Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Alleen Boter is boter „VENRAY" boter De Volkenbond Franciskaanse Kerstviering Buitenland. ^^Msjnhardije Zaterdag 16 December 1939 Zestigste Jaargang No 50 PEEL EN MAAS ADVERTENTIEPRIJS 1—8 regels 60 ct per regel 71/, ct. Bij contract groote reductie Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 51 Giro 150652 Abonnementsprijs per kwartaalvoor Venray 65 ct buiten Venray 75 ct. Afz. nummers 5 ct is zeer fijne boter !k heb eens een mooi boompje in den voortuin van mijn huis geplant en er heel wat zorgen aan besteed. Ik hield van hef boompje. De eerste jaren leek het zich heel goed te ontwikke len; zijn schaduw-gevende groene bladerenkroon werd breeder en breeder, mensch en dier be gonnen er beschutting onder te zoeken tegen onaangename wis selvalligheden van de natuur. Maar op 'n keer moest ik vast stellen, dat de groei eruit was; het boompje begon te kwijnen, het gebladerte toonde zich zieke lijk en viel vroegtijdig af, de tak ken verdorden en werden bij stormweer een voor een afgerukt. Ondanks al mijn goede zorgen was ei tenslotte niets dan 't stammetje meer over. kaal en dor. De honden, die vroeger onder den boom de verkwikking van de schaduw zochten om er uit te rusten dan wel hun vroolijk levensspel te spelen, kwamen uit gewoonte nog wel tot den boom, maar enkel om hun poot te lich ten tegen den stam. Toen ik vaststelde, dat mijn boompje nog slechts voor dat doel dienstig was, heb ik het uitgerukt. Ik zal den grond nog eens goed bewerken en vrucht baar maken, daarna zal ik 'n nieuwen boom planten van het zelfde soort en aldus tóch mijn ideaal trachten te verwezenlijken. ik geloof, dat het vredes- boompje, dat de volkeren na den wereldoorlog in Genève hebben geplant, dezelfde ontwikkeling èn.... aftakeling heeft doorge maakt als het boompje uit mijn voortuin. De honden misbruiken het als object, geschikt om er hun achterpoot tegen te lichten Duitsche, Russische, Japan- sche en italiaansche honden. Ze blaffen hongerig en woedend rond den kalen stam en springen in vernielzuchtige stemming naar de ijle kleine loten, welke nog kwijnend pogen voort te bestaan op de mieserige resten der levens sappen. Wat moeten de volkeren nu doen Moeten ze een omheining maken rond het boompje, opdat de honden het niet meer kunnen zien en aldus het ziekelijke be slaan zien te rekken van wat eens met zooveel hoop en en liefde was geplant Of moet het boompje worden uitgerukt en de grond moeizaam worden bewerkt, vruchtbaar ge maakt, opdat opnieuw kan wor den geplant en aan een ander, gezond boompje, betere levens kansen kunnen worden geboden. Ik zou voor het laatste voelen. Al wat de verzorgers van 't boompje thans er aan doen, wekt slechts de spot op van de velen, die hun geloof in zijn levens kracht hebben verloren. o— Gaan we thans geleidelijk over van de beeldspraak tot de reali teit. Genève biedt geen beschutting meer en wie er nog komen om den vredesboom te verzorgen, vreezen niets zoozeer dan te worden aangevallen en gebeten door de blaffende en plassende honden, die er rondzwerven. Denken we maar eens aan de richtlijnen, welke de Nederland- sche delegatie meekreeg naar de jongste bijeenkomst van de ver zorgers van den vredesboom. Niet in het bestuur (Volken bondsraad) gaan zitten; niet pra ten over andere ziekten van het boompje dan die, ter bespreking waarvan ge thans zijt opgeroepen; geen sancties oftewel: geen enkele poging steunen om de blaffende en bijtende honden met een stok weg te jagen. We geven toe: het kan niet anders. Bloö-Jan is altijd nog beter dan doö-Jan I Maar het allerbeste is om onze zorgen niet langer te besteden aan een ver loren zaak. De enghartigheid, die we vei ligheidshalve moeten