezen en de grens
tusschen Polen en Sovjet-Rusland
werd tenslotte bij het verdrag van
Moskou vastgesteld, nadat de Polen
de oprukkende bolsjewieken hadden
terug geslagen.
Molotof sprak verder in zijn aan
gehaalde verklaring openlijk uit wat
in de Sovjet-Unie reeds langen tijd
officieus wordt gezegd, namelijk dat
Polen zich voor de territoriale ver
liezen, welke het door de Sovjet-
Russische eischen te aanvaarden
zou hebben, schadeloos kan stellen
door in het westen de gebieden te
annexeeren, welke geleidelijk onder
Duitsche souvereiniteit zijn geraakt,
maar eens deel uitmaakten van den
machtigen Poolschen staat, die zich
uitstrekte van dè Oostzee tot de
Zwarte Zee. Dat v.-il dus zeggen,
dat. de Sovjet-Unie uitgestrekte ge
bieden, op zijn minst Oost- en West-
Pruisen en Silezië en misschien ook
nog Saksen, bij Polen gevoegd wil
zien.
Tevens komt het gevaar van het
bolsjewistische blok, waarvoor mr.
van Kleffens in zijn geruchtma
kende rede heeft gewaarschuwd,
om den hoek kijken, daar Molotof de
Polen opwekt om zich aan te sluiten
bij het Tsjechisch-Sovjet-Russiscbe
verdrag, dat Benesj pas te Moskou
heeft onderteekend en dat de Sovjet
unie vergaanden invloed op zijn
verdragspartner verzekert.
De Poolsche regeering «te Londen,
voor wie deze voorstellen der Sovjet-
Unie vrijwel onaanvaardbaar zijn, ont
hield er zich angstvallig van de ge
legenheid gebruik te maken om de
Sovjets te verleiden tot liet openen
van ondorhandelingeu .niet onder vier
oogen, maar met deelneming van En
geland en de Vereenigde Staten. Dit
gesehiedde-den 15den Januari. Slechts
twee dagen later, den lTden Januari
antwoordde Moskou met een booze
verklaring van Tass, dat do Poolsche
regeering te Londen in haar antwoord
do C'urzon-linie zelfs niet heeft ge
noemd en dat zij het voorstel der
Sovjet-Unie dionaangaande dus. ken
nelijk van de hand heeft gewezen.
Van rechtstreeks! he onderhandelin
gen kan, geen sprake zijn. daar de
Sovjet-Unie de diplomatieke betrek
kingen met de Poolsche regeering te
Londen heeft afgebroken.
Amerika zal nu trachten te bemid
delen tusschen de Sovjet-Unie en
Polen. 4
Te verwachten is, dat de Sovjets
hun eigen 'gang zullen gaan en dat
zij weldra de aangelegenheid zullen
afdoen met een nieuwe Poolsche
„regeering", die vriendschappelijke
betrekkingen met Moskou wenscht.
Van de fronten .is niet veel belaug-
nieuws te melden. In den centralen
en zuidelijken sector van het Oost
front is de laatste dagen weinig ver
andering ingetreden. Een nieuwe fase
in den winterslag is in 't Noorden
ontstaan, waar de Russen een reeds
lang verwacht offensief hebben ont
ketend, dat tot nu toe geen succes
opleverde.
De Duitschers zijn hier in het
vooi deel, doordat hun stellingen
van het Peipusmeer tot Leningrad
voor en in uitgestrekte moerasge
bieden liggen, die door de zware
wapens niet overschreden kunnen
worden, zoolang het niet aanhoudeiid
en hardgovroren heeft. Tot nu toe
is de strenge vorst achterwege ge
bleven en dit is voor de rooden een
ernstige handicap.
In Duit sche kringen verwacht men
niet meer ook al moet men met
deze mogelijkheid rekening houden
dat nog een strenge winter zal
komen. Hieruit volgt dus, dat de
bolsjewisten een groote hindernis in
het moerasgebied zullen hebben,
daar dit voor zware pantserstrijd
krachten en voor zware artillerie
ontoegankelijk is. Doch ook al zou
de winter toch nog intreden, dan
zouden do bolsjewistische troepen
slechts een korten tijd ter beschik
king hebben om bun plannen ten
uitvoer te leggen. Over vier tot zes
weken moet men namelijk reeds
weer rekening houden met de eerste
dooidagen ii* dit gebied.
Extra zeep voor vuilen arbeid,
enz.
