Schaeffers V. PIJLS Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Alleen Boter jc hotpr „VENRAY" boter Eén minuut stilte Buitenland. Schaeffers, Horfogerie- Optiek Binnenland. Provinciaal Nieuws KOMT UW SURPRISE KIEZEN. Zaterdag 2 'December 1939 Zestigste Jaargang No 48 PEEL EN MAAS ADVERTENTIEPRIJS 1—8 regels 60 ct 1 Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY 1 Abonnementsprijs per kwartaalvoor Venray 65 ct per regel 71/, ct. Bij contract groote reductie Telefoon 51 Giro 150652 buiten Venray 75 ct. Afz. nummers 5 ct Is zeer fijne boter 't Was Dinsdag j.l. in de,mid- daguitzending van het A.N.P., dat aan de luisteraars werd mede gedeeld, dat het zoeken door Brit sche vliegtuigen naar de restee- rende bemanning van het Ne- derlandsche s.s. „Sliedrecht vruchteloos was gebleven. „En daarom zoo luidde 't verder deelen we u thans de namen mede van 26 vermisten." 't Was vééizeggend in weinig woorden. En toen de stem van den om roeper verklonken was, werd er via de microfoon „één minuut stilte" gevraagd. Eén minuut stilte- Wat een vrééselijke minuut moet dat zijn geweest voor de vaders en moeders, de vrouwen, de kinderen, overige verwanten en vrienden van deze zes en twin tig jonge, dappere, werkzame Nederlanders- De gedachten van honderddui zenden landgenooten zijn in die ééne minuut uitgegaan naar de vele minuten, de vele uren, de dagen en nachten, gedurende dewelke deze zes en twintig Ne derlanders, die niets met den oorlog hadden uit te staan, maar nochtans door denzelve getroffen werden, op zee hebben rondge zwalkt in hun open boot, zoe kende naar het verre, onbereik bare land, uitziende naar het reddende schip, honger en kou lijdende, dorst; vrééselijke, bran dende dorst... Eén minuut stilte Eén minuut om aan dat naamlooze, onuit sprekelijke leed te denken. Eén minuut om ons te herinneren, hoe vijf van de kameraden dezer zes en twintig, een week lang hebben moeten lijden om ein delijk meer dood dan levend in een „veilige"(?) haven te belan den. Eén minuut om ons dat tafereel voor oogen te brengen van de door een Duitsche duikboot aan gehouden „Sliedrecht": een ka pitein, die betoogde, dat zijn schip een neutraal schip was, gekomen van een neutrale haven aan de Perzische Golf, gaande naar een andere neutrale haven in Noorwegen. Een schip met enkel neutrale Nederlanders aan boord. Een Duitsche duikbootkapitein, die antwoordde, dat hij daar allemaal niets mee te maken had en dat hij zijn orders uit moest voeren. Waarop de smeeking van de Ne- derlar.dsche bemanning aan boord van den onderzeeër te worden opgenomen. Eén minuut stilte om te her denken, dat ook deze smeeking door den Duitschen gezagvoer der van de hand werd gewezen, Er was geen plaats aan boord. Andere schepen moesten nog worden getorpedeerd... Eén minuut stilte. We zien de mannen ronddobberen op den wijden, voor hun oog onbegrens- den Oceaan, overgeleverd aan weet" en wind, honger, dorst, ziekte, ellende, - aan den dood, Hoe lang zou het hebben ge duurd Eén minuut stille. We herinne ren ons, dat deze wreede han deling, die men zijn bittersten vijand niet zou durven noch wil len aandoen, in strijd is met alle volkenrechtelijke bepalingen en dat, voor zoover in oorlogstijd het opbrengen, q.q. vernietigen van schepen is geoorloofd, de bemanning pas binnen een half uur roeiens van een kust, niet eerder, aan haar lot mag worden overgelaten. Eén minuut stilte. Ik denk aan den inhoud van mijn ochtend blad van dien dag. Heel de Duit sche pers blijkt