Tweede Blad van „PEEL El MAAS" PIJN Kloosterbalsem Dwars door Canada HetWLzgekmd Vrije baan voor de geldwolven FEUILLETON De Jodenknaap van Praag. PUROL van eiken aard in spieren en gewrichten AKKER's Kloosterbalsem Kloosterbalsem Kloosterbalsem Uit de Landbouwwereld. ZATERDAG 24 NOVEMBER 1928 Negen en veertigste Jaargang No. 47 Hoe men den wsg der revolutie bereidt Nauwelijks een jaar geleden stond Duil8chland voor vele groote bedrijfs- conflicten. Dr. Braun, een katholiek priester, minister van Arbeid, kon toen beide partijen tot elkander brengen. Thans is daar de groote strijd ont brand in de metaalnijverheid. Al maanden levoren is van werkge verszijde verklaard, dat haar organisa ties den strijd hadden aan te binden tegen de vakbonden en de sociale wet geving. De secretaris van de werkgevers organisatie verklaarde, dat thans het conflict moest komen, waarbij tegelij kertijd beoogd wordt, den vakvereeni gingen ook in finantieel opzicht een slag toe te brengen. Zoo is de geest in den tijd, dat een krachtige strijd moet worden gestreden tegen het verder invreten van het de maatschappij met ondergang bedrei gende communisme. Zoo wordt door een onverantwoor delijke mentaliteit een anti-sociale po litiek gevoerd, welke het recht van den sterkste huldigt, lijnrecht tegen de leer van liefde en rechtvaardigheid in. Zoo'n materialistische wereldbeschou wing is een krachtiger wapen voor het heilloos drijven van Moskou dan een zee van bolsjewistische pamflet ten. Geen verzoening van kapitaal en arbeid, maar brutale overheersching van het kapitaal. En die overheersching wordt des te meer in de hand gewerkt, naarmate door de enorme trust en kartelvormingen de kapitaalconcentratie ontzaglijke afmetingen aanneemt Eén pennestreek, en meer dan een 200000 werklieden en beambten zijn op straat gezet De heeren spelen gevaarlijk spel en geven zich blijkbaar geen rekenschap voor de gevolgen. Bij vele werkgevers is het inderdaad steeds het oude liedje: tegen sociale wetgeving en staats bemoeiing." Maar waarom zorgen ze zelf dan niet voor gózonda verbindingen? Heeft onlangs Philips nog niet erkend, dat veel verbeteringen voor de arbeiders door hunne organisaties moeten worden afgedwongen, en dat vele werkgevers uit eigen initiatie! nie' datgene aan de arbeiders zouden hebben gegeven, wat dezen door hun vakorganisatie hebben bereikt? Daarbij komt nog, zoo zegt het »Dagbl. v. Noordbr." terecht, dat de verschijnselen in het hoogkspitalisme er niet naar zijn, dat de arbeiders meer vertrouwen in hen krijgen. Is iemand 30 jaar, dan is hij te oud. De»ratio- neering" werpt honderdduizenden broo deloos op straat. Voor machines, enz wordt ^gereserveerd", de arbeiders kunnen naar de bedeeling gaan. In de Duitsche industrie, waar thans de strijd woedt, komen veel uitdagend hooge directeurs-salarissen en tantièmes voor. »Leering en Leiding", het tijdschrift van het Ned R K. Werkliedenverbond, wees er dezer dagen nog op, dat de directeur van het Duitsche Slahlwaren verband 180 000 Mrk. salaris heeft per jaar; de directeur van het Röhrenver- band 110 000 per jaar; zijn plaatsver vanger 75.000 Mrk drie titulair-dir. elk 45 000 Mrk. per jaar. De generaal directeur van het concern Inag heeft een jaar-salaris van 400.000 Mrk. Wij zouden hier nog meer cijfers kunnen geven. Henri Hermans schrijft in datzelfde nummer, dat in 1926 de hoofd directeur Zittman wegens fraude voor de recht bank gedaagd werd, alhoewel hij reeds een salaris had van 400 000 Mrk. en zeer hooge reisvergoedingen. Zijn mede commissarissen hadden hem een woning toegekend van 700.000 Mrkv Zijn ver dediger Dr. Gardeman zei: dat400.000 Mrk. »niels buitengewoons was", en deze som binnen