FEUILLETON.
Mattesen Ties
de Kiesjeskèl
Apostolisch Vica
riaat van Celebes.
Provinciaal Nieuws
Gemengde Bi
KROON C>CH
de oude Maasbrug opgeblazen, maar
de Duitschers hadden deze weer
voorloopig hersteld.
Bij mijn bezoek in de gemeente
maakte ik nog kennis met den heer
Derricks, broeder van den in Canne
zoo wreed vermoorden advocaat en
provincialen afgevaardigde, welk
feit ik reeds eerder vermeldde. De
arme man was ten zeerste ontroerd,
toen ik hem de bijzonderheden van
zijn broeders dood mededeelde. Ik
maakte hem gelukkig met een brief
van zijn ongelukkige schoonzuster
die me deze in Maastricht, haar
nieuwe verblijfplaats/ had meege
geven.
V
Erger dan in Hoei zag het et in
Andenne uit, welke plaats ik thans
op mijn tocht naar Namen aandeed.
Ik was in Luik reeds eenigszins
voorbereid op de schrikkelijke dingen
welke ik er zou vernemen. Een in
die stad aangeplakte proclamatie
immers, luidde:
Den 22 Augustus 1914
De inwoners der stad Andenne,
na hunne vreedzame gevoelens be
tuigd te hebben, hebben een ver
raderlijken overval op onze troepen
gedaan.
Met mijne toestemming is het, dat
de opper-generaal de gansche stad
heeft doen afbranden en dat on
geveer honderd personen gedood
zijn.
Ik breng zulks ter kennis van de
stad Luik. opdat de Luikenaars
zich voorstellen welk lot hen
bedreigt, mochten zij eene derge
lijke houding aannemen.
De Generaal Hoofdbevelhebber,
von Bülow.
Andenne was een stadje van 8000
inwoners, gelegen op den rechter
Maasoever. Toen de Duitschers er
in den morgen van 19 Augustus
aankwamen, vonden ze er de Maas
brug opgeblazen door de afgetrok
ken Belgen. De Duitschers waren
daar woest om en ze beschuldigdèn
de inwoners van deze vernieling.
Nadat ze een schipbrug hadden
geslagen, bleek hen, dat ook de
groote bergtunnel aan den linker
Maasoever was opgeblazen en voor
elke passage onbruikbaar was ge
maakt.
Onder de verbitterde stemming der
opgehouden manschappen viel in den
avond van 20 Augustus plotseling
een schot en dat werd het sein tot
een verschrikkelijke fusillade. Ookf
granaten werden op het stadje afge
schotende vluchtende burgers
werden met mitrailleuses bestookt.
Soldaten drongen de woningen
binnen en roofden wijnen uit de
kelders in korten tijd werd de stad
bebeerscht door een dronken, woeste
soldatenhorde. Den geheelen nacht
duurde de rooverij, brandstichting en
het vermoorden der burgers voort,
's Morgens tegen 4 uur werden alle
mannen, vrouwen en kinderen, die
het tempeest hadden overleefd te
samen gedreven naar de Place des
Tileuls. Onderweg werden ver
scheidene mannen nog neergeschoten
en ook Dr. Camus, de 70 jarige
burgemeester der stad, werd gedurende
den tocht door een schot verwond
en daarop met een bijlslag afgemaakt.
Op de Place des Tileuls werden
op willekeurige wijze nog vijftig
mannen uit de menigte genomen en
naar de Maas geleid, waar ze werden
gefusilleerd. En onderwijl gingen
andere troepen voort te vernielen,
brand te stichten en te plunderen.
Toen ik in Andenne aankwam,
zag de plaats er troosteloos uitde
menscben liepen er met van smart
vertrokken gezichten er was geen
familie, welke niet haar eigen dooden
had te betreuren. Maar ondanks
alles bleven de menschen harts
tochtelijk volhouden, dat de bevol
king niet had geschoten en dat ze
den Duitschers niets had misdaaD.
Al wilden ze ook mij doodmartelen
Oorspronkelijk verhaal van de
Noord-Limburgsche grenzen
door BERNARD VIELER.
19
Toen er echler voor de tweede
maal en nu veel barder op de
ramen geklopt werd, vloog hij
overeind en zei bij zichzelf:
Pas op Ties, now kumt et.
