TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS AKKERTJE Het tekort aan arbeiders in Duitschland. FEUILLETON. Jonge kracht op ouden grond De dood in het water. Ons weekpraatje. Landbouw. Zaterdag 27 Augustus 1938 Negen en vijftigste Jaargang No 35 Dc oorzaak ligt in de geboorte daling tijdens den oorlog. In Duitschland is het aantal werk- loozen sterk gedaald. Er moeten zelfs vele arbeiders uit het buiten land ter aanvulling worden gehaaid. Zij, die dit verschijnsel trachten te verklaren, doen dit dikwijls op minder vriendelijke wijze, zoo lezen wij in de N.R.Crt. Dat komt van de herbewapening, zoo is de ganghare, zij het oppervlakkige verklaring. „En schamper voegt men er aan toe, dat als wij arbeidsdienst en zoo'n leger hadden, wij dit ook zouden kunnen. Nochtans vergeet men daarbij, dat ook in andere landen de bewapening in een stevig tempo wordt uitge breid, zonder dat zich daar het zelfde verschijnsel in die mate voordoet. Een belangstellend lezer roept ons in dit verband nog eens in herinnering, wat wij in ons Avondblad van 29 December 1925, dus bijna 13 jaar geleden, schreven. Onder den titelNa 1930 gebrek aan arbeidskrachten, brachten wij toen 't volgende bericht „Het Tijdschrift van den Nederlandschen Werkloosheids- raad ontleent het volgende aan een artikel van den Regierungs- rat dr. Strunden over „Geburten- ausfall und Arbeitsmarkt," dat voorkomt in het Duitsch „Reichs- arbeitsblatt" van 24 November 1.1: Over vier jaren zullen de in het eerste oorlogsjaar geboren kinderen hun intrede op de arbeidsmarkt doen en van dien tijd af zal de geboortedaling, welke in den oorlog heeft plaats gevonden, haar invloed doen gelden. Voor het eerst daalden de ge boorten ten gevolge van den oorlog in April 1915, welke daling haar laagste punt bereikte in November 1917, toen het aan tal geboorten 50 pet. lager was dan in 1913. In 1920 is het aantal geboorten weer normaal gewor den. In de jaren 1915 tot en met 1919 werden er 3.3 millioen kinderen minder geboren dan verwacht kon worden. Het ver lies aan menschenlevens door dooden en gewonden bedroeg twee millioen zielen. Als men aanneemt, dat 10 pet. der kinderen, die de lagere school hebben doorloopen, niet direct op de arbeidsmarkt komen, dan zal men tegenover den nog nor maal te noemen toevloed van nieuwe arbeidskrachten in 1928 een verminderd aanbod krijgen in 1929 80.000 jongelieden in 1930 500.000 jongelieden in 1931 570.000 jongelieden in 1932 640.000 jongelieden in 1933 590.000 jongelieden In 1933 zullen er dus ruim twee millioen krachten minder op de arbeidsmarkt zijn. Voor de volwassen arbeiders zal deze achteruitgang zich eerst in 1937 geheel doen gelden, als de laatste in den oorlog geboren kinderen het 18e levensjaar hebben over schreden. De schrijver voorziet, dat, in in plaats van groote werkloos heid, een groot gebrek aan arbeiders zich in de jaren 1930 1940 zal voordoen, met al de gevolgen daarvan (o.a. loon- en prijsstijgingen). Daar hetzelfde verschijnsel zich in de andere landen, welke in den oorlog be- door PAUL KUYPERS. (Nadruk verboden) 29 Bertje was in dezen tijd kort aange zet. Hij had nog iederen dag hinder van de gedachten, dat het hem binnen korten tijd hevig zou kunnen spijten, dat hij 't met z'n meiske had uitge maakt. Alle herinneringen aan de goede uren bij z'n meiske werden levend en traden hem nader. Ze deden hem pijn, ze maakten hem onhandelbaar. Hij probeerde zich gerust te stellen met