unaniem van de neutrale landen te eischen, dat zij zich verzetten, zoo noodig door geweld, tegen de Engelsche aan matiging om Duitsche goederen let wel: goederen 1 in be slag te nemen. Eén minuut stilte. Ik bid en ik vloek. De minuut is om. Ik heb geen tijd meer om aan de slachtoffers van de „Sliedrecht" te denken. De „Spaarndam" blijkt vernietigd door mijnen, er zijn vijf slachtoffers. En straks zullen we het be richt vernemen van.... Elke minuut behoort een mi nuut van stilte te zijn. Elke mi nuut verzinken er menschen door torpedo's en mijner, in de eeuwige stilte- Het beste wat de slachtoffers te verhopen hebben, is, dat men ze niet eerst een week of langer aan de ongenade der elementen zal overleveren, maar dat men ze zal vernietigen mét de schuit waarop ze het leven hadden. Als ge dit stukje gelezen hebt, lezer, betracht dan één minuut stilte om u als mensch te scha men over de barbarij, welke het moderne menschdorm kenmerkt, neen, brandmerkt. DE ALGEMEENE TOESTAND. Russische lafheid. Het dapperheidsbetoon van som mige grootmachten in dezen oorlog is vaak weerzinwekkend. Denken we eens aan den Duitsch-Russischen aanval op Polen. De beide groot machten hebben bij die gelegenheid herhaaldelijk gesnoefd op de onweer staanbaarheid van hun aanvalskracht en van de onvergankelijke tropheeën welke hun „dappere" troepen in Polen hebben behaald. We hebben niet meer dan 6 weken noodig gehad, zoo pochte Berlijn, om den vijand te vernietigen. En als men nu bedenkt, dat het hier een aanval betrof van twee volkeren van resp. 80 en 170 millioen, dus van tesamen 250 millioen zielen, op een jongen staat en een arm volk van ruim 30 millioen zielen, dan vraagt men zich met huiver af: waar haalt men zooveel laffen moed vandaan En men is bereid om den snoe vers te vragen: vertoon die onweer staanbare aanvalskracht nu eens tegen Frankrijk We kiezen geen partij het Duitsch-Poolsche conflict als zooda- Dig, maar stellen vast, dat er in de manier, waarop dit conflict is uit gevochten, geen enkele grond aan wezig voor trots op betoonden moed. Veel laffer nog gedroegen de Rus. sen zich met hun aanval in den rug van de zich verdedigende Polen en laffer zullen ze zich straks gedragen met hun AANVAL OP FINLAND, welke aanval zeker komen zal. En kele weken nog maar geleden, toen de Russisch-Finsche onderhandelin gen te Moskou werden afgebroken en het den Russen bleek, dat de Finnen zich niet evenals de Baltische staten goedschiks aan hun bolsje wistische buren wenschten te onder werpen, hebben we het in deze ru briek voorspeld; nu krijgen we aan de Russisch-Finsche grens eenige „incidenten", welke Moskou tot aan leiding moeten dienen voor een ge wapend optreden. Ze zijn prompt gekomen, Zondag j.l. heette het te Moskou ineens, dat Finsche troepen met artillerie Rus sisch gebied nabij Leningrad hadden beschoten en dat daarbij een vijftal Russische militairen waren gedood. De Russen brave jongens ais ze zijn hebben omwille van den lieven vrede heelemaal niet terug geschoten.... In Helsinski was men verbaasd en men getuigde daar nadrukkelijk, dat er zich aan de grens niets bijzonders had voorgedaan, dat er althans van Finsche zijde geen enkel schot was gelost, dat het dichtst aan de grens opgestelde licht geschut 7 K.M. daarvan verwijderd is en de zware artillerie minstens 20 K.M. Noch tans wilden de Finnen wel voldoen aan den Russischen eisch om hun troepen 20 K.M. terug te trekken, mits de Russen hetzelfde deden. Maar dat laatste vond men in Mos kou