Luid riep hij nu:
Wat mot dat dorl
Doe mer oop, 't is goed
vollek 1
Da kan 'k gleuve, dacht Ties
maar sprong toch uit de krib en
trok zijn broek aan. Hij schoof
den baalzak, die voor het venster
hing, terzijde, maar 't was zoo
duister, dat hij niets kon onder
scheiden.
Van buiten riep iemand:
Doe mer gerust oop, ik bin
ut, Huub Moors, de zoon van de
kappusboer, dor is gen gevaor
beej, doet mer oop 1
Terwijl hij zijn klompen aan
schoot, zocht Ties langs den regel
van den schoorsteenrand naar een
stukje waskaars, dat daar lag.
Hij stak het aan en ging er
mee naar de deur, waar hij den
grendel afdeed en welke hij toen
opende.
Bij het zwakke schijnsel van 'n
zoo zeiden velen tegen me
dan zal ik het blijven getuigen, dat
het een leugen Is,...
Niet honderd meDschen waren er
gedood, maar vier honderd. Men gaf
me een lijst met de namen der
ongelukkige slachtoffers, waaronder
vele vrouwen en kinderen....
Duitsche officieren vertelden me
natuurlijk anders. Het schieten der
burgers zou zelfs algemeen zijn ge
weest en een bepaalden aaDval op
het leger hebben gegolden, ik, die
zoo goed ervaren had, hoe timide
overal de stemming der burgerij
onder de militaire overheersching
was, ik kon het niet gelooven en
geloof het nog niet.
Deze officieren hadden het gebeurde
trouwens niet zelve meegemaakt. Als
altijd, waren de voltrekkers van de
straf over de bevolking, dadelijk
opgebroken en door andere troepen
vervangen.
Zonder moeilijkheden bereikte ik
de stadspoort van Namen, waar de
Duitsche soldaten opzij sprongen en
correct salueerden, toen ze de Neder-
landsche vlag ontdekten, die ik vóór
op de auto voerde. Links en rechts
van den poortdoorgang stond met
reusachtige letters op de muren ge
schreven „Bitte Zeitungen J" Ik
wierp enkele Hollandsche kranten
uit.
Namen werd op den 21sten en
23sten Augustus beschotenvele
hulzen werden toen verwoest en
daarbij kwamen vele burgers om het
leven. Den 23sten trok het Belgische
leger af en toen werden nog slechts
enkele forten der vesting verdedigd,
Het verzet van Namen is niet erg
hardnekkig geweestvijf forten zijn
ongeschonden in het bezit der Duit
schers gevallen.
's Middags van den 23sten trok
ken de Duitschers de stad binnen
en, behalve van requisites, had de
bevolking dien dag niet van hen te
lijden.
Den volgenden avond echter stond
de stad plotseling op verschillende
punten in brand en begonnen de
soldaten in alle richtingen te vuren,
vele slachtoffers makende. De Place
d' Armes, de Place Leopold, de rue
St. Nlcolaas, de rue Rogier en de
A venue de la Plante werden grooten-
deels in de asch gelegd. Mét het
Stadhuis werden ook vele kostbare
schilderijen vernield. Dagen lang
duurden de plunderingen.
Toen ik Namen binnenreed, was
het er betrekkelijk rustigzelfs be
wogen Belgische legerdoctoren en
Engelsche verpleegsters zich vrij rond
in hun uniformen, In de stad werden
vele gewonden verpleegd: de Duit
schers in het militaire hospitaal,
Franschen en Belgen bij de Zusters
van Barmhartigheid, in het Instituut
St. Louis en in de Middelbare School
voor meisjes.
In een der hotels, waar ik wat
ging eten, werd me het blad „l'Ami
de l'Ardre" aangeboden, voor het
eerst dien dag, den 7 September,
verschenen, onder censuur der Duit
sche overheid. Andere bladen moch
ten niet uitkomen. Ik vertaal hieronder
het eerste redactioneele artikeltje
„Genoeg ruïnes, genoeg rouw.
Er zijn in Namen meer dan
hondead huizen verbrand of ver
woest, o a. het Stadhuis, het huis
Namen-Citadel en het Instituut
voor Oogheelkunde op het Leo-
poldsplein. Op de Groote Markt
en in de nabijheid daarvan zijn er
ongeveer vijftig verbrand. Voegt
men hierbij nog de schade, aange
richt door het bombardement van
Vrijdag 21 tot en met Zondag 23
Augustus, en de verwoesting van
de bruggen, na den aftocht der
troepen, dan kan men de verliezen
schatten op tien millioen.