de 'perken van het ^gebruikelijke" blijft 11 De verdediger van een mede-aangeklaagde, welke 57 000 Mrk. salaris had, betoogde»dat daarmede geen grooie sprongen zijn te maken". enz Deze plutocratie naast groote werk loosheid doet denken aan de heidensch- Romeinsche periode. Enkelen leiden een vadsig, weelderig leven, en de massa leeft karig of wordt bedeeld. Heden ten dage, nu de remmen van he geweten zijn verbroken, komt de vrije baan voor de geldwolven weer open. Ia den zwaar te verwachten strijd van volk tegen volk en klas legen klas klinkt de kreet: »César, zij, die gaan sterven, groeten U." Die kreet wordt door velen in bftn studeervertrek niet verstaan. Historisch-Roinantisch verhaal. Vrij naar het Duitsch door B. B. De ongelukkige vrouw werd nu iets rustiger, het scheen, dat haar hart zich langzamerhand begon te openen voor de genade. Zij vertelde mij het een en ander uit haar leven, hoe heel haar bestaan vergald en verbitterd werd door het ormenschelijk gedrag van haar man. Door de wei gedwongen (Joden- wet) had hij haar, ofschoon een arme verwante, moeten huwen. Daar alle gewone jodenvrouwen in vergelijking met de vrouwen der Christenen al meer als meiden, ja als slavinnen werden behandeld, zoo kan men zich voorstel len wat die vrouw te verduren had. Meermalen werd dit angstig sn bevreesd schepsel door haar echtgepoot op de ruwste wijze bejegend. Een christelijke dienstbode had haar vertrouwd gemaakt met de waarheden en geheimenissen van onze heilige godsdienst. Zij had haar al half en half bepraat en over reed om zich te laten doopen. Ongelukkig echter kwam de oude Abele achter de plannen van zijn vrouw. Hij joeg de meid met de zweep het huis uit, sloeg de moeder van zijn kind op de gruwzaamste wijze en vervolgde haar sindsdien met verkropte woede en haat. Hoe meer hij begon te Moeders nemen voor de roode. gesmette of ont stoken huid van de kleine, uitsluitend 't allerbeste, en dat is Doos 30 en 60 cL Tube 80 cl. Bij Apoth. en Drogisten 749—14 Van Steden en Dorpen. Al die steden en stadjes der drie grooie provincies Manitoba, Saskatche wan en Alberta tezamen tientallen malen zoo groot als Nederland in totaal oppervlakte al zijn zij in type nog zoo hetzelfde, blijven toch van eigenaardige bekoring Het meest houd ik van de knusse gemoedelijkheid der stadjes, zooals er zoo talrijken aan de spooriijnen liggen, centra van' weer kleinere dorpen, dorp jes en gehuchten in den verren omtrek Behalve het station, een waar centrum van het communale leven door heel deze Nieuwe Wereld, welke haar open- legging immers aan den ijzeren baan dankt, is er het noodzakelijke hotel, in den regel naar Koning George genoemd, de filialen van verschillende banken (want het banksysteem zit er bij den Canadeeschen boer gelukkig heet wat fermer in dan het bij ons nog maar al te dijkwijls het geval is), de bioscoop, de Chineesche eethuizen, de winkel, waar letterlijk van alles te koop is onder één dak, en zoo vormt de leven dige hoofdstraat, met de omliggende gronden van kerken en scholen een aardigen aanblik voor wien vanuit het station, na mijlen van eenzaamheid in de coupé, direct wel opmonteren moet bij dit levendig beweeg. De verlichting in de Canadeesche dorpen en steden is bepaald excessief. Hier in NorthBaltleford, zag ik de hoofdstraat van het begin tot het eind, volgehangen met slierten gekleurde electrische lampen, niet als een bijzon dere decoratie voor den een of anderen feestdag, doch alleen maar als geregelde attentie voor al de buitenlui, die im mers 's Zaterdagsmiddags en 's avonds naar de stad komen voor hun inkoopen en voor hun jolijt. Electrische verlich ting is in den regel goedkoop in dit land met zijn