TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS Maandag 21 Maart tot en met Zaterdag 9 April. De roep om 'n recht vaardigheids' strafgericht. FEUILLETON. Jonge kracht op ouden grond De teelt van Lavendel. Vergadering V erkoop vereeniging DE GEHEIME DATUM Zaterdag 2 April 1938 Negen en vijftigste Jaargang No 14 In een wereld van tyrannieke machtspolitiek en rechtsver krachting. Gods gerechtigheid zal komen te Zijner tijd. Een met alle moderne oorlogs moordtuigen tot de tanden ge wapend beschaafd volk werpt zich op een van primitieve ver middelen voorzien medevolk om land- en grondstoffenhonger te verzadigen.... Weerloozen en on schuldigen vallen als slachtoffers van bommen en gassen. Ruw geweld en tyrannieke machtspolitiek verkrachten hel zedelijk recht en de gewetens vrijheid, burger- en menschen recht. Godsdienstvervolging en godloochenaars-tyrannie voeren de staatsmacht in meerdere landen, vullen de gevangenis sen met priesters en geloofs getrouwen, de ballingsoorden met ongelukkigen. Volkerenhaat en verdwazing der geesten hebben de wereld ge maakt tot een chaos, menschen liefde en Godseerbiediging uitgeworpen uit het huis der samenleving, macht gesteld boven recht, de dienst van gouden kalf boven ieders aan spraak op menschwaardfg be staan, tyrannie boven mensche- lijkheid, vredelievendheid en broedermin. Bij het aanvoelen dezer ont stellende ongerechtigheden zoekt menig vertwijfelde wellicht naar de hand van een rechtvaardigen, het onrecht wrekenden God, aan Wiens alziend oog immers niets en niemand ontgaat. Menig gemoed vraagt en roept een oordeel Gods over de wraakroepende triomfen van het kwade, een rechtvaardig heids-strafgericht 1 't Is als een bange zucht: waar blijft de rechtvaardige God Daarop antwoordt vooreerst de stellige geloofsovertuiging, het stellige zekerheidsweten, dat de rechtvaardige God heerscht en Zijn gerechtigheid komen zal te Zijner tijd. Wel laat Hij zooals Hij zelf verzekerde, het onkruid tegelijk opschieten met de tarwe, maar tevens dat het gebundeld en verbrand zal worden in den oven. Onze tijdsmaat is echter niet de eeuwigheidsmaat Gods 1 Het aloude wijsheidswoord van Gods langzaam maar zeker malende molen, staat nog in volle waarheid als een dreigend gericht over de wereld. Ook de wereldgeschiedenis heeft haar onloochenbaar getui genissen. Een paar bewijzen slechts: Napoleon, de overmoedig geworden overweldiger en Paus vervolger, na een korten machts- do.r PAUL KUYPERS. (Nadruk verboden) 8 Frans Davids was nog grooter dan Marinus Zijn handen waren hard, toen hij de hare vatte. Ze verwonderde er zich over dat hij met met zoo'n gemak, de vlugge muziek volgde en haar in die vaart meenam. Ze werd wat vrijer, toen hij tegen haar praatte en maar lachte met z'n breed gezicht, waar zij tegen op kijken moest. Frans werd niet gauw moe Hij danste maar door en na iederen dans stonden ze lachend te klappen neven- een voor dien vlotten muzikant. Hij klapte in z'n groote handen zij was driftiger in haar slag. Frans ging niet meer van de plavuizen Er waren ook wel anderen die eens met dat meiske wilden dansen. Frans die vroeg maar Zij-de-ge nog nie muug en als- ie dat vroeg dan glansde 'n lach in z'n donkere oogen. Hel gaat nog schoon, Frans. Dan viel Frans weer zijnen arm om Marie's heen voor den volgenden dans van den muzikant. Leer ik 't al wat, Frans Gij leert 't wel, Marie. Ge Frans. roes gemalen in Gods molen Zullen ook in zijn verdrukkings jaren de menschen niet verzucht hebben: Waar is de rechtvaardige God Voltaire, de afgod van het intellect zijner dagen, die Chris tus noemde „de ellendige", wiens macht en wiens Kerk