De nijverheid,, de handel, de
landbouw bestaan niet meer. De
werklieden zijn werkloos en de
flakkerende kaars zag bij een
jongen man in boerenkleeren
voor hem, die langzaam naar
kinnen strompelde.
Ik dank ow, da ge me der
ien gelaote het, ik kos 't nie
langer mer uuthalde,.. Ik bin ge
schote.... Ik heb en schol ien de
ribbe, gleuf ik, en bin bang da'k
gaoj sterreve....
Mattesen Ties, die zich niet
gauw verbaasde en voor geen
klein gerucht vervaard was, be
greep er niets van. Hij had tot
nu toe nog steeds in den waan
verkeerd, dat het de rijksveld-
moest zijn, die met een smoesje
probeerde bij hem binnen te
komen om huiszoeking te doen,
want hij verwachtte stellig, dat
Plicinski zich met de hollandsche
politie wegens het stroopen van
het ree in verbinding gesteld zou
hebben.
t Was echter niet de man der
wet, maar een jonge bier, die daar
waggelend naar binnen trad. Bij
gemis aan een stoel liet Ties hem
op de plank van zijn slaapkrib
plaats nemen» en gaf hem een
sleenen kruik met water om te
drinken.
Hier, zei hij, drink mer is
uursl... 't Spiet me da'k genne stoel
vur ow heb... Wat zedde geej zo
net Ziedde gewond, waor dan
Hier ien de ziej zit et, zei
de andere en meteen wees hij
naar een plaats, waar Ties nu bij
het schijnsel der kaars een tame
lijk groote bloedvlek in de kleeren
zag.
Zijn eerste vraag was:
Ziedde wiste slreupe
levensmiddelen raken op En over
dit somber tafereel zweeft nog de
nagedachtenis van talrijke slacht
offers, aan honderden krijgsgevan
genen of vermiste soldaten. Bij het
bombardement van 23 Augustus
zijn honderd personen op slag
gedood of aan hun wonden be
zweken, talloos zijn de andere
gewonden. Zoo begrijpt men, dat
de stad iu rouw is. Zij beweent
haar verloren vrijheid, haat geluk,
haar rust, haar vroolijkheid van
eertijds, haar welvaart, welke voor
langen tijd verdwenen is, zij be
weent haar krijgsgevangenen, haar
gewonden, haar dooden....
En over dit tafereel gaat iederen
morgen de zon schitterend op, met
haar warme stralen de stad en het
veld koesterend, die door den
vreeselijken geesel zijn getroffen.
Gisteren hebben de geloovigen
in menigte gesmeekt om den vrede,
om deze weldaad, welke men
slechts weet te waardeereD, als
men haar verloren heeft. Laten
wij onze smeekgebeden weer doen
hooren. Laten we onzen ijver ver
dubbelen. Heer, Heer, luister naar
de stem van Uw volk, dat U
smeekt. Wees ons barmhartig.
Geef ons den vrede weer 1"
Md. (Wordt vervolgd).
L
Menigeen vroeg me reeds bijzon
derheden over de Missie, waarin ik
reeds 12 jaar mocht arbeiden. Alle
vragen beantwoorden, kan ik niet,
maar toch wil ik in dit en de vol
gende artikeltjes 't een en ander
mededeelen over deze tot nu toe
weinig bekende Missie.
Algemeen gelooft men dat ,de
Missie op Celebes een heel joDge
Missie is, maar dat is een vergissing:
men kent de historie niet, want lang
voordat de Alvermogende Compagnie
beslag legde op Celebes, hadden
Missionarissen van Pbrtugal en
Spanje dit land betreden en den
bodem gedrenkt met hun bloed.
Vooraf een kleine aardrijkskundige
opfrissching. 't Gaat dus over Celebes
en dus over één van de 4 groote
Soenda Eilanden, 't Is groot 186000
K.M.2, ongeveer 5 x zoo groot als
Nederland, 't Is echter dun bevolkt,
want heel 't Vasteland en de om
liggende Eilanden tellen niet meer
dan 4i/t millioen inwoners. Sterk be
volkt zijn de vulkanische gedeelten
in het Noord Oosten en het Zuid
Westen m.a.w. de Minahasa en
de streek rond Makasse.