betoonen, schaadt het ideaal, die we ons hadden gesteld en nastreven. We kunnen ons beter en met grooter fierheid afzijdig houden dan te gaan meehuilen met de wolven in het bosch. Onze groote voorzichtigheid en bedachtzaamheid werkt remmend op de activiteit of bedrijvigheid dergenen, die nog daadwerkelijk durven omdat ze op '1 oogen- blik moeten strijden voor het gemeenschappelijk doel van vrede en recht. In het Russisch-Finsche geschil b.v. de Scandinavische landen. Althans Zweden en Noorwegen willen wat doen om de Finnen te helpen. Omdat ze anders na Finland aan de beurt zullen ko men. Oostenrijk, Tsecho-slowakijë, Albanië, Polen, Litauen, Ldland, Estland, Finland, ze zijn beurt voor beurt en tot op éen na met succes, aan de beurt gesteld om te worden overweldigd. Er zijn kleine landen, die het beter achten om niet hun beurt af te wachten, maar gezamenlijk hun beurt aan de orde te stel len. Geef ze eens ongelijkNoor wegen en Zweden wekten daartoe de Volkenbondsstaten op. Maar wij zeggen zeiden het vóóraf reeds -: geen bestuurs functie, geen sancties, geen pijn lijke vraagstukken aan de orde stellen. Wij kunnen voor onze houding wellicht klemmende motieven aanvoeren; wij kunnen overtuigd zijn, dat speciaal voor óns (te weten: óók voor België en Luxemburg) gezamenlijke afweer tegen een toekomstig gevaar er ger consequenties zal hebben dan een afwachten van dat gevaar, maar dan zijn we metons tegen gesteld belang hinderlijk in een gezelschap, dat op directen en gezamelijken afweer bedacht moet zijn. Voor het oogenblik heeft de Volkenbond afgedaan als orga nisatie van den vrede en als machtsstatuut tegen aanval en geweld. De mogendheden van Europa moeten er op bedacht wezen om met de beste middelen, welke haar passen, het bestaan harer volkeren te verdedigen. Sommige volkeren zullen daartoe met el kaar moeten samenwerken in gewapenden afweer, andere zullen hun onzijdigheid zelfstandig moe ten beschermen. Wat we allen tesamen enkel nog tot plicht hebben, d.i. den grond van Genève opnieuw te bewerken en vruchtbaar te maken opdat er ten geschikten tijde een nieuwe en levenskrachtige boom van den vrede kan gedijen. De kronkels van het eigenbe lang, waarin de leden van den Volkenbond zich thans te Ge nève wringen om den schijn te onderhouden van trouw aan het ideaal, wekt slechts en niet ten onrechte den weerzin van hen, die evenzeer uit eigenbelang het ideaal openlijk weerstreef den. Met een lichtelijk beschaamd gevoel over onze eigen houding, zullen velen onzer b.v. de juist heid moeten erkennen van wat het Italiaansche persbureau Ste- fani kenbaar maakte ter gelegen heid van het feit, op Maandag j.l. dat Italië den Iaatsten band met den Volkenbond heeft ver broken: „In politieke Italiaansche krin gen wijst men er op, dat het einde van alle betrekkingen tus- schen Italië en den Volkenbond zich voordoet op het oogenblik, waarop het Geneefche instituut opnieuw een toonbeeld van op portunistische intriges biedt in plaats van de beslissingen te nemen, die geëischt worden door den ernst van een gebeurtenis, die op het oogenblik bloed doet vloeien in hei Noorden va Europa.'' Md. Ook dit jaar gaat de Venray- sche Derde Orde gezamelijk het heerlijke feest vieren van de ge boorte van Gods Zoon op onze aarde. Ook dit jaar, ai zijn de lijden moeilijker en drukkender dan ooit, al lijkt ieder feest in deze tijd 'n pijnlijke tegenstelling met de grote ellende van velen. Ja, juist omdat de tijden zo zwaar zijn, juist daarom zal 't feest dit jaar 'n blijk geven van ons groot geloof en vooral van onze liefde voor Jezus, die immers zelf als 'n lichtend voorbeeld de armoe en ellende heeft willen heiligen door als de armste van allen, ais 'n klein kind 't leven op onze aarde Ie beginnen. Er