!Üj pppjP.TVT M A A G SM TOCH^HET 1 XLIJmIJLJ JCill IYXAXLO Ltst' JE ADRESI. V. HelmoradscSie Bouwmaterialen- en BrandsfoHenhandel, Helmond l»^i Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. "«S&t, Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. MEI. Uit Vearay's verleden. Uit het Buitenland Provinciaal Nieuws Zaterdag 29 April 1933 Vierden vijftigste Jaargang No. 17 PRIJS DER a^VFRTENflEN 1—8 regels 60 cent, elke regel meer 7-t et. Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNOKIIOF VENKAV ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ct., per post 75 cent bij abonnement lagere tarieven. Telefoon 51 GIRO 150653 voor het buitenland f 1.05 bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent iMmm.nujawttayflwM«mgB!BMwa^gaMiiii 1111111—1111 .mi. i)r. M. BRANDS, Molenstraat 86-90 0. L. Vrouw Behoudenis der Kranken, Oostrum. Er is geeo schooner maand dan Mei. Dan loopen de boomen uit, dan nestelen de vogels, dan loopen de kinderen blootshoofds de regendrup pelen op te vangen om te groeien, dan zwaaien de jongeDS in overmoed het versche boomengroen voor hun luilakvieting, dan danst de jeugd om den Meiboom, dan vieren de jonge lingen en vaders den dag van den arbeid, deD arbeid, welke hun het leven laat. De roode arbeiders hehben voor hun doel den lsten Mei gekozen, de Roomsche arbeiders gedenken op een anderen Meidag de uitvaardiging van de encycliek Rerum Novarum of Quadragesimo Anno, de Duitsche arbeiders vieren vao dit jaar voor het eerst hun Meidag op last van de regeering. Maar wie ook den arbeid, den vreujdevollen arbeid wil herdenken, op welken het leven steunt en wie vol is van levenskracht, welke een vollen wasdom belooft, die viert het feest van Mei, als het feest van de lente, het feest van de Belofte. Wie de vreugde van de Mei niet kent, is niet waard niet levens krachtig genoeg om de glorie van den zomer en den oogst van den herfst te beleven. Geen oog Dog oor meer te hebben voor de Belofte, beteekent het noodzakelijke levens- vertrouwen te hebben verloren. Stakkerds zijn ze. levensgebannenen. De omstandigheden kunnen een mensch tot den rand der vertwijfeling brengen, maar de uiterste grens er van, passeeren we door eigen wil. Het pas ontloken groen kan slap neerhangen van droogte of schrom pelen door de koude nachten, maar ontijdig vergaan doet het jonge leven bijna nooit. De koude nachten zullen straks een einde nemen en nog op tijd zullen de wolken zich ontlasten om de aarde te drenken en het jonge leven er in te laven. Dan gaat de ontwikkeling snel. o— De landman zucht wel eens en kijkt soms dagen en weken lang omhoog, zich afvragende, waar de zon nu toch blijft, of wanneer de regen eindelijk eens zal neerkomen. Hij heeft al vaak gewanhoopt in de lente, maar 't is bijna altijd weet goed uitgekomen. Wat levensvreugde is, gaat niet teloor. Dat geldt ook voor ons zelve. 't Is niet prettig om kwade tijden te moeten beleven, maar de Voor zienigheid, wier beschikkingen we uit de geschiedenis kennen, is er ons borg voor, dat alle bezoeking ten goede zal worden gekeerd en dat de teistering er slechts was en zijn zal om de loutering. Dat we er zijo, is een genadete blijven is een verdienste, zij bet een verdienste, welke op de genade moet blijven steunen. Het leven is ons gegeven, maar te blijven leven moeten we ons waard maken. Door teistering te doorstaan kunnen we onze waardigheid toonen. Daartoe is arbeid noodig, gestage arbeid, welke moeilijkheden verzet en vruchten wint. De hooge beteekenis van den ar beid kunnen we niet beter herdenken dan in Mei, de maand, waarin de natuur haar volle rechten herneemt, maar ook