D(anzig Koningin van de Oostzee
GEMODERNISEERDE SLAAPKAMER
De Voorjaarsbruid
WARENKENNIS
voor de huisvrouw
Knippatroon
Twistappel tusschen Duitschland en Polen
Vele vrouwen hebben menigmaal de hei
melijke wensch om haar slaapkamer te mo-
derniseeren. Zulks te vinden in de aan
schaffing van nieuw meubilair is niet steeds
mogelijk, omdat dit groote kosten met zich
brengt. Trouwens meubelen doet men niet
enkel en alleen uit een gril weg, uit be
hoefte naar verandering. Men moet het
daarom in kleine dingen weten te vinden,
hetgeen heel goed mogelijk is. Aangezien
de moderne ledikanten veel lager zijn dan
die men vroeger placht te gebruiken, zal
men moeten beginnen met de póoten aan
hoofd- en voeteneinde voor een deel af te
laten zagen, hetgeen ook geldt voor de
nachtkastjes. Van deze laatste worden de
deurtjes verwijderd en het binnendeel
wordt in een of andere kleur geverfd. Even
tueel kan men een eikenhouten ameuble
ment als geheel laten verven. Een nieuwe
sprei doet ook wonderen en deze zal men
in overeenstemming moeten kiezen met het
interieur, terwijl de persoonlijke smaak te
vens zal domineeren. Japansche zijde zal
zich ojn. zeer goed leenen voor dit doel.
terwijl men er motieven in donkerder kleur
op kan appliqueeren.
Onze schets geeft een lits-jumeaux te zien,
dat geheel gemoderniseerd is, evenals de
beide nachtkastjes, waarboven melkglazen
lampen zijn aangebracht.
Wolken van dunne zijden weefsels en
tulle! Ziehier waarin de voorjaarsbruid
zich bij voorkeur zal kleeden. Ongetwijfeld
hebben de jaargetijden invloed op de keu
ze der materialen en alhoewel wit satijn
nog steeds een zeer bevoorrechte plaats in
neemt, zullen ook zijden crêpes en geor
gette worden aangewend, terwijl ook witte
kant zich zeer goed leent voor dit genre
toiletten. Wanneer wij spreken van wit,
dan meenen we feitelijk meer de mooie
tusschenkleur tusschen het min of meer
harde wit en uitgesproken crème, n.l. ivoor,
die altijd het fijnste effect geeft. Voor de
bruidsmeisjes en de voornaamste gasten
wordt zeer veel tafzijde gekozen, terwijl de
japonnen lang blijven en meestal zeer wijd
zijn.
Menigmaal zal de bruidsjapon ook aan
het diner gedragen worden en wanneer dit
's avonds plaats vindt, kan men een mouw
loos model kiezen, waarop een aansluitend
jasje gedragen wordt op den grooten dag.
De halsuitsnijding is slechts zeer beschei
den of geheel hoog of meer in het genre
als de schets weergeeft. De sleep behoeft
niet overdreven lang te zijn, terwijl de
sluier alleen aan de achterzijde afhangt,
doch ook weer meer en meer voor het ge
laat gedragen wordt, hetgeen van persoon
lijken smaak afhangt.
G. C. M.—S.
Weefsels, die wij dragen en hun
herkomst.
Bijna geen enkele vrouw realiseert zich
bij het koopen van stoffen, welke een enor
me inspanning van krachten en hoe on
noemlijk veel werk noodig is voor en al
eer de ruwe materialen gesponnen en ge
weven zijn tot stoffen, die men verwerkt
tot kleedingstukken.
Wellicht zouden velen hoogst verwon
derd zijn, indien zij wisten van welke „oer-
stoffen" deze verschillende weefsels af
komstig zijn.
Zeer gecompliceerd en veelal merkwaar
dig is het proces, dat de ruwe materialen
ondergaan, alvorens zij eindelijk in den
verkoop gebracht kunnen worden.
Is er wel een onzer, die zich realiseert,
wanneer zij in een denrtenbosch wandelt,
dat het hout dezer naaldboomen het ruwe
product is, dat tenslotte hot materiaal biedt,
dat wij als kunstzijde kernnen? Alles wat
wij aan onder- en boven kleeding kennen,
en van kunstzijde vervaardigd is, staat ten
nauwste in verband meft de statige, geurige
bosschen, waar wij in onzo vacantie zoo
gaarne vertoeven.
