Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Alleen Boter is boter „VENRAY" boter politieke Hoe zwaar moet het brood wegen? Zaterdag 20 December 1941 Twee en Zestigste Jaargang No 46 PEEL EN MAAS is zeer fijne boter ADVERTENTIEPRIJS 1-8 regels 64 cent, 8 ct. per regel, bij contract groote reductie. UITGAVE Fa. van den MUNCKHOF VENRAY I ABONNEMENTSPRIJS: voor Venray 70 ct. Tel. 512 Grootestraat 28 Giro 150652 buiten Venray 80 ct. per kwartaal. Afz. no. 6 ct. ^Verantwoordelijk hoofdredacteur LW. P. A. v. d. Munckhof, Venray der leiding ert nigingen of itbonden punten uit deze 'neen we aldus if zal nog slechts één Wilsuiting ln Nederland CTcf kunnen worden, die der Stionaal-Sociallstische Beweging. Wlle andere politieke vereenlgingen en bewegingen zyn daarmede thans ontbonden. 2. Met Ingang van 5 Januari 1942 wórdt de N.S.B, weer voor nieuwe leden opengesteld. Deze zullen, na gebleken et nat en bereidheid tot dienen, uit de kringen der sympathlseerende leden worden toegelaten. 3. De leider der N.SB heeft ln een onderhoud met den Führer op 12 December meegedeeld, dat naar zgn meening het welzijn en het voortbestaan van het Ned. volk alleen gewaarborgd kan worden in een lotsverbonden samenhouden van _T-lle Germaansche volkerendat bij ■Adolf Hitler den van God gegeven j-maanschen leider ziet, die deze |.ken uit den nood en de bedrel- hg van heden naar een lichtende toekomst zal voeren en dat Adolf jlltiw nimmer Iets zal elschen, dat jtrtjd zou zgn met de eer, de aardigheid en de belangen van het ^(lerlandache volk. Mussert trok 5*ruit de consequentie: de verbon. pheid op leven en dood. 4. De Führer heeft daarop ver- .'kerd, dat hij ons volk de gelegen leid wil geven, niet als overwonnen ll itie, niet als kolonie, niet als otectoraat, maar als vrij natlona&l- socialistisch Germaansch volk zijn plaats ln het nieuw# Europa lu te 'nemen en zijn aandeel te hebben an het gestalte geven aan het leuwe Europa, Mussert voegde ieraao toe: Afgesneden van zijn koloniën, afgesneden van andere wereiddeelen, zou het Nederlandsche volk op zijn klein grondgebied hier verkwijnen en verkommeren, wanneer het niet werd toegelaten als deelgenoot ln het nieuwe Europa. Het wordt toegelaten, neen, het Is toegelaten op den 12en December en dit Is het grootste geschenk wat ik u op dezen dag kan brengen, dit ls ook het grootste geschenk wat de N.S.B. op dezen gedenkdag aan het Nederlandsche volk aanbiedt. Een geschenk, dat eens door hat volk op zijn hooge waarde worden geschat. aldus het meest essentieele i Inhoud van beide redevoe- in allen op- ben er laat ^Jne, langs de •t ver van het r ziek. Morgen Sacramenten gaan moest nog eens was sterker dan ik doet gij uw ouden vader Theo, dat hij 's avonds nog langs een omweg naar den molen komt. wel, Hendrik, goeden moed Onze lieve Heer leeft nog en zal wel aan uw zoon denken. Laten we God dan ken, die Theo weer thuis gebracht heeft en een gebed voor anderen van hoop en vertrouwen, niet Hendrik En allen knielden neer met ontdekte hoofden, Theo tusschen zijn ouders en al de dienstboden in de ronde, naast den pastoor, arme Hendrik weende en het licht viel weer op het roode lit- teeken van den paardenhoef. Buiten aan de deur was er één, die niet knielde en niet bad. Dat was de zwarte Dries. OUDE TINE De oude Tine, die dicht bij 't groene huis woonde aan de beek, was inder- rlngen in enkele punten te hebben samengevat zullen wij uit het ge sprokene nog een en ander naar voren brengen. Rijksminister Dr. Seyss-Inquart wees er in zjjn Inleiding op, dat de N.S.B. onder de ongunstigste om standigheden in dit land aan terrein en thans ook aan beslissende betee- kenis heeft gewonnen. Spr. bracht de groeten over van den Führer aan de