binnen twintig jaren later verpletterd zouden zijn, stierf precies twintig jaren later een dood zoo afschu welijk, dat getuigen verklaren Als de duivel sterven kon, zou zoo diens dood zijn Vergruisd in Gods secuur malende molen 1 De bloedtyrannen der Fransche revolutie, de spotters en beulen die een deerne als godin der rede, in een schaamteloos gewaad verhieven op het altaar in de Notre Dame.... allen kregen het uur hunner vermaling in Gods molen, „De godin der rede" stierf eenige jaren later in een kroeg te Napels, op een zolderkamer als halfwaanzinnige. Onze katholieke voorouders in Nederland torsten twee eeuwen het ondraaglijke juk dei calvi nistische staatsbestelling en in die dagen van martelaarschap van zolderkerken en schuilgaan in onze onderaardsche mergel groeven, zullen ook zij bij hun De Profundis der duisternis vaak hebben gevraagd: waar is de rechtvaardige God En zie, Hij is gekomen te Zijner tijd, met de heerlijkheid van vrij heid en vrede ais een Paasch- morgen der verrijzenis. O laat ons niet kleinmoedig vragen, als ook in onze dagen rondom ons het onrecht heerscht, de brute macht, de leugen en de onrechtvaardigheid triomfeeren: „Waar blijft de rechtvaardige Wreker Vindt ge Hem te lang uitstel lende Zijn strafgericht, denkt dat Hij niet meer er weegt ais wij, dat Hij niet den dood, maar de bekeering wil en laat voor alles staan de zekerheid, dat, al houdt de Heer niet eiken dag straf- en loondag, Zijn boekhouding, on feilbaar is, Zijn afrekening accu- raat, Zijn oordeel even rechtvaar dig als ontzagwekkend. Olympia, Agentuur- en Commissie handel, afdeeling Kruidenteelt op contract, te Wassenaar vestigt de aandacht op een product, dat voor minder vruchtbare gronden bgzonder geschikt is of voor perceelen, welke thans door teeltbeperking worden getroffen, zou kunnen dienen. Het betreft de teelt van de Laven del struik, welke na eenige seizoe nen tot volle ontwikkeling komt om dan gedurende een reeks van jaren goed loonende oogsten op te leveren. De struik is volkomen winterhard en gedgt zoowel op drogen als natten bodem. Zg stelt zeer matige eischen aan bemesting zoowel als aan be werking. De plant levert de bekende Laven del-olie. Olympia verklaart zich bereid de gij zoo plezierig dansen Omdat kunt, Frans I Onderhand werd er koffie gedronken Frans gaf Marinus een sigaar. Hedde gij 'n meiske om neven-oe te zetten, Marinus? Neefi, Frans. Ikke wel Marinus had den heelen tijd door niet op Marie's gelet en hij wist ook niet zoo krek, met wie ze gedanst had. Hedde gij 't laatst met Marie's gedanst Ik heb den godsganschelijken middag met haar gedanst. Frans knipte Marinus 'n oogske. Als gij 't durske maar niet afge tobd hebt. Ze kón wel dansen, nou man. Marinus moest voor z'n eigen toe geven, dat hij niet op Marie's gepast ïad, zooals Driek 't bedoeld had Wat was Davids voor volk Ze boerden gehuurd. Er waren veel jongens en er zou niks te halen zijn later. Het lag voor de hand, dat Frans Davids Marie's naar huis bracht. Ze gingen over de veldwegen waar het stil was en goed om bij elkaar te zijn, voor den eersten keer. Frans Davids was niet zoo erg spraakzaam gewoonlijk. Dit had z'n redenen Hij had 'n afwachtenden aard. Het Davids-volk was niet van een zoo'nen hoogen komaf. Misschien was zijn grootvader wel boerenknecht ge weest. Hun vader zeibewaar wat ge hebt en probeer dat te vergrooten en hij zei daarachter: Naar hetbrom- jaarlrjksche bloemenoogst gedurende mede ook, dat de grasgroei ver den geheelen levensduur der plan- vroegd wordt, zooals Dr. Ir. Frankena tage af te nemen tegen de jaarlijksvan het Rrjksproefstation te Gronin- j geldende