FRIESCHE HEERENBAAI
Purol er op
Transpireerende Voeten
De Kippenhouderij op
het platteland
De aflevering van ons
fruit.
Een nieuw element in de
paardenfokkerij
Zomersproeten -
SprutoL
Qemengde Berichten.
Hl VOOR FIJNPROEVERS
Daar rinkelt op eens de electrische
bel der buitendeur en, daar de trouwe
huiahoudsler reeds ter ruste is gegaan,
staat de pastoor op en vraagt, wie daar
wacht... Het was een heer, die den
pastoor kwam vragen naar een sterven
de in de Alexanderstrasse No. 315 te
willen komen... De pastoor dacht een
oogenblik na en, toen hij opzag om
verder te vragen, was de bode reeds
verdwenen
•Alexanderstrasse 315", vraagt de
pastoor zich zeiven af: »wie mag dat
zijn?"... Hij kent de zieken zijner
parochie en bijna eiken dag gaat hij
de naamlijst af. Misschien een vreem
deling, die plotseling een ongeluk heeft
gekregen... Wat ziet men niet eiken
dag in een grootstad gebeuren!"
Hij neemt mantel en hoed, haalt H.
Olie en begeeft zich dan naar den
koster, die naast hem woont, met het
verzoek hem op dezen nachtelijken
gang te willen vergezellen. De straten
zijn verlaten slechts nu en dan ijlt
in de nachtelijke schemering hun een
gestalte voorbij. De koude is merkbaar
minder; de lucht is bewolkt en sneeuw
schijnt in aantocht te zijn.
De koster geeft aan den pastoor zijn
twijfel te kennen. Zou er geen vergis
sing of mogelijk misleiding in het spel
zijn Hij kent in heel de Alexander
strasse niemand, die zwaar ziek is.
Daar staan zij voor no. 315, een
deftige woning. De koster belt aan en
reeds spoedig verschijni in de deur
een waardige hesr, die wel de huisheer
zelf schijnt te wezen. Hij toont zich
verbaasd over het bezoek van een
priester, vooral op dit lat8 uur. De
pastoor geeft hom verklaringeen
persoon was voor een kwartier bij hem
komen aanbellen en had hem verzocht
een stervende te komen bijstaan in
315 der Alexanderstrasse.
»Er moet een misverstand zijn
hernam de heer heel beleefd. >Wel is
mijne vrouw een weinig ziek, maar
aan stsrven denkt zij nog niet Daaren
boven zijn wij beiden Lutheraan."
•Zonderbaar, bijna niet verklaarbaar.
Doch mag ik mevrouw misschien
even groeten Zieken verlangen dikwijls
naar bezoek."
Zoo sprak de pastoorhoe hij er toe
bad kunnen komen tot een volstreat
onbekenden Protestant zoo te spreken,
kon hij later zich zeiven niet verklaren.
Zijn woord viel echter in de beste
aarde en de huisheer antwoorddej>Js,
een bezoek is de zieke gewoonlijk
aangenaam. Wil u mij dus volgen,
mijnheer pastoor
Deze was echter, terwijl hij zijn
geleider over den zachlen looper der
trap volgde niet zonder zorg omtrent
den indruk, welken de verschijning
van den katholieken priester op de
zieke dame van protestantschen gods
dienst zou maken.
Die indruk was buitengewoon, maar
geheel anders dan hij had durven
denken. Nauwelijks had hij den voel
over den dorpel gezet en kon de zieke
bij de zachte schemering aan den
langen toog den katholieken priester
erkennen, of zij riep hem met uit
bundige blijdschap toe »Een katholiek
priester! God zij dank! Jarenlang heb
ik er naar verlangd."
De man en de pastoor keken elkander
met de grootste verwondering aan, doch
zij behoefden niet lang naar de oplos
sing van het raadsel te zoeken, want
de zieke dame begon te verhalen Het
oogenblik, waarnaar ik zoo verlangd
heb, is nu daar en ik wil de genade
door den Hemel mij geboden niet laten
voorbijgaan. Mijn man heeft mij altoos
innig bemind en onze kinderloosheid
beeft ons nog inniger aan elkander
verbonden. Daarom vertrouw ik, dat hij
mijn wensch thans niet zal afwijzen
Eene zaak h6b ik hem nooit willen
zeggen uit vrees hem leed te zullen
doen en in de vaste hoop, dat O. L
Heer deze zaak wel zou regelen.
