TWEEDE BLAD VA N PEEL EN MAAS FEUILLETON. Smeulend vuur. Verkoudheid, hoest, bronchitis ABDIJSIROOP Zate Zaterdag 16 October 1937 Acht en vijftigste Jaargang No 42 Het lot der vrouw in Sovjet-Rusland. Emancipatie der vrouw betee- kent in de practijk.... mannenarbeid voor de vrouw. Binnen enkele weken ver schijnt bij Desclée de Brou wer te Parijs een boek Hélène Iswolsky „Femmes Soviétiques," waarin de toe stand der vrouw in het Roode Paradijs vooral in de laatste jaren onderzocht wordt. De K.W.P. kan daaruit reeds thans eenige bladzijden mede deelen. Een der doeleinden van de Octoberrevolutie in Rusland, nu twintig jaar geleden, was, de vrouwenmassa's te mobiliseeren op industrieel gebied. Wijl inen hierbij geen rekening hield met de bijzondere moreele en physieke hoedanigheden van de vrouw, werd haar toestand dikwijls on draaglijk. Onder de vele getuigenissen, die door reizigers in Sovjet- Rusland gepubliceerd zijn over het lot der vrouwelijke bevolking, is er geen zoo overtuigend als het relaas van den Franschen communistischen arbeider Kleber Legay in de „République." Legay is een man van de linkerzijde gebleven, maar hij heeft den moed gehad, na zijn reis door de Sovjet-Unie de groote fouten van het systeem-Stalin af te keuren „Niets heeft ons daarginds zoo diep getroffen als de vrouwen arbeid, schrijft hij. Wij hebben talrijke vrouwen ontmoet, die diep in de mijnen werken. Wij hebben ze overdag gevonden, des nachts, overal, zelfs in de fabrieken bij ovens, werkend als metselaars, arbeidend met het houweel, bezig met het aanleggen van wegen, het herstellen van de spoorwegen, het dragen van spoorwegrails, steeds onder toe zicht van mannen. Wij hebben haar te Moskou zelf bij de ge meentereiniging zien werken. Dat heeft ons diep verwonderd en wij hebben dat ook aan de verant woordelijke leiders gezegd. Men antwoordde ons, dat de vrouw in Sovjet-Rusland de gelijke is van den man. Een plaatselijke president van den vakbond van Gorlovka zeide mij, dat dit beter was dan de vrouwen te zien overgeleverd aan de prostitutie zooals bij ons. We waren ten zeerste verontwaardigd, te moeten vernemen, dat men in Sovjet- Rusland zoo weinig van de toe standen bij ons afweet." Hoeveel vrouwen werken in Rusland Juiste getallen ontbreken op dit punt, en men kan haar aantal alleen maar schatten naar be richten van ooggetuigen en soms officieele berichten en statistieken, die nu en dan den sluier op lichten van den ellendigen toe Oorspronkelijke Roman door B. VIELER, schrijver van Mattesen Ties de Kiesjeskel. Nadruk verboden. stand, waarin de vrouw na haar „industrialisatie" door de Sovjets verkeert. Op een dienstreis in het industriegebied van Ukraine constateerde de nieuwe gezant der Vereenigde Staten, Davies, dat in de reusachtige onder nemingen, die hij bezocht evenveel vrouwen als mannen werkzaam waren, en dat de vrouwen „precies hetzelfde werk deden als de mannen." Op 8 Maart 1937 schreef de Prawda bij gelegenheid van de Internationale Dag van de Vrouw Een derde van het ontzaglijke leger arbeiders van Sovjet-Rus land bestaat uit vrouwen. In den loop van zeven jaar is het aantal arbeidsters en vrouwelijke hulp krachten met vijf millioen toege nomen Dit is ongetwijfeld een reusachtige vooruitgang." Of dit een reusachtige voor uitgang is, is nog een andere vraag. Mogelijk wel voor de industrie, maar dan toch ten koste van het Russische volk. De vrouwen hebben geen tijd meer om haar gezinstaak in deze samenleving te vervullen. Zij zijn bang om een gezin te vormen, wijl ze ontslag vreezen en omdat er dan geen geld is voor de opvoeding der kinderen. Wat groeit er uit de kinderen, die 's morgens in de kinder bewaarplaatsen worden afgeleverd om 's avonds te worden terug gehaald De vrouwen en het communisme. Dat er ondanks de groote bezwaren nog zooveel vrouwen zijn, die zwaar werk verrichten in fabrieken en bedrijven (Hélène Iswolsky schat het aantal vrouwen in de Kolchozen werkzaam op 18 millioen) wordt volgens de Sovjets beschouwd,als een succes van hun communistische propa ganda. 