Ofschoon de Missionarissen heel
Celebes bezochten en bezoeken,zijn
en waren hunne standplaatsen juist
in die volkrijke streken, vooral in
het Noordelijkste deel van Noord-
Oost Celebes, de zoogenaamde
Minahasa, d,i. het één rijk geworden
gebied. Dit gebied is thans het meest
beschaafde en ook het meest ver-
europeescbte gebied in heel Celebes.
De Minahasa telt 310 000 inwoners,
waaronder 24000 Europeanen en
daarmee gelijkgestelden en ruim 6000
Chineezen.
Men noemt de Minahasa de 12e
provincie van Nederland, want men
voelt hier Nederlandsch en men voelt
zich hier nader bij den Europeaan
dan waar ook in den Archipel, Door
godsdienst en onderwijs, dat er reeds
op ruime schaal werd gegeven, toen
dit den Inheemsche elders nog zeer
schaarsch werd toebedeeld, behooren
de Minahassers tot de meest voor
aanstaande volken in den Archipel.
Ze zija zeer gezochte krachten bij
den hande! en de scheepvaart als
mede op de gouvernementsbureaux.
Nee, antwoordde de jonge
man, ik zal 't ow mer zegge, geej
zudl me toch wel nie verraoje, ik
bin wiste smoekele. En die ver
domde Pruisen hebbe me gesnapt
en, toe ik er vandur gong schote
ze allebei twee keer op me. Den
enne hit me gerakt, hier zit 't
schot, 'k Bin zo bang da'k er van
sterreve zal... wen! ik wur zo
flauw.,en ik gleuf da'k vallen
zal...
Ties had echter niets in huis
waarmee hij den gewonde ver-
kwikken of opwekken kon, be
halve de kruik met water en hij
besefte maar al te zeer, dat er
spoedig iels gedaan moest worden.
Geej zet dor sommedaen as
da ge de zoon van de kappusboer
ziet, mer da's nog wiet van hier
nor ow huus. Hoe motte geej nou
dor komme
As ik mer enne kroewage
of zo wat beej de hand haaj, mer
ik heb niks van den aard. Hedde
al wiel gelope wies hier
- Ik was krek ovver de grens,
toe die beroerde kels me snapte,
ik was gans alleen en ik haaj
enne pak op miene poekkel, mer
den haaj ik sebiet weggesmete,
toe ik 't um smèrde.,. Och, mienne
lieve mins... as ik toch mer thuus
kom.... Hier te motte sterreve...,
zonder hullep....
Zonder hullep ziede nog nie
zolang as ik beej ow bin, dor
kunde op an.
Welle wal Ik zal perbiere
of ik ow nao huus draye kan...
As ik ow mer op mien schouwers
kos kriege... as ik ow mer dor op
haaj, dan zuk ow wel wier krie-
Ook als militair behooren zij tot de
meest gewaardeerde elementen in
bet leger. Een en ander is aanleiding
tot een veelvuldig uitzwermen van
veelal tot de beste elementen be-
hoorende mannen, wat het land uiter
aard niet ten goede komt. Wat hun
uiterlijk verschijnen aangaat, hebben
de Minahassers veel overeenkomst
met de Japanners (amandelvormige,
eenisgszins schuinliggende oogen
lichtgele huidskleur) en ook hun
intellect duidt op verwantschap met
ditMongoolsche volk ln de taal vindt
men hiervan echter geen bevestiging
die behoort tot de Philippijnsche taal
groep.
U de geschiedenis verhalen van
de kerstening van dit land en dit
volk, dat is de opzet van deze op
stelletjes, en 't doeluwe belang
stelling wekken voor deze Missie,
belangstelling zich uitend in een
hartelijk en herhaald gebed en indien
dit mogelijk is in een aalmoes naar
de mate uwer krachten.
In 1498 kwamen de eerste Euro
peesche zeevaarders via Kaap de
Goede Hoop in Oost-Azië aan en
ruim 10 jaar later veroverde de
Portugees reeds Malakka. In 't zelfde
jaar 1511 voer een vloot Oostwaarts,
om de alom gezochte specerijen te
vinden en men landde te Banda.
Terugkeerend werd de vloot door
storm overvallen en een deel dier
Portugeesche zeevaarders kwam na
veel wederwaardigheden te Ambon.
