Loop der bevolking over 1930 in ds gemeente Venray. ontwikkeling. JACfONOft Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. (manufacturen (YOORDEEUGSf/) «MANUFACTUREN» i BLIJKEN 1 TOCH HET (YQQRDEELIGSm Accountantskantoor H. OKHUYSEN Venlo InrlcB§hó^dêirvanren' flRe Administraties. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Politieke Encycliek óver het Christelijk Huwelijk. Buitenl. nieuws Volksontwikkeling Luxorgebouw Venray Provinciaal Nieuws ZATERDAG 17 J/iNUARl 1931 Twee en Vijftigste Jaargang No. 3 BLIJKEN TOCH HET PEEL EN MAA PRIJS DER ADVERTENTIEN: 1—8 regels 60 cent, elke regel meer 7'i ct. bij abonnement lagere tarieven. Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF VENR1Y Telefoon 51 GIRO 150652 ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ctper post 75 cent voor het buitenland f 1.05 bij vooruitbetaling, afzondert, nummers 5 cent Tel. 1132 BELASTINGADVIEZEN Tel. 1132 Bevolking op 31 Dec. 1929 Vermeerdering door geboorte Vermeerdering door vestiging 6160 5977 1-2137 169 149 318 468 543 1011 637 692 1329 82 77 159 510 445 955 592 522 1114 6205 6147 12352 Totale vermeerdering Vermindering door sterfte Vermindering door vertrek Totale vermindering Bevolking op 31 Dec. 1930 Het totaal cijfer van 12352 kan uit den aard der zaak eenige wijziging behoeven, zoodra de uitslag der gehouden algemeene volkstelling be kend is. 13 kinderen werden als levenloos aangegeven. Het aantal voltrokken huwelijken beJroeg 76. Van de 159 overledenen behoorden er 59 tot de bevolking der krank zinnigengestichten en wel 29 tot het St. Servatlusgesticht en 30 tot het St. Annagesticht. (deze cijfers zijn in verhouding tot vorige jaren laag in 1929 b.v. waren ze resp. 55 en 54 in 1928 38 en 46). Eene vergelijking der cijfers met die van het vorig jaar doet ons zien, dat het aantal levend-geboorten vrijwel constant is gebleven (318 in 1930 tegen 317 in 1929), terwijl echter het aantal doodgeboren kinderen slechts 13 is geweest tegen 19 in 1929. Zeer gunstig is voorts het sterftecijfer over 1930 (slechts 159, tegen 217 in 1929), zoo gunstig zelfs, dat wij de laatste 25 jaren nog slechts tweemaal, n.l. in 1908 en 1912 een lager sterftecijfer hebben gehad. Als daarbij wordt in aanmerking genomen, dat het zielental der gemeente buiten de gestichten sindsdien, dus in de laatste 25 jaren, geleidelijk is toegenomen met nage noeg 4000, dan wordt het sterftecijfer overl930 zoo buitengewoon laag. dat veilig mag worden aangenomen, dat Venray naar verhouding wel licht nog nooit een lager sterftecijfer heeft gehad. Het aantal huwelijken is gebleven in de lijn van geleidelijke stijging, welke de laatste paar jaren viel te constateeren, dit jaar is die stijging zelfs aanmerkelijk geweest. Met deze 76 huwelijken (tegen 62 in 1929) zijn wij thans vrijwel wederom het normale cijfer in Nederland (ruim 8 per 1000), genaderd (de gestichtsbevolking dient hier uitteraard buiten beschouwing te worden gelaten). Het cijfer van 76 is in Venray nog slechts éénmaal bereikt en overtroffen, n.l. in 1920, toen er niet minder dan 89 huwelijken werden gesloten. Zoowel vóór als na 1920 bleef het echter steeds beneden de 70, meestal vrij belangrijk daar-beneden in 1926 daalde het tot 40, in 1927 zelfs tot 37. De geheele bevolkingsaanwas van 215 zielen (tegen 164 in 1929) is weliswaar niet hoog, doch steekt, ook naar verhouding, toch nog zeer gunstig af legen de meeste plattelandsgemeenten in Limburg en Noord- Brabant, waar de mijn- en industrie-centra zoo velen van het platteland naar zich trekken. Verzamellijsten, verkla ringen der