In de fabrieken waar men de ruwe pro
ducten voor kunstzijde en cel wol fabri
ceert wordt het hout mechanisch zeer fijn
versplintert en vervolgems op een zeer ge
compliceerde wijze verwerkt tot een vloei
bare. doch taaie massa. Deze laatste wordt
door gecompliceerde machines in een bad
geperst, waarin de uiterstfijne draden ver
stijven. Bij kunstzijde worden, naar gelang
de dikte der draden, meerdere vezels sa-
mengedraaid. Bij cel- of kunstwol daaren
tegen worden de vezels stuk gemaakt, het
geen eveneens bij katoen, dierlijke wol en
vlas het geval is.
Glaswol.
Wat zou men moeten beginnen, als er
geen glas bestond? Stelt U voor, geen spie
gels, geen flesschen, geen vensterruiten, in
één woord, niets geen huishoudelijke en
andere gebruiksartikelen, waarvoor glas nu
ten eenenmale noodzakelijk is. Glas is een
materiaal, dat reeds meer dan 3000 jaar oud
is en dat men thans tracht to spinnen.
Reeds meerdere jaren terug heeft men
de mogelijkheid onWekt, om tiit sterk ver-
JONGE DAMES
JAPONNEN.
Twee-in-één-patroon
2942.
Prijs 30 cent plus 5 ct.
voor porto en omz.bel.
Links een gebloemd
katoenen of kunstzijden
bedrukte japon met
doorgaande voorbaan
en verkorte zij banen.
Ingehaalde ruimte aan
zijkanten. Korte mou
wen- en halsafwerking
met kraagje. Split met
knoopjes en lusjes.
Rechts hetzelfde pa
troon van effen mate
riaal met hoogsluitende
hals en ritssluiting
voorzijde split.
Lange mouwen.
Patronen in de ma
ten 4248.
Besteladres: Het Prac-
cisch Modeblad, postbus
36, Den Haag. giro
203203. Bij bestelling
het verschuldigde be
trag In postzegels bij-
duiten of opzenden per
oostwissel of per giro.
hit glas draden te trekken door deze om
een uiterst snel omwentelende rol te wik
kelen, draden, welke niet meer dan 1/15
c.M. dik zijn.
Indien een zóó buitengewoon fijne draad
voldoende elastisch en tevens sterk genoeg
blijkt te zijn, dan kan tegen het spinnen
„an sich" geen bezwaar zijn. Behalve deze
wijze van experimenteeren ter verkrijging
van glas-draden, bestaat er nog een andere
werkmethode, waarbij het gloeiende, vloei
bare glas op een zich in duizelingwekken
de vaart, bewegende schijf wordt gewor
pen, waardoor de centrifugale kracht een
draad doet ontstaan. Het bekende „Enge
len-haar", dat bij een ieder bekend is voor
het versieren van kerstboomen, wordt op
een soortgelijke wijze gefabriceerd, terwijl
de fijne glasdraden tevens een uitstekend
isoleermateriaal vormen.
Wol uit ondermelk.
Dank zij de steeds voortschrijdende we
tenschap is men thans zoover, dat men
kunstwol kan maken uit oauei d;
men wel ooit durven veronderstellen, dat
de melk, die de koeien als aanvullend on
derdeel onzer voeding geven, nog voor het
maken van kleedingstukken benut zou
worden? Men zal zich echter aan dit
denkbeeld evenzeer aan te passen hebben
als aan het feit, dat dennen ruw materiaal
leveren voor elegante zomerjaponnen, kou
sen, dessous en wat dies meer zij. Na einöe-
looze proefnemingen is de Italiaansche
scheikundige Feretti erin geslaagd, een
ruw product samen te stellen uit onder-
melk, dat uitstekend geschikt blijkt om
kunst wol van te weven. Het nieuwe mate
riaal laat zich in verschillende kleuren ver
ven, heeft een mooie glans, is soepel en
moet sterk zijn in het dragen.
Reeds meerdere tientallen jaren heeft
men geëxperimenteerd met ondermelk,
doch steeds bleek, dat nog bepaalde schei
kundige preparaten ontbraken om de dra
den practisch bruikbaar te maken en ze
tevens de noodige soepelheid te geven.
Het Steencn Gebed van
Danzig'.