wereldmarktprijzen ver- i gen indertijd eens zeer terecht op- I minderd met de gebruikelgke pro- j merkte. En vroeg gras is een voor- visie en wil hiervoor de noodige deel, dat weet men. Maar ook na garantie geven. Belangstellenden elk kaal weiden of afmaaien zal zouden zich om nadere inlichtingen en documentatie tot bedoelden Agen tuur- en Commissiehandel kunnen wenden. Omtrent de Lavendula-cultuur schrijft Olympia verder nog als volgt Dit struikgewas waarvan de bloe men de bekende Lavendel Parfum leveren wordt in Frankrijk in het wild op de plateaux aangetroffen. De temperatuur van deze plateaux komt overeen met het klimaat hier te lande. Naar schatting staan daar 30.000 Hectaren en de plant bereikt er een hoogte van ongeveer 50 centimeter. Doordat de vraag naar Lavendel het aanbod verre overtreft, heeft men de plant geselecteerd en geeft het in cultuur gebrachte materiaal een hooger rendement aan aetheri- sche olie. Belgie is ook reeds begonnen met de cultuur, omdat de plant zoo weinig eischen aan bodem, bemesting en bewerking stelt. De opbrengsten waren zeer bevredigend. Tot datum is de wetenschap er nog niet in geslaagd de parfum synthetisch te fabriceeren. De levensduur der struik kan op 15 tot 20 jaar gesteld worden. De planten dienen op rijen van één mieter 25 c.m. (M, 1.25) uitgezet te worden. In de rij poot men iedere plant 30 centimeter uit elkander en gaan dus 25.000 struiken op een Hectare. De planttijd is tot begin Juni en zelfs nog later. Om het beter aan slaan der struiken te bevorderen, dient het hart van de plant 4 A 5 centimeter beneden de oppervlakte van den grond te blijven. Voor het geval dat de geheele oppervlakte nog niet gereed mocht zijn, kan men volstaan met de plan ten op halve of geringe afstanden te planten en kan men deze a.s. winter op de juiste maat uitplanten. Het eerste en tweede jaar is de opbrengst betrekkelijk gering, maar men kan dan gevoegelijk respectieve lijk heele en halve tusschenvruchten, zooals aardappelen, erwten of boonen tusschen de rijen teelen. Het tijdstip van den bloemenoogst niet vooraf te bepalen. Meestal is dit acht dagen na den korenoogst en zoodra de bijen de bloemen niet meer bevliegen, wanneer deze dus reeds eenigszins beginnen te ver welken. men nog wat kalksalpeter dienen te geven, want eiwitvorming vraagt stikstof, zooals we reeds schreven. Naast een regelmatige stikstof bemesting vraagt dit systeem wat meer arbeid en een goed inzicht van den boer. Nu is deze voor wat arbeid nooit bang geweest en over voldoende inzicht in het bedrijf be schikken de meesten ook wel. Het meer gewonnen eiwit is dus niet te geef. Doch kalksalpeter is tegen woordig niet duur en de extra arbeid is niet zoo buitengewoon veel, zoo dat men het eiwit zéér goedkoop krijgt. 'k Zou zoo zeggen, dat is te doen jong gras van 10 of 15 c.m. hoog, snel laten afweiden of afmaaien. Veel jong gras spaart in den winter krachtvoeder uit. 'k Zou zoo zeggen (Zorg zelf voor eiwitrijk voeder) In laatste jaren is men, dank zij het overmoeid ijveren van sommigen, hoe langer hoe meer overgegaan tot een zéér intensief gebruik van het grasland en dit tot een hoog ren dement te brengen. Ieder weet wel van het zoogenaam de omweidsysteem, dat we niet nader zullen verklaren. Wij achten dat wel bekend. Wij wijzen er alleen maar op, dat door dit systeem het weidevee steeds beschikt over een goede hoe veelheid jong, voedzaam, immers eiwitrijk gras, dat licht verteerbaar Door de perceelen niet te groot te nemen en dus een deel van het land zonder vee te houden, kan men een teveel gaan inkuilen en zal men niet zien, wat voorheen zoo vaak