Tweede Blad van .JPBEIL IN MAAS
WRiGLEYS
Het Onze Vader.
Puistjes
Jaarmarkt
ie VENRAY
Kerkbezoekers en gods
dienstige menschen.
Voornaamste oorzaak
FBUILLETON
Het habijt van den
Franciscaan.
Fruitteelt voor den
handel.
ConfrisschoMom
is hooi wat waard!
Woensdag 23 November
/.UICRUA ^TsrïMWvc'viocrc i»zi
en
Het is heelemaal niet nieuw
nog veel minder oorspronkelijk wat
wij hier gaan beweren, maar het is
een opmerking die bijna ieder oogen-
blik van den dag gemaakt wordt:
Kijk nou, die gaat naar de kerk,
zit in de eerste banken, loopt de
kerk plat en hij leeft overigens alsof
er geen God bestaat, hij doet zijn
personeel te kort, zuigt zijn huurders
uit en hij is rijk geworden in een
ordinaire volkskroeg....
Zoo zijn er diverse andere opmer
kingen te maken over heel veel
kerkbezoekers. En die opmerkingen
zijn soms zeer raak en zeer waar.
Maar... nu komt er iets gekkers,
omdat zulke menschen naar de kerk
gaan, zeggen dan die kritikers, kom
er maar liever niet, daarvoor is de
godsdienst mij nog te hoog en te
edel 1
Ooede vrienden, die zoo oordeelt,
gij meent het waarschijnlijk niet zoo
kwaad, maar denk nu eens een
oogenblikje na.
Als iemand naar de kerk gaat
zonder eenige overtuiging, als hij
niet leeft zooals zijn geloof dat van
hem eischt, dan is die man de
schuldige en niet de kerk, dat is
toch duidelijk.
Zelf zal je het beter willen doen,
welnu geef dan het goede voorbeeld
en ga wel naar de kerk, leef zooals
het geloof dat voorschrijft, maar je
zult toch niet beweren dat het niet
eaat, omdat anderen het verkeerd
doen
Pas die redeneering nu eens toe
op water, op de volgende manier
Het is laf om je zelf te verdrin
ken, het is gebrek aan levensmoed,
ik zal zooiets nooit doen, ja, ik drink
zelfs geen water, omdat het velen
den dood heeft gebracht
Dat is toch gekkenpraat, nietwaar
Dan is het ook dwaas om te zeg
gen dat je niet godsdienstig wilt
zijn omdat anderen doen alsof.
Neen, in dit geval heb je alleen
maar met je zelf te maken en niet
met een ander.
Daarom is het ook gezwam in de
ruimte om iets te zeggen over de
tekortkomingen van een ander en
zelf een veel grooter verzuim te
plegen.
Want die menschen die naar de
kerk loopen en niet deugen, hebben
nog wel eens kans dat ze een preek
hooren die hen voorgoed de oogen
opent, zoodat zij hun leven gaan
beteren.
Eén ding staat vast, naar de kerk
gaan is in geen geval verkeerd, het
is zelfs heel goed en het is Christen
plicht.
Doe dus zelf uw plicht en leef
zoo dat de anderen zich gaan scha
men voor zichzelf, maar blijf niet op
een afstand staan om kritiek uit te
oefenen, die nergens toe dient.
Haal eerst het kleine balkje uit uw
eigen oog en help dan die groote
splinter te verwijderen uit het oog
van die anderen.
naamste oorzaak daarvan. Maar eerst
een andere vraag. Zouden er veel
ongelukkige huwelijken zijn Dokter
Schim van der Loeff spreekt van
het ontzaggelijk aantal".
Me dunkt dat zegt veel en vvie
eenige ervaring heeft zal erkennen,
dat hij toch niet overdrijft. Er is een
groot aantal huwelijken, waarin man
en vrouw zich niet gelukkig voelen.
Hoe het komt? Wat is de oorzaak?
Dezelfde schrijver geeft als zijn
meening, dat de voornaamste oor
zaak hiervan is gelegen, „dat de
wederzijdsche offervaardigheid is
verloren geraakt."
