Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. PAREL DER PEEL Een ontstellende statistiek 't Gebedel houdt maar niet op Buitenland. Markten UQaatom óteeeU meet Damet en 4jeeien kun Kleeding dif %k. jeuken kocpen Binnenland. Provinciaal Nieuws Zaterdag 5 December 1936 Zeven en vijftigste Jaargang No 49 Onze Karnemelk en Karnemelkspap een heerlijk en voortref felijk voedsel voor jong en oud. Coöp. Zuivelfabriek „VENRAY" PEEL EN MAAS ADVERTENTIEPRIJS 1 tot 8 regels 60 ct. per regel 71/2 ct. Bij contract groote reductie. Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 51 Giro 150652 ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ct. Buiten Venray p. kwartaal 75 ct. Afz. nummers 5 cent. een frissche drank, een gevraagde lekkernij, een zeer voedzaam product, overal verkrijgbaar. Noordbrabant Limburg Drenthe Gelderland Overrijssel Friesland Utrecht Groningen Zuid-Holland Zeeland Noordholland 29.62 26.7 29.31 25.4 26.23 24.7 23.91 21.8 24.46 21.6 21.77 20.6 22.19 20.2 21.29 19.6 21.47 18.7 19.46 17.7 19.51 17.3 -2.92 -3.91 -1.53 -2.11 -2.86 -1.17 —1.99 1.66 —2.77 —1.76 —2.21 Wat hierbij opvalt is dat in alle provincies een merkbare da ling is ingetreden, maar naar verhouding het meest in de Katholieke provincies Brabant en Limburg, vooral Limburg maakt daarbij een allerdroevigst figuur. De teruggang .bedraagt niet minder dan 3.91' per 1000 in woners. Wat dat beteekent? Dat er op een bevolking van 560.000 zielen, we'.ke Limburg telt, jaarlijks niet minder dan 560 maal 3.91 kinderen minder ter wereld zijn gekomen of te wel 2190. En terecht mogen we vreezen dat dit getal het volgend jaar nog grooter zijn Over 6 jaar zal Limburg pi. m. 13000 kinderen minder tellen dan volgens den maatstaf van 1930. Er zal geen uitbreiding van scholen meer plaats hebben en er zal voor onze tallooze werk- looze onderwijzers minder werk gelegenheid zijn; want die 13 duizend kinderen eischen mins tens 260 leerkrachten. Ook Limburg is aangetast door de kinderbeperking en wel in hevige mate. En dat klopt volkomen met den noodkreet, dien dezer dagen een Pater tot mij richtte: „In onze parochie is dit jaar het geboortecijfer 30 pet. beneden het normale/' In het geheim en in het open baar bederft het N.M. de gezon de volksziel. Niets daartegen doen, zou ge lijk staan met zeker en gewis den afgrond inglijden. We moeten er tegen op. En een der instellingen, die metterdaad het monster der ge boortebeperking bestrijdt is de Nederl. R.K. Bond voor groote gezinnen." Het Limburgsche cijfer is in derdaad ontstellend Is de vrijdenkerij, waartegen Limburg zich zoo krachtig ver dedigt, dan toch met een harer gevaarlijkste, den mensch on- teerende middelen in onze pro vincie binnengedrongen De cijfers laten geen twijfelen mogelijk, al zouden wij om ze volledig te kunnen beoordeelen, daarnaast de cijfers omtrent de huwelijken in de laatste jaren De voorzitter van den Katho lieken Bond voor Groote Gezin nen geeft in „Het Gezin" eenige geboortecijfers van de verschil lende provincies. Hij schrijft als volgt Uit het verslag van den hoofd inspecteur der Volksgezondheid over 1934 blijkt een steeds ver dere daling der geboortecijfers in ons land. In 1930 bedroeg dit nog 23.12 per 1000 inwoners. In 1931 was liet 22.18, in 1932 nog maar 21.98 en in 1933 slechts 20.8. Dus steeds daling. In 1934 wordt een laagterecord gemeld van 20.07. En als het volgend jaar de cijfers over 1935 zullen worden vrijgegeven, dan zullen die cijfers zeker nog lager liggen. Want het geboorteover schot in 1935 lag ontzettend veel lager dan het jaar tevoren. De jaarlijksche aanwas van 100.000 liep zon ongeveer terug tot 87 duizend zielen. Het volgend overzicht geeft een vergelijking aan tusschen 1930 en 1934. En dan zien we in één oogopslag dat er daling is over de geheele linie. 