»Zooals u weet, pastoor, zijn wij
beiden protestant Toch heb ik van den
tijd af, dat ik zelfstandig kon gaan
denken en oordeelen, neiging gevoeld
om katholiek te worden hoe die neiging
in mij is ontstaan, kan ik niet verklaren
Eerst uit nieuwsgierigheid, later uit
een innerlijken aandrang beter de
waarheden op mijn zaligheid betrek
king hebbende te kennen, heb ik
allerlei katholieke boeken gelezen. Zoo
lang ik weet, heb ik eiken avond voor
het slapen gebeden wat moeder, die
toch ook protestant was, ons heeft ge
leerd en met ons bad tot de heilige
maagd en martelares Barbara, opdat
zij ons mocht ter hulp komen in het
uur van sterven. Ik geloof zeker, dat
die kleine oefening zorgvuldig en vol
hardend verricht die Heilige heeft be
wogen om van God voor mij de
genade te verkrijgen niet uit dit leven
te scheiden zonder van te voren in de
Katholieke Kerk te zijn opgenomen.
Nooit heb ik iemand, ook mijn man
niet, dit verlangen meegedeeld en
daarom moet de vreemdeling, die u
heeft geroepen, door O. L Heer tot u
zijn gezonden".
Haar man en de pastoor hoorden
met belangstelling en verbazing deze
mededeelingen, welke de zieke hun
met den grootsten eenvoud en volmaakte
kalmte deed.
Eenige oogenblikken van stilte volg
den. De zieke verbrak haar het eerst:
•De Heilige door mij aangeroepen,
heeft mij willen waarschuwen, dat mijn
uur gekomen is, en de gelegenheid
verworven om mijn voornemen uit te
voeren. Ik ben er zeker van, dat mijn
man, die steeds mijn wenschen heeft
voorkomen, thans mijn verzoek niet
zal afwijzen. Pastoor, neem mij dus in
de Katholieke Kerk op".
De man verzette zich votstrekt niet
tegen de vervulling van den harte
wensch zijner zieke echtgenoote. De
pastoor vond haar meer dan voldoende
in de Katholieke geloofsleer onder
wezen en nam haar nog dien eigen
nacht in de Roomsche Kerk op.
Het was reeds tegen den morgen, eer
de pastoor met zijn gezel huiswaarts
keerden. Innige vreugde doorstroomde
zijne ziel, nu hij zoo zichtbaar de
bedienaar had mogen zijn van Gods
buitengewone barmhartigheid. Hij kon
God niet genoeg danken.
Hij spoedde zich voort over de witte
sneeuw, welke ondertusschen was gaan
vallen. Blank was het kleed, waarin
de sneeuw alles had gehuld, een beeld
van de ziel der kranke, nadat het
heilig doopwater haar gereinigd had
van de smetten des levens.
De vermoeienis van den nacht kon
den pastoor niet weerhouden in den
loop van den dag nog eens naar de
zieke te gaan zien. De heer des huizes
ontving hem ook dit maal vriendelijk
en voorkomend en deelde hem mede,
hoe zijne vrouw, kort na hei vertrek
des priesters vrij onverwacht, maar
kalm en met groote gelatenheid was
gestorven.
Zij had waarlijk nog in het laatste
uur de waarheid in het leven gevonden
en andere transpireerende üchaams
deelen moet men behandelen met
Purolpoeder, als zijnde het meest
afdoende middel daarvoor.
Purol-Voet, Toilet- en Kinderpoeder ir.
Bussen van 60 ct. en 1 gld. Bij Apoth.
en Drogisten.
Dit moet Uw eerste gedachte zijn bij
Brand-en Snijwonden,Ontvellingen
en allerlei Huidverwondingen
Het verzacht en geneest
V. d. Pla88ohe, die daarin tegelijk een
beantwoording van zijn vraag ziet.