millioenen voorraad »Witte Steenkool", de kracht aan de watervallen ontleend en honderden mijlen ovsr hooge masten naar a'le plekken geleid. Op verschillende punten is ook het brongas in zulk een groote mate aanwezig, dat er zelfs een stad is, Medicine Hat genaamd, waar alle straatlantaarns dag en nacht doorbran den. Men heeft namelijk uitgerekend, dat de salarissen van lantaarnopstekers veel hooger zouden komen dan wan neer men de boel maar laat doorbran den, sinds het brongas er zoo radicaal goedkoop is dat het practisch opgehou den heeft waarde te .hebben. Dit moge als een grap klinken, doch niettemin is hel een werkelijkheid, waarvan ik mij kon overtuigen, toen ik er op een mooien middag langs spoorde en alle lichten volop zag branden, in comische concurrentie met de zon. Ik was zoo getroffen door da gasrijke overdadig- neid van de plaats, dat ik mijn hart vasthield tóen '66n medereiziger achte loos zijn peukje sigaar uit het raam mikte en ik toen dacht elk oogenblik met heel onzen trein in de lucht te zullen vliegen. Een van de meest gezellige functies in de kleine Canadeesche stad oefent de barbier uit De jonge borst uit den omtrek, die immers heel de lange week tusschen den heuvel en de velden ge zeten heeft en zoo op het week-end wel weer eens de aardige deerns wil ontmoeten, laat zich altijd het eerst in den schoonheidswinkel van den barbier opkalefateren. Hij wordt geschoren, zoodat zijn gezicht strak staat als een spiegel en zijn haar zoo gewasschen, dat zijn hoofd een wandelende odeur struik gelijkt. Die functies gebeuren vlak voor de groote winkelramen, waarvoor de kappersstoelen gearran geerd staan als de tafeltjes voor onze café ruiten. Niels van de pantoffelparade daarbuiten behoeft hem dus te ontgaan Daar achter is de billardzaal, waar ongeveer een tiental billiards staan, met de banken voor den lanterfanderen- den toeschouwer er omheen geplaatst. Ziedaar de voornaamste attractie van de plaats, druk bezocht, want het slaat er altijd zoo vol met WildWest behoede en in bonte ruiten kielen uitgedoschte mannen, dat het scheren me er even gevaarlijk lijkt als het billarten. De rook is om te snijden Ü8 Canadeesche sigaar heeft een over dadige stoomproduclie, doch woeste partijen heb ik er niet gezien. Dit is natuurlijk het gevolg van den eigen aardigen drankwet in dit land, want Canada is, in tegenstelling met de droge Vereenigde Staten, nog steeds nat, doch de nattigheid is hier erg gehouden. Van de eenvoudigste billard kamer in het afgelegen dorpje tot de bancuetzalen in de paleislijke hotels der hoofdsleden, kan in geen publiek lokaal alcohol geschonken worden, noch bier, noch wijn, of gedistilleerd. Er zijn overal gouvernements winkels daar uitsluitend kan men wat men wenscht bekomen en met moet het thuis opdrinken. Zelfs het medeneme: op een restaurantlafel of naar een billardkamer is verboden en hier worden in dit jonge land, met heel wat jonge en ruwe gasten, hsel veel ongewenschte troebelen voorkomen, hetgeen altijd nog beter is dan ze met de sterke hand te moeten genezen. Het is merkwaardig zooveel auto's als men hier telt. Da meeste zijn rsm melende Fords van het oude model, doch, zij het ook met eenige verbeel ding, het zijn dan toch altijd nog auto's. Maar zelden heb ik den boer of zijn kinderen te paard gezien. Het afbelalings8ysteem bloeit hier welig en is zelts in menig opzicht meer een financieringssysteem. Vandaar dan ook dat bijna iedereen hier de bezitter van bemerken, dat ook zijn eenig kind naar de gehaten godsdienst der Christenen overhelde, des te dieper en verbitterder werd zijn wrok en haat tegen zijn vrouw. Menigeen kan zich dus inden ken, wat dit arme mensch onder zulke