gebeurde, dat bij overvloed het gras vertrapt wordt. Dit is een heel voor- deelig systeem. Het vraagt alleen een goede voedingstoestand van den bodem. Er moet dus voldoende kali, kalk fosforzuur aanwezig zijn en niet te vergeten de voor eiwitvorming on ontbeerlijke stikstof, die thans het best in den vorm van zwavelzure ammoniak of kalkammonsalpeter ge geven kan worden. Men bereikt hier- I men van de fabrieksfluit moet ge luis- teren, 's morgens en 's middags en hebt gehoor voor muziek,1 en 's avonds, in de hoop dat ge er I nooit naar zult moéten luisteren. v-Ji ar ook' Marie* We hebben! Aan Frans z'n vragen kon Marie veei wat eender, Marie. Gii lacht den wel hooren, dat hij eerlijk was. ÏÏÏÏ2L tiid\ ge moet me ns ze?£en- Ik durf-oe niet vragen, wat ik röm g# laebt. eigenlijk zoo graag deed, Marietje 1 Zij liep den eersten keer met zoo'nen grooten boer mee. Ze vond het aardig, dat hii, nou ze toch niet meer dansten, nog altijd haar handen wilde vasthouden Zij vond 't in 't eerst wat hinderlijk. Ze vatte haren zakdoek al 'ns. Nadien nam hij met z'n groote hand de hare weer. Ik weet toch wel wat ge me vragen wilt, Frans. Ja, Marietje Ja, Frans. Ze stonden stil. Hoe weet-te-gij dat dan? v^an vaders! Van vaders Daar werd Frans bang af. Hij kende den stuggen Driek wel. Maar hoe kon die weten, dat hij met Marie's dansen zou. Gij wilt vragen, Frans, of ik zin nigheid in ou heb. Frans schoot er van in zijnen lach. Hij had er wel tranen van in z'n oogen kunnen krijgen. Als ik die vraag deed, Marietje, wat zou dan oew antwoord zijn, als gij alleen te antwoorden hadt Wa is dat nou, als gij alleen te antwoorden hadt Wie denkt ge dan dat ik voor mij laat antwoorden Ik zal naar niemand niet kijken Ze stonden daar en het werd onder hand donker. Zij deed het woord. Hij lachte maar om de kinderlijkheid van haar vele woorden en om de klaarheid van haar geheele wezen, dat spreken kwam van uit den diepen glans van haar oogen. Ge zaagt nadien wel aan het doen laten van Marietje dat ze „ja" ge zegd had. Frans was dien avond niet meer naar de stad gegaan en toen het allang donker was, zong hij nog rond de boerderij. Marie was al te bed eer Driek thuis kwam uit de stad. Den anderen dag begon op de Laaghoeve" de ruzie al. Marietje in d'r blijdschap had 's morgens onder de In de Wilhelminazaal hield Vrijdag de Verkoopvereeniging St. Antonius onder Voorzitterschap van den Heer M. Wismans, hare jaarvergadering. De Voorzitter opende de vergade ring met den Christelgken groet en sprak een woord van welkom tot de opgekomen leden. Zeker men had in grooter getale kunnen opkomen doch het minder goede weer is mede oor zaak, dat de opkomst alhoewel be vredigend grooter had kunnen zgn. Vervolgens herdenkt de Voorzitter den Heer P. J. Arts, die de Ver eeniging sinds de vorige jaarverga dering is ontvallen. Vanaf de op richting der Vereeniging is de Heer Arts bestuurslid geweest. Later be kleedde hg den Onder-Voorzitterszetel en was vervolgens lid van den Raad aan Toezicht. Tot aan zgn dood was en bleef de Heer Arts een groot bevorderaar voor de belangen der Vereeniging waarvoor hij in de ver schillende functies zeer veel gedaan heeft. De dankbaarheid brengt den leden dus den duren plicht den overledene in hun gebed te herden ken. Hij twijfelt er dan ook niet aan of allen zullen dit gaarne doen of reeds gedaan hebben. Hierna leest de Secretaris, de Heer v.d. Beuken, de notulen der vorige vergadering voor, welke na op verzoek van den Heer Peters gewgzigd te zgn werden goedgdkeurd. De Voorzitter deelt vervolgens mede dat het Accountantsrapport van de Inspectie van den L.L.T.B. nog niet is ingekomen. Er