1930 1934 verschil wenschen te zien. Maar hun aantal zou al bijzonder hard hebben moeten terugioopen om zulk een groote daling van het geboortecijfer te veroorzaken. Wij moeten toegeven en kun nen niet anders, dat inderdaad steeds driester een vijand in ons midden optreedt, die tot de erg ste misdaad verleidt, het bederf met zich brengt, het geluk ver woest en de levensvreugde van het Limburgsche volk aantast. Om maar iets te noemen. Wij verheugen ons allen om het buitengewoon groot aantal candidaten voor hei priesterschap, dat ons Groot Seminarie en de seminaria van de orden en con gregaties, al of niet voor de mis sies bestemd, bevolkt. Over het algemeen zijn de priesterroepin gen het voorrecht van de groote gezinnen. Verliezen wij door de kinder beperking die groote gezinnen meer, dan zal ook het aantal priesters sterk dalen. Dit staat absoluut vast Tegen de misdadige kinder beperking moeten alle krachten opgeroepen worden. Vereenigd moeten wij dien vijand weerstaan. Wanneer dit bederf eenmaal diep invreet, grijpt het voortdurend verder om zich heen. Van dat droevig record moet Limburg verlost In de Resb. behandelde de hoofdredacteur dezer dagen het vraagstuk van het doorloopend verzoek om steun voor goede doeleinden. Hij deed dat in den vorm van een vraaggesprek waarin heel eenvoudig het standpunt ontwikkeld wordt, dat wij hebben in te nemen ten opzichte van de vele en velerlei uitingen van naasten liefde. Meneer, zoo zei me een vriendelijke vriend, u schrijft zoo nog al eens over alles en nog wat en durft voor de waarheid uit te komen; neem nu ook eens het gebedel onder handen, dat al lang de spuigaten uitloopt. Maar meneer, wat bedoelt u daar eigenlijk mee Kom nou, meneer, r. bent toch niet de eenige vreemdeling in Jerusalem, dat u niet zoudt weten, hoe onze deur niet stil staat van bedelaars en vooral bedelaressen met goede bedoe lingen. O ja, bedoelt u dat Ja meneer. Is het feitelijk geen schandaal, dat er om zoo te zeggen geen dag, wat zeg ik, geen uur voorbij gaat, zonder dat er een aanval op onze por- temonnaie gedaan wordt. Is het zoo erg Och meneer, dat weet a toch ook wel. Des morgens is het voor Vincentius- en Elisabeth- vereeniging, 's middags voor de armen, heden voor de zieken, morgen voor de kinderen, over morgen voorde universiteit, voor de arme kerken, voor de eigen parochiekerk, voor de missies, voor weduwen en weezen, voor arme huisgezinnen, voor Sinter klaas, voor de werkloozen, voor versiering en tractatie's, voor tal van vereenigingen enz. enz. Het staat niet stil. Ja, je hebt gelijk. De cha- ritas... Ha, ha, je geeft het dus toe. Fulmineer er dan eens flink tegen... Ik zeiDe charitas is vin dingrijk en er is geen nood of zij weet er iets op te vinden. En nademaal er haast geen tijd is geweest, waarin zooveel nooden tegelijk om leniging vroegen, spreekt het eigenlijk wel vanzelf, dat... Ik zie wel: bij u moet ik niet wezen om eens wat over al dat gebedel te schrijven. Toch wel. Ik heb het er zelfs graag voor over. Nou dan, trek er dan eens ferm tegen van leer... Hola, ik was net van plan, precies het omgekeerde te doen en eens uiteen te zetten, dat het toch zoo prachtig is, als er zoo veel gevraagd wordt. Nou, die is goed Prachtig dat er zooveel gevraagd wordt. Als u nu nog zei, dat... Oók, dat er zooveel wordt Hoe bedoelt u dat Wel, nogal duidelijk. Ik onderstel, dat