THEE doet je goed! Armoede. Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Alleen Boter is boter „VENRAY" boter Wat weten wij ervan Buitenland. Provinciaal Nieuws Zaterdag 6 April 1940 Een en Zestigste Jaargang No 14 PEEL EN MAAS ADVERTENTIEPRIJS1-8 regels 60 cent, 7V» ct. per regel, bij contract groote reductie. UITGAVE Fa. van den MUNCKHOF VENRAY Tel. 512 Grootestraat 28 Giro 150652 ABONNEMENTSPRIJS: voor Venray 65 ct. buiten Venray 75 ct. per kwartaal. Afz. no. 5 ct. is zeer fijne boter DE KLOOSTERS IN HET LAND VAN MAAS EN WAAL. Door heel de pers circuleert in de laatste weken de inhoud van een min ot meer opzienba rend requisitoir van den officier van justitie bij de rechtbank te Arnhem t-gen een man, die een inbraak had gepleegd in een klooster te Nijmegen, waar hij regelmatig met weldaden was overladen. Dit requisitoir was minder gericht tegen den ver dachte dan wel tegen de barm hartigheidsmethoden der klooster lingen, die gewoon waren om Dagelijks honderden armen te voeden, zonder zich om de om standigheden dezer menschen te bekommeren. Onder deze armen school, volgens den O. v. J., het schuim der maatschappij, inbrekers, prostituee's en andere a-sociale elementen. Zij leefden, aldus nog steeds de Officier, van de wel dadigheid der kloosterlingen, sommigen sloten een huwelijk op deze bestaansbron ja, de kloosters in en rond Nijmegen trokken met hun weldadigheids manieren ongure elementen uit heel het land tot zich. Het was een schande, zulke ongecontro leerde weldadigheid. De Officier is zelf R.-K., dus behoeft men hem niet van een zekere gezindheid tegen de kloos ters te verdenken. Hij is een der zeer velen van onzen tijd, die meenen, dat alles, dus ook de weldadigheid, geordend behoort te wezen. Natuurlijk, een arm mensch 7oo is hun redeneering - be hoort geholpen te worden. Maar dan moet hij zich opgevenzijn naam komt in een kaartregister; zijn omstandigheden worden onderzochter komt regelmatig een mijnheer of een mevrouw over de vloer, die zich aan maat schappelijk werk heeft gewijd en zich dus alle onbescheidenheden ten aanzien van de huishouding der armen kan vcoorloovende arme mensch wordt met raad en daad „bijgestaan". Want de arme mensch is natuurlijk een mislukkeling; hij behoort in eenigerlei vorm onder de cura- teéle te worden gesteld van hen, dien het Deter is gegaan in het leven en „dus" veel meer ver stand hebben, meer inzicht, meer verantwoordelijkheidsgevoel. Zelfs de Oproerige Krabbelaar van het Volk zit zóózeer vast aan de ordeningsgedachte, dat hij meende, dat zoo alleen als hiervoren beschreven mag worden geholpen. En niet op de manier van de Nijmeegsche kloos ters. Zeker, vroeger, toen hij jong was, zeiden ze het bij A. B. K. thuis op dezelfde manier als nu nog de Nijmeegsche kloosterlin gen het doen: „Beter tien keer te geven en negen keer onnoodig dan één keer te weigeren als 't noodig is". Maar Kleerekooper heeft de zaken anders ieeren bezien en concludeert thans (Volksblad 1 April): „Wie het niet voor de deugnieten, maar wel voor de mis kende armoe opkomen, die moet niet zonder onderzoek beginnen aan de kloosterpoort, maar wèl na een zeer grondig onder zoek ingrijpen in het hart der samenleving. Weldadigheid moet hetzelfde zijn als rechtvaardigheid, gelijk de oude Bijbel voor die beide ook maar één woord heeft." -o— Ik wilde het hier toch even voor de „deugnieten" opnemen. ik heb altijd een zwak voor ze gehad en meermalen met Dioge nes verzucht; als ik niet was, die ik ben, dan zou ik een deug niet willen zijn. Prachtmenschen heb je onder ze. Wat thans van de Nijmeegsche kloosters werd gezegd, kon ook 25 jaar geleden en 250 jaar ge leden zijn gesproken. Want