is wel tijdig aangevraagd, doch de Inspec tie is momenteel met werk over laden, zoodat het nog wat duren zal eer dat binnen is. Om echter de jaarvergadering Diet al te laat te laten komen, heeft het Bestuur ge meend voorloopig wel te kunnen volstaan met het rapport der Com missie van Controle, die de boeken en bescheiden hebben nagezien en accoord bevonden. Natuurlijk zal het Accountantsrapport vergeleken wor den met de nu bekend wordende cijfers, terwgl het Accountantsrap port voor de leden ter inzage gelegd za! worden. Hij verzoekt den Heer Peters evenals andere jaren een kleiDe uiteenzetting te geven over de Balans en Winst- en Verliesrekening over het afgeloopen jaar. De Heer Peters begint met de mededeeling, dat in het afgeloopen jaar zijn verhandeld 4222 stuks vee, namelijk 4082 varkens en 140 kalve ren. Het aaDtal varkens zou zeker beduidend hooger geweest zijn, zoo indertijd de Centrale ook de zwaar dere varkens niet afgenomen had. In het afgeloopen jaar zgn toch nog meer varkens verhandeld dan in het jaar daarvoor, zoodat vooruitgang dag gratis Kopen op een werkdag in het tijdvak van is in een verzegelde enveloppe tevoren bij de Nederlandsche Landbouwbank, onder getuigen in een safe opgesloten en wordt geopend op Maandag II April v.m. 9 uur. Alleen geldig over alles wat er dien dag gekocht en contant betaald is. Als koopdag geldt alleen de op den bon afgestempelde datum. Dus niet den dag dat men iets opzicht heeft mede genomen. Alleen den dag van betalen MANUFACTUREN koeien al niet kunnen zwijgen. Ze zei tegen Driek, zoo gauw die op stal kwam Kende Frans Davids, vader? Net zoo goed als ou, waarom Daar ben ik mee op de spinning geweest. Hoorde-ge dat, Marinus 't Is er duidelijk zat voor, zei Marinus, maar ik stoot 't wel weer om eer dat 't haar kwaad kan Ge doet niks, gij vloog Marie op! Nou, nou zei Driek. Hij heeft me gevraagd of ik zin in hem had. Heeft-ie dét gevraagd, Marietje Eigenlijk heb ik 't hem voorgezegd, dat wel. Snotneus dat ge bent, zeg ik oe. Maar dan toch, vader! Gij moogt nog dikker naar de spinning, gij! Hanne die praatte tegenwoordig over Driek zijnen ouderdom. Hanne zei somtijdsDit werk wordt te zwaar voor oe. Ge moet niet meer naar de stad gaan om te voer mannen. Ge hoort niet zoo goed meer met al die treinen en auto's. Ge draagt veeltijds geld en de menschen worden slecht. Zoo zeurde Hanne af en toe. Marinus werd onderhand mondig. Dan kon hij eigendom hebben. Daar moest voor worden gezorgd, want als zij kwam te sterven eerder dan Driek als deze dan werkelijk kindsch werd, waar iedere ouwe mensch toch kans op had, dan kon héér Marinus er wel 'ns overschieten om in het part van Driek te deelen. Nou dat er gepraat werd over Marietje met haren vrijer, nou werd het tijd om aan dat alles wat meer te gaan denken. Marie was een meiske, dat overal haar ernst bij had. Het lag erin te voorzien dat ze Frans niet langer op haar zou laten wachten dan noodig te bespeuren valt. Het kassaldo bedroeg bij het begin van het jaar f 3799,24 en aan het eind daarvan f 4186.62 terwijl het bezit der afd. Vee, na toepassing der noodzakelijke afschrijvingen van f 22519 87 steeg tot f 23999.40, zoo dat er eene wiDst behaald bleek van f 1479.87. Bij de Ontvangsten maakte de Heer Peters speciaal melding ervan, dat de door het Bestuur aan den dag gelegden ijver in zake een fail lissement van een der afnemers, be loond werd met den goeden uitslag dat een bedrag van rond f 500.in gedachte dat Marinus niet gelijk be rechtigd zou zijn vóór dat de anderen trouwden en Driek mogelijk stierf. Driek wilde van deelen en beschrijven bij den notaris niks