zullen U twee mooie avonden worden geboden. De Toneelclub „St. Servaas" zal ondër de be kwame leiding van Br. Barachus op 't toneel brengen 't Kerstspel „Kermisvolk op Kerstmis", ge schreven door r.iemand minder dan Henri Ghéon, de apostel van 't katholieke toneel in Frankrijk. Door Kees Spierings, die 't vertaalde, werd dit spel Ghéon's meesterwerk genoemd. En inder daad heeft dit prachtstuk toneel in vele opvoeringen ai heel veel mensen 'n sublieme en diep godsdienstige avond gebracht. Als 't doek opengaat zien we h troep rondtrekkende zigeuners hun avondeten gebruiken op 't plein van 'n dorp. 't Zijn een voudige, ruwe mensen, maar met "t groote geloof van kinderen. En spontaan gaan ze, omdat 't Kerstavond is, voor de rondstaan- de dorpelingen in grote simpel heid de gebeurtenissen voorstel len, die er zoveel eeuwen ge leden zich hebben afgespeeld rondom de grote gebeurtenis van Jezus's geboorte. In drie prachtige bedrijven zien we hoe die arme zigeuners op hun eenvoudige manier de ge boorte en kindsheid van onzen Heer aanschouwelijk maken. We zien het volk van Israël ;n af wachting van de Messias, de boodschap van de Engel aan Maria, het bezoek van Maria aan Elisabeth, de geboorte van onzen Heer en tal van andere, diep ontroerende momenten. En daar tusschen door worden we er toch telkens weer aan herinnerd, dat 't zigeuners zijn, die daar spelen. En zo komen er tal van fijn komische momentjes voor, die soms even flink doen lachen, maar onmiddellijk daarna is men weer gevangen door de innerlijke kracht van dit heerlijke toneelstuk. Tertiarissen, gij zult er met uw gezinnen geen spijt van hebben, als ge dezen avond bijwoont. Men zij er echter aan herinnerd, dat het alléén voor volwassenen is bedoeld. Eventueele baten zijn voor het arme gezin. Tussen de bedrijven door zul len 't dames-zangkoor van de Derde Orde en 't jongenskoor van de heer J. v. Heijster ver schillende kerstliederen uitvoeren. Ook 't aanwezige volk zal mee leven door verschillende liederen te zingen. U ziet, er zal U in de aula van het Gymnasium op Woens dag 27 en Donderdag 28 Dec 's avonds om 7 uur iets moois worden aangeboden. Er bestaat, evenals de vorige jaren 't gebruik was, voor allen de gelegenheid liefdegaven voor de armen te brengen bij 't kribje. Tertiarissen, maakt ook dit jaar de armen, uw broeders, uw zusters, weer blij met uw kerst- gaven DE ALGEMEENE TOESTAND. Rusland weigert bemiddeling Molotof, de Russische volkscom missaris voor buitenlandsche zaken, heeft in een telegram aan het Vol* kenbonds-8ecretariaat medegedeeld dat hij het aanbod om te bemiddelen in het conflict met Finland „erg vriendelijk" vond, maar er geen ge bruik van zal maken. Niemand had een ander antwoord verwacht, maar natuurlijk heeft men in Genève de 24 uur welke voor het beantwoorden van het aanbod waren gesteld moeten afwachten alvorens.... ja, alvorens wé.t Ee Russen blijken het heel goed te weten, wat ze willen. Terwijl Molotof naar Genève telegrafeerde, werden aan de Finsche grens anderhalf millioen ingezet voor een grootsch en beslissend of fensief tegen het ongelukkige kleine, maar dappere nabuurvolk, hetwelk de Russen door de logge macht van het getal Russisch bloed Is zoo goedkoop als het Chineesche zul len trachten te overweldigen en te vernietigen. Maar Genève, de Volkenbond, wat kan déze doen, nu de gestelde ter mijn voor zijn bemiddelingsaanbod is afgeloopen Practisch niets. Er zullen geen sancties worden be paald, want bijna alle staten, in Gs- nève vertegenwoordigd, vreezen om zich de vijandschap en wraak der sovjets op den hals te halen en om Duitschland te prikkelen, dat uit politiek-tactische overwegingen met de sovjets heult. En Rusland zal ook niet uitgestooten worden. De