De moderne jeugd, ook de ka
tholieke, is doortrokken van den
individualistischen geest en het eigen
welzijn, het eigen genot, het zich
elf uitleven is het belangrijkste doel
geworden".
't fs wel droevig, maar zeer waar.
Men zoekt zich zelf, eigen genot,
eigen voldoening. En dat begint al
voor 't huwelijk en de verkeering
wordt begonnen om te genieten, aan
zijn zinnelijke lusten te voldoen. Dan
gaan ze het huwelijk in, zonder ware
liefde, zonder hooger doel, „om bij
elkaar te zijn", zooals men het hoort
uitdrukken.
Maar dan komt en 't kan niet
anders spoedig de bittere teleur
stelling. Men vindt geen bevrediging
en 't verlangen „om bij elkaar te
zijn" wordt omgezet in een verzuch
ting „om van elkaar af te zijn".
lk heb het over ongelukkige hu
welijken en vraag naar de voor-
23
Eenige oogenblikken vergingen
oogenblikken van angstige spanning
voor Favre.
Een rinkelen deed hem uit zijn ver-
dooving ontwaken De beer Maynard,
zijn patroon, trad naar hem toe.
Hier, Favre, zijn de sleutels van
de magaztjnen, u vertrouw ik deze toe
in de toekomst en ik ben er van over
tuigd, dat zij in goede handen zullen
zijn. Over eenige dagen kom ik u eens
opzoeken en nu kunt gij gaan.
Favre was niet in staat een woord
van dank te uiten. Hij draaide verlegen
aan zijn pet, werd rood, keek den
directeur met een blik vol dankbaar
heid aan, terwijl deze hem de sleutels
overreikte en nam ze zoo voorzichtig
in zijn hand, alsof hij vreesde ze
beschadigen.
Achter hem riepen de kameraden
die allen verheugd waren over den
gunstigen uitslag in deze onaangena
me zaak:
Gij zijt een geluksvogel, gij... en
het gerinkel der sleutels herhaalde
rhytmi8ch het woord ^geluksvogel"
zoodat hij overal het zalige woord
meende te zien en te hooren.
Hij lachte stil. De geheele straat
scheen geplaveid met de woorden »ge-
in het gelaat verdwijnen spoedig door het
gelaat 's avonds met PUROL in te
wrijven en 's morgens met warm water
en zeep uit te wasschen. 't Voldoet
iedereen.
Naar aanleiding van de verplaatsing
van pater G. A. Haenraets, geboortig
uit Venray, van d^n Haag naar
Gorinchem, schrijft de Residentiebode
te Den Haag om. het volgende;
Wanneer wij hier op dit heengaan
van pater Haenraets nog eens nader
terugkomen, dan is dit niet zoo zeer
om zijn kwaliteiten, maar omdat deze
Franciscaansche figuur uit onze Haag
sche straten verdwijnt.
Want ook daar zal pater Haenraets
gemist worden.
Het is, misschien mogen we ^eggen
helaas, bij de Franciscanen bok de
Dominicanen doen het trouwens hier
in de groote steden geen gewoonte
in hun habijt op straat te loopen.
Dat is heel gemakkelijk te verklaren
uit de z.g. »hervorming" hier te lande
die de bescha"ing zoover achteruitzette
eeuwenlang geen kloosterhabijt
duldde. Bekend is het bijtend antwoord,
dat voor enkele jaren een geleerd
Benedictijn in Duitschland, te Berlij
door een vriend, protestansch professor,
verwelkomd, gaf op de vraag waarop
hij zijn mooi habijt niet droeg»neen
amice, dat dragen we alleen in beschaaf
de streken". Helaas, ons land is ook
nog niet overal zoo beschaafd, dat een
monnik zijn habijt kan dragen, zonder
gemolesteerd te worden.
Evenwel pater Haenraets heeft zich
daaraan niet gestoord en meende blijk
baar, dat de lijd gekomen was, dat die
»olle Kamelle" moesten worden opge
ruirad.
Zoo spoedig men de pastorie verlaat
heeft de bruine pij ook hier ter stede
plaats moeten maken voor de zwarte
kuitbroek met lange zwarte jas.
Behalve bij pater Haenraets.