Plotseling staan wij voor
de massale, baksteenen fas-
sade van de Mariakerk,
krachtig, eenvoudig, van een De beroen
stugge schoonheid, niet over
dadig versierd, maar trotsch
eri sober als de menschen verrijst hier de
indrukwekkende Mariakerk in grootte
de vijfde der wereld waaraan drie
eeuwen gebouwd werd. Zij staat daar als
een der schoonste stalen van de laat-gothi-
sche bouwperiode en is tevens het monu
ment van een diepgeworteld geloof. Ook
van binnen biedt de Mariakerk enkele be
zienswaardigheden, zoo onder andere de
beroemde wandschildering van Kans Mem-
linc: „Het Jongste Gericht" en ook een
schat van altaarkleeden van onmetelijke
waarde. Deze imposante Mariakerk is niet
ten onrechte genoemd „het steenen gebed
van Danzig".
De oude stad Danzig biedt tallooze be
zienswaardigheden. Wie kent niet den zoo-
genaamden „Kramtor" als het ware een
embleem van de Stad Danzig. Zijn scherp-
gesneden profiel rijst statig uit boven de
bonte rij huizen langs de kade, trotsch als
het zinnebeeld van den Hanzegeest. Onder
den vooruitspringenden gevel lagen eens de
groote koggeschepen, die de Oostzeevaart
beheerschten. Van deze plaats voer Danzigs
groote zeeheld Paul Beneke uit om de
vijanden van de Hanzestad te bedwingen,
van deze plaats vex-zonden de kooplieden
hun wai*en en op deze plaats legden de
schepen uit alle oorden der wereld aan.
Wat ook mocht veranderen, één ding is
in den loop der tijden hetzelfde gebleven.
Het vroegere centrum van de stad: de
Lange Markt heeft zich als zoodanig weten
te handhaven. Dit plein wordt beheerscht
door de hooge spits van het raadhuis.
Hier vindt men de schoonste patriciërs
huizen met rijke, goudversierde gevels.
Vele ervan zijn, evenals de meeste andere
gebouwen, scheppingen van .Noord- en
Zuid-Nederlandsche bouwmeesters en kun-
„Kramtor", het havensymbool van Danzig.
stenaars. In allerlei opzicht doet Danzig
Nederlandsch aan. Trouwens eeuwenlang
voerden de Nederlanders den boventoon en
was het Nederlandsch de omgangstaal.
Vele Danzigers hebben nog Nederlandsche
namen; dat zijn de afstammelingen van
onze kooplieden en handswerklieden uit
vroeger jaren.
Daar staat ook de Artushof, dien wij in
den aanvang van ons artikel reeds ver
meldden en in welks met beeldhouwwer
ken en schilderijen getooide hal zich eens
de Artusbroederschappen, later de koop
manschappen en de gilden hebben ver
zameld, een gebouw dat thans nog geldt
als representatief voor Danzig.
Een wandeling door de oude stad voert
ons langs vele in historisch opzicht merk
waardige gebouwen, die stuk voor stuk
hun geschiedenis hebben, doortrokken van
den geest, die deze oude Duitsche stad
eens groot maakte, grootheid waarop
men thans nog voortbouwt. Maar wie
eens een totalen indruk wil krijgen
van Danzigs schoonheid, moet op den
toren van de Mariakerk gaan staan,
vanwaar hij kan neerzien op een wirwar
van spitse geveltjes en torens en daartus-
schen kronkelen zich de eeüwenoude
straatjes. Onze blikken glijden verder over
het landschap. Daar liggen aan den rand
van de stad de weiwen met hun massale
dokwerken en kranen. Hier, waar ontel
bare schepen van stapel liepen om hun
weg te zoeken over alle zeeën der wereld,
hier ligt nog steeds de hoofdader van Dan
zig. Het hameren en boren, het electrisch
lasschen van de scheepsrompen, dat alles,
kan men onmogelijk meer wegdenken uit
het lied van den arbeid, dat hier weer-;
klinkt, monotoon en toch vol afwisseling.
„3lijk zijn in de oude Hanzestad Dan-
de sporen te zien van het contact,
- i ae Vrije Stad eens had met Nederland.
Wie den Artushof, de fraaie in gothischen
stijl opgetrokken Handelsbeurs van Danzig
binnentreedt, zal in de hal een schilderij
zien hangen, waarop het voorste schip is
afgebeeld met de Nederlandsche driekleur
in top. Dat schilderij wekt herinneringen
aan een glorierijk verleden, toen de mach
tige vloten van de „lage landen" en van
Danzig een eerste rol speelden in handel
en scheepvaart. Danzig is voor Polen, wat
Rotterdam is voor het Ruhrgebied en West-
Duitschland. Beide toonen vele overeen
komsten; beide zijn bijv. eeuwenlang de
havensteden van een achterland, dat tot
een anderen staat behoort.