u in uw omstan digheden en als christenmensch er geenszins tegen op ziet, het uwe met den armen broeder mede te deelen, zooveel als het lijden kan, zonder uw gezin te kort te doen. Welnu, dan zeker moest u blij zijn, als de „bede laars uw taak zooveel verlichten. Daar begrijp ik niet veel van... Wel, wil je dan bedrogen worden Natuurlijk niet. Maar dan is het toch duide lijk, dat u niet beter kunt doen, dan datgene wat u te geven hebt te distribueeren door middel der ..bedelende" afgevaardigden van allerlei charitatieve vereenigingen. Dan weet u zeker, dat uw gif ten goed besteed zijn en behoeft u later niet tot de ontdekking te komen, dat u bedrogen zijt. Wat vaak voorkomt, als men zelf zijn gaven wil uitdeelen, zonder on derzoek. Daar kunt u wel gelijk in hebben. Maar bij dat al moet ik me toch vaak met geweld in houden om niet uit te vallen, als ik al dat „gebedel" waar neem. Zou dat niet komen omdat u de zaak verkeerd bekijkt En moet u niet blij zijn, dat u nog geven kunt en feitelijk ook, dat men het u zoo gemakkelijk maakt. Hm, hm, blij Ja zeker, blij. Denk aan twee dingen. Vooreerst, welk een zegen het is te mogen en kunnen geven. Men geeft zoo gemakke lijk dubbeltjes, kwartjes en meer voor eigen gemak en genot Waarom dan ook niet voor an deren Geven is zaliger dan te ontvangen, wat heel duidelijk is voor wie zich in gedachten eens verplaatst naar een arm gezin. En vervolgens, wie met een zuur gezicht en hangende lip geeft, heeft er de ware voldoening en verdienste niet van. Je weet wat de H. Schrift zegt Nu, niet bepaald. Hilarem 'datorem diligit Deus, God heeft den blijden gever lief Als u dus zegt Ja maar, dat houdt maar niet op met dat ge bedel, dan antwoordt ikgeluk kig, want dit schept de moge lijkheid, veel blijde gevers te kweeken. VREDESREDE VAN ROOSE VELT. HET ONGELUKKIGE MADRID. DRASTISCHE WET VAN GOERING. 0— ROOSEVELT SPREEKT. De president van de Vereenigde Staten doet den laatsten tijd ge ducht van zich hooren. Thans heeft hij, bij de opening van de pan- Amerikaansche conferentie te Buenos Aires weer een zeer belangrijke redevoering gehouden. De voornaam ste passages uit zijn rede laten we hier volgen Ik geloof, dat de republikeinen der nieuwe wereld de oude wereld kunnen helpen bij het afwenden van de oorlogs-catastrofe. Ik ben er van overtuigd, dat de gewone lieden overal in vrede wenschen te leven, maar de leiders en de regeeringen nemen hun toe vlucht tot den oorlog. Wij kunnen geen houding van defaitisme aannemen. De vrede kan slechts door een ij verig pogen verkregen worden. Op u is de hoop van millioenen in minder gelukkige landen gevestigd. Aan gene zijde van den Oceaan 1 zien wij werelddeelen, die verscheurd worden door ouden haat en nieuw fanatisme. Wij hooren verkondigen, dat onrechtvaardigheden en onge lijkheden hersteld moete'n worden met de wapenen en niet langs den weg van het verstand en vreedzame rechtvaardigheid. Wij hooren ook zeggen, dat nieuwe markten slechts door verovering verkregen kunnen worden. Wij lezen, dat het heilige karakter der verdra gen veracht wordt. Wij weten, dat aan alle zijden sterke bewapeningen oprijzen en dat millioenen mannen en vrouwen aan de schepping daar van medewerken. Wij weten, dat de naties, die zich aan deze krankzinnigheden schuldig maken, den dag zullen beleven, waarop óf haar vernieti gingswapenen gekeerd zullen wor den tegen haar buren, óf haar weinig söliede economie ineen zal storten. In beide gevallen zullen wij mede daarvan te lijden hebben, ook als wij niet in den oorlog betrokken worden. De dwaasheid van een grooten oorlog