Hij dacht er niet aan zulks te doen.
En wanneer men hier door de Haag-
sche straten en niet alleen in de buiten-
jken, maar ook midden in het volle
stadsleven, op elk uur van den dag,
daar een Franciscaner monnik zijn
weg zag gaan, gshuld in het sobere
arme kleed van St. Franciscus, dan
wist m«n, dat dit pater Haenraets was
van de St. Paschalis.
Zijn verschijning in het kleed der
vrijwillige Franciscaansche armoede,
was als 't ware een openbare prediking
van de siraat, zooals we dit:gehad
hebben tijdens de Renaissance in
Italië, toen de ergerlijke weeldeuit-
spatlingen van dien tijd een reactie
opriepen van den Franciscaanschen en
Dominicaanschen geest.
Zoo accentueerde pater Haenraets
met zijn kleed der armoede de gewei
dige tegenstelling die vooral in onze
luxe stad bestaat, met haar soms
ergerlijke weelde en verbrassing en
nijpende ontbering en knagend gebrek
anderzijds.
Zijn kleed van den arme van Pove
rello, was daar een waarschuwend
teeken voor een wereld, die zoo ver af
slaat van den Franciscaanschen geest
en van het begeeren ijlt naar het ge
nieten om dan weer te veismachten in
den nooit te lesschen dorst van het
begeeren. En die daarom met al die
luxe en die weelde, niet het geluk, de
tevredenheid en rijkdom kende, van
dien armen monnik, die daar rustig
zijn weg ging langs al die verlokkende
ges, waarvan de doodende stralen
machteloos waren om hem te vangen.
We zullen da bruine pij der armoede
en de witte geknoopte koorden van
ersterving uit onze Haagsche straten
missen, nu pater Haenraets naar Go
rinchem vertrekt.
Want zijn verschijning te midden
van het mondaine en wufte Den Haag.
dat zeker wel eens spotte of lach te met
dit Franciscaansche kleed der armoede,
was een levend commentaar op de
door St. Paulus geinspireerde vers
regelen van onzen grooten staatsman,
dichter Dr Schaepman
De wijsheid der Hellenen,
Vergaat met al haar trota
De dwaasheid van die kleenen
Is toch de wijsheid Gods.
luksvogel". Zijn gang werd elastisch
en licht
Aan zijn huis gekomen, vloog hij de
trappen op met drie treden tegelijk
stiet de deur heftig open en riep
Francine, ik ben een geluksvogel
zooals gij mij hier ziet. een geluks
vogel, hoera
Francine dacht, dat hij weer dronken
as en een schaduw vloog over haar
gelaat, die nog donkerder werd, toen
hij luid begon te lachen. Zij wist, dat
hij het gereedschap had teruggebracht
en wellicht was alles ontdekt.
Toen nam hij den sleutelbos, het
teeken zijner nieuwe waardigheid, riep
de kinderen toe, dat zij zouden dansen
en springen en zong op alle melodieën
Ik ben geworden opzichter, joech
hei die 1
En hij sloeg zijn arm om Francine
en draaide met haar de kamer rond.
Hij nam toen een kop koffie en haar
omhoog houdend, riep hij
Hallo kindertjes 1 Op het welzij
van den heer Maynard 1 Hij leve lang
En de kinderen herhaalden
Hij leve lang, hoera I Hij leve
lang 1
Jean Favre was trotsch en gelukkig,
Hij had dien eersten prikkel in den
dienst der eerlijkheid wel verdiend.
Mona Liza lag sinds eenige weken
bleek en afgemat in de kussens. Tante
Sabine was heengegaan, zonder afscheid
te nemen, doch de laatste dagen waren
geweest dagen van innige zielgemeen
Volgens de Verslagen en Mededeelin
gen van de Directie van den Landbouw
telde Nederland in 'l jaar 1925 28728
HA. ooftteelt voor den handel, waaraan
in Limburg 8175 H A. Dat is dus ruim
1/4 deel. Een bewijs, dat ons provincie
dit opzicht een voorname plaats
inneemt.