Gaan de kweekers daartoe over, en ons
fruit is het waard dan zal ons fruit
een geweldige concurrent kunnen
worden van 't Buitenlandsche, doordat
het vooral veel smakelijker is dan dat
door
JOS. BOSHOUWERS te LENT.
Eieren verzorgen.
Wij bedoelen nu geen broedeieren,
doch comsumplie-eieren. De moeilijke
tijd om ze te verzorgen, is weer aan
gebroken. De heele dagen toch doen
een ei licht minderwaardig worden,
als men niet op z'n quivive is.
Er gaan, Goddank, millioenen en
millioenen eieren de grens over. Deze
zijn lang zoo versch niet meer, als ze
op de tafel van den consument komen,
als velen abussievelijk wel denken.
Want de groothandel distribueert ze
weer aan den tusschenhandel en deze
aan den kleinhandel, grootendeels
winkeliers.
In de winkels blijven de eieren vaak
ook nog 'n heele poos liggen, voor ze
worden geconsumeerd Te begrijpen
dus dat het 'n heel tijdje duurt voor
'n pasgelegd ei, dat naar het buitenland
gaat, op tafel'komt.
Voor eieren, die verzorgd worden,
zooals het behoort, is dat bezwaar niet
zoo heel groot, ofschoon ook hier gren
zen bepaald worden.
Maar wél voor ondoelmatig verzorg-
ien
Als er geen uitvoer van eieren was,
lag de kippenhouderij in ééns op d'r
achterste. Want de productie is veel te
groot in verband met het inlandsch
verbruik.
Onze kippenhouderij staat of valt dus
met den export.
Daar mogen we wel eens ernstig
over nadenken. In de ons omringende
landen breidt de hoenderteelt zich
reusachtig uit, daar moeten we rekening
mee houden. Nu zal dia uitbreiding
voorloopig nog wel niet tot gevolg
hebben, dat er geen eieren uit andere
landen meer noodig zijn.
Maar wel, dal het tekort minder
wordt.
En dan zal degeen, die de beste
waar levert, het langst *in handel"
blijven.
We zullen onzen export dus hoofd
zakelijk kunnen behouden, door enkel
prima eieren Ie leveren.
Er worden ook vele millioenen eieren
voor de kalkerij en de koelhuizen ge
bruikt. Ook aan die eieren mag niets
mankeeren.
In het dorpje Landsmeer (bij Amster
dam) gaan er elk jaar wel 40 millioen
(soms zelf meer) in de kalkputten.
De kalkers hebben dit jaar hun
voorraad al wel weer binnen, maar
voor de koelhuizen worden er den
heelen zomer nog van de veiling en
de markt betrokken.
We kunnen dus gerust zeggen, dat
het, uit een oogpunt van zelfbehoud,
noodig is het gansche jaar door prima
eieren af te leveren.
Hoe beter het de opkoopers in het
buitenland, de kalkers en de eigenaren
van koelhuizen gaat, hoe btter het ook
den kippenhouder zal gaan.
De belangen van hel veilingwezen
en den handel loopen evenwijdig aan
die van den kippenhouder.
Om steeds prima eieren te leveren,
is noodig
le Dat de hokken en vooral de
legne8ten altijd door zindelijk gehouden
worden. Het strooisel in de nesten
moet minstens één keer per maand
worden ververscht.
2e Dat men daarbij nooit gebruik
maakt van muf stroo, of muf hooi, en
ook nimmer van materiaal, dat een
sterke lucht afgeeft, zooals sterk
riekende krullen
Kamfereieren in de nesten zijn uit
dat oogpunt met beslistheid te ontraden.
3e Dat bij heet zomerweer de eieren
2 maal daags moeten worden uiige
haald, anders gaat de kiem zich al
gauw aan 't ontwikkelen, al is het nog
zoo weinig, en zulke eieren blijven r iit
lang genoeg houdbaar.
4e Dat de eieren bewaard worden
op een droge, koele en donkere plaats,
liefst in manden en kratten. De eieren
mogen des zomers niet worden afge
dekt met zakken of kranten. Er mag
niets over heen komen te liggen.