N.S.B. en haar leider. De nationaal-soclalistlsche bewe ging ontwikkelt zich hier naar het gemeenschappelijk doel nl. de her vorming van Europa ln natlonaal- soclallstüschen geest, Spr. schatste den strijdlust en de trouw van de aanhangers der N.S.B. en haar Inzet voor de volksche en geestelijke vernieuwing, ook ln Nederland en alleen uit zulk een partij kan in de grandioze ontwik keling van den huldigen tijd een nieuwe politieke vorm ontstaan. Deze beweging heeft den roep der geschiedenis verstaan en de eer en het welzijn van het Dultsche en het Nederlandsche volk zijn Blechts dan gewaarborgd, als onder alle omstan digheden gevolg gegeven wordt aaö dien ro9p, ook al moeten wij daarbij ons eigen leven op het spel zetten. Na de beteekenis geschetst te hebben van den strijd tegen het bolsjewisme, waarmede op 22 Juni 1.L een nieuwe ontwikkeling van dit werelddeel werd ingezet, zei spr. o.m. Dit uur der b63llssing voor geheel Europa is ook het uur der politieke beslissing in Nederland. Wie thans nog niet ziet of wil zien heeft het recht verloren op politiek, dus voor de gemeenschap verantwoordelijk terrein mee te praten. Ik heb der halve reeds destijds alle politieke richtingen, die hun uitdrukking nog hadden gevonden ln een liberaal- democratlachen parlementairen par tij vorm, ontbonden en de rechten, afgeleid uit vroegere Instellingen nog slechts kunnen toekennen aan de Nationaal-Socialistlsche Beweging Spr. deelt dan het hiervoor reeds gereleveerde besluit mede, dat in Nederland slechts één politieke wilsvorming zal bestaan en wel ln de N S.B. en dat alle andere ver- eeniglngsn of bewegingen op politiek gebied zijn verboden. Het meestrijden in de rijen der N.S.B. beteekent opoffering en ont bering. Maar wat beteekent het afstand doen van gewoonten en gebruiken tegenover de ontbering en opofferiDg, dia de moeders en vaders en de kinderen die meer dan 160.000 ge- sneuvelden In den strijd voor 't nieuwe Europa aan het oostelijk front heb ben gebracht en ook de vaders, moeders en kinderen der Nederlan ders, die mede opgetrokken zijn voor dezen strijd en hun overtuiging, met huD levan hebben bezegeld Spr. wijst op het wordende Dieuwe Europa en zegt er o.m. dit van Dit nieuwe Europa is geen toe komstverwachting, hst is reeds realiteit geworden, het wordt ln dezen tijd geschapen en Nederland neemt aan dezen opbouw reeds deel door het besluit van haar leider, door den polltieken arbeid dernatlo naal-socialistleche beweging en vooral door het offer van haar strijders ln het Oosten. Gij, mijnheer Mussert en de Nederlandsche nationaal- socialisten hebben ln tegenstelling tot eeuwige achterblijvers in de politiek, Ingezien, dat de vrede van het nieuw geschapen Europa niet te daad zeer oud. Zij verdiende terecht dien naam. Het grootste deel van haar leven had zij in dienst bij Ella's ouders doorgebracht. Ella had haar altijd zoo lief gehad, Was haar moeder trotsch en hardvoch tig, de oude Tine was des te zachter en te liever voor het kind des huizes, dat dikwijls bij de oude meid troost ging zoeken, wanneer zij door de har- telooze moeder werd teruggestooten. Toch had zich een verwijdering doen gevoelen van het oogenblik dat het huwelijk tusschen Nand en El!a een uitgemaakte zaak was geweest. Het was alsof Tine niet dan schroomvallig met Ella wilde omgaan. Zij vermeed alle toenadering, zij ging maar uit den weg. Brachten de omstandigheden beiden bij elkaar, dan scheen Tine verlegen en de oude intieme verhou ding was weg. Dat zij ziek was, wist men op den molen en dikwijls had een der knech ten, die ook langs de beek woonde, des avonds den korf meegenomen, die voor oude Tine rijk gevuld was. Dat vullen was Ella's eigen zorg en werk. Persoonlijk kwam zij