de gewraakte manier van wéldoen is voor deze instellingen een traditie, welke uit een ver verleden stamt. Misschien is ze wel ontstaan uit de herinnering aan Christus. Die er óók op bedacht was om de hongerigen, zonder aanzien des persoons te spijzigen, Zijn brood zelfs deelde met een Judas en zich op Zijn beurt liet wéldoen door een Maria Magdalena, zonder er zich om te bekommeren, dat deze een publieke vrouw werd ge- heeten. Men moet niet denigreerend oordeelen over de arme „deug nieten", zonder dat men heeft getracht om dezen in hun per soon, in hun strijd, lijden, ver zoekingen, te Ieeren kennen In 1913, 'n jaar vóór de vorige oorlog uitbrak, heb ik met deze menschen gestaan voor de kloos terpoorten van Nijmegen en ver derop naar het Zuiden, in het land van Waal en Maas, op een wandeling heen en weer Utrecht-Maastricht. Het was lust naar avontuur, verlangen naar officieele copie voor de krant, welke me een zestal weken deed aansluiten bij vagebonden, bedelaars en mars kramers, hun levenswijze deelen- de langs straat en weg, op lo gementen, politiebureaux en toe vluchtsoorden van het Leger des Heils. Met tientallen verzamelden de menschen van het slag, waar ik toen mee omging, zich omstreeks de wijze te helpen. Niet weinige geziene burgers dragen in zich het geheim mee der herinnering aan een spanne tijds, toen het leven hun te mach tig was geworden en ze in ai- moe zouden zijn vergaan, als ze niet nu en dan als anonymus een plechtanker hadden gevonden aan 'n kloosterpoort of aan de deur van een christenmensch, die een hongerige te eten geeft, zonder zich af te vragen, of dat eten terecht komt in de, maag van 'n deugniet dan wel van een offi cieel ingeschreven armen mensch, die bijdraagt in de ordening van de maatschappij en aldus mede in de rechtvaardiging van het bestaan van de ambtenarij der armenverzorging. Md. DE ALGEMEENE TOESTAND. VERSCHERPTE BLOKKADE. De Britsche blokkade-maatregelen zrjn tot heden nog lang niet zoo effectief geweest als ze op 't einde van den vorigeu oorlog en toen naar Chamberlain deze week in het Lagerhuis herinnerde de ineen storting van de Duitsche weermacht tengevolge hadden. De Britsche regeering heeft thans besloten om zonder verwijl de blok kade-maatregelen zoodanig te ver scherpen, dat ze de beoogde maxi mum uitwerking zullen bereiken. Dit besluit is gemotiveerd met verwijzingen naar de Duitsche oor logsmethoden ter zee met naar het Britsche inzicht zoo flagrante schendingen van het internationale recht en met dent ongeoorloofden druk der Duitsche regeering op de neutralen. Al is hot nog niet in duidelijke en ronde bewoordingen te kennen ge geven; aangenomen mag worden, dat de geallieerden in den vervolge zich ging" de export van allerlei grond stoffen en producten naar Duitsch- land stop te zetten althans sterk te verminderen. De geallieerden hebben zich aangeboden als koopers van al die in de neutrale landen aanwezige voorraden, welke de Duit- schers wenschen te betrekken. Zoo deelde Chamberlain onder applaus van het Lagerhuis mede, dat Engeland het gehoele uitvoerover- schot van traan uit Noorwegen had opgekocht, terwijl de aankoopen van mineralen uit Zuidoost-Europa nog nooit zoo groot zijn geweest. Daar gaat een verscherpte blokkade op den Balkan mee gepaard. De neutrale landen zijn voor de voorziening in eigen behoeften na tuurlijk voor een groot deel afhan kelijk van overzeesche aanvoeren, ten deeie afkomstig uit gewesten, welke tot het Britsche imperium behooren. Welnu, Engeland zal deze aanvoe ren voortaan nog slechts toelaten, wanneer een handelsovereenkomst is aangegaan, welke de levering van eigen productie-overschotten aan Duitschland uitsluit. Op