JAlFQMft
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
J. VEB.MEULEN-ROELOFS
((manufacturen i
YOORDEÉLIGSffi
|jmm
manufacturen)
<Y0(MÊLM
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
Stemmen bij volmacht.
Buitenlandsch Overzicht
Provinciaal Nieuws
Voor de vrouwen.
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1928
Negen en veertigste Jaargang
No.46
i BLIJKEN
TOCH HET
PEEL EN MAAS
BLIJKEN J
TOCH HET
PRIJS DER ADVERTENTIEN 18 regels 60 cent, elke regel meer 7'/s ct.
bij abonnement lagere tarieven.
Uitgave van FIRMA VANDEN MUNCKHOF
Telefoon 51
VENRAY ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ctper post 75 cent
voor het buitenland f 1.05 bij vooruitbetaling, afzonderl. nummers 5 cent
Rijn- en Moesel-
WIJNEN
Alleenverkoop v. Nederland CHAMPAGNE Vve. Puisard Cie. Huis opgericht 1843
We hebben het allemaal in de
bladen reeds gelezen, dat bij de jongste
Kieswetwijziging een nieuwe bepaling
is opgenoman, welke het mogelijk
maakt, dat een gedeelte der kiezsrs
niet zelf gaat stemmen, maar dit voor
zich door anderen laat doen. We
bedoelen het stemmen bij volmacht.
Het ia nu de goede tijd om op die
bepaling eens nader te wijzen met het
oog op het a.s. opmaken der kiezers
lijsten voor de Tweede Kamerkiazing.
De Kieswet dan bepaalt, dat de
kiezer of kiezeres bevoegd is bij
volmacht te stemmen, indien zijn
werkzaamheden meebrengen, dat hij
herhaaldelijk of althans gedurendehet
gedeelte van het jaar, waarin de
stemming gewoonlijk valt, werkzaam
pleegt te zijn buiten de gemeente op
welker kiezerslijst hij voorkomt.
Hierbij is nog het voorbehoud
gemaakt, dat zijn afwezigheid (indien
hij gedurende het tijdvak of do tijd
vakken, waarin hij aldus werkzaam
is, een of meerdere malen in die
gemeente terugkomt) als regel telkens
langer dan drie dagen moet duren.
De vrouw, die gehuwd is met een
kiezer, die aan bovengenoemde voor
waarden voldoet en met haar man, in
verband met diens beroep of werk
zaamheden, afwezig pleegt te zijn, is
eveneens bevoegd bij volmacht te
stemmen.
Het duidelijkste voorbeeld is we! d«t
van een zeevisscher, die gewoonlijk
bij gunstig weer b.v Msanaagsmor-
gens zee kiest om Za'erdagsavonds
terug te keeren, wanneer hij nog niet
langer buitengaats is.
Bij elke Kamerverkiezing kon tot
nu toe steeds een groot aantal viaschers
uit de zeedorpen niet aan de stemming
deelnemen En voor dezen is de bepa
ling vooral in de wel gebracht
Maar ze geldt ook voor anderen,
zooals uit de bewoordingen der wet
valt op te maken. Een handelsreiziger
b v., die gewoon is den eersten werk
dag van de week op reis te gaan en
niet voor Vrijdag of Zaterdag terug
keert, kan er gebruik van maken.
Ook opzichters b.v. en werklieden
van een of ander atelier, die meestal
in andere plaatsen voor hun werkgevers
werkzaam zijn.
Maar spoorwegbeambten of mijn
werkers, die 's morgens van huis
vertrekken om 's avonds terug te
keeren, kunnen niet bij volmacht
stemmen Hun afwezigheid duurt
immers geen drie dagen als regel.
Daar de bepaling alleen geldt voor
beroepsafwezigheid, kunnen zieken en
ouden van dagen er niet van profileeren
hetgeen anders een uitkomst zou zijn
geweest voor de propagandisten onzer
Kiesvereenigingen, die aan dastembus
sen steeds moeilijkheden hebben met
den voorzitter van het slembureau
over de vraag of een oude of gebrek
kige al dan niet bij het stemmen mag
worden geholpen.
