TWmT, BI.AI) VAN PEEL EN MAAS
Een praatje bij
den haard.
De doodstraf voor
saboteurs.
Inschrij vingsplicht
voor handel en
ambacht.
Voor Boeren en
Tuinders.
Binnenland.
Zaterdag 25 October 1941 Twee en Zestigste Jaargang No 43
Nu gaan we dar. toch wel den
derden oorloggwinter in; de
temperatuur is opeens enkele gra
den naar beneden gegaan en de
wind blaast af en toe al uit het
Oosten, net alsof het reeds echt
wir.ter is. Ver weg op de Rus
sische velden zal het nu ook wel
erg frisch worden en heimwee
zal veler hart besluipen.
Och ia, oorlogvoeren doet men
niet voor zijn plezier. Het is de
harde leerschool des levens en
brengt ons rot het besef als we
het nog niet weten mochten, dat
het leven nu eenmaal geen pret
je is.
De oorlog prent dat besef in
korten lijd nog eens diep in 's
menschen heugenis en hoe lan
ger het duurt hoe meer de mensch
snakt naar de schoone dagen des
vredes, die immers evenmin vol
maakt waren.
o—
Is er in Nederland wel ooit
zoo'n groote ontevredenheid ge
weest, zoo gesakkerd en gevloekt
als in het tijdperk 1930-'40,
toen honderdduizenden werkloo-
zen niet veel meer dan een hon-
denbestaan leidden?
Toch was er toen vrede en de
auto's suisden geruischloos langs
ae gladde wegen en alle eetwa
ren waren in overvloed voorhan
den.
Het waren dan ook niet de
"Autobezitters die klaagden, tnaar
wel de uitgestootenen, die uit-
[gesfooten waren terwille van die
'autobezitters.
Wij bedoelen dezen term na
tuurlijk niet letterlijk; autobezit
ters is hier genomen als incar
natie van een verkeerd en on-
vociaal gebruikt kapitalisme, dat
zich hoegenaamd niets aantrok
'wan der. noodtoestaed van breede
Magen van ons volk.
In dit opzicht hebben we een
reusachtige gelijkschakeling on-
ilergaan.
Rijk en arm lijdt onder de be
merkingen, die de Engelsche
Dlokkade noodzakelijk meebrengt.
Rijk en arm wel niet precies
evenveel, daar zijn we nu een
maal een te doorgewinterde in
dividualistische natie voor, waar
ieder in de eerste plaats zorgt
voor zich zelf en dan pas om
ziet naar zijn buurman, of die
niet van honger omkomt.
Ik wil maar zeggen, dat zij
die het doen kunnen", ook nu
over het algemeen nog wel de
middelen en wegen weten te
vinden, om buiten het wettelijk
toebedeelde, iets machtig te
worden.
De kranten staan er alle da
gen vol van, maar het aantal
dat op deze wijze de noodzake
lijke beperkingen kan ontgaan,
wordt toch met den dag gerin
ger en zal nog steeds slinken.
Die druiven worden te zuur 1
o—
Een groot deel, het overgroote
deel van het Nederlandsche volk,
zit rifèt het overgroote deel van
heel Europa in hetzelfde schuitje
en nu moeten we varen of ver
drinken.
We zijn door het lot verbon
den. „Lotsverbondene.T' zeggen
we tegenwoordig 1
Maar dat beteekent nu ook, dat
alle wijzigingen in de toestan
den van Europa zullen gaan in
werken op onzen toestand, of we
nu wonen in Sluis of Roosen
daal, in den Helder of bij het
Vierlandenpunt.
Zelfs kan men redeneeren, dat
alle wijzigingen in de toestanden
van Europa gaan inwerken op
ieder onzer of we nu wonen in
Leningrad of Bordeaux, in Duin
kerken of Dnjepropetrowsk.