vertegenwoordiger van Iran (Perzië) heeft het reeds verklaard, dat hij daaraan niet kan meewerken, omdat zijn land aan Rusland grenst. De Zwitsersche delegatie heeft ver klaard, dat ze zich van stemming zal onthouden. De Baltische staten mogen natuurlijk niet hun stem verheffen tegen eenig Russisch be lang. Toch handhaven de Zuid-Ameri kanen tot heden hun voorstel tot uitstooting en het is zoo goed als zeker, dat zij den Volkenbond zul len verlaten, als de Russen niet uit Genève worden verwijderd. Al wat de volken in Genève kun- nen wrochten is ccn formeele veroordeeling der Russische agressie. Maar wat trekt men zich daarvan in Moskou aan Ze weten het er heel goed, dat heel de wereld gruwt van afgrijzen over wat de sovjets het arme Fin sche land aandoen, maar ze pijpen over het leed en den jammer van anderen als Satan het doet in onderwereld. Het eenige wat de Volkenbond voor de Finnen zou kunnen doen is de instelling van een coördinatie commissie van hulpverleening welke laatste zou moeten bestaan uit het verschaffen van credieten, het leveren van oorlogsmateriaal, het zenden van voedselvoorraden enz. Enkele landen (b.v. Zweden en Noorwegen) zijn inderdaad bereid om de Finnen op deze wijze te hel pen, maar zij hebben verzocht om een coördinatie-commissie voor hulp verleening niet in Volkenbondsver- band te organiseeren, omdat dan bepaalde landen (Italië en de Ver. Staten) zich geroepen zouden achten om afzijdig te blijven. Het is wel een triest teeken van Volkenbonds onmacht, dat ze zich zelf moet uitschakelen bg de prac- tische organisatie van verzet tegen agressie, ojn dat anders de gestelde oogmerken zouden worden geschaad. Met zorg moet men zich inmiddels afvrageD, of eenigerlei hulpverlee ning aan Finland als deze zich niet tot militairen bijstand verbreidt den loop van zaken, door Moskou beoogd, kan verijdelen. Het staat vast, dat de Russen tot nog toe geweldige verliezen hebben geleden en het oorlogsavon- tuur ze geducht is tegengevallen, maar de Russische bron van men- schenmateriaal is onuitputtelijk en dat zal tenslotte den doorslag geven De Finnen toonen zich bekwame en dappere strijders, maar hun leger- sterkte is zóó beperkt, dat ze hun eenheden voortdurend moeten ver plaatsen, soms over duizenden kilo meters om dan hier en dan daar het hoofd te kunnen bieden aan een of fensieve beweging van den vijand. Nu de Russen anderhalf millioen manschappen hebben geconcentreerd tegenover de enkele honderdduizen den strijders, die de Finsche regee ring uit haar volkje van 3»/2 millioen zielen heeft kunnen concentreeren, meenen ze den beslissenden slag te kunnen slaan en hebben ze op verschillende plaatsen een grooten aanval ingezet. Men denke zich eens goed in Finland telt slechts zooveel inwoners als de stad Parijs. En dat hoopje menschen moet een land verdedigen dat 12 maal zoo groot is als Neder land Tegen de legerhorden vaneen volk van 180 millioen zielen... Wanneer er geen wonder gebeurt i er aan Finland geen militairen bijstand wordt verleend, zal Finland tijdelijk althans ten onder gaan, maar voor het zoover is, zal de blanke sneeuw der Finsche vel den worden gekleurd met het bloed van het Roode leger. De zwaarste gevechten werden deze week geleverd in het midden van de Finsche Oostgrens, waar de Russen opdringen in de richting van de Zweedsche grens om te pogen Finland aldus te scheiden in twee deelen, welker verdedigers alsdan geen verbinding met elkaar zouden hebben en elkaar dus niet zouden kunnen bijstaan tegen afzonderlijke offensieve acties. Het Russische offensief wordt on dersteund door 1000 Russische vliegtuigen, die herhaaldelijk bombardementen uitvoeren op de Finsche verbindings wegen en daarbij de open woon- centra der bevolking niet