Tweed© Blad van „FBMLi 23 MAAS" Bi) de heiligverklaring BERNADETTE SOUBIROUS De waarheid over Duitschland. FEUILLETON. De ondergang der Bokruiters. Groote mannen. De schroef zonder einde. Zaterdag 16 December 1933 Vier en vijftigste Jaargang No 50 van 8 December 1933. O Bernadette, die vanaf Uw prilste jeugd Geheel en al mocht zijn Maria's lievelingskind. Om Uwe eenvoud en Uw reinheid door Haar teer bemind. Vandaag rijst voor de gansche Kerk Uw hooge deugd. Met Haren glimlach, zoo zalig en zoo hemelsch zoet. Lachte U de Onbevlekte Ontvangenis dikwijls toe U, 't onbeduidendst kind van Lourdes, Bernadette Soubirous, Dat thans de trotsche wereld „heilig" noemen moet. Sinds Gij Maria's lieve moederstemme hadt vernomen. Doorlichtte die Verschijning heel Uw leven. En werd Gij in Maria, en door Haar in Jezus opgenomen. Dóór Haar, mèt Haar en in Haar wildet Gij slechts lijden, Om aan de zondaars Jezus weer te geven. Leer ook aan ons „boetvaardigheid' in deze booze tijden P. fr. CONSTANTIUS VAN EIJK. O F.M. IV. ENKELE FEITEN, Het schen Het geweten van den ge- loovigen Duitschen Katholiek en Protestant staat onder sterken dwang. Daarom vree- zen wij groote gevaren voor den godsdienst in het Derde Rijk. Goddelijk doel van 's men leven voor oogeD houdend, staat, volgens de conclusie van ons vorig artikel, de Staat in dienst van het geloof en het geloof niet in dienst van den Staat. Het geloof is nu eenmaal een Goddelijke gave, die geen rekening houdt met nationaliteit en ras. In Duitschland echter zien we het gebeuren, dat met een administratief gelijkschakelingsproces de onder scheiden secten van het Protestantis me in een pan worden geklutst en uit dit mengsel het „Duitsche Chris tendom" wordt gecreëerd. De Nederlandsche protestant zal bij dit proces sprakeloos staan en het welhaast voor onmogelijk houden, dat honderdduizenden Duitsche pro testanten zich enthousiast één ver klaren met de Duitsche geloofsbe- weging. Men moet echter niet ver geten, dat voor deze honderdduizend den Duitschers het geloof slechts een erfenis was, een traditie „die zij bleven aanhangen, niet uit overtui ging de waarheid te be ritten, maar als een goed, dat zij van ouders in hun opvoeding meekregen. Het pro- testantsch geloof was voor hen geen levend beginsel en daarom werd een nieuwe inhoud, die vooral politiek getint was, met dankbaarheid aan vaard. Het geloof der Duitsche christenen werd op deze wijze een politieke confessie en daarmee kwamen voor hen, die in den godsdienst den dienst van God, onafhankelijk van den Staat, zagen, de ernstigste gewetens conflicten. Een groot aantal protes tanten kunnen niet accoord gaan met de negatie hunner overtuiging en de verpolitiseering van hun.geloof en voortdurend zijn dan ook stem men opgegaan, die duidelijk spraken van het verdrukte geweten. Eenige predikanten uit Hessen hebben aan de theologische faculteit der Universiteit te Marburg de vraag ter onderzoeking voorgelegd, of de ariër-paragraaf niet in strijd is met de christelijke leer. De pro fessoren hebben den moed gehad geheel onafhankelijk van den nieuwen godsdienst en zonder vrees voor de gevolgen, vast te stellen dat de be paling om zonder meer op te komen voor den Staat, zeker voor de gees telijken onvereemgbaar is met de christelijke leer en dat de ariërpara graaf voor geestelijken evenmin te vereenigen is met die leer. De faculteit argumenteerde zeer juist, dat noch de Bijbel, noch de Leer rassenonderscheid maken dat de leden der Kerk elkanders