5a Dat men geen eieren afwascht,
want gewa8schen eieren gaan spoedig
tot bederf over. Beter is het 't vuil met
een mesjaf te schrappen Wie propere
nesten en hokken heeft, raapt echter
weinig eieren, die vuil van buiten zijn.
Voor eigen gebruik kan men deze wei
afwasschen, omdat ze in dit geval toch
gauw worden opgegeten.
Eendeneieren zijn voor export minder
geschikt dan kippeneieren Dat zit 'm
ook voor 'n gedeelte in de omstandig
heid, dat deze veelal moeten gewas
schen worden, wijl de eenden soms het
heele hok door leggen, zoo maar op
den grond, en er zelfs over heen loopen
met d'r bevuilde vliezen tusschen de
pooten.
Kuikens, die niet goed willen.
VRAAGIk heb nog kuikens van
een kleine 3 weken. Er zijn er weinig
van dood gegaan, ze eten wel, maar
schieten niet op. Ik geef opfokvoer van
de firmaen ook het kuikenzaad.
Zoudt u mij iets kunnen opnoemen,
dat ik er naast kan geven, om ze meer
op dreef te krijgen f Wij lezen Peel en
Maas uit Vierüngsbeek.
ANTWOORD Aan hel voer zal het
misschien wel niet liggen, want dat
voer heeft een goeden naam. Maar de
latere kuikens groeien doorgaans lang
zamer dan de vroegere. Dat heeft vele
oorzaken, die we nu niet zullen op
noemen, daar we dit al reeds eerder
deden.
Ik raad u aan, de kuikens ook eens
havermout te geven, dezelfde haver
mout die voor menschelijk gebruik
verkocht wordt.
Geef die zoo maar droog, in bakjes,
net als droog opfokvoer. Ze zijn er dol
op
In Gelderland wordt heel veel, prima
havermout aan de kuikens verstrekt.
Hebt u ze misschien te vroeg buiten
gelaten en doet u dit mogelijk nu nog,
als 't weer niet al te best is
Plant nu boerenkool
Het heeft de laatste dagen nog al
geregend, de grond is voor te beplanten
best geschikt Poot nu zooveel boeren
kool, als je kunt. Benut elk verloren
plekje, al is 't nog zoo klein.
Twee heel strenge winters hebben
we in de geschiedenis zoo goed als
nooit achter mekaar zien komen, De
boerenkool zal dus den as. sinter
deugd kunnen doen, hopen en ver
trouwen we. Van nu af aan geregeld
aan 't poten blijven, geen enKel hoekje
onbenut laten liggen I Vrouwen, helpt
er je baas eens aar. herinneren I
De Nederlandsche landbouwerscon
sulent te Londen ir. Gerritsen heeft
herhaaldelijk er op gewezen, dat de
aflevering ven onze appels en peren
nog nergens naar lijkt en er geen
verhouding staat met wat Amerika,
Zuid Afrika en Australië speciaal in
dezen prestoeren.
Ir. v. d. Pla8sche wijst daar ook op
in een artikel in het Jaarboek van de
Algemeene Bond van Oudleerlingen
van middelbaar land- en tuinbouw-
onderwijs. Hij stelt daar de vraag, hoe
we zoo spoedig mogelijk onze fruit
oogsten op zoodanige wijze in den
handel kunnen brengen, dat we er in
binnen- en buitenland mee kunnen
concurreeren.
Bij de beantwoording dier vraag
wendt hij zich tot Amerika en Enge
land, waar men op eenvoudige wijze
en weinig kostbare wijze dit probleem
heeft opgelost Men heeft daar n.l. in
verschillende dorpen loodsen gebouwd,
waar al 't fruit uit den omtrek wordt
gesorteerd en verpakt, 't Gevolg van
een en ander is, dat de sorteering en
verpakking uniform is, dat dus groote
partijen van hetzelfde product in den
handel gebracht kunnen worden, dat
de kweeker zelf geen zorgen daarvoor
heeft, en dus zijn tijd aan zijn bedrijf
kan geven, dat het tenslotte doordat 't
in 't groot gebeurt, veel goedkooper is.
Deze centrale verpakkingsstalions zijn
alle voorzien van een groote Cuttler
8orteermachine, die wel eenigszins
werkt als een tomatensorteermachine.