de gedachten, dat hij nu vrij was van die rem in z'n leven, die zijn toe komstleven in een uitgelegde baan hadden gehouden, waarvan hij niet had mogen afwijken, zonder haar te stooten 2onder haar tegen zich te hebben. Maar hij ondervond daarneven, dat zij ook iets beteekent had voor hem, dat zij ondanks haar terughoudendheid in zooveel dingen, het middelpunt was geweest waarop hij iedere daad had gericht. Tevreden was hij er nog niet mee, dat het tusschen hun tweeën ge daan was. In dezen tijd werd de oogst van de akkers gevaren. Nou begon 't laatste werk op het land met de zorg voor groenvoer. Bertje maakte er iederen middag werk van, om langs eenen om weg van het kantoor langs deze ak kers naar huis te fietsen. Dit akkerland was hem vreemder geworden. De stand van het werk, dat iedere boer nog te doen had, de vor- trokken waren, zal voordoen, is van immigratie weinig te ver wachten. Zoo goed mogelijk zul len dus de voorhanden arbeids krachten moeten worden gebruikt Voorlichting bij beroepskeuze, opleiding tot vakarbeiders en een goede leerlingregeling zal daartoe veel kunnen bijdragen." Men ziet, dat deze voorspelling op merkwaardige wijze door de feiten is bevestigd en een belang rijken sleutel biedt voor de ont warring van de puzzle van het Duitsche arbeiderstekort." Ongelukken bij het zwemmen. Zwemmen is misschien de meest gezonde sport, maar toch verdrinken ieder jaar nog duizenden menschen. Het zwemmen brengt alle spieren van het heele lichamen in gelgkma- tige, afwisselende beweging en daar door worden ze gesterkt. Borst en longen worden verwijd en krijgen daardoor een grooter uitzetvermo- gen. Men wordt gezond en doelmatig gehard. Alle bloedvaten function- neeren beter en het hart kan meer presteeren. De warmte-ontwikkeling wordt verhoogd en een levendige stofwisseling verkregen. Ook psy chisch en voor de zenuwen is zwem men vooral voor dames van uitste kenden invloed. Maar er zijn verschillende omstan digheden, die doodelijke ongelukken bij het zwemmen kunnen veroor zaken. De meeste van die ongelukken zijn echter te vermijden. Een ongelukkige sprong, waarbij het hoofd tegen een steen stoot, een „botsing" met een varend schip. Dat zijn per slot van rekening toevallen, waaraan maar al te vaak niemand iets kan doen. Maar er zijn andere dingen, die gevaarlijker zijn en die men heel goed kan voorkomen. Het is een oude regel, niet met een volle maag in het water te gaan. Tegenwoordig wordt daarop niet veel gelet, bij ons tenminste. De Italiaansehe zeebaden zijn met opzet na het middageten gesloten. Onderzoekingen hebben in den laatsten tijd uitgewezen, dat bij bijna alle verdronken menschen de buikorganen met bloed overvuld zijn. Het bloed stroomt tijdens het zwem men toch al naar die dieper gelegen bloedvaten en wanneer daar nu nog de bloedtoevoer bijkomt, die noodig is voor.de spijsverteering, dan kan dat teveel worden. Het bloed wordt uit de hersenen getrokken, men wordt duizelig en bewusteloos en vele zwemmers zin ken zonder een geluid te geven, om zoo te zeggen vanzelf. Bij het springen van groote hoog te kan het trommelvlies een scheur krijgen, die dan tot het indringen van water in het middeloor en de evenwichtsorganen leidt. Na menige middeloorziekte met trommelvlies- ontsteking blijft op den duur een klein gat in het trommelvel over. DriDgt dan het water in het middel oor, dan kan een hevige duizeligheid den zwemmer eenvoudig doen zin ken. Plotselinge en