Daarmee is onze lotsverbon
denheid voldoende geteekend.
o
En hierom moeten wij ons ver
heugen, dat het vruchtbare land
der zwarte aarde, thans binnen
dit rijk onzer lotsverbondenheid
ligt; we verwelkomen de bevrijde
Oekrainers van harte. In die ver
welkoming ligt de zelfzuchtige
gedachte, dat zij straks mee zul
len zorgen voor een stevige bo
terham I
De Europeesche levensruimte,
beperkt tot de oostgrens van het
nieuwe Duitschland, was waarlijk
te eng. Het voedsel zou bij een
voortdurende Britsche afsluiting
van de wereldzeeën erg mond
jesmaat blijven.
Daarom vooral een hartelijk
welkom aan de dertig millioen
Oekrainers met onafzienbare ko
ren- en maisvelden en zelfs hier
en daar tabak.
o—
Er zal werk aan den winkel
komen, waar millioenenlegers
over dit rijke land heentrokken,
maar achter dien arbeid gloort
de hoop op een betere toe
komst.
WILLEM.
Onder sabotage wordt o.m
ook verstaan overtreding
derprijsvoorschriften, ham
steren, clandestien slachten
sluikhandel en handel in
distributie-bescheiden.
DE VERORDENING.
De thans verschenen verordening
van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied tot
bestriding van sabotagehandelingen
luidt alsewolgt:
Duitschland strgdt voor de toe
komst van Europa tegen de vgande.
lijke machten. Deze strgd elscht het
onverbiddelijk neerslaan van alle po
gingen tot tegenwerking.
Op grond van paragraaf 5 van
hst decreet van den Fuehrer over
de uitoefening van de regeerlngsbe-
voegdhéden In Nederland van 18 Mei
1940 bepaal ik derhalve:
Artikel 1.
1. Hij, die opzettelijk een Ingevol
ge geldende rechtsvoorschriften
strafbaar feit pleegt, hetwelk tot
oogmerk heeft dan wel aanleiding
kan geven tot het In gevaar bren
gen van da openbare orde of van de
veiligheid van het openbare leven in
het bezette Nederlandsche gebied,
wordt als saboteur gestraft met
den dood.
2. Poging tot en deelneming aan
het strafbaar feit zgn op gelgke
wgze strafbaar als het voltooid
strafbaar feit.
3 Is in uitzonderingsgevallen,
waarin bijzondere, ln den persoon
van den verdachte gelegen gronden
tot vermindering der strafbaarheid
bestaan, de doodstraf bovenmatig
te achten, dan wordt als straf le
venslange tuchthuisstraf of tucht
huisstraf van tenminste 10 jaren op
gelegd.
4. Da rechter bepaalt de wijzs
waarop da doodstraf wordt ten uit
voer gelegd.
Artikel 2.
1. Tot kennismaking van de in
artikel 1 bedoelde strafbare feiten
is het Duitsche hooggerechtshof als
bijzondere rechtbank (Sondergericht)
bij uitsluiting bavosgd.
2. Het tijdstip, waarop de terecht
zitting wordt gehouden, wordt be
paald zonder inachtneming van ter
mijnen.
3. Da te!aste2egglng kan monde
ling geschieden. Een uittreksel van
de telastelegglng wordt opgenomen
in het procesverbaal der zitting.
4 Da voorschriften betreffende de
bevoegdheid van den Dultschen
krijgsraad od van de bijzondere
rechtbank voor strafzaken voor
leden der S S. en voor de leden der
polltle-organisatles met een bijzon
dere taak blijven onaangetast. Het
zelfde geldt ten aanzien van de in
paragraaf 11 der verordening no. 52-
1940 betreffende de Duitsche rech
terlijke macht voor strafzaken, zoo
als deze ia gewijzigd bg verordening
co. 123/1941, bedoelde mogelijkheid
tot verwijzing van bepaalde straf
zaken naar de bg'zondere rechtbank
voor de S.S.
Artikel 3.