een belachelijken eisch. Prompt deden zich nieuwe inci denten voor en de Russen conclu deerden, dat de Finnen... Leningrad bedreigden en deze oude hoofdstad van Rusland wilden aanvallen. Daarin vonden ze een voorwendsel om het niet aanvalspact op te zeggen en aldus hun handen vrijmakende voor een tuchtiging van Finland. De militaire verloven in het district Leningrad werden ingetrokken; de Oostzeevloot werd gemobiliseerd; in alle fabrieken werden arbeidersbe- toogingen in elkaar gezet tegen de Finsche... aanvalsplannen; luide werd overal geroepen om wraak en ver gelding Wat er waar is van die inciden ten De gebeurtenissen hadden plaats ver van hier en betrouwbare getui genissen kan men dus moeilijk ver- krijgen. Het staat ieder vrij om te gelooven, dat de Finnen met kanon nen op Russische troepen op Rus sisch gebied hebben geschoten, maar dan moet men consequent zijn en eveneens aannemen, dat de Finsche regeering en de Finsche legerleiding stapelgek zijn. Want zoolang er nog een greintje gezond verstand is in deleidiDg van een volk, groot 4 millioen zielen, zal geen order worden gegeven om eeu buurvolk van 170 millioen te tarten en aan te vallen. Het is de laffe moed der Russen, welke ze een voorwendsel doet zoe ken om te profiteeren van de ver warring in Europa door het eene kleme buurlandje na het andere gewelddadig aan zich te onderwer pen. Nochtans, al zal Finland worden aaD gevallen en al zal het tijdelijk worden overweldigd, in de eindrekening van den oorlog, welke in andere deelen van Europa woedt, zal worden vastgesteld, wat er van Finland èn.... van Rusland zal worden. Wat de Russen thans rooven, zullen ze eens te verdedigen krijgeD, óf tegen de gealiieerde mogendheden, óf tegen Duitschland, dat als Frankrijk en Engeland zouden worden onderworpen in de Russen weer hun grootste tegen strevers in het spel der politieke krachten zullen moeten gaan zien. En in een oorlog met machtige staten hebben de Russen nooit iets grootsch gepresteerd. Hun leger macht is een logge machine, maar de Russische soldaat is geen vechter en zijn aanvoerders zijn geen stra tegen. Denken we maar eens aan het verloop van de Russisch-Japan- sche gevechten bij de grensincidenten in het Verre Oosten gedurende het Japansch-Chiheesche conflict Wat zich thans aan de Russisch- Finsche grens afspeelt, past volko men in de geschiedenis van de gewelddadige veroveringen der laatste jaren. Grensincidenten worden door de aanvallende partij uitgelokt of in scène gezet, om een militair optreden tegen de zwakkere partij te rechtvaardigen. Het „grens incident" is voor Japan de inleiding geweest voor zijn veroveringscam pagne in Mandsjoerije in 1931, voor die in Noord-China in 1937voor Italië voor de verovering van Abes- sinië in 1935voor het Derde Rijk voor de onderwerping van Tsjecho- Slowakije in 1938, van Polen in 1939. De annexatie van Oostenrijk door Duitschland en de veroveriDg van Albanië door Italië maakten een uitzondering op het grensincident motief Oostenrijk werd bezet, omdat dr. Schuschnigg het Duitsch-Oosten- rijksche politiek verdrag zou hebben geschonden. Albanië, omdat het werd uitgeschud door' een „avonturier", met name Koning Zogoe. Er is in de historie van Europa en de wereld wellicht geen tijdvak te vinden, dat zóó „rijk" is aan noodlottige grens incidenten als dit, waarin wij leven. We hadden het hiervoren over de eindrekening van den oorlog. In ver band daarmee is het niet ondienstig om te herinneren aan een rede, welke Chamberlain