't Moet tevens als bewijs dienen, om het buitenland te laten gelooven, dat het communis me zelfs onder de vrouwen vasten voet gekregen heeft. Niet het communistisch ideaal heeft de vrouwen tot dezen slaven arbeid gedwongen, doch de bittere ellende, gevolg van de armoede en van de zg. moreele vrijheid van den man noopte haar daartoe. Wat moesten de vrouwen doen, die door haar echtgenooten verlaten waren Zij moesten immers voor haar kirineren zorgen, terwijl van regeeringswege geen onderzoek werd ingesteld naar het vader schap, trouwens de minste be schuldiging van den man is een voldoende aanleiding, voor echt scheiding. Het communisme zelf heeft onder de vrouwen nog maar weinig bereikt en de vrouwelijke stootarbeiders blijven tot dusver tot de zeldzaamheden behooren. In 1928 was slechts 13 van de leden der Communistische Partij vrouwen, in 1931 15 procent. Dit wil niet zeggen, dat de vrouwen in het geheel geen in vloed willen uitoefenen of vol 25. Terstond liet de dokier zijn paard zadelen en reed dwars door de beide naar het klooster, waar hij nog nooit een voet over den drempel bad gezet ofschoon men hem er veel van ver teld en hij uit de verte de stichting kon zien liggen. Een broeder liet hem in de gaslen kamer, waarin niets stond dan een tafel met zes stoelen en een groot kruis. Toen verscheen de abt, een statige verschijning, met rijzige ge stalte. De edele man dwong eerbied af. Naar schatting was de overste niet ouder dan vijftig jaar In Christus groet ik u, heer dokter, zei de abt met klankvolle stem, terwijl hij hem beide handen ter begroeting reikte. Onze gemeenschap is u ten zeerste dankbaar, dat u zoo spoedig gehoor hebt willen geven aan ons verzoek. U moet wel terstond ver trokken zijn, want de bode is nog niet terug. Ja, heer abt, ik ben te paard dwars door de heide gereden en zoo een grooten omweg afgesneden. Het geval, waarvoor ik uwe hulp inroep, heer dokter, is van hoogst ernstigen aard. Onze werk- broeder Tarcisius heeft sedert eenige weken laat gehad van hevige pijnen maakt onverschillig staan tegen over hetgeen zich in Sovjet- Rusland afspeelt Zoo ging in 1931 ongeveer 63 pet. van de vrouwelijke bevolking van het platteland en 75 pet. van de vrouwelijke bevolking in de steden naar de stembus, en in 1934 waren deze getallen nog hooger, nl. 60 procent in de dorpen en bijna 90 procent in de steden. De Oostersche vrouw en het communisme. Is de communistische actie onder de vrouw in Europeesch Rusland voor het grootste gedeelte mislukt, ir. het Verre Oosten heeft zij meer weten te bereiken, In de Mohammedaansche streken heeft de actie onder de vrouw een eigen aspect gekregenhier ging de strijd tegen den sluier, tegen den harem en tegen het passieve, onderdanige leven van de Oostersche vrouw. Zoo werden onder meer in Tadjikistan de geschikste vrouwe lijke propagandisten uitgezocht, om in Moskou een speciale poli tieke opleiding te volgen. In vele streken is de strijd van het com munisme succesvol gebleven voor de innerlijke ideeën van het communisme. De groote wouden van het Noorden daarentegen en groote streken van Aziatisch Rusland hebben hunne geheimen behouden. „Het Oosten is zoo oud schreef de Engelsche journaliste Ethel Mannin het Westen is zoo jong het ageert met