Albanië, Memel, de Middellandsdhe Zee, zij hebben allen korten tijd in onze
belangstelling gestaan. Aller oogen zijn thans gericht op Danzig, met recht
genoemd de twistappel tusschen Duitschland en Polen. Nu Hitler in zijn Rijks
dagrede den eisch heeft uitgesproken, dat Danzig weer onder Duitsch gezag zal
komen, is daarmede een uiterst belangrijke kwestie aan de orde gesteld. Een
saak, die voor Polen van het grootste gewicht is, omdat de corridor naar de
Oostzee, tusschen Pommeren en Danzig, dan ernstig gevaar loopt afgesneden
te worden. De naaste toekomst zal ons wel spoedig leeren welk lot Danzig
beschoren is.
Wie zal de heerscher zijn in de Oostzee?
Woelig en bewogen als de geschiedenis
en de wording van Danzig waarover
straks meer bijzonderheden is ook het
beden. De Vrije Stad Danzig is genoodzaakt
een strijd op leven en dood te voeren met
edingen.
In het jaar 1923 werd door de Poolsche
•egeering een voor Danzig welhaast nood
lottige beslissing genomen. Er werd
namelijk besloten tot den bouw van een
haven te Gedingen, welke met de modern
ste hulpmiddelen zou worden toegerust. Het
leek in den beginne twijfelachtig of de oude
stad met haar traditie van eeuwen het
tegen deze haven kon bolwerken. Hoewel
de omzet grooter werd, wijst het verloop
van den toestand na 1923 relatief een ach
teruitgang van Danzig aan. Stelt men den
omzet van Danzig en Gedingen tezamen op
honderd procent, dan levert dat de vol
gende cijfers op voor de eerste concurren-
tie jaren
Danzig Gedingen
1923 100 0,0
1924 99,6 0,4
Men ziet een gestadigen teruggang eener-
zijds, gestadigen groei anderzijds. De moei
lijkheden waren trouwens vele. Een ge
deelte van de spoorwagons, die te Gedingen
geladen werden, moesten door het gebied
van de Vrije Stad rijden. Omgekeerd kon
Polen Danzig het leven zuur maken door
treinen voor Danzig bestemd, die van de
Poolsche spoorwegen ge
bruik moesten maken, ge-
ruimen tijd op te houden.
De moeilijkheden werden
voor een deel en wel ten
nadeele van de Vrije Stad
uit den weg geruimd
doordat Polen een recht-
streeksche spoorlijn liet
aanleggen. Een blik op
de kaart leert ons dat
Danzigs positie uiterst be
nard is geworden.Het heeft
de vernieuwing van zijn
haven dan ook bespoe
digd en zich zware offers
getroost om heerscher te
blijven van de Baltische
Zee. Daarin is de stad on
danks de opkomst van het
machtige Gedingen, dat
door vrijwel onbeperkte
staatssubsidie in staat
wordt gesteld tegen lage
tarieven den handel tot
zich te trekken, geslaagd.
Waar de eeuwen
voortleven.
Het is geen wonder dat
tallooze dichters en schil
ders op hun wijze Danzig
hebben verheerlijkt, want
wie thans door deze oude
stad dwaalt, zou kunnen
wanen te vertoeven in
een der oud-Hollandsche
of Vlaamsche havenstad
jes. Vele straatjes en ste
gen zijn nog precies zoo
als zij waren, twee-, drie
honderd jaar geleden. Hoe
schilderachtig zijn niet de
hooge gevels van de smalle huizen
Hoeveel geluk en welvaart, maar ook
hoeveel ellende, hoeveel bitteren strijd
hebben zij langs zich heen zien gaan!
Voor de smalle, hoog opgetrokken
huizen ziet men vrijwel overal monu
mentale bordessen, waarop eens de
Danziger families gewoon waren in
het schijnsel van den ondei-gaanden
zon de bedrijvigheid van de stad aan
zich voorbij te laten trekken. Hier
kon de burgerlijke beschouwelijkheid
zich paren aan- het initiatief, aan den
ondernemingsgeest van den koopman,
omdat deze laatste nog niet de onrust
van tegenwoordig kende. Men is ge
neigd terloops door de vensters der
oude patriciërswoningen en de oude
kantoren een blik naar bin
nen te werpen. Daar hebben
eens de „koninklijke koop
lieden" van Danzig hun be
sprekingen gevoerd, daar
hebben zij op de wereldkaar
ten de reizen van hun koop
vaardijvloten gevolgd, men
ziet in gedachten voor zich
de eerbiedwaardige, trotsche
vrouwen der kooplieden in
haar prachtige gewaden.