Iodien ter terechtzitting is geble
ken, dat het strafbaar feit niet aan
de omschrijving van artikel 1 vol
doet, wordt de zaak verwezen naar
den gewonen rechter.
Artikel 4.
Deze verordening treedt in werking
op den dag harer afkondiging (18
October).
In de Nederlandsche Staatscourant
ls gepubliceerd een beschikking van
de Organisatie-Commissie, regelende
de verplichte Inschrijving van den
handel en het ambacht. Teneinde de
strekking van deze beschikking te
kunnen begrijpen, dient men zich
enkele feiten In herinnering te roe*
peD.
Bg besluit van den Secretaris-
Generaal van het Departement van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart
van 31 October 1940 werd de basis
gelegd voor de opbouw van een zelf
standige organisatie ter ontwikke
ling van 't bedrijf Jseven. De taak om
de opbouw tot stand te brengen is
opgedragen aan de Organisatie-
Commissie (de Commissie Wolter-
som). De wijze van opbouw Ie des
tijds geregeld ln een aantal besluiten.
In eea dier besluiten zijn de hoofd
lijnen aangegeven, welke bij de in
deeling van het bedrijfsleven zijn te
volgen.
Zoo bevat dit besluit de bepaling,
dat het bedrijfsleven zal worden In
gedeeld In zes hoofdgroepen, nl. voor
de Industrie, het Ambacht, de Han
del, het Bankwezen, het Verzekerings
wezen en het Verkeer. De aldus ge
vormde hoofdgroepen worden ieder
door producten of werkzaamheden
onderverdeeld in bedrijfsgroepen en
deze naar gelang van de belangrijk
heid weer in vakgroepen c.q. onder
vakgroepen.
Binnen de hoofdgroep Industrie
zijn naar men ln de dagbladen
heeft kunnen lezen reeds een
aantal organisaties ingesteld.
Bij de beschikkingen van de Or
ganisatie Commissie, op grondwaar-
van deze organisaties werden inge
steld, werd steeds aan alle onder
nemingen, behoorende tot die tak
van industrie, de verplichting opge
legd zich bij de nieuw Ingestelde
organisatie te doen Inschrijven.
Organisatie van Handel
en Ambacht.
In de afgeloopen maanden is de
noodzakelijkheid gevoeld een beter
inzicht te krijgen ln de feitelijke
verhoudingen op het gebied van de
Handel en het Ambacht ln het leven
te roepan.
Als voorbereidende maatregel la
thans verschenen de beschikking op
grond waarvan eenleder, die de
Handel of het Ambacht uitoefent,
verplicht is zich te doen inschrij
ven.
Deze inschrijving vindt plaats bij
een centraal punt en wel gelijktijdig
voor alle ondernemingen. Deze me
thode beteekent een aanmerkelijke
vereenvoudiging voor het bedrijfs
leven, daar thans ondernemingen,
welke onder meer dan één groep
moeten worden georganiseerd (b.v.
onder groothandel en kleinhandel, of
onder kleinhandel en ambacht) in
het algemeen wel kunnen volstaan
met eenmalige inschrijving.
De verschillende rubriceeringen,
welke In deze beschikking worden
genoemd, loopen echter niet vooruit
op de t.z.t. in het leven te roepen
organisatievormen voor de Handel
en het Ambacht.
De bedoeling is dan ook alleen
deze, om het werk van de Organ'-
Commissie te vergemakkelijken door
langs deze weg een beter inzicht te
verkrijgen ln de hier te lande be
staande verhoudingen op het be
trokken gebied.
Inhoud van de beschikking.
De Beschikking legt dus in het
algemeen de verplicht log tot In
schrijven op aan alle ondernemingen
en ondernemers, behoorend9 tot de
Handel en/of het Ambacht en geeft
voorts een omschrijving van de ver
schillende categorlen van inschrg -
vingsplicht igen.