candidaten, groslijsten, adviseerend college, politiek advies, stemming. De eerste gewichtige periode van de verkiezing voor de Provinciale Staten van Limburg is in onzen Kath. Kiezersbond achter den rug. Aan de katholieke kiezers is de gelegenheid gegeven om zich uit te spreken over de personen, welke ze aangewezen wenschen te zien als candidaten voor Provinciale Staten. Op 15 Januari te middernacht werd de termijn daarvoor gesloten. De kringbesturen zijn thans in het bezit van hun namen en de lijsten daarvan zullen weldra bekend wor den gemaakt. Op Dinsdag 20 Jan. a.s. zullen de kringbesturen in de acht Limburgsche Statenkieskringen bijeen komen om deze verzamellijsten op te maken. Weldra moet de tweede gewich tige handeling van de leden der Kath. Kiesvereenigmgen volgen de stemming over de candidaten, ter vaststelling van de definitieve can- didatenlijst. Voordat deze kan plaats hebben, is er nog eenige voorbereiding noodig. Op de eerste plaats dient het bestuur van den kieskring zich te vergewis sen of al die door kiesvereenigingen of groepen van leden aangewezen personen ook inderdaad een candi datuur wenschen. Dat is niet altijd het geval. En we moeten voorkomen dat de leden onzer kiesvereeniging vergeefsch werk gaan doen. Van de candidaten wordt derhalve een schriftelijke verklaring gevraagd, dat ze een candidatuur voor het lidmaat schap van Prov. Staten aanvaarden. Doen ze dit, dan hebben ze tege lijk eenige voorwaarden te aanvaar den, welke voor onze katholieke kiezersorganisatie even zoovele voorzorgsmaatregelen zijn, waardoor ze zich tracht te vrijwaren tegen een ongewenschten loop der verkiezing in haar midden en aan de officieele stembus. Van de aangewezen candidaten wordt daarom mede een verklaring gevraagd, dat ze genoegen nemen met de plaats, weike ze na de stem ming volgens de bepalingen van het reglement op de officieele lijst zullen icDemen, geen candidatuur aanvaar den buiten de organisatie der Kath. Staatspartij en zich verbinden een benoeming niet te aanvaarden, indien ze bij de officieele stemming door voorkeurstemmen zouden worden gekozen. Deze voorwaarden zijn eigenlijk vanzelfsprekend. De candidaten die nen zich te onderwerpen aan de uitspraak van de organisatie. Deze kan niet gedoogen, dat daaraan wordt getornd. Liet ze dit wel toe, dan ware elke organisatie we!d'a onmogelijk. Wanneer de termijn voor de inzending dezer verklaringen zal verstreken zijn, hebben we dus een lijst van candidaten, waar houvast aan is. De candidaten aanvaarden de candidatuur en de Kath. Kiezers- bond aanvaardt de candidaten. De vergadering, waarin de defini tieve groslijst zal worden vastgesteld, wordt in alle kieskringen gehouden op Zondag 1 Februari a.s. Hierna zal het Politiek Advies gegeven worden, het veel besproken, veel becritiseerde, maar even naar stig verdedigde Politiek Advies. Om de vier jaar wordt er een min of meer hevige aanval op gedaan, maar om de vier jaren blijft het ook met ferme meerderheid gehandhaafd. Ook de laatste bondsvergadering we hebben het onlangs gezien wilde van het Politiek Advies geen afstand doen. We hebben toen uiteengezet, dat een groot aantal kiezers een politiek advies noodig heeft en dat zeer velen zulk een advies verlangen. Geeft de organisatie het niet, dan komt het van andere minder onbaatzuchtige minder objectieve zijde. Het veiligste is derhalve dat de organisa tie het zelf doet. Ze heeft dit Politiek Advies van de noodige waarborgen omgeven. Het Adviseerend College is samen gesteld uit het Bondsbestuur en twee afgevaardigden van elk der acht Statenkieskringen, bij de keuze waar van het