er zelden. Tine werd verlegen door haar komst en zij ook voelde zich niet op haar gemak. Toen nu echter de pastoor van zwaar ziek gesproken had, was haar besluit genomen Intusschen was het weer avond ge worden en Ella zat te droomen boven op de kamer. De gebeurtenissen der laatste dagen trokken aan haar geest voorbij, met alle smarten en vreugden Zij wist zelve niet, waarom zij bij al haar geluk meer of min zwaarmoedig was. Onwillekeurig dacht zij aan de troostelooze dagen harer jeugd en daar trad het beeld der oude Tine voor haar geest. Zij hoorde niet dat er herhaal delijk aan de deur geklopt werd. Waaraan dacht ze dan toch nu Wel aan de begrafenis van haar broer, aan de trouwe hand, die Eldens haar toegestoken had in het voorbij- ztjner tyd kan worden gesloten met onze vijanden, doch re6ds thans wordt gemaakt door de krachteD van onze harten, de werkkracht van onze handen, maar vooral door de scherpte van ons zwaard. Ook uit de rede van den leider der N.S.B., Ir. MusBert, geven wjj hier nog eenige belangrijke passages. Spr. begon met den dank der N.S.B. voor den gelukwensch van den Führer en noemde de grootste revolutlonnalre daad in het leven van ons volk van de laatste honderd jaarhet hijschen van de zwart- roode vlag, de vaan der nationaal- soclalistlsche revolutie. Tien jaren waarin moeite noch kosten, leugen noch bedrog, broodroof noch terreur gespaard zijn om de vlag naar be neden te haleD, om daarvoor in de plaats te hyschen de vlaggen van het gouden kalf, van de sikkel en de hamer. Fel zgn de kleuren zwart en rood, het zwart van onzen bodem, het rood van ons bloed, fel Is de verbe. tenheld geweest, waarmede wij ons geweerd hebben, fel is ons onwrik baar geloof, dat ons staande ge houden heefti fel is de botsing der meeningen, fel zjjn de vlammen van den wereldbrand van heden. Wy moeten ons er duidelijk van bewust zgn, dat in onzen tyd de wereld een nieuwe gestalte aan neemt. dat er een wereldhistorisch gebeuren aan den garig is van zoo groote afmetingen en uitwerking, als slechts eens in de duizend jaar ge schiedt. Aan dit wereldgebeuren kunnen wij niets toe- of afdoen, dat ls onze roeping niet. Maar onze roeping is te zorgen, dat ons volk door dit wereldgebeuren niet wordt verplet terd om nooit weer op te staan, maar dat het doelbewust zijn weg vindt naar de wereld van morgen om daarin een eervolle plaats In te nemen door den arbeid, die het daarin zal verrichten. Spr. schetst dan den grooten strijd tusschen de twee machtenKapita lisme en Communisme aan de eene zijde en natlonaal-sociallsme fascisme aan de andere zijde. De wereld staat In vlammen en het resultaat zal zijn, dat of Roose velt, Churchill en Stalin zullen winnen dus de vereenigde mach ten van kapitalisme en communisme .of Duitschland, Italië en Japan zullen winnen. Dit zijn de machten, die tegenover elkander staan, waar. tusschen geen compromis mogelijk ls, een van de twee zal winnen, de ander zal ondergaan. WanDeer kapitalisme en commu nisme winnen, dan zou het kapita lisme voorlooplg heerschen In Amerika, Engeland, Zuid-Oost Azië en Australië, maar het communisme zou beginnen met het grootste deel van Azië te beheerschen en gansch het vasteland van Europa. Wanneer het dezen zomer aan Hitler met zfln weermacht niet gelukt zou zijn om de Sovjet-millloenenlegers te weerstaan, ja slag op slag te slaan, maar wanneer integendeel de Dult sche troepen niet tegen deze ont zaglijke militaire macht zouden hebben kunnen standhouden, dan zou er nu reeds geen Europa meer zijn, dan zou er nu gesproken kun nen worden van het voormalig Europa, van de voormalige Euro- peeeche cultuur, van de voormalige godsdiensten, van de voormalige Europeesche volkeren; dan zou de communistische