Ook zij, die reeds ingeschreven
zgn in het Handelsregister behooren
zich te laten inschrijven.
Tot de Handel in de zin van be
doelde beschikking behooren:
A. de groothandel, omvattende:
alle In Nederland gevestigde na
tuurlijke of rechtspersonen, die hun
beroep er van maken voor eigen
rekening en risico goederen te koo-
pen en, zonder dat deze goederen
be* of verwerking ondergaan, anders
dan in de handel gebruikelijk, deze
te verkoopen aan wederverkoopers.
alsmede aan koopers, die deze goe
deren ln hun onderneming aanwen
den;
B. de koloniale producenten, om
vattende:
alle ln Nederland gevestigde na
tuurlijke of rechtspersonen, die er
hun beroep van maken de door hen
zelf ln een der Nederlandsche over-
zeesche gebiedsdeelen voortgebrach
te producten te verkoopen, of als
verkoopers krachtens vertegenwoor
diging van of in andere verhouding
tot een producent uit een dier ge
biedsdeelen of in beiderlei hoedanig
heden optredeD;
C. de tusBchenpersonen, omvat
tende:
alle in Nederland gevestigde na
tuurlijke of rechtspersonen, die er
hun beroep van maken hun bemid
deling te verleenen bg de totstand
koming van handelstransacties;
D. de kleinhandel, omvattende
alle in Nederland gevestigde
natuurlijke of rechtspersonen, die er
hun beroep van maken goederen te
verkopen ln de regel door uit
oefening van een winkelbedrijf ofln
de markt- of straathandel aan
verbruikers, niet vallende onder de
kopers, bedoeld sub A.
Alle ondernemingen en onderne
mers, vallende onder een of meer
der hierboven genoemde omschrijvin
gen zija derhalve tot Inschrijving
verplicht.
Uit de geven opsomming blijkt
reeds het ingrijpende karakter van
de beschikking. Zo valt onder de
bepalingen van de beschikking de
gehele detailhandel, ongeacht of deze
wordt uitgeoefend ln een winkel, la
een gesloten huls, op de markt of
door venten op straat. Ook het
kleinste bedrijfje, waarbij de eige
naar voor eigen rekening langs de
straat goederen uitvent (b.v. vis,
groenten, petroleum, enz.) wordt dus
beschouwd als onderneming in de
Handel en is daarom Inschrijvlngs-
plichtlg.
Inschrg" vingsplicht Jg is ook de ge
hele groothandel, ln welke vorm ook
uitgeoefend (dus ook de Import,
export en grosslerderij).
Tot het Ambacht wordt geacht te
behoren niet wat men vanouds am
bacht pleegt te noemen (b.v. een J
smederij), maar ook de in moderne j
vorm uitgeoefende kleinn ij verheids-
bedrijven, De eigenlijke Industrie,'
het fabrleksbedrijf, valt er buiten
Ontheven van de verplichting tot
inschrijving zijn vanzelfsprekend ook
die ondernemingen en ondei nemer
die reeds op grond van een desbe
treffende beschikking van de, Orga
nlsatle-Commisie bij een der tot de
hoofdgroep Industrie behorende
ondergroepen zgn georganiseerd.
Tot het Ambacht worden voor
lopig ook gerekend de z.g. dienst
verleningsondernemingen, e oo rzover
deze niet zija verkeers-of transport
ondernemingen. De inschrijving be
hoeft dus niet te geschieden door
autobusondernemingen, bode- en
bezorgingsdiensten maar wel door
b.v. glazenwasserijen, zulverlngsbe-
drijven, rgwlelstallingsbedrgviin, be
grafenisondernemingen e.d.
Tot de tussenpersonen moeten in
de geest van deze beschikking allen
gerekend worden, die hunne bemid
deling verlenen bij de totstandkoming
van handelstransacties, een en ander
in de ruimste zin des woords geno
men. Tot deze categorie behoren du3
ook makelaars ln onroerende goede
ren, houders van verhuurkantoren,
vendumeesters, houders van adver-
tentlebureaux e.d.