De regeling van het stemmen bij
volma'cht geldt voor de Tweede Kamer
de Provinciale Sloten en de Gemeente
raadsverkiezing. Het volgend jaar is
er echter alleen een Kamerverkiezing,
Wie dus bij zich zelve nagaat, of hij
kan behooien lot de kiezers, die "bij
volmacht stemmen, moet in dit geval
overwegen, of hij einde Juni en begin
Juli buiten zijn gemeente werkzaam
pleegt te zijn.
Wat heeft nu zoo iemand op dit
oogenblik te doen
Daarvoor moet bij een formulier
invullen en bij het gemeentebestuur
indienen tusschen 1 October en 31
December van dit jaar.
Deze formulieren zijn ter gemeente
secretarie verkrijgbaar van 15 Sept.
tot en met 31 December. Het ingevulde
formulier kan aan het gemeentebestuur
verzonden worden van waar ter wereld
de persoon zich bevindt. Het formulier
is vrij van zegel en geldt voor één
jaar. Elk jaar, aan een verkiezing
voorafgaand, moet dus opnieuw een
verzoek worden ingediend.
Op de kiezerslijst wordt aangeteekend
aan welke kiezers de bevoegdheid
wordt toegekend om bij volmacht te
stemmen.
Wordt een op het formulier inge
diend verzoek door hen, die de
kiezerslijst vaststellen, niet aanvaard
en dus de bedoelde kiezer op deze lijst
niet aangewezen als bevoegd bij vol
macht te stemmen, dan kan deze
daartegen tusschen 23 Februari en 9
Maart een bezwaar indienen of doen
indienen; maar tegelijkertijd kunnen
ook bezwaren worden ingediend tegen
het aanwijzen van personen om bij
volmacht te stemmen.
Het kan dus raadzaam zijn voor de
belanghebbenden om de kiezerslijsten
te zijner tijd te conffoleeren. (na 23
Februari)
We zijn dus thans zoover gekomen,
dat iemand op de kiezerslijst slaat
aangegeven als bevoegd om bij vol
macht te stemmen. Wat heeft deze nu
verder te doen
Wanneer zoo iemand ziet aankon en
dat hij op den dag van de stemming
inderdaad afwezig zal zijn, zoodat hij
van de hem gegeven b«voegdheid
gebruik wil maken, dan moet hij tot
uiterlijk een week na de candidaat-
stelling in persoon daarvan mededee-
ling doen ter secretarie met aanwijzing
van den gemachtigde, die voor hem
stemmen zal.
Hij kan die mededeeling en die
aanwijzing ook reeds doen bij indie
ning van het verzoek, als dal persoon
lijk wordt overhandigd, dus tusschen
1 October en 31 December van dit
jaar. Maar de uiterlijke termijn is een
week na den dag der candidaatslellitig
die geschiedt op den voörlaatsten
Dinsdag van Mei
De gemachtigde (dus de persoon die
voor den kiezer stemmen zal) moet in
persoon ter gemeentesecretarie mede-
deelen, dat hij de volmacht aanneemt,
In den regel zal de kiezer wel
tegelijk met zijn gevolmachtigde naar
de secretarie gaan, wanneer hij zijn
formulier gaat invullen. Aanvraag
immers voor de vermelding op de
kiezerslijst van de bevoegdheid tot.
stemmen bij volmacht, aanwijzing van
den gemachtigde en aanneming van
de volmacht door dezen laatste kan
alles in één keer ter secretarie geschie
den, terzelfder tijd als de aanvraag ter
secretarie wordt overhandigd.
Maar komt de gemachtigde niöt
mee, dan wordt hij opgeroepen om
binnen vijf dagen ler secretarie de
volmacht te komen aannemen. Komt
de gemachtigde riet, dan is de volmacht
vervallen; de kiezer kan dan niet óp
nieuw voor dezelfde verkiezing een
gevolmachtigde aanwijzen. Intrekking
der volmacht is niet toegelaten.