onverklaarbare sterfgevallen bij het zwemmen, die ten onrechte vaak met hartverlam ming worden verklaard, zijn hieraan te wijten. Wie weet, dat hij een gat in het trommelvlies heeft, moet voor het zwemmen een ingevet wat je in den gehoorgang steken, of een nauw-aansluitende gummi badmuts over hoofd en ooren trekken. Voor alles moeten zwemsters en zwemmers, die aanleg voor middel- oorziekten hebben, springen en ook dering van zijn teulerij voor de na- vrucht, dat had hij allemaal niet meer kunnen volgen, evenmin hoe 'n buur man zich de vruchtwisseling op zijnen grond voor de komende lente gedacht had. Och wat was hij nog voor 'n boer? Hij kende den grond niet meer, hij kende den grond niet meer, hij had er moeite mee tusschen al die smalle akkerstrooken het land van vaders te vinden De boeren hadden voor hem een onvertrouwden groet, nou hij daar als een heer langs den weg kwam gefietst met een sigaret in den mond zeker om hun oogen uit te steken. Hij reed naar huis. Ginds lag hun hoeve onder de overhuiving van de zilverige wilgenkruinen. Het huis stond er hoekig eri leelijk eigenlijk. Het had z'n holle schuur en stalling, het had zijn killen herd, maar het was de om geving, waarin hij vertrouwd was, waar hij zichzelf baas was geweest, waar hij van zijn werk direct de vruchten had gezien. En ginds boven de sloot stond de jonge wilg. die hij er geplant had met een welgemeende belofte aan zijn wor tels, dat hij onder zijn schaduw grijs wilde worden. Hij had hem bij 't poten hendig op z'n schouder kunnen dragen en nou zou 'n paard er een vracht aan kunnen hebben Hij fietste van achteren het erf op. De hond blafte en gromde hem tegen of ie 'n landlooper was, de duiven, die van zijn hand gegeten hadden, waren zoo schuw voor hem als kievieten en 't oudste zoontje van Klaas, die trad den voorstal op om tegen Frans te gaan zeggen: - Opa, daar is een vreemde mensch achter 't huis Er was een vreemde mensch achter 't huisDit jong zei eigenlijk niks meer dan de waarheid. Bert stond op den voorstal bij vader toen er door de voordeur 'n goud koopman binnenkwam» duiken laten. Dat geldt overigens ook voor de menschen, die reeds kaakontsteking of neus-voorhoofdholte-ontsteking gehad hebben. Veel zeldzamer dan in het alge meen wordt beweerd is een plotse ling verdrinken werkelijk aan een hartverlamming toe te schrijven, dus aan het barsten van een groot bloed vat van het hart. Het kan voorko men bij menschen, die aanleg heb ben tot aterio-scleeose en al te snel in het koude water gaan. Vooral voor oudere menschen is het in het algemeen noodig, zich langzaam af te koelen, om de vaten eerst langzamerhand aan de sterke samentrekking door den invloed van de koude te gewennen. Maar ook voor onze jongelui is de plotselinge afkoeling van een heet lichaam door een sprong in het koude water niet goed. Kramp in de kuiten is vooral door de angstgevoelens, die ermee ge paard gaan, gevaarlijk voor zwem sters en zwemmers. Aan te bevelen valt in zulk geval de vingers der handen krachtig uit te spreiden, de kuitkramp zal daar door (misschien door het medebe- wegen van de betreffende spier groep) verdwijnen. In ieder geval moet men zoo snel mogelijk naar land zwemmen. Wan neer men daarbij rustig op den rug gaat liggen en zich hoofdzakelijk met de armen en het gezonde been beweegt, gaat de kramp meestal van zelf voorbij. Aan land moest men de kuit krachtig masseeren en den voet bg den enkel op en neer bewegen. Een