Limburg heeft veel fruit en ui:
stekend fruit. Of wij echter de hoogste
prijzen voor ons fruit maken, waag ik
echter te betwijfelen Dat er echter veel
hooger prijzen konden gemaakt worden
bij een betere behandeling, is wel aan
geen twijfel onderhevig.
Wij kennen in Limburg vooral de
fruitboomgaarden met gras als onder
teelt. Vele boerderijen beschikken over
een boomgaard, die tevens als weide
dient voor het vee. Het fruit wordt nog
maar al te vaak als bijkomende om
standigheid beschouwd, met als gevolg,
dat de opbrengsten sterk naar den
mageren kant overhellen.
Het gaat nog dikwijls met een fruit
boom, zooals vroeger met de kippen
Deze waren alleen goed om eieren te
leggen en moesten zich met een ver
loren hoekje tevreden stellen. Ze hadden
geen vaste plaats aan den disch, zooda
schraalhans keukenmeester was. Dit
werkte weer indirect op de eierproductie
op dezelfde manier als de gang van de
kreeft, en een natuurlijke zeak was,
dat het pluimveevolk een heele boel
schap met haar pleegkind.
Mona had bij haar gewaakt Zij had
het einde niet zoo nabij gedacht, maar
de merel had getreurd en hij had met
de vleugeltjes tegen den muur geslagen
ei. des anderen daags was hij door het
openstaande venster ontvlucht en
tante Sabine was dood.
De oude dokter had Mona rust en
nog eens rust voorgeschreven.
Nu lag zij reeds weken te bed en
niets was in staat haar eenig belang
in te boezemen. Zij nam deel aan niets
en het sctieen alsof zij in een volsla
gen lijdzaamheid vervallen was. Doch
voor de goedheid, die men haar bewees
bleef zij niet onverschillig en een dank
baar lachje dankte degene, die over
haar waakte
Eveline Dimier kwam eiken dag tot
haar. Het jonge meisje was in haar
voordeel veranderd, zij was ernstig en
nadenkend geworden en alle vrije uren
die haar resiten, bracht zij door aan
het ziekbed van Mona.
Toen Lazare Saville aan Mona vroeg
of zij Marie Dimier niet als zieken
verpleegster wilde hebben, aarzelde zij
geen oogenblik met haar antwoord
Zeker, Lazare, laat haar komen
Mona herleefde bij de gedachte aan
hare vroegere vriendin, die zelf zoo
veel leed had meegemaakt en zij wilde
haar dit helpen vergeten.
Zij ontving haar vriendelijk, alsof zij
eerst gisteren van elkander gescheiden
waren en stelde geen noodelooze en
nuttelooze vragen.
Toen de toestand van Mona Liza
verergerde, verbood de dokter alle be
vacanliedagen in het jaar had, zoodat
moeder de vrouw met het eier rapen
geen eelt in de handen kreeg.
Elke tak van bedrijf eischt zijn aparte
kennis en verzorging, en wordt deze
in een of ander opzicht verwaarloosd,
dan zijn de dubbeltjes gauw geteld.
Wie een geschikt terrein heeft voor
fruitcultuur en er de noodige zorg aan
besteedt, kan werkelijk een aardig stuk
geld verdienen en daar is het toch in
het bedrijf om te doen.
Men dient bij den aanleg van een
boomgaard of fruittuin op verschillende
dingen te letten, waarvan ik er enkele
wil bespreken.
Vooreerst een geschikt terrein.
Het meest geschikt voor fruitteelt is
de kleigrond, als de ondergrond maar
niet te nat is en geen ondoordringende
laag dicht bij de oppervlakte ligt. Maar
ook vele zandgronden zijn uitstekend
geschikt, als ze maar eenigszins vocht-
houdend zijn en de grond behoorlijk
bemest wordt.
Dan de keuze en de afstand der
boomen.
Om te weten, welk soort fruit men
zal nemen, moet men eens den omtrek
inspecteeren. De soorten, die het daar
het beste doen, zullen ook wel op ons
terrein een goed beschot geven.
Het verstandigst doet men dan, dat
men zich tot een betrouwbaren fruit
kweeker wendt. Die zal u ook zeggen,
dat ge niet te veel soorten moet nemen,
om op die manier een flinke partij van
één soort voor den handel te krijgen.