heerschappij reiken van de Japansche Zee tot de Noordzee. dragen der lijkkist. En ook aan dien tijd, dat alle verkeer was afgebroken geweest - en dat Eldens naar den vreemde getrokken was en niets meer van zich laten hooren. Weer klopte het aan de deur en weer hoorde zij het niet. Vrouw, sprak de meid, die zoo stii mogelijk was binnengekomen, daar is een boodschap voor u van de oude Tine onder uit het dorp. Zij gaat ster ven en vraagt naar u Zij wil u nog eens spreken Yoor haar dood en het heeft haast. Goed, ik zal er direct heengaan. Zal ik een der knechts vragen met u mee te gaan, langs het boschpad dat is de kortste weg. - Is de bode er nog? zeide ge niet, dat er de jongen was, om mij te halen Maar die weg door het bc-ch is langs de heek... Ik ga alleen. Ik wil niemand mee hebben. Ik ken den weg ijiet gesloten oogen wel en wie zou mij wat doen Kom, is de bode nog beneden Zij sloeg een grooten zwarten doek om het hoofd en schouders en weldra ging het met rassche schreden door 't bosch. Hare slanke gestalte kwam nu nog meer uit .en de kleine jongen zag dikwijls met angst naar haar op, als zij zwijgend voortspoedde en de opgaande maan de schaduw verlengde en de avondwind soms den doek zoo spookachtig om haar heen bewoog. Maar de boomen werden zeldzamer, t pad ging langs de baek naar de kleine woning. Is Tine zeer erg ziek Ja, ze zei, dat ze sterven ging. Is iemand bij haar Ja, mijnheer pastoor. Door een lage deur trad zij de wo ning binnen, maar stond stil bij haar intrede. Zij kon zich geen rekenschap geven wat 't eigenlijk was dat haar zoo beklemde en haar hart zoo deed jagen. Zij voelde als een voorgevoel, dat een groot ongeluk op haar ging Eu dat dit alles niet geschied is, maar dat Europa bestaat, dat dan ken w^j aan de Dultsche weermacht en de verbondenen, die met haar strijden, dat danken wtj aan de 200.000 mannen, die hun leven daarvoor gaven, dat danken wij aan de 500.000 gewondeD2 aan de mllli- oenen offervaardige, weerbare man nen, dat denken wtj aan den groot- sten Germaanschen aanvoerder aller ttjden, die de verantwoordeiyk- heid op zich nam en attaqueerde voor het te laat was, dat danken wtj aan Adolf Hitler. Wat heeft het Nederlandftche volk daarvoor gedaan in de afgeloopen jaren Het Nederlandsche volk heeft ge daan wat de heerschers ln dit land er van verlangden. De heerschers, d.w.z. de politieke parttjen, met de daarmede verbonden kapitalistische en marxistische handlangers. Zij verlangden de solidariteit met Engeland en Frankrijk. Zij ver langden de prediking van den haat tegen Duitschland. Zij verlangden het onbeperkte geloof ln de zege ningen der democratie, de onbaat zuchtigheid van het kapitalisme en de ongevaarlijkheid van het com munisme. Het volk was geestelijk en ma terieel weerloos en gaf wat ver langd werd. Geen volk kan zich verzetten tegen een zoo goed ge organiseerd en zoo sluw uitgevoerd bedrog. Eén organisatie verzette zich daar wel tegen en zij groeide tegen alle verwachting ln, tegen allen hoon en lasterde N.S.B. Spr. schetste uitvoerig dien strijd en de rol van de Nederlandsche re geering ln bondgenootschap met Engeland. Die fatale politiek leidde tot den nutteloozen oorlog van Mel 1940 tegen ons broedervolk. En die poli tiek nu heeft Ned. Oost-Indlë In oorlog gebracht met Japan. Spr. zegt hieromtrent: Tegen zooveel waanzin valt niet op te roeien. Het allerbeste wat wij er van kunnen denken ls dit: Ko ningin Wllhelmina en haar zooge naamde regeering ln Londen zijn EDgelsche krijgsgevangenen, die land en goed moeten offeren op het al taar van Roosevelt en Churchill, hetzelfde altaar waarop straks het Bi-Icsche empire in rook zal opgaan. Ik vermag niet ln te zien hoe Indlë op dit oogenblik voor Neder