nieuwe ideeën, in zijn enthousiasme meent het de menschheid te red den door de machine, de hygiëne, de opvoeding.... Is het werkelijk zoo'n groote vooruitgang de vrouw te verlossen van den sluier, om haar dan voor de machine te plaatsen Dat is inderdaad het resultaat geweest van de Russische eman cipatie van de vrouw. Volgens de economische opvattingen van Lenin is de vrouw geëmancipeerd. De vrouw in Sovjet-Rusland is practisch een productiefactor geworden.... Het rosse leven aan de Belgische grens. Drank cn zedenbederf. Er is den laatsten tgd al menig maal alarm geslagen over de zede- looze toestanden, die aan de Belgi sche grens heerschen. En toch ver wondert men er zich over, dat dit niet reeds veel vroeger is gebeurd, en dit eigenlijk kwaad zoo lang heeft kunnen voortwoekeren. Totdat het nu een ieder met afgrijzen gaat vervullen. Men moet dezen onguren toestand met eigen oogen hebben aanschouwd om het ontzettend gevaar te kunnen peilen, dat hier, heel een bevolking, en de opgroeiende generaties 't eerst, naar den ondergang voert. Mogelijk is de eerste opzet aan vankelijk niet zoo kwaad bedoeld geweest, maar wat wij nu aan de grenzen zien gebeuren, is de conse quentie dezer dingen. Het beste bewijs daarvan was onze eerste ontmoeting met de Belgische 1 grens, die wij bij Valkenswaard had- den. Van Valkenswaard uit reden wij over een prachtigen weg op de j grens aan. Heel dezen tocht is er i geen huis of schuur te bekennen, tot i wij aan den Belgischen grenspaal I komen en daar constateeren, dat naast en over het vroeger eenzaam staande douanekantoor midden tus- schen bosch en hei een drietal spik splinternieuwe café's is verrezen. En een vierde is alweer in aanbouw. Hier is geen ongerechtigheid te be speuren als waarover zooveel ge schreven isde nieuwe café's vol doe a alleen aan de wellicht wel al te grooten behoefte van de Nederlandsche grensbewoners die hier hun goedkoop potje bier komen drinken, waarvoor hun in de eigen gemeente een te hooge prijs wordt berekend. En zij maken er daar dan ook een wel zeer rijkelijk gebruik van. De vrouw uit het eerste café te Lommei vertelde ons, dat als zij des Zondagsochtend uit de kerk huis waarts keert, zij nauwelijks gelegen heid vindt om den weg over te steken wegens de eindelooze file van Neder landsche fietsers die de grens over trekken om hun „dorst" te lesschen Haar man had op een willekeuri- gen Zondag eens geturfd en gecon stateerd, dat er tusschen één en zeven uur alleen 4300 fietsers de grens waren overgekomen, alleen van den kant van Valkenswaard. Man en vrouw bekenden overigens, dat van de bezoekers, die bij hun café aanlegden, één op de honderd een Belg was. Zij teerden met ge- buren café-houders dus alleen op de „Hollanders". Van Lommei uit reden wij over Hasselt naar Maastricht, van waar wij bg het vallen van den avond een eersten kleinen verkenningstocht maakten. 't Was kermis in Maastricht, welke feestelijkheid zich voornamelijk be paalde tot de markt voor het stad huis, maar even buiten Maastricht was 't méér kermis dan in de stad zelf, een kermis, die zich niet aan een bepaalden datum heeft te houden, maar nu reeds jaren lang voort duurt. Als wij langs den donkeren Sint Pieter Maastricht verlaten en den Nederlandschen grenspaal passeeren, dan begint het rosse leven aan de Belgische grens. Wat vroeger een donkere eenzame weg moet geweest zgn is nu als een Rotterdamsche Schiedamschedrjk geworden. Een rosse gloed ligt over een eindelooze rij van houten barakken en keeten, die in laaiende opschrif ten ons beduiden dat zij alle dans en drinkgelegenheden zijn. Rond de kom van kleine gemeenten die wij u in den avond passeeren, eenvou dige dorpen, die vroeger om dezen tijd al in nachtrust zouden verzon ken liggen, rijen zich nu allerlei luidruchtige drinkhuizen, waar de wilde muziek en het even wilde ge joel uit de kieren van deuren en vensters de stille dorpsfeer verscheu ren. 