groot aantal menschen ver drinkt uit angst voor het verdrinken. Een sterke strooming, een draaikolk roept bij hen een auto-suggestie te voorschijn: wij zijn verloren. Terwijl inderdaad de. waterbewe ging hun geen ernstigen last zou veroorzaken. Zijn ze daarbij nog moe dan houden zij iedere poging tot redding voor hopeloos, verliezen hun tegenwoordigheid van geest en ge dragen zich daarbij werkelijk zoo onhandig mogelijk. In het kritieke oogenblik 't hoofd niet te verliezen, is van meer belang dan een zwemgordel en een zwem vest samen. SNELVERKEER EN VEILIGHEID. Er moet gereglementeerd worden, maar...* Persoonlijk gevoel voor ver antwoordelijkheid is: de beste veiligheidsfactor. Ik weet niet, of mijn geachte lezer en dierbare lezeres van het jaar met hun vacantie in Ommen zijn geweest. Zoo niet, dan moeten ze het reisje daarheen voor het volgende jaar eens op hun program zetten. Ommen heeft een omgeviDg bosch, berg, Vecht en Regge welke van een sprookjesachtige be koring is. Vergeet echter niet om óók het stadje zelf te bezoeken. Het is zoo oud, zóó oud, dat men er... nog een verkeersbord kan zien, daar waar de toerist vanuit de richting Dalfsen het breede en meestal ver laten marktplein wil binnenstormen, dat als maximum-snelheid voor wiel rijders 12 Kilometer aangeeftOf dat stadje ook oud is Behalve oud, is Ommen ook ge moedelgk. Als je op de markt of een ander historisch punt nu eens toevallig met een snelheid van 13 K.M. zoudt passeeren, dan kom je nog niet dadelijk in de gevangenis terecht, tenminsteniet als b.v. de goedmoedige majoor van de rijks politie er loopt. Die draait zich op Hij had opdracht van den bisschop, lijk hij zei, om oud goud te verzame len voor een priesterkelk. De meeste boerinnen hadden nogal wat oude sieraden, waarvan het geen mode meer was ze nog te dragen, maar die toch nog eenige waarde hadden, tenminste als ze niet in de kastla bleven liggen. Nee, Marie had haar goud van va ders gekregen, ze hield liever wat ze had. De koopman wilde er begrip voor hebben, dat er aan sommige van deze sieraden herinneringen waren verbon den. Maar er zouden er toch ook bij zijn, waar Marie niet zooveel om gaf en als hij nou vertelde, dat-ie voor 'n middelmatig zware ketting veertig gul den betaalde dan zou ze moeten toe geven, dat het dwaas was hierop niet in te gaan Nee, Marie had de ketting- daar wel liggen, maar ze lag haar niks in den weg. Het was 'n bezit, dat ze al zoo lang had en 't hield ook altijd zijn waarde. Of de koopman ze dan eens mocht zien. De boerin zou zeker schoon goud hebben, tenminste de bellekes, die ze daar in d'r ooren droeg, waren 't fijnste van 't fijnste. Ik heb 't goud gelijk van vaders en die kocht altijd iets degelijks. Marie haalde wezenlijk haar goud ten blakke. De koopman stond ermee aan het raam gebogen, hij liet de schuif stil op z'n handen liggen, hij zocht naar 't certificaat. Hij mat de lengte. Nadien haalde hij uit een koffertje 'n weegschaaltje voor den dag. In zijn portemonnai had hij gewichtjes bij zich. Hij had een schoone manier van werken, deze mensch. Hij woog de ketting, die op een schaaltje voor zijn oogen te balancee- ren hing. 