ontzien. Maar de afweer batterijen hunner tegenstanders worden perfect be diend en er zijn dan ook heel wat Russische toestellen neergehaald. Bovendien neemt ook de Finsche luchtvloot krachtig initiatief. In 't Noorden heeft ze 20 K.M spoorweg der Russen in de omgeving van Moermansk vernield. Daar de Finnen veel beter geoutil leerd en verzorgd zijn. blijven hun verliezen ver beneden die der Rus sen. Deze Iaatsten hebben verschrikkelijk te lijden van de felle koude, die thans begon nen is. Tenten zijn voor hen een ongekende weelde en de manschap pen moeten in de open lucht slapen. Zij durven zelfs geen vuren aanleg gen uit vrees de aandacht te trek ken van de Finsche vliegtuigen of van rondtrekkende patrouilles. Krijgsgevangenen doen verhalen over schildwachten,, die stijf bevroren stonden op hun posten toen zij 's morgens zouden worden afgelost en over vreeselijke gevallen van be vriezing. De nieuwe sneeuwval heeft den toestand van het Russische leger nog minder benijdenswaardig ge maakt, terwijl de Finnen goed be schut zijn in aangename tenten, die door kacheltjes worden verwarmd, De Finsche officieren geven voort durend uiting aan hun verbazing over het gemak, waarmee de opruk kende Russen kunnen worden weg gemaaid met de machinegeweren en waarmede hun tanks kunnen worden vernield. Het voedsel is zeer slecht en zelfs in Russische magen kunnen de tekorten aan spijs niet worden aangevuld met den inhoud der rede voeringen, welke de politieke com missarissec afsteken, die ter onder steuning van het moreel der Roode troepen naar het front zijn gezon den. Als we nu den blik tan den strijd in het hooge Noorden van Europa afwenden naar het terrein der con flicten in midden- en West-Europa, dan moeten we allereerst wijzen op de beteekenis van een pas gesloten Fransch-Britsch financieel accoord, dat de eenheid en samenwerking der groote Westersche democratiën accentueert en den weerstand der beide landen ongetwijfeld heeft ver sterkt. De groote beteekenis van het accoord is vooral gelegen in de koppeling aan elkaar van de weder- zijdsche betaalmiddelenfranc en pond sterling. Daardoor worden beide landen in staat gesteld om vrijelijk gebruik te maken van eikaars valuta, zonder dat het noodig zal zijn om goud te leveren. Slechts in overleg met elkaar zal men nog buitenland sche leen in gen aangaan en geen „beschermende maatregelen" zullen hun onderling handelsverkeer meer belemmeren. Een soort tolunie dus, welke tot minstens zes maan den na den oorlog zal blijven gelden. Frankrijk en Engeland worden méér en méér een politieke economische éénheid* Het is daarom geen wonder, dat ze ook naar een geografische verbondenheid gaan strever, d.i. naar middelen gaan uit zien om een overlandverblnding tusschen beiüe rijken tot stand te brengen. Tot vóór dezen oorlog was het onderlinge wantrouwen nog te groot om de militaire bezwaren te over winnen, welke aan den bouw van een Kanaaltunnel in den weg stonden, maar thans is men zóó overtuigd, dat de geschie denis het welzijn van het eene land aan het andere zal blijven koppelen, dat deze bezwaren niet meer geldend worden geacht. De practijk heeft het uitgewezen, dat de zee-verbin ding door de perfectie van het wapen der onderzeebooten en van dat der mijnen, steeds riskanter wordt. Welnu, dan zullen in een afzien baar aantal jaren de treinen onder zee door, dus onder het Engelsche Kanaal door, moeten denderen door de aarde heen, FrankrijkEngeland vice versaTijdens de debatten in de Fransche Kamer over de begroo- tiog van openbare werken, heeft minister De Monzie zijn goedkeuring uitgesproken tegenover afgevaar digde Boucher, die aanbevolen had over te gaan tot den bouw van een tunnel onder het Kanaal. De bouw van een dergeüjken tun