En tevens zult ge ook vernemen, welke
soorten ge bij elkaar moet planten, om
een goede bestuiving en bevruchting
te verkrijgen.
De beste tijd voor het planten is het
najaar. Dan kunnen de boomen in den
winter al aangroeien. Alleen op natte
gronden en in een natten herfst is het
aan te raden, in het voorjaar te planten.
Het beste resultaat krijgt men, als
men het heele terrein 60 tot 80 c M
diep kan losmaken en bemesten. Dan
hoeven de plantgalen niet dieper te
zijn, dan noodig is, om de wortsls goed
en wel in den grond te kunnen uit
ipreiden. In grasland maakt men plant
gaten van een tot twee meter in't vier
sant, en 60 tot 80 c M. diep. Men houdt
vooral de eerste jaren een strook van
een halve meter cm den boom los
Hoogstam appelboomen krijgen een
afstand van 10 tot IA Mhoogstam
peren van 8 tot 10 M. In een fruittuin
met struikvormen zijn de afstanden
respectievelijk 56 M en 4—5 M.
Ieder jaar moeten de boomen gesnoeid
worden* Wie een cursus in fruitteelt
heeft gevolgd, zal 't wel zelf kunnen,
anders laat men dit door een goeden
beroepsnoeier doen.
En waar nog veel te weinig aandacht
aan besteed wordt, dat is de behandeling
der boomen tegen vreterij en ziekten.
Allerlei dierlijke en plantaardige
parasieten vallen op het fruit aan en
vinden vaak een beschut winterkwatier
tutschen de schorsspleten.
Daarom moeten elk jaar na het vallen
der bladeren in herfst of winter de
ruwe schorsdeelen met een krabber of
oude schoffel afgestreken worden en
deze afval, ook met het snoeihout
worden verzameld en verbrand Stam
men en takken worden mei een kalk-
borstel bestreken, of nog beter, de heele
boom wordt met een carbolineum-
oplossing besproeid.
Nu de boomen kaal worden, ziet men
duideljik een groot aantal nesten van
ineengesponnen bladeren aan de
uiteinde der takken zitten. Dat is het
werk van de jonge rupsen van den
bastaardsatijn-vlinders, die zich nu
hebben iugesponnen, om het volgend
aar knoppen en bladeren te vernielen.
Die nesten moeten worden uitgeknipt
of met een rupsenfakkel verbrand
worden. Het is te vreesen, dat er 't
olgend jaar heel wat boomen kaal
gevreten worden.
Voor de knoppen opengaan, worden
de boomen besproeid met Bordeauxsche
Flinke verkoopsters
weten dit heel goed en
besteden dus niet alleen
aan hun uiterlijk veel
zorg.
Behalve welverzorgde
kleeding is een mooi
gebit en een frissche
adem voor een ieder,
die veel met publiek
moet omgaan, van
onschatbare waarde.
WRIGLEY's P.K.-Kauw-
bonbons bewijzen hierbij de
beste diensten. HH 20
pap tegen schurft
Als de vruchten zijn aangezet, wordt
besproeid met een oplossing van 0.1 pet.
Parijsch groen tegen vreterij van rupsen
die de vruchten aantasten en de blade
ren vernielen. Dit kan ook met de
Bordeauxsche pap vermengd worden.
In den herfst worden lijmbanden
aangelegd om te verhinderen, dat de
wijfjes van den wintervlinder naar
boven klimmen.
Worden zoo de boomen behandeld
en een passende bemesting toegepast,
dan krijgt men goed gevormde en ge
zonde boomen en zijn er ook vele gave
vruchten te verwachten.
Het plukken geschiedt met de hand
in van binnen bekleede korven, zoo,
dat de steel aan de vrucht blijft.
Het aangetaste fruit wordt direct van
de hand gedaan, het betere kan des
noods nog wat bewaard worden in
schuren of vruchtenkelders, om op een
lateren tijd betere prijzen te maken.
Wie op de veiling eens een kijkje
neemt, ziet het fruit in zakken en kis
ten aangevoerd.