college zoo veelzijdig moge lijk moet worden samengesteld, terwijl de invloed der candidaten wordt buitengesloten door hun niet- verkiesbaarheid als lid van dit college. De vergadering van het Advi seerend College voor het vaststellen van het Politiek Advies zal gehouden worden daag3 na de vaststelling van de groslijsten, dus op Maandag 2 Februari. Na deze vergadering kan het stem biljet der organisatie derhalve defini tief worden vastgesteld. Daarna zullen de kiezers, hier de leden der Kath. Kiesvereenigingen weer aan het woord komen. De stemming ter vaststelling van de candidatenlijst is bepaald op Zondag 22 Februari. Ziedaar de gang van zaken der candidaatstelling in onze katholieke kiezersorganisatie, om aan de Kath. Staatspartij degelijke candidatenlijsten te waarborgen, te plaatsen tegenover de keur van andere partijen, als straks rondom de officieele stembus het groote politieke touraooi weer ge streden zal worden. Men onderschatte niet het gewicht van deze verkiezing, maar werke er toe mee dat onze Kath. Kiesvereeni gingen werk leveren, zoo volmaakt mogelijk als menrchenwerk kan zijn. ROELAND. In „de Tijd" vinden wij de vol gende korte weergave van den in houd der encycliek over het Christelijk Huwelijk. welke door Z. H. den Paus in Zijne jongste Kerstallocutie werd aangekondigd. De Encycliek is gedateerd 31 December 1930; zij beslaat achttien kolom druks in de „Osservatore Romano", en van aan met de woor den „Casti Connubii." De inleidende beschouwing houdt zich bezig met de moderne opvat tingen van het huwelijk en de daar uit voortvloeiende ontwrichting der huisgezinnen en van de maatschappij. Z. H. de Paus brengt daarom in herinnering, dat het huwelijk een Goddelijke instelling en een Sacra ment is. Tegen de heiligheid dezer instelling wordt door de heden- daagsche menschheid zwaar gezon digd, niet alleen door de minachtende wijze, waarop men er over spreekt, doch ook doordat men het huwelijk tot een voorwerp van bespotting maakt, zoowel in tooneelstukken en films, als in de dagbladen en de romans; men schijnt aldus in het gewone leven te vergeten dat er huwelijksplichten zijn te vervullen. Wijl de propaganda voor deze verderfelijke opvatting ook wordt gevoerd onder de geloovigen, acht de H. Vader het nocdzakelijk thans Zijn stem te verheffen, teneinde de heiligheid van het huwelijk tegen al de aanvallen te verdedigen, de valschheid der verkondigde begrippen aan te toonen en de middelen aan te geven, waardoor het huwelijk weer kan worden teruggebracht tot zijn verheven roeping voor de ge zinnen, de volkeren en het geheele menschelijke geslacht. Behalve de reeds genoemde in leiding bestaat de Encycliek uit drie deelen. In het eerste zet de H. Vader uiteen de leer der Kerk ea der Vaders over den christelijken echt. Meer bijzonder worden nagegaan de noodzakelijkheid van den huwelijks trouw, de eenheid van den huwelijks band, de verplichtingen tegenover de nakomelingschap, met name de op voeding der kinderen. In het tweede deel beschouwt Z.H. de Paus de weldaden van het christe lijk huwelijk en veroordeelt tegelijk de moderne theorieën over de ge oorloofdheid van het geslachtelijk verkeer buiten den echt, het z.g. huwelijk in kameraadschap en soort gelijke opvattingen, waardoor de huizen en de landen worden ontvolkt. Krachtig richt de H. Vader zich tegen het misbruiken van het huwelijk door het toelaatbaarstellen der z.g. geboortecontrole, en verwerpt als in strijd met de wet Gods en als tegen natuurlijk iedere onmiddellijke ver nietiging van het komende leven. Nooit kunnen omstandigheden van gezondheid of