omstandigheden te lijden had. Ja, zij werd bijna krankzinnig, want van den eenen kant zette haar geweten haar aan met den knaap weg te vluchten uit het geweld van den ouden Abel en van den anderen kant verlamde bij de gedachte alleen aan de toorn en woede van haar echtgenoot een ware doods angst al hare besluiten. Onder snikken en zuchten vertelde zij mij al het leed, dat zij de laatste jaren had moeten doorstaan. Ik meende dus het ijzer te moeten smeden, terwijl het heet was en zette daarom alle zeilen bij en trachtte hemel en aarde te bewegen, dat zij nu toch de gunstige gelegenheid zou te baat nemen. Haar man was nu immers toch afwezig en zij zou bij haar kind in het proselieten huis haar toevlucht kunnen nemen. Daar zou iij heel en al veilig zijn tegen de woede van haar man en ik stelde haar zelfs voor haar persoonlijk naar haren lieven Abel ie breDgen. Ze scheen reeds tamelijk wel besloten en ik verheugde mij al, dat de genade ten slotte zou zegevieren. Hoe blij en verheugd zou onze bedroefde Abel zijn, als ik zoo spoedig en geheel onverwacht zijn lieve moeder bij hem zou brengen. Helaas, al spoedig zou ik gewaar wor den, dat voor zulk een zielengewin een heel andere prijs gevraagd wordt dan mijn ijdel gebabbel Onverwachts ging de deur van de kamer open, de meid stak haar hoofd door de kier en riep op gedempte toon Daar komt Mijnheer aan.... 1 Een ieder kan zich onze schrik voor stellen. Een koude rilling doorvoer onz8 ledematen.. Een oogenblik stonden allebei besluiteloos, maar de Jodin hat het eerst haar tegenwoordigheid van geest terug. Snel opende zij een deur van d8 aangrenzende kamer, wenkte mij daarin te vluchten en voordat ik zelf goed wist, wat er gebeurde, was de deur weer achter mij gesloten en stond ik heelemaal alleen ineen tame lijk donker vertrek. Het was hoog tijd ook, want als de jood mij hier op het eerste gezicht had getroffen, dan zou hij als een wild dier op mij zijn aan gevlogen en mij vast en zeker geworgd hebben. Geweldig geschrokken keek ik eens rond in het kleine vertrek of er nog geen andere deur was, die op de trap uitkwam om zoodoende nog te kunnen ontvluchtten. Ik zag er wel een, maar die was gesloten en het eenige venster, dat bovendien nog met zwaar traliewerk voorzien was, keek uit op het groote jodenkerkhof. Dit lag daar juist tusschen de huizen, dicht bij genoemde Altneu schule. Ik moet echter eerlijk bekennen, dat ik nu juist niet veel lust gevoelde om de tallooze aldaar opeengehoopte en met hebreeuwsche opschriften bedekte grafsteenen eens op mijn gemak te gaan beschouwen. Daar ik nergens kans zag om te ontkomen, dacht ik veel meer aan mijn eigen graf en ik begon er al ernstig over te denken mijn arme ziel door een acte van berouw aan God aan te bevelen, want ik bad van de hand van dien razenden Jood niets een auto is. Een mijner nieuwe vrien den merkte mij dezer dagen droogjes op, dat de beste wijze om een stad te zien, is, een open plekje voor de stal ling van je auto te zoeken Ze staan op de drukke uren in rijen tegen de trottoir banden op. Ofschoon het nu reeds half October is, heeft het land toch nog niets van de winterverschrikkelijkheden waar mede men Canada zoo gaarne in discrediet tracht te brengen. October en een gedeelte van November zijn de maanden van nazomer, hier Indiaan- sche zomer genoemd. De zon broeit warm en er is weinig wind en geen wolk aan de lucht, maar toch koeler dan de heete blakering van den mid zomerschen middag. Hoe langer ik in Canada ben, hoe meer ik overtuigd raak dat het klimaat een van de voor naamste voordeelen in plaats van de nadeelen van het land is Deze »Indian Summer" tenminste is heerlijk. Van den winter heb ik geen ondervinding, de