't Was toch een mooie, lijk hij zei, al viel het gewicht ervan ook tegen. Marie kreeg belangstelling in zijn manier van doen, Veertig guldenZij het goede moment wel om. En dan heb je er nog een brigges van de marechaussee, nou, die is óók niet kwaad! En de oudste veld wachter, daar kun je best een biertje mee pakken. Buiten dienst netuurlijk. Maar de jongste....! Pas opHij ziet er uit als een Adonis, maar hij is zoo streng als Jupiter, zoo onverbiddelijk als een Nero, zoo stipt als Colijn en zoo pietepeuterig als een Kamerlid. Overiggens een beste kerel. Maar je moet geen 13 K.M. op de Markt in Ommen rijden- In Ommen, daar heb je een pinken- wethouder, die met den jongsten veldwachter.... StopIk daal te zeer af in de détails der Ommer samenleving. Breng uw volgende vacantie door ln het oude Vechtstadje en ge zult er alle bijzonderhedens des bijzonde- ren levens leeren kennen, 't Is interessant. Van Krisnamurti tot den 13 K.M.-paal toe. Ik wilde het hier slechts over dezen laatste hebben. Die paal is in gebaar. De regeering loopt nl. rond met plannen om alle maximum-snelheden in bebouwde kommen gelijk te schakelen en te brengen op 50 K.M. Gaat dat door, dan zal in Ommen geen hond meer op straat durven komen, maar.... O ja, over Ommen, behalve over den paal, zou ik het niet meer hebben. .Tenslotte vergete men niet zoo lees ik in De Telegraaf dat snelheidsbeperking een deel van den technischen vooruitgang en de daar door geschapen mogelijkheden onge daan maakt." JuistDe Telegraaf is dus zoo meent gg vóór een algemeene bepaling van de maximum-snelheid in bebouwde kommen op 50 K.M. Mis geraden! De Telegraaf acht 50 K.M. een slakkengang, welke in vele kommen zonder eenig bezwaar kan worden overschreden. „Gerustzegt het blad. Ik weet toch niet, of ze daar in Ommen wel gerust op zouden zijn.... Het vraagstuk der maximum-' snelheid in bebouwde kommen, is uiterst moeilijk. Eigenlijk is elke bepaling daaromtrent gevaarlijk. Zelfs als ik Ommen binnenstorm met een snelheid, welke binnen de 12 KM.-grens blijft, kan ik daarmee een blijk geven van roekeloosheid. In bepaalde omstandigheden wel te verstaan B.v. als er een draaimolen op de Markt draait en de Ommer jeugd, in verspreide orde opgesteld, zich begeesterd staat te vergapen aan de schittering van goud- en zilver-verschijn, fluweelige zachtheid en waereldsche praal. Dan hoor ik mijn snelheid tot nul te reduceeren, af te stappen en mijn vélo aan de hand zigzag door de schare te leiden. Maar er zijn menschen, die bij zich zelf redeneeren: door Ommen mag ik heensuizen met een snelheid van elf en een halven kilometer pe: uur en dat doe ik dus, kermis of géén kermis op de Markt, bissing of geen bissing. Met de hand op de wet verpletter ik alles, wat zich niet bergt voor de regels van het verkeer. Deze barbaarschheid zou natuurlijk te gruwzamer worden, als de maximum-snelheid in elke bebouwde kom op 50 K.M. werd gesteld. Er zijn inderdaad en helaas men schen, die ter ontlasting van hun eigen verantwoordelijkheid niets zoo gemakkelijk en geriefelijk vinden als de wet. Wanneer een maximum snelheid is bepaald en er is binnen de grenzen daarvan gereden, boven dien behoorlijk rechts van den weg, dan staan ze met een gerust ge weten boven elk lijk. „Eigen schuld „Roekeloosheid Men ziet iets dergelijks tegen woordig op den modernen „voor- rangsweg." Een mooie uitvinding, geriefélijk voor snelheidsmaniak ken en gemakzuchtigen. Je hoeft niet uit te kijken, niet naar links en niet naar rechts, je rijdt maar rechtdoor en vermorzelt „in naam kon ze vandaag nog gebruiken voor't een of ander. De ketting zou niemand missen en veertig gulden meer of min der maakte nogal eenig verschil in de kas. Bertje kwam hierover binnen. De