Overlijdt de gevolmachtigde, dan kan
i kiezer een anderen gemachtigde
aanwijzen, doch slechts uiterlijk tot
een week na de candidaatstelling. De
gemachtigde moet in dezelfde gemeente
wonen als de kiezer, die hem volmacht
geeft en hij moet hst kiesrecht hebbpn
voor dezelfde verkiezing.
De gemachtigde mag slechts voor
één kiezer een volmacht aannemen,
alleen zijn- twee aanwijzingen voor
é§n persoon geoorloofd als het huisge-
nooten van den gemachtigde betreft.
Wanneer nu een kiezer, die de
bevoegdheid heeft gekregen om zijn
gevolmachtigde Le laten stemmen,
toevallig zelf óp den dag der stemming
zijn gemeente is, dan kan hij toch
zelf gaan stemmen. Een gemachtigde
mag pas voor den kiezer, die hem
heeft aangewezen, gaan stemmen na
12 uur des middags.
Ziedaar de voornaamste bepaling der
nieuwe regeling, welke voor menigeen
van belang kan zijn. Tot 31 December
heeft men tijd om hiervoor een ver
zoekschrift in te dieneri. Men wachle
evenwel niet tot de laatste dagen om
niet de kans te loopen het te ver
geten
Nog zij medegedeeld, dat ook de
reeds vroeger bestaande bepaling van
kracht blijft om in een bepaalde
andere gemeente te stemmen dan die,
waar men op de kiezerslijst voorkomt
Maar de kiezer kan in die apdere
gemeente niet bij volmacht stemmen
ROELAND.
Een pleidooi voor ontwapening
in 't Engelsche Parlement.
Maar Amerika denkt anders
Mac Donald, de Engelsche leider der
arbeiderspartij, heeft zooals we al eens
uiteenzetten, de Engelsche regeering
nog al lastig gevallen omdat hij terug
keerde tot
de diplomatieke methodes van voor
den oorlog
zooals deze uit 't gebeurde rond het
F ranschEngelsche vloot-compromis
gebleken zijn, waarbij hij tevens de
conservatieve Engelsche regeering een
gebrek aan lust tot ontwapening
verweet.
Thans heeft zich ook Lloyd George,
de leider der liberale, in dit koor ge
mengd.
Hij heeft een amendement ingediend
tegen hetBritscli-Fransclie vlootaecoord
dat volgens hem de vooruitzichten voor
den Europeeschen vrede in gevaar
brengt, evenals de goede relaties met
Amerika.
In het amendement wordt ook betreurd
het prijsgeven vö.n hel beginsel .der
beperking van kléine onderzeeërs en
kruisers en de meening geopperd, ook
de besprekingen gebaseerd moeten zijn
op de uitbreiding der verdragen van
Washington tot alle klassen van
schepen.
Ook veroordeelt hel amendement de
uitsluiting der reservisten van de ont-
wapeningsplannen.
Lloyd George oefende
kritiek op de ontwapeningscommissie
van den volkenbond
die niets bereikte.
Uit Coolidge's laatste rede bleek zeer
duidelijk, dat Amerika's wantrouwen,
gewekt door het Britsch—Fransche
compromis, niet was weggenomen.
Baldwin zeide in zijn antwoord, dat
het compromis slechts een eerlijke
poging was om te ontkomen aan den
stilstand, dien men op de vlootbeper-
kingsconferentie van Genève bereikt
had, en de zaak der ontwapening be
dreigde.
Wat de Rijnlandkweslie betreft, hoopte
Baldwin, dat die spoedig zou geregeld
zij n
Hij betreurde het zeer, dat er
geen wedorkeerig begrijpen tusschen
Amerika en Europa
bestond. Er moest een nauwer contact
komen.
Het amendement Lloyd George werd
verworpen met 325 tegen 163 slemmen.
En terwijl zich in Engeland deze
actie ontwikkelt, houdt aan den over
kant van den Oceaan de Amerikaan-
sche president Coolidge een betoog voor
uitbreiding van het aantal kruisers
dat de vloot der Vereenigde Staten
behoort te tellen.