maatschappelijken welstand, het toepassen van dergelijke practijken geoorloofd maken, noch als verontschuldiging, daarvoor wor den aangevoerd. Niet minder» duidelijk veroordeelt de Paus het ij veren voor wettelijken doodslag, op onschuldige schepsels. Achtereenvolgens worden nage gaan en richten de waarschuwingen zich tegen het verwereldlijken van het huwelijk, het onrechtmatig en lichtvaardig sluiten van gemengde huwelijken en de pogingen om de echtscheidingsprocedure in de wet gevingen te vergemakkelijken. Ik het bijzonder wijst de Encycliek op de ingrijpende gevolgen der echt scheiding voor het gezin en de geheele menschelijke samenleving. De H. Vader zegt als het ware te hooren aldus begint het derde deel hoe de geloovigen door dit nieuwe heidendom verschrikt angstig vragen wat zij tegen dit alles moeten doen. Als eerste antwoord diene dan, dat men terugkeere tot God. dat men zijn hartstochten leere bestrijden, zijn hulp en steun zoeke in een god vruchtig en volhardend gebed, en dat men nederig gevolg geve aan den roepstem der Kerk. Verder is het noodzakelijk dat de gehuwden de leer der Kerk over de plichten van het huwelijk kennen en dat jonge lieden, zich in overleg met hun ouders, en luisterend naar hun raadgevingen, op het huwelijk ter dege voorbereiden. Daartoe is het evenzeer noodzakelijk dat dezulken ook rekening houden met de stoffelijke belangen, welke immers voor het huwelijk en gezinsleven van groote beteekenis zijn. De Paus brengt den bevoegden overheden in herinnering, dat op hen de verplichting rust het huwe lijksleven te verlichten, door een betere regeling der economische ver houdingen, welke niet op de laatste plaats schuld dragen aan de ont wrichting van het gezinsleven. Ook de arbeiders en de met aardsche goederen minder bedeelden hebben recht op het huwelijk, het gezinsleven en het vormen v&n nakomeling schap. In dit verband spreekt Z. H. de Paus den wenschen uit, dat de burgerlijke overheid ook inzake de huwelijkswetgeving zal samenwerken met de Kerk. Immers de reinheid van zeden en het doen eerbiedigen van de heiligheid van het huwelijk, komt niet alleen de echtelijke ge meenschap en de Kerk, maar ook den Staat ten goede. Als voorbeeld van een richtige samenwerking in dezen wijst de H. Vader op het onlangs gesloten Concordaat tusschen het Vaticaan en Italië. Uit het feit. dat dit verdrag tot stand kwam blijkt wel hoe goed Kerk en Staat elkaar van dienst kunnen zijn, en hoe zij te zamen het verder verval van het huwelijk kunnen tegengaan. De wereldzendbrief wordt besloten met den wensch, dat de Pauselijke oproep om de eeuwige wetten te gedenken en de heiligheid van het huwelijk te eerbiedigen, een zoo wijd en groot mogelijke verspreiding vinde onder de christelijke volkeren. De Volkenbond en de landbouw crisis. De oorzaken der crisis. Rationaliseering van den afzet. De rapporten der landbouwdes kundigen die dezer dagen te Genève besprekingen houden, zijn door het secretariaat-generaal van den Volken bond tot een gezamenlyk overzicht van de wereldcrisis op landbouwgebied verkerkt. Daarin wordt o.m. het volgende gezegd De voornaamste oorzaak van de crisis is de zich steeds verder ont wikkelende mechanisatie van de landbouw bedrijven en voorts de ontwrichting, welke door den wereldoorlog teweeg is gebracht. Ook is er geen twijfel of de verbetering vaa productie- en distributie-methoden heefl het land bouwprobleem nog ingewikkelder gemaakt. De oorlog heeft ten gevolge ge had, dat do overzcesche landen hun productie hebben opgevoerd. Na den oorlog nam het streven naar autonomie op landbouwgebied en protectionisme