't Is nog maar een vluchtige en oppervlakkige eerste indruk, want niemand van ons gezelschap durft zich in den laten avond, als de orgie hoogtij viert, in een van deze ver dachte dranklokalen wagen. Temeer omdat de man, die ter plaatse be kend is en ons begeleidt, ons waar schuwt, dat 't voorkomt, dat als de kroeghouder een onverwachte en hem onbekende visite niet al te zeer vertrouwd er verholen een zekere dosis narcotica in den ge vraagden drank wordt gemengd. Ook hier vertelt onze geleider, danken de vele café's hun ontstaan oorspronkelijk aan de behoefte der Nederlandsche grensbewoners om in België goed koop te gaan drinken, een toestand, die nu al een jaar of drie duurt, en zich langs de heele grens van Lim burg en Brabant tot aan Zeeuwsch- Vlaanderen heeft voortgeplant. in de maag en kon ook geen vast voedsel meer binnen houden en de laatste dagen zelfs niet binnen krijgen. Acht dagen geleden heeft dokter Welborn hem onderzocht en medi cijn voorgeschreven, waarop geen beterschap is gevolgd De arme broe der heeft hevige pijnen te verduren en de laatste dagen zoo verzwakt, dat ik vrees voor de gevolgen, Als u het goed vindt, zullen we ons nu naar zijn cel begeven, waar u den lijder onderzoeken kunt. Door den breeden kloostergang, die langs den vierhoekvormigen bin nenhof liep, bereikte zij de twt ede verdieping. De abt opende een der deuren en deed den dokter binnen gaan in een klein vertrek. Op een stroomatras lag een monnik in de pij uitgestrekt. De lijder, die midden in de dertig kon ijn, zag zeer bleek en leed veel pijn. De kloosterregel der trappisten verbiedt dezen het spreken, behalve de woorden „Memento mori", waar mede zij elkaar begroeten. De abt had den broeder nu van den regel der stilzwijgendheid ontslagen, Dokter Delmotte onderzocht den broeder langdurig, waarbij hij vele vragen stelde. Zich tot den abt wendend, zei hij in 't latijo: Eene operatie is dringend noo dig. Ik conslaleer een gezwel bij den overgang van den slokdarm in de maag. De eenigste mogelijkheid op redding is een operatie. Ik zal van daag nog de benoodigdheden hier heen laten brengen en kan dan morgen de behandeling gebeuren. Met dat al is het een hoogst ernstig geval en durf ik mij over 't slagen der operatie niet met beslistheid uit laten. De dokter reikte den zieke de hsnd en sprak hem moed in. Aan den Heer wil ik alles overlaten, zei de eenvoudige monnik met zwakke stem. Daarna verliet de abt met den dokter de kale cel. Men had den lijder den volgenden ochtend naar beneden gebracht in een ruime kamer, waar de opera lie zou plaats vinden De dokter begon met de voor bereidingen, waarbij behalve de abt ook de pater-procurator tegenwoor dig was Ja, heer abt, we zullen maar zonder verwijl beginnen en den pa tient op de tafel leggen De abt had middelerwijl het nar- cosekapje ter hand genomen en zich daarmee naast de operatietafel ge steld. U gaat met dat ding om alsof bet uw dagelijks werk is, heer abt, zei de operateur. Och, ik heb zoo'n masker wel eens meer in de hand gehad, was het eenvoudige antwoord. Twee werkbroeders brachten den geopereerde, die nog steeds onder narcosebedwelming verkeerde naar zijn cel. De abt bleef mei den dokter ach ter, die zijn instrumenten begon in te pakken. De dokter was de eerste die sprak: j Ik heb reden tot tevredenheid heer abt; indien zich geen onvoor- ziene omstandigheden voordoen, zal uw broeder