die manier kunnen de Britten vanzelfsprekend grooten invloed uit oefenen op de handelspolitiek van de Donau- en Balkanstaten, van de Scandinavische rijken en van lauden als Nederland en België. Zelfs de Russen komen aldus aldus in den greep der Britsche blokkade autoriteiten. De Russen hebben aan allerlei behoefte. De Russische am bassadeur te Washington heeft van de week een uur lang op het depar tement van Buit. Zaken der Ver. Staten vertoefd, met aandrang ver zoekende om opheffing van het moreele embargo (verbod tot levering van bepaalde grondstoffen en producten, dat Rus land zich met den overval In Finland als sanctie op den hals gehaald had. Dit verzoek is op besliste wijze afgewezen, niettegenstaande de Rus sische ambassadeur er op had ge wezen, dat de oorlog met Finland nu toch ten einde was. De Amerikaansche regeering stelt zich op het standpunt, dat de vrede, welke Rusland aan Finland oplegde, een bezegeling is van het onrecht, aan het kleine nabuurland begaan. Dus: ook Rusland is ter voorzie- i Bessarabië. In die rede ziet de Roe- meensche regeering een bedreiging, welke het noodig maakt, dat met spoed nieuwe verdedigingsmaatrege len aan de Russische-Roemeensche grens worden genomen. De verscherpte BritBche blokkade is een gevoelige slag voor Berlijn en wordt daar, blijkens de woedende reacties, als zoodanig gevoeld. Na tuurlijk wordt er met „doeltreffende tegenmaatregelen" gedreigd en tracht men de publieke opinie in 't binnen land gerust te stellen met de ver zekering, dat b.v. de ertsbehoeften kunnen worden bevredigd door in tensievere exploitatie van de win- plaatsen in het eigen land. In de uitgeputte ertsmijnen van Oosten rijk, reeds vele jaren buiten bedrijf gesteld, heeft men naar het heet plots weer rijke ertslagen ont dekt, welke Dog niet waren geëx ploiteerd De beoogde „tegenmaatregelen" schijnen van militaire aard te zullen zjjn. Uit Berlijn wordt althans be richt, dat de Führer cn de legerleiders in tegenwoordigheid mede van Goe- ring, in de rijkskanselarij langdurige besprekingen hebben gevoerd voor het verdere verloop van den oorlog. Over de rede van Chamberlain zegt men volgens Un. Press te Berlijn „Wat Engeland doet, is niets anders dan oorlogvoeren tegen vrouwen en kinderen daaraan geeft het de voorkeur inplaats van te vechten. Engeland haalt de Noorsche traan, het Zweedsche erts en de Roemeensche olie onder onze handen vandaan. De Engelsche eisch tot de neutralen, dat zij minder naar Duitschland moeten exporteeren, is een brutaliteit zonder weerga in de geschiedenis. Men kan er van op aan, dat Duitschland het antwoord hierop niet schuldig zal blijven". Wat de feitelijke oorlogvoering betreft, deze blijft zich beperken tot schermutselingen van patrouilles en aanvallen ter zee met duikbooten en vliagtuigeskaders. De Duitschers hebben met vlieg tuigen weer een bezoek gebracht het middaguur voor de klooster poorten. Dan deed een vriende lijk broeder-portier open, we gingen zitten op lange banken in een ruime, frissche, lichte hal en we kregen dampende borden, vol met aardappelen, jus, groen ten, vleesch of spek en boter hammen om mee te nemen. Daar was alleen maar vrien delijkheid, waarin niets neerbui gends was. Er werd niet ge vraagd, wie je was en hoe je zoo kwam. Er werd niet gekeken of je een kruisje maakte voor je eten of, niet. Soms kwam de broeder aandragen met 'n broek of 'n paar schoenen naar iemand van wien hij gezien had, dat-ie 't erg noodig had. Daar was niet om gevraagd en er werd geen preek gehouden, als zoo iets gegeven werd. Er zullen onder de menschen, aan wie op deze wijze werd wel gedaan, wel onwaardigen zijn geweest. Maar zelfs onwaardigen