Hoe geschiedt de inschrijving
De inschrijving geschiedt door in
vulling en inlevering In tweevoud
van een vragenformulier, dat ver
krijgbaar ls bij alle Kamers van
Koophandel en ln bepaalde plaatsen
ook op de postkantoren en ter
gemeentesecretarie.
De wijze van beschikbaarstelling
van de formulieren Js voor elk district
door de Kamer van Koophandel ln
de pers bekend gemaakt.
Voor 26 October 1941 moeten de
formulieren worden Ingezonden aan
de Commissie voor de Organisatie
van het Bedrijfsleven te 's Graven-
hage.
Voor de toezending kan gebruik
gemaakt worden van de portvjg'
enveloppe, die bij elk stel formulieren
wordt verkrijgbaar gesteld.
Zodra aan de verplichting tot
Inschrijven Is voldaaD, wordt aan
den Inzender van het formulier
onder rembours een ontvangst
bevestiging toegezonden, waarvoor
een bedrag verschuldigd ls, dat
varieert naar de grootte van de
onderneming. Voor de bepaling van
dit bedrag worden de ondernemin
gen Ingedeeld ln een drietal klassen,
n.I ondernemingen, wier omzét in
1940 bedroeg
1. minder dan f 5000.(Inschrij
vingsbedrag f 0 75);
2 van f 5000 tot f 25000.(in
schrijvingsbedrog f125);
3. boven f 25000.— (Inschrg vlngs*
bedrag f 2 75).
Da aandacht van belanghebbenden
wordt er op gevestigd, dat deze
ontvangstbevestiging het bewijs
vormt, dat aan de verplichting tot
Inschrijving la voldaan. Zij moet
derhalve goed worden bewaard. Kan
men bg controle deze bevestiging
niet toneD, dan wordt men geacht
ln overtreding te zgn met alle ge
volgen van dien.
Moeilijkheden bij de
invulliag van het formulier
Hoewel de vraagstelling van het
formulier zo eenvoudig mogelijk ge
houden ls, ls het denkbaar, dat be
trokkenen met de Invulling vau
bepaalde vragen moeilijkheden
ondervinden. Door elke Kamer van
Koophandel zal daarom voor haar
district een regeling worden getrof.
fen ten aanzien van de voorlichting
bij de invulling. Aan deze regeling
zal voldoende ruchtbaarheid worden
gegeven. Zo bestaat b.v. de mogelijk
heid, dat de Kamer ln enkele ge
meenten van haar district zitdagen
houdt, waar alle Inschrij vingspllch-
tlgen voorlichting bij de invulling
kunnen ontvangen.
Straffen bij overtreding
Wordt aan de verplichting tot in
schrijving niet voldaan of wordt op
andere wijze in strg'd met de. be
schikking gehandeld (waartoe ook
behoort het niet naar waarheid in
vullen van het formulier) dan kan
een gevangenisstraf worden opgelegd
van ten hoogste een jaar of een
geldboete van ten hoogste tiendui
zend gulden. Verwacht wordt even
wel, dat een dergelijke strafoplegging
nimmer zal behoeven t.e geschieden
en dat de belanghebbenden zodanig
van h6t nut en de noodzaak van de
onderhavige inschrijving overtuigd
zijn, dat zij hun volle medewerking
zullen verlenen. Op deze medewer
king wordt, voorzover nodig, hier
door nog eens een krachtig beroep
gedaan.
DE VERBETERING VAN
DE VEEVOEDER-POSITIE.
De veevoedervoorziening, die in
den tijd van voor den huldigen oor
log geen probleem was, omdat over-
zeesche Invoer tot elke gewenschte
hoeveelheid mogelijk was, ls dat nu
wel geworden en velen zjjn bezig
om het zoo goed mogelijk op te
lossen. Ed dat natuurlijk leder op
zijn eigen wijze.