volkomen geaezen. Van kanker was niets te bespeuren, maar het was een leelijk gezwel aan het einde van den slokdarm. Enfin, 't is goed gelukt. Soy contento 1 Maar toen verleden jaar bij de devaluatie van den gulden eenerzijds de verwachting werd gewekt, dat aan dezen wantoestand weldra een einde zou komen, ontstond aan de andere zgde van de grens, waar de belanghebbenden woonden, de recht- matige vrees, dat de „Hollanders" J niet meer in loonend getal zouden afkomen, wat den ondergang van hun nog nieuwe bedrijf zou beteeke- nen. Men is er toen toe overgegaan aan de vele drinkgelegenheden ook andere veel minder onschuldige attracties te verbinden, als muziek, dans en meisjes van pleizier. Met het gevolg, dat al deze aan vankelijk onschuldig uitziende café's, nu het laatste jaar zijn omgezet in bordeelen van het allerlaagste allooi. In het naburige Tongeren heeft zich zelfs een plaatsingsbureau ge vestigd, dat een openlijken handel drijft in vrouwen en meisjes, die over al deze drankhuizen langs de grens worden verdeeld. Meisjes en vrouwen uit de beiuchte havenkwar tieren van Antwerpen vindt men hier nu in overvloed. Sindsdien heeft het rosse leven langs de Belgische grens eens recht een aanvang genomen. Den anderen morgen vroeg, een regenachtigen Zondag, maken wij opnieuw een tocht door deze grens streek, maar nu bij klaarlichten dag. In de keeten en kroegen is 't nu rustig, want zij zijn voornamelijk ingesteld op nacht festijnen. Maar nu zien wij, ook, dat tusschen de houten keeten en barakken ook al vele nieuwe steencn bouwels zijn opgetrokken ten teeken dat deze affaires prospereeren. Onze auto stopt willekeurig voor een dezer gelegenheden, waar wij nog juist een paar nieuwsgierige vrouwengezichten over de bonte gordijntjes zien gluren. Maar als wij binnenkomen wij lijken zeker niet de menschen, waarop hier wordt ge wacht zijn de vrouwen blijkbaar al voorzichtig binnen kamers ge stuurd. Achter de toonbank staat een zeventigjarig onschuldig uitziend mannetje, een „rentenier" uit Luik. De zaak, vertelt hij, behoort aan zijn zoon. Terwijl een der onzen het mannetje achter het buffet aan den praat houdt, hebben wij gelegenheid even rond te neuzen en vinden ach ter het eigenlgke drinklokaal aller lei kleine compartimenten, waarvan de inrichting de bedoeling doet raden. Langs het buffet en boven de tele foon is een aantal adreskaarten ge prikt, van allemaal garages uit Maastricht, HeerleD, Kerkrade, Sit- tard, adressen die blgkbaar de be doeling hebben, om 's nachts te worden opgebeld voor het vervoer der gasten, die niet recht ter been zijn. Bg het heengaan zegt het mannetje, dat wij beter doen tegen tienen 's avonds terug te komen, want dan begint pas de leut. 's Nachts worden de Deensche doggen rond het erf losgelaten, welke vriendelgke dieren te waken hebben tegen ongewenscht bezoek van politiemannen. Maar politie is hier in geen streken of verten te bespeuren. Wij rijden verder en komen in een ander Belgisch dorp. Zondagochtend, de kerkklok roept de parochianen ter misse, 't moet vroeger een vreed zaam en rustig dorpje zijn geweest, tot de invasie kwam der ongewensch- te avonturiers. Nu ligt rondom de kom van kleine huizekens een kring van allerlei bonte etablissementen, Een „Palais des Bains" houdt nog zorgzaam de gordijnen dicht. Ook een „Dancing Palace" heeft nog de deuren op slot. Wij gaan een houten keet in, waar een korte dikke madame ons met gejuich begroet, meteen roept haar stem naar een jonge vriendin, die nog achter bezig is. Als een van ons gezelschap om een verwarmend „drupke" vraagt, komt zorgeloos de flesch cognac op tafel, ondanks het in België vigeerend