Hun naam en de faam van hun moed
en dapperheid waren weldra heel
den Archipel door bekend en de
eerzuchtige Hairoen van Ternate zaq
in die manoen dan ook een middel
om het doel, zijn levensdoel, te
bereikende hegemonie van Ternate
over heel den Noord-Oostelijken
Archipel. De Portugeezen wilgden het
verzoek van Hairoen in, kwamen
naar Ternate en iu 1522 vestigdeD
zij zich daar voor goed. Een vesting
werd gebouwd 24 Juni 1522 werd
de eerste steen gelegd. Deze vestiog.
bolwerk en centraalpunt der Portu
geezen in den Molukken archipel,
zou ook beel spoedig wo.diQ een
centrum van geloofsverbreiding.
Toen de H. Fraociscus Xaverius
1546 te Ternate kwam, was er reeds
een schooltje voor Inheemschen,
College" genaamd. Dit college of
seminarie heeft een beduidende rol
gespeeld in de missie dier dagen
zonen van Radja's kwamen hier om
onderricht en als gedoopten keerden
zij naar hun land.
Naar Ternate zonden de vorsten
hunne gezanten met smeekbrieven
om toch Missionarissen te zenden,
doch de enkele priesters die te Ternate
verbleven, konden al die verzoeken
niet inwilgen. Op een eDkel ging
men in. Zoo trok in 1563 pater
Diego de Magelbaens S J met een
gezel naar Manado doel der Portu
geezen was deze streek beveiligen
tegen Hairoen en zijn zoon Baab,
beide fanatiek Mahomedaan en felle
verbreiders van het Islamisme. Dat
plan der Teroatanen moest verijdeld:
dies kwamen de Missionarissen naar
Noord Celebes.
Met vreugde werden de Missiona
rissen ontvangen door koning eD
volk; men dtODg aan op blijvende
vestiging aldaar. Dit kon pater Diego
niet, maar wel bleef hij vele dagen
daar, onderrichtte het volk en na 15
dagen doopte hij den koning van
Manado en 1500 volgelingen. En
ten teeken dat Christus bezit had
genomen van dit land, plantte hij
aan den mond der rivier, op de kust
een groot kruis.
Met den koning van Manado was
ook gedoopt de KonlDg van Siave,
een der Noord-Oostelijk van de
Minahasa gelegen eilandjes. De
koning werd Apostel en bracht de
büjde tijdiDg naar die verre eenzame
5e. Perbiert mer is um mil nao
juute te gaonAs ge dor op
den hooge wal kost gaon staon,
dan zal ik ow wel op mienne
poekkel vatte. Perbiert et mer is
efkes 1
Werkelijk gelukte het hem den
gekwetste ach'er zijn hoofd op z',n
schouders plaats te doen nemen,
en alhoewel zijn knieën knikten
bij het zware gewicht van den
jongen boer, ging hij er toch
welgemoed mee op stap naar de
boerderij van den kappusboer.
Wel had hij meerdere malen
met zijn last op den rug, nu eens
op een aardwal, dan weer op het
hekken van een wei moeten rus
ten, maar hij bracht den gewonde
toch behouden op de boerderij van
diens vader, die ruim een half
uur verwijderd lag.
Ties was waarschijnlijk even
uilgeput als de gekwetste, toen
hij dezen behoedzaam op den
grond zette... de jongeman verloor
toen echter terstond het bewust
zijn. Tot hiertoe had hij zich goed
gehouden en de pijn en flauwte
verbeten, maar nu ging het niet
langer.
Het herhaalde kloppen van
Ties werd beantwoord door het
blaffen van een hond; eenige
oogenblikken later liet zich achter
de deur een stem hooren, die
vroeg wie daar builen stond.
Hier is owwe jong, haas..,,
makt de deur mer sebiet oop....
went heej is hie goed geworre
Het gerammel van een ijzeren
grendel en het omdraaien van
een slot volgde op deze uitnoodi-
ging en, toen de deur geopend
eilandjes en hunkerend zag men daar
uit naar de komst van den Missio
naris. Eerst in 1568 kon pater Mas-
carenhas naar Stave en Sangi gaan.
't Was er feest te Kolongan waar
de koning van Sangi woonde en toen
de feesten voorbij waren (drie dagen
immers at en dronk en feestte men
omdat de Missionaris gekomen was)
begon de pater het onderricht. Toen
dit ver genoeg gevorderd was. ging
de pater over tot het toedienen van
het H. Doopsel. De eerstelingen
waren de koning en zijn vrouw, toen
de hoofden en voornamen en ten
slotte het volk, gerangschikt volgens
woonplaats en familie; huwelijken
werden in orde gebracht en..,. 15
dagen lang vierde men feest en tot
slot en bekroning der feestelijkheden
de plechtige Kruisplanting.