Het zal ieder wel eens opgevallen zijn,
dat de appels in een kist uit Amerika
afkomstig alle dezelfde grootte en
dezelfde vorm hadden. De cultlersor-
teermachine is daaraan grootendeels
debet. De appels komen te liggen op
een schaaltje, dat bij een bepaald
gewicht doorslaat. Is de appel te licht,
dan wordt ze opgenomen door een
onderliggende stang en op een volgend
schaaltje gelegd enz. Db appels worden
dan gesorteerd op gewicht Daardoor
krijgt men appels van dezelfde zwaarte
bij elkaar, maar ook appels van dezelfde
grootte. Daardoor is het ook mogelijk
precies te bepalen, hoeveel stuks in de
8tandaardki8ten verpakt kunnen worden
en is het niet noodig deze eerst te
wegen, 't Netto gewicht is er altijd in.
Het springt in 't oog, dat een dergelijke
machine nooit door een kweeker aan
gekocht zal kunnen worden en 't kan
niet ar.ders, of men zal ten slotte ook
in ons land tot collectief verpakken
moeten overgaan.
Tot die conclusie komt dan ook ir.
Het is wel eigenaardig, dat bij hei
keuren der paarden voor het stamboek
steeds nog alleen op het extérieur
wordt gelet, terwijl bij de koeien de
productie aan melk en botervet een
ernstig woordje mee gaat spreken
Beide soorten dieren zijn toch toch
productiedieren, alleen wat ze produ
ceeren, is verschillend. Het paard
levert kracht, de koe melk-
Dat men bij 't paard de kracht, die
het dier kan ontwikkelen nog niet laat
meespreken bij 't beoordeelen van het
dier, zal wel moeten worden toege
schreven aan de groote moeilijkheid
die het op juiste wijze bepalen van de
krachtsontwikkeling met zich brengt,
Het gaat er niet alleen om, of een
paard een zware vracht in beweging
kan brengen, of dat het een behoorlijke
zware vracht langdurig voort kan
trekken, of het zich na een groote
krachtsinspanning spoedig herstelt,
maar om al deze zaken te zamen.
In Amerika en ook in Duitschland
heeft men getracht met behulp van
wagens voorzien van dynamoters de
kracht der paarden te meten.
Men heeft zs er laten trekken op
een gladde, oneven en mulle weg
Maar steeds weer, voelde men, dal de
juiste methode nog niet gevonden was,
dat er steeds vragen over bleven te
beantwoorden, dat men geen afdoende
wijze had, de klachtsuitoefening vast
te stellen.
Deze schijnt thans gevonden te zijn
in de remrosmolen van prof. Visser te
Wsgeningen. Prof. Visser is uitgegaan
van de gewone rosmolen, waarop hij
een dynamometer bevestigde, om de
trekkracht na te gaan. Do boom der
rosmolen is 8 M. lang In een bijge
bouwtje is hel mogelijk de rosmolen
te remmen, door verschillende belasting.
De demonstratie remrosmolen is bo
vendien voorzien van lange glazen
cylinders, waarin gekleurd water. Hoe
grooter de krachtsontwikkeling van het
paard is, hoe hooger het water in de
buizen stijgt. Het is dan mogelijk voor
de omstanders, om de uitgeoefende
kracht direct af te lezen.
Prof Visser heeft op verschillende
tentoonstellingen in ons land met dit
werktuig gedemonstreerd, o.a. Deven
ter, Enschedé en Den Haag. Dit jaar
is hij er ook mee in Keulen en Ham
burg geweest.
In de Veldbode geeft hij een verslag
van zijn bevindingen. De remrosmolen
is eenigszins veranderd. De 8 M. lange
boom, die anders ten deele door het
paard moest worden gedragen, loopt
nu met een paar katrolletjes over een
rail, die om de trekplaats is openge
steld. Dit heeft tegelijk tot voordeel,
dat bij langdurige verrichlingsproeven
de menner mee kan rijden, doordat er
een zitplaats op is bevestigd.