In den vervolge zullen kappers,
practiseerende artsen, tandartsen,
dierenartsen, medische studenten,
vroedvrouwen, verloskundigen, wijk
verpleegsters, gediplomeerde bakers
en kraamverzorgsters, veeverloskun
digen en personen, werkzaam in
genees- en verbandmiddélenindustrie,
telkenmale voor het tijdvak van drie
distributieperioden in plaats van
drie maanden voor extra-rantsoe
nen zeep in aanmerking komt.
Zij zullen derhalve ditmaal voor
het tijdvak van 23 Januari tot en
met 15 April a.s. extra-rantsoenen
zeep ontvangen. Zjj moeten hiertoe
uiterlijk 22 Januari a.s. een aanvraag
formulier bij de distributiediensten
afhalen, dat zij in de week van 23
tot en met 29 Januari a.s. wederom
moeten inleveren.
Voorts zullen in den vervolge per
sonen, die zooge'naamden vuilen ar
beid verrichten, telkenmale voor een
tijdvak van twee distributieperioden
een extra-rantsoen zeep en wasch-
poeder ontvangen. Deze personen ko
men derhalve ditmaal voor de periode
van 24 Januari tot en met 18 Maart
a.s. voor extra-rantsoenon in aanmer
king. Zjj moeten uiterlijk 22 Januari
a.s. een aanvraagformulier afhalen
hij de distributiediensten. In de week
van 23 tot en met 29 Januari a.s.
moeten zij dit formulier wederom in
leveren.
Belanghebbenden worden voorts
verwezen naar de publicatie van de
distributiediensten.
Ronaanwijzing kunstmest
^Met ingang van 15 Januari zijn
geldig verklaard: stikstofbonnen,
voorzien van opdruk B. T. on kali
bonnen, voorzien van opdruk B. T.
De stikstofbonnen lio 5 behoudens
hun geldigheid tot uiterlijk 15 Febr.
a.s. De verbruikers dienen deze zegels
voor 10 Febr. a.s. bij hun leveran
ciers in te leveren, opdat deze voor
tijdige inzending der bonnen kunnen
zorg dragen ter verkrijging van een
aankoopmachtiging. De ingeschreve
nen kunnen de stikstofbonnen no. 5
'inzenden voor 1 Febr. ei) voor 15
Febr. a.s. Bonnen welke na den ver
valdatum binnenkomen kunnen onder
geen voorwaarde meer worden ge
accepteerd.
De stikstofbonnen B. T. en de Ka
libonnen B. T. blijven tot nader order
geldig en zullen in dit seizoen uit
sluitend worden uitgereikt voor bij
zondere toewijzingen. Voor de aanvul
lende N-toewjjzing ten behoeve van
bepaalde gewassen (koolzaad, aard
appelen, suikerbieten etc.) worden t.z.t.
stikétofbonnen uitgereikt, voorzien
van opdruk no. 6 en no. 7. De fosfor-
zuurbonnen no. 1 blijven tot nader
order geldig.
De kinderbijslagregeling
Naar aanleiding van het feit, dat
bjj velen misverstand heerscht over
den omvang van de verhooging op
den kinderbijslag zjj er op gewezen
dat deze bjj een loon van minder dan
f6.— per dag 10 cent en bij een loon
van f 6.— tot f f 8.— 15 cent ner
dag bedraagt. Arbeiders met meer
dan twee kinderen, die op 1 October
van het voorgaande jaar den leeftijd
van 18 jaar nog niet hadden bereikt,
ontvangen dientengevolge thans voor
elk kind van evengenoemden leeftijd
te rekenen van het derde kind, een
bijslag van 20 cent per dag, indien
hun dagloon f4.— of minder be
draagt. Bij een dagloon van meer
dan f 4.— en ten hoogsto f 8.— is 't
bedrag van den kinderbijslag op 25
cent gesteld. Voor delioogere loonen
is de uitkeering onveranderd op 25
cent per dag gehandhaafd. Deze ver
hooging is voor de eerste maal ge
geven over het laatste kwartaal van
1942.
Clandestiene olieperserij
opgeruimd.
Het was controleurs van den Cen
tralen Controle Dienst ter oore geko
men, dat op een bedrijf in de omge-
van Dordrecht vermoedelijk fraudu
leus olie werd bereid. Bjj onderzoek
ter plaats vonden zjj drie zakken
koolzaadpulp, zes zakken lijnzaadpulp,
een zak ljjnzaad en twee tonnen met
koolzaad.
Verdachte verklaarde ljjnzaadpulp
verkregen te hebben door uitpersing
van door hem geteeld ljjnzaad en de
koolzaadpulp door voor anderen kool
zaad uit te persen. De afvalproduc
ten waren bestemd voor zijn vee.