zou ons welzijn op duizend wijzen bedreigen. Ik heb vertrouwen, dat wij de oude wereld kunnen helpen bij het voor komen van den oorlog. Het is onze eerste plicht een oorlog tusschen de Amerikaansche staten zelf te ver hinderen en het beste middel daar toe is de versterking van den con- stitutioneelen, democratische be stuursvorm in de geheele wereld gerechtvaardigd worde. De conferentie, waar Roosevelt deze rede ter inleiding hield, belooft zeer belangrijk te zijn. De Msb. zegt in dit verband terecht: Te Genève beraadslaagde men zes tien jaar, met bitter weinig succes nog, over de problemen, welke één pan-Amerikaansch assamblée durft aanpakken: voorkoming en vrede lievende beslechting van alle geschil len tusschen Amerika's staten, rech ten en plichten van neutralen, af bakening en vermindering der bewa peningen, codificatie van het inter nationaal recht, verkeer, en econo mische en cultureele samenwerking. DE NOOD IN MADRID. De Spaansche hoofdstad treft wel een vreeselrjk lot in den onzaligen burgerkrijg. De stad wordt straat voor straat verwoest en de bevol king, die nog is overgebleven, is aan nooddruft overgeleverd. De toestand voor de rooden wordt steeds critie- ker. Niet alleen het verloop van de rujitrire operaties baart hun groote zorgen, doch ook de steeds toene mende levensmiddelenschaarschte. Deze laatste factor is wellicht de meest verontrustende. In een bericht uit Madrid wordt o.a. medegedeeld, dat de volksfront autoriteiten hopelooze pogingen doen, om de behoeften van de ziekenhuizen, militairen en non-combattanten te dekken. Hier komt nog bij, dat ook het gebrek aan brandstoffen zeer groot is. Het meerendeel van de wo ningen is ondanks het koude weer niet verwarmd. Verschillende gezin nen zijn daarom begonnen, hun meu bels te verbranden. Het dagelijksch voedsel bestaat uitboonen, erwten en linzen. Vleesch en aardappelen zijn sedert verschei dene dagen een' luxe. De menschen blijven voor het mee rendeel in de huizen en om negen uur des avonds ziet men niemand meer op straat. Madrid heeft' tot dusver geleefd van de voorraden die er voor de bele gering der stad waren opgeslagen. Thans echter raken deze voorraden uitgeput. Uit Rusland, Frankrijk, België en Scandinavië werden welis waar levensmiddelen naar Spanje gezonden, doch deze hoeveelheden zijn niet voldoende, om de algemeene nooden te verlichten. De roode commissaris voor le vensmiddelenvoorziening, Pabio Ya- gue, verklaarde naar aanleiding hiervan, dat er in de hoofdstad weliswaar nog geen hongersnood heerscht, doch dat velen toch nog slechts leven van pap en brood Het is te hopen, dat de strijd spoedig beëindigd wordt met een zege voor de nationalisten. DUITSCHERS IN SPANJE. Volgens officieele, te Londen ont vangen berichten zijn inderdaad Duitsche contingenten gedebarkeerd in Spaansche havens, welke zich in handen van de nationalisten bevinden. In officieele kringen te Berlijn wordt zulks evenwel ontkend. NIEUWE DUITSCHE WET. DOODSTRAF VOOR VERMO- GENSUITVOER. Een nieuwe wet i3 in Duitschland afgekondigd, ingediend door Goering Zij is gericht tegen economische sabottage. Volgens die wet wordt een Duit sche staatsonderdaan, die wetens en willens uit grof egoïsme of andere lage beweegredenen in strijd met de wet vermogen naar het buitenland uitvoert, of in het buitenland laat staan, en daarmede de Duitsche economie ernstig benadeelt, met den dood bestraft, terwijl zijn vermogen wordt in beslag genomen. De dader is ook strafbaar, als hg de daad ln het buitenland gepleegd heeft. VENRAY Woensdag 16 December HORST Maandag 7 December Op de