land behouden zal kunnen blijven, al zullen wij nimmer ons standpunt kunnen of willen prijsgeven, dat Ne derland onvervreemdbare rechten heeft op Indlë, omdat daar drie eeuwen lang bet bloed en het zweet van honderdduizenden Nederlanders van Indlë gemaakt hebben wat het nu is. Spr. doet dan mededeeling van de boven reeds aangehaalde verklarin gen en geeft de taak der toekomst in de volgende punten aan: 1. de actieve doelbewuste deel neming aan de samenwerking van alle Germaansche volkeren tot vei ligstelling van Europa, gedragen door de zekerheid, dat dit gemeen, schappelijk belang vóórgaat vóór het belang van Ieder der volkeren af zonderlijk; 2. het deelnemen van het Neder landsche volk aan de kolonisatie en de exploitatie van de Oost-Europee- sche gebieden; 3 het verkrijgen van de volkomen gelijkberechtlgheld In de Europee sche levensruimte en het zoeken en neervallen. Zij bukte onwillekeurig of ze den slag wilde afweren. Er was evenwel geen rechtstreeksche aanlei ding tot angst of zorg. Tine was steeds een allervertrouwste dienstbode geweest in haar oudershuis en was ei gebleven tot aan den dood harer ouders- Toen had zij voor haar trouw en verdiensten haar kleine wo ning aan de beek met een gering jaargeld als belooning ontvangen. Hier woonde zij sindsdien en verdiende nog iets met spinnen voor de menschen. Overigens bleef Ella goed voor de oude Tine en wanneer een knecht of meid dien kant uit moest, dan sprak een zwaar beladen korf voor Ella's bezorgdheid voor de oude dienstbode. Iets wat Ella echter altijd verwon derde, dat was dat Tine haar niet gaarne scheen te zien komen en dat zij nog zeldzamer op de Plasmolen kwam. En toch was zij steeds Ella's ver trouwelinge geweest in het ouderhuis en had zij haar meer opgevoed dan moeder zrif. En vooral, toen ze troost en opbeuring zoo hoog noodig had, wat was 't dan toch, dat hen beiden hinderde, sinds Tine woonde in het kleine huis langs de beek Tine heeft zoo zeer nsar u verlangd, had men gezegd. En nu vond zö er den pastoor.... Zou haar iets op het hart liggen Dat stond vast bij haar. Zij zou voor oude Tine doen wat zij kon en ook om haar een gerust ster ven te bezorgen. Alle deze gedachten schoten haar bliksemsnel door het hoofd en met kloppend hart trad zij nauw hoorbaar in de kamer. De pastoor zat nog zacht biddend aan het bed. Een kleine koperen lamp stond op de tafel naast de legerstede en was met 't licht naar den wand gekeerd opdat het de zieke niet zou ïinderen. Dat alles gaf aan 't vertrek iets geheimzinnigs. De volslagen stilte het duister, de in het donker liggende vinden van emplooi van den onder nemingsgeest en de arbeidskracht van ous volk in Europa, opdat wel vaart zal komen en de armoede zal worden verdreven; 4: het verhinderen van het weg kwijnen en voortvegeteeren van ons volk ln een te nauwe levensruimte nu alle wegen van overzee zijn af gesloten; 5. de lichamelijke, zedelijke en geestelijke verheffing van ons volk, de zorg voor het welzijn van het volk door arbeidsdienst, arbeidsfront volkswelvaart, volksgezondheids dienst enz. te organlseeren en tot bloei te brengen; 6. het organlseeren ven de levens kringen van ons volk, waardoor de enkeling tot zijn recht kan komen en een dam wordt opgeworpen tegen gelijkschakeling en staatsabsolutis- me; 7. het organlseeren en tot leven wekken van de komende Nederland sche Germaansche nationaal-socla listlsche staat, waarin wij in vrij heid zullen kunnen leven. Om dit alles tot stand te brengen Is een hechte, sterke, eensgezinde, offervaardige nationaal-soclalistlsche beweging noodig. Wij gaan het tweede tienjarig tijdvak lnmet rond 100.000 ledeD, met een W.A., een S.S., een jeugdstorm en een N.S.V.O. In vollen opbouw. De N.S.B. ls