Meer kruisers, zeide Coolidge, want
de geografische positie der Unie eischt
zulks even dringend als verplichtingen,
die voor ons uit gesloten verdragen
voortvloeien. Amerika had het recht
meer oorlogsschepen dan andere naties
te hebben, daar het niet overal mari
time stations had en ook niet over een
uitgebreid koopvaardijvloot beschikt,
van welke verschillende eenheden in
tijd van oorlog met kanonnen konden
worden bewapend.
Dat hij dit alleraardigst betoog be
doelde
als een aanmoediging, voor den vrede,
zeide Coolidge natuurlijk niet; hij had
trouwens een bijeenkomst van het
Amerikaarsche legioen voor zijn fraaie
proza uitgezocht en hel eerste deel van
zijn rede bestond dan ook in een
huldebetuiging aan admiraal Sims en
generaal Pershing, aan wier genie het
leger en de vloot hun schitterende
praestaties dankten.
Men krijgt den indruk, dat Coolidge
naijverig op deze glorie ook gechar-
eerd wordt op militaire lauweren,
waarmede de wereld intusschen slecht
gediend zou zijn.
Zoo kwaad zal de spoedig heengaande
president het intusschen ook wel niet
bedoeld hebben. In Engeland is men
over de martiale rede nogal voldaan,
daar het zelfverdedigingsrecht van alle
staten eikend wordt, evenals de weze-
lijke verschillen iri de problemen der
Vereenigde Staten en van Europa.
Vooral hiervan zal men, mocht het
ë9ns aan een nieuwe maritime con
ferentia toekomen, in Engeland goede
nota nemen.
o—
OOSTENRIJK en DUITSCHLAND
Een pleidooi voor aansluiting.
Dat de burgemeester van een groole
Europeesche hoofdstad de werischelijk-
heid bepleit van
afstand der onafhankelijkheid van het
eigen land
en dat hij dit kan doen zonder tegen
spraak, is toch wel zeer opmerkelijk.
Het was de burgemeester van Weenen,
de sociaal democraat Karl Seitz, die
zich in dezen geest, uitte, door te ver
klaren, dat evenals iri heel Oostenrijk
ook in Weenen steeds het denkbeeld
js gekoesterd en zal blijven bestaan
totdat het verwezenlijkt is
dat Oostenrijk in het groote Duitsche
moederland wenscht op te gaan
Daze wensch schijnt toch aan den
Donaü wel krachtig te leven. Voor den
oorlog was daar geen sprake van, toen
Weenen de hoofdstad van een wereld
rijk was. Thans,
tot centrum van een klein, armoedig
land gedegradeerd,
verlangt, als heel Oostenrijk, ook
Weenen er naar van een grooter
stamverwant land deel te gaan uitmaken.
Maar merkwaardig blijft de uiting van
den rooden burgemeester, gedaan nola-
bene ter gelegenheid van de feestelijke
herdenking van
het tienjarig bestaan der Oostenryksche
republiek.
Een feestrede, die een lijkrede kon zijn.
Van verschillend terrein.
Het Dawesplan.
Briand heeft den Duitschen gezant
von Hoesch ontvangen, om de bespre
kingen over de benoeming der commissie
van deskundigen te hervatten. De beide
staatslieden bespraken den oogenblik.
kelijken stand der onderhandelingen
Hoover en de ontwapening.
Hoover ie voornemens, zoodra hij
zijn functie aanvaard heeft, een ont
wapeningsconferentie bijeen te roepen.
Geen tariefsverandering in Engeland
vóór de verkiezingen.
Minister President Baldwin heeft
inzake de kwestie der beschermende
rechten een verklaring afgelegd, welke
de toestand tenminste lot aan de parle
mentsverkiezingen van het volgend jaar
definitief vast stelt.
Baldwin vorzekerde, dat.deregeering
niet van plan was, de bestaande be
palingen voor het toestaan van bescher
mende maatregelen aan uitvoerindus-
triën tijdens hetlegenwoordigeparlement
nog te veranderen.
'n Zieke in huis.
Een zieke in huis is een groole zorg.
Want een zieke moet nu eenmaal geheel
anders behandeld worden dan een ge
zonde. Niet alleen moet een zieke met
zorg verpleegd worden ander voedsel
gebruiken op tijd drankjes innemen.