broeders en zusters zijn. Het is ongeoorloofd de geestelijken zonder meer aan den Staat te ver binden, aldus nog steeds de Mar burgsche faculteit, daar het zeer goed mogelijk is, dat zij als zielzorgers den plicht hebben een inrichting of besluit van den Staat te bestrijden. In het Concordaat met de Katho lieke K*rk zijn de eisch der onmid dellijke verbondenheid der geeste lijken met den Staat en de ariërpara graaf niet ingelascht en dus kunnen zij ook niet aan de Evangelische Kerk worden opgelegd. De gevolgen van deze onver bloemde uitspraak lieten niet lang op zich machten. Het officieeie blad van den Pruisischen Minister van Justitie bevatte kort daarna van de hand van dr. Krug een terechtwijzing waarin o.a. gezegd werd „Wanneer men niet al te veel „Weltfremde" dingen in de Duitsche landen had beleefd, zou men zulk een attest als van de theologische faculteit een voudig niet durven gelooven. Al meent de Katholieke Keik, dat zij naast haar sterke dogmatiek bet achterwege kan laten om zich aan het volksdom te verbinden, bij de protestante Kerk is dat heel anders. Deze is een oorspronkelijk product van het Duitsche volksdom en zij is slechts levensvatbaar in hechte ver binding met het volksche gevoel.' De Protestante Kerk in Duitsch and is dus geworden de dienst maagd van den Staat en men behoeft niet te vragen, wat er van den ,gods"-dienst overblijft, die allereerst „staats"-dienst is geworden. Wij willen niet beweren, dat de nationaal-socialistische leiding de beteekenis van het christendom onderschat. Zij erkent, dat het Duit sche volk christelijk moet zijn, maar gaat uit van het beginsel, dat dit christendom specifiek Duitsch moet zijn, terwijl Christus' leer voor alle menschen en alle tijden is Daarnaast laat deze zelfde regeering, die bij de minste critiek op haar leiding klaar staat met 'n concentratiekamp, toe, dat dr. Krause. de leider der Ge loofsgemeenschap der Duitsche Chris tenen in het Sportpalast te Berlijn (vanaf een spreekgestoelte, dat ge tooid was met een Latijnsch kruis en op de plaats, waar gemeenlijk Christus' Hoofd het kruishout siert, het hakenkruis der heidensche Germanen), kan verkondigen, dat de Joden-Christenen uit de Evangelische Kerk moeten worden gezet, de be keerde Joden wel een eigen lieuwe kerk mogen stichten, het Oude Tes tament geen waarde meer heeft en de Zaligmaker niet langer vereerd mag worden tenzij als heldenfiguur. Terwijl drie predikanten, die zich verzetten tegen de ariër paragraaf, en aldus „den nationaal-sociali«tischen geest bij den opbouw der Duitsche -vangel!sche Kerk" hadden tegen gewerkt, en hun gewetensplicht deden uit hun ambt werden ontzet en met het concentratiekamp werden gestraft. Het lijdt overigens geen twijfel, of het nieuwe Duitsche Christendom zal zegevieren en de principieele tegenstand zal, onder den hevigen druk. gesmoord worden. De uiterlijke kerkelijke eenheid zal echter 't begin van nieuw verval zijn, omdat de Godsidee onderge schikt is gemaakt aan de Staatsidee. Een zonderlinge Historie. Naar het Duitsch. Vermoedelijk klopt dat met mijn eigen ontdekkingen, zeide Festenrath. Dat zal ik wel gauw te weten komen. Hoe ver ligt Meersen van hier Ik denk ruim vier mijl. Op dit oogenblik trad de oppasser van den overste binnen en Bokelmann maakte van deze ge legenheid gebruik om afscheid te nemen. Festenrath hoorde in het burige vertrek een licht geruisch. Vliet lag dus op de loer. De oppasser bracht zijn bood schap over, die daarin bestond, dat de