op dezen dag verklaard tot de dragende po litieke organisatie in Nederiand. Dit legt ons vele verplichtingen op alle voortkomende uit deze ééne: te bewijzen, dat zij ls om God te dienen en niet den duivel, opdat ons volk weer gezond en sterk zal worden. Het eerste tienjarig tijdperk is het tijdperk van de voorbereiding van de wederopstanding van ons volk, het tweede tienjarig tijdperk ls da' van 't leggen van alle grondslagen voor de wederopstanding. Het oude huls ls afgebrand, het ontwerp voor het nieuwe is klaar, de uitvoering gaat beginnen. Met Duitschland voor een VRIJ NEDERLAND Het gehalte droge stof is doorslaggevend Bij de geldende rantsoeneering van levensmiddelen wordt steeds precies aangegeven, op welke hoeveelheid de vöor een bepaalde periode aan gewezen bon recht geeft. De ver bruiker kan zich dan ook op een voudige wijze ervan overtuigen, of hij de hem toekomende hoeveelheden levensmiddelen ook ontvangt, n.l door deze artikelen na te wegen. Naar In de practijk blijkt, vormt hierbij het broodrantsoen wel eens een moeilijkheid. Een rantsoen brood wordt n.l. ln offlcleele mededeelingen vastgesteld op 100 gram (400 gram voor 4 rantsoenen, d.l. een „half brood" of 800 gram voor 8 rantsoe. nen, d.l. een „heel brood"), terwijl ln de practijk meermalen afwijkende gewichten worden afgeleverd, hoo- gere maar en daarom gaat het gestalte der zieke, die op den muur in de zwarte schaduw zich toch scherp afteekende. De zieke beproefde zich op te rich ten en te drinken. Zij zonk machteloos terug in de kussens. De zuster wenkte haar rustig te blijven liggen. Tine, sprak zij, heeft u iets mede te deelen, voor zij de wereld verlaat. Zij wil gerust sterven. Wat het zijn zal en of het u erg zal zijn, dat weet ik niet. Wel laat zij u vragen om haar te vergeven. De pastoor zag de vrouw uit de Plasmolen aan met een ernstigen bijna scherpen blik en zij was bleek gewor den en al het bloed was tot uit haar lippen geweken. Was het dat, dat iets onuitspreke lijks, waar zij zich geen rekenschap van geven kon, wat een scheidsmuur had gevormd tusschen hun beider har ten Zou er iets lang vergeten, lang verduurd ook, opstaan uit het verleden als de bleeke schim van verloren jeugd of verloren geluk Ik wil u derhalve alleen laten met Tine en aan de deur wachten. De zieke zag pijnlijk op, angst sprak uit den blik en haar hand wendde iets af. Eila zag het en begreep haar. Zou mijnheer pastoor hierblijven? De stervende knikte ja. Wat zou ik dan te vergeven hebben Ella boog zich tot de stervende. Joseph! Joseph! fluisterde zij, ook hij heette Joseph en met de kno- kelige handen bedekte zij het uitge mergelde gelaat. De priester richtte zijn blikken op Ella. Hij kon haar trekken niet te zien krijgen maar zij sidderde geheel ontsteld. Zij boog zich over het bed neer tot de stervende. Laat mij liever gaan, zei de oude priester. Neen, neen, gaf zij ten antwoord, blqf bier heer pastoor, ik heb niets te verbergen. I hier ook lagere. Daarby komt nog, dat onlangs eenige bakkers zfln veroordeeld wegens aflevering van brood van te gering gewicht. Dit alles heeft den indruk gewekt, alsof de heele en halve brooden steeds precleB 800 en 400 gram moeten wegen, zoodat de kooper wellicht meent, dat men van den broodleverancier steeds dit ge wicht kan elschen. Dit ls evenwel niet geheel juist. Het gaat er by de controle die de ambtenaren, be last met het toezicht op de naleving van de warenwet, uitoefenen in de eerste plaats om, dat het brood de vereischte hoeveelheid droge stof bevat. Dit ls een zaak, die de leek de broodverbruiker ln het alge meen bezwaarlik kan beoordee- len. Daartoe ls een precies onder zoek noodig. Het brood moet dus eerst worden onderzocht op de