de overhand. Over het algemeen heeft de landbouw onder dit streven te lijden gehad. Vaak toch deed zich tevens een stijging in de prijzen der afgewerkte producten voor. Ook de schomme lingen in de koopkracht van het goud, de inflatie en de deflatie, heb ben het hare tot de crisis op het gebied van den landbouw bijgedragen. De voornaamste moeilijkheden schuilen in en de wanverhouding tusschon verkoop- en productieprijs. Het meerendeel der lacdbouw- producten heeft niet eens het prijs niveau van voor den oorlog bereikt. Sinds 1929 zijn de prijzen scherp gedaald Deze daling was grooter dan de prijsverlaging in den klein handel en in de nevenbedrijven. De aanmerkelijke schade, welke de reeds op zichzelf beschouwde lage prijzen Bertels. „Kunstlcorrei" bevalt mij bij uitstek. De WJ Leghorns zien'er uitstekend uit en leggen de 20. waarvan^H aan den 2en leg ^zijn, 10-13 eieren per dag, dit is een waarde van UI .20, f 1.57^. Ze eten per ^dag voor. 27"*cent^KunstlcorreL' ^Den Haag.» 26-11 -'30' A. Nederhol Taan v.' Meerdervoorf|139 De praktijk blijft spreken B e r t e I s*'.. Kunst kor rel" voldoet bijTiitstek. Mijn kippen konden eerst niet aan den leg komen; na gebruik van* 2 weken Bertels' *„Kunstkorrel" zijn reeds 19 aan den leg van 30 stuks/waarvan 4 kippen in 16 dagen 51 eieren legden.' waarvan sommigen reeds 65 gr.wegen alles' gecontroleerd op vainest contróle I A'dam, 29-11-*30.! Floraweg 32..W. J.Beurts Mijn 87, jonge W. Leghorns leden aan been- zwakteiY Op aanraden van den dierenarts werd het ochtendvoeder en graan vervangen door Bertels' Kunstkorrel; de dieren genazen spoedig en leggen nu 66 en 67 eieren per dag. Amstelveen, 1-12-'30 H. Blommestein Waar niet verkrijgbaar, proef 5 Kilo i 1.20, postwissel Octr. 10 Staten. Let op Loodje en Label, er zijn namaaksels BERTELS' OLIEFABRIEKEN N.V. afd. Kunstkorrei. A'dam den landbouwerTveroorzaken, wordt door de voortdurende prysschomme- 1 in ge n nog vergroot. Deze schommelingen zijn veel sterker dan voor den oorlog. De prijzen, welke de landbouwer voor zijn producten maakt, staan niet in verhouding tot de productie kosten, welke voortdurend gestegen zijn. De loonen vormen een steeds zwaarder drukkende belasting, hoe wel de loonen der arbeiders in den landbouw niet hetzelfde peil hebben bereikt als die in de industrie en den arbeiders slechts een karig be staan verschaffen. Het aandeel der loonen in de productiekosten varieert tusschen de 40 en 60 procent. In Duitschland wordt de toestand nog erger door de schulden van den landbouw, welke in totaal op 12 milliard murk worden geschat. De crisis wordt voorts gekenmerkt door een wanver houding tusschen de opbrengst van de landbouwproducten en de prijzen, welke de landbouwer voor zjjn werktuigen moet betalen. In tegenstelling met de industrie, beschikt de landbouw niet over een organisatie tot regeling van de productie. De meeste deskundigen zijn van meening, dat verlichting in de crisis teweeg kan worden gebracht, wan neer voor den landbouw organisatie vormen in het leven wordeD geroe pen, zooals b.v. betere verkoopsorganisaties. Het frappanste gevolg van den oorlog op dit gebied is, dat de klein- verkoopprijs soms tweemaal zoo hoog is als de prijs, dien de land bouwer ontvangt. Volgens de meening der deskun digen moet het grootste belang worden gehecht aan een rationalisatie van den afzet door de producenten. Daarbij is de medewerking van den staat noodig, die zich o.m. moest uitstrekken tot een prijsbepaling in overleg met den landbouw. Men denkt aan de invoe ring van graanpools, graanmonopolies en aan de internationale