heer Meisner den overste monsters van zijn stalencollectie kon zenden en Festenrath be antwoordde de desbetreffende vragen tamelijk luid. Daarna schreef hij echter op een velletje papierIk heb een bondgenoot. Naar ik hoop komt alles in orde Indien ik niet zelf kan komen dan krijgt u schriftelijk nadere berichten. Zend u het detachement niet naar Meersen; het Is hoogst waarschijnlijk een list. Maar houd u het detachement voor den avond disponibel. Nadere bijzonderheden volgen Hij gaf den oppasser dit briefje met een beteekenisvollen blik. die door dezen even beteekenisvol werd beantwoord. Toen de oppasser het vertrek verlaten had ging ook de deur open van de kamer er naast en Festenrath, die direct op de gang keek, zag Vliet uit die kamer komen. Hij bestelde hem eieren voor het middageten. Hij had zich voorgenomen dit huis niets anders te gebruiken ten eerste, omdat er de grootste onzindelijkheid heerschte en ten tweede, omdat hij aan zekere pillen en poeiertjes dacht. De middagmaaltijd was af- geloopen. Het meisje had het eetgerei weggeruimd. Festenrath zat in diep nadenken verzonken zijn hoofd door de handen onder steund, aan tafel. Slechts nog luttele uren scheidden hem van de gewichtigste onderneming van zijn gansche levenMaar zon derling, hij voelde thans een eigenaardig vertrouwen in het welslagen dier onderneming zich opkomen. Hij had thar.s dit huis, dat hem steeds zoo on gezellig had toegeschenen waar hij tol op heden geen enkel rustig uurtje beleefd had, een man gevonden, dien hij volkomen jkon vertrouwen, die niet alleen Al is de vrijheid van godsdienst gewaarborgd en al heeft bet Duit sche Rijk met den H. Stoel een concordaat geslotende moeilijk heden zijn ook voor de Katholieken zonder tal. Afgezien van de nationaal- socialistische Staatsidee, die onaan vaardbaar is, evenals de rassen theorie, decreteert de regeering van het Derde Rijk wetten, die strijdig zijn net de katholieke leer. Men gaat de christelijke grondslagen van het Derde Rijk in twijfel trekken, als men kennis neemt van de sterili satiewet, die het onvruchtbaar maken van psychisch en physisch onvol- waardigen gebiedt, en daarmee bet heilig doel van het huwelijk, het be boud van het menschelijk geslacht, ontkent. De Katholieke Kerk staat scherp afwijzend tegenover deze wet het is daarom plicht, dat de katholieken openlijk hun afkeuring te kennen geven. Dit is dan ook inderdaad geschied, met het gevolg, dat b.v. Prof. Her man Muckermann S.J., de leider van het instituut voor rasverbetering in het Kaiser Wilhem-instituut, aan den dijk werd gezet en een journalist, die de sterilisatiewet in zijn blad critiseerde in een concentratiekamp kan nadenken over zijn rechtvaardig verzet. Er is wellicht meer heidensche Wodansgeest in het Duitsche volk gevaren dan christelijke. Naast de sterilisatiewet als voorbeeld van dezen geest, wordt in het Derde Rijk hoe langer hoe meer het streven naar ,Sterbehilfe" merkbaar. „Sterbehilfe' wil zeggen, dat men een meusch, die zoodanig lijdende is, dat er geen hoop op leven meer bestaat, om hem uit zijn lijden te verlossen, eenvou dig doodt. Dus afmaakt gelijk een dier. Indien men hierover eenigszins doordenkt, komt op ontstellende wijze voor den geest te staan, hoe ook het Duitsche Volk van Hitier moreel diep gezonken moet zijn. De mensch heeft immers een goddelijk recht op leveD, heeft zijn leven uit de hand van God en geen mensch mag hem dit leven, dat niet van hem, maar van God is, zonder nood zaak ontnemen. De „Sterbehilfe' ontkent ook de genade, die het lijden in 's levens laatste oogenblik ken kan zijn, ontkent, dat de moge lijkheid van een nieuwe vriendschap met God in het stervensuur van oneindig meer waarde is, dan de erlossing uit pijnen, die toch eens zullen eindigen. Het ontkent de god delijke beschikking over leven en lood en arijpt in op den door God V3stgestelden loop des levens. Het dooden van een mensch zonder noodzaak is en blijft moord, maar de tijd, dat in Duitschland misdadige moord wettelijk gesanctioneerd wordt is er reeds. Het jongste en niet eenige voor beeld van deze mentaliteit is de heldenvereering van Kern en Fischer, die Walter Rathenau in 1922 ver moordden. De „Völkische Beobach- ter" van 31 October 1933 geeft een walgelijke verheerlijking van deze beide politieke moordenaars, omdat zij Duitscblands eer wilden redden. Kern en Fischer speelden alzoo rechtertje naar eigen goeddunken en vermoordden deu Jood Rathenau Hitier sanctioneert deze moord door op 30 October jl. met veel uiterlijk vertoon een krans op het graf der beide „helden" te leggen. Het zijn feiten, die een ernstig willend mensch met zorg vervullen. De vrijheid van godsdienst is uiter lijk gewaarborgd, zooals gezegd, maar het geweten, het verantwoor delijk menschelijk geweten komt in het gedrang. Eu wij vreezen groote gevaren op godsdienstig gebied, waar bet geweten de belever is van den godsdienst. De toekomst zal leeren, of de ge wetensdwang zal leiden tot een tweede Kulturkampf. (Slot volgt.) J. L. leen „als voorbeeld" wordt gewezen de groote politieke leiders, die van ons heen gingen, zonder dat ze op volgers nalieten, die een gelijke re putatie als van Kuyper, Lohman. Scbaepman. Nolens, Troelstra of Borgesius konden vestigen. De schrijver wijst op politieke leiders, omdat iedereen hen kent en in staat is om hun capaciteiten en bereikte resultaten te beoordeelen en op waar de Het huidige menschengeHacbt is defaitistisch van aard. Het gelooft niet meer in eigen kracht, noch in het vermogen van degenen, die de massa.s leiden. Met onze defaitisti sche gedachten zijn we gevaarlijk voor ons zelve en remmen we elke maatschappelijke ontwikkeling. In den oorlog ondervonden re geeringen het. hoe defaitisten meer te vreezen zijn dan vijanden en ver raders. Met de laatsten wist men wel raad: men zette ze tegen den muur. Maar met defaitisten kon men dat niet doen. Defaitisten noemden zich, en meenden zich ook, „vrieo den" van degenen, onder wie z< verkeerden en tot wie ze hoorden. Ze wilden geen ramp of kwaad, maar lieten deze over zich komen zonder tegenstand te bieden, omdat ze meen den, dat ze toch niet te 'ceeren zou den zijn. Defaitisten zijn de vrien den, die eiken dag naar je ziekbed komen, wanneer je daarop neerligt, en je dan met overtuiging komen vertellen, dat je er weer beroerder uitziet dan den dag te voren en dat het toch wel niet veel meer met je worden zal. In onzen tijd zijn ét maatschap pelijke defaitisten legio. Ze sclilde ren het crisiswee met de somberste kleuren en ontnemen hun medemen- schen den kijk op elk verschiet door ze voor te houden, dat het volk geen leiders meer heeft, geen groote mannen meer die in staat zijn om de massa's te leiden uit de ellende naar het land van belofte, of liever: naar een betere toekomst. Defaitisten hou den door al zulk gepraat de crisis vast en ze spreiden een nevel voor het lichtend verschiet, dat aan den horizon van elk menschengeslacht opdaagt. Van de week lazen weer zoo' artikel