van haar groote sterkte, vaa den rijkdom harer levenssappen doet blijken. Het feest van Mei kunnen we alleen waardig vieren door onzen arbeidslust te sterken. Zelfs al zouden we door de tijdsomstandigheden den arbeid zeiven moeten missen. Wie straks zullen winnen en leven, dat zijn niet degenen, die tijdelijk be voorrecht zijo geweest boven anderen gelijk de planten, die in tijd van droogte IaDgs een beek of sloot groeiden, maar degenen, die hun wilskracht en levensenergie bewaar den, toen alles op den ondergang leek gericht. Waar meu bang voor was. We hebben hier vroeger al eens eenige heks- en spookgeschiedenissen verteld, maar voor en na zijn er ons toch nog enkele meer ter oore ge komen, die we thans ook bekend willen maken. Vooreerst zij dan opgemerkt, dat ons al 'n paar keer verteld is, dat er gevaarlijke beksenplaatsen geweest zijn op Weverslo, maar bijzondere gebeurtenissen hebben we daar nog nooit van vernomen. Een berucht puat was tot voor 'n 70 jaar ook nog bij de z.g. „twee varens." Dit is het kruispunt van de Eng Steeg en de Wiën, vlak bij Gitzeis moleu. Door twee „varens of hekkens, dwars over den weg, konden daar de Wiëu en de weg naar Veitum afgesloten worden, zoo dat de Ecg Steeg daa een rechte weg zonder kruising weid. Als er nu ergens 'n doode was, die door de Eng Steeg naar de Groote Kerk moest gebracht worden, dan bleven zoolang als hij boven aarde lag de twee varens gesloten om te voorkomen, dat zich op het kruispunt heksen verzamelden. Als de varens gesloten waren, was er n.l. geen kruispunt meer en werden de heksen die door de Eüg Steeg kwamen dus niet tegengehouden, terwijl die van de andere kruisstraat aan beide kanten voor het hek moes ten blijven. Om alles te voorkomen werd er zelfs bij zoo'n sterfgeval twee nachten wacht betrokken bij de varens, maar men begrijpt, wat 'n gevaarlijk baantje dat was en slechts weinigen durfden het dan ook aan. Een spookoord was er ook te Geisteren, in de z.g. „Hierenpasch." Daar dwaalden de zielen van som mige der vroegere Gelstersche Heeren rond, die geen rust konden vinden in het graf en aan de late voorbij gangers soms om gebed vroegen. Iemand, die toch eigenlijk heele- maal niet aan heksen en spooken geloofde, had daar eens 'n wondere ervaring, 't Was 'n stille nacht met 'n heldere maan toen hij daar nog, natuurlijk te voet, voorbij moest. Plotseling, op 'n hoek van het bosch ontstond 'd geweldige stormde takken zwiepten en braken krakend af, zelfs werden er boomen uit den grond geruct. Bevend van angst prevelde de ongelukkige 'n paar schietgebeden, doch toen 'teenigszins kalmer werd ging hij er op'n holletje van door. 't Mooiste was nog, dat daags daarna op de bewuste plek geen spoor van eenige stormwind te bekennen was. Interessant is nog het volgende. Zooals bekend hadden heksen wel eens de liefhebberij om bij 'n kar, als die over den weg kwam, als dertiende spaak in een der raderen te gaan fungeeren. Als 'n boer dit overkwam (dikwijls gebeurde het op bepaalde plaatsen) kon hij plotseling niet meer vooruit met z'n kar, terwijl het behekste rad gewoonlijk als 'n tol ronddraaide, 'n Honderd jaar geleden nu leefde er onder Venray een heks, die bijzonder veel plezier had in dit spelletje n.l. Crewen led Maar de boeren, die door haar las tig gevallen werden, gingen niet zoo gauw op de loop als anders dikwijls in dergelijke gevallen want ze wis ten wel, dat Crewen-Ied nogal 'ns licht genoeg bang te krijgen was. Als z'd karrad rondtolde greep de be trokken boer dan ook zonder aar zelen het houweel i) van de kar af en mepte er lukraak mee tegen de spaken, doch zoo, dat de echte spaken er niet door