sneeuw begint in den regel pas te vallen, om voor goed te blijven liggen, na Kerstmis en dan zal Canada voor mij alweer een herinnering aan het verleden zijn. Aan vele onzer Hollan ders heb ik over die koude gevrasgd en vooral hoorde ik, dat zij beter te dragen is dan de winter in Holland. Wel daalt de termoraeter lot tientallen graden onder nul, doch dit is een droge koude en niet de vochtige gevaar lijke koude van Holland Van meer dan één oud landgenoot hoorde ik dat hij tijdens een Hollandsche vacantie het daar kouder had dan op de Cana deesche prairie, want de vocht van ons Dolderland trok hem door merg ad Deen. Als de sneeuw komt in Decern ber blijft zij liggen tot Maart, als een compacte bevroren krans en de heer lijke wintersporten beginnen een onge stoorde triomf. Geen betere reclame kan ik mij voor het Canadeesche klimaat indenken dan de prachtige physiek van het volk en vooral van het jongere geslacht. Het zijn de best gebouwde, gezondst uitziende menschen ter wereld en dit is wel van zulk een voordeel, dat het ednigste nadeel, de keerzijde der medaille, de ontzaglijke modderpoel is, als onder de eerste voorjaarszon de bovenste lagen beginnen te smelten en de ondergrond nog hard bevroren blijft, wel op den koop toe te nemen is. Over de grootsteden wil ik hier niet in detail uitwijden, daarvoor komt door den lijn der volgende artikelen nog wel gelegenheid ten over. Doch die grootsteden in hun opzet en groei, zijn een der meest bewondering- en verba zingwekkendo verschijnselen van Canada. Een plaats als Edmonton b.v met nog geen 70,000 inwoners, iets als Leiden dus, heeft reeds geheel en al de allure van een moderne wereldstad De boulevards zijn geweldig breed, de modernste verkeersregelingen, niet door een agent, doch door een automatische bel overdag en door lichtsignalen 'savonds, zijn voortreffelijk. De hotels zijn er als paleizen, zooals Holland er geen kent. SchoUn en kerken zijn er in overvloed. Een pro vinciaal parlementsgebouw, van zulk een majestueuze grootte, dat het van daag aan den dag nog buiten elke verhouding lijktdoch alles is hier berekend op de toekomst en dan zal elke afzonderlijke Canadeesche provin cie voornamer zijn dan menig groot Europeesch land. Daarheen werkt het Canada van vandaag en zoo is elke stad, elk stadje zelfs, waar nu nog de buitenman ge schoren wordt voor in de billiardzaal, de kern van een expansie, welke zal blijken de stoutste verwachtingen zelfs te moeien overtreffen. anders dan de dood te verwachten. Eveneens overwoog ik in mijn binnen ste of dit gevaarlijk avontuur niet een welverdiende straf van God was, omdat ik zonder voorkennis van mijn overste den kleinen Abel bezocht en mijn weg door de Jodenwijk had genomen. Terwijl ik zoo in die kamer dee's aan mijn vlucht, deels ook aan mijn naderend einde dacht, hoorde ik op eens de deur van de andere kamer opengaan en dichtslaan.... Een rauwe stem riep trillend van ingehouden woede: Vrouw, waar is de knaap?.... Waar is mijn kind Dit was de oude Abel, die geheel on verwacht van zijn reis naar Venetië was teruggekeerd. Hij ging daar dik wijls heen voor zaken, ja, soms ging hij nog veel verder, naar Constantinope of zelfs naar Amsterdam. Zooals ik naderhand heb vernomen, had hij aanstonds bij zijn terugkeer in de Jodenstad van zijn stiefbroeder, die Rabbijn was op de Altneuschule, met een paar woorden vernomen, wat er gisteren avond met zijn kind was voor gevallen. Tezamen met dsn Rabbijn was hij t08n terstond naarhuis gekomen. Daar de vrouw in haar doodsangst er geen woord uit kon brengen, riep die Rabbi Heb ik het je niet gezegd? Die Baaispapen, die Jezuiten en bedel monniken hebben je kind naar het huis des verderfs