kunnen honger hebben. Ik weet echter heel zeker, dat er ook velen aldus geholpen werden op de eenige wijze waar op ze tijdelijk te helpen waren. De brave gemeente en de orden telijke burgerij heeft er geen weet van, waarom jonge en ook wel oudere menschen soms hun omgeving en verzorgde bestaan ontvluchten en zich een tijdlang laten voortdrijven door het lot, dat hun noodlot wordt, als ze af en toe geen veilige beschutting vinden in een haven, waar men niet vraagt naar namen en pa pieren. Niet alle armoe laat zich reg lementeeren; niet alle armoe wil erkend worden. Dat weten we toch wel 1 Vandaar b.v. de jacht der ge ordende maatschappij op de stille armoe, welke wordt geleden. Niet alle stille armen zich ontdekken en niet allen zijn ze op georden niet zullen weerhouden om z.g. technische schendingen te begaan van de gewaarborgde rechten van neutrale staten ten be hoeve van de intensiveering der blokkade. De neutrale landen zullen dus nog weer wat meer in de be nauwenis komen te zitten en onge twijfeld de dupes worden van de maatregelen en tegenmaatregelen, welke de oorlogvoerende nemen om elkaar te treffen. We zeiden het reeds: Chamberlain heeft de bijzonderheden van de ver scherpte blokkade nog niet genoemd maar eenige laat bij gemakkelijk raden. Hij verwees naar het tot zinken brengen en aanhoudèn van Zweedsche ertsladingen met Duitsche schepen in Noorsche wateren en kondigde aan, dat deze verschepin. gen uit Scandinavische havens ge heel en al zullen worden belemmerd. Dat moet wel wijzen op zeer op zienbarende plannen, want de Oostzee is een afgesloten water, waarin geen Britsche marinekrachten kunnen binnendringen zonder Noorsch Zweedsch en (of) Deensch rechts gebied te schenden. Ea via de Oost- zëehavens kan Duitschland tot heden onbelemmerd het Zweedsche erts aanvoeren. Hoe dat zij de Britsche regeer ing heeft met beslistheid aangekon digd, dat ze den uitvoer van erts uit Scandinavië naar Duitschland zal stoppen en als ze daarin slaagt, is dat een harde klap voor de Duit schers. Goering heeft met de beden king van het verjaringscadeau voor Hitier wellicht al te duidelijk de aandacht gevestigd op een zwakke zijde van het Derde Rijk. Naar men zich herinneren zal, laat Goering op het oogenblik alle me talen, in het bezit van particulieren, verzamelen om het totaal daarvan ten behoeve der Duitsche oorlogs voering aan te bieden aan den Füh rer, wanneer die straks, op 20 April zijn 51en verjaardag viert. Toen deze inzameling werd afge kondigd, vonden de ertsaanvoeren uit het Noorden nog ongestoord plaats. Als er toen dus nochtans een te kort dreigde, hoe zal het dan worden, als de Britten de blokkade effectief hebben gemaakt Chamberlain heeft voort meege deeld, dat de neutralen zullen wor den „bewogen" om „eigener bewe ning in de eigen behoeften aange wezen op overzeesche aanvoeren. Welnu, de Russen hebben besloten om deze aanvoeren, die gericht zijn naar de Russische havens in den Stillen Oceaan, te weten aan de (Siberische) kust van Oost-Azië, onder controle te gaan stellen. Reeds hielden Britsche oorlogsbo dems daar eenige Russische vracht schepen aan, die voorraden naar Wladtwostok vervoerden, welke voor raden klaarblijkelgk voor Duitachland waren bestemd en daarheen vanuit Wladiwostok over land zouden wor den verder getransporteerd. De Britten zullen met deze con trole voortgaan, ondanks de Russi sche bedreiging, dat ze er zich met maritiem geweld tegen zullen keeren. Men moet het belang dezer frontverlenging tot O.