Vóór den oorlog had er ln ruil
voor de ingevoerde veevoeders een
levendige uitvoer van dierlijke pro
ducten plaats, zoodat de vee-rijke
landen als Nederland en Denemarken
meteen ook groote Import- èn ex
portlanden waren.
Het ls vanzelfsprekend, dat dit nu
uit is. Wg zijn nu meer aangewezen 1
op zelfvoorziening. Wel niet zoozeer
van eigen bodem, maar dan toch
van het vasteland van We3t-Europa.
En dit brengt mede, dat men zich
zoowel hier als elders toegelegd heeft
op den verbouw van veevoeder, het
zij als hoofdgewas, hetzij als stop
pelgewas.
In Duitschland heeft dit een zeer
groote vlucht genomen. Maar ook in
ons land is met alle kracht toege
legd op een zoo groot mogelijke
opbrengst van goed veevoeder.
Dit verkrijgt men door het inten
sief en doelmatig afweiden van het
grasland, door het tijdig maaien en
inkuilen van het gras, als het geen
heel mooi hooiweer is, door het
kunstmatig drogen van gras, waar
door een kostelijk krachtvoeder ver
kregen wordt.
Ook in Zwitserland en In Dene
marken past men deze middelen toe.
Daarnaast legt men zich in deze
landen toe op het produceeren van
hooi- en lucernemeel.
In Denemarken gaat men meer
don tevoren over tot het bereiden
van vlschmeel. In Noorwegen en
Zweden wordt hout als grondstof
voor veevoederproductie benut, ter
wijl daar, evenals ook In Denemar
ken, uit zeegras een waardevolle
meelsoort gemalen wordt.
Ia zuidelijker gelegen landen pro
beert men het met succe3 met deD
verbouw van zonnebloemen en met
de uitbreidlDg van de klaver-, mals-
en sojaverbouw.
Zooals men ziet worden alle krach
ten Ingespannen om de veevoeder
positie van Europa te verbeteren.
En dat met stggend succes, al zgn
wg nog niet waar wij moeten zijD.
AGRICOLA.
Afdekking mijten»
De Provinciale Voedselcommlssarlss
voor Limburg maakt bekend, dat
de mijten, welke niet direct afge-
dorscht worden, zoo spoedig moge
lijk moeten afgedekt worden.
In de maaad November zal hierop
strenge controle worden uitgeoefend.
Ontheffing vervoerverbod
aardappelen.
De Provinciale Iokoopcentrale van
Akkerbouwproducten voor Limburg
(P.ICA.) maakt bekend:
dat aanvragen om ontheffing van
vervoederverbod voor aardappelen
moeten worden ingediend bij den
plaatselgken bureauhouder, waaron
der de aanvrager ressorteert.
Ook voor het vervoederen van
aardappelen beneden de maat 28 mm
vlerkantsmaat zg. „kriel" is een
schriftelijke vergunning noodlg, af
gegeven door of namens de P.V.C.
Er wordt met nadruk op gewezen
dat partijen aardappelen, welke door
een teler als krielaardappelen zijn
opgegeven terwijl bij keuring blijkt,
dat zich hierin aardappelen bevinden
28 mmniet worden vrijgegeven,
alvorens deze partijen opnieuw ge
sorteerd zijn.
Tc hooge prijzen voor wild*
Naar uit verschillende klachten
blijkt, worden er in den wilhandel
soms prijzen gevraagd, die ver bo
ven de toegestane liggen.
Zoo komt het b.v. voor, dat kool
kers wilde eenden aanbieden tegen
f 150 f 2— per stuk, terwijl de
prijs niet hooger mag zijn dan
f 135.
Het is voor den poelier onmogelijk
om dan nog winst te maken, zoo.
dat een dergelijk aanbod gemakke
lijk tot het vragen van te hooge
prgzen van zgn kant aanleiding
geeft.