De hoofden van Sangi vorderden
het als een eere op, dat kruis te
mogen maken. In de bosschen werd
gezocht naar het kostbaarste hout:
den schoonsten, den rechtsten boom.
De zonen der voornamen vervaar
digdec het kruis en bij de plechtig
heden der kruisplanting werkten de
koning van Sangi en die van Siave
mede om het kruis op te heffen en
in de aarde te bevestigen. Dan
knielden zij en al het volk neer om
Dengene te vereereo, dien ook zij
nu als hun Verlosser erkenden.
Dat gebeurde in 1568 en dan durft
men in 1928 nog te beweren, dat
wjj, Roomsche priesters, op Sangi
en Siave en Taland indringers zijn...
neen, wij hadden dien wijngaard
reeds bewerkt, toen de eerste predi
kant nog moest geboren worden....
wij hebben de oudste rechten 1 Het
Kruis stond op Sangi en staat er nu,
na twee honderd jaren gebannen eD
gevlucht te zijn. weer en dat niet
tegenstaande den felsten tegenstand
en de sluwste en geraffineerdste
tegenwerking.
(Wordt vervolgd).
H. M. PEETERS m.s.c.
miss. op Celebes.
VENRAY, 2 Februari 1935.
De Bioscoop.
Op vriendelijke uitnoodiging van
de directie van bet Luxortheeter
alhier, giogen we j I. Zaterdag naar
de Bioscoop, die voor het eerst na
den Bioscoopstrijd haar zaal weder
openstelde.
Al ras bleek het, dat de gesloten
tijd benut was voor het aanbrengen
van meerdere verfraaiingen, waario
de keurige, vroolijke schildering van
wand en plafond de bijzondere aan
dacht vroeg. De gestyleerde uitbeel
ding van den met paarden bespannen
zegewagen van Ben Hur moge.ook
een symbolische beteekems hebben.
Voor het eerst werden daar ook
spiekende films geg-ven, d e elke
critiek kuDnen doorstaaD, zoowel
wat kunstzinnig gehalte als zede
kundige toets betreft.
Het Duitscb, dat de films lieten
hooren, werd door de aanwezigen
blijkbaar dadelijk iD Nederlandsch
omgezet.
Eea bezoek aan onze bioscoop
mogen we dan ook aanraden, alhoewel
dit niet noodig is, gezien de uit
voeriug van j 1. Zondagavond, waar
voor talrijke personen wegens gebrek
aan plaatsen niet meer konden worden
toegelatea
STILLE OMGANG
De Limburgers zullen de Stille
Omgang te Amsterdam dit jaar
maken in de nacht v.n 16 op 17
Maart. De groote drukte aan de
treioen maakt het onmogelijk om de
eerste Dacht te gaan.
Zondag a s. zullen de Limburgsche
besturen vergaderen voor de nadere
regeling.
was, stond daar een man van
ongeveer vijftig jaren, zonder een
ander kleedingstuk aan zijn lijf,
dan een lang wit hemd.
De voeten staken in vuile klom
pen en in de hand hield hij een
stallantaarn met een kaars erin.
- Trek eurst ow kleer mer an
baas en hellep me dan owwe jong
nao binnedrage, went ik bin bang
as ik 't alleen doej, dat ik um
pien zal doen.
Daf gift niks, dat ik niks
an heb, zei de boer en ging zoo
als hij was rnet Ties naar buiten
waar de jongeman nog bewuste
loos op den grond lag.
Beiden droegen ze hem binnen
en lögden hem op den vloer der
keuken neer. Terwijl Mattesen
Ties bezig was de kleeren van
den gewonde los te- maken, zei
hij tegen den boer:
- Ik woon dor gunderwiet ien
de schaopskoihj ien het Graven-
ven en vanne naacht wier der op
mien venster geklopt. Toew ik
open deej stond dor owe jong en
zeij dal ie en schot gekregen haaj
en r.ie wier vort kos. Ik heb toe
geperbierd um op mienne rug te
kriege en heb um hier nao toe
gedrage, mer ik kan ow zegge,
dat ut me zoer gevallen is. Geluk
kig heb ik um toch tot hier kunne
brenge.