weten. Hij was ge stoord over dien aanhoudenden praat van Hanne's. Hij was niet oud, hij was niet dutselachtig. Hij had z'n overleg bij 't werk. Met opdrachtgevers praatte hij kort en bondig over de voorwaar den. Hij vergat geen enkele kleinigheid bij z n werk. Dat ze van hem gingen denken dat bij oud worden ging, stemde hem toe verzet en toe ontevredenheid over z'n eigen. Hij had z'n leven, van jongen huis man af tot vandaag toe zoowat halven tijd in de stad versleten, om bij te ver dienen, om over te leggen, jaar op jaar, om te laten zien dat hij zich niet had doodgekocht toen hij de „Laag hoeve" aandeed Hij had z'n successen gehad. Nu zouden er bewijzen komen Hij zou laten zien, wat hij verdiend had in de jaren, dat hij in de stad werkte. Met de grauwe kolenkar, achter bolderwagens met balen katoen, toen hij ijzer loste en met gevaarvolle vrachten voer van wel achtduizend pond! De menschen mochten dat zien Ze zouden het zien Hij zou oud zijn en dutselachtig! In de gedachten aan dit soort plan nen vervaagde z'n leed over de slechte keus van Martetje. Trouwens als hij van Frans geen vei boden vrucht maakte voor Marietje, dan ging de vrijerij misschien wel van eiges over door den tijd, wie weet Het gebeurde toen dat de pastoor met het heele kerkbestuur bij Driek over den stoep kwam. Hanne en Marietje waren in den weer om 't een en ander in de beste kamer gauw in orde te brengen voor deze heeren. Kom maar in de beste kamer! riep Hanne nadien tegen al dat schoon was en Hanne werd bekant ziek bij de volk, dat midden in den herd te praten de kas der Vereeniging gevloeid is, terwgl in de vorige jaarvergadering dezen post zoo goed als geheel afge schreven was. Dat de afd. Fourage dit jaar voor het eerst rente betaald had over hare schuld aan de afd. Vee, werd ook meer uitvoerig be handeld. Aflossing dier schuld ging echter nog niet. Op een uit de ver gadering gestelde vraag, hoe hoog het onnostencijfer der Vereeniging was per verhandeld dier, werd ge antwoord, dat dit cijfer bedroeg 64y, cent per dier. stond Ze kwamen om 'n stuk weiland van Driek te koopen. De pastoor deed het woord. Het was voor 'n liefdadige instelling. De Zwart kon daar misschien rekening mee houden als hij délijk geld vroeg. Voor liefdadigheid komen ze in de kerk met de schaal rond, pastoor. De pastoor legde de omstandigheden uit en onderhand kwam Driek er achter dat het de bedoeling was om op den „kerkendries" 'n ziekenhuis te bouwen De zieken, de armste menschen zullen daar verpleegd moeten worden, bekende de pastoor. Ge kunt daar als christenmensch oew deel in nemen Komen de zieken daar strakke voor niks in te liggen Hoe kan dat nou, de Zwart, er moet betaald worden, voor iederen patiënt, natuurlijk! Als nou voor iederen mensch of hoe noemde ge daar krek 'n zieke betaald moet worden dan is dat 'n zuivere zaak en zoo mag ik dat ook wel bekijken, zeker? Ze vroegen nog niet naar den prijs. Ze wilden eerst het weiland wel 'ns bekijken en hoe een en ander straks worden kon. Driek wist bekant zeker dat ze het stuk land hebben moésten. Ze gingen kijken. De pastoor flod- derde voorop, met zijnen toog door het lange gras. Het kerkbestuur kwam daar achter. Halverwege den dries draaide de pastoor zich om. Het kerk bestuur draaide ook om. De Zwart, waar is boer de Zwart? Ja, waar is boer de Zwart Driek had 't niet noodig gevonden om mee te gaan kijken. Hij was de schuur in gegaan. De pastoor kwam op het erf terug. Het kerkbestuur ook. Driek was niet meer te vinnen. Ze ringen het erf af. De pastoor voorop, tet kerkbestuur volgde. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1938 | | pagina 5