Een zak ljjnzaad was eveneens van
eigen teelt en dan ook niet op liet
dorsclïbriefje vermeld. Het was de be
doeling dit zaad nog voor eigen gebruik
uit te persen.
Het koolzaad was gekocht van een
anderen landbouwer. Laatstgenoemde
gaf toe, dat hot koolzaad, dat bij het
vervoer naar de dorsohmachinein den
wagen was gevallen, had opgeschept
en aan eerstgenoemden verdachte had
vorkocht. Proces-verbaal werd opge
maakt. terwjjl de zakken pulp, hot
koolzaad en hot ljjnzaad, alsmede de
oliewringer, in beslag werden geno
men.
Schuilkelder ingestort.
Do fabrieksarbeider Molenkamp te
Havelterberg (Dr.) had bjj zjjn wo
ning een schuilkelder gemaakt. Op
een moment, dat hji zich met zjjn
vrouw en 3jarig dochtertje in den
kelder bevond, stortte deze in, waar-
bjj zjj allen werden bedolven. Een
zoon, die bet ongeluk zag gebeuren,
waarschuwde direct een buurman.
Met groote moeite kon men man en
vrouw bevrijden. Toen het kind te
voorschjjn was gehaald, waren do
levensgeesten reeds geweken.
ISlij vcnd ovenw iclit.
Voor en na vermelden do bladen
thans den loop der bevolking in do
verschillende gemeenten. Deze cijfers
zjjn uit tal van oogpunten heel in
teressant en leerzaam. We kunnen
zo uit verschillenden gezichtshoek be
kijken. De een speurt alleen naar den
uiteindelijken groei van zjjn gomeento
in zielental; een ander heeft meer oog
voor het geboorte-overschot en een
derde speurt naar de resultaten van
vestiging en vertrek, om te zien, in
hoeverre het geboorte-overschot wórdt
weggeslagen door den trek naar de
stad.
Ongetwijfeld zijn er echter ook., die
speciaal letten op de verhouding van
de manneljjke tot de vrouwelijke be
volking. En humoristisch aangeleg-
den wegen daarnaar de huwelijks
kansen van het schoone geslacht in
eigen gemeente af!
In sommige- plaatsen winnen liet
de mannen, in vele andere domineert
het vrouwelijke element.
In dit opzicht is de gemeente
Schayk er een van benijdenswaardige
evenwichtigheid, mogelijk wel een
unicum in heel het land.
Ze begon op 1 Janauri met deze
bevolking: 1762 mannen en 1762
vrouwen. Na een heel jaar van ge
boorten en overlijden, vestigingen en
vertrek was dé toestand- op 31 Dec.
1943 aldus: 1809 m. en 1309 vrouwen.
Om iu voetbalterm te spreken: het
manneljjk en vrouwelijk element in
8chayk handhaafden na een vol jaar
strjjd. een gelijk spel!
Dat beeld van „strjjd" is hier na
tuurlijk overigens onjuist; bjj dit
evenwicht van manneljjk en vrou
welijk element is de strjjdgedachte
uitgebannen: de jongelui van Schayk
kunnen in eigen gemeente allen hun
levensgezellin vinden!
Het sommetje klopt precies on bjj
wat goeden wil behoeft daarover
geen wrijving of strjjd te ontstaan.
AVat een gozegende gemeente met
zoo'n prachtig evenwicht
FIETSEN 01» SLOT
Fietsen zjjn voor monschen met
lange vingers en dus met een ruim
geweten nog steeds een begeerlijk
artikel. Een fiets is niet meer of al
leen tegen een groote som nog te
koop. Een goed slot is voordeeliger.
10 pet. verhoogd.
Bjj besluit van den Secretaris-
Genèraal van het Departement van
Sociale Zaken is voor de bjj de Raden
van Arbeid aangesloten werkgevers
het premietarief der Land- en Tuin-
bouwongevallenverzekering met in
gang van 1 Juli 1943 met 10 pet.
verhoogd. Dit brengt met zich mede,
dat reeds over het tweede halfjaar
van 1943 de premie voor doze ver
zekering zal worden berekend naar
een tarief, waarbij deze premie per
f 1000.— uitbetaald loon en per een
heid van gevarencijfer niet meer
f 0,90 zal bedragen, doch f 1.
ZONDAGSDIENST.
ZONDAG 23 JAN.
Te rekenen vanaf Zaterdagavond 8
uur tot Maandagmorgen 8 uur kan
men zich voor hulp in dringende
gevallen wenden tot:
Dr. E. F. HOYNG
Patersstraat 22 Telefoon 432