Maar een zieke is als 't ware een
geheel ander meftsch dan een gezonde.
Ge zult, om eens een voorbeeld le
noemen, in den huiselijken kring een
treurige geschiedenis vertellen, die ge
hebt gehoord of gelezen. Ds gezonde
aienschen luisteren er naar, schudden
eens even meewarig het hoofd en
denken er verder niet meer aan. Maar
een zieke kan zoo'n verhaal een slape-
loozen nacht bezorgen. Een steeds
terugkeerend geluid, het rinkelen van
potten en pannen, het schuifelen van
pantoffeltjes, hetgeen een gezonde niet
eens opmerkt, kan de zieke ontzettend
'rriteeren We moeten dan niet denken,
dat deze lastig is of kuren heeft. Een
ziek mensch heeft gevoeligs zenuwen
minder weerstandsvermogen. Daar
moeten we rekening mee houden, wan
neer we 't goed met onze zieke voor
hebben.
De wetenschap komt steeds meer en
meer tot de ontdekking, hoe geweldig
groot de inwerking van den geest op
het lichaam is. Is voor den toestand
van den zieks geheel niet onverschillig,
hoe of hij innerlijk gestemd is. Een
zieke, die treurig en somber is, zal veel
moeilijker genezen dan een opgewekte,
een levenslustige zieke. We moeten
daarom al hel mogelijke dosn om de
zieke op te vroolijken. Rustig en opge
wekt moet ieder zijn, die in de nabijheid
van de zieke komt Ook ai drukken
ons zorgen, ook al voelen we ons moei
ook al zijn we innerlijk in groote
onrust over den toestand van de zieke
in de ziekenkamer mag daar nooit
iets van blijken. Daar moet een serene
rust heerschen, doordrongen van een
lichte, vroolijke opgewektheid. Kleed
zelf ook altijd vroolijk en gezellig,
wanneer ge bij de zieke komt, in een
fleurig katoenen of cretonnen japonnetje
of een leuke schortjapon Help de zieke
vooral nooit in smoezelige of gevlekte
kleeren
Vergeet verder niet, dat een zieke
gedurende langen tijd niets anders om
zich heen ziet dan de enge omgeving
van het ziekenvertrek 't Is daarom
v'arf groot belang, hoe deze kamer er
uitziet, of ze zonnig, vroolijk en gezellig
is.
Met kleine middelen kunnen we
soms voel verandering aanbrengen. We
leggen b.v. aardige kleedjes op de tafel
en het nachtkastje van gebloemde
cretonne. We zetten hier of daar een
mooi vaasj8 of leuk kannetje neer.
We moeten ook niet schromen om
tijdelijk eens iels uit een andere kamer
weg te halen om er het ziekenvertrek
mee te sieren. Heeft de zieke b v. een
groole voorliefde voor een schilderij of
een mooie plaat uit de huiskamer
VENRAY, 17 November 1928.
Sociale cursus.
Donderdag, 8 November hield de
Weleerw. Heer Kapelaan Geurts in
het lokaal der Werkliedenvereeniging
een voor allen toegankelijken cursus
behandelde in den breeden op
jopulair wetenschappelijke wijze de
jestaanskwestie van het Eigendoms
recht.
Op geschiedkundige, economische en
a*uur!ijke rechten toonde de gewijde
Spreker aan, dat de eigendom een door
God gewilde orde van zaken is, in
tegenstelling met de door Socialisten
verkondigde leuzeEigendom is dief
stal.
Deze met lal van argumenten in
volle overtuiging uitgesproken uiteen
zetting werd door de talrijke aanwezi
gen met aandacht gevolgd, en het is
zeker, dat de vaste bezoekers dezer
lessen veel tol hunne ontwikkeling
zullen hooren.
A.s Donderdag is er weder cursus
in gemeld lokaal om half acht.
Tijdig aanwezig zijn is zeer gewenscht,
wijl de laatkomers zeer storend zijn
voor den goeden gsdachtengang.
Het is dan ook te hopen, dat velen
dezen cursus zullen bezoeken tot hun
eigen voordeel en lot vergoeding voor
de véle moeite, die de Spreker er aan
besteed.