-Azië niet onderschatten. Chamberlain deelde in het Lagerhuis mee, dat de Duitschers via de Oost-Aziatische havens van Rusland zeer vele grond stoffen importeerden, o.m. copra, kapok, tin en specerijen uit Ned. Oost-Indië. Dat zal afloopen. En Rusland zal zich gedwongen achten om zich aan de Britsche maatrege len te onderwerpen, wil het de eigen voorziening niet in gevaar brengen. Er valt na de afkondiging der verscherpte Britsche blokkade in de meeste neutrale landen een streven op te merken om met Engeland te komen tot afsluiting vaa handels- accoorden, welke de afzet van eigen productie-overschotten naar Britsche gewesten verzekeren, nu de moge lijkheid om naar Duitschland te exporteeren, dreigt te worden afge sneden. Zoo is er ook op den Balkan een duidelijke heroriënteering waar te nemen de Britsche invloed heeft er zich op stevige wijze hersteld. De Roemenen b v. hebben ineens geen spoorwagons meer beschikbaar voor het transport van olie en landbouw producten naar Duitschlandze staan voorts plots afwijzend tegen over de nieuwe Duitsche economische eischen, welke een delegatie onder Dr. Clodius aan de Roemeensche regeering is komen voorleggen. Het gebrek aan spoorwegmateriaal verklaren de Roemenen met een verwijzing naar den inhoud van Molotof's rede in Moskou, waarin de Russische eisch nog eens werd uitgesproken tot teruggave van de in 1918 verloren gegane provincie j boven Scapa Flow, de grootste Britsche marinebasis in Schotland, en Engelsche vliegtuigen bombar deerden weer het eiland Sylt in de Duitsche Bocht, operatiebasis van luchteskaders tegen Engeland. In beide gevallen gewagen de aanvaLers van successen, terwijl de aangevallenen vaststellen, dat er geen enkele schade is aangericht en geen enkele bom doel trof. Meer succes hebben nog steeds de Duitsche aanvallen op neutrale schepen, w.o. Nederlandsche vis- schersvaartuigen. Wat we in een vorig overzicht schreven over het beschieten van de bemanning der „Protinus", nadat deze drie dagen in een reddingsboot had rondge zwalkt, was ontleend aan het eerste overgeseinde verhaal van een der overlevenden. De toedracht blijkt anders te zijn geweest. De IJmuider trawler „Protinus" blijkt niettegenstaande 't duidelijk kenteekenen zijner nationaliteit droeg, door Duitsche vliegtuigen met bommen te zjjn be stookt en tot zinken gebracht. Er werd ook met mitrailleurs gevuurd. Bij deze geweldpleging werden de kapitein en een lid der bemanning gedood twee anderen stierven van uitputting bij den zes-daagschen zwerftocht over zee. Uit de Poolsche dossiers. De Duitsche regeering heeft in een Witboek enkele documenten ge publiceerd, welke bij de overweldi ging van Polen, in de regeerings- bureaux zgn gevonden. Deze docu menten zouden bewijzen, dat de Poolsche regeering slechts onder den druk van Londen en Washington (de regeering der Ver. Staten) er toe is gebracht om zich tegen de recht matige Duitsche eischen te verzetten. In Washington heeft men de echt heid der documenten ontkend. Overigens wordt tegen deze pu blicatie nog aangevoerd, dat er sta pels documenten in Warschau te vinden .moeten zgn geweest over de voorgeschiedenis van het Poolsch- Dultsche conflict en dat de publicatie van een klein uitgezocht aantal slechts ten doel kan hebben om een verwrongen beeld van de waarheid te scheppen. Zweden, Finland eo Duitschland. De vertegenwoordigers van de re- geeringspartgen in den Zweedschen Rijksdag hebben de politiek van de Zweedsche regeering in het Finsch- Russische conflict goedgekeurd. De minister van Buitenlandsche Zaken, Günther, zeide vervolgens, dat hg zich bewust was van een leemte in zijn uiteenzetting, daar hg niets heeft gezegd van de houding van Duitschland. Er zgn evenwel in dit opzicht enkele dingen, die niet in het openbaar kunnen worden ge zegd. De minister constateerde, dat er geen officieele Duitsche nota be