eerste plaats omdat zij IETS GOEDS willen hebben. Bovendien geeft het een behaaglijk gevoel om tot de eerste kwaliteits-klasse te stijgen. Med weet, die zaak gaat met de tijd mee en men onder vindt steedsJOH. JEUKEN heeft wat voor zgn klan ten over Dat is het succes van „Het huis met de trapjes" MODERN WERK en SERVICE JOH. JEUKEN-POUWELS Heeren-Tailleur LANGSTRAAT la. TELEFOON 162. SINTERKLAAS REGEERT. Hoe anders zouden we thans een weekoverzicht kunnen beginnen, dan met te gewagen van Sinterklaas Hij is het nu eenmaal, die in deze dagen regeert en den menschen een hoop drukte bezorgt. Hij is een dictator, die ons allen dwingend oplegt om iets te doen. Maar hij is een goede dictator, omdat hij ons tot het goede, tot het weldoen be weegt. Er zijn in de laatste jaren om standigheden geweest, welke maak ten, dat we ons tenslotte slechts mokkend naar den wil van den grijzen bisschop met zijn langen baard schikten, maar dit jaar, nu er weer een vleugje van hoop bij velen is gerezen, is onze blijdschap over onzen plicht van wéldoen weer ouder wets-spontaan. Zoo goed als overal is het merkbaar, dat er vertrouwen is op de toekomst. Er is vrij druk gekocht in deze Sinterklaasweek en daardoor is het feest ook voor den handeldrrjvenden middenstand „goed" geworden. DE STORM BEUKT 't Was niet alleen pret, welke deze week ons deel was. Zware stormen hebben ons land en vooral onze kust gebeukt, zoodat velen in bangen angst hebben gezeten. Zelfs onze zeedijken zijn op be paalde punten zóó ernstig beschadigd, dat groot onheil dreigde. Groote gaten zgn geslagen in den zeedijk HelderHuisduinen en indenzeedijK op Ameland. Op dit eiland vreesde men zelfs een duindoorbraak. De polder „De Eendracht" op Texel dreigt nog steeds onder te loopen. Is het niet mogelijk om met behulp van een deel van het ontzaglijk groote werkloozenleger de dijken, die bij eiken storm weer worden bedreigd, zoo goed mogelijk te versterken De storm van Dinsdag wekte in de buurt van Rotterdam een zoo danig hooge waterstand als in 40 jaar niet is voorgekomen. Een groot deel van de stad stond dan ook blank en door het onderloopen van honder den kelders, waarvan vele als opslag plaatsen worden gebruikt, is de schade aanzienlijk. De vaart op de rivieren was grootendeels gestremd, een paar scheepjes gingen verloren. Tuscshen de pieren van IJmuiden raakte een Noorsche stoomer aan den grond. HELDEN TE LAND. We mogen er trotsch op zijn, dat ons volk met alleen helden ter zee in zijn midden heeft, die levens weten te redden uit rollende stormgolven, maar dat sommige landrotten in den ure des gevaars van evenveel tegenwoordigheid van geest en per soonlijken moed weten blijk te geven als onze Dorussen Rijkers. Dat bleek uit de huldiging van een paar machi nisten der spoorwegen, welke huldi ging in het begin dezer week te Groningen plaats had. Zij betrof den heer Huisman, hoofdmachinist en den heer Van Dijken, leerling- machinist, die in den avond van 1 October den sneltrein naar Groningen veilig tot stilstand brachten, nadat deze trein op een auto met buta-gas was gebotst, waardoor het gas ont plofte en de treinmachinisten tot brandende fakkels op hun machine waren geworden. De helden zijn lang durig verpleegd moeten worden. De directie der Spoorwegen heeft den hoofdmachinist reeds eerder een eervolle vermelding toegekend, maar de passagiers, die hun leven aan deze mannen hadden te danken, zgn niet achter willen blijven bg het betoon van erkentelijkheid. Onder leiding van Jhr. Mr. Dr. D. R. de Marees van Swinderen heeft zich uit deze passagiers een comité voor een