De vader begreep den toestand
nog niet volkomen, maar juist
kwam er eenig teeken van leven
ln den gekwetste, die de oogen
even opsloeg en vreemd om zich
heen keek.
Hedde nie en bitje brande-
wien of koenjak ien huus Dat
Vergadering Gemeenteraad.
Gisteren vergaderde de Gemeente
raad van VeDray, des namiddags om
3 uur, welke zoo noodig heden
Zaterdag zal worden voortgezet, ter
behandeling van de navolgende
punten
1. Notulen.
2. Behandeling en vaststelling der
Gemeente begrooting, dienst 1935,
en der begrooting van den tak van
dienst het bedrijf der Gasfabriek.
3. Ingekomen schrijven van Ged.
Staten houdende mededeeling dat
Z.E. den Heer Minister van Binnen-
landsche Zaken geen vrijheid kan
viDden de goedkeuring der door den
Raad der gemeente vastgestelde ver
ordening tot wijziging der classificatie
der gemeente Venray voor de Per-
soneele Belasting te bevorderen.
4. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot vaststelling eener
verordening tot heffing van 55 op
centen op de hoofdsom der Gemeente-
Fondsbelasting.
5. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot vaststelling eener
verordening op de heffing van op
centen op de hoofdsom der perso-
neele belasting waarbij met inga Dg
van het belastingjaar 1935 ten be
hoeve der gemeeDte 90 opcenten
zullen worden geheven.
6. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om de O L. School te
Venray-Heijde op te heffen, gebouw
en speelplaats aan den openbaren
dienst te onttrekken en dit gebouw
en speelplaats ter grootte van circa
13.70 aren aan het R.K. Kerkbestuur
der Parochie van St. Petrus Banden
te Venray in eigendom over te
dragen, tot oprichting eener R. K.
bijzondere school aldaar.
7. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om met ingang van den
datum waarop de O.L. School te
VenrayHeijde wordt opgeheven
aan den Heer W. J. Driessens, Hoofd
der School, Mej. M. M. Vermeulen
en den Heer B. J. A. Drent, onder
wijzeres), eervol ontslag te verleenen
wegens opheffing hunner betrekking.
8. Voorstel van Burgemeester eD
Wethouders tot opnieuw vaststelling
eener verordening betreffende Winkel
sluiting, wegens het automatisch ver
vallen der huidige verordening op
15 April a.s.
9. Ingekomen schrijven van Ged.
Staten in veiband met het Besluit
van den Raad der gemeente van 29
November 1934 tot aanvulling van
de verordening op den Keuringsdienst
van vee en vleesch.
10. Schrijven van Ged. Staten in
zake het besluit van den Gemeente
raad van 29 November j I. tot het
doen uitoefenen van het recht van
beroep in zake de omzetbelasting.
11. Vaststelling der voorloopige
vergoedingen der bijzondere lagere
scholen overeenkomstig artikel 1,01
der Lager Onderwijswet 1920.
12. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het doen maken
van nieuwe leggers en kaarten voor
de waterlossingen A en B die op de
leggers der waterlosslngeo staan en
daarop alsnog zullen moeten wordèo
gebracht.
13. SchrijveD van Ged. Staten in
zake het besluit van den Gemeente
taad van 12 October 1934 tot ver
hooging der jaarwedden der ambfe
Daren van politie als compensatie
wegens de verplichte verhoogde
pensioenbijdrage.
14. Aanvraag om subsidie door
de Vereenigiog „Gezond Limburg".
15. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders tot het doen afbreken
der woning voorheen bewoond door
de Gemeente vroedvrouw, welke
onbewoonbaar is.
De H. Stede
Op 22 Jan. j 1. had te Olrlo in het
Patronaat eeD vergadering plaats om
te komen tot het oprichten van de
Vereeniging „De H. Stede". Om 7
uur opende de Z.E. Heer Pastoor
zeuj um misschien goed doen um
hum op de been te halde.
Vader Moors ging naar de na
burige kamer en kwam met een
flesch en een glaasje terug.
Ties stak zijn vinger in den
hals der flesch, die hij omkeerde
en schoof toen den vinger met de
brandewijn in den mond van den
jongen man.
Daarna nam hij een lepeltje met
brandewijn en liet den gekwetste
daarvan slikken. Deze kwam ter
stond weer tot beter bewustzijn
en voelde met de band naar de
ijde, die hem blijkbaar erg veel
pijn deed.