j.l. Dinsdag in het Britsche Lagerhuis heeft gehouden en waarin hij er nog eens op wees dat zijn regeering geen vrede van wraak nastreeft, maar zich als oorlogsdoel een samenwerking der volkeren heeft gesteld, welke voor goed de moge lijkheid van een nieuwen oorlog uit sluit. Daarbij stelt hij zich voor, dat alle volkeren van Europa iets van hun volstrekte souvereiniteit dienen prgs te geven en zich zullen onder werpen aan een internationaal gezag met bevoegdheden om de nakoming van zijn beslissingen af te dwingen. De oppositie in het Britsche Lager huis gaat met deze doelstelling ac- coord en Attlee, de woordvoerder dezer oppositie, formuleerde het Britsche oorlogsdoel als volgt 1. Een regeling met medewerking van winnaren, overwonnenen en neutralen. 2. Gelijke kansen voor alle landen. 3. Afzien van het gebruik van geweld als politiek middel. 4. Erkenning der rechten van ras-, cultuur- en godsdienst-minder heden. 5. Afzien van den geest van absolute souvereiniteit en erkenning van een internationaal gezag met de bevoegdheid om zijn besluiten door te zetten. 6. Afzien van imperialisme en uit breiding van de vrijheid over de geheete wereld. Intusschen moeten de Britten den oorlog zien te winnen, willen zjj Zoekt U voor St. Nicolaas een nuttig en blijvend cadeau Gaat dan naar het aangewezen en goedkoopste adres Grootestraat 32 Telef. 199 Grooisie keuze in: Dames- en Heeren- Fantasie- en Zegelringen, Vestkettingen, Colliers, Broches, enz. Moderne Gouden, Doublé. Chroom Dames- en Heeren-Horloges, Horloge-Banden in elke prijs. Gero en Wellner Zilver, Gero Tin, Gero Zilmeta artikelen en Cassettes. Voor een mooi BRILMONTUUR hebben wij een prachtsort. van de modernste tot de eenvoudigste. Eigen electr. Slijperij en Reparatieinrichting. Mooie sorteering REMO POLSHORLOGES van f 6.75^tot f 7.50 Bij Schaeffers gehaald, Minder betaald. Erkend leverancier van Ziekenfonds Z.N.L. voor uw Brilrecepten. Aanbevelend, Gedipl. Opticien Telf. 199 Horloger kans krijgen om hun oorlogsdoel te verwezenlijken. In het licht van dit streven moet de „Order in Council" worden bezien, welke Dinsdag is afgekondigd en de Britsche econo mische maatregelen betreft, waar tegen van neutrale zijde zoovele bezwaren worden geuit en haar protesten zijn gericht. De „Order" treedt, Maandag 4 December in werking. De Britten verwachten er van, dat ze de Duitschers voor 'n zoo danig tekort aan deviezen zal stel len, dat hun economischen weer stand zal ineenstorten. Immers, kunnen de Duitschers niet in voldoende mate naar het buitenland verkoopen (omdat de Britten alle goedereD van Duitsche herkomst met inbeslagname bedrei gen), dan kunnen de Duitschers hun aankoopen in het buitenland (voe dingsmiddelen, olie enz.) niet meer bekostigen. Een belangrijke bepaling in de Britsche „Order in Council" is, dat Duitsche goederen zullen worden beschouwd goederen, welke voor 25 pet. of meer uit Duitsch materiaal bestaan. Goederen, die bestaan uit minder dan 25 pet. Duitsch materiaal, zullen dus be schouwd worden als van origine van het land van productie. Dit percentage is veel lager dan werd verwacht. Maar de Britsche regeering is, naar van bevoegde zijde te verstaan wordt gegeveü, bereid speciale gevallen van ongemak, welke neutralen kunnen overkomen, in welwillende overweging te nemen, en er schijnt rechtvaardiging te be staan voor de hoop, dat nog wat meer concessies toegestaan zullen kunnen worden, zoo b.v. wat betreft het percentage Duitsche grondstoffen voor de productie. Deze