gouden ketting van moeders op de weegschaal Was de waarde van dit oude bezit van moeder zoo hendig te meten Hij keek naar moeders. Ze stond met de hand aan d'ren haarknot Hoe dikwijls had Bert ze zoo al niet zien staan, als ze diep aan 't overleg gen was en op 't punt stond iemand gelijk te geven. „Mijnheer", had de koopman tegen Bertje gezegd, die daar met z'n acte- tasch onder den arm binnenkwam. - Mijnheer antwoordde Bertje, Deze twee menschen stonden neven een voor het raam boven het schaaltje met de gouden ketting gebogen. Marie stond wat naar achteren bij de tafel. Bertje voelde nadien een lichten stoot in zijn zij en toen hij opkeek knikte de koopman tegen hem een oogske Ik onderhandel met de boerin over den koop van deze gouden ketting. Ze heeft er niks aan om die te laten liggen in de kast, terwijl ze toch "voor een in een speciaal geval als dit - voor 'n priesterkelk nogal wat waarde had. Zoo'n kans om oud goud aan z'n volle waarde van de hand te doen zou deze boerin niet alle dagen krijgen. Wat dacht mijnheer daarvan? Bert draaide zich naar Marie's om. Zij was in d'r gedachten bezig om veertig gulden te besteden aan dingen die ze beter gebruiken kon dan haar ketting. Hij zweeg. - Ik kan er veertig gulden voor betalendeed de koopman royaal in Marie's gezicht. En ik bied er zestig voorzei Bert er bovenop. Op deze manier kon hij Marie's het beste laten hooren, dat hij er grif niet der wet" allen, die te stom of te onnadenkend zijn om zich op het juiste moment den juisten regel van het verkeer te herinneren. Als ik kiezen moest, dan zou ik nog liever den 12 K.M.-paal van Ommen in alle bebouwde kommen zien geplaatst, dan palen, welke een maximum-snelheid van 50 K.M. aan geven. Maar het liefste, omdat het 't veiligste is zeg ik juist in de wooncentra alle maximum snelheden afgeschaft, omdat zulks de beste waarborg zou zijn voor de inschakeling van het persoonlijke verantwoordelijkheidsgevoel. Vooral wanneer uit de praktijk van de rechtspraak zou blijken, dat het dubbel wordt aangerekend, als de bestuurder van eenig voertuig in de bebouwde kom eener gemeente niet de voorzichtigheid betracht, welke de omstandigheden hem bieden. Deze laatste kunnen hem soms een snelheid van meer dan 50 K.M. toestaan, ze kunnen óók wel eens een gang van 10 K.M. als roekeloosheid bestempelen. INKUILEN. In zomer en herfst heeft de boer in normale omstandigheden volop beschikking over allerlei voeder middelen, zooals de malsche weiden, groene klaver en seradella, bladeren van bieten en knolgroen. Dit wordt anders, als de winter in aantoeht is, dan moeten de dieren toch ook leven. Daarom moet er gezorgd worden voor wintervoorraad. Bieten, koolrapen en wortelen worden in kuilen opgeborgen, hooi, graan en stroo zitten droog in de schuur. Er zijn ook voedermiddelen, die zich zoo maar niet laten bewaren, die een afzonderlijke bewerking moeten ondergaan, hetzij door drogen zooals glas en klaver, hetzij door een andere wijze van conserveering, zooals inkuilen. Inkuilen is eigenlijk niets nieuws. Reeds vóór het jaar 1800 pasten sommige boeren en Zweden en in de Oost-Zee-provinciën het inkuilen toe. Toch kunnen we als den grond legger van de inkuilmethode be schouwen den Franschen grond bezitter Goffart, die omstreeks 1850 voor zijn uitgebreiden veestapel groene mais ging hakselen en in groote gemetselde silo's onderster ken druk samenperste, om zoodoende veevoer voor den winter te hebben. Dat Goffart