huldeblijk gevormd, welke Maandag j.l. plaats had ten kantore der S.S. te Groningen. Beide machinisten werden hartelijk toegesproken en ontvingen elk een gouden horloge met inscriptie, een gouden ketting en een oorkonde als aandenken. IN HANDEN VAN DE GEPEOE. Over één onzer landskinderen zit de regeering op het oogenblik in onverwachte zorgen. Het gaat hier om Ir. W. F. de Wit uit Enkhuizen, die reeds jaren in Rusland werkt en daar thans, als zooveel andere bui- tenlandsche ingenieurs, in gevangen schap is geraakt. Het is vooral daarom zoo moeilijk om rechtstreeks te zijnen behoeve iets te ondernemen, omdat onze regeering geen diploma tieke betrekkingen met Rusland onderhoudt. Ir. de Wit wordt ons afgeschilderd als iemand, die alleen leefde voor zgn werk. Toen hij in Delft studeerde was hij „uit ideëele overwegingen" communist geworden en den oorlog verafschuwde hij zóó, dat hij dienst weigerde en deswege in ons land geruimen tgd gevangenisstraf had te ondergaan. Hij trok later naar Rus land, dat zelf het ontzaglijke Roode Leger onderhoudt, het zwaarst be wapende misschien ter wereld. Enfin, hij leefde er voor zijn arbeid, dien hg lief had. En thans is hij in handen van den Gepeoe. Waaruit kan blijken, dat men zelfs met communistisch idealisme in Rusland niet ver komt. VENRAY, 5 Dec. 1936. GEMEENTE-REKENING 1935. Burgemeesters en Wethouders van Venay brengen ter algemeene ken nis, dat de Gemeenterekening voor het dienstjaar 1935 overeenkomstig het bepaalde bij artikel 256 der Ge meentewet heden aan den Raad der Gemeente is overgelegd en tegelijk ter Secretarie der Gemeente voor een ieder tot en met 21 December a.s. ter lezing is neergelegd en in afschrift tegen betaling der kosten algemeen verkrijgbaar is gesteld. Venray, 4 December 1936. Burgemeester en Wethouders van Venray, G. H. HOUBEN l.b. De Secretaris, VAN HAAREN. Burgemeester en Wethouders van Venray doen te weten, dat door de raad dier gemeente in zijne verga dering van 1 October 1936 zijn vast gesteld de volgende verordeningen A. VERORDENING OP DE HEF FING VAN EEN VERGOE DING VOOR HET VERSTREK KEN VAN INLICHTINGEN OF OPGAVEN UIT HET BE VOLKINGSREGISTER DER GRMEENTE VENRAY. B. VERORDENING OP DE IN VORDERING VAN DE VER GOEDING VOOR HET VER STREKKEN VAN INLICH TINGEN OF OPGAVEN UIT HET BEVOLKINGSREGISTER DER GEMEENTE VENRAY. Zijnde de verordening sub A goed gekeurd bij Koninklijk Besluit van 5 November 1936, Nr. 27, waarbij de verordening van 1 October 1936, houdende voorschriften, naar welke de rechten zullen worden Ingevor derd, is aangehaald. En is hiervan afkondiging geschied, waar het behoort; den 30 November 1936. Burgemeester en Wethouders vnd. G. H. HOUBEN l.b. De Secretaris VAN HAAREN. GEMEENTEBEGROOTING 1937. BEGROOTING TAK VAN DIENST DE GASFABRIEK 1937. Burgemeester en Wethouders van Venray brengen ter openbare kennis, dat de Gemeentebegrooting voor het dienstjaar 1937 en de begrooting van den tak van dienst „de Gasfabriek" voor 1937 heden ingevolge het be paalde in artikel 238 en 253 der Gemeentewet aan den Raad zijn aan geboden en ter secretarie der ge meente voor een ieder ter inzage zgn neergelegd en tegen betaling der kosten een afschrift wordt verkrijg baar gesteld, Volgens het bij genoemd artikel bepaalde moeten tusschen deze neder- legging en verkrggbaaratelling en de behandeling in den Raad minstens veertien dagen verloopen, zoodat de behandeling niet voor 19 December 1936 zal geschieden. Venray, 4 December 1536. Burgemeester en Wethouders van Venray G. H. HÓUBEN l.b. De Secretaris, VAN HAAREN.

Peel en Maas | 1936 | | pagina 1