van defaitistischen aard. „Groo te mannen gingen, Waar zijn de nieuwe zoo heette het. En de schrijver kwam tot de con clusie, dat het menschdom schier geen groote mannen meer voortbrengt. Al oprecht, maar ook verstandig en voorzichtig scheen te zijn. Neen, de broeder van zijn braven korporaal, de broeder van den in zijn armen gestorven Willem Joshem, kon hem niet verraden 1 Er werd geklopt. Op het binnen van den kapitein verscheen degene aan wien hij zoo juist gedacht had, Peter Joshem. Het kan geen kwaad! zeide Peter, toen Festenrath voorzichtig den vinger op den mond legde. De waard slaapt zijn morgen- roes uit in zijn eigen kamer en voor alle zekerheid heb ik den sleutel omgedraaid en meegenomen De bijeenkomst is op den Wilgenkamp. Weet je dat zeker? Heel zeker. En waar ligt de Wilgenkamp Ongeveer een uur hier vandaan, temidden van moerassen. Niet bij ^.Meersen vroeg Festenrath levendig. Heelemaal niet! De boeren uit Meersen en Beek zouden toch anders hier niet heengekomen zijn, antwoordde Peter. Ik had het wel gedacht, riep Festenrath diep ademhalend uit. Maar hoe ben je het te weten gekomen Dat was al heel gemakke lijk, antwoordde de knecht. De kerels zijn weliswaar over 't al gemeen heel sluw, maar zoodra ze iels in het schild voeren, zooals nu, dan vergeten ze toch ook wel eens hun mond te houden. Ik zag, dat ze de eene achter kamer binnengingen en toen wist ik al dadelijk, wal zij daar t bepraten hadden. De deur hadde ze dan ook netjes achter zich op slot gedaan, maar ze hadden er niet aan gedacht, dat er boven een luchtgat was en dat men o den hooizolder ieder woord ka verslaan. Enfin kort en goed de afspraak is om tien uur bij den Wilgenkamp. Spraken ze nog over mij Neen, Carsten en Til waren er niet bij. En wat is deze Wilge kamp voor een soort plek vroeg kapitein. Een vrije, met wilgen groeide ruimte midden in moeras, antwoordde Peter. Men moet der. weg wel heel goed kennen of een goeden gids hebben als men daar wil komen. Maar ken jij den weg Heel goed zelfs, zoowel des nachts als overdag 1 Ja, Peter Joshem, dan helpt er niets aan, dan moet jij de goede zaak een dienst bewijzen en vanavond eerst mij en daarna den overste der dragonders naar de vergaderplaats brengen. Maar waarom eerst u alleen Hoe gaat hel dan met Vliet vroeg de knecht verbaasd. Ja, Vliet mag er natuurlijk niet bij zijn. Vliet laten wij ergens vastzetten en ik ga in zijn plaats, antwoordde de kapitein. te schatten. kunnen worden, als de omstandighe den gunstig zijn. Nog een jaar ge leden was Hitier een nul, nu is hij een wereldhervormer I Omdat hij slaagde. INGEZQHDEN MEDSDEELINGEN Daartegenover zouden wij voor ons allereerst de huidige ontwikke ling van kunsten en wetenschappen willen beschouwen en wijzen op de vorderingen van de techniek. Niet de politiek alleen, en zelfs niet op de eerste plaats, duidt het intellec- tueele peil van een menschengeslacht aan. De massa moge dan al niet veel kennis hebben van namen onzer groote beoefenaren van wetenschap en techniek, ze kent toch wel de groote werken, welke in den jong- sten tijd zijn gewrocht en een trotsch hoofdstuk zullen vormen in het ge bied van de luchtvaart, moderne wegenbouw, schitterende resultaten van laboratoriumonderzoekingen records in lage temperaturen enz. Men moet altijd oppassen met het treffen van vergelijken tusschen het heden en het verleden. Als wij een poosje hebben geleefd en ge werkt. dan lijkt dat een periode van belang, maar ten opzichte van de de