en andere mogelijkheden zullen zonder twijfel mee de staten individueel* besproken worden. De meeste nadruk wordt gelegd op het feit, det de aangehouden goe deren niet worden geconfiskeerd. Zij worden slechts gedurende den tijd vsn oorlog in bewaring gehouden of anders wordt de opbrengst van ver koop van deze goederen ter beschik king gehouden tot na den oorlog. We herinneren er tenslotte nog eens aan, dat de Britsche repressailles het antwoord zijn op den volgens de Britsche regeering onwettigen duik boot- en mijnenoorlog, welke zou worden gevoerd op een wijze, welke in flagranten strijd is met het duik bootenprotocol van 1936 en met de bepalingen van de Haagsche conven tie no. 8 van 1907, beide door Duitsch land mede onderteekend. Berichten en geruchten. Britsche kruiser getorpedeerd. Het Duitsche opperbevel maakt bekend, dat een Britsche zware krui ser van de Londen-klasse ten Oosten van de Shetland-eilanden zou zijn getorpedeerd en vernietigd door „kap- luitenant ter zee Priem, den over winnaar van Scapa Flow". 700 op varenden zouden zijn verdronken. In een officieel Britsch communi qué wordt de waarheid van dit be richt met de meeste beslistheid ont kend. Men weet te Londen eenvoudig van niets. Aldus de tegenspraak. Duitschland—Argentinië. Het heet, dat tengevolge van de gespannen verhouding de diploma tieke koeriersdienst tusschenDuitseh- land en Argentinië voorlóopig ge staakt is. Zuid-Afrika en den oorlog. In Zuid-Afrika zou een nat.-socia- listisch complot zijo ontdekt. Vele arrestaties zijn verricht. In het voor nemen der zwarthemden moet o.m. een opmarsch naar Pretoria hebben gelegen. Daar spionnen scheepvaart- berichten aan Duitsche onderzeeërs en Duitsche gecamoufleerde kruisers heeten te hebben doorgegeven, is censuur op naar het buitenland ver zonden telegrammen ingesteld. Brussels nieuwe burgemeester. Koning Leopold heeft het konink lijk besluit onderteekend ter benoe ming van Dr. van de Meulenbroek (tot heden schepene of wethouder van de Brusselsche hoofdstad) als burgemeester %van Brussel, opvolger van den heer Max. De Vlamingen schijnen voor hun zaak van dezen burgemeester even weinig te wach ten te hebben als van zrjn voorgan ger. WEEKOVERZICHT Nederland en de oorlog. De 26 opvarenden van de-door een duikboot vernielde .Sliedrecht", zgn opgegeven, zij vonden een zeemans graf. Maar vraag niet hoe en door wiens schuld. En daarna is onze ver lieslost in den oorlog weer aangevuld door het vergaan van de „Spaarn damnabij de Theemsmonding. Ook bij deze ramp vielen dooden: 4 leden van de bemanning en de eenige pas- sagiere, een oude Amerikaansche dame. Onze verlieslost omvat nu reeds zeven schepen met een gezamelijke tonnemaat van ruim 31000 ton; 120 opvarenden lieten daarbij het leven. De namen der schepen zijn: de „Mark" (in de Oostzee op een mijn gelopen), de „Binnendijk", de „Slie drecht", de „Spaarndam", de „Simon Bolivar", de „Tegri" en de „Safe", (welke belde laatstgenoemde in de Oostzee zijn verongelukt.) Surprises. SinterklaastijdMaar het zgn groote en gevaarlijke pepernoten, die op onze kust werden gestrooid. We bedoelen de mijnen der oorlogvoeren den, welke bij het stormweer van den laatsten tijd van hun verankering zijn losgeslagen. Hier en daar werd de verwoestende kracht dezer diDgen duidelijk bewezen. Op Texel b.v. ont plofte een mijn tegen den Oostdijk en richte daar niet geringe schade aan. Tientallen van deze projectielen spoelden aan tot in Harlingen toe kwamen er vijf terecht. In