los raakten, doch trof hij toevallig Crewen-Ied, dan geloof maar, dat ze vertrok. Dikwijls gebeurde het nu, dat 'n boer als hij slaan wilde, plotseling hoorde „Sla niet, sla nietwant ik ben Crewen-Ied 1" Men begrijpt echter, dat de meesten zich daar weinig van aantrokken en zoo zag men dan ook herhaaldelijk Crewen- Ied met kapot geslagen beencn rond- strompelen. Van Crewen-Ied wordt verteld, dat zij 'n vrouw was, die altijd met 'n doek om 't hoofd liep, zoodat men haar gezicht niet kon zien. Aan deze eigenaardigheid zal ze waar schijnlijk haar naam van heks ook wel te danken hebben gehad. Men scheen haar ook invloed toe te kennen op het karnen. Het is bekend dat de boter zich wel eens niet afscheiden wilde en dat dan vaak gedacht werd, dat de karn ofwel het vee op stal behekst was Dikwijls werd 'n pater te hulp ge roepen om de z.g. heksen te ver drijven Hoe deze in zoon geval optraden is me niet juist bekend. Vermoedelijk zullen ze wel meestal 'n kerkelijke zegen gegeven hebben. Echter verhaalt men, dat, als de karn behekst was, de boeren van hier uit ook wel naar de paters vaa Handel trokken, waa: ze dan 'n fleschje meekregen. Toen er zoo weer eens 'n boer naar Handel was geweest werd hem bovendieu gezegd, dat bij onderweg wel iemand tegen zou komen. En wie ontmoette hij daar midden in de eenzame Peel Niemand minder dan de gevreesde Crewen-Ied 1 Meer heksenverhaaltjes over Crewen led zijn ons niet ter oore gekomen. Wellicht was het 'n eenigszins eigenaardige vrouw, die niet weinig geleden zal hebben coder de bijgeloovige afkeer die men vaj haar had. W. J. 't Houweel zat op zij van de kar en werd wel gebruikt als stelt onder de karberrie. 't Was 'n eiken stok met aan een kant 'n geduchte ijzeren verdikking, die omgebogen was en eenigszins afgeplat, zoodat het 'n soort botte hak vormde. Het ontwapeni ngs- vraagstu k De ontwapeningsconferentie is weer hervat. Ontwapening. Dinsdag zijn de werkzaamheden der Ontwapeningsconferentie te Ge- nève, na een maand onderbreking, weer hervat. Op deze conferentie rust een geweldige verantwoordelijk heid. Zij toch gaat wellicht voor een reeks van jaren over hat lot vaD Europa en de heele wereld beslissen. Wanneer we dat beweren, dan den ken we niet enkel en alleen aan de ontwapeningsconferentie, maar aan het heele complex van internationale besprekingen en conferenties, die op touw gezet zijn of worden, of Europa uit den chaos te redden. Wanter is verband tusschen Genève en Washington, waar op t oogeoblik de Engelsche premier en Herriotmet president Roosevelt besprekingen voeren over de groote wereldproble men, Daar in Washington, laat men ook de ontwapeningskwestie niet onbesproken. De besprekingen tus schen Roosevelt en Mac Donald, zoo wordt gemeld, openen de kans op succes te Genève. Echter daarin spreekt Frankrijk ook een woordje en een hartig woordje mee Vooral met het oog op de ont wikkeling van den toestand in Duitschland is dat van zeer groot belang. Duitschland toch heeft reeds op 11 December van het vorige jaar de toezegging gekregen, dat het ten aanzien der bewapening op gelijken voet met de andere mogendheden zou behandeld worden Voor Duitschland beteekent dat wij zijn ontwapend, jullie, voormalige vijanden, dienen op gelijken voet te ontwapenen, gelijk dat in het verdrag van Versailles is toegezegd. En Duitschland zal niet nalaten op deze kwestie die er ook een is van pres tige, met klem te hameren. En wat zal Frankrijk in dezen doen De ontwikkeling der gebeurtenissen in Duitschland, sinds daar op 30 Januari en meer nog na 5 Maarteen nationale revolutie zich heeft vol trokken, heeft Frankrijk in een moei