tapverbod. Alsbanza a Dios I antwoordde de abt met vuur. Spreekt u ook Spaansch vroeg de dokter Een weinig, antwoordde de andere ontwijkend, terwijl hij de deur opende en beiden zich naar de gasteokamer begaven. Het zal eenige uren duren voor de patient weer bij bewustzijn komt. Ik zal wachten om hem bij het ont waken te kunnen gadeslaan. Ik kan u niet genoeg danken, dokter Delmotte, voor uwe groolsche medische verrichting en al de zorgen aan mijn goeden broeder betoont. Op dit oogenblik kwam een broe der binnen met ververschingen. Indien het u interesseert kunnen wij zoo aanstonds klooster en bij gebouwen wel eens bezichtigen en na den middag de landerijen In het kloostergebouw was weinig belangrijks te zien. Zelfs de kerk bood een kalen aanblik door hel gemis aan versieringen. De abt knielde er neer in gebed, terwij] de dokter met een zekere onverschillig beid naar het altaar keek. Daarna bezichtigden zij den kloos tertuin en het kerkhof, waar alle grafkruisen precies eender waren als op de groote slagvelden. 't Was omstreeks elf uur toen een helder klokje begon te luiden voor het middagmaal. Dokter Delmotie had de uitnoo- diging van den abt aangenomen om aan den vleeschloozen maaltijd deel te nemen Na tafel vroeg de abt den gast: Wat is uwe meening als medi cus over onze leefwijze? Welnu, ik aarzel niet het uit te spreken, dat er voor het normale menschelijk lichaam geen betere leef regel kan voorgeschreven worden. Hoe de geest echter bij deze opge drongen voorschriften van stilzwij gendheid en versterving gezond kan blijven, is mij een raadsel. Komen er niet veel gevallen van krankzinnig heid en verzwakking der geestver mogens voor vroeg de dokter. Zelden, antwoordde de abt. De verhouding is buitengewoon gunstig, tegenover de menschen in de maatschappij, bijna de helft gun stiger. Dokter Delmotte stond verbaasd over den weelderigen toestand, waar in zich de akkers en weilanden van het klooster bevonden, die voor twintig jaren nog niet ontgonnen waren. Ook het vee was van goede kwaliteit, ofsc oon de nieuwe fok- dieren, welke de heer van de Rei gershorst had aangeschaft, beti waren. De dokter verzocht hem dringend zijne exploitatie te komen zien, dan konden zij over een en ander van gedachten wisselen. Toen zij terugkeerden en den ge opereerden broeder weder bezochten was deze nog niet van de narcose ontwaakt, weshalve zij naar de bibliotheek terugkeerden, waar de abt den dokter eenige oude hand schriften met fraai penteekenwerk aanwees met de bemerking Wilt U mij gedurende een half uur verontschuldigen 7 Ik moet nu naar het paterskoor -Bij zijn terugkomst zei de abt Ik veronderstel dat u niet katholiek is, dokter Delmotte Neen, heer sbl. ik beken mezelf tot geen enkel geloofsgenootschap1 ik ben atheïst. en de gevaarlijke gevolgen daarvan. Sommige menschen, die wat vatbaar zyn op borst en keel denken, dat het nu eenmaal hun lot is 's winters te moeten hoesten, kuchen, hijgen, benauwd en vol op de borst te zijn. Indien Gij tot diegenen behoort, probeert dan eens de nieuwe verstèrkte Akker's Abdijsiroop die honderdduizenden hun levens-blüheid heeft teruggegeven. Reeds na enkele lepels bemerkt Ge dat dit mid del U zal kunnen helpen. De slijm, die U op de borst drukte, en U benauwd maakte, komt gemakkelijk los, de hoestbuien wor den zéldzamer en verdwijnen. Uw adem haling wordt weer diep en geruischloos en de slijmvliezen van Uw borst en keel worden versterkt. De planten-extracten en de codeïne, de grootste hoest-bedwin- ger. maken de nieuwe verstèrkte Abdij siroop tot ,,'s werelds béste Hoest-siroop". AKKER' S verstèrkte Plac. 90 ct., f 1.50, f 2.40, f 4.20. Overal