Op verzoek van hel Bestuur van
den Bond van R K. Kiesvereenigingen
zal de Heer W. M. Bongaerts, oud
minister van Waterstaat op Zaterdag
24 Nov. en op Zondag 25 November
op verschillende plaatsen in Noord-
Limburg lezingen houden over het
Maasvraagsiuk. (Verbetering water-
fvoer, overstroomingsgevaar en kana
lisatie).
Deze lezingen zullen waarschijnlijk
plaats hebben te Gennep en Lotlum
zijn toegangkelijk voor alle katho
lieke kiezers.
waarom zouden we die dan niet voor
eenigen tijd in de ziekenkamer ophan
gen, zoodat de zieke er van uitz'nbed
het oog op heeft? Of met een paa
aardige prulletjes, misschien wel uit de
salon of eetkamer weggehaald, den
schoorsteenmantel opknappen? 't Voor
naamste is immers, dat we 't onzen
zieke naar den zin maken. Daar voor
kan geen werk te veel, geen moeite te
groot zijn Als onze zieke later weer
gezond en wel in den huiselijken kring,
verkeert, gevoelen we ons voor al deze
opofferingen immers rijkelijk beloond 1
Huisslachtingcn.
Nu de tijd der huisslachtingen is
aangebroken, wordt in herinnering
gebracht, dat de aangifte moet geschie
den ten minste 3 dagen voor het
lachten. Bij het niet nakomen van
deze bepaling heeft men kans een
bekeuring op te loopen.
As. Dinsdag, ten 93/4 uur, zal in
de kerk der Minderbroeders Francis
canen te Maastricht voor de zielerust
van den heer Hub Janssen uit Venray,
in leven lid von de Prov. Staten, van
wege de R K. Statenfractie een plech
tige H. Mis van Requiem worden
opgedragen. De R K. Statenleden zullen
het H. Misoffer bijwonen.
Onze oud-dorpsgenoot, de Zeer
Eerw. heer M. Verbeek, rustend pastoor
van Broeksittard, welke parochie hij
ruim twintig jaar bestuurde en die
thans te Sittard verblijft is Dinsdag
voorzien van de laatste H. H. Sacra
menten.
Naar wij vernemen, zullen een
tweetal leden der Burgerwacht alhier
deelnemen aan de plechtige herdenking
van het oprichten der Vrijwillige
Burgerwachten in 1918, welke zal
gehouden worden heden Zaterdag 17
November, des nam 2 uur in de aula
van het Koloniaal Instituut te Am
sterdam.
De officier van Justitie te Roer
mond vroeg na voortgezette behandeling
der zaak tegen D. L D. te Overloon,
verdacht van brandstichting teVenrsy,
de bosschen van baron J. Weichs
de Wenneop Paaschdag 8 April, wegens
gebrek aan wettig bewijs vrijspraak
van het ten laste gelegde.
Uitspraak 27 November.
De Witte Non.
Zondagavond gaf het bekende Tooneel-
gezelschap Joh. Langenaken en Petro
Beukman voor een uitverkochte zaal
een uitvoering van »De Witte Non",
drama in zes bedrijven, naar het be
roemde filmwerk van Georg Mentone
»The White Sister."
Het stuk en het spel te ontleden zou.
ons veel te ver voeren. Gsnoeg zij, dat
alle spelers hun rol voortreffelijk
speelden en het geheele publiek mee
leefde met het vertoonde. Dit bleek
vooral uit het hartelijk applaus na elk
bedrijf en tevens uit de stilte onder de
bedrijven, die hier anders nog al eens
te wenschen overlaat.
Er is dan ook »echt" genoten, en we
hoorden na afloop maar één roep dat
was rog eens een avond.
Wij gelooven dan ook, dat als dit
gezelschap zijn voornemen uitvoert,
om in het begin van het volgend jaar
met »De gebroken Stralenkrans" van
Barclay terug te komen, de »Wilhel-
minazaal" eens te klein zal zijn.
Te
twee
daan.
Roodvonk.
Meraelo hebben zich deze week
gevallen van roodvonk voorga-