lijke positie gebracht. Het optreden van de nationale regeering in Duitschland is door de Franschen met groote bezorgdheid ontvangen en al moet erkend worden, dat de uitingen van Hitier tot nu toe gematigd en zelfs vredelievend ge klonken hebben, andere verantwoor delijke ministers hebben een ander geluid doen hooren, terwijl het streven naar de aansluiting van Oostenrijk, de dreigementen aan het adres van Polen, de opzienbarende demonstraties in Sleeswijk Holstein. de min of meer uitdagende houding van S A. lieden aan de Duitsch Fransche grens en ten slotte ook het aoti-seraietisme en de brallerige wijze waarop de voortref felijkheden van het Arische (lees Duitsche ras worden uitgekraamd, redenen te over zijn om de Frauschen met zorg te vervullen. Onder die omstandigheden moet de conferentie te Genève beslissen over het plan Mac Donald, dat een belangrijke ver mindering van de bewapening beoogt! Wel heeft de conferentie unaniem besloten, dat dit plan een geschikte grondslag voor besprekingen vormt, maar Herriot heeft reeds doen weten, dat hij de veiligheidsclausules van dit plan verbeterd wil zien en dat hij hierbij boopt op een krachtige mede werking van de Ver. Staten. Daarop nu zal wel niet te rekenen zijn. Eerder verwacht men, ook in Duitschland, dat Roosevelt en Mac Donald en de Franschen met allen nadruk op zuilen wijzen, dat een werkelijke ontwapening en de ver vulling van de Duitschland gedane toezeggingen absoluut noodzakelijk is. Uit deze enkele opmerkingen ziet men reeds, dat de ontwapenings conferentie onder een somber pers pectief heropend is. En dan spraken we nog niet eens van de situatie in Amerika zelf en in het Verre Oosten, waar de toestand allerminst geschikt is om te voldoen aan de eerste voor waarde voorontwapeniDg: vertrouwen Dat onderling vertrouwen tusschen de volken moet eerst herleven en opgroeien. Daardoor hebben we ons oog gevestigd op de besprekingen in Amerika. En het schijnt, dat we daarop wel eenige hoop mogen hebben. Zoo heet het in het laatste ge meenschappelijke communiqué van Roosevelt en Mac DoDald dat „het doel inzake het onderzoeken der problemen van de economische we reldconferentie op bewonderenswaar dige wijze is gediend." Verder wordt gezegd Tot de besproken onderwerpen behoorden het wereldprijsniveau, de politiek der centrale banken, de mumstandaard, de deviezenbeper- kingen, de verbetering der zilver- positie en een aantal wereldproble men in verbaod met den handel, speciaal de vermindering der handels- beperkingen. Het sluiten van een overeenkomst betreffende bovenvermelde onder werpen blijft voor de economische wereldconferentie gereserveerd, welke waarschijulijk reeds omstreeks mid den Juni kan beginnen. Laten we hopen, dat de werkelijk heid zal beantwoordeu aan de mooie woorden der staatslieden Van hier en (laar. Spaansclie ommekeer. Wij wezen in een onzer vorige overzichten op het schamele en be droevende resultaat, dat de sociaal democraten in Spanje in twee jaren hebben bereikt. Van de beloften bij de aanvaarding der regeering, toen de monarchie was gevallen en koning Alfons was verjaagd, is bitter weinig terecht gekomen. Geen wonder, dat het volk reeds genoeg had van de sodaal-demicra- tische zegeningen. Dat heeft het getoond bij de thans gehoudeo gemeenteraadsverkiezingen, waarbij de regeeringspartijen de nederlaag hebben geleden. Zij be haalden slechts 5048 zetels tegen de oppositie 9717. Bovendien behaalden de communisten 26, de syndicalisten 58 en de partijloozen 1159 zetels, zoadat de overwinning der oppositie volkomen is. De regeering-Azana zal zich na deze nederlaag niet kun nen handhaven. Dr. Schacht