inplaats van mais geen klavers of andere vlinderbloemige gewassen gebruikte, die de eigen schap bezitten, stikstof uit de lucht te kunnen omzetten in eiwit, kan hem niet als een verwijt aangerekend worden, om de eenvoudige reden, dat die nuttige eigenschap t oender- tgd nog niet bekend was. Hat heugt me nog, dat in deze streken weinig of niet aan inkuilen gedaan werd en men heel wat bieten bladeren op het land zag slingeren, die beter in een kuil als wintervoer konden bewaard worden. Het ging hiermee als met alles, wat nieuw is. Het wordt eerst met een scheel oog aangezien ea pas, als men de goede werking van meerdere kanten hoort aanprijzen, begint men zich voor de zaak te interesseeren. Zoo is het inkuilen langzamerhand alge meen geworden. De eenvoudigste manier van in kuilen, die tot nu toe nog veel wordt toegepast, is, dat men een kuil graaft van een halve tot 1 meter diep, altijd buiten het bereik van 't grondwater, waarin gras, bieten bladeren en koppen, wortelloof, knol len, seradella enz. regelmatig worden opgestapeld en vastgetrapt, waarna alles met een halven meter dikken laag grond bedekt wordt, om de lucht zooveel mogelijk af te sluiten Zooals men ziet, worden bij deze methode het meest eiwitarme voe- meein was, dat dit goud de deur uit- ging. Daar zat de koopman op z'n paardje. Mijnheer moest welbedenken, dat hij een eerlijk koonman was. Hij had er zoo gauw geen erg in gehad, dat hij hier een collega-goudkoopman ont moeten zou. Maar mijnheer moest dan in ieder geval de koopmansovereen komst kennen, dat de een zich niet in een kóóp mengt, voor de ander zich terug getrokken had. Hij deed de boerin 'n bod, zij kon ja of neen zeggen, dan had hij nog kunnen zien. Nadien kwam mijnheer. Nou had Bert nog nooit zoo'n giftig manneke gezien in. hun eigen herd. Hij was naar de voordeur gegaan. Hij hield ze wagenwijd open. Hier kun je door weg, mijnheer de goudkoopman. De man keerde zich naar Marie om opheldering in dit geval. Hij is zoon in huis, verklaarde Marie, die wezenlijk ook niet wist, wat ze nou aan Bertje had. Moeders ketting blijft in huis en gij gaat eruit De man viet rap zat zijn spullen bij een en was vertrokken. Dat ge dit zoudt hebben willen verkoopen, moeder! zei Bert. Op de Zondagen, die volgden in dezen tijd, vond Bertje, nou hij niet meer naar 't meiske hoefde, gelegen heid om naar Dora's te gaan, die gin der een eind achteraf de hei opwoon- de. Hij had dezen dag tijd zat, hij ging te voet en op z'n klompen, die daar zoowat verschimmeld op den voorstal stonden. Hij kwam nou nog 'ns terug in de vertrouwde omgeving van 't land, hij kon 'ns rondkijken, hoe de vruchten stonden, hij kwam weer eens op de hoogte van wat bij Dora's op de hoeve den laatsten tijd zooal gedaan was. De wind kreeg in dezen tijd van 't Neem dadelijk 'n en wèg is Uw kiespijn, dank zij de bijzondere samenstelling die dadelijk élke pijn verdrijft! Wei ger namaak. Lel op hel AKKÉR-merk. Per koker van 13 stuks - 12 stuivers. Per doos van 2 stuks - 2 stuivers. GARANTIE dermiddelen ingekuild. Voor eiwit- arme gewassen is ze trouwens ook niet aan te bevelen, omdat de ver liezen er te groot zijn. De Limburgsche boerderijen met haar combinatie van landbouw en veeteelt telen zooveel mogelijk het veevoer op het eigen bedrijf. Bij het opstellen van voederrantsoenen komt men meest algemeen tot de conclu sie, dat van de eigen geteelde ge wassen juist het eiwit in de minder heid is. Om den