Het vervoer in zakken is sterk af
te keuren. De vruchten kneuzen en
zijn niet houdbaar.
Maar ook in de kisten ziet het er
nog alles behalve rooskleurig uit Vaak
legt men de mooiste vruchten boven
en het minderwaardige fruit onder Dat
is geen manier om een flinken prijs te.
maken. De koopman is zoo dom niet,
om zich op die manier beet te laten
nemen. Hij koopt alles voor mindere
kwaliteit en daardoor wordt ook de
prijs van het betere gedrukt.
Een fruitkoopman vertelde me, dat
hij alleen van geregelde leveranciers
kocht. Die kende hij als betrouwbaar
en naar de andere keek hij niet om.
We moesten zien te komen tot een
geregelde en uniforme verpakking van
fruit gesorteerd in eerste kwaliteit,
tweede kwaliteit en rebut, met nog een
extra kwaliteit, waartoe de buiten
gewoon mooie en dikke vruchten ge
rekend worden.
H. J. H. D.
zoeken, daar zij volkomen rust moest
hebben, tenminste gedurende enkele
weken. Lazare kwam nu en dan om
naar den toestand der zieke te vragen
en Miotte stond hem dan te woord.
Zoodoende bestond er voor de twee
zusters geen gelegenheid elkander te
ontmoeten in den eersten tijd.
Op zekeren deg kwam Eveline ech
ter geheel onverwacht naar boven.
Toen zij haar zuster zoo plotseling
voor zich zag, kon zij een uitroep van
vreugde niet onderdrukken. Sedertdien
avond, dat haar vader en Gaston La-
se de zuster met zoo'n gruwzame
woorden uit het huis hadden verdreven
vervolgde haar de gedachte zonder op
houden, dat zij de hinderpaal voor
Marie geweest was en dat deze zonder
haar stellig weer in hei ouderhuis zou
zijn opgenomen.
Men offerde Marie terwille van haar
zoogenaamd geluk 1 De onzekerheid en
de duisternis, die over het lot van
haar zuster zweefden, hadden haar
gekweld dag en nacht.
En zij herademde, toen zij haar zoo
plotseling voor zich zag met vreedzame
trekken en in zindelijke kleeding, ter
wijl zij bij Mona Liza de wacht hield.
Eveline was goed en vriendelijk voor
Miotte en zij deed alsof ze van haar
verleden niets afwist, alsof ze steeds
te samen geweest en nimmer geschei
den waren.
Haar vader hield zij de ontmoeting
met haar zuster geheim uit vrees, dat
deze haar zoude verbieden haar verder
te bezoeken, doch aan de moeder, die
met haar had geschreid en gesidderd,
vertelde zij alles.
Telkenmale wanneer Saville Mona
bezocht, bracht hij voor haar een mooi
boek, wijn of vruchten mede; maar ook
Miotte vergat hij niet. Deze kreeg
meestal bloemen, die teedere bloesems,
die, schoon zij uit aarde en slijk ont
sproten, toch teekenen der reinheid
zijn.
En de arme Miotte herleefde en werd
weer jeugdig en nam de bewijzen van
vriendschap dankbaar aan.
Eenige weken later klopte Lazare
Saville op zekeren avond bij Dimier
aan.
Hij vond de geheele familie bij ei
kander. Dimier las zijn avondblad en
rookte zijn pijpje. Zijn vrouw en doch
ter hielden zich mst een handwerk
onledig. Dimier, die voor den jongen
man een bijzondere achting koesterde,
bood hem vriendelijk een sioel, terwijl
de beide vrouwen hem het welkom
tegenlachten
De moeder keek naar hem met
dankbaren, hoopvollen blik, zij wist
immers dat Seville's komst slechts
vreugde en vrede brengen zou.
Saville ging recht op het doel af en
sprak
Mijnbeer Dimier, mag ik zoo vrij
zijn u te vragen, waarom gij uwe doch
ter, die berouwvol terugkeerde en zoo
zeer op uwe vergiffenis gehoopt had,
niet in uw huis hebt opgenomen. Ik
hoop dat ge in deze vraag geen nieuws-