naar Amerika Dat in Washington zeer belang rijke besprekingen plaats hebben blijkt ook wel uit 't feil, dat de Duitsche rijksregeering den president der rijksbank, Dr. Schacht, heeft afgevaardigd om Duitschland op deze conferentie te vertegenwoordigen. Op 5 Mei zal hij te New-York aanko men. Namens Italië zal de minister van financiën, Jung, aan de besprekingen deelnemen. De 1 Mei-viering in Duitschland. De Rijksminister voor Volksvoor lichting en propaganda, Dr. Goebbels publiceert een oproep aan het ge- heele Duitsche volk, waarin o.a. wordt gezegd De regeering van de nationale re volutie heeft den eersten Mei ge maakt tot den feestdag van den nationalen arbeid. Zij wil daarmede tot uitdrukking brengen dat het ver band tusschen het geheeie Duitsche volk en den nationalen arbeid voor zijn scheppers en dragers een ver band is dat door 't lot is gegeven In geweldige Dationale plechtig heden zal de Rijksregeering te zamen met het volk dezen feestdag vieren. De geheeie natie wordt opgeroepen daaraan werkzaam deel te nemen. Voor één dag staan de raderen stil en rusten de machines. Versiert Uw huizen en de straten van steden en dorpen met frisch groen en de Rijkskleuren. Op alle voertuigen, van welken aard ook, zal de nationale vlag wapperen, evenals op fabrieksschoorsteenen en bureaux. Geen kind zouder zwart- wit-rood of hakenkruis. Op 1 Mei zal een ontzaggelijk vuurwerk worden afgestoken op 't Tempelhofer Feld te Berlijn. De stukken vuurwerk zullen ruim 499 M. lang zijn. Ruim 50 pyrotechnici zullen het vuurwerk bedienen. Amerika houwt oorlogsschepen. De voorzitter van de vlootcom- missie uit het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden, Vinson, heeft verklaard, dat de leden van het Huis, die voorstanders zija van uit' breiding der vloot, geruststellend kuDnen zijn, daar president Roose velt in zijn programma tot steun de de werkloozen ook het op stapel zetten van een aantal schepen heeft opgenomen. Men moet niet vergeten, aldus de voorzitter van de vlootcommissie, dat er geen enkele manier is, waar door de regeering zooveel tot leni ging van de werkloosheid kan doen als door het aanbouwen van nieuwe schepen. Vinson zal aan president Roose velt voorstellen een bedrag van ongeveer 40 millioen dollar uit te trekken voor het aaabouwen van schepen, hetgeen kan geschieden binnen de bepaliugen van de vloot overeenkomst. Ja, ja, het is heel mooi uitgevon den: de werkeloosheid bestrijden door den bouw vaa oorlogsschepen. Men zou het ook kunnen doen door heele dorpen in brand te steken, om werk te krijgen in de bouwvakken. Ingezonden. Buiten verantwoordelijkheid der Redactie. H Hartbeeld. Mijnheer de Redacteur. Ik ben een mensch van den ouden stempel, en ik heb het niet op al die nieuwigheden, ook niet met de bidderij. Zoo voelde ik, eerlijk gezegd, in 't begin ook niet veel voor die nieuwer wetsche mode van een H. Hartstand- beeld. Maar toen 't er stond en de pastoor de eigenlijke beteekenis ver klaard had, vond ik 't toch schoon; en ik zou het nu niet graag meer missen. Maar wat me nu verschrikkelijk tegenvalt, is, dat het geheel er zoo belabberd bijstaat. (Neem me niet kwalijk. Meneer de Redacteur, maar ik zeg het net gelijk ik het meen). Overal zien we jong, frisch groen, prachtige bloemen de plantsoentjes van de gemeente zien er fleurig en blij uit, en daar bij het H. Hartbeeld is 't gewoonweg treurig; de oude, verlepte bloemen en blaren van het vorig jaar liggen er nóg te rotten. Is dat nu passend voor een zoo ver heven iets, is dat nu iets, waarop het dorp met recht zoo grootsch was, is dat nu de verfraaiing van Venray? Toen 'k met iemand over den desolaten toestand sprak, zei die me, dat de paters er voor moesten zorgen; maar daar geloof ik niets van wat zouden de paters er mee te maken hebben I 'n Ander zei me, dat de parochie d'r eigenlijk voor zou moeten zorgen, maar dat het beeld nog altijd niet „officieel" is overgedragen. 