In enkele gevallen heeft men zich
op een „misverstand" beroepen.
Merkwaardig vallen deze misver
standen nagenoeg meestal ïa het
voordeel en vrijwel nooit in het na
deel van de betrokkenen uit. Er zg
bier nogmaals op gewezen, dat in
de prgzenbesehikking van 11 Aug
1941 duidelijk wild van jagers, groot
handelaren, opkoopers en daarmede
gelijk te stellen personen genoemd
worden.
Het spreekt vanzelf, dat ook de
kooikers hieronder vallen en het is
in het belang van den goeden g&og
van zaken en tevens in hun eigen
belang, als ook zij zich aan de ge
geven prijsregeling houden.
De uitkeering bij bevalling
Met ingang van l November a.s.
treedt een belangrijke nieuwe voor
ziening op sociaal gebied ln werking,
namelijk de bepaling, dat aan de
echtgenoote van dengene, die krach
tens de ziektewet verzekerd is, bij
gezinsvermeerdering een bijdrage ln
de kosten van de bevalling, groot
f 25.— wordt toegekend. Dit geldt
ook voor bevallingen van dochters,
stief- en pleegdochters, die ln het
gezin van den verzekerde leven. De
uitkeering geschiedt door den raad
van arbeid of door de bedrgfsver-
eenlging, waarbij de werkgever van
den verzekerde, voor de uitvoering
van de ziektewet ls aangesloten.
Evenals de aangifte van ziekte
gevallen, moet ook de kennisgeving
van een plaats gehad hebbende be
valling door den werknemer geschie
den. De op grond van artikel 17 der
ziektewet In Ieder bedrijf aanwezige
kaart wijst hem den weg, tot welken
raad van arbeid of bedrgfsvereenl-
glng hij zich hiervoor heeft te
wenden.
Bij wandelmarsch aan hart
verlamming overleden
Zondagmiddag tijdens de jubileum-
wandeltochten van de Leldsche
wandelsportvereenlging L.W.S.V. Is
aan den Zoeterwoudschealngel te
Lelden 'n 15-jarige deelnemer, lid
van de wandelsportvereenlging „De
Vroolgke Matrozen" tengevolge van
een hartverlamming, plotseling dood
gebleven.
Mr. L. B. J. VAN OPPEN
Oud-burgemeester van
Maastricht
In den ouderdom van 70 jaar Is
Maandagmorgen in het ziekenhuis
Calvarlënberg te Maastricht over
leden mr. L. B. J. van Oppen, oud
burgemeester van Maastricht.
Tijdens storm gedood
De 35 jarige P. werd tijdens den
storm van j I. Zaterdag op den Oeler-
weg te Hengelo door een vallenden
tak op het hoofd getroffen, waardoor
hij een groote hoofdwonde opliep en
tegen de straat werd geworpen. De
ontboden geneesheer constateerde
een zware hersenschudding. Het
slachtoffer overleed in den loop van
den avond aan de bekomen verwon
dingen. P. Is gehuwd en vader van
5 kindereD.
Twaalfduizend gulden om
pacht te verlengen
Ongeoorloofde praktijken van
Zeeuwsch graanhandelaar
Een graanhandelaar te Groede, In
Zeeuwsch-Vlaanderen, trad op aJs
rentmeester voor enkele bultenland-
sche eigenaren van landerijen. Toen
hem gebleken was, dat een van de
pachters, een boer te Zaamslag,
wiens contract afliep, gaarne opnieuw
wilde InhureD, kwam hij, nu van de
zijde van zijn opdrachtgevers geen
inmenging te verwachten viel, met
zijn elschen op tafel.
Deze waren lang niet malsch. Hg
vroeg bulten de gewone pachtsom
een „handschoen" van f 12 000.