verkrijgbaar. Hoe grooter flacon, hoe voordeeliger het gebruik. Als wij vragen of het niet gevaar lijk is, de flesch cognac zoo maar open en bloot te laten staan, weer klinkt een overmoedig gelach. Deze vrouwen zijn minder omzichtiger zij klappen honderd uit, vertellen dat de zaak naar genoegen floreert, dat zij dezer dagen nieuwen aanvoer van meisjes krijgen voor wie madame er een kotteke bij gaat bouwen... Madame laat vol trots haar mooien salon zien waar zij 's-avonds intiem ontvangt. Wg rijden verder naar Lanaeken, naar Canne, naar Smeer maas (en hoe al die dorpen ook mogen heeten)allemaal nieuwe café's, aldoor maar café's. ,Café Hollandais" lezen wg op een spiksplinternieuwen gevel. Maar heel de Belgische grens is één café Hol landais geworden. Onze gids brengt ons naar een Nederlandsche café vlak aan de grens van Eijsden, recht over de Nederlandsche douane. Een keurige inrichting met vol ledige vergunning, bestierd door eerlijke, in fatsoenlijke Hollandsche menschen. Hier zal de rappe vrouw een duidelijken cursus geven. Zij schenkt ons een glas bier voor tien cent. Duurder mag zij niet gaan, anders komt er geen mensch in haar café. Maar zij legt er geld op toe. Zij kon ook geen Heinekens, geen Oranjeboom, geen Amstelbier tappen dat wordt haar te duur, zij betrekt haar bier uit Eijsden zelf. Hoe de zaak dan toch rendeert Op de tapperij moet zij toe leggen, wil zij nog klanten zien, maar zg heeft er een winkel bij, haar man heeft een particuliere betrekking en bovendien wordt haar café gebruiKt voor de inklaring van wat over de grens passeert. Ook dat geeft zijn inkomsten. Zoo wordt 't alleen moge lijk, dat zij haar café in stand houdt. Van Eysden gaan wij nu door naar Visé en zoeken een gelijksoor tig café, dat met het cafétje in Nederlandsch Eysden in standing overeenkomt. Hier betalen we voor een gelijk glas bier precies zeven centen. Vandaar de verleiding, die het bierdrinken over de grens in België zoo groot doet worden. Van net goedkoope bier is het ge komen op de goedkoope gesmokkelde en clandestien geschonken jenever, van het goedkoope bier en de goed koope jenever op ontucht. De kwaal der geleerden, merkte de abt glimlachend op. Onder de boeren hier in den omtrek en overi gens onder de ongeletterden of on- gestudeerden komen geen atheïsten voor. Het aan'al overtuigde atheïsten is trouwens betrekkelijk gering wanneer men tenminste in aanmer king neemt, dat vele personen, die zich atheïst of godloochenaar noe men, hun eigen geestestoestand niet goed kennen of een verkeerde men tale diagnose van zichzelf opmaken. Zoovelen noemen zich atheist, omdat ze het comme il faut of du bon ton vinden een groot aantal ook omdat 't hen ontheft van allerlei verplich tingen en verbodsbepalingen zooals vooral de katholieke godsdienst die oplegt. En toch is 't niet gemakke lijk om waarlijk een overtuigd atheist te zijn en te blijven. Bij de gelet terden ontwikkelt zich de god- loochende gedachte gewoonlijk door het lezen en studeeren der werken van de zoogenaamde nieuwe filosofen, waarbij doorgaans op zeer eenzijdige wijze tewerk gegaan wordt. Men leest Descartes en Spinoza, Kant, Hegel, Schopenhauer, Spencer en hoe ze allemaal heeten, zonder ooit eenig tegengift te gebruiken De Thomistische Wijsbegeerte is hen onbekend; de filosofen der vorige eeuw zooals Herder, Jacobi, Schlegel, Balmes, Pesch en Mercier, die het materialisme en individualisme be- j streden, worden door hen als duis- terlingen aangezien, daarentegen j worden Dühring. Haeckel, Feuer- bach en Nietzsche als de fenig-? verkondigers d r waarheid be schouwd. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1937 | | pagina 5