'n Derde zei me, dat er wel mooie palmen en andere groene planten voor bestemd zijn maar dat die nog altijd bewaard worden bij de „Eeuwige Lente", waar ze waarschijnlijk be waard worden voor den tijd dat er geen bloemen meer zijn het najaar. Wat er van zij en wie er voor moet zorgen, kan me allemaal niets schelen, maar zoo is het treurig. Met beleefden dank, DRIEK. VENRAY, 29 April 1933. Kosteloozc weggeldkaarten voor Noord-Brabant worden afgegeven in Hotel „De Zwaan" te Venray op Zaterdag 29 April 1933 voor liet dorp Venray op Maandag en Woensdag 1 en 3 Mei e.k. voor de gehuchten, telkens van 21 uur namiddag. VERGUNNING. Vergunning afbranden heide. Burgemeester en Wethouders van Venray brengen ter voldoening aan het bepaalde bij artikel 5 van het Reglement op het branden van veen- en heidegronden in Limburg, opge nomen in Provinciaalblad 14 van 1859, ter openbare kennis, dat aan J. H. Lamers, landbouwer wonende te Venray-Ysselsteyn I 79, vergunning is verleend voor het afbranden van een perceel heigrond, kadastraal be kend gemeente Venray-Ysselsteyn Sectie H. Nr. 2023, op een dag vallende tusschen 1 Mei en 6 Meia.s. Venray, 22 April 1933. Burgemeester en Wethouders voorn. O. VAN DE LOO De Secretaris, VAN HAAREN. PAROCHIE-ZANGLES. A.s. Dinsdag is het de le Dinsdag der maanddus zou het volgens afspraak eigenlik zangles moeten zijo. Wijl echter de laatste zangles nog betrekkelik kort geleden is, en ook omdat in de volgende vergadering der H. Familie (14 Mei) eerst nog apart zal gerepeteerd worden, ver valt dit keer de zangles, en zal dus de eerst-komende parochiale zang-oefening zijn op Dinsdag 1- Juni. Brengt Zondag allen trouw uw zangboekje mee en zingt allen inee. Op de Woensdag alhier ge houden veemarkt waren aangevoerd: Dragend vee 46; Vet vee 39; Gust vee 28 Kalveren 4 Biggen 103. Handel levendig, prijzen iets hooger. Gust vee van f 70 tot f 120. Dragend vee van f 160 tot f 210. Vet vee 25 tot 28 cent. Biggen van f 8 tot f 12. 40-jarig bestaan. Op 1 Mei a.s. hoopt onze oud dorpsgenoot, de Heer Biesmans, de dag te herdenken, waarop hij in Den Haag zijn thans overbekende zaak in de Wagenstraat 88 vestigde. Dat deze dag voor hem niet onop gemerkt zal voorbijgaan spreekt vanzelf. Daar uit alle deelen des lands hem blijken van sympathie zullen bereiken, zal Venray als van zelf sprekend hierbij niet achterblijven. Wij wenschen den jubilaris en zijn gezin nog vele jaren van welvaart in hun zaken. Zangersavond. Maandag j.l. had te Leunen een zangavond plaats in het Patronaats gebouw. De opening had om 8 uur plaats door de voorzitter Rector Kessels, die allen 'n hartelijk welkom toeriep. In 't bijzonder de geestelijken uit de diverse dorpen. Achtereenvolgens werden door alle koren een 2-tal gezangen uitgevoerd uit 't Vesperale. Hierna besteeg Dr. Eliseus O.F.M. 't podium en wenschte de koren geluk met hun geleverde prestaties, 't Is 'n verheugend feit, dat telkens beterschap te constateeren is in de uitvoering van de Gregoriaansche zang. Hierna werden onder leiding van Dr. Eliseus O.F.M. de vespers inge oefend en de completen. Alles in verband met de a.s. Liturgische Dag. Op dien dag zal 'n potificale Hoog mis worden opgedragen waarbij de koren gezamenlijk met 't volk de gezangen zullen uitgevoerd worden in den namiddag de completen en

Peel en Maas | 1933 | | pagina 1