staat en van het begin af was het niet duidelijk welke houding Duitsch land aan zou nemen. Langzamer hand heeft men dit evenwel begre pen. Ook zei de minister, dat er geen noemenswaard verschil van meening heeft bestaan tusschen de Zweedsche en de Finsche regeering over de houding van Duitschland. Afrika en de oorlog. In Zuid-Afrika blijven de volge lingen van Herzog zich verzetten tegen de oorlogspolitiek. Het parle ment der unie heeft echter thans in derde lezing met 75 tegen 55 stemmen het wetsontwerp inzake de oorlogsmaatregelen goedgekeurd. Het wetsontwerp, dat in het par lement aanleiding heeft gegeven tot felle debatten, machtigt den gouver neur-generaal regelingen te treffen voor de handhaving van de orde bg een doelmatige voortzetting van den oorlog. Het bekrachtigt verder de door de regeering genomen maat regelen. In 't kort. Nabij Dingolfing in Beieren is op de Isar een vaartuig met 11 per sonen aan boord tegen een rots ge varen en omgeslagen. Zeven personen, waaronder drie vrouwen, zijn hierbij verdronken. In een Schotsche munitiefabriek heeft zich volgens een bericht uit Londen, een ontploffing voorgedaan, waarbij drie menschen om het leven gekomen en vier gewond zijn. Na de explosie brak brand uit, zoodat van steden in de buurt snelle hulp ge vraagd werd. Ruiten van winkels en huizen in de omgeving werden ver nield. De toegangen tot de fabriek werden onder militaire bewaking gesteld. De doodenljjst van de overstroo ming in Pennsylvanië (Ver. Staten) der Susquehainarivier is thans tot twaalf gestegen. Dertigduizend men schen zijn dakloos. In vier steden met een totale bevolking van 150.000 is de toestand kritiek. Sunbury, een stad met 15.000 inwoners is reeds voor een derde overstroomd. De plaats schijnt tot ondergang ge doemd, indien meer regen of warm weer de sneeuw, die op de bergen smelt, omlaag doet storten. Het Roode Kruis organiseerde hulpcentra en zond vliegtuigen met sera en vac cins ter voorkoming van epidemieën. VENRAY, 6 April 1940 Verbod laten liggen iepenhout. Burgemeester en Wethouders van Venray brengen ter openbare kennis, dat het ingevolge de Boschwet ver boden is van 1 April tot 1 October iepenhout te laten liggen, opgesta peld te houden of te vervoeren. Het verbod geldt niet voor geheel ontschorst hout, hout met een door snede kleiner dan 7 cM., hout dat onder water ligt en hout, waarvan de schor3 in haar geheel met tim- mermanscarbolineum is bestreken. Venray, 30 Maart 1940 Burgemeester en Wethouders van Venray, A. H. M. JANSSEN De Secretaris, VAN HAAREN Vergadering Gemeenteraad. Gisteren om 7 uur n.m. kwam de Raad in openbare vergadering bijeen ter behandeling van de navolgende punten 1. Notulen der openbare vergade ring van 16 Februari 1940 en die der besloten vergadering van den- zeffden dag (deze laatste notulen liggen voor de Heeren Raadsleden ter Inzage brj den Secretaris). 2. Ingekomen stukken a. dankbetuiging voor verleend subsidie fanfare St. Catharina Leunen b. schrijven Ged. Staten betref fende ontvangst der door den Ge meenteraad in zijne vergadering van 16 Februari j.l. vastgestelde veror dening tot wjjziging der algemeen© politieverordening c. besluit van Ged. Staten tot goedkeuring raadsbesluit d.d. 16 Fe bruari j.l. betreffende verhuring woning Kruisstraat. 7 d. idem betreffende wijziging raadsbesluit van 12 Nov. 1937, Nr. 193/27, strekkende tot verkoop van een perceel grond aan H. Gooren te Venray. e. idem betreffende wijziging voor waarden verbonden aan den verkoop aan M. A. Geerets te Ysselsteyn van het perceel ontglnningsgrond Sectie H Nr. 1945, groot 7.95 H.A. f. idem betreffende wijziging be grooting 1939.

Peel en Maas | 1940 | | pagina 1