verschil lende kustplaatsen moest een gevaar lijke omgeving voor het verkeer worden afgezet. Dat was ook voor een oogenblik het geval voor den boulevard in Scheveningen; een mijn zou tusschen de stutten van de Pier zgn vastgeraakt. Gelukkig bleek later, dat men hier met een drijvend stuk hout te doen had. Men blijve bedenkenzoolang een mijn niet stilligt, levert zij gevaar op tot een afstand van 1200 meter Er waren nog andere verrassingen deze week, b.v. het aanspoelen van een sloep met den naam „Brugge" op het Scheveningsche strand en 't inslaan van een Belgische Brlsant- granaat in het dorpje Bunde. Het projectiel ging dwars door dak en zoldering van een woning, maar kwam gelukkig niet tot ontploffing. De granaat wa3 afgeschoten door Belgische artillerie, welke het vuur had geopend op vreemde vlieg tuigen. Zuingheid met benzine. Ten einde een zuinig gebruik van benzine te bevorderen heeft de K.N.A.C. een systeem ingewerkt, dat ten doel heeft om automobilisten, die in eikaars nabijheid wonen en geregeld of op bepaalde dagen en op vastgestelde of nader vast testellen uren van de plaats huneer inwoning naar het naastbijzijnde station of hun kantoor of fabriek rijden, tot elkaar te brengen. De bedoeling van dit systeem van samenwerking is, dat deze automo bilisten vbg onderlinge afspraak een regeling treffen, waarbij zg om beur ten met hun auto de anderen ver voeren. Het is duidelijk, dat wanneer op deze wijze groepen van twee of meer automobilisten kunnen worden gevormd, die op dezelfde uren het zelfde of nagenoeg hetzelfde traject moeten afleggen, een aanzienlijke besparing kan worden verkregen. Soortgelijke combinaties zgn uiter aard eveneens mogelijk in de pro vincie. Automobilisten, die bereid zijn aan dit bezuinigingssysteem mede te werken, kunnen zich daartoe bg de K.N.A.C. opgeven, die dan voor de verdere regeling zorgt. Seringen en oorlog. Nu het Britsche Rijk zgn grenzen voor de Nederlandsche bloemen heef t gesloten, zgn de moeilijkheden voor de Aalsmeersche-seringencultuur zoodanig vergroot, dat meer dan de helft van de ter veiling aangevoerde seringen naar de vuilnisbelt gebracht moet worden. De Aalsmeersche tuinbouwbond heeft thans een deputatie naar 's Gravenhage gezonden, die aan de regeering zal voorstellen een mini mumprijs in te voeren. Bij aanvaar ding van dit voorstel zullen de seringen altijd den minimumprijs opbrengen. Vorig jaar werd op de beide plaat selijke veilingen tot een bedrag van f 698.938 aan seringen verhandeld. Alleen op de C.A.V. beloopt de aan voer reeds tien millioen stuks. Van de totale productie van ongeveer twaalf millioen stuks werden vorig jaar zeven millioen uitgevoerd naar Groot-Brittannië. In 't kort. De buitengewoon zware regenval van den laatsten tgd doet de rivie ren in ons land tot onrustbarende hoogte zwellen. Op sommige plaat sen is de scheepvaart gestremd door de kracht van de stroom; op ver schillende plaatsen hadden overstroo mingen plaats; bij Tolkamer werkt de overlaat. VENRAY, 2 Dec. 1939 V akbekwaamheid. Voor het te Roermond gehouden Kruideniers-examen „Vakbekwaam heid", slaagde onze dorpsgenooten G. R. H. Huizinga en A. J. H. So bers. Beiden zijn werkzaam bg de N.V. Edah alhier en werden opge leid door het Ned. Instituut voor Vakopleiding van Kruideniers NIVA Zuiderpark 3 te Groningen. Eveneens slaagde aldaar voor het zelfde examen onze dorpsgenoot P. L. Yoesten, werkzaam bij de Firma Albert Hein alhier. in de Zie vooral de Etalages 1

Peel en Maas | 1939 | | pagina 1