samenstelling, vóór een bakker wegens overtreding van de wettelijke bepalingen kan worden gestraft. Wanneer men nu het gewicht van het geleverde brood nagaat, dient men zich er rekenschap van te geven, dat brood van lager gewicht dan 400 of 800 gram wit of bruin brood, het meest gangbare toch aan de voorgeschreven bepalingen omtrent de samenstelling ksn vol doen. zonder dat deD consument door dat mindere gewicht tekort wordt gedaan. In dit geval ook by hooger gewicht, doch dit wordt hier bulten beschouwing gelaten zal het brood als regel toch aan de elschen van bepaalde voedingswaarde vol doen, behoudens ln opzettelyke ge vallen van overtreding, die overigens zooveel mogeiyk door de controleurs worden achterhaald. De bakker Is n.l. tegenwoordig, zoo goed als voor den oorlog, gehouden aan de bepa lingen van de Warenwet, die juist ter bescherming van den verbruiker werkt, Ongeveer 400 en 800 gram De Warenwet 1919 en het daarop berustende broodbesluit 1925 stellen regels omtrent het gehalte aan droge stof, dat elke eenheid brood moet bevatten. Droge stof omvat alle stoffen in het brood, behalve water. Sinds jaren worden wit- en brulnbrood (de meeat voorkomende soorten) afgeleverd in stukken van ongeveer 400 en 800 gram, halve en heele brooden. De voedingswaarde zit niet in het water, maar in de droge stof. Bevat een brood teveel vocht, dan heeft het minder voedingswaarde. Volgens het Broodbesluit 1925 moet elke eenheid brood (van ongeveer 400 gram dus) steeds tenminste 240 gram droge s'of bevatten. Een half brood mag wel eens iets lichter of zwaarder zya dan 400 gram, al naar het meer of minder vocht bevat het meel kan immers vochtiger zya dan gewooniyk, of de verwerking kan Iets meer water vragen maar de bakker mag nooit minder dan de genoemde hoeveelheid van 240 gram droge stof erin verwerken. De verbruiker mag niet worden benadeeld. Houdt de bakker zich niet aan dit voorschrift, dan Is by in overtreding en kan hy door den rechter worden veroordeeld. Het gewicht van het brood ls dus niet beslissend voor de vraag of de consument het juiste rantsoen ont vangt, wel de hoeveelheid droge stof. Het ls niet mogeiyk, van buiten af te bepalen, of die hoeveelheid Haar heele ziel scheen aan de lip pen der zieke te hangen. Wat haar aanging, kon toch slechts van een Joseph gesproken worden, onmogelijk kwam het haar voor aan een anderen te denken. Maar wat was er dan toch Wat moest zij vernemen Wat moest zij dan vergeven Vergiffenis, Ella! sprak Tine met bevende gesproken stem, vergiffenis..... Zij vouwde de handen en hield de oogen gesloten, Naar Ella opkijken durfde ze blijkbaar niet. Vergiffenis! ging zij nauw hoor baar voort. Hij was u niet onttrouw hij heeft uw brieven nooit gezien de zijnen hebt gij nooit ontvangen uw moeder en ik..., ach, wij hebben ze.... wij dachten.... Mijn God klonk het over de bleeke lippen der vrouw, mijn God Het was hartverscheurend, een korte op eens afgebroken schreeuw, maar zoo bitter, dat hij den pastoor door 't hart sneed Doodsche stilte heerschte in het vertrek. De priester bad. Ella hield de handen voor 't gezicht en zuchtte diep, terwijl de borst op en af zwoegde. Men hoorde niets dan het langzame reutelen der stervende en het fikken der oude klok. De tijd ging toch vooruit. De zieke snakte naar luchl. Zij wilde u rijk zien - gelukkig en rijk en hij was arm en ze zeide ze meende het zou spoe. dig vergeten zijn en hield zoo lang aan dat ik, ik haar alles zeide en u beiden verried.... Zij sloot de oogen, zij kon niet meer en weer die stilte, weer dat eentonig getik der klok. Ella had haar droge brandende oogen op Tine gevestigd, die haar niet durfde aanzien. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1941 | | pagina 1