Hel is nu mogelijk geworden met dit
werktuig een onderzoek in te stellen
le naar de maximum trekkracht uit
den rusttoestand. Dit zou 3 maal ach
tereen kunnen plaats vinden over de
afstanden van 8 M. met een rusttijd
van 5 minuten. Dit is niet alleen van
belang met het oog op de te halen
trekkracht, maar ook om de willigheid
tot trekken te toonen.
In de 2de plaats kan een onderzoek
ingesteld worden naar de maximum
trekkracht gedurende bijv 4 ronden
van 50 M. De bedoeling daarvan is,
de nabootsing van hel trekken van
zware lasten over korte afstanden
bijv. het trekken van een zwaar bela
den W8gan bieten uit 't land of over
een steile brug.
In de derde plaats kan een onder
zoek plaats vinden naar longen en
harlwerking door het paard met een
trekkracht van 100 Kg 30 ronden van
50 M. binnen den tijd van 15 minuten
te laten afleggen. Daarbij wordt dan
genoteerd hartslag en ademhaling voor
het trekken, onmiddellijk er na en 15
en 30 minuten later.
Wanneer dit onderzoek wordt inge
steld (in Hamburg en Keu.'en heeft men
het gedemonstreerd) dan komt men vaak
voot verrassende resultaten te staan. Bij
de genomen proeven was bijv. een
tweespan, Treu en Kastor, dat een
maximum trekkracht van 625 Kg elk
leverde. Ze leverden over een afstand
van 150 M. ruim 15 PK arbeid, ruim
voldoende dus om een steile brug met
een flinke vracht te passeeren.
De meeste paarden leverden meer
dan 6 PK of meer dan 10 PK per
span, terwijl bij de langdurige proef
(1500 M zonder rust) een trekkracht
van 100 Kg gemakkelijk werd aange
houden, wat zeker wil zeggen, dat op
stad8plaveisel 6000 Kg door een span
paarden zonder bezwaar kan worden
verplaatst.
Geen wonder, dat Prof Visser zegt,
dat een span goede paarden in het
stadsverkeer over niet te groote af
standen een zware concurrent blijft
voor de motorvrachtwagens.
Zoowel Prof. Visser, als dr. van Rijn,
die dit voorjaar promoveerde tot doctor
in de veearlsenijkunde, op een proef
schrift, waarin de resultaten der rem
rosmolen nader worden bekeken, komt
tot de conclusie, dat in 't algemeen
onze zware paarden een te langzame
gang hebben. Zonder de animositeit
tusschen de warm- en koudbloedfok-
kerij aan te wakkeren zeggen beiden
de warmbloeds moeten gefokt worden
in de richting van meer uithoudings
vermogen, de koudbloeds in een snel
leren gang, beiden met behoud vsn
hnn goede eigenschappen.
Om daartoe te geraken zou prof.
Visser willen, dat in fokcentra een
remrosmolen werd opgesteld, opdat
daar rustig de fokpaarden aan een
krachtproef kunnen worden onderwor
pen. De Duilschers hebben ds groots
waarde ervan begrepen en prof Visser
herhaaldelijk gevraagd, of zijn instru
ment 'e koop was.
Inderdaad zal het in ons land die
richting uitmoeten En bij het keuren
zal niet alleen meer gezien moeten
worden naar de buitenkant van het
dier, maar ook, naar wat het dier
presteert voor de wagen, hier voor de
remrosmolen. De krachtproductie kan
dan ook een duit in 't zakje doen, en
daar gaat 't toch bij de paardenfokkerij
maar om I
dwijnen spoedig door een pot
Bij alle Drogisten.
Verdronken.
Onder Deurne (N. B is opgehaald
het lijk van zekeren S. uit Meyel.
Waarschijnlijk is de man met zijn
rijwiel in de vaart gereden.
De ongelukkige was vader van een
groot gezin.
L\jk gevonden.
Dinsdag is door grasmaaiers, in een
korenveld onder Eist, het lijk van een
zekeren v d. K., gepensionneerd O I.
militair gevonden.
Naar schatting heeft het lijk 14
dagen in het veld gelegen.
Tragisch auto-ongeval.
Dinsdagmiddag is op den Wagening-
schen berg de 30jarige mevrouw A.
H. van EekUitenbogaart, die met
haar kinderwagen op het rijwielpad