wereldgeschiedenis is ze dat niet. We kunnen uit het verleden wel een een rits benamingen van groote wer ken en van groote geleerde opnoe men en dan vragen: wat hebben wij daartegenover nu gepresteerd maar, teruggrijpende in de gescbie- nis, overziet men makkelijker een paar eeuwen dan eenige decenia uit het eigen bestaan. Niet eiken dag kan een wereldhervormende vinding worden gedaan of een zooveelste wereldwonder worden geschapen. Dat is ook in het verleden nimmer zoo geweest. Eu wat nu de politiek betreft: in derdaad kent bet jonge geslacht geen mannen, die een reputatie kunnen vestigen als de in den aanhef van dit artikel genoemde leiders. Maar ligt dat aan de kwaliteiten der hui dige politici of aan de omstandighe den Al de genoemde politieke ont waking en ontvoogding van de mas sa's een tijd, waarin de heele poli tieke constellatie van ons land van aanzijn veranderde. In zoo'n tijd en in zoo'n strijd is aanzien te verwer ven. De strijd voerde tenslotte tot een zekere politieke bevrediging onderwijspacificatie. algemeen kies recht, achturige werkdag en is het niet klaar, dat het thans moeilij ker is om een politiek-bevredigde. misschien wel overzadigde, massa bijeen te houden en te bezielen, dan toen het er om ging om strijdend te veroveren Men kan toch ook een volk, dat in de vrede leeft, er geen verwijt van maken, dat het geen groote veldheeren meer heeft als vroe ger, toen het in oorlog was Wij twijfelen er niet aan, of meerdere van onze politieke leiders zouden in gelijke omstandigheden tot een schep pend werk in staat zijn geweest als een Kuyper, Schaepman of Toelstra En nimmer zouden de namen van de laatsten misschien zijn vermeld ge worden in de geschiedenis, als hun taak een consolideerende had moe ten zijn als die van Aalberse b.v. Albarda, de Geer of... Ja, Colijn. Juist, maat Colija dan Colijn vestigt zijn reputatie niet als opvolger van Kuyper. maar als de profeet van een nieuwe politieke toe komst. als hoedanig velen bem zien. De jeugd voelt drang tot nieuwe hervorming, omdat de jeugd behoefte heeft aan strijd. Er komt weer een periode, waarin reputaties gevestigd PIJN IN 1)EN RUG i NEEMT U IN ACHT. Wanneer tengevolge van een ge vatte koude, overwerking. te veel inspanning, slijtage, enz. bepaalde organen trager beginnen te werken, doen zich verschijnselen voor, waar van men de oorzaak dikwijls tever geefs zoekt. Het valt echter gemak kelijk te begrijpen, dat zich als ge volg dier trage werking onzuiver heden in het lichaam ophoopen en onder deze is een afzetting van urinezuur in de gewrichten en orga nen het meest te vreezen. Gewoon lijk merkt gij dan op pijn in den rug of de lendenen, hoofdpijn, een loom of duizelig gevoel, rbeumatische pijnen en meerdere verschijoselen van onwel zijn, die, naar gelang van de lichamelijke gesteldheid van den lijder verschillend kunnen optreden. Ver- waarloozing van dergelijke verschijn selen kan tot zeer ongewenschte verwikkelingen leiden. Foster's Rugpijn-Nieren-Pillen heb ben gedurende de dertig jaren, waar in lijders aan dergelijke ziektever schijnselen ze leerden kennen en waardeeren, naam gemaakt en ge toond, dat zij de afvoerorganen (bij trage spijsvertering gebruike men eenige Foster's maagpillen) opwek ken tot gezonde werking. Een kuur met Foster's Rugpijn-Nieren-Pillen maakt, dat rijk en gezond bloed uw aderen doorstroomt, en gezondheid en kracht aan alle levensorganen gebracht wordt. Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten a f 1.f 1.75 en f 3. per doos. Let vooral op den juisten naam. 50 Wil men zich een wèlomlijnd denkbeeld vormen wat de bezuini ging en versobering in het volks huishouden en op de uitgaven voor het staatsapparaat eigenlijk te betee- kenen hebben, wat de gevolgen er van zijn, dan moet men zich terdege en voortdurend voor oogen stellen, dat een volkshuishouden bestaat uit een onderlingen ruil van goederen en diensten tusschen de leden van dat huishouden door bemiddeling van het geld en verder uit een ruil van goederen en diensten van aller lei op zichzelf staande natuurlijke of rechts-personen uit dat volkshuis houden met natuurlijke of rechts personen uit andere volkshuishou dingen. Deze ruil van goederen en diensten vormt een cirkelgang. De boer teelt aardappelen. De ambtenaar koopt aardappelen, de slager koopt ze, de kruidenier, de bakker. Voor het geld dat de boer voor zijn aardappelen ontvangt, koopt hij weer brood bij den bakker, vleesch bij den slager (als hij niet zelf bakt en slacht) kruidenierswaren bij den kruidenier en betaalt bij schoolgeld en belasting, waaruit de ambtenaar en de onderwijzers weer betaald worden. Wat gebeurt er nu als de prijzen de be- hel Drommels, dal noem ik courage ontsnapte onwillekeurig aan Peters mond. Maar dat zal toch wel niet gaan zooals de Oostenrijkers zeggen, kapitein 1 Ze zijn minstens met zestig, zeventig, misschien wel honderd man of nog meer op den Wilgen- kamp. Als ze u ontdekken, dan bent u binnen vijf minuten tot mosterd gehakt. De kerels hebben vandaag allemaai wapens bij zich Ze zijn er op voorbereid, dat er weer een overval zou plaats kunnen vinden. Neen, alleen mag u -daar geen geval naar toe Een of twee metgezellen zouden mij evenmin van nut kunnen zijn, antwoordde Festen rath. lk moet de kerels beluisleren, ik moet zekerheid hebben. Maar dat zal wel terecht komen. Dus je bent bereid Als de zaken zoo slaan ja 1 Maar er moet krachtdadig worden opgetreden Het heele escadron moet af stappen en de schurken te voel op het lijf vallen. Te paard komen ze er mogelijk door. Dat zullen we met den overste grondig bespreken, merkte de kapitein op. Ik ga naar hem toe. Kun je over een half uurtje nakomen Je weet toch, waar hij woont en je kunt het zoo inrichten, dal het den schijn heeft, alsof je iemand anders in hel huis een bezoek brengt. - Dat za: ik wel klaarspelen knikte Peter en vertrok. Festenrath, die voor den eersten maal van een gevoel van zeker heid "ervuld was, zooals hij dat tot nu toe niet gekend had, haastte zich naar de stad naai den overste. Een half uur later verscheen Peter Joshem en de jgsraad tusschen de drie ervaren soldalen nam een aan- 'ang' In de eerste plaats werd Peters voorstel, om den aanval te voel te doen plaatshebben, aangenomen. Een omsingeling van het moeras was niet mogelijk. De boeren en stedelingen, met hel terrein volkomen op de hoogte, zouden stellig ontsnappen. Peter zou de dragonders zoodra ze bij het moeras waren aange komen en uit den zadel waren geslapt, lang* een zijweg naar den Wilgenkamp brengen en zoodra er een signaal van den kapitein gehoord werd, zou de aanval met karabijn en revolver onmiddellijk worden ingezet. Om vijt uur in den middag verlieten ongeveer zestig man van het escadron de geheele af- deeling telde ruim tachtig man schappen voor iedereen zicht baar en onder groolen toeloop der bewoners van Hertogenrade de stad en reden opgewekt in de richting van Meersen, naar het heette voor een avondoefening.

Peel en Maas | 1933 | | pagina 7