Nadat ze den jongen boer ont
kleed hadden, waschte Ties de
wonde, die maar heel klein was,
met water en brandewijn van
buiten af en daarna droegen ze
hem met hun beiden op zijn bed.
Het uurste wat gedaon mot
werre, is den dokter hale, went
ik zeuj denke, dat de kogel nog
ien de wond zit en den zal der
urst ut motte, zei Ties.
Jao, mer ik heb gen ander
mansvollik ien huus um nao den
dokter te gaon.
Dan spande mer ien en
gaot er eiges op uut. Ik zal ien
den tied wel beej de jong blieve.
Of zal ik vur ow nao den dokter
gaon
Nee, zei de boer, het is nog
béter dat ik eiges gaoj, dan blieft
ut onder ons en kumt er gen op
spraok van, went op ow kan ik
toch zeker ok telle
Wordt vervolgd.
de vergadering m^g
allen welkom in het
Z. E. Pater Schelsrat
Sacrament te Braken!
duidelijke uiteenzetng
en diepe beteekois
Sacrament, gaf bijhnd
vergadering het voc
Spieker, die be$n
brengen aan den 2E.
voor diens welkms
inleiding zijDer stden
wingen hield ovethet
CoDgres te Bueos
om vervolgens ovc te
doel dezer vergaerii
der deelname aan én f
te Amsterdam totnee
God.
Uitvoerig bespak
grooten bede et fc
telken ja re doó'^r
gehouden wordt- o ci
bestrijding der $est
crisis tot bijzondce
Voor vrede en welraa
levlDg.
Na deze schone
enthousiast applas
overgegaan tot opi
afdeeling der Vreei
Stede", waarvoo zi
vergadering een 0 1
De Z.E. Heer Jast<
Spreker hartelijk voi
rende rede en erz>
niet zou uitblljtn
zal uitermate bijdigei
eere aan God in hjn
Waarsciiw
Den laatsten tijdwo
auto's in Noord ,im!
Mijostreek slam, lole
Alvorens bij «vee
tot betaling over ■t
Brigadecommandante!
chaussée te Well be
aan, het ontvangen
wegen, aangezien let
in vele gevallen groot
meer zijn betaald j
terwijl ia de meeste
dit bedrog niet kan
treden.
Verdronk
Zondagavond is 1
te Maastricht door
misleid in het kan
Luik geraakt, ter
Enci fabrieken en
was ongehuwd. Zijl
haald.
Gevaarlijke ku.ns
rijwiel
Maandagmiddag o
keerde een 16 jarige
Merkelbeek met ei
huiswaarts van bet
college te Sitt4.4ftèsv
oogenblik waaide
probeerde hij zonder
af te stappen het hoofi
om op te rapen.
Daarbij had hij
die uit de richting H«
niet bemerkt.
De zware wagen gr
en reed hem over het
Tijdens het vei
ziekenhuis te Sittatd'i'
de bekomen verwotdii
Het onderzoek he
dat den bestuurder ge<
Notaris E. A I
Naar de 's-Hert. Ci
Deurne op 65 jarigen
ling overleden de leei
notaris aldaar sin/ ^1!
De monopolieliemnj
De Pluimveehaud
„Beekbergen en On
leden uitsluitend ofvc
ijk gedeelte van hin
bestaao, heeft eo a
aen den minister van
Zaken, waarin zij zeg
bitter "teleurgesteld ge
j.l. genomen Regeeing
waarbij de naar D
exporteeren kipeierm
met een monopolieleffi
honderd, vermeeresrd
graanrechten, welkr
vervallen is, zoomt
practisch op ls ent
komt.
Deze toestand, -alc
mag niet langer vcfcrtc
deze wijze binnenAze
een groep harde wi
bedelstaf gebracht vor
bedrijf kan dezer di
aangezien de tesey&s
teerd zijn. Adr.
daarom
le. onverwijld ,mi
nemen in dezen an.
veehouders geheel *ijg
van elke heffing op de
2e. onmiddellijk! i
monopoliebeffing ofde
land te exporteeen
ontwerpregellug 1001
waarbij de continient
billijkheid, ovr
verdeeld werden.
Alleen langs dee
mogelijk zijn de pliïnv
ons land te reddenen 1
dat vele verarmde Ipp*
tot werkverschaffig
moeten wenden.
verdrijven roi
lituh» 9 j.
Wet. Doos/2 KR&h