aankoop van het dure eiwitrijke krachtvoer te beperken, is er in de laatste jaren een streven om op de boerderij zooveel mogelgk eiwitrijk voer te telen, zooals erwten boonen, klavers, serradella, wikken, luzerne, zoete lupinen, en hiervan een gedeelte in te kuilen voor win tervoer. De Finsche Professor A. J. Vir- tanen heeft een methode bedacht om speciaal eiwitrijke voedermiddelen doelmatig in te kuilen. Daartoe moet een betonnen silo gebouwd worden met als grondlaag een kiezellaag, waardoor het uitge perste sap kan wegzakken. Het voeder moet zoo versch moge lijk worden aangevoerd en gelijkma tig uitgespreid, waarbij het laagsge wijze met het z.g. A.I.V.-zuur be sproeid wordt. Voor het gelijkmatig bezakken komt er nog een opzet- stuk bij te pas. Deze methode wordt van regee- ringswege gepropageerd, en geeft volgens de analyses goede resultaten Wie er meer van wil weten, vrage de Handleiding aan voor de bereiding van A.I.V.-vcer door Prof. Virtanen, welke kosteloos te verkrijgen is bij het Landbouwkundig Bureau van de Staatsmijnen te Lutterade. Voor de bereiding van het A.I.V.- voer heeft men dus noodig een be tonnen silo met opzetstuk en het A.I.V.-zuur. Een derde wijze van inkuilen is, volgens de methode Völz, welke door Ir. J. Timmermans, rijksveeteelt- consulent, zoodanig gewijzigd is, dat men zonder het bouwen van een silo kan volstaan. In het kort komt deze methode hierop neer, dat men een kuil graaft waarin geen grond- of regenwater mag binnendringen en waarvan de wanden worden gladgestreken en de bodem dicht gestampt, om de lucht af te sluiten. Op zandige losse grond zal men bodem en wanden met leem pap dicht moeten strijken. Waar men eiwitrijk en eiwitarm voer inkuilt, geschiedt dit laagsge- jaar al wat herfst-onstuimigheid in de canada s langs den weg. De schoonste jaargetijen waren voor bij gegaan over dit land, zonder dat hij een stap op den akker had gezet. Ze hadden geteuld, gezaaid en ge- schoefeld, het werk vol ongeduldige verwachting, de ijverige voorzorg voor een schoon gewas. Ze hadden gemaaid en geoogst in dit akkerland met de voldaanheid, dat de vrucht het werk van de lente zoo schoon beloond had. Zeker, hij had er niet aan gezweet, hij was niet eens moe geweest, hij had geen blaren in z'n handen gehad of bijtende pijn in z'n lendenen van het kromstaan den godsganschelijken dag. Maar hij had dit jaar ook de blijdschap niet gekend over den vollen oogst, de zelfvoldaanheid overeen geslaagde on derneming. Toen er met de laatste kermis een borrel werd ingegoten voor 't volk was dit een gebeurtenis voor hem ge-, weest zonder eenige beteekenis. Al 't werk dat hij deed bracht geen smet voldoening. Het kantoor was een woestijn vergeleken bij dit paradijs. Hij kwam bij z'n zuster over den stoep. Hare mensch, Harrie, sliep in den stoel onder de schouw. Dat ge hem daar ook nog 'ns had. Och, Dora in haar afgelegen boer derij zag er zoo graag eene van huis komen, ge waart anders èvel ook zoo levend begraven. Het viel door de week zoo niet op, als ge op de boerderij doende waart, maar Zondags wist ge met den tijd geenen raad. Dora commandeerde d'r jongens een voor een om oome Bert 'n hand te geven. Ge hebt vandaag vrij van 't meis ke 't Is uit, Dora, met ons. Goeie schepper, ge hebt oe ver stand weer terug Nee maar, nou had ie gelijk, ze had 't nooit willen zeggen maar dit durske geleek hem niks. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1938 | | pagina 5