nel is volgens den minister onmis baar en zal een der eerste groote werken na den oorlog moeten vor men. Het is een internationale nood zakelijkheid. De minister heeft de adhaesie ontvangen van een hooggeplaatste Engelsche persoonlijkheid, die zich aan dit denkbeeld heeft gewijd. Voor de situatie van ons land in de huidige conflicten is van het hoogste belang, wat deze week in de Belgische Kamer tot uiting kwam. Het komt feitelijk daarop neer: België zal Nederland bijstaan tegen een aanval op zijn grondge bied. De Belgische Kamercommissie voor buitenlandsche zaken heeft n.l. met op één na algemeene stemmen rapport aangenomen van Carton de Wiart, waarin uitvoerig de positie wordt bestudeerd van België tegen over den internationalen toestand. Naar verluidt, is een passage in het rapport gewijd aan de hypothese, dat Nederland het voorwerp van een aanval zou worden. De rapporteur spreekt als zijn meening uit, dat in een dergelijken toestand de omstandigheden, welke België er toe gebracht hebben een houding van neutraliteit te aanvaar den, gewijzigd zouden zijn en dat dan deze houding opnieuw bezien zou moeten worden. De voorzitter van de Belgische Kamer, de heer Van Cauwelaert, heeft, het woord voerende in het Katholiek Vlaamsch Verbond, een verklaring van gelijke strekking af gelegd. Deze zaak is voor ons van bet hoogste belang en vloeit logisch voort uit de zucht tot zelfbehoud der Belgen. België zou worden doodgedrukt in een strijd, welke de Duitschers èn tegen de Franschen èn tegen de Nederlanders mochten voeren. Bij een eventueelen Duitschen aan- en inval zouden we dus op mogen rekenen, dat de Belgen zich aan onze zijde scharen en daarmee een directen bijstand van het Fransche leger aan onze defensie mogelijk zouden maken. Omgekeerd heeft België niet veel belang, eigenlijk geen belang, bij een bijstand van Nederland tegen agres sie van Duitsche zijde, België immers zou in geval van een Duitschen inval altijd zeker zijn van onmiddellijke hulp der Franschen. In het Noorden zou België dan door een onzijdig Nederland zijn gedekt. Koos Neder land dan echter partij tegen Duitsch land, dan zouden de Belgen zich in het Noorden moeten verzekeren tegen 'n verrassenden doormarsch der Duit schers door Nederlandsch Limburg en -Brabant. Tenslotte een enkel, maar dan ook kort woord over de geruchten, welke deze week weer hebben geloopen over een hernieuwd Duitsch vredesoffensief Ze zouden zijn gecolporteerd door de Duitsche journalisten te Genève ook via Rome tot de Fransche hoofdstad zrjn doorgezonden. De in houd der Duitsche voorstellen zou neerkomen op: de erkenning van het inzicht, dat het bolsjewistische ge vaar als de ergste bedreiging van Europa moet worden aangemerkt dus een overeenkomst met de geallieerde Westersche democratiën wenschelijk is, te verkrijgen op den grondslag van een herstel van Tsje- cho-slowakije, uitgezonderd het Su- detengebied, en de inrichting van een Poolschen rompstaat (waarbij echter Danzig, de Corridor en Silezië aan Duitschland zouden blijven). Voorts samenwerking tegen de Russische agressie. De geruchten zijn officieel tegengesproken in Berlijn waar men ze een proefballon der geallieerden heette. Deze tegenspraak behoeft op zich zelf niet te verwon deren. Zoolang er nog geen groote kans op aanvaarding van de voor stellen is, kan Duitschland moeilijk erkennen, dat het van zins zou zijn om met de geallieerden tot 'n ac coord te komen ten koste van Rus land. In een oorlog worden vaak door bemiddeling van niet gezag hebbende personen vredesvoorstel len gedaan, welke zoo noodig altijd nog door de officieele instan ties kunnen worden verloochend. wordt verdreven door De echte lijR niet rond, maar hartvormig.

Peel en Maas | 1939 | | pagina 1