uitbreiding van deze en dergelijke organisaties. Ondanks het bar slechte weer had zich op Maandag 12 Januari toch een talrijk publiek in het Luxorge bouw vereenigd toen oud-minister Bongaerts de zaal betrad. Heel gemoedelijk causeerde de Heer Bongaerts over de plannen ter ontsluiting van de Peel. We moeten erkennen, dat wij een veel ruimeren kijk hebben verkregen op deze voor ons zoo belangrijke kwestie. Ongemerkt liet hij ons zelf de conclusie trekken, dat er toch heel wat meer kwam kijken dan dat wij zoo oppervlakkig zouden denken. Uit heel de rede voelde men de sympathie die Ir. Bongaerts voor onze streek heeft, die tenslotte cul mineerde in de belofte om zijn in vloed als lid van de Tweede Kamer, als oud-minister van Waterstaat aan te wenden om in ons Peel en Maas gebied zulke verkeerswegen te water en te land aan te leggen, die zonder twijfel de bloei van onze geboorte streek zullen bevorderen op industrieel en landbouwgebied. Een dankbaar applaus bewees wederkeerig de sympathie voor onzen knappen afgevaardigde der Tweede Kamer. Door een drietal Heeren werd van de aangeboden gelegenheid tot vragen stellen, gebruik gemaakt. Een dezer vragen deed den Heer Bongaerts nog een heele tijd spreken over de groote toekomst die onze Maas wacht en daardoor mede heel Lim burg. De groote zeeschepen uit de zuidelijke landen, uit Indië komen met hun rijke vrachten naar onze havens, waar de goederen dan over geladen worden in groote rivier schepen om ze per water en dus goedkooper te brengen tot in het hartje van Midden-Europa. Indië is voor ons land een rijke bron van inkomsten en een groot afzetgebied voor onze industrie. Wanneer in Britsch-Indië de nationalistische beweging van Ghandi veld wint en de Engelsche overheer- sching afschudt, dan is de tijd ook niet ver meer dat Holland aan hare eigen industrie niet meer een voor haar producten noodzakelijk afzet gebied kan bezorgen, maar ook dat de rijke bron van inkomsten uit de cultures voor en na zal opdrogen. Wij zijn juist „die steinreiche Hol lander geworden door Indië. Aalmoezenier Roncken zal op Maandag 26 Januari onze eerst vol gende ontwikkelingsavond daarover houden. We kennen den Aalmoezenier reeds van verleden jaar toen hij zoo magnifique gesproken heeft over Rusland en alle toehoorders geheel onder den indruk huiswaarts deed gaan. Thans zal het niet minder zijn nu het onderwerp luidt „Ghandi en de Britsche Imperiale Politiek". VENRAY. 17 Januari 1931. Broeder S. Potten 0 F.M f Volgens telegrafisch bericht is in de Missie van Brazilië overleden de Eerw. Broeder Sebastianus Potten O.F.M. (In wereld Jean Potten, ge boren te Venray in 1885 en sinds 1929 in de Missie van Brazilië werkzaam). Opbrengst WeldadigheidszegcU voor 'i misdeelde kind. Door bemiddeling van de St. Vin- centius-vereeniging werden te Ven ray verkocht 3523 zegels a 3 cent f 105.69 1825 a 8 f 146— 2742 a 10 f 274.20 280 a 16 f 41.80 Totaal 8370 zegels f 570.69 Operatrein naar Dusseldorf. Ons wordt medegedeeld: Op Zaterdag 7 Februari a.s. zal bij voldoende deelname een opera- trein naar Dusseldorf loopen en wel ter gelegenheid van een gastvoor- stelling van Rich. Wagner's groote Opera „Lohengrin" in het groote „Opemhaus" te Dusseldorf. Deze trein vertrekt te Arnhem en stopt te Nijmegen, Boxmeer, Venray en Ven lo. De tijden van vertrek en aankomst zijn zoodanig gesteld dat voor de opvoering nog gelegenheid bestaat Dusseldorf kort te bezichtigen en na de opvoering desgewenscht den inwendigen mensch te versterken. De prijzen der kaarten zijn sterk gereduceerd, meer dan 59; zoa-

Peel en Maas | 1931 | | pagina 1