gesleept..., je eigen vleesch en bloed in de handen van Beëlzebub 1 De oude Abel stiet een rauwe kreet uit, ik hoorde hoe hij zijn kleed vast greep en het van woede en smart in kan behandeld worden met het van ouds beproefden beroemde wrijfmiddel. beperkt zijne werking niet tot de oppervlakte der huid, doch wordt door zijne bijzondere samenstelling als 't ware onmiddellijk door de poriën der huid ingezogen. dringt daardoor diep in het inner lijk der weefsels, ontbindt de ver giften die zich daar hebben vast gezet, lost ze op en valt aldus de pijn in den wortel aan. verdrijft door zijn warmte-verwek- kende werking alle beletselen, die de werkzaamheid en werkkracht der spieren belemmeren en geeft ze de verloren lenigheid terug. Dit verklssrt het verrassend resultaat bij rheumatiek, jicht, |ischias. spit, lendenpijn, spierpijn, stramheid en dergelijke aandoeningen. Probeer en ondervindt het zelf. Per pot 60 cent. Ingekomen en vertrokken personen van 916 November INGEKOMEN M. W. Jeuken, coupeuse, Lull C 2 van Eindhoven A J. H. Stevens, dienstbode, Merselo- scheweg M 2 van 'sGravenhage L. H. de Roon, carosserie-bouwer, Merseloscheweg 1 van Rotterdam P A van Honsewijk, Broeder, Stations weg 14 van Noordwijkerbout K. H. Noij, verpleger, Stationsweg 14 van Ottersum. VERTROKKEN H. P. M. Janssen, Paler n. Nijmegen Vermeerstraat 7 J. H. v. d. Wildenberg, verpleger, naar Eindhoven, Kruisstraat 106 C. M. E. Franssen, dienstbode, naar MaasheesOverloon J. H. Kerstjens, slager, n. Susteren Th. F. Teeuwsen, chauffeur, n. Bakel J. E. Poels, dienstbode, naar Amster» dam, Keizersgracht 70 Fr. Kappel, naar Boxtel, Stationsstr. A 151 Electrische yoederketel. De heer Jos v. Maris uit Helden, Stogger schrijft aan de N. V. Ct. Waar mij de laatste dagen van meer dere zijde gevraagd wordt naar den electrischen voederketel, wenschle ik aan belangstellenden eenigszins, door middel van een veelgelezen .blad, tege moet te komen, waarvoor bij voorbaat dank. Het was mij reeds langer duidelijk geworden, dat in het varkersmestbedrijf zooveel mogelijk eigen verbouwd voer moet aangewend worden. In de meeste jaren is krachtvoer in verhouding te duur om met winst te voederen. Heeft stukken scheurde.... hij liep heftig op en neer in de kamer.... overigens was alles muisstil. Hij kon zijn woede echter niet lang meester blijven en ik zou hier voor geen geld van de wereld al de ver schrikkelijke vloeken willen neer schrijven, welke hij meestal in het Hebreeuwsch uitstiet, die ik God dank maar half verstond. Maar ik hoorde toch nog genoeg, dat mij de harenten berge deed rijzen, zoodat ik van schrik een kruisteeken maakte. Ha, die Goïm I riep hij onder anderen dit woord beteekent zooveel als heidenen; daar schelden die ver- slokte Joden ons, eerlijke Christenen voor uit. Ha, die Goïm! Hoe mooi hebben zij mijn eenig kind geroofd 1 Die Baais papen, hoe fijn hebben ze het in hunne netten gevangen!.. Nu moet het den Nazarener, den zoon van dien timmer man aanbidden Mijn Abel, mijn eigen vleesch en bloed!... O, ik ken ze, die zielenjagers, die Jezuiten en bedel monniken.... mijn goud, mijn lief, rood goud, dat ik zuur genoeg onder hun huichelachtige handen vandaan heb moeten trekken, dat de Heer in mijn kisten gelegd heeft, daar hebben ze het op gemunt, dat willen ze hebben I Maar zoowaar ik leef en eens in Abrahams schoot hoop opgenomen te worden, het zal hun niet gelukken! De kleur zullen ze er nog niet van zienl Nog liever gooi ik mijn laatste geld stuk in de rivieren laat ik mijn huis en goederen platbranden, dan dal die vervloekte Goïm mijn zuur verdiend geld in hun bezit krijgenl... Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1928 | | pagina 5