De pachter, of hij wilde of niet,
moest na eenlg marchandeeren,
waarbij het bedrag met f 1500 ver
laagd werd, hiermede wel accoord
gaan. Zesduizend gulden kwamen bij
het teekenen der overeenkomst op
tafel, de rest van den „handschoen"
de ter plaatste gebruikelijke be
naming van wat bij hulzen sleutel-
geld genoemd wordt zou later
betaald worden.
Op veel kleinere schaal deed de
man hetzelfde bij twee andere pach
ters, een boer en zijn aanstaanden
schoonzoon. Hg kwam na negen
jaren bg dezen boer om eea bedrag
van ruim vierhonderd gulden wegeDs
provisie voor een in 1932 verleende
bemiddeling bij verkoop van een
perceel grond. De man, die, nu hij
de boerderij verliet, gaarne zgn
schoonzoon als nieuwe pachter geïn
stalleerd wilde zIsd, voelde zich
gedwongen hierop in te gaan. De
schoonzoon echter moest bjj h8t
afsluiten van de pachtovereenkomst
ook nog eens vijfhonderd gulden
neertellen, alleen maar om te mogen
huren.
Da controleurs van de prgsbeheer-
sching, die deze zaak op het spoor
kwamen, hebben krachtig ingegre
pen. Daar het pachtprgsopdrgvlngs-
besluit behalve het verhoogen van
pachten ook het bedingen van onge
oorloofde voordeelen in verband met
een pachtverhooging verbiedt, moest
da rentmeester zich voor den inspec
teur voor de prijsbeheersching te
'8 Gravenhage verantwoorden. Hg
werd veroordeeld tot betaling van
f 2500.boete, terwijl publicatie
van het vonnis in een gewestelijk
blad voor zgn rekening zal geschie
den. Tevens werd de rentmeester
verplicht tot teruggave van alle
onrechtmatig verkregen gelden.
Vele kettinghandelaren
ontmaskerd.
De afdeeling economische zaken
van de politie te Nijmegen heeft ln
de afgeloopen dagen een groot aan
tal winkeliers aangehouden, die zich
schuldig 'hadden gemaakt aan frau-
duleuzen handel In textielgoederen.
Uit het onderzoek bleek, dat voor
een bedrag van f 110.000 aan tex
tielgoederen was gekocht en ver
kocht. Bovendien had men 97000
textielpunten aan coupures gekocht
van zekeren B.
Tegen dezen B. is proces-verbaal
opgemaakt en bij hem werd boven
dien nog een groote voorraad goe
deren In beslag genomen, welke hg
wederrechtelijk in zgn bezit had.
Verder bleek uit het onderzoek,
dat de textielpunten waren ont
vreemd door een boekhouder van
een textielfabriek ln Enschedé. Te
gen dezen man Ia procesverbaal
opgemaakt.
In verband met deze zaak is
procesverbaal opgemaakt tegen 31
handelaren in verscheiden plaatsen
van ons land, die groote hoeveelhe
den textielgoederen voor abnormale
prijzen aan winkeliers hadden ver
kocht, zonder daarvoor coupure3 ln
te nemen.
Uitkeering van ziekengeld
Overeenkomstig het op 1 Novem
ber a.s. ln werking tredend artikel
50 der ziektewet mag aan den onder
de verplichte zlekengeldverzekerlog
vallende loonarbeiders op 1 November
a s. nog niet bg een toegelaten
ziekenfonds aansluiting hebben kun
nen vinden, bij voorbeeld omdat zulk
een fonds voor de gemeente, waar
zö woneD, nog niet aanwezig Is, dan
wel omdat, hoewel zg zich tgdig als
lid van een toegelaten ziekenfonds
hebben aangemeld, het bewgs van
inschrgvlng als lid nog niet in hun
bezifr is gekomen. In zulke gevallen
zullen de betrokken loonarbeiders
bg ingetreden ziekte, desniettemin
het hun toekomende ziekengeld ont
vangen. De secretaris-generaal van
het departement van sociale zaken
heeft zich dan ook tot alle ultvoe-
